Pnącza Pnącza

INDEKS 404632
ISSN 2300-0104
Pnącza
na stres
3
TYLKO
99
zł
(w tym 8% VAT)
Utopiona
w kompocie
Zaplanuj teraz, ciesz się wiosną
VADEMECUM JESIENNEGO NAWOŻENIA
Drodzy Czytelnicy!
Leniwy, wakacyjny czas to najlepszy moment, żeby
nacieszyć się pracą wykonaną wiosną. Jak w każdym
numerze polecamy więc rośliny, które właśnie teraz
wyglądają najpiękniej. Udowadniamy, że krwawniki
– które często można spotkać w formie dzikiej,
rosnące przy drogach – to wcale nie chwasty. Ich
uprawa i pielęgnacja jest niezwykle łatwa, a dzięki
wielu odmianom możemy w ogrodzie zapewnić sobie
prawdziwą feerię barw. Od lipca do połowy września
można też podziwiać piękne, roztrzepane kwiatostany
pysznogłówki – znanej i lubianej byliny goszczącej w wielu polskich ogrodach. Podpowiadamy, jakie odmiany najlepiej
wybrać.
Nadchodząca nieubłaganie jesień to jednak nie koniec sezonu, także dla początkujących ogrodników. Wrzesień
to doskonały czas na założenie trawnika – zarówno temperatura powietrza, jak i gleby sprzyja kiełkowaniu nasion
i wzrostowi młodej trawy. W tym numerze znajdziecie także elementarz jesiennych nasadzeń. Kilka prostych błędów
popełnionych w czasie tej z pozoru błahej czynności może w znaczący sposób wpłynąć na przyjęcie się i dalszy wzrost
posadzonych roślin. Jak ich uniknąć podpowiada prawdziwy fachowiec – Wiesław Szydło ze Szkółki Niewierz.
W sierpniowym wydaniu Garden & Trends znajdziecie także coś dla zdrowia. Z materiału o walorach jarzębiny dowiecie
się m.in., że jej owoce zawartością witaminy C nie ustępują cytrusom. Poznacie także zalety dzwonkowca kosmatego,
który może być doskonałą receptą na stres.
W rubryce „Ogród osobistości” przedstawiamy natomiast ogrodnicze pasje Magdy Gessler. Araukaria, wiciokrzew,
glicynia – poznajcie ulubione rośliny znanej restauratorki.
Zapraszam do lektury!
Michał Gradowski,
redaktor naczelny magazynu Garden & Trends
Nakład: 50000 egzemplarzy
INDEKS 404632
ISSN 2300-0104
TYLKO
na ADRES
stres REDAKCJI: 60-784 Poznań,
(w tym 8% VAT)
ul. Grunwaldzka 43/1,
Utopiona
tel. 61 820 41 75, faks: 61 828 76 02
w kompocie
SIERPIEŃ 2015
Szymon Skalski,
[email protected]
SEKRETARZ REDAKCJI:
Daria Idziak,
[email protected]
STUDIO GRAFICZNE:
MNS Design
DRUK:
Zakład Poligraficzny Techgraf
PROJEKT OKŁADKI:
Design Studio Jacek Łuczak
INDEKS 404632
ISSN 2300-0104
Pnącza
na stres
399
TYLKO
zł
(w tym 8% VAT)
Utopiona
w kompocie
SIERPIEŃ 2015
WICEPREZES ZARZĄDU:
Jarosław Olewicz,
[email protected]
REDAKTOR NACZELNY:
Zaplanuj
ciesz się wiosną
Michałteraz,
Gradowski,
[email protected]
VADEMECUM JESIENNEGO NAWOŻENIA
DYREKTOR DS. STRATEGII I ROZWOJU:
Karolina Kałdońska,
[email protected]
DYREKTOR DZIAŁU
SPRZEDAŻY REKLAM:
Renata Aleksandrzak,
[email protected]
REDAKTOR PROWADZĄCY:
Katarzyna Nowacka,
[email protected]
REDAKCJA:
Agnieszka Idziak,
[email protected],
Jolanta Kusiak,
[email protected],
GARDEN & TRENDS
GARDEN & TRENDS
WYDAWCA: Media Experts
Pnącza
399złSp. z o.o.
Zaplanuj teraz, ciesz się wiosną
VADEMECUM JESIENNEGO NAWOŻENIA
4
Spis treści
s. 90
OGRÓD
OSOBISTOŚCI
6 Moja druga pasja
POLECAMY
ROŚLINY
12 Nie takie złe, jak je
malują
NAGRODY
18 Hibiskus bagienny –
GARDEN&TRENDS
król późnego lata
8 KREATORY
GardenTrendów
10 KALENDARIUM
20 Rozwichrzona głowa
OGRODNICZY
PORADNIK
24 Vademecum
jesiennego nawożenia
INSPIRACJE
28 Wrzuć kamień
do swojego
ogródka
s. 18
30 Kompozyt dobry
na (prawie)
wszystko
OGRODNICZY
PORADNIK
32 Jesienny trawnik
POLECAMY
ROŚLINY
34 Niebanalne trawy
36 Hipnotyzujące róże
KOMPOZYCJE
W DONICACH
40 Pomysły na jesień
Spis treści
5
s. 56
s. 12
POLECAMY
ROŚLINY
64 Sadzimy cebulowe
46 Piękna Annabelle
POLECAMY
ROŚLINY
84 Utopiona w kompocie
68 Lilia złotogłów
88 ZIELONY BUTIK
INSPIRACJE
48 Poletka z pięknem
OWOCE OGRODU
w donicach
82 Ogród nie ma urlopu
OWOCE OGRODU
ZIOŁOLECZNICTWO POMYSŁ NA TARAS
52 Polna jarzębina
72 Pnącza na stres
90 Na ciepłe, jesienne dni
ROŚLINY W DOMU
INSPIRACJE
EKOOGRÓD
56 Kaktusowy raj
74 Mały ogród w wielkim
92 Kompost – „złoto”
OGRODNICZY
PORADNIK
OGRÓDEK
WARZYWNY
78 Gruntowny sprawdzian
96 Mniejsza kuzynka dyni
OGRODNICZY
PORADNIK
60 Zaplanuj teraz, ciesz się
wiosną
stylu
ogrodników
Zdjęcie z książki „Smaczna Polska” Magdy Gessler
6
Ogród osobistości
Ogród osobistości
Moja druga pasja
CHOĆ NATŁOK PRACY I OBOWIĄZKÓW NIE POZWALA MAGDZIE GESSLER NA
SAMODZIELNĄ PIELĘGNACJĘ JEJ OGROMNEGO OGRODU, NIE MARNUJE ŻADNEJ
OKAZJI, ABY SPĘDZAĆ W NIM CZAS. – OGRÓD, ZARAZ PO GOTOWANIU, TO MOJA
DRUGA PASJA – MÓWI ZNANA RESTAURATORKA, PROWADZĄCA PROGRAM „KUCHENNE REWOLUCJE”, JURORKA POLSKIEJ EDYCJI „MASTER CHEF”
Rozmawia: Katarzyna Nowacka
M
ój w y marzony og ród zaprojektowa łam
i stworzyłam od podstaw ponad 20 lat temu.
Inspiracją były dla mnie ogrody angielskie. Samodzielnie sadziłam niemal każdą
roślinę. Do dziś wykorzystuję wiedzę i doświadczenie jakie zdobyłam wtedy, podczas zakładania
pierwszego ogrodu – mówi Magda Gessler. Zarówno
dom, jak i ogród powstały w miejscu, w którym kiedyś
znajdował się wiśniowy sad. Dziś zostało po nim tylko
jedno dorodne i obficie owocujące drzewo, nie jedyne
w kolekcji Magdy Gessler, która je uwielbia.
ZIELONA OAZA SPOKOJU
– Kocham wszystkie rośliny, jednak najbardziej upodobałam sobie araukarię, która rośnie w tak szybkim tempie, że niedługo zasłoni cały dom – śmieje się Magda
Gessler. – Zachwycające jest piękno platana oraz wiązów, które okalają ogród i dają poczucie prywatności.
Mój ogród nie jest na pokaz, jest przede wszystkim dla
mnie, chcę czuć się w nim komfortowo – dodaje.
Drzewa to nie jedyny element dekoracyjny w ogrodzie
Magdy Gessler. Prowadząca „Kuchenne rewolucje”
stawia głównie na byliny i pnącza. – W moim ogrodzie
zazwyczaj nie ma roślin jednorocznych, kocham byliny, a szczególnie pachnące fiołki i hiacynty. Równie
cudowne są pnącza, takie jak kiwi czy wiciokrzewy, ale
najpiękniej kwitnie moja ulubiona glicynia – mówi.
Z OGRODU NA TALERZ
W ogrodzie Magdy Gessler nie zabrakło miejsca na
niewielki zbiornik wodny oraz kącik leśny. Staw pięknie
komponuje się z wierzbami, o typowym, płaczącym po-
W leśnym zaciszu
porośniętym bujnym
mchem jurorka „Master
Chef” zbiera obfite plony
grzybów, które potem
wykorzystuje w kuchni.
To jednak nie jedyne
dary natury, które
prosto z ogrodu trafiają
na talerz
kroju, a na jego powierzchni pływają bajkowe nenufary.
W leśnym zaciszu porośniętym bujnym mchem jurorka
„Master Chef” zbiera obfite plony grzybów, które potem
wykorzystuje w kuchni. To jednak nie jedyne dary natury,
które prosto z ogrodu trafiają na talerz. – Mój ogród jest
zbyt blisko dużego miasta, aby uprawiać w nim zdrowe
warzywa, dlatego postawiłam na podstawowe gatunki
ziół. Ogromną radość sprawia mi też to, że stojąc na
balkonie mogę zrywać morele prosto z drzewa – zdradza
restauratorka. n
7
8
Nagrody Garden & Trends
KREATORY
GardenTrendów przyznane
Redakcja magazynu „Garden & Trends” już po raz piąty przyznała KREATORY
GardenTrendów. Tym wyróżnieniem nagradzamy produkty, które kształtują
ogrodnicze trendy, są gwarancją najwyższej jakości i oryginalnego designu.
Poznajcie laureatów!
OBORNIK
GRANULOWANY
Naturalny nawóz organiczny, który
zwiększa zawartość próchnicy w glebie,
polepsza jej strukturę, żyzność oraz
zdolność do zatrzymywania wody. Dzięki
profesjonalnym procesom fermentacji,
suszenia oraz działania wysokiej
temperatury jest wolny od nasion
chwastów oraz patogenów. Uniwersalne
zastosowanie, wydłużony okres działania
– to produkt, który idealnie odpowiada na
potrzeby konsumentów.
www.nawozyogrodnicze.pl
BROS SPRAY
NA OWADY TARAS I OGRÓD
Nowoczesny preparat przeznaczony do zwalczania
owadów latających i biegających – much, os,
mrówek i pająków. To pierwszy na polskim rynku
środek do oprysku przestrzeni otwartych, częściowo
otwartych, a także zamkniętych. Jego innowacyjna
formuła tworzy niewidzialną barierę ochronną. To
jedna z najbardziej komfortowych form ochrony
przed owadami. Dodatkowym atutem jest specjalna
dysza, zapewniająca precyzyjne rozpylanie.
www.bros.pl
SERIA NASION BIO
Firma Vilmorin Garden, jako propagator zdrowego stylu życia w zgodzie
z naturą, od wielu lat promuje ekologiczne produkty. Nasiona gamy
BIO to 24 odmiany różnych warzyw i ziół, które spełniają europejskie
wymogi stawiane produktom ekologicznym. Idealne rozwiązanie dla
zwolenników zdrowego trybu życia, którzy w swoim ogrodzie chcą
uprawiać zdrowe i smaczne rośliny bez stosowania zbędnych środków
chemicznych.
www.vilmorin-garden.pl
DONICA BALUSTRADOWA FALA
Unikatowa donica o formie przypominającej falę, którą można
powielać zestawiając kilka obok siebie. Oryginalny design umożliwia
stworzenie wielobarwnego, modułowego systemu balustradowego
na każdym balkonie. Donica przystosowana do montażu na okrągłych
i prostokątnych poręczach balustrad. Montaż ułatwiają specjalne
stabilizatory.
www.formplastic.pl
Nagrody Garden & Trends
„DOMOWY OGRÓD”
W. LEGUTKO
Nowa seria nasion firmy W. Legutko
dostosowana do preferencji i potrzeb
młodych ludzi, powstała na bazie
aktualnych trendów – ekologii,
zdrowego trybu życia, slow life.
„Domowy Ogród” – 30 różnych
gatunków nasion – to dowód na to,
że w prosty sposób można stworzyć
własny ogród w mieszkaniu,
na balkonie lub tarasie. Na opakowaniu
czytelne instrukcje dotyczące wysiewu
i pielęgnacji. Wprowadzaniu produktu
na rynek towarzyszą działania
edukacyjne m.in. na nowym portalu
www.domowyogrod.wordpress.com ,
a także akcje społeczne i promocyjne.
www.legutko.com.pl
9
LINIA
SYSTEMU
WODNEGO ERGO
Nowa, unikatowa linia systemu
wodnego ERGO firmy Cellfast to
połączenie trwałości, niezawodności
i oryginalnego designu. Ta unikatowa seria produktów jest gwarancją
efektywnej i ergonomicznej pracy, stanowiąc jednocześnie ozdobę
ogrodu. Innowacyjne rozwiązania zastosowane w linii ERGO – systemy
SAFETOUCH™ i HANG UP™ – gwarantują wyjątkowy komfort
użytkowania.
www.cellfast.com.pl
SERIE TEMATYCZNE IN MY GARDEN
Możliwość łatwego znalezienia poszukiwanych roślin i gwarancja powodzenia uprawy – to
zalety nowej koncepcji sprzedażowej IN MY GARDEN. Pod tą marką można znaleźć pięć serii
tematycznych: „Zdrowe i smaczne”, „Kolekcje odmianowe”, „Pachnący kącik”, „Rośliny na
nalewki” i „Staropolski Ogród”. Każde opakowanie oraz etykieta zawierają szczegółową
instrukcję sadzenia oraz niezbędne informacje o danej roślinie.
www.inmygarden.eu, www.fructoplant.pl
EUROPEJSKI ŻEŃ-SZEŃ
Dzwonkowiec kosmaty Codonopsis pilosula to oryginalna roślina
ozdobna – bylinowe pnącze dorastające do 2 m wysokości,
niezbędny składnik domowej, ziołowej apteczki. Ma podobne
właściwości do żeń-szenia, a jest łatwiejszy w uprawie i szybciej
rośnie. Korzeń dzwonkowca działa immunostymulująco
i antystresowo. Roślina w pełni mrozoodporna w naszych
warunkach klimatycznych.
www.clematisy.com.pl
BAŃKI
NAWADNIAJĄCE
AQUA DECO
Ozdobne bańki zapewniające
odpowiednie nawodnienie roślin
podczas nieobecności w domu.
Wykonane z ozdobnego szkła,
dostępne w różnych kolorach,
pojemność 200 ml. Po napełnieniu
wodą i wetknięciu do gleby dostarczają
do niej wodę dzięki wbudowanej
kapilarze.
www.hozelock.pl, www.victus.pl
TWOJA PLANTACJA
Seria warzyw i owoców „Twoja plantacja” powstała z myślą o tych, którzy nie
mają warunków do uprawy warzyw i owoców. Wybierając rośliny z tej serii można
uprawiać pomidorki, paprykę, truskawki czy poziomki na swoim balkonie lub tarasie.
Z roślinami PANEK w szybki i prosty sposób stworzysz własną miniplantację. Rośliny
sprzedawane są w kolorowych doniczkach z kolorową etykietą zawierającą dokładne
instrukcje uprawy.
www.e-panek.pl
10
Kalendarium
JESIENNY KIERMASZ
OGRODNICZY
POMORZA I KUJAW
26-27 sierpnia, Bydgoszcz
Piękne rośliny, praktyczne akcesoria
i fachowa wiedza – to wszystko
czeka na odwiedzających kiermasz
ogrodniczy w Bydgoszczy. Wydarzenie
przyciąga nie tylko ze względu na
liczne grono wystawców, ale także
atrakcyjne ceny wyjątkowych roślin.
SPOTKANIE BLOGERÓW OGRODNICZYCH
„Biznes Ogrodniczy”, „Garden&Trends” oraz
„SlowLife Food&Garden” patronują 2. edycji
Spotkania Blogerów Ogrodniczych na Wystawie
„Zieleń to Życie”
Podobnie jak cała wystawa, również spotkanie
Blogerów Ogrodniczych, odbędzie się pod
hasłem „Obudź emocje!”. A tych na pewno nie
zabraknie, bowiem wśród tematów poruszanych
podczas spotkania znajdą się m.in. kwestie praw
autorskich, zawiłości mediów społecznościowych
i komercjalizacji bloga, tajniki fotografii czy
ogrodów permakulturowych. Ogrodnicy, architekci
krajobrazu i pasjonaci mediów społecznościowych
przyjadą z całej Polski, by podzielić się
z uczestnikami swoją wiedzą i doświadczeniem.
Serdecznie zapraszamy wszystkich, którzy
prowadzą ogrodnicze blogi, vlogi, ogrodnicze
fanpage'e na Facebooku i administrują forami
o ogrodniczej tematyce do wzięcia udziału
w spotkaniach. Odbędą się one 4 września
w godzinach 9.30-12.30 oraz 5 września w godzinach
10.00-13.00 w sali A na pierwszym piętrze. Emocji na
pewno nie zabraknie!
Kalendarium
FESTIWAL TRAW I KWIATÓW
JESIENI
27 września, Arboretum w Wojsławicach
Spacer
z przewodnikiem,
wykłady
tematyczne oraz
kiermasz roślin –
głównie pięknych
gatunków traw.
Idealna okazja
na wyposażenie
swojego
ogrodu w nowe
okazy oraz
zaczerpnięcie fachowej wiedzy na temat uprawy.
Imprezie towarzyszyć będzie wystawa fotograficzna
„Jesień” Magdaleny Wasiczek.
JESIEŃ W OGRODZIE
12-13 września, Rënk w Gdańsku
Około 100 wystawców weźmie udział w piątej edycji
kiermaszu ogrodniczego „Jesień w ogrodzie”. Patronat
medialny nad wydarzeniem objął miesięcznik „Biznes
Ogrodniczy” oraz magazyn „Garden&Trends”.
Impreza odbędzie się w godzinach od 10 do 18 na
terenie Pomorskiego Centrum Hurtowego Rënk
w Gdańsku, przy ul. Wodnika 50. Wśród wystawców
przeważają producenci drzew, krzewów ozdobnych,
owocowych, iglastych i liściastych. Część z nich
stanowić będą również producenci pięknych, zwłaszcza
jesienią, wrzosów. Podczas „Jesieni w ogrodzie” nie
zabraknie także szerokiej oferty twórców ludowych.
Plonami pochwalą się także producenci miodów, soków
owocowych i rozmaitej postaci przetworów.
HORTENSJOWY ZAWRÓT
GŁOWY
23 sierpnia, Ogród Botaniczny we Wrocławiu
Imprez poświęcona tylko jednemu rodzajowi roślin
– hortensjom. Specjaliści w uprawie i pielęgnacji
hortensji podzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem.
Opowiedzą m.in. o tym, dlaczego hortensje nie chcą
kwitnąć i jak pobudzić je do życia. Dodatkowo można
będzie nabyć najpiękniejsze okazy na kiermaszu roślin.
DNI STORCZYKÓW
12-13 września, Ogród Botaniczny w Warszawie
Najpiękniejsze gatunki i odmiany orchidei z całego
świata w jednym miejscu. Wiele z nich będzie można
także nabyć w atrakcyjnych cenach. W trakcie trwania
imprezy będzie można skonsultować swoją wiedzę
i doświadczenie ze specjalistami w uprawie orchidei.
11
12
Polecamy rośliny
Nie takie złe,
jak je malują
Achillea millefolium 'Cerise Queen'
Krwawniki przestają być postrzegane jako chwasty, ale
nadal trzeba na nie uważać, bo mogą wyprzeć z ogrodu inne
wartościowe rośliny. Coraz szersza oferta odmianowa sprawia,
że częściej goszczą w polskich ogrodach. Słusznie – są bardzo
ozdobne i łatwe w uprawie
Tekst: Katarzyna Nowacka
Zdjęcia: www.dobrepole.pl
K
rwawnik to nasz rodzimy
gatunek, często można
spotkać tę roślinę w formie dzikiej, rosnącą przy
drogach lub w zaniedbanych ogrodach. Świetnie czuje się
w naszym klimacie, więc jej uprawa
i pielęgnacja jest niezwykle łatwa
i przyjemna.
W ogrodzie osiąga nawet 80 cm
wysokości, kwitnie od połowy lata
nawet do pierwszych przymrozków.
Talerzowate kwiatostany spotkać
można w wielu barwach, m.in. białej,
różowej i żółtej.
Roślina wydziela charakterystyczny zapach, podobny do woni chry-
Achillea millefolium 'Terracotta'
Polecamy rośliny
13
Achillea filipendulina
Achillea millefolium 'Appleblossom'
Achillea millefolium 'Colorado'
14
Polecamy rośliny
Achillea millefolium 'Appleblossom'
Achillea millefolium 'Desert Eve Yellow'
Polecamy rośliny
zantem, który wabi pszczoły, motyle,
a nawet biedronki – naturalnego wroga
mszyc. Odstrasza natomiast mrówki,
dlatego nie spotkacie ich w pobliżu
krwawników.
Najlepiej rosną na próchnicznej
i mocno przepuszczalnej, a nawet
suchej glebie. Na stanow isk ach
podmokłych lub mokrych nie będą
odpowiednio się rozwijały. Uwielbiają
słońce – weźmy to pod uwagę planując
miejsce na uprawę krwawników w swoim ogrodzie.
Bardzo intensywnie rozmnażają
się przez podziemne rozłogi, dlatego
przez wielu ogrodników postrzegane
są jako chwasty. Jest to jednak także
zaleta – lubimy przecież rośliny, które
w łatwy sposób można rozmnożyć
i podarować bliskim. Cierpliwi ogrodnicy mogą poczekać na nasiona, które
doskonale kiełkują. Kiedy kwiaty
przekwitną, a kwiatostan będzie już
suchy, należy go ściąć, odwrócić górą
do dołu i umieścić w papierowej torebce. Nasiona po jakimś czasie same
opadną na dno. n
15
Achillea millefolium 'Cerise Queen'
Achillea millefolium 'Paprika'
16
Polecamy rośliny
Achillea millefolium 'Kirschkonigin'
Achillea millefolium 'Desert Eve Deep Rose'
Achillea clypeolata
Achillea ptarmica 'Double Diamond'
REKLAMA
▶
Achillea millefolium 'Desert Eve Red'
Achillea millefolium 'Cerise Queen'
18
Polecamy rośliny
Hibiskus
bagienny
– król późnego lata
Do ogrodu powoli zakrada się nuda? Powielane
z roku na rok kompozycje nie cieszą już tak, jak
na początku i nie robią wrażenia? Jeśli szukacie
rośliny, która przełamie rutynę i wprowadzi do otoczenia nieco
egzotyki, z pewnością warto zwrócić uwagę na Hibiskusy serii Summerific
T
a spektakularna bylina –
dzięki swoim ogromnym
kwiatom, rewelacyjnym
krzewieniu i ciekawym
kształcie liści – w ciągu zaledwie kilku
lat podbiła europejskie rynki, a teraz
coraz częściej pojawia się także w polskich ogrodach.
Mimo iż hibiskusy bagienne
nie są szczególnie wymagającymi
roślinami, warto pamiętać o kilku
zasadach, dzięki którym stworzymy
im idealne warunki do rozwoju. Decydując się na tę odmianę bylinowej
ketmii, warto na samym początku
znaleźć jej odpowiednie miejsce, cały
czas pamiętając, że docelowo osiągają
one 1,5 m wysokości i ponad metr
szerokości. Musimy pamiętać, że te
rośliny potrzebują słońca, dlatego
też nie warto sadzić ich w miejscach
zacienionych. Równie ważne jest zapewnienie im dobrze przepuszczalnej
gleby o umiarkowanej wilgotności.
Hibiskusy wyglądają rewelacyjnie
sadzone w grupie, w wyeksponowanym miejscu w ogrodzie. Można
je również posadzić w ozdobnych
donicach na tarasach lub balkonach.
Mimo iż pierwsze kwiaty pojawiają
się dopiero w okolicach sierpnia i wyglądają pięknie zaledwie kilka dni,
rośliny nadrabiają to długim czasem
kwitnienia trwającym aż do później
jesieni.
Jeśli więc nie zapomnimy o przycięciu, obsypaniu korą przed zimą
oraz regularnym zasilaniu – te majestatyczne rośliny odwdzięczą się,
przez długie lata przyozdabiając nasze ogrody przepięknymi kwiatami.
Po zimie rośliny budzą się do życia
dopiero po 15 maja, kiedy jest już
zdecydowanie ciepło. Wiosną przycinamy zasuszone pędy na wysokości
około 10 cm nad ziemią. Hibiskusy
lubią intensywne nawożenie zbilansowanym nawozem, np. PLANTON
K przeznaczonym do roślin kwitnących. Przed zimą można lekko okryć
ziemię wokół rośliny, ale nie jest to
konieczne do zimowania. n
Summerific™- bylinowy hibiskus o ogromnych kwiatach!
Więcej o roślinach na: www.poradnikogrodnika.pl
zimuje
w
gruncie
efektowna
ozdoba
ogrodów
bardzo du˝e,
urzekajàco
pi´kne kwiaty
Proven
Winners®
poleca:
20
Polecamy rośliny
Rozwichrzona
glowa
Monarda didyma 'Pink Supreme'
Pysznogłówka, monarda lub inaczej
bergamotka – znana i lubiana
bylina goszcząca w wielu polskich
ogrodach. Jej ojczyzną jest Ameryka
Północna, a konkretniej północne
stany USA oraz Kanada. Nic
dziwnego, że w naszym klimacie
czuje się wspaniale
Tekst: Katarzyna Nowacka
Zdjęcia: www.dobrepole.pl
J
ej piękne, roztrzepane kwiatostany podziwiać możemy od lipca do połowy września.
Rośliny osiągają nawet 100 cm wysokości
i świetnie wyglądają posadzone w jednej,
dużej grupie. Ich delikatne, a zarazem mocne pędy finezyjnie kołyszą się w powiewach
wiatru.
Monarda jest bardzo żarłoczna, dlatego konieczne jest
nawożenie kompostem lub innymi nawozami. Jednocześnie, dodając nawóz organiczny, zapewnimy odpowied-
Monarda hybrida 'Scorpio'
Polecamy rośliny
21
nią przepuszczalność gleby. W takich warunkach rośnie
bardzo intensywnie i obficie kwitnie. Oczywiście można
uprawiać tę roślinę także na nieco słabszych glebach –
wtedy jednak jej wzrost będzie nieco zaburzony.
Pysznogłówka uwielbia słoneczne stanowiska, w takim
miejscu jej młode liście wydzielają mocny, słodki aromat,
który w bezwietrzne dni rozprzestrzenia się po całym
ogrodzie.
Jedynym zagrożeniem dla uprawy monardy jest mączniak. W miejscach osłoniętych od wiatru, nieprzewiew-
Monarda didyma 'Goldmelisse'
Monarda hybrida 'Beauty of Cobham'
22
Polecamy rośliny
Monarda hybrida 'Beauty of Cobham'
nych jest duże ryzyko porażenia roślin. Z mączniakiem
można walczyć stosując domowe lub chemiczne opryski.
Bergamotka jest dosyć ekspansywną rośliną, świetnie rozrasta się przy pomocy podziemnych odrostów
korzeniowych. Należy co 2-3 lata odmładzać kępę,
wykopując ją i sadząc ponownie tylko najmłodsze
części. Można także rozmnażać roślinę wysiewając
nasiona, jednak pierwszy sposób jest dużo szybszy
i efektywniejszy.
Monarda jest rośliną o szerokim zastosowaniu. Jej
kwiaty oraz liście są wykorzystywane do produkcji
perfum i kremów. Jest to także roślina lecznicza – z jej
liści sporządzane są herbatki w smaku przypominające
Earl Grey. n
Monarda hybrida 'Mahogany'
Monarda hybrida 'Cambridge Scarlet'
Monarda hybrida 'Schneewittchen'
23
Polecamy rośliny
Monarda hybrida 'Schneewittchen'
▶
REKLAMA
24
Ogrodniczy poradnik
Vademecum
jesiennego
nawożenia
Po co, kiedy, jak i czym nawozić? Prezentujemy poradnik jesiennego
nawożenia roślin ogrodowych – to doskonała pora na zastosowanie
kompostu i obornika. Można także przeprowadzić wapnowanie i nawożenie
fosforem i potasem, ale nie azotem. Dowiedz się dlaczego!
Tekst: Sławomir Moty
PO CO I KIEDY?
Jesień, choć dziwnie to zabrzmi, to doskonała pora, aby
pomyśleć o wiośnie – i przygotować glebę do nowego
sezonu. Większość roślin ogrodowych zakończyło już
intensywny wzrost i szykuje się powoli do zimowego
okresu spoczynku. Odpowiednio nawożone, będą odporne na mrozy i bezpiecznie przezimują. Jesienią możemy
nawozić wszystkie rośliny w ogrodzie – warzywa, zioła,
drzewa i krzewy owocowe, byliny, iglaki, a nawet trawnik.
Zanim jednak rozpoczniemy nawożenie warto oddać
próbkę gleby do analizy w Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej, gdyż tylko właściwe oznaczenie zawartości
mikro- i makroelementów pozwala na prawidłowe
określenie potrzeb nawozowych. Jeśli analiza gleby
nie wskazuje dużych niedoborów pierwiastków, wtedy
nawożenie mineralne odkładamy do wiosny i stosujemy
jedynie nawożenie organiczne, które przede wszystkim
poprawia jakość, strukturę i produktywność gleby.
Jeśli analiza gleby wykaże
niedobory pierwiastków,
zastosuj nawożenie mineralne.
Nie stosuj go jednak na
zapas – przenawożenie jest
równie groźne jak niedobór
pierwiastków
REKLAMA
▶
JAK I CZYM?
Nawozy sztuczne (mineralne)
Jeśli analiza gleby wykazała niedobory pierwiastków,
warto zastosować nawozy mineralne (sztuczne). Są to
najczęściej wygodne w stosowaniu wieloskładnikowe
granulaty lub nawozy sypkie. W przeciwieństwie do
nawozów uniwersalnych, nawozy jesienne zawierają
niewiele azotu (N) stymulującego wzrost pędów i liści
lub nie zawierają go wcale. Mają za to w składzie wysoką
zawartość fosforu (F) i potasu (K) odpowiedzialnych

