rozklad-materialu-jutro-pojde-w
Transkrypt
rozklad-materialu-jutro-pojde-w
Rozkład materiału „Jutro pójdę w świat”, klasa V Lp. Temat lekcji Nr treści nauczania w npp Planujemy pracę w nowym roku szkolnym. I, 1: 1), 4), 6), 7); III, 2: 5), 6) Treści nauczania (lektura, terminy teoretycznoliterackie, inne pojęcia kulturowe, zagadnienia z nauki o języku, formy wypowiedzi pisemnej) - skrócony opis bibliograficzny - spis treści [podręcznik, zeszyt ćwiczeń] 1. Osiągnięcia ucznia (umiejętności, wiadomości) Liczba godzin Uczeń: - poprawnie podpisuje zeszyt - sporządza skrócony opis bibliograficzny podręcznika i zeszytu ćwiczeń - wyjaśnia oznaczenia zawarte w podręczniku - posługuje się spisem treści - zapoznaje się z zawartością podręcznika i zeszytu ćwiczeń - zapoznaje się z przedmiotowym systemem oceniania 1 Wolno marzyć Witam, żegnam, przedstawiam komuś kogoś. 2. I, 1: 3), 3: 5); III, 1: 1), 2), 5), 6), 2: 1), 5), 6) - Witam i się żegnam. Hej, hej! - Przedstawiam komuś kogoś. Asiu, poznaj Marka - Piszę list. Kochana Kasiu! [zeszyt ćwiczeń, s. 6–9, 14] 1 - bierze udział w scence powitania po wakacjach i pożegnania po pierwszym dniu w szkole (zc)1 - wyjaśnia, co poza słowami odgrywa rolę przy witaniu i żegnaniu (zc) - wpisuje w odpowiednie dymki wybrane formy powitania (zc) - w każdej parze podkreśla tę osobę, która może przywitać drugą osobę słowem witam (zc) 1 zc – skrót informuje, że cel operacyjny został sformułowany na podstawie polecenia z zeszytu ćwiczeń 1 3. 4. Czy rozumiesz to, co czytasz? - Lucy Maud Montgomery, Ania Spotkanie 1. „Ania z Zielonego Wzgórza z Zielonego Wzgórza”. [podręcznik, s. 36–38] I, 1: 1), 3), 4), 6), 7), 8), 9); II, 1: 3), 2: 2),10) - test nr 1 sprawdzający stopień opanowania umiejętności cichego czytania ze zrozumieniem [test dostępny na CD-ROM-ie] Dlaczego warto marzyć? Joanna Kulmowa Nie - Joanna Kulmowa, Nie wyrastaj z marzenia - wyjaśnia, z kim pożegna się w podany sposób - podkreśla formy, których używa najczęściej przy pożegnaniu (zc) - wskazuje formę pożegnania, której użyje wobec kolegi/rodziców/ nauczyciela/księdza i siostry zakonnej (zc) - uzupełnia dymki odpowiednimi zwrotami w zależności od tego, kogo komu przedstawia (zc) - opowiada o sytuacjach przedstawionych na obrazkach, wykorzystując podane słownictwo (zc) - bierze udział w scenkach związanych z przedstawianiem jednej osoby drugiej (zc) - pisze list do kolegi, korzystając z podanego schematu - zapisuje, co zawiera każdy z fragmentów listu (zc) - pisze liścik do rodziców (zc) - czyta cicho ze zrozumieniem - udziela odpowiedzi na postawione pytania - porównuje odpowiedzi zaznaczone (podane) na sprawdzianie z wzorcowymi rozwiązaniami 1 - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - wypowiada się na temat marzeń bohatera wiersza 1 2 wyrastaj z marzenia. [podręcznik: s. 14] I, 1: 1), 2), 3), 4), 8), 9); II, 2: 5), 11), 3: 1); III, 1: 1), 2), 8), 9), 2: 5) Czy Kaśce udało się „pokonać samą siebie”? 5. I, 1: 1), 2), 3), 4), 6), 7), 9), 2; II, 1: 3), 2: 9), 10), 11), 3: 1), 4; III, 1: 5), 2: 5) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 1 na CD-ROM-ie] - Anna Onichimowska, Najwyższa góra świata - narracja - narracja trzecioosobowa - narracja pamiętnikarska [podręcznik: s. 15–20, zeszyt ćwiczeń: s. 74–76] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 2 na CD-ROM-ie] 2 - zapisuje skojarzenia do wyrazu marzenia (sc)2 - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - określa adresata wypowiedzi osoby mówiącej - określa sens wypowiedzi osoby mówiącej - odpowiada na pytanie postawione w temacie lekcji - uzupełnia schemat dotyczący treści wiersza na podstawie jego treści i własnych przemyśleń (sc) - redaguje kilkuzdaniową wypowiedź na temat swojego marzenia (sc) - prezentuje efekty samodzielnej pracy - odczytuje hasło ukryte w „wykreślance” (sc) - przedstawia swoje marzenie w dowolnej technice plastycznej - znajduje słowo klucz, którym można połączyć podane wyrazy (sc) - rozpoznaje osoby przedstawione na zdjęciach (sc) - podpisuje zdjęcia (sc) - słucha informacji na temat sławnych polskich alpinistów - wypowiada się na temat alpinizmu - ogląda zdjęcia przedstawiające alpinistów podczas wspinaczki - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - zapisuje informacje na temat bohaterki opowiadania (sc) - wyjaśnia znaczenie powiedzenia „pokonać samego 2 sc – skrót informuje, że cel operacyjny został sformułowany na podstawie zadania z karty pracy 3 Kim jest, a kim chciałaby być osoba mówiąca w wierszu Hanny Januszewskiej? 6. I, 1: 1), 2), 4), 8), 9); II, 2: 5), 11), 3: 1); III, 1: 8), 9) - Hanna Januszewska, Dal - zwrotka (strofa) - akcent wyrazowy - rym - wiersz stroficzny - wiersz ciągły - rytm [podręcznik: s. 21–23; zeszyt ćwiczeń: s. 55–58] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz siebie” - określa związek podanego powiedzenia z treścią i tytułem opowiadania - określa narratora i rodzaj narracji - zmienia tekst w taki sposób, by stał się bardziej osobisty (zc) - łączy nazwy gatunków literackich z odpowiednimi utworami (zc) - łączy wypowiedzi z odpowiednimi opisami (zc) - przyporządkowuje obrazki do odpowiednich tekstów (zc) - zmienia rodzaj narracji na mniej subiektywny (zc) - pisze krótki tekst w formie pamiętnika, nadając wypowiedzi osobisty charakter (zc) - redaguje dalszy ciąg opowiadania - zapisuje tytuły opowiadań (sc) - zapisuje informacje na temat planów dotyczących swojej przyszłości (sc) - tworzy ilustrację związaną z planami dotyczącymi swojej przyszłości (sc) - prezentuje zapis - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - opowiada o sytuacji, która wyzwoliła marzenia osoby mówiącej - uzupełnia tabelę informacjami na temat osoby mówiącej (sc) - wyjaśnia sens dwóch ostatnich zwrotek wiersza 1 4 nr 3 na CD-ROM-ie] 7. Kraina języka. Co wiemy o częściach mowy? - części mowy - odmienne i nieodmienne części mowy I, 3: 3), 4); III, 2: 3), 4) [podręcznik: s. 24–25; zeszyt ćwiczeń: s. 97–101] - wyjaśnia sens tytułu wiersza - zapoznaje się z informacjami na temat akcentu wyrazowego - czyta głośno wyrazy, silniej wymawiając (akcentując) zaznaczone sylaby - podkreśla sylaby akcentowane - czyta wiersz, poprawnie akcentując wyrazy - czyta wiersz, oddając jego rytm - bierze udział w zbiorowej recytacji wiersza - dzieli wiersz na strofy (zc) - odróżnia wiersz stroficzny od wiersza ciągłego (zc) - dopasowuje wyrazy tak, aby wiersz miał rymy (zc) - czyta wiersz, dzieląc każdy wyraz na sylaby i silniej podkreślając sylaby akcentowane (zc) - czyta wiersz w rytmie rapu (zc) - skreśla w diagramie nazwy części mowy (zc) - podkreśla części mowy w zdaniach - koloruje pola z wyrazami zgodnie z instrukcją (zc) - podaje przykłady rzeczowników w określonym rodzaju (zc) - uzupełnia zdania o brakujące czasowniki w odpowiedniej formie (zc) - układa z zestawu liter bezokoliczniki i formy osobowe czasowników (zc) - podkreśla w zdaniach podane formy rzeczowników i czasowników - uzupełnia tabelę, odpowiednio zmieniając formy 2 5 W jaki sposób należy pisać pozdrowienia? 