Informację na temat funkcjonowania branży aptecznej w Danii

Informację na temat funkcjonowania
branży aptecznej w Danii
2013-10-15 11:09:16
2
Rynek duński jest małym rynkiem zbytu ze ścisle określoną przez władze duńskie ilością aptek, licencji
wydawanych aptekarzom i lokalizacją aptek. Sektor apteczny w Danii regulowany jest przepisami krajowym i
stanowi ważną część systemu opieki zdrowotnej. Prace aptek nadzoruju i administruje Ministerstwo ds.
Wewnetrznych i Zdrowia oraz Agencja ds. Leków.
Informację na temat funkcjonowania branży aptecznej w Danii
Rynek duński jest małym rynkiem zbytu ze ścisle określoną przez władze duńskie ilością aptek, licencji
wydawanych aptekarzom i lokalizacją aptek.
Stowarzyszenia Duńskich Aptekarzy
Stowarzyszenia Duńskich Aptekarzy (Danmarks Apotekerforening) jest pracodawcą i profesjonalną organizacją
zrzeszającą aptekarzy. 252 członków Stowarzyszenia to właściciele aptek w Danii. Zarząd odpowiedzialny jest za
działalność organizacyjną i polityczną Stowarzyszenia. Stowarzyszenie posiada 100% udziałów w D.A. Invest og
Udvikling a/s , która jest spółką dominującą i jedynym właścicielem Pharmakon i DataPharm. Zadaniem
DataPharm jest sprzedaż, rozwój i utrzymanie sprzętu komuterowego, głównie dla aptek. Natomiast Pharmakon
jest centrum edukacyjnym i szkoleniowym dla aptek. Zajmuje się także doradztwem dla aptek oraz przemysłu
farmaceutycznego.
Sektor apteczny
Sektor apteczny w Danii regulowany jest przepisami krajowym i stanowi ważną część systemu opieki
zdrowotnej. Prace aptek nadzoruju i administruje Ministerstwo ds. Wewnetrznych i Zdrowia oraz Agencja ds.
Leków poprzez wydawanie licencji w odróżnieniu od pozostałych części systemu opiekii zdrowotnej, które są
obsługiwane przez gminy. Aptekarze są w Danii wolną profesją i są właścicielami aptek. Oznacza to, że
właściciel apteki jest odpowiedzialny finansowo i organizacyjnie za działalność apteki.
Władze duńskie określają ilość aptek oraz aptek współpracujących oraz ich lokalizację.
W Danii sektor apteczy podzielony jest na:
Apteki – muszą prowadzić sprzedaż detaliczną leków oraz mają u siebie na miejscu zapas leków odpowiedni do
popytu, a w przypadku, gdy apteka ma zapotrzebowanie na lek, którego nie ma w swoich zapasach, wtedy ma
obowiązek sprowadzić go;
Apteki współpracujące – to apteki, których właścicielem jest aptekarz, który jest także właścicielem innej apteki,
jedyna różnica między apteką a apteką współpracującą dotyczy formalności związanych z systemem
wyrównawczym między aptakami; aptaka współpracująca powinna zatrudniać jednego lub dwóch farmaceutów;
Oddziały apteczne – związane są z aptekami i działają na ich rachunek, ale mają swój niezależny lokal i
profesjonalnie wyszkolony personel, z którego jeden lub dwóch członków musi być farmaceutami. Sprzedają te
same produkty co apteki, a także mogą sprzedawać leki przepisywane na recepty.
Outlety apteczne – są związne z aptekami i działają na ich rachunek, ale w niezależnym lokalu, zatrudniają
3
profesjonalnie wyszkolony personel, ale w ich przypadku nie ma wymogu, że muszą to być farmaceuci. Mogą
sprzedawać leki wydawane bez recepty, które są także sprzedawane przez apteki, ale nie mogą sprzedawać
leków na recepty.
Outlety leków wydawanych bez recepty (OTC outlet) – są w lokalach nie należących do aptekarzy, zwykle
umiejscowione są w innym sklepie. Outlet otrzymuje leki z danej apteki i jest obsługiwany przez menadżera, z
którym umowę podpisuje właściciel apteki. Menadżer zwykle nie ma wykształcenia farmaceutycznego. OTC
outlety podlegają tym samym przepisom, co outlety w innych niż farmacutyczna branżach. To oznacza, że mogą
prowadzić sprzedaż tylko ograniczonego asotymentu towarów. OTC outlety mogą sprzedawać leki na recepty
oraz inne leki, które są przepisane przez aptekę, ale tylko tą, z którą dany OTC outlet jest związany.