Biopon jesienny
do trawnika
Cena: ok. 7,80 zł za 1 kg
www.bros.pl
26
Ogrodniczy poradnik
Od wiosny do połowy
lipca stosujemy nawozy
z dużą zawartością azotu
odpowiedzialnego za wzrost
roślin, a już od sierpnia tylko
nawozy jesienne bez tego
pierwiastka. Nawożenie
mineralne najlepiej
przeprowadzić dwukrotnie –
połowę dawki od połowy sierpnia
do połowy września, a drugą
na początku października.
Nawożenie organiczne
– obornikiem – najlepiej
przeprowadzić już na koniec
sezonu, w październiku
za drewnienie pędów i odporność na mróz oraz miedź
(Cu), bor (Br), żelazo (Fe) i mangan (Mn). W każdym
centrum ogrodniczym można kupić specjalne mieszanki nawozowe – pod nazwą nawozy jesienne – zawierają
one wszystkie wymienione pierwiastki. Można także
stosować nawozy jednoskładnikowe – fosforowe,

Nawóz jesienny do drzew
i krzewów liściastych
Cena: ok. 9,90 zł za 1 kg

Nawóz z naturalnym
guano – jesienny,
uniwersalny
Cena: ok. 19 zł za 1 kg
www.vilmorin-garden.pl
www.vila-nawozy.pl
superfosfat (pylisty lub granulowany) oraz
mączki fosforytowe oraz potasowe – siarczan
potasu lub sól potasową. Nawozy mineralne
rozsypujemy pod roślinami i mieszamy je
z wierzchnią warstwą gleby, a następnie
obficie podlewamy. W trakcie zimy granulki
nawozu się rozłożą, a pierwiastki zostaną
uwolnione do gleby, z której zostaną pobrane
przez rośliny na wiosnę.
27
Ogrodniczy poradnik
Obornik i kompost