8. I, 1: 5), 6); III, 1: 1), 2), 2: 5), 6) - Piszę pozdrowienia - pozdrowienia - kartka pocztowa - SMS [podręcznik: s. 26–27, zeszyt ćwiczeń: s. 9–13] rzeczownika i przymiotnika (zc) - uzupełnia tekst przysłówkami (zc) - łączy ze sobą stopniujące się przymiotniki i przysłówki (zc) - wymyśla inne podpisy do obrazka i dodaje do niego informację gramatyczną według wzoru - określa formy gramatyczne podanych części mowy - tworzy zdanie z podanych wyrazów, dostosowując odpowiednio ich formy - rozwiązuje rebus (zc) - tworzy ilustrację do wybranego zagadnienia gramatycznego - tworzy obiektywną relację z przebiegu wakacyjnej wycieczki, wykorzystując podane przymiotniki opisujące (zc) - opowiada o wycieczce, używając przymiotników oceniających (zc) - wypisuje z tekstów związki przymiotnika z rzeczownikiem (zc) - określa liczbę i rodzaj przymiotnika i rzeczownika (zc) - rozwiązuje krzyżówkę (sc) - wypowiada się na temat wysyłania i otrzymywania pozdrowień - prezentuje i omawia przykładowe pocztówki z pozdrowieniami - redaguje pozdrowienia dla rówieśników z klasy/ koleżanki/ kolegi (sc) 1 6 [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 4 na CD-ROM-ie] 9. Dlaczego nie należy rezygnować z marzeń? - Anthony de Mello, Orzeł królewski [podręcznik: s. 28] I, 1: 1), 2), 4), 6), 7), 9), 2; II, - adresuje kartkę pocztową (sc) - zapisuje informacje adresowe, jakie powinny znaleźć się na kartce pocztowej (sc) - podaje przykłady innych form otrzymywania i przesyłania pozdrowień - pisze, kiedy i w jakim celu najczęściej wysyła SMS-y (zc) - rysuje ulubione emotikony, wyjaśnia, co oznaczają i kiedy je stosuje (zc) - zmienia teksty wiadomości na takie, które mogłyby zostać wysłane SMS-em (zc) - sprawdza, czy czuje się nękany za pomocą SMS-ów (zc) - wyjaśnia, co robi w przypadku otrzymania niechcianego SMS (zc) - pisze SMS - dopasowuje fragmenty kartek pocztowych do celu, jaki mieli ich nadawcy (zc) - pisze informacje, które mógłby zamieścić na kartkach pocztowych (zc) - określa cel napisania kartek (zc) - liczy wysłane SMS-y (zc) - wyjaśnia, co można zrobić, gdy sprawiło się komuś przykrość, wysyłając SMS (zc) - podpisuje zdjęcia nazwami ptaków (sc) - zapisuje informacje na temat ptaków (sc) - omawia różnice między ptakami - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela 1 7 10. 2: 1), 2), 10), 3: 1), 4 [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 5 na CD-ROM-ie] Czy warto sięgać po „zakazany owoc”? Nasze rozważania zainspirowane poznaną piosenką. - lekcja na podstawie nagrania piosenki Jacka Cygana Zakazany owoc I, 1: 1), 2), 4), 7), 8), 9), 2; II, 2: 1), 4), 5) 3: 1), 4 [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 6 na CD-ROM-ie; płyta CD audio dołączona do poradnika] [polecenia – podręcznik: s. 28] - czyta cicho ze zrozumieniem - opowiada treść poznanej historii - podaje informacje na temat zachowania orłów - wyjaśnia powody odmiennego zachowania orłów - określa przesłanie wynikające z przypowiastki - wypowiada się na temat tego, czy zdarzyło mu się kiedyś zrezygnować z marzeń - dopisuje dalszy ciąg podanego zdania (sc) - wyjaśnia znaczenia podanych związków wyrazowych (sc) - korzysta z dostępnych źródeł informacji - wskazuje przysłowie wiążące się z poznaną historią, uzasadniając swoją wypowiedź - odgaduje wyrażenie łączące podane elementy i wyjaśnia jego znaczenie (sc) - korzysta ze słownika frazeologicznego języka polskiego - słucha nagrania piosenki - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - określa tematykę piosenki - przytacza i omawia fragmenty dotyczące zakazów i pragnień osoby mówiącej - wyjaśnia sens tytułu i refrenu - podaje przykłady zakazanych rzeczy (sc) - zapisuje w formie drzewka decyzyjnego rozważania na podany temat (sc) - prezentuje wynik pracy grupy (sc) - wnioskuje na podstawie zaprezentowanych rozważań o nieetyczności i szkodliwości świadomego i celowego 1 8 Sporządzamy przepis na cudowną pigułkę odmładzającą. I, 1: 1), 2), 4), 5), 6), 3: 4); II, 2: 3), 11), 3: 1); III, 1: 1), 2), 4), 6), 2: 3), 5) - Roald Dahl, Receptura Wonka-Vitu - przepis [podręcznik: s. 29–30, do 6. polecenia; zeszyt ćwiczeń: s. 15–17] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 7 na CD-ROM-ie] 11. 12. Co różni instrukcję od przepisu? - instrukcja [podręcznik: s. 30–32, od 7. polecenia; łamania obowiązujących norm, zakazów, nakazów i zasad (sc) - wyjaśnia sens zakończenia piosenki - projektuje i wykonuje plakat, który będzie ostrzegał przed zrobieniem czegoś niewłaściwego, zabronionego - czyta cicho ze zrozumieniem (sc) - udziela odpowiedzi na postawione pytania (sc) - podaje poprawne odpowiedzi - wypowiada się na temat pigułki wymyślonej przez bohatera i konsekwencji związanych z jej działaniem - podkreśla w tekście potrzebne informacje - przeredagowuje recepturę na przepis z zastosowaniem czasowników w formie 1. osoby liczby mnogiej (sc) - skreśla przysłówki, których nie użyje w przepisie (zc) - poprawia przepis, zmieniając formy gramatyczne czasowników oraz usuwając zbędne określenia (zc) - uzupełni tabelkę informacjami o składnikach, przyborach i wykonanych czynnościach (zc) - układa przepis na omlet, korzystając z listy składników i instrukcji obrazkowej (zc) - redaguje przepis na sałatkę młodości lub koktajl odmładzający - ogląda audycję telewizyjną poświęconą gotowaniu w celu zanotowania podanego tam przepisu - czyta cicho ze zrozumieniem - zapoznaje się z instrukcją obrazkową zamieszczoną na opakowaniu budyniu 2 1 9 13. I, 1: 1), 4), 5), 6), 3: 2), 3), 4); III, 1: 5), 6), 2: 1), 3), 5), 6) zeszyt ćwiczeń: s. 18–20] Zakręty ortografii. Pisownia łączna i rozłączna przeczenia nie z różnymi częściami mowy. - Agnieszka Frączek, Gwiazdki z nieba, Znajdka - pisownia łączna i rozłączna przeczenia nie z różnymi częściami mowy I, 1: 1), 4), 3: 3), 4); III, 2: 3), 4), 5) [podręcznik: s. 33–34, 83 –85; zeszyt ćwiczeń: s. 168–174] - rozumie, czym jest instrukcja - określa różnice między instrukcją a przepisem - rysuje prostą instrukcję obrazkową - zapoznaje się ze wskazówkami dla piszącego instrukcję - formułuje instrukcję wykonania prostego przedmiotu - wyszukuje przykładową instrukcję obsługi domowego urządzenia - ocenia język instrukcji - przyporządkowuje znaki graficzne właściwym informacjom (zc) - czyta i omawia instrukcję obrazkową umieszczoną na metce (zc) - wpisuje odpowiednie pytania przy informacjach znajdujących się w instrukcji obrazkowej (zc) - uzupełnia instrukcję odpowiednimi czasownikami (zc) - zastępuje czasowniki użyte w instrukcji bezokolicznikami (zc) - porządkuje czynności podane w instrukcji (zc) - pisze instrukcję na podstawie kolejnych obrazków (zc) - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - podaje zasady, które ilustrują wyrazy oznaczone w wierszu - dodaje przeczenie nie do podanych rzeczowników, tworząc nowe wyrazy - porządkuje podane rzeczowniki z przeczeniem nie w kolejności alfabetycznej - układa przysłowie z podanych wyrazów 10 2 - tworzy przymiotniki przez dodanie przeczenia nie - układa zdania z podanymi wyrażeniami - tworzy przysłówki od podanych przymiotników - redaguje listę zakazów, stosując bezokoliczniki z przeczeniem nie - pisze tekst o zachowaniu w środkach komunikacji miejskiej/pociągu, stosując czasowniki z przeczeniem nie - uzupełnia zdania zaprzeczonymi przymiotnikami w podanym stopniu - wpisuje cząstkę nie łącznie lub oddzielnie - uzupełnia zdania zaprzeczonymi przysłówkami (podr., zc) - pisze tekst, w którym komuś czegoś odmawia, stosując wybrane przysłówki spośród podanych - rozwiązuje krzyżówkę, wpisując wyrazy z cząstką nie (zc) - wypisuje ze słownika ortograficznego rzeczowniki z cząstką nie (zc) - tworzy przymiotniki z przeczeniem nie (zc) - łączy przymiotniki z odpowiednimi rzeczownikami (zc) - uzupełnia wyrazy formami przymiotników z przeczeniem nie i utworzonych od nich przysłówków z przeczeniem nie (zc) - rozwiązuje rebus (zc) - odczytuje informacje zapisane na tabliczkach (zc) - opracowuje tabliczkę z zakazami obowiązującymi w szkole podczas klasówki (zc) 11 14. Czym są Gdyby dla osoby mówiącej w wierszu Joanny Kulmowej? - Joanna Kulmowa, Moje Gdyby - synonim - homonim I, 1: 1), 2), 4), 8), 9); II, 2: 5), 11), 3: 1) [podręcznik: s. 35] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 8 na CD-ROM-ie] - koloruje pola z przysłówkami niepochodzącymi od przymiotników (zc) - zapisuje podane przysłówki z przeczeniem nie, uzasadniając pisownię (zc) - układa zdania z podanymi przysłówkami (zc) - zapisuje cząstkę nie z formami stopnia wyższego i najwyższego przymiotników i przysłówków (zc) - uzupełnia zasadę/wniosek (zc) - dzieli podane wyrazy z nie na grupy w zależności od pisowni (zc) - wyjaśnia pisownię podanych wyrazów, a następnie używa ich w tekście (zc) - pisze tekst o wynikach w nauce, stosując zaprzeczone przysłówki w różnych stopniach (zc) - uzasadnia pisownię wyrazów z przeczeniem nie (zc) - zna i stosuje w praktyce zasady dotyczące pisowni łącznej i rozłącznej przeczenia nie z różnymi częściami mowy - uzupełnia zdania o brakujące treści (sc) - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - określa tematykę i charakter wiersza - uzupełnia podany związek frazeologiczny brakującymi wyrazami (sc) - wyjaśnienia znaczenie podanego związku frazeologicznego (sc) - korzysta ze słownika języka polskiego/ słownika frazeologicznego 12 1 Jakie marzenie miała Ania? – bohaterka poznanego fragmentu powieści. 15. I, 1: 1), 4), 6), 7), 9); II, 1: 3), 2: 9), 10), 11), 3: 1), 4; III, 1: 1), 5), 2: 5), 6) - Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza - świat przedstawiony - opis postaci - opowiadanie [podręcznik: s. 36–38] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 9 na CD-ROM-ie] 16. Kraina języka. O intencji wypowiedzi. - intencja wypowiedzi - kontekst wypowiedzi I, 1: 1), 3), 8), 3: 5); III, 1: 2), [podręcznik: s. 39–41; zeszyt ćwiczeń: - dorysowuje na ilustracji brakujące elementy (sc) - określa związek powiedzenia z treścią wiersza - rysuje krainę, w której spełniają się marzenia (sc) - prezentuje efekt samodzielnej/ grupowej pracy - porządkuje przemieszane grupy wyrazów pod względem znaczenia - tworzy czasowniki, od których pochodzą podane wyrazy - wyjaśnia pojęcia: synonim, homonim - organizuje zabawę w „Co by było, gdyby...?” - uzupełnia schemat informacjami zaczerpniętymi z poznanego fragmentu powieści (sc) - opowiada o przebiegu wydarzeń ze szczególnym zwróceniem uwagi na okoliczności całego zajścia - nazywa uczucia, przeżyć bohaterki - redaguje opowiadanie: optymistyczny i pesymistyczny wariant przebiegu dalszych wydarzeń (sc) - prezentuje efekt pracy grupowej - wybiera najciekawsze opowiadanie - wskazuje najbardziej prawdopodobny wariant zdarzeń, uzasadniając wypowiedź - opisuje reakcje postaci (sc) - ocenia postępowanie bohaterów (sc) - rysuje portret tytułowej bohaterki - rozumie pojęcia: intencja wypowiedzi, kontekst wypowiedzi - na podstawie podanej wypowiedzi określa, co chciała uzyskać bohaterka 1 2 13 4), 8), 2: 1) s. 102–107] - na podstawie podanych wypowiedzi określa, w jakim celu nadawca mówi do odbiorcy - redaguje krótkie wypowiedzi wyrażające podane intencje - określa nadawcę i odbiorcę wypowiedzi - określa intencję nadawcy - odpowiada na podane pytania w zależności od określonej intencji - mimiką twarzy i ruchami ciała pokazuje wybrane uczucia - wypowiada podane zdania w zależności od określonej intencji - wyjaśnia sens podanego zdania w zależności od kontekstu - wymyśla i rysuje dwa krótkie komiksy, w których wykorzystuje tę samą wypowiedź w innym kontekście i z inną intencją - określa nadawcę i odbiorcę w opisanych sytuacjach (zc) - wymyśla treść przekazywanego komunikatu (zc) - określa cel wypowiedzianych słów, wykorzystując podane słownictwo (zc) - podkreśla melodią głosu intencję wypowiedzi (zc) - układa wypowiedzi wyrażające podane intencje (zc) - wyraża radość/zdziwienie/żal (zc) - wyraża różne uczucia w słowach pożegnania (zc) - określa okoliczności towarzyszące wypowiedziom (zc) - określa, co chciał przekazać nadawca, używając tego samego komunikatu (zc) - wskazuje pytania będące grzeczniejszym wyrażeniem prośby (zc) 14 Wolno marzyć – przygotowanie do sprawdzianu. 17. 18. - treści zawarte w 1. rozdziale podręcznika [do wykorzystania zadania do wyboru zamieszczone na CD-ROM-ie] I, 1: 3), 3: 3), 4); III, 1: 2), 9), 2: 3) Wolno marzyć – piszemy - sprawdzian kontrolny nr 1 sprawdzian. [dostępny na CD-ROM-ie] I, 1: 1), 3), 4), 5) 6), 7), 8), 9), 3: 3), 4); III, 1: 1), 2), 5), 6), 2: 5), 6) - zmienia wypowiedzenia rozkazujące i pytające na grzeczne prośby (zc) - rozumie pojęcie narrator - zna zasady dotyczące akcentu wyrazowego w języku polskim - zaznacza sylaby akcentowane - podaje podstawowe informacje na temat rzeczownika, czasownika, przymiotnika i przysłówka - określa części mowy - określa formy fleksyjne podanych części mowy - rozumie, czym jest intencja wypowiedzi - określa intencję wypowiedzi - czyta cicho ze zrozumieniem - zaznacza sylaby akcentowane - zna podstawowe informacje na temat rzeczownika, czasownika, przymiotnika i przysłówka - określa części mowy - określa intencję wypowiedzi - redaguje instrukcję 1 1 Jacy jesteśmy 19. Czy rozumiesz to, co czytasz? - Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni Spotkanie 2. „Chłopcy z Placu Broni”. [podręcznik, s. 61–66] I, 1: 1), 4), 6), 7), 8), 9); II, 1: 3), 2: 2),10), 11) - czyta cicho ze zrozumieniem - udziela odpowiedzi na postawione pytania - porównuje odpowiedzi zaznaczone (podane) na sprawdzianie z wzorcowymi rozwiązaniami 1 - test nr 2 sprawdzający stopień opanowania umiejętności cichego czytania 15 ze zrozumieniem [dostępny na CD-ROM-ie] Czy we wszystkich zdarzeniach można znaleźć jakąś „dobrą” stronę? Oceniamy postawę Pollyanny. 20. 