1 OGÓLNY PLAN ĆWICZEŃ I SEMINARIÓW Z MIKROBIOLOGII

OGÓLNY PLAN ĆWICZEŃ I SEMINARIÓW Z MIKROBIOLOGII OGÓLNEJ
dla studentów STOMATOLOGII w roku akademickim 2015-2016 semestr zimowy
Ćwiczenia - co tydzień
5 ćwiczeń x 2 godz. = 10 godz.
Piątek:
9.45-11.15 – sala ćwiczeń
12.15-13.45 – sala ćwiczeń
Ćwiczenie 1.
Morfologia bakterii. Metody
barwienia: Grama, Loefflera,
metoda tuszowa
Ćwiczenie 2.
Metody hodowli i różnicowania
najważniejszych grup bakterii
G(+) i G (-)
Ćwiczenie 3.
Antybiotyki część I. Metody
oznaczania wrażliwości bakterii
na antybiotyki .
Ćwiczenie 4.
Antybiotyki część II. Mechanizmy
oporności bakterii na antybiotyki
Ćwiczenie 5.
Dezynfekcja i sterylizacja
(Sprawdzian)
09-X-2015 (piątek)
16-X-2015 (piątek)
23-X-2015 (piątek)
30-X-2015 (piątek)
06-XI-2015 (piątek)
Wrocław, dnia 11-09-2015
Odpowiedzialny za dydaktykę:
Prof. dr hab. Grażyna Gościniak
1
Wrocław, 2015-09-11
SZCZEGÓŁOWY PLAN ĆWICZEŃ z MIKROBIOLOGII OGÓLNEJ II ROKU WYDZIAŁU LEKARSKOSTOMATOLOGICZNEGO
ROK AKADEMICKI 2015/2016 semestr zimowy (5 ćwiczeń x2godz. = 10 godz.)
09-X-2015 (piątek)
ĆWICZENIE 1: Morfologia bakterii. Metody barwienia: Grama, Loefflera, metoda tuszowa
Część teoretyczna:
♦
♦
♦
Organizacja i dyscyplina pracy w czasie ćwiczeń z mikrobiologii.
Typy mikroskopów używanych na ćwiczeniach: świetlny, z ciemnym polem widzenia,
fluorescencyjny.
Metody barwienia preparatów mikroskopowych: barwienie proste, złożone, pozytywne,
negatywne, negatywno-pozytywne.
Część praktyczna:
♦
♦
♦
Opisywanie morfologii kolonii na wybranych podłożach.
Sporządzanie i oglądanie w mikroskopie świetlnym preparatów z hodowli bakterii, barwienie
metodą Grama.
Demonstracja gotowych preparatów z bakterii w mikroskopie świetlnym, mikroskopie
ciemnego pola widzenia (cpw) i mikroskopie fluorescencyjnym.
16-X-2015 (piątek)
ĆWICZENIE 2: Metody hodowli i różnicowania najważniejszych grup bakterii G(+) i G(-)
Część teoretyczna:
♦
♦
Warunki hodowli bakterii tlenowych i beztlenowych in vitro. Wpływ temperatury, pH,
potencjału oksydacyjno-redukcyjnego, egzogennych związków pokarmowych (czynników
wzrostowych).
Podział podłoży mikrobiologicznych (proste, wzbogacone, wybiórczo-różnicujące,
różnicujące).
Część praktyczna:
♦
Demonstracja podłoży bakteriologicznych oraz wzrostu bakterii w podłożu płynnym i na
podłożach stałych.
23-X-2015 (piątek)
ĆWICZENIE 3: Antybiotyki część I. Metody oznaczania wrażliwości bakterii na antybiotyki
Część teoretyczna:
1. Charakterystyka najważniejszych grup antybiotyków (mechanizm i sposób działania,
spektrum przeciwbakteryjne, mechanizm(y) oporności, farmakokinetyka): β-laktamy,
aminoglikozydy, makrolidy i ketolidy, linkozamidy, glikopeptydy, tetracykliny, tigecyklina,
polimyksyny, oksazolidynony, fluorochinolony, sulfonamidy.
2. Oznaczanie wrażliwości bakterii na antybiotyki:
 metodą dyfuzyjno-krążkową,
2