Fructus Jesienny
Cena: ok. 33 zł za 10 kg
Nawozy organiczne zawierają wprawdzie mikroi makroelementy, jednak nie wprowadzają do gleby
tylu składników pokarmowych (pierwiastków), co
nawozy sztuczne. Warto jednak je stosować, gdyż
mają bardzo pozytywny wpływ na właściwości
fizyczne gleby – wprowadzają cenną próchnice
i pożyteczne mikroorganizmy – dzięki czemu
gleba będzie żyzna, spulchniona, przepuszczalna
i będzie posiadała odpowiednią strukturę do prawidłowego wzrostu korzeni.
Najłat w iej zastosować dobrze rozłożony
kompost własnej roboty – wystarczy go jedynie
rozsypać pomiędzy roślinami i zmieszać z górną
warstwą gleby lub tylko wysypać na powierzchnię. Obornik (suszony lub granulowany – nie
zawiera nieprzyjemnego zapachu, tak jak świeży)
stosujemy raz na 2-3 lata – najlepiej w miejscu
gdzie, dopiero planujemy uprawę, gdyż trzeba
go dobrze wymieszać z glebą – przekopać na
głębokość szpadla. n
www.fructus.pl
▶
REKLAMA
28
Inspiracje
Wrzuć kamień
do swojego
ogródka
Jeśli twój ogród do tej pory zdobiły krasnale, czas uderzyć się w PIERSI
i wrzucić kamień do swojego ogródka – dosłownie. Kruszywa dekoracyjne
to nowoczesny sposób na dekorację ogrodów, sprawdzający się
w różnorodnych aranżacjach, oferujący szeroką gamę zastosowań
J
eśli twój ogród do tej pory
zdobiły krasnale, czas uderzyć
się w piersi i wrzucić kamień do
swojego ogródka – dosłownie.
Kruszywa dekoracyjne to nowoczesny sposób na dekorację
og rodów, sprawd zając y się
w różnorodnych aranżacjach, oferujący
szeroką gamę zastosowań.
Kamień w ogrodzie może stanowić
niepowtarzalną ozdobę. Spośród wielu
kruszyw warto zwrócić uwagę na wysokiej jakości gnejsy oferowane przez
firmę TESM z Doboszowic na Dolnym
Ślasku – trwałe, odporne na czynniki
atmosferyczne i niezwykle różnorodne – do wyboru, m.in. kora kamienna,
GNEJS OTACZANY TO PRODUKT, KTÓRY
ŚMIAŁO MOŻNA NAZWAĆ HITEM WŚRÓD
KRUSZYW DEKORACYJNYCH
Inspiracje
29
GNEJSY DOSKONALE SPRAWDZAJĄ
SIĘ JAKO KAMIEŃ DO GABIONÓW,
WYKORZYSTYWANYCH NIE TYLKO DO
WZMACNIANIA SKARP, BRZEGÓW RZEK, ALE
TAKŻE JAKO ELEMENT DEKORACYJNYCH
OGRODZEŃ ORAZ ELEWACJI BUDYNKÓW
kamień gabionowy, kamień łamany, a także płytki łupane oraz głazy ogrodowe.
Kaskady i oczka wodne, tarasy, ogrodzenia,
alejki i ścieżki ogrodowe – to tylko niektóre
elementy ozdobne i użytkowe, które można
w ogrodzie wyczarować przy użyciu gnejsu.
Nieregularne kształty i ostre krawędzie tych
kruszyw sprawiają także, że stworzone z nich
ogródki skalne doskonale naśladują naturalny, górski krajobraz.
Szeroki wybór, ciekawa kolorystyka i różna
granulacja kruszyw dekoracyjnych powodują,
że to materiał coraz chętniej wykorzystywany
w ogrodach. n
WIĘCEJ INSPIRACJI ORAZ INFORMACJI O ZASTOSOWANIU KAMIENIA MOŻNA ZNALEŹĆ
NA STRONIE WWW.GNEJSY.PL
Mark a Gnejsy.pl powsta ła w Doboszowicach. Gnejsy
stają
w Polsce ponad 3 lata temu, się materi ałem skalny
m, bez
obecnie jest bardzo znana na którego nie sposób wyobra
zić
rynku kruszy w ozdobnych za- sobie nowoc zesneg o
ogrodu
równo w kraju, jak i za granicą. i aranżacji przestrzeni
publiczPoprze z liczne nagrod y pro- nej. Triada : kamień –
zieleń
duktowe i projekt y market in- – drewno w dobie spójno
ści
gowe wypromowała produk ty z naturą nabiera coraz większe
z własnej kopalni Gnejsu TESM go znaczenia.
GŁAZY OGRODOWE NA BETONOWYM STOPNIU
TO NOWOŚĆ NA POLSKIM RYNKU, KTÓRA JUŻ
WKRÓTCE BĘDZIE DOSTĘPNA W SPRZEDAŻY.
PREMIERA JUŻ WE WRZEŚNIU NA WYSTAWIE
„ZIELEŃ TO ŻYCIE” W WARSZAWIE
30
Inspiracje
KOMPOZYT
dobry na (prawie) wszystko
J
www.terradeck.pl
www.terradeck.pl
eśli masz już dosyć czasochłonnych zabiegów konserwujących taras,
a twoje drewniane deski wyglądają efektownie tylko do czasu pojawienia się pierwszych przebarwień – kompozyt to rozwiązanie właśnie dla
ciebie. Ten nowoczesny materiał, łatwy w montażu i pielęgnacji, bez
dodatkowych zabiegów posłuży nam przez lata. Dzięki ryflom nawet
mokra deska kompozytowa nie jest śliska, nie straszne jej też pleśń i grzyb.
Materiał doskonały? Miłośników unikatowych, drewnianych słojów pewnie
trudno będzie przekonać, ale dla zwolenników estetycznych i praktycznych
rozwiązań to idealny wybór.
www.terradeck.pl
DO ZŁUDZENIA PRZYPOMINA DREWNO, ALE JEST
POZBAWIONY JEGO WAD. TO CORAZ POPULARNIEJSZY
MATERIAŁ DO TWORZENIA POWIERZCHNI NA
TARASACH I POMOSTACH – ODPORNY, ŁATWY
W PIELĘGNACJI I DŁUGOWIECZNY
PALETA MOŻLIWOŚCI
CO TO JEST KOMPOZYT?
Deski kompozytowe wykonano z mieszanki mączki drzewnej i tworzyw sztucznych – polimerów termoplastycznych. Powstały w ten sposób materiał jest trwały, odporny na działanie wilgoci i warunków atmosferycznych, a przy tym piękny.
Skrót WPC, którym określa się kompozyt, pochodzi od angielskiej nazwy Wood
Plastic Composites. Skład desek może być jednak różny. Na przykład kompozyt
wykorzystywany do produkcji desek TerraDeck zawiera 48% mączki drzewnej
pochodzącej z całkowicie naturalnych i odnawialnych źródeł.
Na rynku dostępne są różne typy kompozytów. Jednym z najpopularniejszych jest kompozyt wykonany z polipropylenu. Warto jednak zastanowić
się nad zakupem kompozytu z PVC, który, choć trochę droższy, jest bardziej
odporny na zarysowania, twardszy i odporny na niskie temperatury.
Kompozyt może być wykonany w szerokiej
gamie kolorystycznej – najpopularniejsze są
odcienie brązu, grafitu i drewna egzotycznego. Deska kompozytowa daje także niemal
nieograniczone możliwości tworzenia oryginalnych aranżacji – doskonale nadaje się do
wykończenia tarasu, obudowy basenu, można
stworzyć z niego ogrodzenie oraz akcesoria
ogrodowe takie jak stoły, ławki czy kwietniki. Z kompozytu powstają także piękne
i praktyczne balustrady, panele sufitowe oraz
tyczki ogrodowe. Doskonałą ozdobą ogrodu
mogą być również kompozytowe donice do
samodzielnego montażu.
www.terradeck.pl
REKLAMA
▶
Klipsy łączące (metalowe
lub plastikowe)
pozwalają przymocować
deski tarasowe do
legarów estetycznie
i z zachowaniem
odpowiednich dylatacji
ZRÓB TO SAM
Montaż tarasu i innych powierzchni z desek kompozytowych nie jest trudny i można wykonać go samodzielnie. Wystarczą podstawowe narzędzia.
Na przygotowanym wcześniej podłożu trzeba zamocować legary w odległości 35 cm, a później przymocować do nich deski za pomocą specjalnych
klipsów. Warto wybrać producenta, który oferuje kompleksowy system do
montażu – legary, listwy wykończeniowe, klipsy montażowe, samowiercące wkręty ze stali nierdzewnej. Ważne jest też, aby przed zamocowaniem
wkrętu nawiercić otwór – unikniemy w ten sposób pęknięcia struktury
kompozytu. Przy układaniu tarasu należy też zachować 5-milimetrowe
dylatacje, czyli przerwy między deskami – dzięki temu, kiedy materiał
będzie „pracował” pod wpływem temperatury, podłoga się nie wypaczy.
W zachowaniu właściwych odległości pomoże klips montażowy, który
pozwoli na równe ułożenie deski na całej długości. n
KOMPOZYT – WADY I ZALETY
+ duża wytrzymałość na obciążenia
+o
dporność na czynniki atmosferyczne
tj. słońce, opady i wahania temperatur
+ całkowita odporność na insekty i gryzonie
oraz grzyby pleśniowe
+ bezpieczny, trudno zapalny materiał
+ nie wymaga malowania ani impregnacji
+ łatwość w utrzymaniu czystości
+ dostępność pełnego wachlarza akcesoriów
systemowych i elementów wykończeniowych
+ prosty montaż
+ ekologiczny materiał, w 100% podlega recyklingowi
+ niskie koszty utrzymania
+ antypoślizgowa powierzchnia
– materiał częściowo syntetyczny
– brak naturalnych, zróżnicowanych wzorów
w porównaniu z drewnem
– deski tego samego koloru z różnych okresów produkcji
mogą mieć różne odcienie
32
Jesienny
Ogrodniczy poradnik
Wrzesień to doskonały czas na założenie trawnika. Zarówno temperatura
powietrza, jak i gleby sprzyjają kiełkowaniu nasion i wzrostowi młodej
trawy. Przy właściwej pielęgnacji trawnik zdąży urosnąć i odpowiednio
ukorzenić się przed zimą
W
brew obiegow ym
opiniom trawnik
można założyć nie
tylko na wiosnę.
Póź ny m l atem
i wczesną jesienią także panują doskonałe do tego warunki. To bardzo
dobry czas na założenie trawnika
zarówno z siewu, jak i z rolki. We
wrześniu temperatura jest już wyrównana – nie doskwierają upały,
a do przymrozków jeszcze daleko.
Gleba jest wystarczająco ciepła,
dodatkowo znacznie częściej pada
deszcz, który utrzymuje wysoką
wilgotność powietrza oraz podłoża,
konieczną dla prawidłowego kiełkowania nasion traw.
WYMAGANIA
TRAWNIKA
Trawy najlepiej rosną na podłożu
lekkim i przepuszczalnym o pH 5,66,5. Pamiętajmy także o wałowaniu
i grabieniu powierzchni, aby była
płaska i odpowiednio ubita. Jedyną
różnicą pomiędzy jesiennym a wiosennym zakładaniem trawnika jest
to, że we wrześniu trawnika już nie
nawozimy. Niestety jest już za późno
na stosowanie nawozów. Młodej
trawie muszą wystarczyć składniki
pokarmowe zawarte w podłożu.
PRZYGOTOWANIE
GLEBY POD
TRAWNIK
Tylko odpowiednio głębokie przekopanie ziemi, na głębokość 15-20
cm, wzbogacenie jej w próchnicę
i usunięcie trwałych chwastów
gwarantuje zdrowy wzrost trawy
i jej piękny wygląd.
Bez względu na wybór metody zakładania trawnika, prace rozpoczynamy od wyrównania i oczyszczenia
ziemi. To najważniejszy etap i od
niego uzależniony jest przyszły wygląd trawnika. Wielu początkujących
ogrodników bagatelizuje to zalecenie
i przygotowanie podłoża wykonuje
niedbale lub nie robi tego wcale.
trawnik
Ogrodniczy poradnik
ki nasion traw oraz jej odmian. Przykładowo rajgras angielski kiełkuje
około tygodnia, a wiechlina łąkowa
nawet 20 dni.
Nasiona wysiewamy metodą na
krzyż w dawce podanej na opakowaniu: zazwyczaj jest to 30 g/m2 w przypadku siewu siewnikiem oraz 50 g/m2
w przypadku siewu
ręcznego.
WYSIEW NASION
Nasiona traw w ysiane od końca
sierpnia do końca września będą
miały bardzo dobre warunki do
kiełkowania. W przeciągu kilku
tygodni trawa wyrośnie na tyle, aby
z powodzeniem przezimować. Minimalna temperatura dla kiełkowania
nasion traw to 6-8°C.
Czas niezbędny na pełne wykiełkowanie nasion różni się przede
wszystkim od zastosowanej mieszan-
Po wysiewie nasiona przykrywamy
niew ielk ą warst wą
ziemi i wałujemy. Na
koniec całość delikatnie podlewamy.
Do zakładania
trawnika polecamy
podłoże do trawnika
z linii NAJLEPSZE
TRAWY Z IŁAWY. n
33
34
Polecamy rośliny
Niebanalne
trawy
Miskant chiński 'Memory'
Miscanthus sinensis 'Memory'
Uniwersalna dekoracja ogrodów
i popularna roślina tarasowa – zaletą traw
ozdobnych jest nie tylko ich łatwa uprawa,
ale też wszechstronne zastosowanie. Oto
kilka odmian wartych polecenia
N
a Zachodzie moda na trawy ozdobne trwa już od wielu
lat, ale to rośliny coraz popularniejsze także w naszym
kraju. Decyduje ich piękny wygląd oraz względy praktyczne – większość traw ozdobnych przyjmuje się nawet na
najsłabszych glebach, a jednocześnie – właściwie wkomponowane w przestrzeń – mogą stworzyć w ogrodzie niepowtarzalną
aranżację. Najpopularniejsze są wszystkie odmiany miskantów,
a także piórkówki, ale trawy oferują nam także pełen wachlarz
innych możliwości. n
Jęczmień grzywiasty Hordeum
jubatum
Proso fioletowe Panicum
violaceum
36
Polecamy rośliny
Hipnotyzujące
Rosa ‘Sunshine Babylon Eyes’® ‘INTereybabnus’PBR
róże
Polecamy rośliny
Róże z hipnotyzującym okiem to nowość
ogrodnicza, która – miejmy nadzieję
– na szerszą skalę pojawi się niebawem
także w Polsce. Budową kwiatów są
podobne do naszej rodzimej dzikiej róży,
jednak barwą zupełnie odbiegają od
znanych odmian
Zdjęcia: www.interplantroses.nl
R
óże Babylon Eyes® dobrze sprawdzają się nie
tylko w ogrodzie, ale także w uprawie pojemnikowej w domu, na balkonie czy tarasie.
Wyróżniają się pięknymi, wielokolorowymi kwiatami,
które w zależności od padania promieni słonecznych
mienią się różnorodnymi odcieniami.
Żywozielone liście oraz oryginalna paleta barw kwiatów podkreślają wyjątkowość ogrodu, a wnętrzom nadaje
niepowtarzalny klimat.n
Rosa ‘Sunshine Babylon Eyes’® ‘INTereybabnus’PBR
37
38
Polecamy rośliny
Rosa ‘Cream Babylon Eyes’®
Rosa ‘Maja Babylon Eyes’®
REKLAMA
▶
Rosa ‘Coral Babylon Eyes’®
Rosa ‘Queen Babylon Eyes’®
Rosa ‘Pastel Babylon Eyes’® 40
Kompozycje w donicach
Pomysły
na jesień
Nie ma sensu lamentować nad przemijaniem lata – jesień to piękne
kolory: pomarańcze, czerwienie, purpury i żółcie, a nową porę roku
warto uświetnić nowymi kompozycjami. To czas na zmiany dekoracji
kwiatowo-roślinnych w donicach
Tekst: Danuta Młoźniak, gardenarium.pl, ogrodowisko.pl
41
Kompozycje w donicach
R
oślinne dekoracje w donicach warto
przygotować już pod koniec sierpnia, bo letnie kwiaty po upalnej
pogodzie nie wyglądają już tak
doskonale. To idealny sposób na
wydłużenie sezonu. Pomyślmy
zatem, co mamy w ogrodzie albo
co jest dostępne w najbliższym centrum ogrodniczym
i do dzieła.
Najważniejsze są pojemniki
Najlepsze do takich dekoracji są duże donice. Dzięki
temu można zastosować w kompozycji nawet miniaturowe drzewka. Dużą donicę stawiamy na froncie domu
lub na tarasie, gdzie będziemy ją najczęściej podziwiać.
Do takiego pojemnika możemy dostawić kilka małych,
najlepiej w jednym stylu, ale różnorodność umiejętnie
tel. 54 283 62 63
www.formplastic.pl
▶
REKLAMA
42
Kompozycje w donicach
zestawiona też jest mile widziana. Na parapecie
możemy postawić jedną lub dwie skrzynki. Na schodach jednakowe małe doniczki np. z wrzosami lub
turzycami. Materiał, z którego są wykonane pojemniki, powinien być mrozoodporny. Dobrze sprawdza
się kamień, włókno szklane i plastik. Terakota nie
zawsze jest odporna, szkliwione donice także.
W harmonii z otoczeniem
Ważne jest też miejsce, tło, czyli kolor ścian i materiał wykorzystany do wykończenia domu – np.
cegły koloru czerwonego wymuszają na nas zastosowanie donic w czarnym lub brązowym kolorze,
a czarne cegły dają możliwość zastosowania donic
szarych lub białych, a nawet kolorowych. Donice
muszą współgrać także ze stylem domu. Jeśli jest
nowoczesny, najlepiej będą wyglądały wysokie
donice w formie cylindrów lub prostych kubików
w jednolitym kolorze, bez zdobień. Do domu
tradycyjnego pasują donice z terakoty, w naturalnym kolorze, do domu typu dworkowego – wazy
na postumencie. Dom rustykalny można ozdobić
koszami z wikliny lub zw ykłymi doniczkami
glinianymi.
Rośliny na jesienne dekoracje
W dużych donicach prym wiodą drzewka, czyli
japońskie i palmowe klony. Nierzadko mają intere-
REKLAMA
▶
sujący pokrój np. parasolowaty, zwisający lub pochyły.
Jedno takie drzewko w atrakcyjnej, wysokiej donicy
i już nic więcej nie trzeba.
Innym polecanym drzewkiem jest trzmielina
oskrzydlona (Euonymus elatus), która jesienią przybiera ogniste barwy. Wielopniowy okaz będzie najlepszy
albo taka sama trzmielina na pniu, w formie małego
drzewka. Pod nią sadzimy kilka wrzosów, np. o żółtych
igiełkach albo o białych kwiatach. Łatwo je umieścić
razem. Możemy także zastosować dość długi bluszcz,
który będzie zwisał aż do ziemi.
Jako element dominujący w kompozycji możemy
także posadzić derenie o kolorowych gałązkach, leszczynę pogiętą, ognika szkarłatnego, karłowe drzewko
iglaste, np. świerk biały w odmianach szczepiony na
pniu albo karłową sosnę, cisa czy tuję na pniu.
Z jesiennymi dekoracjami dobrze komponują się
trawy (miskanty, rozplenice, molinie) i rośliny podobne do traw (turzyce, tataraki, liriope i konwalniki).
Dysponują dużą rozpiętością kolorów: od białych, pa-
44
Kompozycje w donicach
skowanych, żółtych, poprzez zielone, srebrne i brązowe,
aż po czarne. Taka niezwykła gama daje nam wielkie
pole do popisu.
Dużą grupę roślin na jesienne dekoracje stanowią
krzewinki i byliny, zwłaszcza te o zimozielonych liściach.
Warto wymienić bergenie sercolistne, żurawki o barwnych
liściach, trzmieliny Fortune’go. Kolejna grupa to różnobarwne wrzosy i inne wrzosowate (Hebe, Skimmia).
W moim ogrodzie od wiosny konsekwentnie mam
kolory białe, czarne i cytrynowe. Czarne petunie zamieniłam na konwalnik, jako biały pozostały cyklameny.
Żółty kolor uzyskałam przy pomocy żurawki 'Citronelle'
i żółtolistnych traw np. Hakonechloa macra 'All Gold' oraz
prosownicy rozpierzchłej odmiany 'Aurea'.
Sadzenie i pielęgnacja
Wielkość roślin dostosowujemy do wielkości donicy.
Rzadziej odwrotnie, bo z reguły donice już posiadamy. Na
2015
02-04
października
▶
REKLAMA
Ostróda, ul. Grunwaldzka 55
Drzewa i krzewy
Rośliny doniczkowe
Artykuły dekoracyjne
Prezentacje | Wystawy
Wykłady branżowe
Szkółkarstwo | Florystyka
Hortiterapia
Architektura Krajobrazu
dnie donicy umieszczamy drenaż, aby odpływał nadmiar wody, dodajemy żyznego podłoża i przymierzamy
rośliny. Jeśli pasują, sadzimy i uzupełniamy podłoże.
Uciskamy przy ściankach, ponownie uzupełniamy
i podlewamy, aby ziemia obsiadła.
Jesiennych dekoracji nie należy zasilać nawozami.
Należy je jedynie podlewać do czasu, aż zamarznie
gleba. W okresach odwilży również podlewamy
i w miarę potrzeby przycinamy. W szczególności
usuwamy martwe lub porażone liście.
Jeśli chcemy, aby rośliny przeżyły w donicach do
wiosny, musimy użyć takich z niższej strefy mrozoodporności niż tych, które rosną w naszym ogrodzie.
Gdy nadejdą mrozy, wskazane jest, aby donice postawić na styropianie i owinąć folią bąbelkową, którą
maskujemy pędami krzewów lub ozdobną jutą.
Kilka tych prostych zasad sprawi, że nasz ogród
i taras także jesienią będzie wyglądał niezwykle
pięknie. n
Centra ogrodnicze
garden-arena.pl
Organizator:
Patronat Honorowy:
46
Polecamy rośliny
Odp orna
na mróz
i wiatr
Piekna Annabelle
Jedna z najbardziej rozpoznawalnych roślin na świecie, nawet ogrodniczy
laik bez wahania poda jej prawidłową nazwę. Zachwyca kwiatowymi
pomponami oraz różnorodnością barw i odcieni. Nie uwłacza jej nawet to,
że w wielu kwestiach zależna jest także od… gleby
H
Tekst: Katarzyna Nowacka
Zdjęcia: Van Son & Koot, www.sonkoot.nl
ortensja to gwiazda nie tylko polskich
ogrodów, jest uwielbiana na całym świecie.
W pełnym rozkwicie wygląda imponująco,
aż chciałoby się rzucić w to morze puchowych kwiatostanów. Odmiana ‘Strong
Annabelle’ ma je tak duże, że nie mieszczą
się w dwóch dłoniach! Wyobraźcie sobie,
że ich wielkość zbliżona jest do wielkości naszej głowy.
Robi wrażenie, prawda?
Pojawiające się w czerwcu śnieżnobiałe kwiatostany
idealne kontrastują z żywozielonymi liśćmi. Ta piękność osiąga maksymalnie 125 cm wzrostu i tworzy
gęsty, zwarty pokrój. Sadząc kilka egzemplarzy obok
siebie można stworzyć płot nie do zdarcia, a w dodatku
niesamowicie ozdobny. Taki widok utrzymywał się będzie aż do pierwszych przymrozków. Wtedy to mięk-
kie i delikatne kwiatostany zamienią się w zasuszone
kule o słomkowej barwie, które także mają swój urok.
A w zimowych miesiącach okryte śniegowym puchem
wprowadzą do ogrodu odrobinę nostalgii.
Może się wydawać, że pod ciężarem tak dużych
kwiatostanów jej pędy będą zwisać do samej ziemi – nic
bardziej mylnego. Silna Annabelle radzi sobie z tym
doskonale i trzyma fason w każdych, nawet najbardziej
ekstremalnych warunkach. Nie straszny jej wiatr i mróz,
wytrzyma nawet 35-stopniowe mrozy i jak nikt inny
zniesie mroźne i uporczywe wiatry. Wszystko po to, aby
wywołać uśmiech na twarzy ogrodnika, który zapewnił
jej słoneczne miejsce i nieco nawozu na wiosnę.
W marcu stare gałęzie należy koniecznie usunąć,
trzeba przyciąć je na wysokości 40 cm od ziemi. W ich
miejsce pojawią się nowe, równie mocne i ozdobne. n
Polecamy rośliny
47
Kwitnie
całe lato
i jesień
ny
Kwiatosta ze
w rozmiar
X XL
Gęsty
i zwarty
p okrój
48
Inspiracje
Poletka
z pięknem
Takich widoków jak w Jutrosinie nie zobaczycie nigdzie w Polsce. Mała miejscowość
niedaleko Rawicza przyciąga wielu pasjonatów ogrodnictwa – zarówno amatorów,
jak i wykwalifikowanych specjalistów w tej dziedzinie. Wszystkich łączy jedno
– miłość do roślin
®
Tekst: Katarzyna Nowacka
K
ażdego roku firma hodowlano-nasienna
W. Legutko przyciąga wielu miłośników
roślin. Wszystko za sprawą szerokiej
oferty, którą można podziwiać na kilku
hektarach ziemi należącej do firmy – 12
tys. poletek nie tylko brzmi niesamowicie, ale
i zachwycająco wygląda.
Poletka pokazowe dostępne są dla wszystkich.
Dzięki temu każdy może zobaczyć, jak wyglądają
rośliny, jaki mają pokrój, barwę kwiatów, wysokość i jak dobrze radzą sobie na specyficznym
stanowisku. W ofercie firmy W. Legutko można
spotkać wiele nietypowych i ciągle mało popularnych roślin.
Poletka spełniają jednak rolę nie tylko pokazową. Wszystko robione jest głównie po to,
aby sprawdzić czy, z nasion, które oferuje firma
W. Legutko, wyrastają identyczne rośliny jak te
deklarowane na opakowaniu. Losowo wybrana
partia nasion zostaje co roku wysiana i sprawdzona według ściśle określonych kryteriów. Dzięki
temu mamy pewność, że z nasion, które kupimy
w sklepie uzyskamy zdrowe i piękne rośliny.
W. Legutko
Przedsiêbiorstwo Hodowlano-Nasienne Sp. z o.o.
Piękne pola słoneczników to tylko
jedna z wielu atrakcji Jutrosina. Na
zdjęciu Wiesław Legutko, właściciel firmy W. Legutko

