1 OGÓLNY PLAN ĆWICZEŃ I SEMINARIÓW Z MIKROBIOLOGII

OGÓLNY PLAN ĆWICZEŃ I SEMINARIÓW Z MIKROBIOLOGII OGÓLNEJ
dla studentów STOMATOLOGII w roku akademickim 2014-2015 semestr zimowy
Wykład:
• Środa 11.00-12.00
Seminaria – co tydzień
Środa:
• 7.30-9.00 – sala seminaryjna
lub sala wykładowa
• 7.30-9.00 – biblioteka
• 9.15-10.45– biblioteka lub sala
wykładowa
Ćwiczenia - co 2 tygodnie
Piątek:
• 9.45-11.15 – sala ćwiczeń
• 12.15-13.45 – sala ćwiczeń
Seminarium 1.
Ziarniaki Gram-dodatnie i Gramujemne
Seminarium 2.
Pałeczki Gram ujemne: fermentujące
(Enterobacteriaceae), niefermentujące
i bezwzględnie beztlenowe
Ćwiczenie 1.
Morfologia bakterii. Metody
barwienia (Grama, Loefflera,
tuszowa)
Seminarium 3.
Tlenowe i beztlenowe laseczki Gramdodatnie (Bacillus, Clostridium)
Seminarium 4.
Gruźlica, promienica, nokardioza,
błonica
Ćwiczenie 2.
Metody hodowli i różnicowania
najważniejszych grup bakterii G(+)
i G(-)
Seminarium 5.
Bakterie spiralne
Seminarium 6.
Bakterie atypowe: Chlamydia,
Chlamydophila, Mycoplasma,
Legionella
Ćwiczenie 3.
Antybiotyki cz. I. Metody oznaczania
wrażliwości bakterii na antybiotyki
Seminarium 7.
Antybiotykoterapia zakażeń
Seminarium 8.
Wirusy o szczególnym znaczeniu
w praktyce stomatologicznej
Ćwiczenie 4.
Antybiotyki cz. II. Mechanizmy
oporności bakterii na antybiotyki
Seminarium 9.
Wirusy o szczególnym znaczeniu
w praktyce stomatologicznej c.d.
Seminarium 10.
Udział drobnoustrojów w
schorzeniach dziąseł, przyzębia
i błony śluzowej jamy ustnej
Ćwiczenie 5.
Dezynfekcja i
sterylizacja(Sprawdzian testowy)
1
01-X-2014 (środa)
08-X-2014 (środa)
3-X-2014 (piątek)
15-X-2014 (środa)
22-X-2014 (środa)
24-X-2014 (piątek)
29-X-2014 (środa)
05-XI-2014 (środa)
07-XI-2014 (piątek)
12-XI-2014 (środa)
19-XI-2014 (środa)
21-XI-2014 (piątek)
26-XI-2014 (środa)
03-XII-2014 (środa)
05-XII-2014 (piątek)
Wrocław, 2014-07-08
SZCZEGÓŁOWY PLAN ĆWICZEŃ z MIKROBIOLOGII OGÓLNEJ II ROKU WYDZIAŁU LEKARSKOSTOMATOLOGICZNEGO
ROK AKADEMICKI 2014/2015 semestr zimowy (5 ćwiczeń x2godz. = 10 godz.)
3-X-2014 (piątek)
ĆWICZENIE 1: Morfologia bakterii. Metody barwienia: Grama, Loefflera, metoda tuszowa
Część teoretyczna:
♦
♦
♦
Organizacja i dyscyplina pracy w czasie ćwiczeń z mikrobiologii.
Typy mikroskopów używanych na ćwiczeniach: świetlny, z ciemnym polem widzenia,
fluorescencyjny.
Metody barwienia preparatów mikroskopowych: barwienie proste, złożone, pozytywne,
negatywne, negatywno-pozytywne.
Część praktyczna:
♦
♦
♦
Opisywanie morfologii kolonii na wybranych podłożach.
Sporządzanie i oglądanie w mikroskopie świetlnym preparatów z hodowli bakterii, barwienie
metodą Grama.
Demonstracja gotowych preparatów z bakterii w mikroskopie świetlnym, mikroskopie
ciemnego pola widzenia (cpw) i mikroskopie fluorescencyjnym.
24-X-2014 (piątek)
ĆWICZENIE 2: Metody hodowli i różnicowania najważniejszych grup bakterii G(+) i G(-)
Część teoretyczna:
♦
♦
Warunki hodowli bakterii tlenowych i beztlenowych in vitro. Wpływ temperatury, pH,
potencjału oksydacyjno-redukcyjnego, egzogennych związków pokarmowych (czynników
wzrostowych).
Podział podłoży mikrobiologicznych (proste, wzbogacone, wybiórczo-różnicujące,
różnicujące).