21. I, 1: 1), 2), 4), 5), 7), 9); II, 1: 3), 2: 2), 10), 11), 4; III, 1: 1), 5), 6), 2: 5), 6) - Eleonor Porter, Gra w zadowolenie - instrukcja [podręcznik: s. 46–48] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 10 na CD-ROM-ie] W galerii malarstwa – opisujemy portret. - Opis obrazu – portret dziewczynki - opis obrazu I, 1: 1), 2, 3: 2), 5); II, 1: 3), 2: 1); III, 1: 5), 6), 7), 2: 5), 6) [podręcznik: s. 49–51, zeszyt ćwiczeń: polecenia: 35–37, 39–42, s. 21–24] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 11 na CD-ROM-ie] - podaje przykłady „dobrych stron” w przykrych zdarzeniach (sc) - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - gromadzi informacje na temat bohaterki - opowiada (ustnie) o bohaterce - ocenia postawę bohaterki - podaje informacje na temat gry w zadowolenie - wyjaśnia znaczenie oceny gry wyrażonej przez Nancy - ocenia grę - redaguje instrukcję (sc) - prezentuje zapis - wymyśla inną nazwę dla gry - ocenia sposób portretowania postaci, uzasadniając swoje zdanie - zapisuje różne znaczenia wyrazu galeria (sc) - korzysta ze słownika języka polskiego (sc) - podkreśla terminy, które mają związek z malarstwem (sc) - wyjaśnia znaczenia terminów związanych z malarstwem (sc) - rozumie pojęcia związane z rodzajami obrazów (sc) - rozpoznaje i podpisuje rodzaje obrazów (zc) - odgaduje techniki malarskie na podstawie opisów (zc) - podkreśla przymiotniki, którymi można określić 1 2 16 Oceniamy postawę bohatera poznanego wiersza. - Jan Twardowski, Obiecanki cacanki - rym I, 1: 1), 2), 4), 8), 9), 2; II, 1: 2), 3), 2: 5), 10), 11), 3: 3); III, 1: 2), 2: 2) [podręcznik: s. 52–53] 22. 23. Kraina języka. [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 12 na CD-ROM-ie] - wypowiedzenie przedstawioną na zdjęciu reprodukcję (zc) - wskazuje wyrazy, które oddają stosunki przestrzenne (zc) - określa/opisuje położenie względem siebie poszczególnych elementów na obrazie (zc) - oddziela przymiotniki nazywające barwę od przymiotników nazywających wielkość i kształt (zc) - ogląda obraz - wypowiada się na temat obejrzanego obrazu - czyta i analizuje wzorcowy opis portretu - czyta i omawia przykładowy plan opisu obrazu - opisuje wybrany portret - porównuje obrazy - odczytuje zaszyfrowane zdanie (sc) - wyjaśnia sens przytoczonej wypowiedzi - zapoznaje się z informacjami na temat Jana Twardowskiego - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - wyjaśnia znaczenie tytułu wiersza - korzysta ze słownika języka polskiego - podaje informacje na temat bohatera, jego sposobu odnoszenia się do bliskich oraz jego stosunku do otoczenia - zapisuje obietnice składane przez bohatera wiersza (sc) - ocenia postawę bohatera wiersza - podkreśla pary rymujących się wyrazów - formułuje wypowiedź zgodnie z podaną intencją (sc) - czyta głośno (wyraźnie, wyraziście) 1 1 17 Wypowiedzenie i jego rodzaje. I, 1: 1), 3), 4), 3: 2), 5); III, 1: 2, 9), 2: 1), 2) - rodzaje wypowiedzeń ze względu na cel wypowiedzi: oznajmujące, pytające, rozkazujące - wypowiedzenie wykrzyknikowe [podręcznik: s. 54–56, zeszyt ćwiczeń: s. 108–114] - wskazuje grupy wyrazów, które zawierają zrozumiałą informację - wyjaśnia, czym jest wypowiedzenie - przekształca grupy wyrazów tak, aby utworzyły zrozumiałe informacje - liczy wypowiedzenia w rozmowie - omawia różnice w sposobie zapisu między poszczególnymi wypowiedzeniami - określa intencje wypowiedzeń - czyta dialog z podziałem na role - rozróżnia rodzaje wypowiedzeń ze względu na cel wypowiedzi: oznajmujące, pytające, rozkazujące - dzieli wypowiedzenia na grupy w zależności od celu wypowiedzi - określa, co wyrażają wypowiedzenia zakończone wykrzyknikiem - układa wypowiedzenia, których można użyć w podanych sytuacjach - układa z podanych wyrazów wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące - koloruje dymki zawierające poprawne wypowiedzenia (zc) - łączy rozsypane wyrazy w gramatycznie poprawne wypowiedzenia (zc) - odmienia wyrazy w celu utworzenia poprawnych wypowiedzeń (zc) - uzupełnia tabelkę informacjami dotyczącymi rodzajów 18 Nazywamy uczucia dziewcząt pominiętych podczas wyborów. 24. - Małgorzata Musierowicz, Kłamczucha [podręcznik: s. 57–60] I, 1: 1), 2), 4), 6), 7), 9), 3: 5); [patrz: scenariusze literackie – scenariusz II, 1: 2), 3), 2: 2), 10), 11), 4; nr 13 na CD-ROM-ie] III, 1: 1), 2), 2: 5), 6), 7) wypowiedzeń (zc) - nazywa wypowiedzenia ze względu na cel wypowiedzi (zc) - pisze zaproszenie, stosując różne typy wypowiedzeń (zc) - formułuje na podstawie ilustracji wypowiedzenia oznajmujące (zc) - wskazuje w wypowiedzeniach pytających wyraz, który pomaga w sformułowaniu pytania oraz w udzieleniu odpowiedzi (zc) - przekształca wypowiedzenia oznajmujące na pytające (zc) - wydaje polecenia, używając wypowiedzeń rozkazujących (zc) - dopisuje wykrzykniki do wypowiedzeń wyrażających większe emocje (zc) - układa wypowiedzenia wykrzyknikowe wyrażające uczucia (zc) - formułuje wypowiedzi pasujące do podanych sytuacji (zc) - podaje cechy charakteru, które najbardziej ceni w innych ludziach, uzasadniając wybór (sc) - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta cicho ze zrozumieniem - porządkuje plan opowiadania (sc) - zapisuje informacje na temat wyborów (sc) - nazywa uczucia dziewcząt - pisze SMS do koleżanki/kolegi, w którego treści wyraża radość z powodu zwycięstwa (sc) 19 1 Czy łatwo jest być odważnym? Rozmawiamy o przeżyciach Nemeczka. - Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni I, 1: 1), 2), 4), 6), 7), 9); II, 1: 2), 3), 2: 2), 9), 10), 11), 4; III, 1: 1), 2: 5), 6) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 14 na CD-ROM-ie] [podręcznik: s. 61–67] 25. Opisujemy postać literacką. I, 1: 1), 6), 8), 3: 3; II, 1: 2), 3), 2: 10), 4; III, 1: 5), 6), 7), 8), 2: 5), 6) 26. - opis postaci literackiej - plan opisu [podręcznik: s. 67; zeszyt ćwiczeń: s. 27– 31] - oddaje mimiką twarzy wybrane uczucia - podaje i omawia przykłady szkolnych sytuacji, które zmusiły go do okazania odwagi i dokonania wyboru między dobrem a złem (sc) - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - określa elementy świata przedstawionego (sc) - opowiada o przebiegu zdarzeń - zapisuje prawdopodobne myśli bohatera wyrażające jego przeżycia, uczucia w podanych sytuacjach (sc) - nazywa cechy bohatera - ocenia postawę bohatera - odpowiada na pytanie, czy w podobnej sytuacji zachowałby się podobnie - nazywa cechy charakteru bohaterów na podstawie zdań opisujących ich zachowanie - czyta lekturę w całości - wie, na czym polega opis postaci literackiej - analizuje przykładowy plan opisu postaci literackiej - rozpoznaje postacie fantastyczne (zc) - zapisuje przymiotniki określające nazwane postacie fantastyczne (zc) - koloruje pola z przymiotnikami pasującymi do obrazu syreny (zc) - dopisuje określenia oceniające postaci pod względem wyglądu i charakteru (zc) - wyjaśnia znaczenia podanych frazeologizmów (zc) - używa przymiotników o znaczeniu przeciwnym (zc) 2 1 20 Zabawa słowami w wierszu Juliana Tuwima Figielek. - Julian Tuwim, Figielek [podręcznik: s. 68–69] I, 1: 1), 2), 4), 7), 8), 9), 2; II, 1: 1), 