SZCZEĆ RÓŻOWA
DIPSACUS SATIVUS
Inspiracje
To roślina dwuletnia dorastająca
do 150 cm. Na przełomie czerwca
i lipca na sztywnych pędach
tworzą się główkowate kwiatostany długości 8-10 cm. Drobne
białoliliowe kwiaty szybko przekwitają, a na roślinie pozostają
okazałe, nieco kolczaste jajowate
owoce. Nadają się one znakomicie
do suchych kompozycji florystycznych. Idealnie prezentują się
w postaci grup roślin na trawnikach i w parkach.

DZWONKI IRLANDZKIE
MOLUCELLA LAEVIS
W naszym klimacie to roślina
jednoroczna, dorasta do wysokości 60 cm. Wytwarza zielone,
dzwonkowate kwiaty osadzone
w kątach liści. Pięknie komponuje
się na wysokich rabatach jako
dodatek lub na niskich jako tło
dla innych kwiatów. We florystyce
wykorzystywany świeżo ścięty lub
zasuszany do suchych bukietów.

FASOLA KARŁOWA
‘HESTIA’
Idealnie nadaje się do małych
ogródków oraz do uprawy
pojemnikowej. Dzięki wyjątkowo
ozdobnym kwiatom oraz zwartemu pokrojowi będzie piękną
ozdobą przydomowego ogrodu
wystawnego. Jej młode, świeże
strąki można jeść bezpośrednio
z rośliny, a suche nasiona tej fasoli
można wykorzystać np. do zup.
49
50
Inspiracje

SZARŁAT
TRÓJBARWNY
AMARANTHUS
TRICOLOR
Jest rośliną jednoroczną
dorastającą do wysokości
70 cm. Ma krzaczasty
pokrój i kilka wzniesionych,
sztywnych pędów. Wyjątkowo
dekoracyjny ze względu na
różnokolorowe liście – purpurowe, czerwone, różowe,
żółte i czekoladowobrązowe.
Wyjątkowo atrakcyjnie
komponuje się na rabatach
kwiatowych w towarzystwie
innych barwnych roślin.
51
Inspiracje
BURAK OZDOBNY
Nie nadaje się do spożycia, ale
doda charakteru i uroku każdemu ogrodowi. Raz posiany na
rabacie kwiatowej będzie gościł
tam już na zawsze.
▶
REKLAMA
52
Owoce ogrodu
Polna jarzębina
Mało kto wie, jak wiele składników mineralnych, witamin i innych
związków pozytywnie wpływających na nasze zdrowie i samopoczucie
zawiera jarzębina. Zawartością witaminy C dorównuje cytrusom,
a ilością beta-karotenu prześciga nawet marchew
Tekst i przepisy: Sylwia Tysowecka
53
Owoce ogrodu
J
arząb pospolity (Sorbus aucuparia L.) występuje
w Europie, Azji Południowo-Zachodniej oraz
w zachodniej części Syberii. Natomiast w Polsce
możemy go spotkać na terenie całego kraju.
Jarzębina jest bogata w witaminy, zwłaszcza C,
zawiera też witaminy z grupy B, PP i K, potas, sód, magnez
i miedź oraz kwasy organiczne, antocyjany, flawonoidy,
garbniki, pektyny i cukry.
W medycynie ludowej jej zdrowotne właściwości wykorzystywane są od stuleci. Sprawdza się doskonale jako lek
na przeziębienie. Jej owoce wykorzystywano też w leczeniu
chorób płuc, nerek i wątroby. Napary z jarzębiny działają
przeczyszczająco, przeciwzapalnie, moczopędnie, stosuje
się ją także w zaburzeniach krążenia i trawienia, kamicy
nerkowej oraz stanach zapalnych nerek.
Dzikie owoce jarzębiny najlepiej zbierać w miejscach oddalonych od zakładów przemysłowych i ruchliwych szos. Nie
mogą być przejrzałe czy mokre, bo takie łatwo pleśnieją. Owoce dziko rosnące zazwyczaj nie nadają się do jedzenia na surowo, ale po przetworzeniu będą doskonałym dżemem, konfiturą czy nalewką albo idealnym dodatkiem do tłustych mięs.
Zbiór jarzębiny należy rozpocząć, gdy owoce są już intensywnie czerwone. Najlepiej w październiku po pierwszych
przymrozkach, by straciła gorycz. Brak przymrozków nie
jest jednak problemem, ten sam efekt uzyskuje się wkładając
owoce na 2 dni do zamrażalnika. Jagody obrywamy z kiści
zostawiając tylko te najzdrowsze. n
▶
REKLAMA
54
Owoce ogrodu
Konfitura jarzębinowa z orzechami laskowymi
SKŁADNIKI:
1 kg jarzębiny
1 kg cukru
30-40 dkg orzechów laskowych
1 szklanka wody
PRZYGOTOWYWANIE:
1
Cukier wsypujemy do garnka, zalewamy wodą
i podgrzewamy na wolnym ogniu aż powstanie
syrop.
2 i orzechy, na bardzo małym ogniu doprowadzamy
Do gotującego się syropu dodajemy jarzębinę
do wrzenia.
3
Zdejmujemy z ognia na kilka minut, po czym
4
Do wcześniej przygotowanych słoików wkładamy
znów doprowadzamy do wrzenia. Czynność tę
powtarzamy 3 razy.
owoce, a syrop zlewamy do butelki (zimą będzie
doskonałym dodatkiem do herbaty, idealnym na
przeziębienie).
5
Słoiki mocno zakręcone wkładamy do garnka
i gotujemy przez 10 minut na małym ogniu. Gdy
nieco ostygną wyjmujemy i stawiamy do góry
dnem. n
56
Rośliny w domu
Na czym polega fenomen kaktusów? Ich wielbicieli można podzielić na
kilka grup: jedni cenią sobie mało absorbującą uprawę, inni zachwycają
się ich różnorodnością i pięknem, kolejna grupa identyfikuje się
z zadziornością, z którą się kojarzą. Są jeszcze ci oporni, którzy nie
zdążyli jeszcze przekonać się do wyjątkowości roślin z cierniami
Tekst: Katarzyna Nowacka,
www.kropkiikwiatki.pl
bszarem występowania
roślin z rodziny Cactaceae są suche tereny
Ameryki. Wyjątek stanowi rodzaj Rhipsalis,
k t óre go w z n a c z ne j
części spotkać możemy na terenach
A fr yk i Północnej. Aby domowa
uprawa była równie skuteczna jak
naturalny rozwój roślin, należy
zapew nić k a ktusom ident yczne
lub praw ie ident yczne war unk i
środowiskowe.
Idealnym stanowiskiem dla większości gatunków kaktusów jest pełne
nasłonecznienie. W okresie letnim
warto wystawić rośliny na taras lub
balkon o wystawie południowej lub
południowo-wschodniej albo zagwarantować im miejsce przy oknie
o podobnym naświetleniu.
Latem kaktusy doskonale sobie
poradzą w temperaturze pokojowej
lub w temperaturze panującej na
zewnątrz. W okresie jesienno-zimowym należy je przenieść do miejsca
chłodnego, gdzie panuje temperatura
w granicach 8-10°C. Takie przechłodzenie pozwoli roślinom wejść
w okres spoczynku, a wiosną ruszyć
z intensywną wegetacją.
Kaktusy powinno się podlewać
rzadko, ale obficie, jedynie w miesiącach wiosenno-letnich. Wczesną wiosną, aby pobudzić rośliny do wzrostu,
warto podlać je ciepłą, a nawet gorącą
wodą. Nie jest wskazane nawadnianie
ich zimą, może to prowadzić do zgnicia rośliny i jej obumarcia.
REKLAMA
▶