metodą seryjnych rozcieńczeń leku w bulionie Mueller-Hintona – demonstracja,
omówienie pojęcia MIC i MBC,
 metodą E-testów,
 metodą ATB – antybiogram dla bakterii beztlenowych – demonstracja,
 oznaczanie wrażliwości Mycobacterium tuberculosis na tuberkulostatyki –
demonstracja.
Część praktyczna:
Wykonanie antybiogramu i wykrywanie mechanizmów oporności dla wybranych patogenów:
 Staphylococcus aureus MRSA,
 Enterococcus faecalis HLAR,
 K. pneumoniae ESBL(+).
30-X-2014 (piątek)
ĆWICZENIE 4: Antybiotyki część II. Mechanizmy oporności bakterii na antybiotyki
Część teoretyczna:

Omówienie wybranych mechanizmów oporności bakterii na antybiotyki: MRS, VRE,
GRE, HLAR, ESBL na podstawie wyników z poprzedniego ćwiczenia.
Część praktyczna:

Odczyt antybiogramów z poprzedniego ćwiczenia.

Demonstracja fenotypów oporności: ESBL, MBL, MRS, MLS B, VRE, GRE, HLAR

Oznaczanie szczepów β-laktamazododatnich – metoda cefinazowa.
06-XI-2014 (piątek)
ĆWICZENIE 5: Dezynfekcja i sterylizacja (Sprawdzian)
Część teoretyczna:
Omówienie fizycznych i chemicznych metod sterylizacji i dezynfekcji (ze szczególnym
uwzględnieniem sterylizacji sprzętu dentystycznego).
Demonstracja:
- Attesty – biologiczne metody kontroli sterylizacji,
- pakowanie sprzętu do sterylizacji: pakiety, rękawy,
- opakowania jednorazowe.
Część praktyczna:
1. Bakteriobójcze działanie promieniowania UV.
2. Kontrola jałowości powietrza.
3. Działanie preparatów dezynfekcyjnych do higienicznego mycia rąk.
___________________________________________________________________________
Wrocław, dnia 11-09-2015
Odpowiedzialny za dydaktykę:
Prof. dr hab. Grażyna Gościniak
3
OGÓLNY PLAN ĆWICZEŃ Z MIKROBIOLOGII JAMY USTNEJ
dla studentów STOMATOLOGII w roku akademickim 2015-2016 semestr zimowy
Ćwiczenia - co tydzień
5 ćwiczeń x 2 godz. = 10 godz.
Piątek:
9.45-11.15 – sala ćwiczeń
12.15-13.45 – sala ćwiczeń
Ćwiczenie 1.
20-XI-2014 (piątek)
Ekosystem jamy ustnej. Pobieranie i
przesyłanie materiałów do badań
mikrobiologicznych z różnych lokalizacji
anatomicznych jamy ustnej (wymazy z
policzka, języka, płytki nazębnej,
kieszonek dziąsłowych). Kierunki badań
(posiew „tlenowy” i „beztlenowy”).
Posiew redukcyjny materiałów własnych
z jamy ustnej.
Ćwiczenie 2.
27-XI-2014 (piątek)
Flora fizjologiczna ze szczególnym
uwzględnieniem jamy ustnej. Zakażenia
endogenne. Odczyt materiałów
z poprzedniego ćwiczenia (preparaty).
Ćwiczenie 3.
04-XII-2015 (piątek)
Zakażenia grzybicze w obrębie jamy
ustnej i w chorobach przyzębia.
Ćwiczenie 4.
11-XII-2015 (piątek)
Udział flory bakteryjnej (tlenowej i
beztlenowej) w patogenezie zakażeń
w obrębie jamy ustnej i chorobach
przyzębia.
Diagnostyka zakażeń jamy ustnej i
chorób przyzębia cz. I (posiew
materiałów diagnostycznych).
Ćwiczenie 5.
Diagnostyka zakażeń jamy ustnej i
chorób przyzębia cz. II (odczyt
posiewów). (Sprawdzian )
4
18-XII-2015 (piątek)
SZCZEGÓŁOWY PLAN ĆWICZEŃ z MIKROBIOLOGII JAMY USTNEJ
20-XI-2015 (piątek)
ĆWICZENIE 1: Ekosystem jamy ustnej. Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań
mikrobiologicznych
Część teoretyczna:
Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań mikrobiologicznych z różnych lokalizacji anatomicznych jamy
ustnej (wymazy z policzka, języka, płytki nazębnej, kieszonek dziąsłowych). Kierunki badań (posiew „tlenowy”
i „beztlenowy”).
Część praktyczna:
Posiew redukcyjny materiałów własnych z jamy ustnej: wymazy z policzka, języka, płytki nazębnej, kieszonek
dziąsłowych
27-XI-2014 (piątek)
ĆWICZENIE 2: Flora fizjologiczna ze szczególnym uwzględnieniem jamy ustnej.
Zakażenia endogenne.
Część teoretyczna:
 Omówienie pozytywnej i negatywnej roli flory fizjologicznej.
 Zakażenia endogenne – definicja, przykłady.
Część praktyczna:


