Plik PDF - Zielona Linia

Transfer świadczeń, czyli prawa osób pracujących za granicą
Osoby, które miały problem ze znalezieniem zatrudnienia i wyjechały w poszukiwaniu
pracy za granicę, jak również pracujące poza granicami Polski z innych powodów, po
powrocie do kraju mają szansę transferować świadczenia nabyte w kraju zatrudnienia.
Taką możliwość gwarantują przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
Ich celem jest ochrona osób, które w ciągu swego życia pracowały w różnych krajach – w taki
sposób, aby mogły korzystać ze świadczeń nabytych w jednym kraju, przebywając już w
innym.
Transfer nie obejmuje jedynie tzw. specjalnych świadczeń nieskładkowych, które są wpisane
w załączniku do odpowiedniego rozporządzenia wspólnotowego na wniosek państw.
Ponadto nie mogą być transferowane specjalne świadczenia porodowe i adopcyjne, które są
wymienione w załączniku do odpowiedniego rozporządzenia wspólnotowego, świadczenia
pomocy społecznej i medycznej oraz świadczenia dla ofiar wojny lub jej skutków. Ponadto w
krajach członkowskich Wspólnoty, w których 1 maja 2010 r. weszły w życie nowe przepisy
dotyczące koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, nie są transferowane zaliczki z
tytułu świadczeń alimentacyjnych.
Podstawowe dokumenty
Aby móc ubiegać się o transfer określonych świadczeń, wymagane jest złożenie konkretnych
dokumentów. W przypadku transferu zasiłku dla osób bezrobotnych z krajów Unii
Europejskiej jest to formularz U2 (dawniej E303). Jeśli osoba bezrobotna ubiega się o zasiłek
z Islandii, Liechtensteinu, Norwegii i Szwajcarii, powinna złożyć w tym celu także formularz
U2 (E303), natomiast jeśli będzie ubiegać się o świadczenia rodzinne, niezbędne będą
formularze z serii E400. W przypadku świadczeń rodzinnych z krajów Unii Europejskiej także
wymagane są formularze SED E400.
Instytucje związane z transferem i wypłatą świadczeń
Warto znać instytucje, do których należy się zwrócić, jeśli zamierzamy ubiegać się o wypłatę
różnego rodzaju świadczeń. Oferują one bowiem także wsparcie merytoryczne, udzielają
informacji, pomagają w uzyskaniu konkretnych dokumentów.
Instytucją odpowiedzialną za kwestie związane z pracą i świadczeniami dla osób
bezrobotnych jest wojewódzki urząd pracy. Jeśli mamy zamiar ubiegać się o świadczenia
rzeczowe związane z ochroną zdrowia, należy zwrócić się do Narodowego Funduszu Zdrowia.
Pracownicy mają także prawo do szczególnych świadczeń w razie choroby lub
Infolinia dla klientów: 19524
[email protected]
ul. Cieszyńska 3a, 15-371 Białystok
Tel.1: 85 74 81 626
Tel.2: 85 74 81 627
fax 85 74 81 629
macierzyństwa. Pracodawcy są zobowiązani do wypłacania podwładnym tych świadczeń.
Oddziały ZUS-u są odpowiedzialne za wypłatę należnych świadczeń osobom pracującym na
własny rachunek oraz pracownikom tzw. „małych” przedsiębiorstw, czyli zatrudniających do
20 pracowników, natomiast oddziały KRUS-u odpowiadają za wypłatę świadczeń w
odniesieniu do rolników. Osoby, które ubiegają się o świadczenia rodzinne, mogą też zwrócić
się do Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej. W przypadku wypłaty emerytur i rent
instytucją odpowiedzialną są wszystkie oddziały ZUS oraz oddziały wytypowane przez
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
Zasady transferu rent i emerytur
W przypadku rent z tytułu wypadku przy pracy lub też choroby zawodowej zasady ich
nabywania i wypłaty regulują wewnętrzne ustawodawstwa państw, którym podlegamy w
chwili wypadku przy pracy lub też w czasie wykonywania pracy, w której wyniku powstała
choroba zawodowa.
Osoby, które pracując za granicą, nabyły prawo do tamtejszej emerytury, mogą transferować
swoje świadczenie do Polski w sytuacji, gdy dany kraj jest objęty zasadami koordynacji
systemów zabezpieczenia społecznego, pod warunkiem złożenia wniosku o transfer we
właściwej instytucji zagranicznej lub też w ZUS-ie. Ten ostatni przekazuje bowiem wniosek o
transfer do właściwej instytucji zagranicznej.
Niekiedy może się zdarzyć, iż pracowaliśmy w państwie, z którym Polska nie ma podpisanej
umowy o zabezpieczeniu społecznym. W tej sytuacji, nabywając prawo do emerytury w tego
rodzaju państwie obcym, należy pamiętać, iż świadczenie może być wypłacane tylko na
zasadach określonych przepisami prawa obowiązującego w tym państwie. Co to oznacza w
praktyce? Zdarzyć się może, że zgodnie z wewnętrznymi przepisami danego państwa renty i
emerytury mogą być wypłacane wyłącznie na rachunki bankowe w danym państwie lub też
wypłata danego świadczenia jest zawieszana w sytuacji wyjazdu za granicę.
Dodatkowych informacji, zwłaszcza w przypadku świadczeń dla osób bezrobotnych, które
pracowały za granicą, można otrzymać pod numerem telefonu infolinii urzędu pracy – 19524
oraz na stronie www.zielonalinia.gov.pl.
Joanna Niemyjska (Zielona Linia)
Infolinia dla klientów: 19524
[email protected]
ul. Cieszyńska 3a, 15-371 Białystok
Tel.1: 85 74 81 626
Tel.2: 85 74 81 627
fax 85 74 81 629