docpobierz plan wynikowy dla klasy I częśc druga w formacie pdf
download 
Reklamacja Transkrypt
pobierz plan wynikowy dla klasy I częśc druga w formacie pdf
Plan wynikowy z języka polskiego dla klasy I gimnazjum – „Słowa na czasie” cz. 2 Numer i temat lekcji 77. i 78. Renesansowa wiara w człowieka Środki dydaktyczne Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Renesansowa wiara w człowieka s. 144–147 79. Jaki żywot powinien wieść człowiek poczciwy? Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Renesansowa wiara w człowieka s. 148 80. i 81. Redagujemy opis Podręcznik do kształcenia językowego z Teksty i materiał ilustracyjny - „Renesans czy odrodzenie?” - „Od kiedy do kiedy?” - „Doniosłe odkrycia” - „Człowiek wobec wiedzy i wiary” - „Artystyczne powroty” - Rafael, „Madonna Sykstyńska” - Sandro Botticelli, „Narodziny Wenus” - Leonardo da Vinci, „Ostatnia wieczerza” - Michał Anioł, „Dawid” - Mikołaj Rej, „Jak miło jest latem” Zagadnienia termin: renesans (odrodzenie), renesansowe wzorce, erudycja, reformacja, humanizm, notatka postać Mikołaja Reja, opis krajobrazu, narrator rodzaje opisu (przedmiotu, postaci, sytuacji, przeżyć, Wymagania podstawowe Uczeń: - charakteryzuje epokę renesansu - wymienia odkrycia epoki odrodzenia - określa, co wyróżniało człowieka renesansu - podaje wiek, na który przypada odrodzenie w Polsce - omawia najważniejsze cechy sztuki odrodzenia - bierze udział w przygotowaniu konkursu Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: - wyjaśnia terminy: renesans, humanizm, reformacja - wskazuje na obrazach najważniejsze cechy sztuki odrodzenia - omawia wpływ odkryć w renesansie na rozwój cywilizacji - szuka informacji i redaguje notatkę na temat Projektu Gutenberg - przygotowuje konkurs, wykazując się zaangażowaniem i pomysłowością Liczba godzin 2 - wymienia utwory Mikołaja Reja - opisuje obraz wyłaniający się z tekstu - określa, kim jest narrator - formułuje argumenty wymienione w utworze, uzasadniające, że życie na wsi jest wartościowe - odnajduje w tekście czasowniki - podaje wady i zalety życia na wsi oraz w mieście - redaguje opis krajobrazu - wymienia korzyści związane z określoną porą roku - wymienia wszystkie rodzaje opisu - rozpoznaje rodzaj opisu dominujący w tekście - krótko omawia postać Mikołaja Reja - charakteryzuje język narratora tekstu, wymieniając odpowiednie cytaty - tłumaczy sens podanego zdania, odnosząc się do treści utworu - omawia funkcje czasowników użytych w tekście - redaguje ciekawy opis krajobrazu, stosując odpowiednie środki językowe - formułuje wnioski na podstawie informacji dotyczących zalet poszczególnych pór roku - podaje cechy poszczególnych rodzajów opisu - wyjaśnia różnice między opisem 1 2 ćwiczeniami Rozdział 3: O architekturze wypowiedzi Temat: Opis jak się patrzy s. 130–137 krajobrazu, dzieła sztuki, scenografii teatralnej), związki frazeologiczne 82. i 83. Poznajemy fraszki Jana Kochanowskiego Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Renesansowa wiara w człowieka s. 149–150 - Jan Kochanowski, „O żywocie ludzkim”, „Na nabożną”, „Na młodość”, „Na starość” postać Jana Kochanowskiego, fraszka, antologia, rymy dokładne i niedokładne, podmiot liryczny, puenta, metafora, anafora, notatka 84. i 85. Jan z Czarnolasu Podręcznik do kształcenia - Jan Kochanowski, „Tren V”, „Tren tren, kontrast, apostrofa, metafora, - zaznacza w tekście fragmenty opisu i nazywa jego rodzaj - zapisuje określenia przydatne do redagowania podanych rodzajów opisu - nazywa emocje towarzyszące poszczególnym zachowaniom - przy pomocy nauczyciela wskazuje związki frazeologiczne określające emocje postaci ukazanych na ilustracjach - uzupełnia opis odpowiednimi wyrazami - redaguje opis przedmiotu - wymienia utwory Jana Kochanowskiego - na podstawie tekstu wyjaśnia, czym jest fraszka - określa tematykę poznanych fraszek - wskazuje puentę utworu „O żywocie ludzkim” - podaje przykład anafory - określa liczbę sylab w poszczególnych wersach - wypisuje przykłady rymów - znajduje we fraszkach informacje na temat życia i sposobu myślenia ludzi renesansu - przy pomocy nauczyciela redaguje notatkę dotyczącą fraszki jako gatunku literackiego - wyszukuje fraszki w antologiach - wykonuje plakat ilustrujący wybraną fraszkę - zabiera głos w dyskusji na podany temat - ustala, kto jest nadawcą i adresatem tekstów obiektywnym i subiektywnym oraz statycznym i dynamicznym - wskazuje związki frazeologiczne określające podane emocje - przekształca opis negatywnie nacechowany na opis subiektywny - redaguje opis przedmiotu lub dzieła sztuki zgodnie z instrukcją - krótko omawia postać Jana Kochanowskiego - udowadnia, że fraszka „O żywocie ludzkim” jest utworem refleksyjnym - omawia sposób formułowania tytułów fraszek - określa rodzaj rymów - wyjaśnia wpływ budowy fraszek na ich odbiór - charakteryzuje postawę podmiotu lirycznego fraszek - samodzielnie sporządza notatkę na temat fraszki jako gatunku literackiego - z antologii poezji współczesnej wybiera fraszki, które charakteryzują człowieka XXI wieku - wyjaśnia termin: antologia - redaguje w punktach przepis na szczęśliwe życie - wykonuje estetyczny i atrakcyjny graficznie plakat ilustrujący wybraną fraszkę - aktywnie uczestniczy w dyskusji na podany temat, posługując się odpowiednimi argumentami - tłumaczy terminy: tren, apostrofa - wyjaśnia, na czym polega kontrast 2 2 jako ojciec pogrążony w żałobie literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Renesansowa wiara w człowieka s. 151–153 VII” „Tren VIII” - Zygmunt Trembecki, „Jan Kochanowski z Urszulką” epitet, zdrobnienie, notatka, charakterystyka, opis, rymy, liryka, podmiot liryczny - odpowiada, jak nazywa się uroczysty zwrot do adresata - wymienia charakterystyczne cechy trenu, które można odnaleźć w „Trenie V” - wyodrębnia poszczególne obrazy z „Trenu VIII” - nazywa uczucia wyrażone w wierszach przez podmiot liryczny - wypisuje epitety odnoszące się do śmierci - recytuje wybrany tren - redaguje notatkę podsumowującą wiedzę o poznanych trenach - krótko opisuje rzeźbę Zygmunta Trembeckiego łączliwość wyrazów, typy związków frazeologicznych (zwroty, frazy, wyrażenia), opowiadanie, reklama - łączy wyrazy, tworząc poprawne związki frazeologiczne - uzupełnia zdania właściwymi frazeologizmami - omawia znaczenie poszczególnych frazeologizmów - wskazuje wyrażenia, zwroty i frazy - pisze krótki tekst reklamowy z użyciem frazeologizmów - redaguje opowiadanie, wykorzystując wybrane frazeologizmy - układa zdania z podanymi frazeologizmami - przyporządkowuje do odpowiednich produktów hasła reklamowe wykorzystujące związki frazeologiczne - wskazuje tematykę prezentowanych obrazów - przy pomocy nauczyciela określa perspektywę, w jakiej artyści ukazali przestrzeń Słownik języka polskiego 86. Frazeologia w naszym języku Podręcznik do kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: Laboratorium języka Temat: Z frazeologią za pan brat s. 75–79 Słownik frazeologiczny Słownik poprawnej polszczyzny 87. Miasto w sztuce dawniej i dziś Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Dzieła sztuki pod lupą: - Jerzy Nowosielski, „Pejzaż łódzki” perspektywa zbieżna, linia