Echinocactus grusonii, czyli fotel teściowej. Wyjątkowy kaktus
o kulistym pokroju, wytwarzający długie i sztywne ciernie.
W mieszkaniu może osiągnąć nawet 80 cm średnicy oraz
zakwitnąć pięknymi kwiatami
Raz na 2-3 lata, w zależności od intensywności wzrostu kaktusów, należy
przesadzić je do doniczki nieznacznie
większej od poprzedniej. Idealne do
uprawy kaktusów jest podłoże mineralne z niewielkim dodatkiem torfu.
Powinno być przepuszczalne i lekkie.
Podczas przesadzania warto dokładnie
obejrzeć korzenie i usunąć możliwie jak
najwięcej starego podłoża, aby zastąpić
je świeżym. Po przesadzeniu warto lekko zwilżyć wierzchnią warstwę podłoża
i przenieść roślinę w ciepłe miejsce. n

Cereus peruvianus
‘Monstruosus’ to
monstrualna forma jednego
z najpowszechniejszych
kaktusów. Wygląda
bardzo spektakularnie
i jest najczęściej spotykana
w sprzedaży
58
Rośliny w domu

Opuntia microdasys w domowych warunkach
dorasta do 60 cm i niezwykle rzadko kwitnie.
Wytwarza kruche i ostre glochidy, które bez
problemu wbijają się skórę, przyczepiają do ubrań
i przedmiotów

Gymnocalycium
mihanovichii
‘Friedrichii’ to
bezchlorofilowa
forma kaktusa,
szczepiona na
innym gatunku,
aby podtrzymać jej
funkcje życiowe.
Taki kaktus może
zakwitnąć w domu,
jednak nie ma
pewności, że
z uzyskanych nasion
otrzymamy tę samą
odmianę

Opundia ficus-indica w odróżnieniu od Opuntia
microdasys wytwarza jadalne owoce i w mieszkaniu
może dorastać nawet do 2 metrów. Owoce jednak
trudno dojrzewają, a przed zjedzeniem należy
dokładnie usunąć glochidy

Mammilaria, nazwana tak ze względu na liczne odrosty
obrazujące matkę z potomstwem. Jest wyjątkowo
groźna, jej ciernie zakończone są haczykami. Może
zakwitnąć w domowych warunkach
60
Ogrodniczy poradnik
Zaplanuj teraz,
ciesz się wiosną
– SADZIMY CEBULKI KWIATOWE
Uprawa kwiatów cebulowych daje spektakularne efekty
i nie wymaga dużo cierpliwości. Sadząc cebulki warto
jednak zwrócić uwagę na najlepsze terminy wysadzania
poszczególnych gatunków. Oto harmonogram jesiennego
sadzenia, który pomoże nam osiągnąć sukces
Tekst: Jolanta Piekarz
61
Ogrodniczy poradnik
K
witnące wiosną kwiaty cebulowe
budzą zwykle wiele zachwytu. Po
szarej zimie nawet najmniejsza
kępka krokusów czy przebiśniegów
wydaje się przyrodniczym cudem.
Dlatego w ogrodach sadzimy coraz
więcej cebulek wspaniałych roślin, które zadziwiają kolorem i kształtem, dostarczając nam moc estetycznych
wrażeń. Zwykle uprawa kwiatów cebulowych kończy
się powodzeniem (szczególnie w pierwszym roku po
posadzeniu) i nie wymaga zbyt dużo cierpliwości. Wystarczy umieścić dorodne cebule w ziemi, przeczekać
zimę… i gotowe! Ogród kwitnie. Sprawa prosta, ale sadząc cebulki warto zwrócić uwagę na najlepsze terminy
wysadzania poszczególnych gatunków, szczególnie że
oferta dostępnych odmian jest coraz bogatsza.
Przedstawiamy harmonogram jesiennego sadzenia,
który zawiera najkorzystniejsze terminy sadzenia cebul. Wynikają one z przeciętnych warunków klimatycznych, jakie panują w naszym kraju i zapewniają roślinie
optymalny czas na właściwe ukorzenienie się przed
nastaniem zimowych chłodów. W latach odbiegających
od średniej, gdy zima przychodzi z opóźnieniem i jest
łagodna, późniejsze terminy sadzenia nie wpływają
negatywnie na uzyskanie zdrowych i dorodnych roślin.
Cebulki kwiatowe w centrach ogrodniczych i sklepach
internetowych dostępne są już w drugiej połowie
sierpnia. n
▶
REKLAMA
62
Ogrodniczy poradnik
ROŚLINY
NAJLEPSZY TERMIN
SADZENIA
tulipany
druga połowa
września,
październik
narcyzy
druga połowa
sierpnia,
wrzesień
szafirki
wrzesień
czosnki
wrzesień,
październik
krokusy
wrzesień,
październik
ranniki
październik
Ogrodniczy poradnik
ROŚLINY
NAJLEPSZY TERMIN
SADZENIA
psiząb
wrzesień
szachownice
wrzesień,
październik
przebiśniegi
wrzesień
hiacynty
październik
kosaćce
cebulowe
(odmiany
z grupy Iris
reticulata)
październik
puszkinia,
cebulica
syberyjska,
śnieżniki
październik
zawilce
wieńcowate
wrzesień,
październik
63
64
Ogrodniczy poradnik
Sadzimy cebulowe
w donicach
Większość roślin cebulkowych świetnie daje sobie radę w donicach,
skrzynkach balkonowych oraz wiszących kwiatowych koszach. Wystarczy
jesienią kupić ulubione tulipany, narcyzy czy szafirki i posadzić je według
kilku ogólnych zasad ogrodniczych. Bez względu na wielkość ogrodu, tarasu
czy balkonu – każdy z nas może mieć kolorową wiosnę
Tekst: Katarzyna Bellingham
65
Ogrodniczy poradnik
o pa iku i list na
n
r
ie
z
d
ź
o
je w pa
u dopier
iej sadzić stawić do ogrod spokojnie
p
e
jl
a
n
my w y
a ra ż u i
onicach
, ale w d ice, które planuje zimowego czy g ojemniki og ro iu
n
ś
e
z
r
y d on
rami
z a my p
ż we w
ogrodu
ujemy ju ogody. Obsadzam ć je do szklarni, ach. Jeśli obsad w ymi temperatu
p
u
k
i
lk
r
owa
Ce b u
r at u
i od p
inuso
żemy sch
h te mp e
ależnośc
iczeni m
dzie, w z mroźne dni mo enia w dodatnic będziemy ogran
w
z
o
wiosnę – ać czy nności sad e na zewnątrz, t
ł
w
a
y
.
t
)
s
n
y
o
a
w yk
dzim
się n
nie posa
ajdujące
dowe zn niętej glebie nic
rz
(w zama
B UL K I
E
C
Y
M
I
Z
D
KIEDY SA
W
?
D O N I C AC H
▶
REKLAMA
66
Ogrodniczy poradnik
METODA NA 'LASAGNE'
Cebulki w donicach najlepiej jest sadzić
w systemie wielowarstwowym, który czasami nazywany jest 'lasagne'. Dzięki tej
metodzie wiosną pojemniki będą wyglądały naprawdę imponująco i będą ozdobne
nawet przez kilka miesięcy. Na samym
dole umieszczamy cebulki największe:
tulipany i narcyzy, a wyżej te mniejsze:
szafirki, iryski, krokusy, małe odmiany
narcyzów i tulipanów. W ten sposób można mieszać gatunki i odmiany. Najlepiej
jest zadbać o to, aby wśród nich znalazły
się zarówno rośliny kwitnące na samym
początku wiosny (np. marcowe tulipany),
jak i w drugiej połowie maja (późne tulipany pojedyncze). Możemy sobie pozwolić na
takie zgęszczenie roślin, ponieważ jest to
obsadzenie typowo sezonowe – pod koniec
wiosny donice są opróżniane, a rośliny
oraz podłoże wymieniane. Ta metoda nie
nadaje się do obsadzenia donic cebulami
na wiele lat.
PODSTAWOWE ZASADY
SADZENIA
Cebulki potrzebują lekkiego, dobrze przepuszczalnego podłoża i nie znoszą stojącej wody. Jeśli podłoże, którego używasz wydaje ci się zbyt ciężkie, to
z łatwością możesz je rozluźnić dodając grysiku,
drobnego żwiru lub nawet piasku. Dodatkowo
każda donica powinna mieć na dnie przynajmniej
dwucentymetrową warstwę drenażu i oczywiście
otwór w podstawie. Po posadzeniu cebulek donice
zawsze podlewamy wodą bez nawozu.
SCHRONIENIE NA ZIMĘ
Co zrobić zimą z donicami obsadzonymi cebulkami? Możemy pozostawić je na zewnątrz lub
schować w szklarni, garażu czy innym ciemnym
lub jasnym budynku, w którym temperatura nie
spada poniżej 0°C, ale też nie może być wyższa niż
8-9°C. Jeśli donice będą schowane, to nie musimy
już martwić się żadną dodatkową ochroną na
zimę, lecz pamiętajmy o sprawdzaniu wilgotności
podłoża: nie powinno być ono zbyt mokre, ale
i nie można dopuszczać, aby całkowicie wyschło,
ponieważ cebulki potrzebują wody do rozwoju
korzeni. Donice wstawione do pomieszczenia
bez światła musimy po nowym roku bacznie
obserwować i gdy pędy roślin osiągną już 10 cm,
powinny być wystawione na światło do ogrodu lub
na balkon – to zazwyczaj dzieje się na przełomie
lutego i marca. Wiosną przy podlewaniu można
zasilać rośliny płynnym nawozem ekologicznym.
Donice pozostawione na zewnątrz trzeba ochronić
przed mrozem. Podczas minusowych temperatur
ucierpieć mogą cebulki oraz donice – szczególnie
te gliniane. Po obsadzeniu donic podlewamy je
bardzo skromnie – deszcze i mżawki zrobią swoje.
Przed nadejściem mrozów podłoże w pojemnikach nie powinno być zbyt mokre, gdyż lód może
rozsadzić nawet najsolidniejsze skrzynie. Donice
najlepiej ochronić styropianem i otulić workiem
jutowym lub agrowłókniną. Wczesną wiosną do
donic można dosadzić bratki, niezapominajki lub
stokrotki, a przy podlewaniu zasilać płynnym
nawozem ekologicznym. n
▶
REKLAMA
Cebulki kupujemy
już we wrześniu, ale
w donicach najlepiej
sadzić je w październiku
i listopadzie
68
Polecamy rośliny
Lilia złotogłów
Jest jednym z atrakcyjniejszych przedstawicieli krajowej flory objętych
prawną ochroną. W naturze występuje na podgórskich łąkach
i prześwietlonych lasach na południu Polski. Jest byliną o sztywnej, sięgającej
do 150 cm łodydze wyrastającej z cebul o żółtych łuskach. Warto zaprosić ją do
swojego ogrodu
L
Tekst i zdjęcia: Eugeniusz Radziul
ilia złotogłów to bardzo atrakcyjna roślina, która będzie doskonałą ozdobą
ogrodu. Liście osiągają długość do 15
cm, są osadzone w kilku okółkach na
dolnej części pędu. Na początku lata
rozwijają się zwisłe, turbanowe kwiaty o różowokarminowych, ciemniej
kropkowanych, mięsistych płatkach. Nie są zbyt
wielkie – mają ok. 5 cm średnicy – lecz na pędzie
wyrosłym z dorodnej cebuli może ich być ponad 20.
Rozkwitają kolejno, od najniższych i przyjemnie
pachną.
Uprawa lilii złotogłów w ogrodzie nie jest skomplikowana. Roślina może rosnąć na rabatach wśród
bylin, między krzewami lub pod okapem niezbyt
gęstych drzew. Jak większość lilii lubi mieć „głowę
w słońcu, a nogi w cieniu”, więc i na odkrytej powierzchni będzie czuła się dobrze, pod warunkiem,
że gleba będzie porośnięta niskimi roślinami
okrywowymi, takimi jak rogownica, smagliczka
czy żagwin. Zdrowo rośnie i obficie kwitnie na
zwięźlejszej, nieco gliniastej, neutralnej lub lekko
wapiennej i w sezonie wegetacyjnym umiarkowanie
wilgotnej glebie. Jest mrozoodporna, lecz co kilka
lat, jesienią, należy wykopać cebule, by je porozdzielać i posadzić w luźniejszej więźbie.
Gatunek jest coraz rzadziej spotykany w ogrodach, gdyż skutecznie wypierają go liczne odmiany
i mieszańce. Niektóre z nich są okazalsze i mają
większe kwiaty w różnych barwach i kombinacjach.
Warto mnożyć lilie z nasion i we własnym zakresie
dokonywać selekcji. n