Odczyt posiewów własnych – opisywanie morfologii i zabarwienia kolonii, hemolizy,
ewentualnych zmian w podłożu, oglądanie preparatów barwionych metodą Grama,
sporządzonych z różnych morfologicznie kolonii.
Wykonanie preparatów natywnych z kieszonek dziąsłowych (mikroskop cpw).
04-XII-2015 (piątek)
ĆWICZENIE 3: Zakażenia grzybicze w obrębie jamy ustnej i w chorobach
przyzębia.
Część teoretyczna:
♦
Omówienie najczęściej występujących przypadków grzybic miejscowych i układowych oraz
czynników etiologicznych (Candida, Cryptococcus, Aspergillus).
♦
Omówienie pobierania, przesyłania i zasad hodowli grzybów chorobotwórczych.
♦
Charakterystyka najważniejszych grup leków przeciwgrzybicznych: polieny (nystatyna,
natamycyna, amfoteryczna B), imidazole, triazole, antymetabolity (5-fluorocytozyna),
echinokandyny.
Część praktyczna:



Identyfikacja grzybów drożdżopodobnych:
- obserwacja morfologii hodowli na podłożu Sabourauda i Chromagar Candida,
- obserwacja blastospor i artrospor w preparatach barwionych metodą Grama,
- odczyt testu filamentacji (wykonanie preparatów natywnych),
- obserwacja charakterystycznych struktur (chlamydospor) w mikrohodowli,
- odczyt testu ID 32 C.
Grzyby pleśniowe i dermatofity:
- obserwacja morfologii hodowli Aspergillus i Penicillium na podłożu Czapka,
- obserwacja gotowych preparatów dermatofitów w laktofenolu (Trichophyton,
Epidermophyton, Microsporum).
Oznaczanie wrażliwości grzybów metodą Fungi-Test (demonstracja)
5
11-XII-2015 (piątek)
ĆWICZENIE 4: Udział flory bakteryjnej (tlenowej i beztlenowej) w patogenezie
zakażeń w obrębie jamy ustnej i chorobach przyzębia
Diagnostyka zakażeń jamy ustnej i chorób przyzębia część I
(posiew materiałów diagnostycznych)
Część teoretyczna:
Udział flory bakteryjnej (tlenowej i beztlenowej) w patogenezie zakażeń w obrębie jamy ustnej i
chorobach przyzębia.
Część praktyczna:
Opracowanie mikrobiologiczne materiałów diagnostycznych:
1. wymaz z ropnia po wprowadzeniu implantu (wszczepu) zębowego (Staphylococcus aureus),
2. wymaz z gardła – rozpoznanie: atroficzne (zanikowe) zapalenie błony śluzowej (Candida
albicans),
3. krew – rozpoznanie: zapalenie wsierdzia (endocarditis) po ekstrakcji zęba (Streptococcus
mutans),
4. ropa z przetoki twarzowo-szyjnej w bulionie tioglikolanowym (Actinomyces israeli).
18-XII-2015 (piątek)
ĆWICZENIE 5: Diagnostyka zakażeń jamy ustnej i chorób przyzębia cz. II (odczyt posiewów).
(Sprawdzian )
Odczyt posiewów z poprzedniego ćwiczenia. Omówienia
drobnoustrojów, szybkich testów diagnostycznych i antybiogramów.
metod
różnicowania
___________________________________________________________________________
Wrocław, dnia 11-09-2015
Odpowiedzialny za dydaktykę:
Prof. dr hab. Grażyna Gościniak
6
7