27 ODTŁUSZCZANIE I ODRDZEWIANIE STALI

ODTŁUSZCZANIE PODŁOŻA,
ODRDZEWIANIE I CHEMICZNE
PRZETWARZANIE RDZY
Prowadzący:
Magdalena Rutkowska-Matela
1. ODTŁUSZCZANIE
Elementy metalowe są zazwyczaj zanieczyszczone tłustymi
substancjami, które muszą być usunięte. Można odtłuścić je za pomocą
rozpuszczalników organicznych, specjalnych emulsji oraz roztworów
alkaicznych.
Odtłuszczanie najlepiej przebiega w kąpieli w odpowiednim środku
odtłuszczającym, można też odtłuszczać za pomocą natrysku,
wycieranie szmatami lub szczotkowanie.
Z roztworów alkaicznych najczęściej stosuje się 20-procentowy roztwór
sody kaustycznej, 5-procentowy roztwór mydła żywiczmego,
5-procentowy roztwór preparatu Sulfapol-50 lub 5-procentowy roztwór
preparatu Alfenol-8.
2
3
Odtłuszczanie należy przeprowadzić przez zanurzenie w kąpieli w temp.
95 st C. Po wyjęciu z kąpieli element należy dokładnie wypłukać wodą, a
następnie zanurzyć w kąpieli neutralizującej (50-300 g kwasu
fosforowego na 100 l wody).
Do odtłuszczania metodą natrysku stosuje się gorący 20-procentowy
roztwór sody kaustycznej. Konieczne jest następnie obfite spłukanie
wodą i zneutralizowanie resztek alkaliów.
Odtłuszczanie emulsjami np. Emulsol wykonuje się przez szczotkowanie
lub przecieranie szmatami. Po zakończeniu należy dokładnie spłukać
wodą.
Odtłuszczanie rozpuszczalnikami organicznymi np. benzyną wykonuje
się przecierając powierzchnię elementu szmatami zwilżonymi w
rozpuszczalniku.
4
2. ODRDZEWIANIE CHEMICZNE
Elementy pokryte lekką rdzą i zanieczyszczone niewielką ilością olejów
można oczyszczać za pomocą odrdzewiaczy fosforowych (Foscyt, Fosil
itp. ). oczyszczanie przeprowadza się poprzez zanurzenie elementu w
odrdzewiaczu lub jego zwilżenie za pomącą szczotek lub szmat.
Wcieranie odrdzewiacza w podłoże powoduje reakcję z rdzą i stalą,
w wyniku czego rdza się rozpuszcza, a na powierzchni metalu wytwarza
się cienka ochronna warstwa, która chroni metal przed dalszym
działaniem kwasu, a także przed korozją.
5
Odrdzewiacz powinien pozostać na powierzchni stali aż do czasu gdy
stal przybierze barwę białawoszarą. Następnie należy dokładnie spłukać
resztki kwasu strumieniem wody, a powierzchnię stali wysuszyć.
Trawienie w kwasach mineralnych polega na zanurzeniu odtłuszczonego
elementu w wannie z roztworem kwasu o odpowiednim stężeniu i
temperaturze.
Do trawienia stosuje się 5-20-procentowy roztwór kwasu siarkowego, 1020-procentowy roztwór kwasu solnego, 15-procentowy roztwór kwasu
fosforowego lub azotowego.
Podniesienie temperatury kąpieli przespiesza proces trawienia. Stosuje
się następujące temp. Roztworu : kwasu siarkowego 40-80 st C, solnego
25-35 st C , fosforowego 40-60 st C.
6
Oprócz roztworów kwasów w
skład kąpieli trawiącej wchodzi
obowiązkowo niewielki dodatek
substancji opóźniającej trawienie
czystego
metalu,
nazwanej
inhibitorem trawienia.
Substancjami tymi są: fosforan
sodu, chromian potasu, pirydyna,
formalina, żelatyna, klej stolarski
7
3. CHEMICZNE PRZETWARZANIE RDZY
Po usunięciu luźnych płatów rdzy, powłokę przeznaczoną do malowania
możemy przygotować metodą chemicznego przetwarzania rdzy przez
pokrycie specjalnym preparatem np. Cortanin F, Kompleksor 1 lub 2,
lakier asfaltowy Ascor F. Preparaty te przetwarzają rdzę w trwałe,
nieaktywne korozyjnie związki, tworząc mocno związaną z podłożem
warstwę podkładową dla powłoki malarskiej.
Innym rozwiązaniem są grunty reaktywne,
tj. wyroby lakierowe zawierające w swym
składzie środki przetwarzające rdzę.
8