Lilium martagon ‘Arabian Knight’
– o kwiatach wewnątrz żółtych, czerwono
plamkowanych i końcach płatków
ciemnoczerwonych z brązowym odcieniem
Polecamy rośliny
Lilium martagon ‘Black Panther’
– mieszaniec własnej hodowli o kwiatach typowych dla gatunku, lecz bordowo zabarwionych
liściach i owłosionych pąkach. Barwa liści jest
intensywna na słonecznych stanowiskach
69
Lilium martagon ‘Manitoba Morning’
– o różowokarminowych kwiatach upstrzonych ciemniejszymi,
żółto obwiedzionymi plamkami
Lilium martagon
‘Claude Shidare’
– o bujnym wzroście,
ciemnokarminowych
kwiatach z nielicznymi,
jaśniejszymi
plamkami
Lilium
martagon ‘Zlatice’
– odmiana o białych,
lekko zaróżowionych
kwiatach w fioletowe
kropki
70
Lilia
Polecamy
rośliny
Lilium
martagon
‘Mrs R.O Backhouse’
– o kwiatach żółtych
z drobnymi,
ceglastymi kropkami
we wnętrzu
Lilium martagon ‘Orange Marmelade’
– o ciemnozabarwionych pędach i jednolicie
pomarańczowych, słabo wywiniętych turbankach
Lilium martagon
var. album
– odmiana
o mniejszych, białych
kwiatkach
Lilium martagon var. cattaniae – odmiana
o kwiatach fioletowych z czarnym odcieniem
Naturalne utrzymanie organizmu w dobrej kondycji.
Żeń-szeń - najlepsza profilaktyka !
’Codonopsis pilosula’ - Żeń-szeń Europejski
Likwiduje zmęczenie
Działa antydepresyjnie
Wzmacnia system odpornościowy
Obniża poziom cukru i cholesterolu
Poprawia pamięć i koncentrację
więcej roślin leczniczych znajdziesz na:
sklep.clematisy.pl
72
Ziołolecznictwo
Pnącza na stres
Rośliny stosowane w medycynie Wschodu od wieków,
z powodzeniem sprawdzają się także w polskich warunkach
i są naturalną bronią w walce ze stresem. Jedną z nich jest
dzwonkowiec kosmaty
C
Tekst: dr Adam Marosz,
Instytut Ogrodnictwa Skierniewice
odzienna pielęgnacja roślin to jedna
z najlepszych terapii na skutki szybkiego
tempa życia. Warto też podejmować
próby uprawy roślin mało znanych,
o cennych właściwościach leczniczych
pochodzących z Dalekiego Wschodu.
Wśród nich jest kilka gatunków poprawiających ogólne samopoczucie i zwiększających odporność na czynniki stresowe, m.in. żeń-szeń, dzwonkowiec
kosmaty, kolcosił szczeciniasty,
cytryniec chiński, a także bylina
występująca rejonach górskich (w tym
w Tatrach) – rożeniec górski. Spośród
nich najmniej powszechny w uprawie jest
dzwonkowiec kosmaty, codonopis, w Chinach
nazywany dangshen.
O ROŚLINIE
Dzwonkowiec to bylinowe pnącze dorastające do 2 m
wysokości z rodziny dzwonkowatych (Cariophylaceae).
Na stanowiskach naturalnych
oplata niskie drzewa i krzewy
rosnące nad brzegami strumieni
w lasach północnych Chin
i Korei. Jego polska
nazwa wywodzi się
od dużych (2-2,5
cm średnicy),
dzwonkowatych,
ż ó ł toz ie lo nych kwiatów
z fioletowo-brązową koroną, rozwijających się od czerwca do
sierpnia. Wierzchołki
pędów i młodych liści
są owłosione, starsze
liście z wierzchu i od
spodu również posiadają włoski, ale widoczne
pod lupą. Dzięki temu liście są
miękkie w dotyku. Pędy po nacięciu lub zranieniu wydzielają sok mleczny. Liście mają owalny
lub szeroko owalny kształt, są tępo zakończone,
o podstawie zaokrąglonej lub lekko sercowatej. Kwiaty
obupłciowe, pojedyncze na łodydze, pięciopłatkowe,
płatki zrośnięte, o wierzchołach zaokrąglonych i wywi-
Ziołolecznictwo
niętych na zewnątrz. Pręciki w liczbie 5, wolne, zalążnia
3-komorowa, zalążki liczne, szyjka słupka krótka z 3
znamionami. Owocem jest stożkowata torebka zwierająca
liczne, drobne nasiona.
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE
Dzwonkowiec kosmaty na Dalekim Wschodzie znany jest
od kilku wieków jako „żeń-szeń ubogiego
Chińczyka”, ponieważ ma podobne właściwości do żeń-szenia, a jest powszechniej
spotykany, tańszy, łatwiejszy w uprawie
i zdecydowanie szybciej rosnący. Korzeń
ma mniejsze rozmiary niż żeń-szeń, jest
podługowaty 10-25 cm, w miarę prosty,
o średnicy 1-1,8 cm, barwy kremowej
lub kremowożółtej, po wysuszeniu
pomarszczony lub bruzdowany, żółtawobrązowy. Smak słodki. W badaniach
przeprowadzonych przez chińskich
naukowców potwierdzono działanie immunostymulujące i antystresowe.
KORZENIE DO APTECZKI
Pobierając korzenie do użytku w domowej apteczce
ziołowej, wykopujemy roślinę jesienią, oddzielamy
część kłaczy, a pozostały fragment z pąkami
śpiącymi sadzimy ponownie. Korzenie czyścimy
z ziemi i suszymy. Następnie wykorzystujemy
do spożycia starte na proszek. Na Dalekim
Wschodzie korzenie wykorzystuje się także do
spożycia na świeżo zwykle drobno posiekane i połączone
z różnymi sałatkami. Korzenie spożywane na surowo
w Chinach lub Korei (innych gatunków o większych korzeniach lub bulwach) moczy się w osolonej wodzie 1-2
godziny, aby pozbyć się nadmiaru goryczki. Stosowany jest
przy słabym apetycie, rozwolnieniu; osłabieniu i zmęczeniu; kaszlu i płytkim oddechu oraz innych problemach
zdrowotnych. Dawkowanie: 6-15 g dziennie.
UPRAWA W OGRODZIE
Rośliny należy sadzić na stanowiskach lekko ocienionych, na glebie żyznej lub umiarkowanie żyznej,
słabsze gleby przed sadzeniem należy zaprawić ziemią
ogrodową lub domieszką ziemi gliniastej. Rośliny sadzimy
na podporach sztucznych, a więc różnego rodzaju słupach,
kratach lub małej architekturze ogrodowej albo w pobliżu
drzew lub wysokich krzewów. Dzwonkowiec można także
sadzić wzdłuż ogrodzeń i płotów. Na przeciętnych glebach
szybko tworzy ładną zasłonę z liści, a w okresie letnim
pojawiają się oryginalne kwiaty. Latem, kiedy wystąpią
dłuższe okresy bezdeszczowe, rośliny wymagają dodatkowego podlewania. W naszych warunkach klimatycznych
jest to roślina w pełni mrozoodporna, łatwa w uprawie,
dość odporna na choroby i szkodniki. Nadziemna część
zamiera jesienią po przymrozkach, a zimują zgrubiałe
korzenie. Chcąc pozyskiwać korzeń dzwonkowca do celów
użytkowych musimy posadzić kilka roślin – tak, aby wykopywanie i pozyskiwanie kłączy przeprowadzać co dwa lata.
Jeśli zakupimy młode sadzonki roślin, to do pierwszego
zbioru korzeni przystępujemy po około 3 latach uprawy.
NA BALKONIE
Dzwonkowiec może być posadzony również w większej
donicy lub skrzynce i uprawiany na balkonie. Do większego pojemnika lub długiej skrzynki sadzimy 3 rośliny.
Pojemnik ustawiamy na posadzce np. w narożniku, tak by
wyrastające pędy dzwonkowa owijały się na barierce lub
innej podporze. Na zimę wymagane jest tylko dodatkowe
zabezpieczenie pojemnika z rośliną. Można do tego celu
wykorzystać specjalne pokrowce szyte z grubej agrowłókniny. Nawożenie za pomocą nawozów o spowolnionym
działaniu zapewnia stały dostęp składników pokarmowych. Ważne jest tylko regularne, obfite podlewanie co
2-4 dni, w zależności od warunków pogodowych i wielkości rośliny. n
73
74
Inspiracje
Mały ogród
w wielkim stylu
OGRÓD PRZY NOWOCZESNYM BUDYNKU WIELORODZINNYM MUSI BYĆ DLA WŁAŚCICIELA MIEJSCEM
ODPOCZYNKU, WYCISZENIA, ALE TAKŻE LETNIM SALONEM I MIEJSCEM DO ZABAW DLA DZIECI. WSZYSTKIE
TE WYMAGANIA SPEŁNIA WYJĄTKOWY, 45-METROWY OGRÓDEK W SOPOCIE
Projekt i realizacja: Agnieszka Durlik, APPO Projekt
Z
Inspiracje
e względu na trójkątny kształt działki kompozycja ogrodu została oparta na ukośnych
liniach, które optycznie powiększają przestrzeń. Połączenie szarych płyt imitujących
trawertyn oraz podwyższony drewniany
podest mogłoby wydawać się ryzykowne,
jednak w tym przypadku to zestawienie tworzy nie tylko
wyjątkowo nowoczesną, ale także funkcjonalną i spójną
całość. n
PRZEMYŚLANE,
ODPOWIEDNIO
DOBRANE OŚWIETLENIE
NADAJE KAMERALNY KLIMAT.
LAMPA WOLNOSTOJĄCA,
PODŚWIETLANE KULE, LAMPIONY
ORAZ ŚWIECE SPRAWIAJĄ, ŻE
WIECZOREM OGRÓDEK STAJE
SIĘ TAJEMNICZYM
ZAKĄTKIEM
75
76
Inspiracje
CZĘŚĆ JADALNA SKŁADAJĄCA SIĘ ZE STOŁU
I KRZESEŁ W KSZTAŁCIE FILIŻANEK. TO IDEALNY
ZESTAW NA LETNIE, RZEŚKIE ŚNIADANIA
NOWOCZESNY AŻUROWY PARAWAN ORAZ OGROMNY
PARASOL NA WYSIĘGNIKU ZAPEWNIAJĄ INTYMNOŚĆ
I OCHRONĘ PRZED NIESPRZYJAJĄCĄ POGODĄ
CZYMŻE BYŁBY OGRÓD BEZ ROŚLIN? DO ROSNĄCYCH
TU JUŻ WCZEŚNIEJ AKACJI I BRZOZY ORAZ ŻYWOPŁOTU
Z TAWUŁY DOŁĄCZONO LICZNE NASADZENIA
ZIMOZIELONE: KULE BUKSZPANU, BARWNE PIERISY
I KWITNĄCE NA BIAŁO RÓŻANECZNIKI. DODATKOWO
WPROWADZONE ZOSTAŁY: DEREŃ ‘ELEGANTISSIMA’,
TRAWY OZDOBNE I ŚLIWA DZIECIĘCA
77
Inspiracje
W SKŁAD WYPOSAŻENIA
OGRODOWEGO
WCHODZI TAKŻE
MODUŁOWY ZESTAW
WYPOCZYNKOWYCH
MEBLI Z TECHNORATTANU
W STONOWANYCH
BARWACH, DEKORACYJNE
PODUCHY ORAZ STÓŁ
KAWOWY Z FUNKCJĄ
SKRZYNI, W KTÓREJ
MOŻNA PRZECHOWYWAĆ
MNIEJSZE ELEMENTY
POWERSPRAY
S I N C E
▶
REKLAMA
1 9 2 9
Pokon czyni cuda
ci
a do liś
czk
ściere
Kwitnący
Dom i Ogród
ściere
cz
do orc ka
hidei
Rewelacyjne odżywki w nowoczesnym opakowaniu dostarczają roślinom substancji pokarmowych
i delikatnie nabłyszczają liście.
Opatentowany atomizer dający mgiełkę,
działa pod każdym kątem i można go użyć
ponownie razem z opakowaniem uzupełniającym.
www.pokon.pl
Victus Emak Sp. z o.o., 61-619 Poznań, ul. Karpia 37
tel.: 61 823 83 69, e-mail: [email protected]
78
Ogrodniczy poradnik
Gruntowny
sprawdzian
Sadzenie roślin wydaje się bardzo łatwe, ale nawet przy
wykonywaniu tej prostej czynności można popełnić kilka błędów,
które mogą mieć zasadniczy wpływ na ich przyjęcie się i dalszy
wzrost. Radzimy, jak ich uniknąć
Tekst: Wiesław Szydło, Szkółka Niewierz
79
Ogrodniczy poradnik
KIEDY SADZIĆ ROŚLINY?
Termin sadzenia roślin jest ściśle związany
ze sposobem ich uprawy w szkółce. Wszystkie
rośliny uprawiane w pojemnikach możemy
sadzić praktycznie przez cały rok – z wyłączeniem okresu, gdy gleba jest zamarznięta.
Rośliny z tzw. gołym korzeniem sadzimy
tylko wtedy, kiedy są one pozbawione liści,
czyli wczesną wiosną i późną jesienią. Krzewy
i drzewa kopane z bryłą korzeniową (balotowane) – zwłaszcza zimozielone (żywotniki,
jałowce, różaneczniki, laurowiśnie) – można
sadzić wiosną (do rozpoczęcia wzrostu) oraz
późnym latem (wrzesień) i jesienią, po zakończeniu wzrostu. Warto jednak unikać sadzenia
gatunków bardzo wrażliwych na mróz (np. magnolii, hibiskusów, laurowiśni) późną jesienią
(listopad) – lepiej to zrobić wiosną.
Przede wszystkim powinniśmy je dobrze nawodnić. Rośliny „z gołym korzeniem” należy
umieścić przed sadzeniem na kilka godzin
w wodzie, natomiast te w pojemnikach najlepiej przed sadzeniem zanurzyć na kilka minut
w wiadrze z wodą. Niewykonanie tego prostego
zabiegu często skutkuje nieudanymi nasadzeniami. Należy pamiętać, że większość krzewów
ozdobnych jest uprawiana w podłożach torfowych, a takie po przeschnięciu bardzo trudno
ponownie nawodnić. Dlatego posadzenie rośliny z przesuszoną bryłą korzeniową, nawet po
podlaniu, może skończyć się jej wyschnięciem.
JAK SADZIĆ ROŚLINY?
Najczęściej popełnianym błędem jest zbyt
głębokie sadzenie roślin – szczególnie niebezpieczne na ciężkich, gliniastych glebach.
Doprowadza ono do nagłego braku dostępu
powietrza do systemu korzeniowego posadzonej rośliny. Jeżeli dodatkowo po posadzeniu
silnie nawodnimy glebę i ją wyściółkujemy,
może to doprowadzić do zamierania roślin
– upraszczając: roślina się „dusi”. Najbezpieczniej jest więc posadzić ją tak głęboko, jak rosła,
lub 2-3 cm głębiej. Tylko niektóre gatunki, np.
powojniki, wymagają głębszego sadzenia.
Drugim często popełnianym błędem przy
sadzeniu roślin o większych rozmiarach
(szczególnie drzew) jest brak ich stabilizacji
REKLAMA
▶
JAK PRZYGOTOWAĆ
ZAKUPIONE ROŚLINY
DO SADZENIA?
ROSARIUM
Szkółka Róż Janina i Adam Chodun
Radliniec 6,
63-040 Nowe Miasto n. Wartą
tel./fax 61 287 39 50; kom. 509 465 891; 509 465 893; 508 037 077
www.rosarium.com.pl
e-mail: [email protected]; [email protected]
S
zkółka założona w 1980 r. przez dr Adama Choduna, specjalizująca się głównie w uprawie krzewów róż. Oferta ROSARIUM to
ponad 500 pozycji, w tym wiele licencjonowanych, najnowszych
odmian firm W. Kordes ‘Söhne’, Rosen Tantau, David Austin, Meilland
i Lens oraz ciekawa kolekcja róż historycznych i naturalnych. Firma
zaopatruje klientów hurtowych i detalicznych oraz prowadzi sprzedaż wysyłkową. Wieloletnia wiedza i doświadczenie właścicieli są
gwarancją wysokiej jakości sprzedawanych roślin, poprawności odmianowej oferowanych krzewów i fachowej obsługi.
80
Ogrodniczy poradnik

Rośliny sadzimy
na takiej samej
głębokości,
na jakiej rosły
w szkółce
 Rośliny „z gołym korzeniem”
należy umieścić przed sadzeniem
na kilka godzin w wodzie

Drzewa
i krzewy balotowane
(okręcone siatką
lub jutą) sadzimy
razem z materiałem
zabezpieczającym

