Rumunia

Spis treści
1. ZASADY ZAKŁADANIA I PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ ..
1.1. OMÓWIENIE FORM PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ .................
1.2. REJESTRACJA PODMIOTU ........................................................................................................................
2
2
2
2. SYSTEM PODATKOWY .......................................................................................
4
3. WAŻNY ADRES ...................................................................................................
5
1
1. ZASADY ZAKŁADANIA I PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI
GOSPODARCZEJ
1.1. OMÓWIENIE FORM PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Zakładanie, funkcjonowanie i regulacje podatkowe dotyczące firm i przedstawicielstw otwieranych w Rumunii przez zagraniczne spółki i organizacje gospodarcze określa
Ustawa nr 571 z dnia 22.12.2003 roku.
Spółki zagraniczne i organizacje gospodarcze mogą zakładać swoje przedstawicielstwa w Rumunii, za zgodą ministerstwa odpowiedzialnego za gospodarkę. Wydawane zezwolenia obejmują: przedmiot i warunki wykonania działalności, czas oraz siedzibę.
Jeżeli dany inwestor zagraniczny zdecyduje się na otwarcie pełnej działalności gospodarczej, może wybrać jedną z 5 form spółek handlowych: spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjne, komandytowe, komandytowo-akcyjne i spółki partnerskie. Zdecydowanie dominującą formą organizacji gospodarczej jest spółka z o.o. i taką też formę rekomendujemy przy rozpoczynaniu działalności w Rumunii.
Możliwe jest również prowadzenie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną.
Jednakże w Rumunii prowadzenie działalności gospodarczej na zasadzie samozatrudnienia
możliwe jest wyłącznie przez osoby posiadające udokumentowane, odpowiednie wykształcenie lub przygotowanie zawodowe (w formie stosownych studiów lub odbytego
szkolenia specjalistycznego przeprowadzonego przez akredytowaną jednostkę szkoleniową) w rodzaju działalności, którą dana osoba chce wykonywać. Opcjonalnie akceptowalne
jest udokumentowane posiadanie 3-letniego doświadczenia w wykonywaniu danego zawodu na terytorium Rumunii potwierdzone dokumentem tzw. „Carta de munca” (odpowiednik karty pracy).
1.2. REJESTRACJA PODMIOTU
Rejestracja samozatrudnienia
Rejestracja samozatrudnienia dokonywana jest w lokalnym oddziale Rejestru Handlowego (RH). Podczas rejestracji potrzebne są następujące dokumenty:
Wniosek o rejestrację;
Dowód rezerwacji nazwy (rezerwacji dokonuje się wcześniej również w siedzibie RH);
Kopia dowodu tożsamości (dowodu osobistego lub paszportu) potwierdzona pisemnie przez wnioskodawcę za zgodność z oryginałem;
Kopia kontraktu wynajmu lub kopia dowodu własności lokalu, gdzie będzie zarejestrowana bądź prowadzona działalność;
Jeśli jest to wymagane, pozwolenie na zmianę sposobu wykorzystania lokalu;
Wzór podpisu;
Zaświadczenie o niezaleganiu w płaceniu podatków wydawane przez odpowiedni
oddział RH; w przypadku obywateli polskich, którzy wcześniej nie prowadzili działalności w Rumunii wydawane jest stosowne zaświadczenie;
Oświadczenie o spełnianiu wymagań prawnych odnośnie do warunków sanitarnych,
sanitarno-weterynaryjnych, ochrony środowiska, ochrony pracy (stosowne formularze dostępne są w siedzibie RH);
Poświadczenie wydane przez polskie Ministerstwo Edukacji Narodowej odnośnie posiadania stosownych, odpowiednich kwalifikacji zawodowych. Musi być ono przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego;
Dowody wniesienia wymaganych opłat.
Formularze (tylko w języku rumuńskim) dostępne są w siedzibie Rejestru Handlowego i na stronie: www.onrc.ro/romana/formulare.php#table_2.
2
W siedzibie RH dostępna jest odpłatna pomoc prawna, która może wspierać wnioskodawców przy wypełnianiu dokumentów. Opcjonalnie można skorzystać z porad własnego prawnika.