2: 1), 11), 3: 1) 27. [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 15 na CD-ROM-ie; płyta CD audio dołączona do poradnika] - wyjaśnia sens podanych zdań/związków (zc) - zastępuje przymiotniki w podanych wyrażeniach odpowiednimi wyrazami dobranymi spośród podanych (zc) - podkreśla przymiotniki w podanych związkach wyrazowych (zc) - uzupełnia punkty planu opisu postaci literackiej podanymi wyrazami (zc) - opisuje swoją ulubioną postać literacką (zc) - odczytuje wyraz składający się ze wskazanych sylab innych wyrazów (sc) - wyjaśnia znaczenie podanego wyrazu (sc) - zapisuje synonimy podanego wyrazu (sc) - korzysta ze słownika języka polskiego/ słownika frazeologicznego (sc) - słucha nagrania z recytacją wiersza - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - określa swoje wrażenia po wysłuchaniu tekstu - określa tematykę wiersza - wypisuje zwierzęta występujące w wierszu (sc) - zapisuje czasowniki występujące w wierszu w formie bezokoliczników (sc) - podaje informacje na temat zachowania zwierząt z wiersza (sc) - wyjaśnia tytuł wiersza - określa wymowę utworu - podaje przykłady sytuacji z wiersza, które nie mogły wydarzyć się w rzeczywistości i takich, które są 21 1 Jaki jest nasz stosunek do obowiązków domowych i szkolnych? Nasze rozważania zainspirowane wierszem Mrówka. 28. I, 1: 1), 2), 4), 8), 9), 2; II, 1: 2), 3), 2: 1), 2), 4), 5), 10), 11), 3: 1), 4; III, 1: 1), 2: 5), 6) - Jan Brzechwa, Mrówka - rytm [podręcznik: s. 70–72] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 16 na CD-ROM-ie] prawdopodobne - uzupełnia podane porównania pasującymi nazwami zwierząt - wyjaśnia znaczenia podanych wyrażeń, dobierając do nich odpowiednie przymiotniki - wypowiada się na swój temat, korzystając z podanego słownictwa - recytuje wiersz z pamięci - rozwiązuje rebus (sc) - wyjaśnia znaczenie podanego porównania - korzysta ze słownika języka polskiego - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - uzupełnia schemat nazwami postaci występującymi w wierszu (sc) - czyta tekst z podziałem na role - ocenia postępowanie zwierząt z wiersza - dostrzega i omawia odmienną postawę mrówki - podaje przykłady niewłaściwego podejścia do własnych obowiązków - współtworzy plakat będący zapisem rozważań prowadzonych w grupie nad przedstawionym zagadnieniem (sc) - prezentuje efekt pracy grupy (sc) - zapisuje wnioski - analizuje budowę wiersza - wskazuje elementy tworzące rytm wiersza - redaguje kilkuzdaniową wypowiedź na temat postawy 2 22 Kraina języka. Zdania i ich równoważniki. I, 3: 1), 2), 3), 4); III, 1: 2), 2: 2), 3), 4) - wypowiedzenie - zdanie - równoważnik zdania [podręcznik: s. 73–75, zeszyt ćwiczeń: s. 114–118] 29. Czego uczą nas bajki Ignacego Krasickiego? 30. I, 1: 1), 2), 3), 4), 7), 8), 9), 2; II, 2: 1), 2), 10), 11), 3: 1), 3), 4 - Ignacy Krasicki: Kałamarz i pióro, Kruk i lis, Słowik i szczygieł - bajka - morał [podręcznik: s. 76–80; zeszyt ćwiczeń: bohatera wiersza (sc) - wskazuje różnice między wypowiedzeniami - nazywa część mowy, która tworzy najkrótsze zdanie - przekształca tekst opowiadania, zastępując bezokoliczniki czasownikami w formie osobowej - przekształca równoważniki zdań na zdania - zmienia wypowiedzi w taki sposób, aby stały się dwoma różnymi zdaniami - odróżnia zdania od równoważników zdań - przekształca zdania na równoważniki zdań - wskazuje czasowniki w formach osobowych (zc) - podkreśla część mowy występującą w każdym zdaniu (zc) - wskazuje zdania w podanym tekście/wśród wypowiedzeń (zc) - podkreśla wypowiedzenia, w których występują czasowniki w formie osobowej (zc) - wskazuje równoważniki zdań (zc) - zastępuje podane zdania równoważnikami zdań (zc) - tworzy równoważniki zdań (zc) - przeredagowuje tekst, stosując równoważniki zdań (zc) - zapoznaje się z informacjami na temat Ignacego Krasickiego - określa wiek, w którym żył Krasicki - słucha nagrania bajek - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - określa tematykę poszczególnych bajek 23 1 1 s. 72–74, 87–90] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 17 na CD-ROM-ie; płyta CD audio dołączona do poradnika] Malujemy „słowem” portret kolegi z klasy. 31. - Ignacy Krasicki, Malarze - bajka - morał I, 1: 1), 2); II, 2: 2), 11), 3: 2); - opis postaci rzeczywistej III, 1: 1), 2), 5), 6), 7), 2: 5), 6) [podręcznik: s. 81–82; zeszyt ćwiczeń: s. 32–38] - opowiada treść bajek - wyjaśnia znaczenie słowa morał (sc) - korzysta ze słownika języka polskiego - wypisuje postacie występujące w bajkach (sc) - przyporządkowuje postaciom cechy charakteru (sc) - cytuje morały (sc) - wyjaśnia znaczenia morałów (sc) - wyjaśnia, czego uczą poznane bajki - odczytuje znaczenie terminu bajka - uzasadnia, że utwory Krasickiego są bajkami (sc) - recytuje wybraną bajkę z pamięci - rozwiązuje krzyżówkę (zc) - układa zdanie z wyrazem będącym rozwiązaniem krzyżówki, w którym uzasadnia cel pisania bajek (zc) - uzupełnia zdania na podstawie bajki Ignacego Krasickiego (zc) - uzasadnia, że wiersz jest bajką (zc) - bierze udział w scence na podstawie bajki (zc) - wskazuje we fragmencie scenariusza tekst główny i tekst poboczny (zc) - słucha nagrania z recytacją - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - określa tematykę bajki - wymienia przeciwstawne cechy bohaterów - uzasadnia wypowiedź - formułuje morał bajki - rysuje portrety osób, których wygląd zewnętrzny można 2 24 [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 18 na CD-ROM-ie; płyta CD audio dołączona do poradnika] 32. Jacy jesteśmy – przygotowanie do sprawdzianu. I, 3: 2), 5); II, 2: 11), III, 2: - treści zawarte w 2. rozdziale podręcznika [do wykorzystania zadania do wyboru na CD-ROM-ie] określić podanymi wyrazami (zc) - dobiera synonimy do podanych określeń (zc) - zapoznaje się z określeniami dotyczącymi wyglądu zewnętrznego postaci rzeczywistej - koloruje ilustracje (sc) - opisuje wygląd zewnętrzny postaci przedstawionych na ilustracjach (sc) - opisuje z pamięci wygląd zewnętrzny podanych osób (sc) - łączy frazeologizmy z cechami, do których się odnoszą (zc) - nazywa cechy charakteru na podstawie opisu zachowania osób (zc) - uzasadnia podane cechy (zc) - odróżnia cechy pozytywne od cech negatywnych (zc) - nazywa cechy osób na podstawie ich wypowiedzi (zc) - wnioskuje na podstawie przedstawionych przedmiotów o zainteresowaniach rówieśników (zc) - gromadzi słownictwo do opisu kolegi z klasy (zc) - opisuje kolegę według uzupełnionego planu (zc) - pisze o swojej pasji i spędzaniu wolnego czasu (zc) - rysuje swój portret (zc) - opisuje swoją twarz (zc) - rozróżnia wypowiedzenia ze względu na cel wypowiedzi: oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe - odróżnia zdanie od równoważnika zdania - zna cechy gatunkowe bajki - rozumie pojęcia: zdanie, wypowiedzenie, równoważnik 1 25 1), 2) Jacy jesteśmy – piszemy sprawdzian. 