Do zasypywania
roślin w trakcie
sadzenia warto
użyć dobrej
jakościowo
ziemi. Może być
ona wzbogacona
torfem lub gliną
po posadzeniu. Do momentu zakorzenienia się w nowym miejscu są one narażone
na silne oddziaływanie wiatru, co może
doprowadzić do ich wykrzywienia, a także
uszkodzenia nowo powstających korzeni
na skutek ciągłego poruszania się bryły korzeniowej świeżo posadzonej rośliny. Do
stabilizacji mniejszych drzew w ystarczy
pojedynczy palik, natomiast większe dobrze
stabilizuje się przez zastosowanie odciągów.
Trzecim ważnym zabiegiem poprawiającym
przyjęcie się roślin w nowym miejscu jest rozluźnienie palcami bryły korzeniowej (czasami
stosuje się nawet przecięcie korzeni w kilku
miejscach). Zabieg ten dotyczy tylko roślin
sadzonych z pojemników, a szczególnie tych,
które zbyt długo w nim rosły i wytworzyły
zbity, silnie skręcony system korzeniowy. Okazuje się, że korzenie takich roślin nawet przez
kilka lat po posadzeniu nadal rosną tak, jakby
były w pojemniku i nie potrafią się swobodnie
rozrosnąć w glebie.
CZY MOŻNA SADZIĆ
ROŚLINY W PEŁNI
KWITNIENIA?
Oczywiście, ale tylko wtedy, gdy rosną one
w pojemnikach. Wyjęcie rośliny z pojemnika
nie powoduje uszkodzenia jej systemu korzeniowego, dlatego nawet w czasie jej kwitnienia
możemy ją bez obaw posadzić w ogrodzie. Kupowanie roślin w fazie kwitnienia ma też ogromną
zaletę, bo po prostu widzimy, co kupujemy.
81
Ogrodniczy poradnik
CZY ROŚLINY PO POSADZENIU
POWINNY BYĆ PRZYCIĘTE?
Po posadzeniu powinniśmy skrócić (i to silnie) tylko
pędy drzew i krzewów posadzonych z „gołym korzeniem”. Nie musimy skracać pędów roślin sadzonych
z bryłą korzeniową lub z pojemników, chyba że uznamy,
że mają ich zbyt mało – i by zagęścić roślinę, przeprowadzamy cięcie pędów.
KIEDY NAWOZIĆ ROŚLINY
PO POSADZENIU?
Bezpośrednio po posadzeniu roślin nie powinniśmy
nawozić. Należy dać im kilka tygodni na przyjęcie się
w nowym miejscu i rozwinięcie systemu korzeniowego
w glebie (rośliny posadzone jesienią będziemy oczywiście nawozić dopiero wiosną). Na glebach ubogich
można ewentualnie zastosować nawożenie przed sadzeniem. Można do tego użyć praktycznie dowolnego
nawozu wieloskładnikowego o niskiej zawartości azotu
lub starego obornika. W obydwu przypadkach nawozy
mieszamy z glebą (przekopujemy). Na glebach suchych
można także dodatkowo wprowadzić torf.
CZY PRZED SADZENIEM
ROŚLIN NALEŻY SPECJALNIE
PRZYGOTOWYWAĆ ZIEMIĘ?
Większość drzew, krzewów i bylin będzie dobrze rosła
w każdej przeciętnie żyznej glebie ogrodowej. Nie ma więc
potrzeby kupowania specjalnych mieszanek podłoży do
sadzenia każdej grupy roślin ogrodowych. Są jednak rośliny o specyficznych wymaganiach glebowych, których nie
można uprawiać w każdym ogrodzie bez wymiany ziemi. Do
takich należą rośliny wrzosowate: wrzosy, wrzośce, azalie
i różaneczniki, których sukces uprawy jest uzależniony od
specyficznej – kwaśnej i organicznej – gleby. Bez wymiany
warstwy gleby (20-40 cm) nie będą się prawidłowo rozwijać.
Lepiej także dobierać rośliny do warunków glebowych,
niż radykalnie przekształcać je tak, aby w przydomowym
ogrodzie mogły rosnąć bardzo wymagające gatunki. I tak
np. na glebach suchych i piaszczystych lepiej sięgnąć po
sosny, jałowce czy lawendy, niż „na siłę” sadzić magnolie,
żywotniki lub funkie. n
▶
REKLAMA
82
Ogrodniczy poradnik
Ogród nie ma urlopu
Sierpień to nie koniec ogrodniczych obowiązków. Przypominamy zatem, czym
najlepiej zająć się w najbliższym czasie, aby na wiosnę móc cieszyć się bujnym
i kwitnącym ogrodem
Tekst: Dawid Wajszczuk
PIELĘGNUJEMY TRAWNIK
W sierpniu konieczne jest intensywne nawadnianie trawy,
szczególnie w okresach przedłużających się susz. W normalnych warunkach wystarczy podlewać co kilka dni, w czasie
upałów – nawet codziennie. Podlewanie musi trwać na tyle
długo, by woda dotarła do gleby przynajmniej na głębokość
dziesięciu centymetrów, co może zająć nawet pół godziny.
Murawa powinna być koszona co najmniej raz w tygodniu.
Nie należy przycinać jej zbyt krótko – gdy źdźbła są dłuższe,
dokładniej zacieniają glebę, dzięki czemu dłużej pozostaje
nawilżona. Wśród zabiegów pielęgnacyjnych nie może
też zabraknąć przewietrzenia darni – warto więc znaleźć
czas na wykonanie aeracji, ale możemy też poczekać z tą
czynnością do jesieni.
ODCHWASZCZAMY RABATY
Przejdźmy teraz do rabat, które znajdują się w niemal
każdym ogrodzie. Należy pamiętać o ich regularnym
odchwaszczaniu i nawadnianiu. Odchwaszczanie należy
wykonywać możliwie najczęściej nie tylko ze względów estetycznych –chwasty odbierają substancje odżywcze innym
roślinom i przyciągają szkodniki. Rabaty zazwyczaj wymagają nawadniania nieco rzadziej niż murawa. Przy tej okazji
warto przypomnieć ogólną zasadę dotyczącą podlewania –
podlewamy wczesnym rankiem lub późnym popołudniem,
ale nie wieczorem. Krople wody nie powinny pozostawać
na roślinach w okresie najsilniejszego nasłonecznienia,
ponieważ mogą działać jak soczewki i przyczyniać się do
poparzeń. Z kolei zbyt późne podlanie może sprawić, że
rośliny nie zdążą obeschnąć i pozostaną wilgotne przez całą
noc, co może powodować rozwój grzybów.
PRZYCINAMY ŻYWOPŁOT
Jeśli ogród otacza żywopłot, do około połowy sierpnia możemy go jeszcze przyciąć, o ile nie zrobiliśmy
tego w lipcu. Zbyt późno przycięte gałązki nie zdążą
zdrewnieć. Posiadacze drzew owocowych powinni
w sierpniu zebrać owoce, a także usunąć te, które
opadły, by nie dopuścić do ich zgnicia. Po zbiorze
trzeba prześwietlić korony drzew, a także winorośli.
Jeśli roślina była szczepiona, regularnie należy usuwać dzikie pędy, potocznie zwane „wilkami”, rosnące
zazwyczaj pionowo w górę.
REKLAMA
▶
SADZIMY WARZYWA NA PÓŹNY ZBIÓR
Ci, którzy do ogrodu chcą podejść bardziej praktycznie, mogą wysiać
sałatę, rzodkiewkę, rukolę, roszponkę, szpinak czy koper na późny zbiór.
Miłośnicy własnych warzyw prawdopodobnie posiadają także pomidory – te wysokie ogławiamy, pozostawiając jeden lub dwa liście powyżej
ostatniego, dobrze rozwiniętego kwiatostanu. Sierpień to także pora
na rozmnażanie goździków, naparstnic, liliowców, piwonii, fiołków czy
wrzosów. Sadzić należy cebule przebiśniegów, krokusów, zimowitów –
a pod koniec miesiąca także tulipanów i hiacyntów. W sierpniu skracamy
też o połowę pędy lawendy.
ZAPRASZAMY DO OGRODU PTAKI
Ci, którzy chcieliby cieszyć się obecnością ptaków w ogrodzie, prześwietlanie
i strzyżenie krzewów powinni pozostawić sobie na sam koniec miesiąca. Sezon
lęgowy trwa zazwyczaj od kwietnia do połowy sierpnia i – jeśli krzewy czy
żywopłoty będą mocno wystrzyżone – ptaki wybiorą inne miejsca na zakładanie gniazd. Gusta właścicieli ogrodów są nieraz zupełnym zaprzeczeniem
ptasich preferencji. Ptaki nie lubią obcych gatunków drzew, bo nie jedzą ich
nasion i owoców, a często nie umieją nawet budować gniazd w ich gałęziach.
Zupełnie też nie podzielają upodobania do pedantycznie przystrzyżonego
trawnika, za to chętnie skorzystają z leżącego w kącie chrustu, kępy pokrzyw
czy pozostawionych suchych pędów bylin.
84
Owoce ogrodu
Utopiona
w kompocie
Komunikaty „podążaj za nowościami”
towarzyszą nam na każdym kroku, jednak
przy wyborze drzewek owocowych do ogrodu
warto zaufać starym, sprawdzonym odmianom.
Dzięki ich różnorodności w zakresie okresu
dojrzewania owoców możemy zbierać je nawet przez 4 miesiące
Tekst: Katarzyna Nowacka
Przepisy: Sylwia Tysowecka
W
naszym kraju śliwę uprawia się we wszystkich
regionach, jednak na
najobfitsze zbiory można liczyć w południowej
i południowo-zachodniej części Polski.
Śliwa najlepiej rośnie i owocuje na
glebach przepuszczalnych i bogatych
w składniki pokarmowe. Lubi gleby wilgotne, źle znosi suche i piaszczyste. Jak
większość drzew sadowniczych wymaga
stanowiska słonecznego.
Owoce śliw doskonale nadają się na
domowe przetwory.
Śliwy nawozi się tak samo jak jabłonie
czy grusze, są jednak one nieco mniejszymi drzewami, dlatego dawkę nawozu
możemy zredukować o około połowę.

Mirabelka flotowa ma małe owoce
o bladożółtej barwie z białawym
nalotem. W smaku lekko
kwaskowate, aromatyczne, ale
niezbyt soczyste.

Śliwa brzoskwiniowa ma duże, pomarańczowoczerwone
owoce z białawym nalotem. W smaku kwaskowato-słodkie,
soczyste i aromatyczne.
Owoce ogrodu
NAJGROŹNIEJSZE
Mszyce. Ich czarne,
błyszczące jaja m
ożna zauważyć
wczesną wiosną u
nasady pą ków. Ab
y je zniszczyć należ
przeprowadzić opry
y
sk pod koniec mar
ca
lub
na
po
czątku
kw ietnia, jeszcze pr
zed pękaniem pą kó
w liściowych.
I
K
I
N
SZKOD
owy. Jaja misecznika
Misecznik śliw
ch. Do zwalczania
ubszych pęda
pojaw iają się na gr
asie, co na
w ty m samym cz
sk
ry
op
t
jes
y
an
zalec
mszyce.
oga
Owocnica żółtor
Przędziorek owocowiec.
Ten mały
czerwony pajączek żyje w liściach i wysysa soki,
co prowadzi do ich wcześniejszego brązow ienia
i opadania. Aby się go pozbyć warto opryskać roślinę
dwukrotnie – raz przed, a drugi raz po kwitnieniu.
58
Składa
– osa śliwkowa.
ają się z jaj
Larw y, które wylęg
w.
śli
ia
ien
itn
kw
jaja w okresie
co w konsekwencji
oców niszcząc je,
ow
ki
ąz
wi
za
e
ał
ik,
atakują m
ezpieczny szkodn
ania. Bardzo nieb
ad
op
ich
do
zi
prowad
ec takiej
owoce. Aby zapobi
yć
cz
isz
zn
e
ici
ow
któr y może całk
em kw itnienia.
nę tuż przed końc
śli
ro
ać
sk
ry
op
y
sy tuacji należ
86
Owoce ogrodu
SPR AWDZONE I SM AC
ZNE ODMIANY ŚLIW
ebieskim
e owoce z lek kim ni
e, granatow
DAMACHA – mał
rdzo słodkiego,
askowatego do ba
u od kw
nalotem. W smak
opnia dojrzałości.
st
od
i
w zależnośc
e do brązowoałe owoce, granatow
m
zo
rd
ba
–
A
K
LUBASZ
aku kwaskowate
m nalotem. W sm
ki
ies
eb
ni
z
h
yc
purpurow
i soczyste.
elkości
A – owoce średniej wi aw ym
N
A
H
LT
A
A
D
LO
RENK
lek kim, biał
ym zabarw ieniu z
o fioletowo-bordow
i soczyste.
dk
askowato-sło ie
kw
u
ak
sm
W
.
m
nalote
owoce z lek kim,
– zielonkawo-żółte
A
N
LE
U
A
D
LO
K
REN
go do słodkiego,
smaku od kwaśne
W
.
m
te
lo
na
ym
biał
soczyste.
niej wielkości,
ICKA – owoce śred
W
ŁO
u
A
RK
IE
ĘG
W
nalotem. W smak
yw ny m niebieskim
ns
te
in
z
e
ow
at
an
gr
ie i soczyste.
kwaskowato-słodk
aku słodkawe,
– owoce małe, w sm
ŁA
YK
ZW
A
WĘGIERK
ednio soczyste.
lek ko cierpkie i śr
Powidła śliwkowe
SKŁADNIKI:
• 4 -5 kg bardzo dojrzałych śliwek węgierek (najlepsze
na powidła)
• odrobina wody
PRZYGOTOWANIE:
Wbrew pozorom to w zupełności wystarczy, aby
stworzyć pyszne powidła. Śliwki myjemy, kroimy na pół,
pozbywamy się pestek i wrzucamy do garnka (polecam
szeroki, z grubym dnem) z odrobiną wody na dnie.
Przykrywamy pokrywką i doprowadzamy do wrzenia,
od czasu do czasu mieszając. Gdy nasze przyszłe
powidła zaczną bulgotać, odkładamy pokrywkę i gotujemy
na małym ogniu, pamiętając o częstym mieszaniu. Jeśli
zauważymy, że powidła przywarły i zaczynają się przypalać,
natychmiast przelewamy je do innego garnka. Gotujemy ok.
3-4 godziny i odstawiamy do następnego dnia. Następnie
znów gotujemy 3-4 godziny często i dokładnie mieszając.
Jeśli po tym czasie masa spada z łyżki płatami, a nie
spływa – powidła są gotowe. Jeśli nie, gotowanie i mieszanie
powtarzamy kolejnego dnia. Wszystko zależy od dojrzałości
i soczystości owoców.
Wrzące powidła przekładamy do wyparzonych wcześniej
słoików i stawiamy do góry dnem, czekając aż ostygną - wtedy
odstawiamy do spiżarni.
87
Owoce ogrodu
Knedle ze śliwkami z wiórkami kokosowymi
SKŁADNIKI:
• 70 dkg ziemniaków
• 35 dkg mąki pszennej
• 50 dkg śliwek węgierek
• 2 jajka
• 1 łyżka masła
• 1/2 szklanki wiórków kokosowych
• cukier puder do posypania
• sól i cukier do smaku
PRZYGOTOWANIE:
1
2
3
4
5
Ziemniaki obieramy i gotujemy. Gorące przeciskamy przez
praskę i studzimy.
a stolnicę wysypujemy mąkę, dodajemy ziemniaki
N
i formujemy dołek. Wbijamy jajka, dodajemy szczyptę soli
i dokładnie wyrabiamy ciasto.
wiemy nieduże kawałki i rozpłaszczamy, tworząc okrągłe
R
placki. Śliwki przecinamy na pół, wyjmujemy pestki, a do
środka wsypujemy odrobinę cukru. Składamy w całość,
kładziemy na środku każdego placuszka i zawijamy
w ciasto tworząc kształtne, okrągłe knedle.
otujemy wodę z dodatkiem soli w dużym garnku. Na
G
wrzątek wrzucamy knedle i gotujemy 2-3 minuty po
wypłynięciu na powierzchnię.
Podawać z wiórkami kokosowymi zrumienionymi z masłem
i oprószone cukrem pudrem.
▶
REKLAMA
88
Zielony butik
DONICA
RULLO
Poczuj magię
swojej przestrzeni
z donicą RULLO, która
łączy w sobie nowoczesny
design i najwyższą jakość.
Wykonana z kompozytów
szklano–poliestrowych, które
zapewniają donicy wyjątkową
trwałość i wytrzymałość
na działanie czynników
atmosferycznych oraz
lekkość. Idealna do aranżacji
wnętrz oraz zewnętrznych
terenów zielonych i ogrodów.
Faktoria Design, 699 zł
www.nowedonice.pl
ŁOPATY DO LIŚCI I NIE TYLKO
Ogromne, wygodne i niezwykle funkcjonalne łopaty do liści,
traw czy zbierania owoców. Dzięki dużej powierzchni chwytnej
ogrodowe prace będą szybsze i prostsze. Wykonane z lekkiego
i wytrzymałego plastiku, będą nam służyć przez wiele lat. Chronią
dłonie przed ostrymi gałęziami i nieprzyjemnymi roślinami, np.
pokrzywą.
Łopaty do liści, ok. 75 zł
www.amazon.com
AUTOMATYCZNE POIDŁO DLA PSA
Dzięki wbudowanemu
czujnikowi, który
wykrywa ruch psa
poidło automatycznie
uruchamia przepływ
wody, aby była
ona dostępna dla
zwierzęcia. Kiedy się
oddala, samoistnie
zostaje wyłączony.
Niezwykle praktyczne
urządzenie, dzięki
któremu nasz pupil
będzie miał świeżą
wodę w zasięgu pyska.
KOSA SPALINOWA NAC
Urządzenie oznaczone
numerem BP427-17KA-T
doskonale sprawdzi się
w trudno dostępnych
miejscach. Konstrukcja
z dzielonym wałem zapewnia
bezproblemowy transport
(np. na działkę). Kosa
posiada dwusuwowy silnik
o pojemności 42,7 cm3 i mocy
1,7 KM. System antywibracyjny
zwiększa wygodę i komfort
pracy. Szerokość koszenia żyłką
– 41 cm, tarczą tnącą – 25,5 cm.
Pojemność zbiornika paliwa 0,9
litra. W zestawie głowica z żyłką
oraz tarcza tnąca. Waga: 8,5 kg.
NAC, ok. 500 zł
www.nac.com.pl
Dog Outdoor Fountain, ok. 150 zł
www.hammacher.com
KOSIARKA
ELEKTRYCZNA NAC
Kosiarka oznaczona numerem LE15-36-PB-B
posiada silnik o mocy 1500 W z zabezpieczeniem
termicznym. Prędkość obrotowa bez obciążenia –
3600 obr./min. Plastikowa obudowa z centralną,
6-stopniową regulacją wysokości koszenia
w zakresie 20-70 mm. Szerokość koszenia – 36
cm, pojemność kosza – 40 l.
NAC, ok. 350 zł
www.nac.com.pl
90
Pomysł na taras
Na ciepłe,
jesienne dni
Rześkie powietrze przychodzące po upalnym lecie
zachęca do odpoczywania na tarasie. Zwłaszcza jeśli
jest on zaaranżowany według naszych wymagań
i upodobań. Na 44 m2 zmieścić można nie tylko
komplet do wypoczynku, ale także kącik kawowy
i bogatą roślinność nadającą wyjątkową atmosferę
Projekt i realizacja: Agnieszka Durlik, APPO Projekt
Modułowy zestaw składający się z sofy oraz
stołu z funkcją skrzyni, w której można przechowywać wszystkie tarasowe akcesoria,
zapewni nam komfortowy wypoczynek. Aby
zapewnić więcej intymności na tarasie, od
strony chodnika i sąsiadów ustawiono rząd
donic, w których posadzono wysokie trawy
Pomysł na taras
91
 Z imozielone kule z bukszpanu,
kosodrzewina, jałowce, a także płaczące
brzozy, zwiewne trawy ozdobne, kwitnące
Dzięki licznym lampionom i świecom wrzosy, barwne kapusty ozdobne, astry
taras po zmroku ozdabia przyjemne, i chryzantemy – idealnie dobrane rośliny
rozproszone światło dla jesiennego tarasu
Pierwsze skrzypce na tym
tarasie grają rośliny. Intensywny
róż w kilku odcieniach idealnie
komponuje się z zielenią,
a różnorodne formy roślin
dodają dynamiki, wprowadzając
jednocześnie nowoczesny klimat