Część praktyczna:
♦
Demonstracja podłoży bakteriologicznych oraz wzrostu bakterii w podłożu płynnym i na
podłożach stałych.
7-XI-2014 (piątek)
ĆWICZENIE 3: Antybiotyki część I. Metody oznaczania wrażliwości bakterii na antybiotyki
Część teoretyczna:
1. Charakterystyka najważniejszych grup antybiotyków (mechanizm i sposób działania,
spektrum przeciwbakteryjne, mechanizm(y) oporności, farmakokinetyka): β-laktamy,
aminoglikozydy, makrolidy i ketolidy, linkozamidy, glikopeptydy, tetracykliny, tigecyklina,
polimyksyny, oksazolidynony, fluorochinolony, sulfonamidy.
2.
Oznaczanie wrażliwości bakterii na antybiotyki:
metodą dyfuzyjno-krążkową,
metodą seryjnych rozcieńczeń leku w bulionie Mueller-Hintona – demonstracja,
omówienie pojęcia MIC i MBC,
metodą E-testów,
2
metodą ATB – antybiogram dla bakterii beztlenowych – demonstracja,
oznaczanie wrażliwości Mycobacterium tuberculosis na tuberkulostatyki
demonstracja.
Część praktyczna:
–
Wykonanie antybiogramu i wykrywanie mechanizmów oporności dla wybranych patogenów:
• Staphylococcus aureus MRSA,
• Enterococcus faecalis HLAR,
• K. pneumoniae ESBL(+).
21-XI-2014 (piątek)
ĆWICZENIE 4: Antybiotyki część II. Mechanizmy oporności bakterii na antybiotyki
Część teoretyczna:
Omówienie wybranych mechanizmów oporności bakterii na antybiotyki: MRS, VRE,
GRE, HLAR, ESBL na podstawie wyników z poprzedniego ćwiczenia.
Część praktyczna:
•
Odczyt antybiogramów z poprzedniego ćwiczenia.
•
Demonstracja fenotypów oporności: ESBL, MBL, MRS, MLSB, VRE, GRE, HLAR
•
Oznaczanie szczepów β-laktamazododatnich – metoda cefinazowa.
05-XII-2014 (piątek)
ĆWICZENIE 5: Dezynfekcja i sterylizacja (Sprawdzian testowy)
Część teoretyczna:
Omówienie fizycznych i chemicznych metod sterylizacji i dezynfekcji (ze szczególnym
uwzględnieniem sterylizacji sprzętu dentystycznego).
Demonstracja: - Attesty – biologiczne metody kontroli sterylizacji,
- pakowanie sprzętu do sterylizacji: pakiety, rękawy,
- opakowania jednorazowe.
Część praktyczna:
1. Bakteriobójcze działanie promieniowania UV.
2. Kontrola jałowości powietrza.
3. Działanie preparatów dezynfekcyjnych do higienicznego mycia rąk.
___________________________________________________________________________
Wrocław, dnia 08-07-2014
Odpowiedzialny za dydaktykę:
dr hab. Grażyna Gościniak prof. nadzw.
3
OGÓLNY PLAN ĆWICZEŃ Z MIKROBIOLOGII JAMY USTNEJ
dla studentów STOMATOLOGII w roku akademickim 2014-2015 semestr zimowy
Ćwiczenia - co tydzień
5 ćwiczeń x 2 godz. = 10 godz.
Piątek:
9.45-11.15 – sala ćwiczeń
12.15-13.45 – sala ćwiczeń
Ćwiczenie 1.
12-XII-2014 (piątek)
Ekosystem jamy ustnej. Pobieranie i
przesyłanie materiałów do badań
mikrobiologicznych z różnych lokalizacji
anatomicznych jamy ustnej (wymazy z
policzka, języka, płytki nazębnej,
kieszonek dziąsłowych). Kierunki badań
(posiew „tlenowy” i „beztlenowy”).
Posiew redukcyjny materiałów własnych
z jamy ustnej.
Ćwiczenie 2.
19-XII-2014 (piątek)
Flora fizjologiczna ze szczególnym
uwzględnieniem jamy ustnej. Zakażenia
endogenne. Odczyt materiałów
z poprzedniego ćwiczenia (preparaty).
Ćwiczenie 3.
09-I-2015 (piątek)
Zakażenia grzybicze w obrębie jamy
ustnej i w chorobach przyzębia.
Ćwiczenie 4.
16-I-2015 (piątek)
Udział flory bakteryjnej (tlenowej i
beztlenowej) w patogenezie zakażeń
w obrębie jamy ustnej i chorobach
przyzębia.
Diagnostyka zakażeń jamy ustnej i
chorób przyzębia cz. I (posiew
materiałów diagnostycznych).
Ćwiczenie 5.
