MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI

Ministerstwo
Sprawiedliwości
MINISTERSTWO
SPRAWIEDLIWOŚCI
Jak jest zorganizowane?
Jakie sprawy można w nim załatwić?
Stan prawny na dzień 1 stycznia 2005 r.
Publikacja przygotowana
dzięki wsparciu finansowemu
Unii Europejskiej
2
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Ministerstwo Sprawiedliwości jest urzędem administracji
rządowej, powołanym do wykonywania zarządzeń, decyzji
i poleceń Ministra Sprawiedliwości.
Ministerstwem Sprawiedliwości kieruje Minister
Sprawiedliwości, który jest jednocześnie Prokuratorem
Generalnym. Ma on za zadanie w określonych przez ustawy granicach sprawować nadzór nad:
1. sądami powszechnymi i wojskowymi,
2. prokuraturą,
3. więziennictwem.
UWAGA!
Policja, Straż Graniczna, straże miejskie oraz sądy
administracyjne nie podlegają Ministrowi
Sprawiedliwości.
Zasady sprawowania przez Ministra
Sprawiedliwości nadzoru nad:
1. sądami
Zgodnie z konstytucją sędziowie w sprawowaniu swojego
urzędu są niezawiśli i wydają orzeczenia w oparciu o przepisy prawa. Minister Sprawiedliwości nie ma uprawnień
3
do kontrolowania orzeczeń. Ich ocena należy do sądów
odwoławczych i Sądu Najwyższego. Minister może oceniać
jedynie sprawy związane z organizacją pracy sądów, wydatkowaniem pieniędzy, sprawnością prowadzenia postępowań. Minister Sprawiedliwości sprawuje także nadzór
w tym zakresie nad sądami wojskowymi – we współpracy
z Ministrem Obrony Narodowej.
2. prokuraturą
Ministrowi Sprawiedliwości jako Prokuratorowi Generalnemu podlegają prokuratorzy Prokuratury Krajowej
i prokuratur powszechnych, prokuratorzy Naczelnej Prokuratury Wojskowej i prokuratur wojskowych oraz prokuratorzy pracujący w Instytucie Pamięci Narodowej. Prokurator
Generalny sprawuje kontrolę nad działalnością Prokuratury
Krajowej oraz prokuratur powszechnych.
3. służbą więzienną
Nadzorem nad więzieniami i aresztami oraz realizacją
innych zadań związanych z wykonywaniem tymczasowego
aresztowania i kar pozbawienia wolności zajmuje się
Centralny Zarząd Służby Więziennej, który podlega
Ministrowi Sprawiedliwości.
ORGANIZACJA MINISTERSTWA
SPRAWIEDLIWOŚCI
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Al. Ujazdowskie 11, 00-950 Warszawa
centrala tel. (0-22) 52-12-888
godziny pracy: 8.15-16.15
Powyższy adres jest adresem korespondencyjnym wszystkich
biur i departamentów Ministerstwa z wyjątkiem Departamentu CORS i Informatyzacji Resortu, Biura Informacyjnego
KRK oraz Biura ds. Wydawania Monitora Sądowego i Gospodarczego.
Za organizację pracy Ministerstwa odpowiedzialny jest
Dyrektor Generalny.