horyzontu, punkt zbiegu, kompozycja zastosowany w „Trenie VIII” - nazywa rodzaj liryki, do której należą treny i podaje jej charakterystyczne cechy - określa funkcję epitetów odnoszących się do śmierci - redaguje charakterystykę Urszulki, dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną - recytuje wybrany tren, oddając emocje ukazane w utworze - wyczerpująco opisuje rzeźbę Zygmunta Trembeckiego, przestrzegając zasad poprawności językowej - uzasadnia, dlaczego ludzie unikają mówienia o śmierci - opisuje, co mogłoby przedstawiać dzieło zatytułowane „Cierpiąca dusza” - tłumaczy terminy: zwrot, fraza, wyrażenie - wyjaśnia zasadę wyboru frazeologizmów w reklamach określonych produktów - pisze krótki tekst reklamowy odznaczający się pomysłowością - określa funkcję frazeologizmów w podanych zdaniach - redaguje opowiadanie, wykorzystując wybrane frazeologizmy i dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną oraz interpunkcyjną - tłumaczy terminy: perspektywa zbieżna, linia horyzontu, punkt zbiegu - określa perspektywę, w jakiej artyści ukazali przestrzeń - ocenia wpływ kompozycji na odbiór 1 1 Blok: Renesans wiecznie żywy s. 156–157 - Piero della Francesca, „Widok idealnego miasta” 88. Człowiek renesansowy Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Renesans wiecznie żywy s. 158–159 - Władysław Kopaliński, „Szczęśliwy człowiek renesansu” - Michał Anioł, „Pieta watykańska” postać Władysława Kopalińskiego, pieta, opis, mapa myśli 89. Spotkanie dwóch artystów Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Renesans wiecznie żywy s. 159–160 - Irving Stone, „Leonardo da Vinci w oczach Michała Anioła” postać Irvinga Stone’a, splendor, konwenans 90. Piszę poprawnie – błędy frazeologiczne Słownik języka polskiego Albumy malarstwa Podręcznik do kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: Laboratorium języka Temat: Błędy frazeologiczne s. 80–82 błąd frazeologiczny, związek frazeologiczny, hasło słownikowe - przy pomocy nauczyciela wskazuje na obu obrazach linię horyzontu i punkt zbiegu - wymienia barwy, które dominują na obrazach - podaje przymiotniki opisujące dzieła - wyraża swoją opinię na temat obrazów - podaje tytuły utworów Władysława Kopalińskiego - ocenia, czy autor tekstu jest obiektywny, czy wyraża własne poglądy - wymienia określenia człowieka renesansowego - opisuje „Pietę watykańska” - przygotowuje krótką prezentację na temat wybranego dzieła renesansowego - wymienia utwory Irvinga Stone’a - nazywa uczucia, jakie ogarnęły bohatera na widok Leonarda da Vinci - wypisuje z tekstu sformułowania dotyczące wyglądu Leonarda da Vinci - odpowiada, jak Michał Anioł oceniał swój wygląd - wyjaśnia znaczenie podanych wyrazów, korzystając ze słownika - redaguje własną opinię na temat wyglądu i sposobu ubierania się artysty - wymienia najczęstsze błędy frazeologiczne - uzupełnia związki frazeologiczne brakującymi wyrazami - przy pomocy nauczyciela analizuje budowę hasła w słowniku frazeologicznym - odnajduje w słowniku frazeologicznym potrzebne informacje - przeredagowuje tekst, usuwając z dzieła - wskazuje na obu obrazach linię horyzontu i punkt zbiegu - ocenia oba obrazy, podając odpowiednie argumenty - krótko omawia postać Władysława Kopalińskiegp - wyjaśnia termin: pieta - tłumaczy, czym jest śmiałość intelektualna i śmiałość moralna - interpretuje zdanie z tekstu, odwołując się do wiedzy o literaturze i kulturze średniowiecza oraz renesansu - tworzy mapę myśli do zagadnienia człowiek renesansowy - krótko omawia postać Irvinga Stone'a - odszukuje w albumach dzieł sztuki wizerunki Leonarda da Vinci oraz Michała Anioła i zapisuje określenia charakteryzujące obie postacie - redaguje własną opinię na temat wyglądu i sposobu ubierania się artysty, dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną - wyjaśnia, jaką wartość mają teksty przedstawiające znanych ludzi z dawnych epok - omawia rodzaje błędów frazeologicznych - analizuje budowę hasła w słowniku frazeologicznym - wskazuje frazeologizmy, które należą do języka potocznego - przeredagowuje tekst, usuwając z niego związki frazeologiczne i dbając o poprawność językową 1 1 1 Słownik frazeologiczny 91. Współczesne fraszki 92. Smutek, żal, rozpacz – rozmawiamy o uczuciach na podstawie wiersza „Obietnica” 93. Jak zbudowane jest zdanie? 94. Jakim człowiekiem był Mikołaj Rej? Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Renesans wiecznie żywy s. 161 Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Renesans wiecznie żywy s. 162 Podręcznik do kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: Laboratorium języka Temat: Od słowa do zdania s. 83–85 Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego - Marian Załucki, „Szukam wspólnika”, „Nagminne nieporozumienie” postać Mariana Załuckiego, fraszka, ogłoszenie - Władysław Broniewski, „Obietnica” postać Władysława Broniewskiego, liryka bezpośrednia, podmiot liryczny, metafora, powtórzenie, sentencja związki wyrazowe, wypowiedzenia, zdania, rodzaje zdań, prośba - Zofia KossakSzczucka, „Sąsiedzki dar” mecenas, charakterystyka, archaizm niego związki frazeologiczne - stosuje związki frazeologiczne w odpowiednim kontekście znaczeniowym - wymienia utwory Mariana Załuckiego - wskazuje tematykę prezentowanych tekstów - wyjaśnia, na czym polega żartobliwy charakter utworów - wymienia cechy gatunkowe fraszki i wskazuje je w przeczytanych wierszach - redaguje ogłoszenie - wymienia utwory Władysława Broniewskiego - określa, kto i do kogo zwraca się w wierszu - wymienia uczucia podmiotu lirycznego - wskazuje w tekście powtórzenia oraz metafory określające rozpacz - przy pomocy nauczyciela omawia podobieństwa i różnice między wierszem „Obietnica” a „Trenami” Jana Kochanowskiego - odszukuje w różnych źródłach sentencje uzasadniające sens cierpienia w życiu człowieka - tworzy związki wyrazowe - łączy związki wyrazowe w zdania dotyczące bohaterki dramatu - wskazuje wypowiedzenie oznajmujące, pytające i rozkazujące - stosuje tryb rozkazujący w zdaniach - redaguje prośbę na dwa różne sposoby - wymienia pięć cech charakteru Mikołaja Reja - udziela odpowiedzi na pytania dotyczące Mikołaja Reja - krótko omawia postać Mariana Załuckiego - uzasadnia, że przeczytane wiersze są fraszkami - redaguje dowcipne ogłoszenia 1 - krótko omawia postać Władysława Broniewskiego - wyjaśnia sens metafor określających rozpacz - interpretuje tytuł wiersza - określa funkcję powtórzeń zastosowanych w tekście - omawia podobieństwa i różnice między wierszem „Obietnica” a „Trenami” Jana Kochanowskiego 1 - wyjaśnia, czym charakteryzuje się wypowiedzenie - omawia typy wypowiedzeń ze względu na intencję nadawcy - układa program telewizyjny zawierający tytuły w formie zdań - redaguje prośbę na pięć różnych sposobów 1 - wyjaśnia termin: mecenas - charakteryzuje Mikołaja Reja - przytacza argumenty broniące polszczyzny 1 Rozdział 3 Blok: Renesans wiecznie żywy s. 163–166 95. Współcześni zakochani – Romeo i Julia Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Renesans wiecznie żywy s. 166–167 - Ryszard Marek Groński, „Scena balkonowa” postać Ryszarda Marka Grońskiego, bohaterowie renesansowi, sprawozdanie, opowiadanie, podmiot liryczny 96. Idee Horacego – czy wciąż aktualne? Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Radość życia, radość tworzenia s. 170–172 - Astrid Lindgren, „Żyje się tylko dziś” carpe diem, horacjanizm renesansowe wartości i postawy, optymizm, pesymizm, notatka, plan wydarzeń, równoważnik zdania, mapa myśli 97. Intencja wyrażona w zdaniu Podręcznik do kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: Laboratorium języka Temat: Od słowa do zdania zdanie pojedyncze i złożone, zdanie pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte, ogłoszenie, opowiadanie, narracja - porównuje postacie Mikołaja Reja i Jarosza Szafrańca - wyjaśnia, z jakich powodów Mikołaj Rej zdecydował się pisać po polsku - wskazuje w tekście archaizmy - wymienia tytuły utworów Ryszarda Marka Grońskiego - nazywa emocje, jakie wywołuje przeczytany tekst - wyszukuje w utworze wyrazy wskazujące, że tekst jest poetyckim sprawozdaniem z przedstawienia - omawia przebieg spektaklu - wypisuje z wiersza informacje na temat bohaterki - określa, co sądzi podmiot liryczny o uczuciowości współczesnych młodych ludzi - redaguje opowiadanie o wymyślonym zdarzeniu z przyszłości - formułuje wypowiedź na temat wyobrażenia szczęśliwego dnia - określa czas i miejsce utworu - tworzy notatkę o bohaterach opowiadania - odnajduje w tekście słowa odnoszące się do horacjańskiego carpe diem - zaznacza w utworze fragmenty dotyczące nastrojów Melkera i wyjaśnia ich przyczyny - redaguje plan wydarzeń, stosując równoważniki zdań - przepisuje tekst, uzupełniając zdania dodatkowymi określeniami - odpowiada, jakich wyrazów wymagają podane czasowniki - rozróżnia rodzaje zdań - redaguje ogłoszenie zgodnie z podanymi wskazówkami - wskazuje wypowiedzenia, które nie są - wykonuje album poświęcony filozofom - krótko omawia postać Ryszarda Marka Grońskiego - ocenia postacie przedstawione w tekście - wyraża i uzasadnia swoją opinię na temat poglądów podmiotu lirycznego dotyczących uczuciowości współczesnych młodych ludzi - redaguje opowiadanie o wymyślonym zdarzeniu z przyszłości, stosując odpowiednią kompozycję oraz dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną 1 - tłumaczy znaczenie maksymy: carpe diem - wyjaśnia, dlaczego złowiona ryba wywołała u Melkera radość - przygotowuje mapę myśli na podany temat - redaguje receptę na udany dzień - wyszukuje utwory muzyczne nawiązujące do horacjańskiego hasła 1 - podaje różnice między zdaniem pojedynczym a złożonym - definiuje zdanie pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte - wyjaśnia, dlaczego dane wypowiedzenia nie są zdaniami - redaguje opowiadanie z narracją pierwszoosobową, z uwzględnieniem 1 s. 85–88 98. Wobec nieszczęścia, wobec tragedii... 99. Rozmowy o pisaniu – wywiad z Małgorzatą Musierowicz 100. Najważniejsze części zdania – podmiot i orzeczenie 101. Sztuka jako magiczne zwierciadło Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Radość życia, radość tworzenia s. 175–176 Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Radość życia, radość tworzenia s. 179–180 Podręcznik do kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: Laboratorium języka Temat: W rolach głównych: podmiot i orzeczenie s. 89–91 Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Sztuki piękne – świat oczami artystów s. 182–183 pierwszoosobowa zdaniami - Dorota Terakowska, „Dzieci Gai” cierpienie, niepełnosprawność, notatka - określa postawy obu matek - nazywa emocje, jakie przeżywała bohaterka podczas wizyty Anny - wymienia nieszczęścia, które dotknęły bohaterów filmu „Dzieci Gai” - Magda Kuźnik, „Autor pisze na własną odpowiedzialność” wywiad, grafomania, ekslibris, dyskusja, aprobata, perfekcjonizm, rehabilitacja - podaje skojarzenia dotyczące pojęcia tworzenie - opowiada o procesie powstawania dzieła - wypisuje obowiązki autora - określa, co sprzyja pracy twórczej, a co w niej przeszkadza - zabiera głos w dyskusji na podany temat - wykonuje projekt własnego ekslibrisu typy orzeczenia i podmiotu, funkcja orzeczenia i podmiotu w zdaniu - wymienia rodzaje podmiotów i orzeczeń - wskazuje w zdaniach podmioty i orzeczenia - zaznacza wypowiedzenia z orzeczeniem imiennym - określa rodzaje podmiotu i orzeczenia - tworzy wypowiedzenia, używając wskazanych części zdania sztuki piękne, grafika, rzeźba, malarstwo, architektura, rzemiosło artystyczne, fryz, tympanon, kompozycja - podaje dziedziny twórczości określane jako sztuki piękne - wymienia postacie ukazane na obrazie Rafaela „Szkoła ateńska”, korzystając z informacji zawartych w albumach malarstwa - opisuje ciekawy zabytek znajdujący się w pobliskiej okolicy - Rafael, „Szkoła ateńska” - Andrzej Pągowski, „Warszawa nocą” - Louis Comfort Tiffany, lampa - budynek Teatru podanych wskazówek, dbając o poprawność językową - analizuje zachowanie bohaterki utworu - ocenia stopień świadomości niepełnosprawnej dziewczynki, odwołując się do odpowiednich fragmentów powieści - interpretuje tytuł przeczytanego fragmentu powieści - wyjaśnia znaczenie wyrazów: aprobata, perfekcjonistka, rehabilitacja - ocenia, który moment tworzenia jest najtrudniejszy, a który przynosi największą satysfakcję - aktywnie uczestniczy w dyskusji na podany temat - wykonuje pomysłowy projekt własnego ekslibrisu, dbając o estetykę wykonania - przygotowuje w ciekawej formie poradnik dla autorów wypracowań - tłumaczy terminy: podmiot, orzeczenie - wyjaśnia różnice między orzeczeniem czasownikowym i imiennym - omawia typy podmiotu - wyjaśnia różnice między dziełem sztuki a innym wytworem człowieka - tłumaczy terminy: fryz, tympanon - opisuje w ciekawy sposób zabytek znajdujący się w pobliskiej okolicy, dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną - dokonuje analizy wskazanego dzieła 1 1 1 1 Wielkiego 102. O przyjaźni podmiotu z orzeczeniem Albumy malarstwa Podręcznik do kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: Laboratorium języka Temat: W rolach głównych: podmiot i orzeczenie s. 92–95 symetryczna, opis zdanie bezpodmiotowe, podmiot, orzeczenie 103. Jak czytać dzieła plastyczne? Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Sztuki piękne – świat oczami artystów s. 184–186 - Helena HohenseeCiszewska, „Czytanie dzieła sztuki plastycznej” - Leonardo da Vinci, „Mona Lisa” - Leonardo da Vinci, „Dama z łasiczką” („Dama z gronostajem”) sposoby czytania dzieł sztuki, artystyczne widzenie świata, opis dzieła sztuki, notatka 104. Magia zwykłego miejsca Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Sztuki piękne – świat oczami artystów s. 186–189 - Wiktor Zin, „Szkatułka z farbami” - Bartolomé Estéban Murillo, „Madonna z dzieckiem” postać Wiktora Zina, sztuka, rzemiosło 105. i 106. Co wydarzyło się Podręcznik do kształcenia - Maria Szypowska, „Na Wawelu” słownictwo związane z architekturą - wypisuje z tekstu wypowiedzenie niezawierające podmiotu - określa rodzaje podmiotu i orzeczenia - odszukuje w tekście zdania z podanymi rodzajami podmiotu i orzeczenia - układa wypowiedzenia ze wskazanymi rodzajami podmiotu i orzeczenia - skraca wypowiedzenia - wymienia przykłady orzeczeń czasownikowych i imiennych - krótko wypowiada się na temat