33. zdania - czyta cicho ze zrozumieniem - rozróżnia wypowiedzenia ze względu na cel wypowiedzi: oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe - odróżnia zdanie od równoważnika zdania - zna cechy gatunkowe bajki - rozumie pojęcia: zdanie, wypowiedzenie, równoważnik zdania - opisuje dzieło sztuki (obraz – portret) - sprawdzian kontrolny nr 2 [dostępny na CD-ROM-ie] I, 1: 1), 4), 7), 3: 2), 5); II, 2: 11), III, 1: 1), 2), 5), 6), 2: 1), 2), 5), 6) 1 Ojczyzna twa 34. 35. Czy rozumiesz to, co czytasz? - Wanda Chotomska, Rozmowa z panem Spotkanie 3. „Rozmowa Mickiewiczem z panem Mickiewiczem.” [podręcznik, s. 100–101] I, 1: 1), 4), 6), 7), 8), 9); II, 1: 3), 2: 2),10), 11) - test nr 3 sprawdzający stopień opanowania umiejętności cichego czytania ze zrozumieniem [dostępny na CD-ROM-ie] Kto i do kogo mówi - Juliusz Słowacki, W pamiętniku Zofii w wierszu Juliusza Bobrówny Słowackiego W pamiętniku - epitet Zofii Bobrówny? - nadawca - odbiorca I, 1: 1), 2), 3), 4), 7), 8), 9), 2; II, 1: 1), 3), 2: 1), 4), 5), 11), [podręcznik: s. 90–93, s. 69; zeszyt - czyta cicho ze zrozumieniem - udziela odpowiedzi na postawione pytania - porównuje odpowiedzi zaznaczone (podane) na sprawdzianie z wzorcowymi rozwiązaniami 1 - wyjaśnia znaczenie słowa pamiętnik (sc) - korzysta ze słownika języka polskiego - prezentuje przyniesiony pamiętnik - zapoznaje się z informacjami na temat Juliusza Słowackiego i epoki, w której żył poeta - słucha nagrania z recytacją - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) 2 26 3: 1); III, 1: 10) ćwiczeń: s. 65–69] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 19 na CD-ROM-ie; płyta CD audio dołączona do poradnika] Kraina języka. Podmiot i orzeczenie. Zdanie nierozwinięte. 36. I, 3: 1), 2), 3), 4); III, 1: 5), 2: 1), 2), 3), 5) - orzeczenie - podmiot - związek główny - zdanie - zdanie nierozwinięte - podmiot domyślny [podręcznik: s. 94–97, zeszyt ćwiczeń: s. 118–123] - nazywa swoje reakcje czytelnicze - zapisuje informacje na temat nadawcy i odbiorcy wypowiedzi oraz jej treści (sc) - rozwiązuje krzyżówkę (zc) - rozumie znaczenie terminu epitet - uzupełnia tekst podanymi epitetami (zc) - podkreśla epitety we fragmencie legendy/ w wierszu (zc) - wypisuje z tekstu elementy krajobrazu ojczyzny, które powracają we wspomnieniach poety (sc) - nazywa uczucia wyrażone przez osobę mówiącą - określa charakter wpisu - projektuje wpis do pamiętnika (sc) - wykreśla epitety (zc) - dobiera/dopisuje epitety do podanych rzeczowników (zc) - gromadzi epitety określające podany rzeczownik (zc) - recytuje wiersz z pamięci - bierze udział w grze „Zgadnij, co to?” (zc) - rozpoznaje w zdaniach czasowniki pełniące funkcję orzeczeń - rozpoznaje w zdaniach rzeczowniki pełniące funkcję podmiotów - rozumie pojęcia: orzeczenie, podmiot - uzupełnia zdania odpowiednio dobranymi nazwami wykonawców czynności - wypisuje ze zdań związki główne - dopisuje brakujące orzeczenia - wskazuje wyraz, od którego zależy w zdaniu forma 2 27 orzeczenia - wskazuje w podanym tekście zdania, w których są wyłącznie podmioty i orzeczenia lub same orzeczenia - rozumie pojęcie zdanie nierozwinięte - wskazuje w tekście dialogu zdania nierozwinięte - podkreśla podmioty i orzeczenia - przyporządkowuje wykonawców czynności do poszczególnych zdań, biorąc pod uwagę formę zdań - wśród podanych wyrazów wskazuje te, które mogą być orzeczeniami - układa zdania, wykorzystując podane orzeczenia - rozumie, czym jest podmiot domyślny - ustala, czy podane zdania są zdaniami rozwiniętymi - wskazuje w dialogach zdania pojedyncze nierozwinięte - uzupełnia tekst orzeczeniami (zc) - określa przypadek wyrazów występujących w roli podmiotów (zc) - wskazuje rzeczownik, który pełni funkcję podmiotu (zc) - podkreśla orzeczenia/podmioty (zc) - łączy podmioty z odpowiednimi orzeczeniami (zc) - redaguje krótkie opowiadanie, wykorzystując utworzone związki wyrazowe (zc) - wypisuje z podanych zdań związki główne (zc) - dopisuje podmiot domyślny (zc) - wskazuje zdania nierozwinięte (zc) - nadaje ilustracjom tytuły w formie zdań pojedynczych nierozwiniętych (zc) 28 Do jakich faktów z życia - Fryderyku! Wróć do Warszawy; Fryderyka Chopina nawiązują Chopinowi – Duda-Gracz obrazy Jerzego DudyGracza? [podręcznik: s. 98–99, 241–242] I, 1: 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 2; II, 2: 8), 3: 1); III, 1: 2), 2: 5), 6) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 20 na CD-ROM-ie; płyta CD audio dołączona do poradnika] 37. 38. Kto „rozmawia” z pomnikiem - Wanda Chotomska, Rozmowa z panem Adama Mickiewicza Mickiewiczem w poznanym wierszu? - opis I, 1: 1), 2), 4), 7), 8), 9), 2; II, [podręcznik: s. 100–102] - zapisuje w tabeli informacje dotyczące podanych zdań (zc) - rozpoznaje osobę, której pomnik został przedstawiony na zdjęciu (sc) - podpisuje zdjęcie (sc) - zaznacza na osi czasu i ilustruje fakty z życia Fryderyka Chopina (sc) - korzysta z dostępnych źródeł informacji - czyta ciekawostki dotyczące Szopena związane z jego pobytem w Warszawie - omawia różnice między plakatem a afiszem - wypowiada się na temat plakatów nagrodzonych w konkursie „Fryderyku! Wróć do Warszawy” - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - słucha audycji radiowej - zapisuje odpowiedzi na pytania dotyczące treści przeczytanego tekstu i wysłuchanej audycji (sc) - maluje ilustrację oddającą nastrój podczas słuchania ulubionej muzyki - organizuje wystawę „muzycznych” prac malarskich - redaguje zaproszenie - wypowiada się na temat stawiania pomników - podaje przykłady pomników znajdujących się w najbliższej okolicy - rozpoznaje pomniki przedstawione na zdjęciach (sc) - podpisuje zdjęcia (sc) 2 1 29 2: 2), 4), 5), 11); III, 1: 1), 5), 6), 7), 2: 5), 6) Obraz zachodu słońca nie pędzlem, lecz piórem malowany. 39. I, 1: 1), 2), 4), 7), 8), 9), 2; II, 2: 1), 2), 4), 5), 11); III, 1: 1), 5), 2: 5), 6) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 21 na CD-ROM-ie] - Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz (fragment) - opis - porównanie literackie [podręcznik: s. 103, 112; zeszyt ćwiczeń, s. 70–72] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 22 na CD-ROM-ie] Uwaga! Lekcja poprzedzona zadaniem domowym: uczniowie opisują zachód - przypomina informacje na temat Adama Mickiewicza i epoki, w której żył poeta - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - określa treść i formę wiersza - wyjaśnia przenośne znaczenie podanych słów - ustala związek podanego zwrotu z życiem poety - określa związek podanego fragmentu Pana Tadeusza z tekstem wiersza i marzeniami poety - redaguje opis pomnika na podstawie podanego planu (sc) - prezentuje zredagowany opis (sc) - odpowiada w imieniu poety na pytanie kończące wiersz - zbiera i prezentuje informacje o pomnikach poświęconych Adamowi Mickiewiczowi - wypowiada się na temat zachodów słońca - ogląda materiał ilustracyjny przedstawiający zachody słońca - notuje spostrzeżenia na temat poczynionych obserwacji (sc) - ogląda fragment filmu - prezentuje zredagowany opis zachodu słońca - wyjaśnia znaczenia podanych wyrazów (sc) - korzysta ze słownika języka polskiego (sc) - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - określa tematykę, nastrój i charakteru wiersza - nadaje tytuł fragmentowi tekstu 1 30 słońca. 