W skład Ministerstwa Sprawiedliwości wchodzą następujące komórki organizacyjne:
Departamenty i Biura
Ministerstwa Sprawiedliwości
Numery telefonów
(kierunkowy 0-22)
Gabinet Polityczny Ministra
tel. 52 12 219
Biuro Ministra
tel. 627 29 74, 52 12 207
fax 621 49 86
4
Departamenty i Biura
Ministerstwa Sprawiedliwości
Numery telefonów
(kierunkowy 0-22)
Departament Legislacyjno-Prawny
tel. 52 12 423, 52 12 466
fax 621 61 04
Departament Sądów Powszechnych
tel. 52 12 252, 52 12 318
tel./fax 628 06 52
Departament Nadzoru
nad Wykonaniem Orzeczeń
tel. 52 12 756
fax 52 12 651
Departament Współpracy
Międzynarodowej
i Prawa Europejskiego
tel. 52 12 381
fax 628 09 49
Departament Organizacyjny
tel. 52 12 472, 52 12 499
fax 628 25 75
Departament Kadr
tel. 52 12 502, 52 12 546
fax 625 15 21
Departament Budżetu i Majątku
Skarbu Państwa
tel. 52 12 552, 52 12 569
fax 625 15 34
Departament Centrum
Ogólnopolskich Rejestrów
Sądowych i Informatyzacji Resortu
ul. Ostrobramska 75 c
04-175 Warszawa
tel. 611 70 00, 611 70 02
fax 611 70 01
Departament Sądów Wojskowych
ul. Nowowiejska 26b
tel. 684 45 94
Departament – Centrum Szkolenia
Kadr Wymiaru Sprawiedliwości
ul. Mokotowska 14 (PCK)
tel. 32 61 348
fax 32 61 329
Biuro Informacyjne
Krajowego Rejestru Karnego
ul. Zwycięzców 34
03-938 Warszawa
tel. 51 88 207, 51 88 206,
672 82 72, fax 672 82 76
Biuro Informacji
tel. 52 12 628
fax 628 65 52
Biuro Finansowo-Administracyjne
tel. 627 21 92, 52 12 572
fax 627 21 93
Biuro do Spraw Wydawania
Monitora Sądowego
i Gospodarczego
ul. Ostrobramska 75 c
04-175 Warszawa
tel. 611 70 87
Biuro Ochrony Informacji
Niejawnych i Spraw Obronnych
tel. 52 12 621
fax 629 34 93
Prokuratura Krajowa
Biuro Prezydialne
tel. 621 76 79, 52 12 642
fax 628 36 91
Biuro Spraw Konstytucyjnych
tel. 52 12 871
fax 628 07 74
5
Prokuratura Krajowa (c.d.)
Biuro Postępowania
Przygotowawczego
tel. 621 70 06, 52 12 637
fax 621 70 06
Biuro do Spraw Przestępczości
Zorganizowanej
tel. 52 12 737, 52 12 632
fax 628 23 03
Biuro Postępowania Sądowego
tel. 52 12 876
Biuro Skarg, Wniosków i Lustracji
ul. Mokotowska 49
tel. 66 00 327, 66 00 329
fax 66 00 328
W MINISTERSTWIE
SPRAWIEDLIWOŚCI MOŻESZ:
a) uzyskać informację związaną z działalnością Ministerstwa Sprawiedliwości – w Biurze Informacji;
b) uzyskać informację z Krajowego Rejestru Karnego
(m.in. zaświadczenie o niekaralności);
c) uzyskać informację z Krajowego Rejestru Sądowego lub Rejestru Zastawów;
d) zamieścić ogłoszenie w „Monitorze Sądowym
i Gospodarczym”;
e) złożyć skargę na działania sądu (do Wydziału
Skarg i Wniosków) lub prokuratury (do Biura
Skarg, Wniosków i Lustracji Prokuratury Krajowej).
a) Informacja publiczna
Zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznej
każdy (także obywatel państwa obcego) może zwrócić
się do Ministerstwa Sprawiedliwości z pytaniami na temat:
– organizacji Ministerstwa;
– przedmiotu działalności Ministerstwa;
– osób sprawujących w nim funkcje i ich kompetencji;
– zasad funkcjonowania i trybu działania Ministerstwa
i jego jednostek organizacyjnych;
– sposobów przyjmowania i załatwiania spraw;
– prowadzonych przez Ministerstwo rejestrów, ewidencji
i archiwów oraz sposobów i zasad udostępniania danych
w nich zawartych.
Podstawowe informacje dostępne są na stronach internetowych Ministerstwa Sprawiedliwości (www.ms.gov.pl).