Rejestracja firmy w formie spółki
Rejestracja nazwy firmy w Rejestrze Handlowym
Pierwszą rzeczą konieczną przy rejestracji firmy w Rejestrze Handlowym
(www.onrc.ro) jest sprawdzenie, czy wybrana nazwa jest dostępna i – jeżeli Rejestr to potwierdzi – zastrzeżenie jej na okres 3 miesięcy. Tak zastrzeżoną wstępnie nazwą można się
posługiwać przy kolejnych krokach rejestracji.
Przygotowanie dokumentów
Przygotowanie i poświadczenie notarialne dokumentów spółki (akt założycielski nowej spółki, deklaracje wspólników, odpowiednio tłumaczenie dowodów osobistych lub
aktów założycielskich wspólników, uprawomocnienie zarządcy spółki itd.).
Zdeponowanie środków w banku, jako kapitału założycielskiego
Przy rejestracji spółki konieczne jest ustanowienie jej kapitału założycielskiego
w formie depozytu bankowego. W przypadku spółki z o.o. (nazywanej w Rumunii SRL) kapitał minimalny wynosi 200 RON.
Rejestracja firmy w Rejestrze Handlowym
Uzyskanie wpisu do Rejestru Handlowego, co połączone jest z decyzją sądu, publikacją w Gazecie Oficjalnej, rejestracją do celów podatkowych (w tym otrzymaniem odpowiednika NIP), rejestracją do celów statystycznych i rejestracją związaną z ubezpieczeniem
społecznym. Konieczne jest przy tym określenie takich informacji, jak kapitał założycielski,
nazwa, właściciele, zarząd, siedziba, zakres działalności.
Rejestracja umów o pracę
Wszystkie umowy o pracę osób zatrudnionych w firmie muszą być zarejestrowane
w lokalnym Urzędzie Pracy w terminie do 20 dni od momentu rozpoczęcia pracy. W Rumunii Karta Pracy (rum. Carnet de Munca) jest nadal podstawowym dokumentem pracownika
określającym jego staż pracy, zajmowane stanowisko, zmiany w uposażeniu etc.
Rejestracja przedstawicielstwa firmy zagranicznej
Dokumenty rejestracyjne przedstawicielstwa wraz z tłumaczeniami, zalegalizowane
notarialnie w Rumunii oraz kopię umowy najmu lokalu, w którym będzie się znajdować
przedstawicielstwo należy złożyć w Biurze Rejestracyjnym Ministerstwa Finansów i Gospodarki, Departament Główny ds. Polityki Handlowej (rum. Direcţia Generală Politici Comerciale, Sektor 1, Bucuresti, str. Ion Câmpineanu nr 16, parter). Jednocześnie należy złożyć certyfikat, wydany przez Generalny Departament Finansów Publicznych, funkcjonujący w ramach
Urzędu Miasta Stołecznego Bukareszt, Biuro ds. Przestrzegania Konwencji o Unikaniu
Podwójnego Opodatkowania i Przedsiębiorstw Zagranicznych (rum. Direcţia Generală
a Finanţelor Publice – Primăria Municipiului Bucureşti, Serviciul aplicarea Convenţiilor de Evitare a Dublei impuneri şi Reprezentanţe străine), potwierdzający dokonanie wpłaty równowartości kwoty 1 200 USD (300 USD/ kwartalnie) w rumuńskich lejach, po kursie Narodowego
Banku Rumunii z dnia dokonania przelewu, stanowiącej coroczną opłatę za funkcjonowanie przedstawicielstwa. Należy również pamiętać, że przedstawicielstwa muszą płacić
roczny podatek ryczałtowy (zamiast standardowego CIT) w wysokości 4000 EUR. Obligatoryjny termin wydania zezwolenia na funkcjonowanie przedstawicielstwa wynosi 30 dni od
daty złożenia dokumentów.