swoich upodobań dotyczących dzieł plastycznych - wymienia elementy obrazu, na które zwróciła uwagę autorka tekstu - wyjaśnia, czego można dowiedzieć się o dziele dzięki wnikliwej obserwacji obrazu - analizuje opis obrazu „Mona Lisa” - redaguje notatkę w punktach o elementach dzieła sztuki - opisuje obraz „Dama z łasiczką”, korzystając ze wskazówek zawartych w tekście - wyszukuje w tekście informacje o czasie wydarzeń - wyjaśnia, dlaczego warsztat dziadka był dla narratora niezwykłym miejscem - opowiada o pracach wykonywanych w warsztacie - krótko charakteryzuje bohatera utworu - opisuje wycieczkę do galerii lub muzeum - wskazuje w tekście nazwy miejsc i obiektów - wyjaśnia, czym charakteryzuje się zdanie bezpodmiotowe - przekształca zdania bezpodmiotowe na zdania z podmiotem - analizuje poszczególne części orzeczenia imiennego - redaguje opis, wykorzystując podane rodzaje podmiotu i orzeczenia 1 - interesująco i wyczerpująco wypowiada się na temat swoich upodobań dotyczących dzieł plastycznych - tłumaczy, co oznacza sformułowanie czytanie dzieła sztuki - wyjaśnia znaczenie wyrażenia uśmiech Giocondy - korzystając ze wskazówek zawartych w tekście, opisuje obraz „Dama z łasiczką”, dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną 1 - krótko przedstawia postać Wiktora Zina - ocenia znaczenie wypowiedzi Mikołaja - wyjaśnia, gdzie przebiega granica między sztuką a rzemiosłem, i uzasadnia swoją odpowiedź 1 - wyjaśnia terminy: maszkaron, kaseton, rozeta, arras, krużganek, 2 na Wawelu? literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Sztuki piękne – świat oczami artystów s. 190–195 107. i 108. Poznajemy historię brzydkiej Madonny Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Blok: Sztuki piękne – świat oczami artystów s. 196–199 109. i 110. Co warto wiedzieć o charakterystyce? Podręcznik do kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 3: O architekturze wypowiedzi Temat: Twarzą w twarz z charakterystyką s. 138–143 (maszkaron, krużganek, arkada, okap, rozeta, kaseton), arras, notatka, przewodnik - Giovanni Guareschi, „Brzydka Madonna” - Jerzy DudaGracz, „Przemienienie Pańskie” sztuka chrześcijańska, madonna, atrybut, opis charakterystyka pośrednia i bezpośrednia, autocharakterystyka, charakterystyka statyczna i dynamiczna - wymienia imiona bohaterów utworu - nazywa elementy architektoniczne wskazane na rysunku - odpowiada, jak można wytłumaczyć imię chłopca – przewodnika - charakteryzuje relacje między chłopcami - wyraża swoją opinię na podany temat - na podstawie przeczytanego tekstu sporządza notatkę dotyczącą Zamku Królewskiego na Wawelu - przygotowuje przewodnik po zabytkach architektonicznych swojej okolicy - wyszukuje w tekście określenia dotyczące brzydkiej Madonny - opisuje wygląd figury - wskazuje przyczyny zmiany postawy bohatera - wymienia cechy bohatera i podaje ilustrujące je przykłady z tekstu - wypisuje najważniejsze myśli z określonego fragmentu tekstu - opowiada historię brzydkiej Madonny - opisuje obraz „Przemienienie Pańskie” - wymienia rodzaje charakterystyki - przyporządkowuje cechy charakteru bohatera przykładom jego zachowań i postaw - wypisuje z tekstu zachowania bohaterki, które ilustrują jej cechy charakteru - podaje cechy bohaterki na podstawie określonych fragmentów powieści - wymienia podobieństwa i różnice między postaciami - uzupełnia końcową część charakterystyki - opisuje postacie ukazane na rysunkach arkada, okap - ocenia postawy poszczególnych bohaterów - uzasadnia swoją opinię na podany temat - sporządza notatkę dotyczącą Zamku Królewskiego na Wawelu, wykorzystując informacje z różnych źródeł - przygotowuje przewodnik po zabytkach architektonicznych swojej okolicy, dbając o ciekawą oprawę plastyczną i poprawność językową tekstów - ocenia pomysł bohatera na pozbycie się niechcianego posągu - interpretuje najważniejsze myśli zawarte we wskazanym fragmencie - opowiada historię brzydkiej Madonny z punktu widzenia bohatera - opisuje obraz „Przemienienie Pańskie”, wyjaśniając istotę oryginalności przedstawionego dzieła - wyjaśnia różnicę między charakterystyką pośrednią i bezpośrednią - przekształca fragment tekstu na charakterystykę bezpośrednią - charakteryzuje postać chłopca na podstawie sytuacji przedstawionych na ilustracjach - wyjaśnia, na czym polegała przemiana postaci w charakterystyce dynamicznej, i tworzy odpowiednie zakończenie tekstu - redaguje charakterystykę porównawczą wybranych postaci 2 2 111. Co zawdzięczamy ludziom renesansu? – powtórzenie wiadomości 112. i 113. Sprawdź swoją wiedzę i umiejętności – praca klasowa Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 s. 200–201 114. i 115. Barokowa wizja świata Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Barokowa wizja świata s. 206–209 - „Śladami epoki” Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 3 Sprawdź swoją wiedzę i umiejętności s. 203–204 wynalazki renesansu, Gwardia Szwajcarska, dzieło Kopernika, renesansowa architektura renesans, filozofia epikurejska i stoicka, horacjanizm, humanizm, reformacja, pieśń, hymn, tren, fraszka, opowiadanie, list, apostrofa, alegoria, podmiot liryczny, epitet, metafora - „Dlaczego barok?” - „Od kiedy do kiedy?” - „Człowiek wobec wiary” - „W poszukiwaniu mądrości” - „Piękno zatrzymane w ruchu” - Diego Velázquez, „Panny dworskie” - Peter Paul Rubens, „Święty Jerzy walczący ze smokiem” termin: barok, kontrreformacja, sobór trydencki, wyznaczniki sztuki baroku (światłocień, kontrast) - redaguje charakterystykę wybranej osoby - wymienia renesansowe odkrycia - opowiada o wybranym wynalazku z epoki odrodzenia - przedstawia zasługi Mikołaja Kopernika - określa, kim jest podmiot liryczny - rozpoznaje apostrofę i fraszkę - wskazuje adresata i podaje tematykę wiersza - wymienia wydarzenie historyczne sygnalizujące początek epoki odrodzenia - wymienia cechy trenu jako gatunku literackiego - charakteryzuje człowieka renesansu - podaje przykłady współczesnych nawiązań do renesansu - pisze opowiadanie lub list na wskazany temat - charakteryzuje epokę baroku - podaje ramy czasowe epoki - wymienia cechy sztuki barokowej - opowiada o przedstawicielach sztuki baroku - przy pomocy nauczyciela omawia rolę jezuitów w reformie Kościoła katolickiego - ocenia znaczenie renesansowych odkryć dla współczesnego człowieka - wyjaśnia, w jaki sposób współczesna architektura nawiązuje do renesansowej 1 - wypisuje z tekstu przykłady epitetu, apostrofy i metafory - wyjaśnia terminy: renesans, humanizm - charakteryzuje filozofię epikurejską - przyporządkowuje nazwiska twórców do ich dzieł - pisze opowiadanie lub opis na podany temat, dbając o odpowiednią kompozycję, poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną 2 - wyjaśnia terminy: barok, reformacja, kontrreformacja - porównuje charakterystyczne cechy sztuki baroku z cechami sztuki renesansu - wymienia główne tematy filozofii baroku - omawia rolę jezuitów w reformie Kościoła katolickiego 2 - Gianlorenzo Bernini, „Ekstaza św. Teresy” - Rembrandt, „Straż nocna” - Caravaggio, „Powołanie św. Mateusza” 116. Rozbudowujemy zdanie 117. i 118. Jak barwnie i ciekawie opowiadać? Podręcznik do kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: Laboratorium języka Temat: Bohaterowie drugiego planu – przydawka, dopełnienie, okolicznik s. 96–98 Podręcznik do kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 3: O architekturze wypowiedzi Temat: Cała sztuka w opowiadaniu s. 144–150 typy przydawki i dopełnienia oraz sposoby ich wyrażania, funkcje przydawki i dopełnienia opowiadanie, narracja pierwszoosobowa i trzecioosobowa, dialog, opis - wymienia typy przydawki i dopełnienia - dopisuje określenia podmiotu i orzeczenia - wskazuje przydawki i dopełnienia, zapisuje pytania, na które odpowiadają, oraz nazywa ich rodzaj - przekształca zdania, tak aby dopełnienia stały się podmiotami - dodaje do zdania odpowiednie dopełnienia - wzbogaca tekst przydawkami - sporządza notatki pomocne w napisaniu opowiadania na określony temat i redaguje odpowiedni wstęp - zaznacza główne części opowiadania - wyjaśnia, jakie informacje znajdują się w zakończeniu utworu - do podanego wstępu i zakończenia dopisuje w punktach przebieg wydarzeń - uzupełnia tekst, tak aby powstało spójne opowiadanie - podkreśla wyrażenia, które sprzyjają spójności wypowiedzi - przy pomocy nauczyciela przekształca tekst, zmieniając narrację z trzecioosobowej na pierwszoosobową - nadaje opowiadaniu tytuł - przedstawia dalszy ciąg wydarzeń ukazanych w tekście - redaguje opowiadanie zainspirowane - określa, czym mogą być wyrażone przydawka i dopełnienie - wyjaśnia różnicę między dopełnieniem bliższym i dalszym - wzbogaca tekst przydawkami, nadającymi mu oryginalny charakter - stosuje poprawne formy dopełniacza przy zaprzeczonym czasowniku 1 - wyjaśnia różnice między opisem i opowiadaniem - wskazuje elementy dynamizujące opowiadanie - do podanego wstępu i zakończenia dopisuje w punktach przebieg wydarzeń, dbając o poprawność językową - tłumaczy terminy: narracja pierwszoosobowa i trzecioosobowa - samodzielnie przekształca tekst, zmieniając narrację z trzecioosobowej na pierwszoosobową - przedstawia dalszy ciąg wydarzeń ukazanych w tekście, dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną - redaguje opowiadanie zainspirowane wydarzeniem przedstawionym na ilustracji, wplatając w tekst dialogi, 2 119. Kazanie Piotra Skargi 120. Wyobrażenia czasu w utworze „Krótkość żywota” 121. i 122. Sprawdź swoją wiedzę i umiejętności – praca klasowa Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Barokowa wizja świata s. 210 Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Barokowa wizja świata s. 211 Podręcznik do kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 3: O architekturze wypowiedzi Sprawdź swoją wiedzę i umiejętności s. 152–154 - Piotr Skarga, „O drugiej chorobie Rzeczpospolitej, która jest z niezgody domowej” postać Piotra Skargi, kazanie, kaznodzieja, krasomówca - Daniel Naborowski, „Krótkość żywota” postać Daniela Naborowskiego, hiperbola, idea marności, antonim, symbol synonim, spójność wypowiedzi, notatka, opis, plan wydarzeń, przymiotnik, imiesłów przymiotnikowy, rzeczownik wydarzeniem przedstawionym na ilustracji - wyjaśnia, od czyich słów rozpoczyna się kazanie i czym się kończy - wypisuje z tekstu słownictwo oceniające sytuację lub nazywające uczucia - odszukuje wypowiedź autora, będącą wyraźną krytyką sytuacji w Polsce - zapisuje w punktach poglądy Koheleta dotyczące ludzkiego życia - wymienia etapy życia ukazane w wierszu - odczytuje z utworu wyrazy obrazujące krótkość żywota - wskazuje w tekście antonimy - wyraża swoją opinię na temat wizji życia ukazanej w wierszu - uzupełnia schemat własnymi skojarzeniami związanymi z podanym hasłem - przedstawia w postaci symbolu wyobrażenia czasu opisane w utworze - odszukuje we wskazanych źródłach ilustracje nawiązujące do tematyki wiersza - określa formę wypowiedzi dominującą w tekście - podaje synonim wskazanego słowa - wypisuje wyrażenia służące spójności wypowiedzi - sporządza notatkę w formie schematu - dopisuje do podanych wyrazów określenia z tekstu - określa bohatera legendy - nazywa formę wypowiedzi dominującą w tekście - rozpoznaje streszczenie - układa plan wydarzeń opisy miejsc i postaci - krótko omawia postać Piotra Skargi - wyjaśnia terminy: kaznodzieja, krasomówca - wskazuje zdania stanowiące pozorny dialog narratora ze słuchaczami - wymienia korzyści, jakie może przynieść sztuka krasomówcza współczesnemu człowiekowi - krótko omawia postać Daniela Naborowskiego - wyjaśnia termin: hiperbola - omawia funkcję antonimów w tekście - interpretuje podane stwierdzenia - odpowiada, czy zgadza się z wizją życia ukazaną w utworze, i uzasadnia swoje zdanie - przedstawia w postaci symbolu wyobrażenia czasu opisane w utworze, dbając o estetykę wykonania - odszukuje w różnych źródłach ilustracje trafnie oddające temat wiersza 1 - sporządza notatkę w formie schematu, zawierającą tylko najistotniejsze informacje - do podanych wyrazów dopisuje własne określenia w postaci przymiotników i imiesłowów przymiotnikowych - opisuje poznański ratusz w co najmniej siedmiu zdaniach - układa plan wydarzeń przedstawionych w tekście, dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną 2 1 123. O funkcji okolicznika 124. Portret kobiety malowany słowami Jana Andrzeja Morsztyna 125. Spotkanie z martwą naturą w sztuce 126. i 127. Rysujemy wykres zdania pojedynczego Podręcznik do kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: Laboratorium języka Temat: Bohaterowie drugiego planu – przydawka, dopełnienie, okolicznik s. 99–101 Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Barokowa wizja świata s. 212 Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Współczesne oblicza baroku s. 218–219 Encyklopedia Podręcznik do kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: Laboratorium języka Temat: Nie taki typy okolicznika, funkcje okolicznika i sposoby wyrażania go w zdaniu - Jan Andrzej Morsztyn, „Niestatek” postać Jana Andrzeja Morsztyna, poezja dworska, kontrast, konceptyzm, podmiot liryczny Dzieła sztuki pod lupą: - Pablo Picasso, „Martwa natura z kotem” - Reynier van Gherwen, „Martwa natura z ostrygą i homarem” martwa natura, opis dzieła sztuki wykres zdania pojedynczego, interpunkcja w zdaniu pojedynczym, związek główny, grupa podmiotu, grupa orzeczenia przedstawionych w tekście - wymienia typy okolicznika - zaznacza w zdaniach okoliczniki - nazywa rodzaj okoliczników - rozbudowuje zdanie, dodając odpowiednie okoliczniki - rozpoznaje w wypowiedzeniach wszystkie części zdania - omawia poszczególne typy okoliczników - określa, czym wyrażone są podane okoliczniki - redaguje wypowiedzenia zawierające wskazane części zdania wyrażone określonymi częściami mowy 1 - wymienia utwory Jana Andrzeja Morsztyna - opisuje osobę, którą darzy sympatią - określa nadawcę i odbiorcę tekstu - podaje informacje dotyczące kobiety przedstawionej w utworze - wymienia kolory pojawiające się w opisie wizerunku kobiety - przy pomocy nauczyciela wskazuje w wierszu kontrast - wymienia elementy tworzące kompozycję barokową i współczesną - określa kolorystykę każdego z dzieł - wskazuje obraz realistyczny - opisuje jeden z zaprezentowanych obrazów - krótko omawia postać Jana Andrzeja Morsztyna - nazywa