Aleksandra Różycka - Habitat for Humanity Poland

Transkrypt

Mieszkać godnie.
Wspólnie budujemy politykę mieszkaniową w Polsce.
BIEDNY WŁAŚCICIEL, BOGATY NAJEMCA
paradoksy w utrzymaniu mieszkań
Aleksandra Różycka, naczelnik Wydziału Zasobów
Lokalowych dla Dzielnicy Mokotów Urzędu Miasta st. Warszawy
Projekt Społeczne Forum Polityki Mieszkaniowej
jest współfinansowany z Funduszy EOG w ramach
programu Obywatele dla Demokracji
Partner:
Wydatki mieszkaniowe
w budżecie domowym
Europa Zachodnia
10-20% dochodów gospodarstw domowych
30% poziom alarmujący dla realizacji innych
podstawowych potrzeb życiowych
(A.Muział-Węcławowicz w „Analiza wybranych obszarów polityki mieszkaniowej”, Habitat for Humanity, Warszawa 2015)
Partner:
Polska
za wynajmowany lokal komunalny w Warszawie (ul. Dolna)
o metrażu 33m2, opłaty 499 zł, mieszka 1 osoba
Do 10-20% dochodów na poziomie średniej płacy krajowej tj. około 3000 zł,
Od 25% i więcej, kiedy dochody mieszczą się w maksymalnych kwotach
uprawniających do wynajmu lokalu komunalnego tj. do 1941 zł
za lokal spółdzielczy własnościowy w Warszawie (ul. Korczyńska)
o metrażu 36 m2, opłaty 368 zł, mieszka 1 osoba
Do 10-20%, kiedy dochody na poziomie średniej płacy krajowej tj. około 3000 zł,
Około 32% za lokal własnościowy, kiedy dochody stanowią 130% najniższej
emerytury tj. około 1147 zł.
za lokal wynajmowany na wolnym rynku
Około 50% dochodów na poziomie średniej płacy krajowej tj. około 3000 zł,
(choć wg analityków rynku w latach 2003-2013:
67% wzrosło przeciętne wynagrodzenie wg GUS, 41 % wzrósł przeciętny czynsz
wolnorynkowy)
za mieszkanie własnościowe z ratą kredytu
Minimum 50% dochodów na poziomie średniej płacy krajowej tj. około 3000 zł netto
Partner:
Przegląd wydatków publicznych
„Polityka wspierająca mieszkalnictwo”
Opracowanie Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Infrastruktury i
Rozwoju, Październik 2015, za EUROSTAT
Odsetek osób w gospodarstwach domowych z bardzo wysokim 40%
udziałem wydatków na potrzeby mieszkaniowe w całości wydatków w
2013 r. – wg tytułu prawnego do lokalu (% osób)
Partner:
Sposoby obniżania kosztów zamieszkania
 Automatyka
 Opomiarowanie
 Doposażenie w media w miejsce energii elektrycznej:
centralne ogrzewanie
centralnie ciepła woda
 Minimalizacja strat:
termomodernizacja
okna
ocieplenie stropów
Zastosowane łącznie mogą przynieść
nawet 50% oszczędności
Partner:
Mechanizmy dotacyjne dostępne
dla osób niezamożnych
Dla wszystkich:
 dodatki mieszkaniowe
 dodatki energetyczne
Tylko w zasobach komunalnych:
 obniżki czynszu
 preferencyjny czynsz socjalny
 obniżony czynsz komunalny (poniżej rachunku
ekonomicznego)
Partner:
Obniżki czynszu
techniczne
uwzględniają obniżony standard lokali
strefowe
związane z położeniem geograficznym
w W-wie +/- 10% stawki bazowej 8,13 zł/m2
dochodowe
w W-wie do 80% stawki bazowej czynszu
(bez opłat za media)
Partner:
Czynsz socjalny
zgodnie z art. 23 ust. 4 Ustawy o ochronie praw lokatorów
(…) ma nie przekraczać połowy stawki najniższego
czynszu stosowanego w zasobie
w praktyce jest niższy kilkakrotnie – np. dla centralnych
Dzielnic Warszawy: 1,45 zł/m2
zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 5) lokal socjalny może