Obowiązki zagranicznego przedstawicielstwa:
prowadzenie działalności zgodnie z prawem (w dziedzinie gospodarczo-finansowej,
dewizowej, porządku publicznego);
prowadzenie przejrzystej księgowości, zgodnie z Ustawą 420/2004 do Regulaminu
Wykonawczego Prawa Księgowego 704/1993;
3
dokonywanie operacji finansowo-bankowych poprzez konta dewizowe założone
w bankach na terenie Rumunii, zgodnie z obowiązującymi przepisami i Regulaminem
Dewizowym wydanym przez Narodowy Bank Rumunii;
firmy zagraniczne i ich przedstawicielstwa w Rumunii oraz ich pracownicy ponoszą
współodpowiedzialność za szkody wynikłe z czynów popełnionych przez nich na terenie Rumunii.
Ważnym ograniczeniem działalności przedstawicielstw jest brak możliwości podpisywania kontraktów handlowych – do ich podpisania konieczne jest przybycie pracowników bezpośrednio zatrudnionych w firmie-matce. Przedstawicielstwo może podpisywać
kontrakty wyłącznie związane z jego bezpośrednim funkcjonowaniem (wynajem lokalu,
leasing samochodu itp.).
2. SYSTEM PODATKOWY
Podatek CIT oraz PIT
Jednolita stawka podatku dochodowego, zarówno CIT jak i PIT, wynosi 16%. Płatnikami podatku CIT są zarówno przedsiębiorstwa rumuńskie – od dochodów uzyskanych
zarówno w Rumunii jak i poza jej granicami, jak i przedsiębiorstwa zagraniczne – w odniesieniu do ich dochodów uzyskanych z działalności na terenie Rumunii.
Podatek dochodowy od mikroprzedsiębiorstw (obroty roczne poniżej 100 tys. EUR)
wynosi 3% ich przychodu. Kodeks Fiskalny w odniesieniu do osób fizycznych wyszczególnia następujące kategorie podatników:
osoby fizyczne ze stałym miejscem zamieszkania;
osoby fizyczne bez stałego miejsca zamieszkania, które rozwijają niezależną działalność za pośrednictwem stałej siedziby w Rumunii;
osoby fizyczne bez stałego miejsca zamieszkania, które rozwijają zależne działalności
w Rumunii;
osoby fizyczne bez stałego miejsca zamieszkania, które otrzymują specyficzne dochody.
Podatek od zysków kapitałowych wynosi również 16%.
Podatek VAT
Standardowa stawka podatku VAT wynosi 19%. Obniżona stawka podatku VAT wynosi 9 % i ma zastosowanie w takich dziedzinach, jak:
leki przeznaczone dla ludzi i zwierząt,
podręczniki, książki, gazety i czasopisma, z wyjątkiem przeznaczonych do reklamy,
zakwaterowanie w sektorze hotelowym lub innych o podobnej funkcji, łącznie z wynajmowaniem terenów campingowych,
prawo wstępu do zamków, muzeów, domów pamiątkowych, zabytków historycznych, architektonicznych i archeologicznych, ogrodów zoologicznych i botanicznych,
na targi i wystawy,
protezy i produkty ortopedyczne.
Akcyza
Akcyzą w Rumunii obłożone są: alkohol, tytoń i wyroby tytoniowe, paliwa i surowce
energetyczne, energia elektryczna, kawa, futra naturalne, wyroby z kryształu, perfumy
i wyroby perfumeryjne, biżuteria oraz broń.
Z uwagi na częste zmiany stawki akcyzy, ze względów praktycznych – w razie potrzeby można się w tej sprawie skontaktować z WPHI.
4
Podatki lokalne
Władze lokalne w Rumunii również mają prawo nakładać własne podatki i określać
ich wielkość. Dotyczą one terenów, budynków, środków transportu, opłat za wydawanie
pozwoleń i certyfikatów, opłat od reklam, opłat od organizowanych spektakli i imprez,
opłat hotelowych i innych.
3. WAŻNY ADRES
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji w Bukareszcie
Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Rumunii
Str. Monetariei 12, ap. 17+18
Bukareszt, sektor 1, 011-216
Romania / Rumunia
tel.: +40 (21) 310 04 70
fax: +40 (21) 310 04 90
e-mail: [email protected]
5