40. W jakich okolicznościach powstała pieśń Marsz, marsz Polonia? - Pieśń „Marsz, marsz Polonia” - refren - opis obrazu I, 1: 1), 2), 4), 6), 7), 8), 9); II, 2: 1), 2), 5); III, 1: 1), 5), 6), 7), 2: 5), 6) [podręcznik: s. 104–105, zeszyt ćwiczeń: s. 60–61] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 23 na CD-ROM-ie; płyta CD audio dołączona do poradnika] Uwaga! Lekcja poprzedzona pracą domową: 1. zadanie z karty pracy nr 23. - rozumie pojęcie porównanie literackie - wypisuje z tekstu czasowniki ilustrujące poszczególne etapy zachodu słońca, epitety wraz z określanymi wyrazami oraz porównania (sc) - omawia różnice między poetyckim a niepoetyckim opisem - dopisuje dalszy ciąg porównań (zc) - zapisuje porównania, którymi posługuje się na co dzień (zc) - wyjaśnia znaczenia podanych zwrotów (zc) - podkreśla porównania we fragmencie wiersza (zc) - tworzy cykl ilustracji do tekstu (sc) - podaje informacje na temat znanych polskich pieśni patriotycznych, żołnierskich i powstańczych (sc) - formułuje i zapisuje wniosek dotyczący znaczenia pieśni patriotycznych w dziejach narodu polskiego (sc) - słucha nagrania pieśni - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - wyjaśnia znaczenia niezrozumiałych wyrazów występujących w tekście pieśni - zapoznaje się z wiadomościami na temat polskiej emigracji - wyjaśnia okoliczności powstania utworu - objaśnia znaczenia form czasowników użytych w tekście pieśni - wypowiada się na temat uczuć, jakie miała wywoływać 1 31 Zakręty ortografii. Rozbieżności między mową a pismem. I, 2; III, 2: 5) 41. - Agnieszka Frączek, Co widzi widz? [podręcznik: s. 106–107; zeszyt ćwiczeń: s. 175–177] pieśń - rozumie pojęcie refren - wskazuje refren w pieśni - wskazuje nawiązania do Mazurka Dąbrowskiego zawarte w refrenie - wypowiada się na temat obrazu Jana Matejki - redaguje plan opisu obrazu (sc) - opisuje obraz (sc) - wskazuje refren w pieśni My, Pierwsza Brygada w wierszu (zc) - zapisuje z pamięci słowa refrenu hymnu Polski (zc) - wypowiada się na temat roli refrenu w utworze (zc) - zapisuje refren swojej ulubionej piosenki (zc) - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - wskazuje wyraz w wierszu wyróżniający się spośród innych - wyjaśnia, czym odróżnia się wskazany wyraz od pozostałych - podkreśla w podanych wyrazach litery oznaczające głoski, które wymawia się inaczej niż zapisuje - podaje takie formy wyrazów, dzięki którym można wyjaśnić ich pisownię - dzieli wyrazy na dwie grupy w zależności od miejsca, w którym zachodzą rozbieżności między ich wymową a zapisem - podaje własne przykłady wyrazów, w których zachodzą rozbieżności między ich wymową a zapisem 1 32 Jak należy się odnosić do symboli narodowych? 42. I, 1: 1), 2), 3), 4), 6), 10), 2; II, 4; III, 1: 2), 8) - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Logo – Polska - logo [podręcznik: s. 108–109, 124] - uzupełnia literami nazwy miast w celu wyjaśnienia różnic między ich pisownią a wymową - uzupełnia wyrazy brakującymi literami - podkreśla wyrazy z rozbieżnościami między mową a pismem - w rozwiązaniach rebusów podkreśla litery oznaczające głoski, które wymawia się inaczej niż pisze (zc) - wyjaśnia, dlaczego wyróżnione litery oznaczające głoski zapisuje się w różny sposób, mimo że brzmią tak samo (zc) - dopisuje do podanych czasowników takie ich formy, w których wymowa wyróżnionych głosek jest niezgodna z ich pisownią (zc) - dopisuje do podanych wyrazów takie ich formy, aby głoski, które wymawia się bezdźwięcznie na końcu wyrazów, brzmiały dźwięcznie w środku wyrazów (zc) - dopisuje formy wyrazów uzasadniające ich pisownię (zc) - uzupełnia imiona, zwracając uwagę na różnice między wymową a pismem (zc) - uzupełnia wyrażenia brakującymi literami (zc) - rozwiązuje rebus, a następnie układa zdanie z wyrazemrozwiązaniem (zc) - rozwiązuje krzyżówkę (sc) - zapoznaje się z informacjami na temat Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej - korzysta z dostępnych źródeł informacji - ogląda książkowe wydanie konstytucji - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela 1 33 [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 24 na CD-ROM-ie] 43. Do jakich miejsc i wydarzeń nawiązuje poeta w wierszu Pieśń o fladze? - Konstanty Ildefons Gałczyński, Pieśń o fladze - porównanie literackie I, 1: 1), 2), 4), 7), 8), 9), 2; II, 2: 1), 4), 5), 11), 3: 1); III, 1: 5), 9), 2: 5), 6), 7) [podręcznik: s. 110–112] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 25 na CD-ROM-ie; płyta CD audio - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - uzasadnia, że przytoczony tekst jest tekstem urzędowym - wymienia symbole narodowe - wypowiada się na temat znaczenia symboli państwowych w życiu narodu - wymienia miejsca, w których spotyka się symbole narodowe - wypowiada się na temat przedstawionych znaków - ocenia obejrzane znaki - zapoznaje się z historią polskich barw narodowych - formułuje zasady dotyczące właściwego odnoszenia się do symboli narodowych (sc) - wypowiada się na temat traktowania symboli innych narodowości i państw - projektuje znak promujący Polskę lub polskie produkty - układa hasło związane z kształtowaniem postaw patriotycznych młodych Polaków - zapisuje podstawowe informacje na temat wybranej konstytucji (sc) - odczytuje nazwę święta ukrytą w diagramie (sc) - podaje informacje na temat Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej - wypowiada się na temat okoliczności wywieszania flagi narodowej - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - wyjaśnia sens pierwszej zwrotki wiersza 1 34 dołączona do poradnika] 44. Planujemy wycieczkę do wybranego muzeum warszawskiego. - Pamiątki i muzea I, 1: 1), 6), 2; III, 1: 1), 2), 5), 6), 7), 8), 2: 5), 6), 7) [podręcznik: s. 113–114; zeszyt ćwiczeń: s. 77–80] - słownictwo związane z muzeum [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 26 na CD-ROM-ie] - wskazuje środki poetyckie - wyjaśnia sens zastosowanych środków poetyckich - tłumaczy sens rozmowy prowadzonej między flagami - podaje sposoby na okazywanie czci i szacunku fladze narodowej (sc) - słucha nagrania piosenki - określa związek między wysłuchaną piosenką a poznanym wierszem - wymyśla porównania - redaguje dialog (sc) - rozpoznaje i nazywa przedmioty przedstawione na zdjęciach - wskazuje miejsca, gdzie można zobaczyć pamiątki patriotyczne - słucha informacji na temat Orderu Orła Białego - wyjaśnia znaczenie wyrazu muzeum (sc) - korzysta ze słownika języka polskiego - uzupełnia notatkę graficzną na temat muzeum (sc) - rozwiązuje rebus (zc) - łączy logo z nazwą placówki muzealnej (zc) - łączy nazwę muzeum z zainteresowaniami zwiedzających (zc) - podaje muzeum, z jakiego pochodzi eksponat (zc) - wyjaśnia, czym jest katalog (zc) - zapoznaje się z informacjami na temat rodzajów muzeów warszawskich - sporządza