postawę podmiotu lirycznego - interpretuje tytuł wiersza - udowadnia, że wiersz zbudowany jest na zasadzie kontrastu - tworzy portret kobiety ukazanej w utworze 1 - wyjaśnia termin: martwa natura - porównuje kompozycję barokową z kompozycją współczesną - ocenia wpływ kolorystyki na odbiór dzieła - porównuje oba dzieła i wymienia podobieństwa oraz różnice między nimi 1 - wpisuje części zdania w odpowiednie miejsca schematu - nazywa poszczególne części zdania - zadaje pytania o każdą część zdania - zaznacza w zdaniach grupę podmiotu i grupę orzeczenia - dopisuje określenia do zdań - tłumaczy terminy: związek główny, grupa podmiotu, grupa orzeczenia - układa zdania do podanych schematów wykresu - samodzielnie sporządza wykresy zdań - wyjaśnia zasady stawiania przecinka w zdaniu pojedynczym 2 wykres zdania straszny, jak go rysują s. 102–107 128. Na dworze księcia Radziwiłła Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Współczesne oblicza baroku s. 221–223 - Eugeniusz Paukszta, „W sarmackiej Rzeczypospolitej” postać Eugeniusza Paukszty, sarmatyzm, wolność szlachecka, archaizm, dyskusja, notatka Słownik języka polskiego 129. Turpizm Stanisława Grochowiaka Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Współczesne oblicza baroku s. 224 - Stanisław Grochowiak, „Menuet” turpizm, światopogląd, podmiot liryczny 130. Barok jako epoka kontrastów Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego - Jostein Gaarder, „Czasy baroku” literatura i sztuka baroku, sentencja, opis pojedynczych nierozwiniętych - przy pomocy nauczyciela sporządza wykresy zdań - stosuje poprawną interpunkcję w zdaniach pojedynczych - wymienia utwory Eugeniusza Paukszty - wyjaśnia podane nazwy na podstawie słownika - określa czas akcji utworu - wymienia postacie historyczne występujące w tekście - odszukuje informacje dotyczące majątku i stosunków rodziny Radziwiłłów - określa, jak przedstawiony został w utworze Jan Sobieski i jego żona - wskazuje w tekście archaizmy - przytacza opinie bohatera na temat szlachty polskiej - podaje cechy charakteru braci Radziwiłłów - przy pomocy nauczyciela układa pytania do haseł krzyżówki - zabiera głos w dyskusji na podany temat - zapisuje informacje na temat menueta oraz jego charakterystycznych figur - opisuje wrażenia po przeczytaniu wiersza - odpowiada, kogo i dokąd zaprasza podmiot liryczny - omawia postawę osoby mówiącej w utworze wobec śmierci - odpowiada na pytania związane z królem Francji Ludwikiem XIV - wyszukuje informacje dotyczące Ludwika XIV - określa temat rozmowy między bohaterami utworu - krótko omawia postać Eugeniusza Paukszty - sporządza notatkę na temat roli określonych postaci w XVII-wiecznej Polsce - na podstawie mowy bohatera redaguje wnioski dotyczące sejmu i wolności szlacheckiej - wskazuje różnice pomiędzy braćmi - interpretuje tytuł utworu - wyjaśnia funkcję zastosowanych w tekście archaizmów - układa pytania do haseł krzyżówki - bierze aktywny udział w dyskusji na podany temat, przedstawiając odpowiednie argumenty 1 - wyjaśnia terminy: turpizm, światopogląd - opisuje sposoby ukazania śmierci w utworze - określa wpływ tytułu na interpretację utworu - wyjaśnia, w jaki sposób wiersz nawiązuje do światopoglądu baroku 1 - opisuje modę panującą w baroku - wyjaśnia stwierdzenie życie to teatr - uzasadnia, że dane sentencje mają związek z barokiem 1 Rozdział 4 Blok: Współczesne oblicza baroku s. 225–226 - podaje określenia charakterystyczne dla barokowej sztuki - przy pomocy nauczyciela opisuje modę panującą w baroku - wymienia wydarzenia polityczne i społeczne, które wpłynęły na światopogląd ludzi baroku - planuje karnawałowy bal w stylu barokowym - wymienia utwory Tadeusza Kubiaka oraz dzieła Jana Vermeera - opisuje uczucia postaci przedstawionej na obrazie Vermeera - przy pomocy nauczyciela wyodrębnia w wierszu poszczególne obrazy poetyckie - wskazuje w utworze metafory - prezentuje scenki pantomimiczne ukazujące określone uczucia 131. Poetycka refleksja na temat obrazu Jana Vermeera Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Współczesne oblicza baroku s. 227 - Tadeusz Kubiak, „Czytająca list – Vermeera” - Jan Vermeer van Delft, „Czytająca list” postacie Tadeusza Kubiaka i Jana Vermeera, metafora, funkcja zdań pytających, podmiot liryczny, środki stylistyczne, scenki pantomimiczne, opis 132. Jaką istotą jest człowiek? Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Sens istnienia i sprawy ostateczne s. 230–232 - Richard Hughes, „Ona to jest ona” maskarada, poszukiwanie sensu istnienia, bohater utworu, sentencja, plakat, notatka - redaguje notatkę na temat tego, czym zajmują się filozofowie - wypisuje informacje dotyczące wieku, zainteresowań i rodziny bohaterki - opisuje sytuację, której doświadczyła Emilka - określa, jaką istotą – według bohaterki – jest człowiek - wymienia pytania, które zadawała sobie bohaterka 133. Cierpienie po stracie bliskiej Podręcznik do kształcenia literackiego i - Joanne Kathleen Rowling, „On pójdzie dalej...” opis przeżyć, wierzenia związane ze śmiercią - na podstawie słownika podaje znaczenie terminu reinkarnacja - wyjaśnia powiązania rodzinne między - planuje karnawałowy bal w stylu barokowym, sporządzając odpowiednie rysunki i redagując opisy - krótko omawia postacie Tadeusza Kubiaka i Jana Vermeera - uzasadnia, że wiersz jest poetycką refleksją na temat obrazu Vermeera - wyodrębnia w wierszu poszczególne obrazy poetyckie - wyjaśnia sens metafor w utworze - podaje funkcje pytań w tekście - prezentuje scenki pantomimiczne ukazujące określone uczucia, dbając o sugestywne wyrażanie emocji - omawia, jak podmiot liryczny ocenia stan emocjonalny postaci przedstawionej na obrazie i w jaki sposób go uzasadnia - układa trzy pytania natury filozoficznej - wyjaśnia, w jaki sposób rozumie zdanie dotyczące bohaterki tekstu - uzasadnia, że tekst mówi o poszukiwaniu sensu istnienia - łączy sentencję z odpowiednią nazwą epoki - tłumaczy termin: maskarada - przygotowuje plakat na zadany temat, dbając o oryginalność i estetykę wykonania - wyjaśnia zachowanie dziewczynki - interpretuje zwroty dotyczące śmierci - redaguje opis przeżyć, stosując bogate słownictwo i dbając o poprawność 1 1 1 osoby kulturowego Rozdział 4 Blok: Sens istnienia i sprawy ostateczne s. 232–235 Słownik języka polskiego 134. Opisujemy przeżycia bohaterki Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Sens istnienia i sprawy ostateczne s. 236–238 - Marta Fox, „Śmierć Koksa” postać Marty Fox, imaginacja, żałoba, racjonalizm, sielanka, requiem, narrator, narracja, związki frazeologiczne, opis przeżyć, notatka 135. Opowieść o zaginionych żonach entów Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Sens istnienia i sprawy ostateczne s. 238–240 - John Ronald Reuel Tolkien, „Żony entów” postać Johna Ronalda Reuela Tolkiena, analogia, narrator, streszczenie, opis miejsca, fantasy bohaterami - wskazuje powód spotkania Harry’ego z Prawie Bezgłowym Nickiem - uzupełnia tabelę dotyczącą emocji towarzyszących chłopcu - opowiada historię Nicka - redaguje opis przeżyć - wypisuje z tekstu informacje na temat śmierci - wymienia utwory Marty Fox - opowiada o roli zwierząt w