Komunikacja w kursie e-learningowym

Komunikacja w kursie
e-learningowym ―
konieczność czy luksus?
Agnieszka Wierzbicka
Uniwersytet Łódzki
Sytuacja komunikacyjna w e-learningu – ale jaka?
interakcja: człowiek ↔ komputer/internet/platforma
versus
interakcja: człowiek ↔ komputer/internet/platforma ↔ człowiek
 Następuje przekształcenie pojęcia przestrzeni komunikacyjnej
 Przekaz elektroniczny zawiera różne składniki komunikatu językowego, m.in. pismo,
kontekst sytuacyjny
 Komunikacja jest zdecentralizowana i autonomiczna
 Dominuje tryb hipertekstowy ― nielinearna i niesekwencyjna organizacja informacji
 Do odbiorcy komunikatów dociera obraz pisma (ikonizacja pisma)
 Odbiorca zwraca uwagę przede wszystkim na komunikat, a dopiero potem na
osobę, która go napisała
Agnieszka Wierzbicka, UŁ
Sytuacja komunikacyjna w Internecie – ale jaka?
Sposób i forma porozumiewania się:
 synchroniczna/asynchroniczna
 oficjalna/nieoficjalna
 spersonalizowana
 ↑ znaczenie k. werbalnej/ ↓ k. niewerbalnej
 monolog/dialog/polilog
Agnieszka Wierzbicka, UŁ
Funkcje tekstu w e-learningu
Interakcja: człowiek ↔ komputer/internet/platforma
Przekazanie informacji:

f. informacyjna opisowa

f. informacyjna oceniająco-postulatywna
Przekazanie pozainformacyjnych celów:

f. impresywna (nakłanianie)

f. sprawcza (stanowienie o czymś)
Czy to wystarcza???
Interakcja: człowiek ↔ komputer/internet/platforma ↔ człowiek

f. ekspresywna (wyrażanie emocji)

f. metajęzykowa (podtrzymywanie więzi z odbiorcą)

f. kreacyjna (stwarzanie nowej wizji świata)
Agnieszka Wierzbicka, UŁ
Dlaczego tak chętnie projektowane są kursy
bez udziału prowadzącego i komunikacji?
 Bo wykorzystują prosty schemat podania i sprawdzenia treści nauczania:
przekaz informacji →
automatyczna ewaluacja (zadania zamknięte) →
dostęp do kolejnej partii materiału i…∞
 Bo wykorzystują gotowe layouty
 Bo są tanie w procesie projektowania, opracowania i nie zakładają
dodatkowych kosztów np. na wynagrodzenie prowadzącego!
Forma, w którą wtłoczono cele szkoleniowe!
Agnieszka Wierzbicka, UŁ
Jakie są konsekwencje?
Cechy narzucane przez tak przygotowaną formę:
 liniowe i sekwencyjne prezentowanie treści dydaktycznych
 ograniczenie do minimum możliwości działania kursanta
 niebezpieczny schematyzm
 przewidywalność kolejnych czynności
 szybkie zniechęcenie kursanta
A gdzie są:
cele szkolenia/zajęć?
oczekiwania kursanta?
efekty???
Agnieszka Wierzbicka, UŁ
Jaką wartość wnosi komunikacja
między uczestnikami e-kursów?
 innowacyjność i urozmaicenie
 utrzymuje celowość projektowanych działań
edukacyjnych
 aktywizuje uczestników
 umożliwia tworzenie społeczności uczącej się
→ EFEKTYWNOŚĆ!!!
Agnieszka Wierzbicka, UŁ
Komunikacja, czyli…
Komunikacja wpisana w precyzyjny i klarowny opis koncepcji,
przebiegu procesów uczenia i nauczania, aktywności
zaangażowanych uczestników, zasobów, źródeł informacji,
multimediów, sprawdzenia wiedzy, ewaluacji itd.
CELE, EFEKTY KSZTAŁCENIA → FORMA I STRUKTURA PROCESU →
ODPOWIEDNIO ZAPROJEKTOWANA KOMUNIKACJA
Bogactwo, różnorodność, innowacja, wyzwanie!
Agnieszka Wierzbicka, UŁ
Komunikacja, czyli…
 Formy…
 Narzędzia…
 dyskusje (różne odmiany)
 fora dyskusyjne
 debaty
 wiadomości
 burze mózgów
 czaty
 wywiady
 wirtualne tablice
 wideokonferencje
 Zastosowania
 jako samodzielne elementy
wchodzące w skład kursu
 jako części różnych zasobów
(prac grupowych, zadań,
analiz, symulacji itd.)
Agnieszka Wierzbicka, UŁ
 blogi
Komunikacja, czyli…
 Funkcje zasobów komunikacyjnych
 informacyjna
 przekazywanie i budowanie wiedzy/umiejętności
 utrwalanie wiedzy/umiejętności
 sprawdzanie wiedzy/umiejętności
 społeczna (budowanie społeczności uczącej się)
 aktywizacja
 współpraca
Agnieszka Wierzbicka, UŁ
Komunikacja, czyli…
 Trudności na etapie projektowania i opracowania zasobów
komunikacyjnych kursu
 nieznajomość metodyki (autor materiałów i projektanci)
↓
 niewykorzystany potencjał narzędzi komunikacyjnych
↓
 nieprzemyślane polecenia
↓
 nieumiejętne dobrane zasady oceniania
Agnieszka Wierzbicka, UŁ
Komunikacja, czyli…
 Trudności na etapie prowadzenia kursów
 nieumiejętność pracy z narzędziami do komunikacji
↓
 nieumiejętność moderowania forów/czatów
↓
 niesystematyczna praca prowadzącego
↓
 brak aktywności prowadzącego
Agnieszka Wierzbicka, UŁ
“
Co zrobić, by komunikacja
w kursie przestała być
postrzegana jako luksus?
”
Cykl przygotowania każdego e-kursu obarczony jest ogromnym ryzykiem!
czas, pieniądze, sprzęt, możliwości organizacyjne, kompetencje
i wyniesione z tradycyjnej edukacji przyzwyczajenia…
…decydują często o SUKCESIE lub PORAŻCE projektantów
Agnieszka Wierzbicka, UŁ
Co zrobić, by komunikacja w kursie
przestała być postrzegana jako luksus?
 Projektując kurs e-learningowy pamiętać o:
 celach
 oczekiwaniach i profilu użytkownika
 efektach kształcenia
i uwzględnić naturalną potrzebę kontaktu z innymi ludźmi!
 Umiejętnie dobierać
 środki dydaktyczne i narzędzia komunikacji
 sposoby i narzędzia ewaluacji komunikacji
Agnieszka Wierzbicka, UŁ
(...) interakcje ludzi
z komputerami, telewizją
oraz nowymi mediami
są z zasady społeczne
i naturalne, tak jak interakcje
w rzeczywistym życiu.
Byron Reeves, Clifford Nass „Media i ludzie”
Agnieszka Wierzbicka, UŁ
Dziękuję!
Agnieszka Wierzbicka, UŁ