(zatem nie musi) być o obniżonym standardzie
Partner:
PAN
PANI
4 OS.
4 OS.
Dolna
Batumi
Marzanny
Łowicka
KOMU
NALNE
WŁAS
NOŚĆ
KOMU
NALNE
WŁAS
NOŚĆ
Dochód
912
1101
Powierzchnia
33
35
57
56
Opłaty mies.
499
368
807
756
% dochodu
54%
33%
40%
23%
Obniżka
189
---
149
---
Dodatek mieszk.
174
170
562
337
Dodatek energ.
11
11
15
15
Łączna pomoc
374
181
711
352
% dochodu
przy pomocy
14%
18%
10%
12%
2041 3362
Partner:
Zalety dodatków mieszkaniowych
i energetycznych
 mogą być wypłacane nawet osobie zadłużonej
w poprzednich okresach rozliczeniowych
 uwzględniają specyfikę „biednych właścicieli”
 obejmują szerszą grupę niż przy zasiłkach z pomocy
społecznej, kryterium 1544,48 zł (gospodarstwa
jednoosobowe) lub 1103,32 zł (gospodarstwa wieloosobowe)
Partner:
Wady dodatków mieszkaniowych
i energetycznych
 Niska kwota dodatków energetycznych (łącznie 11 zł/miesiąc),
a odrębne czynności biurokratyczne (bo inne źródło finansowania)
 Dodatki mieszkaniowe nie są dość elastyczne, nie przewidują
możliwości okresowego zwiększenia dopłat dla specjalnych grup np.
beneficjentów mieszkalnictwa wspomaganego, jak w przypadku
lokali chronionych albo gdy rodzina boryka się ze zwiększonymi
udokumentowanymi wydatkami na leczenie lub rehabilitację
 Mechanizm naliczania dodatków mieszkaniowy jest postrzegany
jako blokujący racjonalizowanie czynszu w gminach
Partner:
2 OSOBY
Obrzeżna
tytuł prawny
do lokalu komunalnego
od 1999 roku
2 OSOBY Puławska
najem od 1952 roku,
własnościowy
od 1998 roku
8750
2292
Powierzchnia
39
38
Opłaty mies. z energią
720
625
8,5 %
27%
28 (strefowa)
---
Dodatek mieszk.
---
---
Dodatek energ.
---
---
Łączna pomoc
28
---
% dochodu przy pomocy
8%
27%
Dochód
% dochodu
Obniżka
Partner:
Instytut Rozwoju Miast:
deficyt w utrzymaniu gminnych zasobów
mieszkaniowych jest faktem w całej
Polsce
Badanie Departamentu Mieszkalnictwa Ministerstwa TBiGM
Nawet w miastach, które, jak Warszawa, zracjonalizowały stawkę czynszu,
jednocześnie stosując mechanizmy osłonowe dla najuboższych, jest
konieczność stałego dofinansowania
Pokrycie kosztów utrzymania wpływami z czynszów:
 W miastach powyżej 200 tysięcy mieszkańców dopiero w roku 2011
osiagnęło poziom 60%
 W miastach poniżej 200 tysięcy mieszkańców kształtuje się na
poziomie wyższym 75-85%
 Na 55 ankietowanych gmin jedynie 5 osiągnęło pełne pokrycie kosztów.
Partner:
Błędne koło w finansowaniu gospodarki
mieszkaniowej gmin:
deficyt → ustawiczne dotowanie utrzymania lokali z
budżetu gminy → brak extra środków na modernizację
zasobów i likwidację ubóstwa energetycznego, a także na
budowę nowych domów (o parametrach oszczędnej
eksploatacji) → najemcy ponoszą wysokie koszty opłat
niezależnych od właściciela tzw. mediów (szczególnie
energii elektrycznej) → narastają zaległości czynszowe
→ znaczna liczba eksmisji → rośnie bądź utrwala się
deficyt
Partner:
Raport Najwyższej Izby Kontroli z roku 2012 po kontroli,
która objęła 33 gminy (około 310 tysięcy lokali, czyli 30% zasobów komunalnych
ogółem):
W latach 2009 – 2011:
liczba wyroków z uprawnieniem do lokalu socjalnego wzrosła o 30%,
a liczba wykonywanych orzeczeń zmalała z 26% do 23%
Instytut Rozwoju Miast:
W 2014 roku na zlecenie Ministerstwa oszacowano aktualne dodatkowe, w związku z