życiu człowieka - redaguje notatkę o sposobach radzenia sobie w ciężkich chwilach - określa narratora opowiadania - wymienia bohaterów występujących w utworze - opisuje stan, w jakim znalazła się bohaterka po stracie psa - charakteryzuje bohaterkę utworu - wskazuje w utworze przykłady zachowań, które miały racjonalny charakter - łączy podane związki frazeologiczne z ich wyjaśnieniami - redaguje opis przeżyć - wymienia utwory Johna Ronalda Reuela Tolkiena - tworzy portrety współczesnej dziewczyny i współczesnego chłopaka - określa narratora opowiadania - streszcza przeczytany tekst - wskazuje w utworze cechy powieści fantasy - charakteryzuje entów i ich żony - przytacza fragmenty dotyczące opisu wyglądu bohaterów - wyraża swoje zdanie na podany temat - redaguje opis miejsca - uczestniczy w burzy mózgów językową - opisuje zwyczaje i wierzenia związane ze śmiercią - krótko omawia postać Marty Fox - nazywa typ narracji - omawia, w jaki sposób bohaterka nawiązała w swoim wierszu do trenów Jana Kochanowskiego - wyjaśnia terminy: requiem, wyimaginowany, sielanka, racjonalny - podaje dwa związki frazeologiczne, które wiążą się z treścią tekstu - redaguje opis przeżyć, stosując bogate słownictwo i dbając o poprawność językową 1 - krótko omawia postać Johna Ronalda Reuela Tolkiena - wyjaśnia termin: fantasy - wyciąga wnioski na podstawie sporządzonych portretów współczesnej dziewczyny i współczesnego chłopaka - streszcza przeczytany tekst w określonej liczbie zdań - dostrzega analogie między bohaterami utworu Tolkiena a ludźmi - uzasadnia swoją opinię na podany temat - redaguje szczegółowy opis miejsca, przestrzegając reguł kompozycji oraz 1 136. i 137. Z wizytą w Muzeum Postania Warszawskiego Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Sens istnienia i sprawy ostateczne s. 240–243 - Ewa Nowak, „Muzeum żywej pamięci” propaganda, opis przeżyć, przewodnik, powstanie warszawskie, list, dyskusja Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Muzyka – mowa dźwięków s. 244–245 Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Muzyka – mowa dźwięków s. 246 - „Czym jest muzyka?” - „Różne odmiany muzyki” elementy dzieła muzycznego, odmiany muzyki, melorecytacja, subkultura - Jerzy Waldorff, „Czy można nauczyć się słuchania muzyki?” krytyk muzyczny, wyrażenia potoczne Podręcznik do kształcenia literackiego i - Małgorzata Musierowicz, „Genowefa postać Małgorzaty Musierowicz, opera, repertuar, notatka, Książki historyczne o powstaniu warszawskim 138. Muzyka gra 139. Jak słuchać muzyki? 140. Mniej poważnie na temat opery - wyszukuje informacje dotyczące powstania warszawskiego - określa uczucia i myśli bohaterki podczas wizyty w muzeum - przy pomocy nauczyciela gromadzi słownictwo przydatne do opisu przeżyć bohaterki - wskazuje elementy, które wywarły wpływ na bohaterkę w czasie pobytu w muzeum - zabiera głos w dyskusji na podany temat - redaguje list do przyjaciela zachęcający do poznawania historii swojego regionu - wymienia elementy dzieła muzycznego - omawia różne odmiany muzyki - prezentuje swój ulubiony rodzaj muzyki - wyjaśnia, dlaczego sztuki nie można się nauczyć - określa, w jaki sposób możliwe jest nawiązanie kontaktu z muzyką - znajduje w tekście przykłady sformułowań potocznych - krótko opowiada o wrażeniach towarzyszących słuchaniu różnego rodzaju muzyki - wypowiada się na temat słów Karola Szymanowskiego - wymienia utwory Małgorzaty Musierowicz - wyjaśnia znaczenie podanych zasad poprawności językowej - aktywnie uczestniczy w burzy mózgów, podając ciekawe pomysły - gromadzi słownictwo przydatne do opisu przeżyć bohaterki - wyjaśnia sens wskazanego cytatu - bierze aktywny udział w dyskusji na podany temat - świadomie korzysta z internetu, poszukując potrzebnych informacji - przygotowuje przewodnik turystyczny po najbliższej okolicy - charakteryzuje muzykę jako dziedzinę sztuki - prezentuje swój ulubiony rodzaj muzyki, uwzględniając jego pochodzenie, cechy charakterystyczne oraz twórców - wyjaśnia terminy: melorecytacja, subkultura - odpowiada, na czym polega podobieństwo między muzyką a człowiekiem - uzasadnia użycie sformułowań potocznych w tekście - barwnie opowiada o wrażeniach towarzyszących słuchaniu różnego rodzaju muzyki - tłumaczy termin: krytyk muzyczny - wyjaśnia słowa Karola Szymanowskiego - krótko omawia postać Małgorzaty Musierowicz - wyjaśnia termin: repertuar 2 1 1 1 kulturowego Rozdział 4 Blok: Muzyka – mowa dźwięków s. 247–250 141. Sprawdź swoją wiedzę i umiejętności – test Bombke w operze” Słownik języka polskiego Podręcznik do kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: Laboratorium języka Sprawdź swoją wiedzę i umiejętności s. 110–112 zaproszenie czasownik, zdanie pojedyncze, partykuła, wykrzyknik, odmiana czasownika, podmiot, spójnik 142. Bardowie i idole różnych czasów Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Muzyka – mowa dźwięków s. 251–253 - Marek Gaszyński, „Krzyk z głębi duszy” - Czesław Niemen, „Dziwny jest ten świat”, - Ola Siewko, „Szymon Wydra to Carpe diem” - Szymon Wydra, „Musisz uwierzyć” bard, idol, powtórzenie 143. Czy muzyka łączy pokolenia? Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Muzyka – mowa dźwięków - „Mezo i Tabb o sobie i swojej muzyce” aspiracja, odmiana oficjalna i nieoficjalna języka, czat, wywiad, wyrażenia potoczne wyrazów, korzystając ze słownika - wymienia bohaterów tekstu - opowiada o sytuacji przedstawionej w utworze - określa nastrój panujący w operze - tworzy notatkę dotyczącą opery i jej kompozytora - redaguje zaproszenie na premierę - wskazuje czasowniki dokonane - odnajduje zdanie z podmiotem w dopełniaczu - odmienia wskazany czasownik przez liczby, osoby i rodzaje - zapisuje poprawnie partykuły - przekształca zdanie nierozwinięte w rozwinięte - redaguje tekst, używając odpowiednich wykrzykników, partykuł, spójników - odnajduje w obu utworach cytaty, które niosą te same treści - przy pomocy nauczyciela dzieli utwory na dwie części i wyjaśnia, na jakiej zasadzie zostały one zestawione - wskazuje w tekstach powtórzenia - podaje liczbę sylab w poszczególnych wersach - przedstawia na forum klasy słowa swojej ulubionej piosenki - wymienia podobieństwa i różnice między czatem a wywiadem - wskazuje w wypowiedziach sformułowania potoczne - przekształca tekst z odmiany nieoficjalnej na oficjalną - podaje cechy osobowości autora - podaje różnice między teatrem a operą - rysuje plan sali operowej wraz z nazwami poszczególnych części pomieszczenia - podaje końcówki czasownika w określonej formie - redaguje ciekawy tekst, używając odpowiednich wykrzykników, partykuł, spójników i dbając o poprawność językową 1 - porównuje swoje wyobrażenie o idolach z opiniami innych osób - wskazuje różnice między piosenkami - tłumaczy termin: bard - dzieli utwory na dwie części i wyjaśnia, na jakiej zasadzie zostały one zestawione - określa funkcję powtórzeń w tekstach - odpowiada, dlaczego autorzy używają różnej liczby sylab w wersach jednego tekstu - uzasadnia wybór danego utworu muzycznego, odnosząc się do jego treści i budowy - dzieli pytania zadawane muzykom na różne kategorie tematyczne - przekształca tekst z odmiany