Dodatkowe pytania można przesyłać do Biura Informacji
Ministerstwa Sprawiedliwości:
6
• pocztą elektroniczną ze strony internetowej
www.ms.gov.pl;
• faksem na nr (0-22) 628 65 52;
• pocztą na adres:
Biuro Informacji
Ministerstwo Sprawiedliwości
Al. Ujazdowskie 11, 00-950 Warszawa
Odpowiedzi udzielane są w terminie do 14 dni. Jeżeli
odpowiedź nie może zostać przygotowana w ciągu 14 dni,
osoba pytająca jest powiadamiana o powodach opóźnienia
oraz o terminie, w jakim Ministerstwo udostępni informację. Nie może on być jednak dłuższy niż 2 miesiące
od dnia złożenia wniosku.
UWAGA!
Ministerstwo Sprawiedliwości:
– nie jest powołane do udostępniania treści aktów prawnych – są one publikowane w odpowiednich wydawnictwach urzędowych, np. Dzienniku Ustaw;
– nie może udzielać porad prawnych, nie odpowiada
na pytania prawne, nie dokonuje interpretacji przepisów prawa;
– nie jest komórką interwencyjną w indywidualnych sprawach obywateli; do Ministerstwa można jedynie kierować skargi na działania organów wymiaru sprawiedliwości – w sposób opisany w punkcie e).
b) Krajowy Rejestr Karny (KRK)
W Krajowym Rejestrze Karnym gromadzone są informacje o:
1. osobach fizycznych: skazanych, tymczasowo aresztowanych lub poszukiwanych listem gończym oraz nieletnich, wobec których orzeczono środki poprawcze bądź
wychowawcze lub których umieszczono w schronisku
dla nieletnich;
2. podmiotach zbiorowych (np. firmach), wobec których
prawomocnie orzeczono karę pieniężną, przepadek,
zakaz lub podanie wyroku do publicznej wiadomości.
Każdemu obywatelowi i każdemu podmiotowi zbiorowemu
przysługuje prawo do uzyskania informacji, czy jego dane
znajdują się w Krajowym Rejestrze Karnym. Informacji
z Rejestru mogą także zasięgać pracodawcy – w zakresie
niezbędnym do zatrudnienia pracownika, co do którego
7
z przepisów prawa wynika wymóg niekaralności lub posiadania odpowiednich uprawnień.
Informacji z Krajowego Rejestru Karnego udzielają:
– Biuro Informacyjne Krajowego Rejestru Karnego
ul. Zwycięzców 34, 03-938 Warszawa
Godziny przyjęć interesantów:
poniedziałek
9.00-17.00
wtorek – piątek 9.00-14.30
– Punkty Informacyjne Krajowego Rejestru Karnego,
działające w 29 sądach powszechnych (wykaz tych punktów znajduje się na stronie internetowej Ministerstwa
Sprawiedliwości www.ms.gov.pl)
Aby uzyskać informację z Krajowego Rejestru Karnego,
należy wypełnić formularz zapytania o udzielenie informacji o osobie lub formularz zapytania o udzielenie informacji
o podmiocie zbiorowym.
Formularze dostępne są na stronie www.ms.gov.pl, w siedzibie KRK oraz w Punktach Informacyjnych KRK.
Na wypełnionym formularzu należy nakleić znak opłaty
sądowej o wartości:
– 50 zł – dla zapytania o osobę;
– 100 zł – dla zapytania o podmiot zbiorowy.
Znaki opłaty sądowej można nabyć w siedzibie KRK i w kasach sądów powszechnych.
Następnie formularz należy przesłać pocztą na adres Biura
Informacyjnego KRK bądź złożyć osobiście w siedzibie KRK
lub jednym z Punktów Informacyjnych.
Składając wniosek osobiście należy okazać dokument
pozwalający na ustalenie tożsamości, a w przypadku zapytania o podmiot zbiorowy – także imienne upoważnienie
do uzyskania informacji wystawione przez osobę upoważnioną do reprezentowania podmiotu oraz aktualny odpis
z Krajowego Rejestru Sądowego lub wpis do ewidencji
działalności gospodarczej.
Dodatkowe informacje o pracy Krajowego Rejestru Karnego
można uzyskać za pośrednictwem infolinii:
tel. (0-22) 51 88 200.
Wyjaśnień w sprawach indywidualnych udziela Wydział
Prawny:
tel. (0-22) 51 88 234 do 236, (0-22) 51 88 254 do 256.