Kącik kawowy zaaranżowany
w stylu retro z oryginalnym,
ażurowym fotelem w intensywnym
limonkowym kolorze, który
nawiązuje do kolorystyki wnętrza
mieszkania
92
EKOogród
Kompost
– „złoto” ogrodników
Przez wielu ogrodników kompost nazywany jest czarnym złotem.
Trudno się z tym określeniem nie zgodzić, gdyż jest to bez wątpienia
najlepszy nawóz organiczny, a przy tym całkowicie darmowy!
Podpowiadamy, jak samodzielnie, szybko i łatwo zrobić kompost
Tekst: Sławomir Moty
W
ielu młodych, zwłaszcza
miejskich ogrodników
nie zna i nie docenia roli
kompostu w ogrodzie.
Nie słuchają dobrych
rad starszego pokolenia
działkowców z ROD-ów, dla których kompost był
podstawą ekologicznego nawożenia i oszczędnego
gospodarowania na działce. Kompostowanie wydaje im się zwyczajnie niepotrzebne – przecież podłoże można kupić nawet w supermarkecie – mówią.
Moim zdaniem, roli kompostu nie da się przecenić!
Jest doskonałym przykładem na naturalny obieg
materii w przyrodzie. Poza tym, kompost to nie
Żyzna ziemia z odpadów kompostowanie to doskonały
pomysł na ogrodowy recykling
– z resztek roślin produkujemy
nawóz i podłoże w jednym
C O M OŻ N A
EGO NIE?
KOMPOSTOWAĆ, A CZ
STOWAĆ:
MOŻ NA KOM PO
+ skoszoną trawę ne gałązki
+ liście, słomę i drob ierki, itd
+ resztki warzyw, ob zotycznych także)
+ resztki owoców (eg
+ skorupki jajek
awet torebki)
+ fusy z kawy i herbatłęzy (n
+ wióry i trociny z ga mi uszą być rozdrobnione
+ grubsze gałęzie, aleę, wytłoczki jajek, rolki po papierze
+ szary papier, tektur
toaletowym
)
+ popiół (tylko drewniany
POSTOWAĆ:
NI E MOŻ NA KOM
i
– chwastów z nasionamstó
w
wa
ch
y
cz
– korzeni i kłą
n
– chorych rośli
ch
– owoców cytrusowyśro
dkami ochrony
h
yc
an
sk
– roślin opry
– mięsa i kości
go papieru
– zadrukowanego i białe
tylko cenna próchnica, to także źródło
wielu pożytecznych mikroorganizmów
glebowych. Nie wyobrażam sobie pracy
w ogrodzie bez świeżej i pachnącej porcji
kompostu (tak! pachnącej, zwłaszcza na
wiosnę ma niezwykły zapach – spróbujcie
kiedyś go powąchać!). Ma on oczywiście
niewielkie wady... ale co i kto ich nie ma.
Młodzi ogrodnicy (do was w szczególności się zwracam) – w każdym ogrodzie,
nawet niewielkim, powinien znaleźć się
kompostownik. Szybko docenicie walory
tego nawozu i podłoża w jednym. Jego
działanie zauważycie w swoich ogrodach...
i w portfelach.
CZYM JEST I JAK
POWSTAJE KOMPOST?
Kompostowanie to rozkład (humifikacja
i mineralizacja) materii organicznej
(resztki roślinne) przy udziale mikroorganizmów glebowych (bakterie,
promieniowce, grzyby oraz dżdżownic)
do próchnicy i związków mineralnych.
Proces ten trwa od kilku do kilkunastu
miesięcy (w zależności od m.in. temperatury, wilgotności i rodzaju składowanej
materii organicznej – im drobniejsze
elementy, tym szybciej się rozkładają).
▶
REKLAMA
NA
KOMPOST TO NIE TYLKO CEN
ŁO WIELU
PRÓCHNIC A, TO TAKŻE ŹRÓD
ANIZMÓW
RG
O
RO
IK
M
H
YC
N
CZ
TE
ŻY
PO
GLEBOW YCH
94
EKOogród
KOMPOST
– PLU
+ cenn S Y I MINUS
Y
e źródło
i mikroorgan próchnicy
izmów
+ jest za
+ uniwerdsaarlnmy on
awóz do wsz
roślin
ystkich
dow ych
+ nie moożngro
a go przedaw
+ sposób na pozb
kować
roślin i odpad ycie się resz tek
w
+ poprawia strukó
kturę gleby
– niska zawartość
składników
miner nych
– długi czalas
– wymaga reogczulaekiwania
rnego przer
warstw
zucania
DO CZEGO WYKORZYSTAĆ
KOMPOST?
Kompost to świetny nawóz organiczny i doskonała alternatywa dla obornika. Ponadto jest tani, łatwo dostępny
i nie można go przedawkować, a jeśli zbadamy jego pH
(może być kwaśny) oraz zawartość mikro- i makroelementów (w Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej) będziemy
mogli go stosować praktycznie pod każdą roślinę. Możemy go wykorzystać do m.in. sadzenia i przesadzania
roślin, ściółkowania rabat kwiatowych oraz nawożenia
roślin ozdobnych lub warzyw.
ZAKŁADANIE KOMPOSTOWNIKA
– JAK, GDZIE I KIEDY?
Kompost można zakładać o każdej porze roku, bez względu
na pogodę i temperaturę. Wystarczy jedynie wybrać odpowiednie miejsce, typ kompostownika i zacząć składować
tam materię organiczną. Aby przyspieszyć kompostowanie można zastosować aktywatory lub startery – preparaty
zawierające mikroorganizmy inicjujące procesy rozkładu.
Kompostownik najlepiej założyć na uboczu ogrodu,
w miejscu mało widocznym, jednak nie zanadto oddalonym, aby nie było do niego za daleko. Miejsce powinno
być osłonięte od wiatru, w półcieniu. Nadmierne słońce
będzie go wysuszać, a w cieniu nie osiągnie odpowiedniej
temperatury, niezbędnej do przebiegu procesów rozkładu.
Najprostszym typem kompostownika jest pryzma
kompostowa – to nic innego jak sterta odpadków na
gołej ziemi – wygląda to mało estetycznie, jednak
nic nie kosztuje i najlepiej sprawdza się w przypadku
przerabiania dużej ilości materii. Jeśli chcemy bardziej
uporządkować kompostowanie możemy wykonać kompostownik drewniany (taki mam od lat i wam go polecam) – tj. zbić skrzynię z desek lub palet (konstrukcja
wytrzyma 3-4 lata) lub zdecydować się na plastikowy
termokompostownik (jest niewielki jednak dzięki nagrzewaniu się proces rozkładu przebiega w nim bardzo
szybko – już po 3 miesiącach otrzymujemy gotowy
kompost). Wybór zależy od naszych preferencji, wielkości ogrodu i zasobności portfela. Najlepiej założyć
dwa kompostowniki – jeden na świeże, bieżące resztki
do kompostowania, a drugi z gotowym kompostem
z resztek z zeszłego sezonu. Dzięki temu z jednego
będziemy brać, a na drugi wyrzucać.
CEBULA MA WARSTWY, OGRY
MAJĄ WARSTWY... I KOMPOST
MA WARSTWY!
▶
REKLAMA
Pamiętaj!
Kompost to nie śmietnik.
Wyrzucaj tam tylko
odpady organiczne!
www.ogrodoweinnowacje.pl
niebanalny design
komfort dla korzeni nawet w upał czy mróz
odporność na erozję
Innowacje dla wymagających ogrodników
Aby materia organiczna przemieniła się w kompost
musi być układana „z głową”. Procesy rozkładu przebiegają tylko w warunkach tlenowych, przy odpowiedniej temperaturze i wilgotności, dlatego elementy do
kompostowania musimy układać warstwami. Na dno
układamy najgrubsze gałęzie i patyki. Wyżej układamy skoszoną trawę, liście, słomę i inne resztki roślin.
Każdą warstwę przesypujemy kompostem z zeszłego
sezonu (przyspieszy to znacznie rozkład). Warstwy
powinny mieć 15-20 cm (nie więcej). Co kilka tygodni
warstwy trzeba nakłuwać, podlewać i przerzucać, aby
doprowadzić powietrze i wilgoć do środka.
DŻDŻOWNICE KOMPOSTOWE
Każdy kompostownik, bez względu na typ powinien
mieć odkryte dno, aby w końcowym etapie kompostowania mogły swobodnie przedostać się do niego
dżdżownice. Trawią one materię organiczną przyczyniając się do przyspieszenia jej rozkładu, a ich wydaliny
(koprolity) dodatkowo poprawiają żyzność i strukturę.
Na rynku można kupić dżdżownice kalifornijskie,
które choć doskonale radzą sobie w kompoście, to są
bardzo wrażliwe na mróz i zginą po pierwszej zimie.
Nie martwcie się jednak, gdyż polskie gatunki zimują
doskonale. n
Wyłączny dystrybutor
Firma KRZYSIOR
[email protected]
www.ogrodoweinnowacje.pl
96
Ogródek warzywny
MNIEJSZA KUZYNKA
DYNI
Smaczna, niskokaloryczna, zawiera wiele składników odżywczych,
a ponadto działa odkwaszająco na organizm – to tylko niektóre zalety
cukinii. Można ją spożywać na surowo, jednak najsmaczniejsza jest
grillowana, zapiekana lub duszona
Tekst: Irena Żołnowska
Przepisy: Sylwia Tysowecka
C
ukinia należy do rodziny dyniowatych, często mylona jest
z kabaczkiem, bo podobnie
sma kuje i w ygląda.
W małym ogródku
lepiej upraw i ać jed n a k
cukinię, ponieważ zajmuje mniej miejsca,
ma zwar t y, nieco
krzaczasty pokrój.
97
Ogródek warzywny
Jest k i l k a najpopu lar niejsz ych odmian cukinii różniących się najczęściej
kolorem skórki – od kremowego, przez
jasnopomarańczowy, po zielony – w cętki
oraz prążki. To warzywo, które lubi ciepło,
słońce i zawsze wilgotną glebę. Najlepsze
do jej uprawy jest miejsce nasłonecznione
i osłonięte od wiatru.
Glebę przed siewem warto dobrze nawieźć obornikiem lub kompostem – cukinia rośnie szybko i jest bardzo „żarłoczna”.
Nasiona w ysiewamy po 15 maja, aby
mieć pewność, że nie dosięgną ich żadne
przymrozki. Siejemy po 2-3 nasiona na
głębokość około 3 cm, w rozstawie 1 x 1
m. Po wschodach usuwamy zbędne siewki,
zostawiając jedną najdorodniejszą. Usuwając je należy uważać, aby nie uszkodzić
pozostałych roślin, ponieważ ma słaby
system korzeniowy. Najlepiej uciąć je nożyczkami, nożem lub uszczknąć palcami.
Pierwsze owoce cukinii pojawiają się
pod koniec czerwca. Najsmaczniejsze są te
niewielkie, z jeszcze niewykształconymi
nasionami, o miękkiej skórce. Staramy się
zrywać je co 3-4 dni, kiedy kwiat na końcu
uschnie. Jeśli zbiór będzie nieregularny,
cukinia będzie wolno wykształcała nowe
owoce kosztem już istniejących. n
▶
REKLAMA
98
Ogródek warzywny
Cukinia zapiekana
z mięsem
SKŁADNIKI:
• 4 młode cukinie
• 1 kg mięsa mielonego (np. wieprzowo-wołowe)
• 20 dkg żółtego sera
• 1 duża cebula
• 3 ząbki czosnku (przeciskamy przez praskę)
• kilka suszonych pomidorów (drobno kroimy)
• 6 pomidorków koktajlowych
• 1 szklanka bulionu (kostka rosołowa rozpuszczona we
wrzątku)
• sól, pieprz, cukier, tymianek (najlepiej świeży), papryka
słodka, olej
PRZYGOTOWANIE:
1
2
3
Cukinie myjemy, przekrawamy i wydrążamy gniazda
nasienne, lekko solimy i odstawiamy.
a rozgrzany olej wrzucamy cebulę, posypujemy
N
szczyptą cukru (wtedy cebula pięknie się zeszkli).
o zeszklonej cebuli wrzucamy drobno pokrojone
D
suszone pomidory. Smażymy mieszając jeszcze 2 minuty
na małym ogniu.
4
5
6
astępnie dodajemy zmielone mięso i dokładnie mieszamy. Dorzucamy
N
czosnek, drobno posiekany tymianek, doprawiamy do smaku solą, pieprzem,
papryką i dusimy kilka minut.
ukinię osuszamy, faszerujemy ciepłym mięsem, posypujemy tartym, żółtym
C
serem. Na wierzch kładziemy ćwiartki pomidorków.
T ak przygotowane cukinie układamy na blasze wyłożonej folią aluminiową, na
dno wlewamy bulion i wkładamy do piekarnika rozgrzanego do 180 °C. Całość
przykrywamy folią (inaczej ser nam się spiecze) – po 30 min danie jest gotowe.
Sałatka z cukinią i fetą
SKŁADNIKI:
• 1 młoda cukinia
• pół sałaty karbowanej
• pięć pomidorków
koktajlowych
• ser feta
• bazylia do dekoracji
SOS:
• 3 łyżki oliwy
• 2 ł yżki soku z cytryny
(lub octu jabłkowego)
• 1 łyżeczka miodu
• 1 ząbek czosnku
(przecisnąć przez praskę)
• sól, pieprz, zioła
prowansalskie do smaku
PRZYGOTOWANIE:
1
2
3
4
Wszystkie składniki na sos umieszczamy w małym słoiczku
i potrząsamy przez kilka minut, aż dokładnie się połączą.
ukinię kroimy wzdłuż na cieniutkie plastry (doskonały będzie
C
szczelinowy nożyk do obierania warzyw). Sałatę rwiemy na
drobniejsze cząstki. Pomidorki kroimy na pół.
T ak przygotowane warzywa układamy na talerzu, posypujemy
rozdrobnionym serem.
Całość skrapiamy przygotowanym wcześniej sosem
i dekorujemy listkami bazylii.
WARZYWA Z NASION VILMORIN
NA TWOIM TALERZU