Punkty wysyłki nie mają magazynów leków. Otrzymują one zaadresowane przesyłki z jednej lub z kilkunastu
aptek i dostarczają je do indywidualnych klientów.
W 2012 roku było w Danii 226 aptek, 18 aptek współpracujących, 70 oddziałów aptecznych oraz 123 outlety
apteczne i około 600 outletów OTC, a także 200 punktów wysyłek.
Aby zostać właścicielem apteki trzeba uzyskać licencję, która wydawana jest przez Ministerstwo ds.
Wewnętrznych i Zdrowia. Ministerstwo robi także nabory na wakaty, które zostają po aptekarzach, odchodzących
na emeryturę. Wtedy zainteresowani zdobyciem licencji mogą się o nią ubiegać. Aplikant musi posiadać wiedzę z
zarządzania apteką, prowadzenia jej finansów, posiadać odpowiednie kwalifikacje oraz doświadczenie zdobyte na
stanowiskach kierowniczych.
Zyski są regulowane centralnie
Władze określają ile mogą zarabiać wszyscy aptekarze. Co drugi rok, Stowarzyszenie Duńskich Aptekarzy oraz
Ministerstwo ds. Wewnętrznych i Zdrowia negocjują zyski brutto dla całej branży, co ma następnie wpływ na
wysokość marży dla produktów i usług w całym sektorze. W 2012 roku uzgodniony zysk wynosił około 2,6 mld
DKK. Zysk brutto musi pokryć koszty dzialalności aptek oraz wynagrodzenie właścieli aptek. Ceny
farmaceutyków, które mogą być sprzedawane tylko w aptekach, są kontrolowane centralnie. Oznacza to, że ceny
farmaceutyków w całym kraju są takie same. Dostawcy leków mogą zmieniać ceny leków co dwa tygodnie, tzn.
wtedy kiedy nowa lista leków jest publikowana. Cena leku kalkulowana jest na podstawie ceny
producenta/importera, zysku hurtownika, zysku apteki i wysokości podatku VAT.
Od 1 października 2001 roku apteki nie mają monopolu na sprzedaż określonych leków wydawanych bez
recepty. Mogą je również sprzedawać supermarkety, stacje benzynowe i inne punkty sprzedaży detalicznej i co
oznacza, że zasada jednakowej ceny na leki bez recepty została zniesiona i że można konkurować ceną.
System wyrównawczy między aptekami
W Danii około 78% obrotów pochodzi ze sprzedaży leków na recepty, 11% ze sprzedaży leków bez recept i 11%
ze sprzedaży innych towarów i usług.
Obroty poszczególnych aptek różnią się między sobą. W 2010 roku najmniejsza apteka miała obrót w wysokości
15 mln DKK, podczas gdy przeciętny obrót wynosił 49 mln DKK.
4
Łatwy dostęp do leków dla wszystkich obywateli jest jedną z zasad obowiązujących w sektorze aptecznym. Także
odpowiedni dostęp do aptek powinni mieć ludzie żyjący na obszarach wiejskich, gdzie populacja jest mniejsza.
Dlatego w Danii obowiązuje system wyrównywczy między aptekamii. Oznacza on, że aptaki z relatywnie dużymi
obrotami płacą podatek od sprzedaży aptekom, które nie mają tak wysokich zarobków.
Rocznie około 37 mln DKK jest rozdystrybuowanych między apteki jako konsekwencja systemu wyrównawczego.
Około 30% aptek otrzymuje subsydia wyrównawcze. Ale system wyrównawczy nie gwarantuje aptekom pewnego
zysku.
Więcej informacji na temat branży aptecznej w Danii można znaleźć na stronie Stowarzyszenia Duńskich
Aptekarzy Danmarks Apotekerforening www.apotekerforeningen.dk
Źródło: opracowanie WPHI na podstawie informacji Stowarzyszenia Duńskich Aptekarzy
5