nieoficjalnej na oficjalną, dbając o poprawność językową - interpretuje cytowaną wypowiedź muzyka 1 1 s. 253–255 144. Taniec jako forma wyrażania emocji 145. Epoka kontrastów – powtórzenie wiadomości o baroku 146. i 147. Sprawdź swoją wiedzę i umiejętności – praca klasowa Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Blok: Muzyka – mowa dźwięków s. 256–257 Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 s. 258–259 Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego Rozdział 4 Sprawdź swoją wiedzę i umiejętności s. 261–262 tekstu - uczestniczy w konkursie poetyckim w wersji hip-hopowej - „Sztuka tańca” - Edgar Degas, „Dwie niebieskie tancerki” balet, teatr tańca, tancerz, choreografia, opis dzieła sztuki - wyjaśnia, dlaczego ludzie tańczą - wymienia wydarzenia, którym dawniej towarzyszył taniec - nazywa osoby tworzące przedstawienie baletowe - opisuje obraz - „Śladami epoki” postać Roberta Hooke’a, największe osiągnięcia baroku, dzieje opery, barokowe budowle - wymienia zasługi Roberta Hooke’a - podaje największe osiągnięcia baroku - opowiada o początkach opery - przy pomocy nauczyciela analizuje współczesne budowle nawiązujące do stylu baroku - dokonuje oceny postaci - podaje środki stylistyczne typowe dla poezji baroku - wskazuje symbole przemijania - wymienia trzy elementy dzieła muzycznego - opisuje swój ulubiony rodzaj muzyki - redaguje opowiadanie lub opis na podany temat sarmatyzm, rodzaje komizmu, środki stylistyczne, elementy dzieła muzycznego, opowiadanie, opis sytuacji - analizuje słowa piosenki według podanego schematu - samodzielnie przygotowuje konkurs poetycki w wersji hip-hopowej - odwołując się do wiedzy spoza podręcznika, wyjaśnia, czym zajmuje się choreograf - wskazuje różnice w środkach wyrazu charakterystycznych dla baletu i teatru tańca - opisuje obraz, nazywając emocje wyrażone w gestach postaci - porównuje osiągnięcia Roberta Hooke’a z dorobkiem Leonarda da Vinci - analizuje współczesne budowle nawiązujące do stylu baroku - tłumaczy, co to jest komizm sytuacyjny - wyjaśnia, czym jest sarmatyzm - podaje ulubiony rodzaj muzyki i uzasadnia swój wybór - redaguje opowiadanie lub opis na wskazany temat, dbając o odpowiednią kompozycję, poprawność językową, ortograficzną i interpunkcyjną 1 1 2 Propozycje lektur do omówienia na lekcjach języka polskiego w klasie I gimnazjum Temat lekcji Wizerunek władcy i rycerza Środki dydaktyczne - „Pieśń o Rolandzie” Zagadnienia wzorce osobowe władcy i rycerza, kodeks rycerski, osobowość Rolanda, epos rycerski, akcja, patos, charakterystyka, opis krajobrazu, opis sytuacji, Wymagania podstawowe Uczeń: - za pomocą mapy myśli zbiera informacje odwołujące się do podstawowych wiadomości na temat lektury - redaguje notatkę o bohaterach utworu - zaznacza na mapie miejsca, w których rozgrywa się akcja „Pieśni o Rolandzie” Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: - podaje propozycje miejsc, w których mogłaby zostać zrekonstruowana bitwa - redaguje rozmowę między dziennikarzem a reżyserem filmu opartego na motywach „Pieśni o Rolandzie” - rekonstruuje średniowieczny kodeks Liczba godzin 3 notatka, dyskusja, mapa myśli Między Montekich a Kapuletich domem – o miłości Romea i Julii - William Szekspir, „Romeo i Julia” postać Williama Szekspira, dramat, tragedia, akt, scena, tekst główny, tekst poboczny (didaskalia), dialog, monolog, postacie pierwszoplanowe, drugoplanowe i epizodyczne, tragizm, rekwizyt, dekoracja, scenografia, streszczenie, plan wydarzeń, dyskusja, teatr elżbietański Harpagon jako ofiara żądzy - Molier, „Skąpiec” - Tadeusz Makowski, postać Moliera, komedia, komizm, intryga, tekst główny, - określa cechy Karola Wielkiego jako idealnego władcy - redaguje charakterystykę Karola Wielkiego - wypisuje cechy osobowości Rolanda - bierze udział w dyskusji na podany temat - wymienia elementy charakteryzujące świat rycerski - wskazuje w utworze elementy patosu - układa kodeks współczesnego rycerza - redaguje opis krajobrazu, przedstawiający okolice pola bitwy - podaje tytuły utworów Williama Szekspira - określa czas i miejsce akcji - wymienia bohaterów dramatu - charakteryzuje wybraną postać i opisuje jej rolę w utworze - przy pomocy nauczyciela wyjaśnia motywy postępowania postaci - określa, jakie przemiany zaszły w bohaterach pod wpływem miłości - porządkuje chronologiczne wydarzenia dramatu - redaguje streszczenie wskazanej sceny utworu - wykonuje ilustrację do jednego z wydarzeń - wypisuje środki językowe, za pomocą których Romeo opisuje urodę Julii - tworzy słownik miłosnego języka bohaterów - uczestniczy w dyskusji na temat uniwersalnych prawd o człowieku, wynikających z treści dramatu - przy pomocy nauczyciela wyjaśnia, na czym polega tragizm miłości Romea i Julii - redaguje list miłosny w imieniu jednego z bohaterów - przygotowuje inscenizację jednej ze scen dramatu - podaje tytuły utworów Moliera - określa czas i miejsce wydarzeń raz temat rycerski na podstawie utworu - wskazuje analogie między sposobem ukazania śmierci Chrystusa i Rolanda - omawia przebieg bitwy - redaguje opis krajobrazu, przedstawiający okolice pola bitwy, dbając o poprawność językową i stylistyczną - krótko omawia postać Williama Szekspira - wskazuje pierwszoplanowe, drugoplanowe i epizodyczne postacie dramatu - pisze streszczenie wskazanej sceny z utworu, dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną - ocenia postępowanie bohaterów - omawia funkcję środków językowych, za pomocą których Romeo opisuje urodę Julii - wyjaśnia, na czym polega tragizm miłości Romea i Julii - redaguje list miłosny w imieniu jednego z bohaterów, dbając o odpowiednią kompozycję oraz poprawność językową - przygotowuje inscenizację jednej ze scen dramatu, wykazując się pomysłowością i zaangażowaniem - zestawia zasady tragedii klasycznej z utworem Szekspira - opracowuje program walentynkowy 6 - krótko omawia postać Moliera - wyjaśnia terminy: komedia, komizm, 5 bogactwa „Skąpiec” tekst poboczny (didaskalia), streszczenie, charakterystyka, demaskacja, strategia, dyskusja, protokół, atrybut, plan wydarzeń utworu - wymienia bohaterów dramatu - ustala powiązania między bohaterami - porządkuje punkty planu wydarzeń - opowiada wybraną scenę utworu - redaguje streszczenie lektury - tworzy charakterystykę wybranej postaci - przygotowuje prezentację danego bohatera - bierze udział w dyskusji na podany temat - sporządza protokół z lekcji - recytuje fragment tekstu - podaje atrybuty skąpca ukazanego na obrazie Tadeusza Makowskiego - określa, co może stanowić wartość w życiu człowieka Plan wynikowy opracowała Justyna Zabrodzka – doświadczony nauczyciel języka polskiego. intryga - nazywa rodzaj komizmu zastosowany w utworze - opisuje i interpretuje obraz Tadeusza Makowskiego - ocenia postępowanie Harpagona - tworzy szczegółową charakterystykę wybranego bohatera, przestrzegając zasad kompozycyjnych, ortograficznych i interpunkcyjnych - aktywnie uczestniczy w dyskusji, podając odpowiednie argumenty - omawia przesłanie utworu - porównuje relacje między rodzicami a dziećmi w czasach Moliera i obecnie - określa, co może stanowić wartość w życiu człowieka, i uzasadnia swoją odpowiedź