8
c) Krajowy Rejestr Sądowy i Rejestr Zastawów
Krajowy Rejestr Sądowy (KRS) jest ogólnie dostępną bazą
danych, która zawiera informacje istotne dla bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, pozwalające sprawdzić wiarygodność przedsiębiorców, stowarzyszeń i osób fizycznych.
Krajowy Rejestr Sądowy składa się z trzech osobnych
rejestrów:
1. rejestru przedsiębiorców;
2. rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych
i zawodowych, fundacji oraz niepublicznych zakładów
opieki zdrowotnej;
3. rejestru dłużników niewypłacalnych.
W Rejestrze Zastawów gromadzone są informacje o rzeczach ruchomych i prawach majątkowych zastawionych
przez właścicieli.
Każdy może się zwrócić z wnioskiem o udzielenie informacji znajdującej się w Krajowym Rejestrze Sądowym lub
Rejestrze Zastawów. Informacji z rejestrów udzielają odpowiednio Centralna Informacja Krajowego Rejestru Sądowego i Centralna Informacja o Zastawach Rejestrowych
oraz ich oddziały:
Centralna Informacja Krajowego Rejestru Sądowego
Centralna Informacja o Zastawach Rejestrowych
ul. Ostrobramska 75c, 04-175 Warszawa
(budynek „Promenada”)
Godziny przyjęć interesantów:
poniedziałek
8.15-18.00
wtorek – piątek 8.15-16.15
Adresy oddziałów Centralnej Informacji KRS znajdują się
na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości
www.ms.gov.pl.
Oddziały Centralnej Informacji o Zastawach Rejestrowych
działają przy wydziałach gospodarczych sądów rejonowych.
Na stronie internetowej www.ms.gov.pl znajdują się także
formularze, na których należy składać wnioski o wydanie
odpisu, wyciągu, zaświadczenia lub informacji pisemnej
z Krajowego Rejestru Sądowego oraz formularze,
na których należy składać wnioski o udzielenie informacji,
9
wydanie zaświadczenia lub odpisu z Rejestru Zastawów
(wraz z instrukcją wypełniania).
Na prośbę zainteresowanego Centralna Informacja KRS
przesyła również formularze wniosków pocztą.
Wnioski można składać:
• osobiście lub korespondencyjnie
– w Centralnej
Informacji KRS lub Centralnej Informacji o Zastawach
Rejestrowych;
• osobiście lub korespondencyjnie – w ich oddziałach.
Za udzielenie informacji z Krajowego Rejestru Sądowego
pobierane są następujące opłaty:
– za odpis pełny – 60 zł;
– za odpis aktualny – 30 zł;
– za wyciąg z rejestru dotyczący jednego działu – 10 zł;
za każdy następny dział – 5 zł;
– za zaświadczenie – 15 zł;
– za pisemną informację – 5 zł.
Za udzielenie informacji z Rejestru Zastawów pobiera się
opłatę w wysokości:
– 20 zł – za wydanie zaświadczenia;
– 15 zł – za wydanie odpisu lub udzielenie informacji
na wniosek o wydanie odpisu;
– 10 zł – za udzielenie informacji na wniosek o podanie
numeru pozycji rejestru zastawów.
Za wniosek kierowany do centrali lub korespondencyjnie do
oddzialu wpłaty należy dokonać na rachunek bankowy:
Ministerstwo Sprawiedliwości
Al. Ujazdowskie 11, 00-950 Warszawa
NBP O/O Warszawa
77 1010 1010 0400 1922 3100 0000
za wniosek skladany osobiscie w oddziale - na rachunek lub do kasy sadu
Do wniosku składanego osobiście należy dołączyć oryginał
dowodu wniesienia opłaty, do wniosku przesyłanego
pocztą – oryginał lub kopię dowodu wpłaty.
d) Monitor Sądowy i Gospodarczy
„Monitor Sądowy i Gospodarczy” jest ogólnopolskim
dziennikiem urzędowym, w którym publikowane są obwieszczenia i ogłoszenia wymagane przez Kodeks
10
spółek handlowych, Kodeks postępowania cywilnego,
ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym i inne ustawy.