Diagnostyka zakażeń jamy ustnej i
chorób przyzębia cz. II (odczyt
posiewów). (Sprawdzian testowy)
4
23-I-2015 (piątek)
SZCZEGÓŁOWY PLAN ĆWICZEŃ z MIKROBIOLOGII JAMY USTNEJ
12-XII-2014 (piątek)
ĆWICZENIE 1: Ekosystem jamy ustnej. Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań
mikrobiologicznych
Część teoretyczna:
Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań mikrobiologicznych z różnych lokalizacji anatomicznych jamy
ustnej (wymazy z policzka, języka, płytki nazębnej, kieszonek dziąsłowych). Kierunki badań (posiew „tlenowy”
i „beztlenowy”).
Część praktyczna:
Posiew redukcyjny materiałów własnych z jamy ustnej: wymazy z policzka, języka, płytki nazębnej, kieszonek
dziąsłowych
19-XII-2014 (piątek)
ĆWICZENIE 2: Flora fizjologiczna ze szczególnym uwzględnieniem jamy ustnej.
Zakażenia endogenne.
Część teoretyczna:
Omówienie pozytywnej i negatywnej roli flory fizjologicznej.
Zakażenia endogenne – definicja, przykłady.
Część praktyczna:
Odczyt posiewów własnych – opisywanie morfologii i zabarwienia kolonii, hemolizy,
ewentualnych zmian w podłożu, oglądanie preparatów barwionych metodą Grama,
sporządzonych z różnych morfologicznie kolonii.
Wykonanie preparatów natywnych z kieszonek dziąsłowych (mikroskop cpw).
09-I-2015 (piątek)
ĆWICZENIE 3: Zakażenia grzybicze w obrębie jamy ustnej i w chorobach
przyzębia.
Część teoretyczna:
♦
Omówienie najczęściej występujących przypadków grzybic miejscowych i układowych oraz
czynników etiologicznych (Candida, Cryptococcus, Aspergillus).
♦
Omówienie pobierania, przesyłania i zasad hodowli grzybów chorobotwórczych.
♦
Charakterystyka najważniejszych grup leków przeciwgrzybicznych: polieny (nystatyna,
natamycyna, amfoteryczna B), imidazole, triazole, antymetabolity (5-fluorocytozyna),
echinokandyny.
Część praktyczna:
•
•
•
Identyfikacja grzybów drożdżopodobnych:
- obserwacja morfologii hodowli na podłożu Sabourauda i Chromagar Candida,
- obserwacja blastospor i artrospor w preparatach barwionych metodą Grama,
- odczyt testu filamentacji (wykonanie preparatów natywnych),
- obserwacja charakterystycznych struktur (chlamydospor) w mikrohodowli,
- odczyt testu ID 32 C.
Grzyby pleśniowe i dermatofity:
- obserwacja morfologii hodowli Aspergillus i Penicillium na podłożu Czapka,
- obserwacja gotowych preparatów dermatofitów w laktofenolu (Trichophyton,
Epidermophyton, Microsporum).
Oznaczanie wrażliwości grzybów metodą Fungi-Test (demonstracja)
5
16-I-2015 (piątek)
ĆWICZENIE 4: Udział flory bakteryjnej (tlenowej i beztlenowej)w patogenezie
zakażeń w obrębie jamy ustnej i chorobach przyzębia
Diagnostyka zakażeń jamy ustnej i chorób przyzębia część I
(posiew materiałów diagnostycznych)
Część teoretyczna:
Udział flory bakteryjnej (tlenowej i beztlenowej) w patogenezie zakażeń w obrębie jamy ustnej i
chorobach przyzębia.
Część praktyczna:
Opracowanie mikrobiologiczne materiałów diagnostycznych:
1. wymaz z ropnia po wprowadzeniu implantu (wszczepu) zębowego (Staphylococcusaureus),
2. wymaz z gardła – rozpoznanie: atroficzne (zanikowe) zapalenie błony śluzowej
(Candidaalbicans),
3. krew – rozpoznanie: zapalenie wsierdzia (endocarditis) po ekstrakcji zęba
(Streptococcusmutans),
4. ropa z przetoki twarzowo-szyjnej w bulionie tioglikolanowym (Actinomycesisraeli).
23-I-2015 (piątek)
ĆWICZENIE 5: Diagnostyka zakażeń jamy ustnej i chorób przyzębia cz. II (odczyt posiewów).
(Sprawdzian testowy)
Odczyt posiewów z poprzedniego ćwiczenia. Omówienia
drobnoustrojów, szybkich testów diagnostycznych i antybiogramów.
metod
różnicowania
___________________________________________________________________________
Wrocław, dnia 28-06-2013
Odpowiedzialny za dydaktykę:
dr hab. Grażyna Gościniak prof. nadzw.
6