realizacją wyroków, zapotrzebowanie gmin na lokale socjalne wynosi około 125 tys.
lokali - w ogólnej sumie potrzeb około 300 tys. mieszkań
Luka remontowa na rok 2011 w wielorodzinnych gminnych zasobach
mieszkaniowych w miastach roku wyniosła 65-70% (przy założeniu średniego kosztu
odtworzenia 1 m2 – 4500 zł, co daje niezbędną kwotę wydatków bez zaległości
remontowych na 1 m2 – 5,63 zł, a rzeczywiste wydatki wynosiły 1,85 zł/1 m2)
Partner:
Zapobieganie fali bezdomności –
bariery:
Brak zasobów na realizację wyroków do tańszych mieszkań socjalnych,
(nawet w związku z obowiązkiem orzeczonym w wyroku sądowym)
↓
Brak funduszy na zorganizowanie nowej formy zamieszkania pomieszczeń tymczasowych, które nawet gminy kupują na rynku,
a która ma tylko charakter przejściowy, maksymalnie do 6 miesięcy
↓
Utrudnienia w zorganizowaniu wsparcia socjalnego dla osób
przebywających w przestrzeni publicznej po utracie tytułu prawnego
i eksmisji (eksmisja z pomieszczenia odbywa się do noclegowni)
Partner:
DOBRE PRAKTYKI - Dzielnica URSUS m.st. Warszawy
WSPÓŁPRACA OPS, ORGANIZACJI I SPÓŁDZIELNI
JAKO UZUPEŁNIENIE STANDARDOWYCH DZIAŁAŃ
WINDYKACYJNYCH
„Ursusowskie Partnerstwo drogą do lepszego życia”
Projekt finansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego
„Tworzenie i rozwijanie standardów usług pomocy i integracji społecznej”
Przy problemach windykacyjnych dla rodzin zagrożonych eksmisją:
- WCZESNE REAGOWANIE - przed eksmisją, choćby już po wyroku
- PORADNICTWO SPECJALISTYCZNE, w tym:
Mediator, psycholog, prawnik, doradca zawodowy, doradca finansowoekonomiczny, grupa wsparcia, warsztaty umiejętności społecznych
Partner:
Nowy wzorzec windykacji z nowym
poradnictwem specjalistycznym
zanim dojdzie do eksmisji
DOMOWY DORADCA EKONOMICZNY:
 prowadzenie budżetu domowego
 przegląd zobowiązań i konsolidacja pożyczek
 nawyki gospodarskie i oszczędnościowe (rola podobna do
asystenta rodzinnego)
 informacje prawne w zakresie zasad windykacji i procedur
Partner:
DOBRE PRAKTYKI - Dzielnica Mokotów m.st. Warszawy
PREWENCJA BEZDOMNOŚCI OSÓB EKSMITOWANYCH
aby nie doszło do eksmisji do noclegowni - ścisła współpraca Ośrodka Pomocy
Społecznej i Wydziału Zasobów Lokalowych:
KOMUNIKACJA WZL do OPS
cykliczne informacje, kto po eksmisji zamieszkał pod nowym adresem
WSPARCIE - OPS, udzielanie wszechstronnej pomocy, w tym:
finansowa oraz motywowanie do regularnych płatności,
pomoc w formalnościach związanych z przedłużeniem najmu lokalu/pomieszczenia
proponowanie rozwiązań adekwatnych do sytuacji życiowych i uwarunkowań
zdrowotnych
KOMUNIKACJA WZL do OPS
informacje, kto złożył wniosek i o stanie płatności podopiecznych
KIEROWANIE DO NAJMU - WZL
rozpatrywanie wniosków i kierowanie do najmu:
zajmowanych bądź innych pomieszczeń i lokali socjalnych
i ewentualnie zachęcanie do pobierania dodatku mieszkaniowego
KLUCZEM JEST WSPÓŁPRACA W RAMACH ZWYKŁYCH ZADAŃ JEDNOSTEK
Partner:
Dziękuję za uwagę
Partner:

Aleksandra Różycka - Habitat for Humanity Poland

Transkrypt

Podobne dokumenty

Alina Muzioł-Węcławowicz - Habitat for Humanity Poland

Dominik Owczarek

Oświadczenie woli

Wskazówki dotyczące informacji i promocji projektów realizowanych

prezentacja

WSTĘP Istnieją darmowe programy do zarządzania