Jego wydawaniem zajmuje się Biuro ds. Wydawania
Monitora Sądowego i Gospodarczego
ul. Ostrobramska 75c, 04-175 Warszawa
(budynek „Promenada”)
Centrum Informacyjne Biura ds. Wydawania Monitora
Sądowego i Gospodarczego – tel. (0-22) 61 17 071,
61 17 072 – udziela informacji o:
– sposobie publikacji obwieszczeń i ogłoszeń;
– zakresie informacji publikowanych w obwieszczeniach;
– opłatach wymaganych przy publikacji ogłoszeń;
– terminach publikacji poszczególnych ogłoszeń;
– numerach i datach ukazywania się „Monitora”;
– warunkach sprzedaży, wysyłki i prenumeraty „Monitora”,
sposobie składania zamówień, cenach archiwalnych
i bieżących egzemplarzy.
Poza sprzedażą wysyłkową i prenumeratą „Monitor”
dostępny jest również w sprzedaży detalicznej, prowadzonej w siedzibie Biura.
Obwieszczenia i ogłoszenia przeznaczone do zamieszczenia w „Monitorze” są przyjmowane za pośrednictwem
punktów przyjmowania ogłoszeń, utworzonych przy
sekretariatach wybranych sądów rejonowych w całym kraju.
Ich wykaz znajduje się na stronie internetowej Ministerstwa
Sprawiedliwości www.ms.gov.pl.
Na stronie zamieszczone są również formularze wniosku
o publikację ogłoszenia i wniosku o przesłanie egzemplarza
„Monitora” (wraz z instrukcją ich wypełniania) oraz formularz zamówienia prenumeraty.
e) Skargi
Do Ministerstwa Sprawiedliwości można składać skargi na
działania sądów i prokuratur. Skargi te mogą jedynie
dotyczyć spraw związanych z organizacją pracy, np. przewlekłości postępowania prowadzonego przez sąd lub
11
prokuraturę, bezczynności prokuratury, naruszenia kultury
urzędowania w sądzie lub prokuraturze.
Ministerstwo Sprawiedliwości nie może natomiast interweniować w sprawach związanych z treścią orzeczeń wydawanych przez sądy – w tych przypadkach przysługują obywatelom środki odwoławcze zgodne z procedurą cywilną
lub karną.
Skargi można składać:
• osobiście w Ministerstwie Sprawiedliwości w pokoju
przyjęć interesantów – wejście od ul. Koszykowej 6;
godziny przyjęć:
poniedziałek
9.00-18.00
wtorek – piątek
9.00-15.00
• telefonicznie u pracowników dyżurujących w pokoju
przyjęć, tel. (0-22) 52 12 234.
oraz
Skargi dotyczące sądów:
• pisemnie na adres:
Wydział Skarg i Wniosków
Ministerstwo Sprawiedliwości
Al. Ujazdowskie 11, 00-950 Warszawa
• telefonicznie pod nr (0-22) 52 12 231
• faksem na nr (0-22) 52 12 828
Skargi dotyczące prokuratury:
• pisemnie na adres:
Prokuratura Krajowa
Biuro Skarg, Wniosków i Lustracji
Ministerstwo Sprawiedliwości
Al. Ujazdowskie 11, 00-950 Warszawa
• faksem na nr (0-22) 66 00 328
• pocztą elektroniczną na adres: twardowska @ms.gov.pl
Ministerstwo Sprawiedliwości
Al. Ujazdowskie 11
00-950 Warszawa
tel. (0-22) 52 12 888
www.ms.gov.pl
© Ministerstwo Sprawiedliwości, październik 2004
W celu usprawnienia pracy urzędu i obsługi jego
klientów, w Ministerstwie Sprawiedliwości wprowadzany jest system zarządzania jakością zgodny
z normą PN-EN ISO 9001:2001.
Publikacja finansowana ze środków
pomocowych Unii Europejskiej w ramach
projektu PHARE nr PL2002/000-605-03.05