plan wycieczki do wybranego muzeum 2 35 W muzeum pamiątek spod Grunwaldu. - Edmund Niziurski, Awantura w Niekłaju - rekonstrukcje historyczne I, 1: 1), 2), 4), 6), 9), 2, 3: 5); II, 2: 2), 9),11), 3: 1) [podręcznik: s. 115–117] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 27 na CD-ROM-ie] 45. Uwaga! Lekcja poprzedzona zadaniem domowym: wybrani uczniowie przygotowują informacje na temat bitwy pod Grunwaldem. warszawskiego (sc) - prezentuje przygotowany plan wycieczki - wymyśla i zapisuje zasady, jakich należy przestrzegać podczas zwiedzania muzeum (zc) - opisuje logo muzeum (zc) - projektuje znak wybranej placówki muzealnej (zc) - pisze notatkę na temat muzeum na podstawie podanych stron internetowych (zc) - pisze sprawozdanie z wycieczki do muzeum (zc) - ogląda film reklamujący Muzeum Historyczne Miasta Krakowa (zc) - pisze, co chciałby obejrzeć w Krakowie (zc) - rozpoznaje obiekt przedstawiony na zdjęciu i nazywa wydarzenie historyczne, którego dotyczy (sc) - opowiada o bitwie pod Grunwaldem - prezentuje dostępny materiał ilustracyjny - wskazuje Grunwald na mapie - odczytuje informacje na temat wsi Grunwald - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta cicho ze zrozumieniem - określa tematykę tekstu - zapisuje informacje na temat problemów, jakie wynikły w trakcie przygotowań do rekonstrukcji bitwy (sc) - ogląda fragment filmu Krzyżacy - projektuje i wykonuje eksponaty muzealne (sc) - redaguje opowieści związane z przygotowanymi eksponatami (sc) 2 36 Kraina języka. Określenia. Zdanie rozwinięte. I, 3: 1), 2), 3), 4) 46. - określenia - wyraz określany i określający - orzeczenie - podmiot - zdanie rozwinięte [podręcznik: s. 118–121; zeszyt ćwiczeń: s. 123–126] - prezentuje efekt pracy grupy – występuje w roli przewodnika muzealnego (sc) - występuje w roli turysty zwiedzającego muzeum (sc) - ogląda inscenizację bitwy pod Grunwaldem - wyjaśnia, czym jest rekonstrukcja historyczna - uzasadnia, ze warto organizować rekonstrukcje historyczne - wyjaśnia, jakie znaczenie dla rycerzy pod Grunwaldem miała polska chorągiew - opracowuje plan rekonstrukcji ważnego wydarzenia historycznego - porównuje teksty w celu wyciągnięcia wniosków dotyczących stosowania określeń - rozumie, czy są określenia - podkreśla określenia w podanych związkach wyrazowych - wskazuje wyrazy określane przez zaznaczone określenia - nazywa określane części zdania - w podanych parach wyrazów wskazuje wyraz określany i określający - wypisuje z tekstu pary wyrazów określanych i określających - uzupełnia zdanie nierozwinięte określeniami - rozumie, czym jest zdanie rozwinięte - wzbogaca treść zdań nierozwiniętych w inny sposób niż zaproponowany - uzupełnia przysłowia określeniami - tworzy zdania, łącząc rzeczowniki w funkcji podmiotu 1 37 O postawach młodych Polaków wyrażających szacunek do ojczyzny - nasze rozważania zainspirowane wierszem Polska. 47. I, 1: 1), 2), 3), 4), 7), 9); II, 2: 4), 5),11), 3: 1), 4; III, 1: 10) 48. Ojczyzna twa – - Antoni Słonimski, Polska - patriotyzm [podręcznik s. 122–123] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 28 na CD-ROM-ie] - treści zawarte w 3. rozdziale podręcznika z czasownikami w funkcji orzeczenia (zc) - uzupełnia zdania określeniami (zc) - podkreśla podmioty i orzeczenia (zc) - podpisuje obrazki zdaniami coraz bardziej bogatymi w określenia (zc) - uzupełnia zdania odpowiednimi określeniami (zc) - łączy wyraz określany z odpowiednim wyrazem określającym (zc) - wskazuje tekst bogatszy w informacje (zc) - rozwija zdania, dodając wybrane określenia do podmiotu i do orzeczenia (zc) - wskazuje na mapie Europy Polskę i jej sąsiadów - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - określa tematykę i formę wiersza - nazywa nadawcę i adresata wypowiedzi - uzupełnia schemat informacjami z tekstu (sc) - określa charakter wiersza - wyjaśnienia znaczenie słowa patriotyzm - podaje przykłady postaw, zachowań młodych ludzi, które wyrażają szacunek, przywiązanie do ojczyzny - współtworzy plakat będący zapisem rozważań prowadzonych w grupie nad przedstawionym zagadnieniem (sc) - prezentuje efekt pracy grupy (sc) - recytuje tekst z pamięci - rozumie pojęcia: podmiot, orzeczenie, związek główny 2 1 38 przygotowanie do sprawdzianu. I, 3: 1), 2); II, 2: 4), 4 Ojczyzna twa – piszemy sprawdzian. 49. [do wykorzystania zadania do wyboru zamieszczone na CD-ROM-ie] - sprawdzian kontrolny nr 3 [dostępny na CD-ROM-ie] I, 1: 1), 4), 7), 3: 1), 2); II, 2: 4), 4; III, 1: 5), 6), 2: 5), 6) - wskazuje (podkreśla) podmioty - rozpoznaje (podkreśla) określenia - rozróżnia (tworzy) zdania rozwinięte i nierozwinięte - rozumie pojęcia: epitet, refren, porównanie literackie - czyta cicho ze zrozumieniem - rozumie pojęcia: podmiot, orzeczenie, związek główny - wskazuje podmioty - rozpoznaje określenia - rozróżnia zdania rozwinięte i nierozwinięte - rozumie pojęcia: epitet, refren, porównanie literackie - opisuje przedmiot (pomnik) 1 Świat mitów Czy rozumiesz to, co czytasz? - Sat-Okh, Powstanie człowieka Spotkanie 4. „Powstanie człowieka.” [podręcznik, s. 162–166] 50. 51. I, 1: 1), 4), 6), 7), 8), 9); II, 1: 3), 2: 2), 10), 11) Jak powstał świat według mitu chińskiego P’an-ku – twórca kosmosu? - test nr 4 sprawdzający stopień opanowania umiejętności cichego czytania ze zrozumieniem [dostępny na CD-ROM-ie] - Helena Adamczewska, P’an-ku – twórca kosmosu - mit I, 1: 1), 2), 4); II, 2: 2), 9), 11) [podręcznik: s. 130–133] - czyta cicho ze zrozumieniem - udziela odpowiedzi na postawione pytania - porównuje odpowiedzi zaznaczone (podane) na sprawdzianie z wzorcowymi rozwiązaniami 1 - wypowiada się na temat zwyczajów i tradycji związanych z jajkiem - czyta informacje na temat symboliki jajka - uzupełnia na podstawie tekstu schemat dotyczący wierzeń związanych z jajkiem (sc) - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela 39 1 [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 29 na CD-ROM-ie] Jakie środki poetyckie zastosował autor w wierszu Aby nas nie obudzić? 52. I, 1: 1), 2), 3), 4), 7), 8), 9), 2; II, 2: 1), 4), 5), 11), 3: 1) - Józef Ratajczak, Aby nas nie obudzić - wiersz biały - wyraz dźwiękonaśladowczy - dźwiękonaśladownictwo [podręcznik: s. 134; zeszyt ćwiczeń: s. 59,62–64] - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - podkreśla niezrozumiałe wyrazy - wyjaśnia znaczenia niezrozumiałych wyrazów - określa tematykę mitu - wyjaśnia znaczenie słowa pa’n-ku - porządkuje chronologicznie etapy tworzenia kosmosu (sc) - wyjaśnia pojęcie mit - określa różnice między mitem a baśnią - wyjaśnia znaczenia podanych związków frazeologicznych (sc) - korzysta ze słownika języka polskiego i frazeologicznego - wskazuje znaczenie podanego rzeczownika mające związek z poznanym mitem - wyjaśnia związek podanych wyrazów ze słowem byt - szuka informacji na temat ludowych zwyczajów związanych z Wielkanocą i odradzaniem się życia na wiosnę - opowiada o zbiorach/działalności pobliskiego muzeum wsi/ muzeum etnograficznego/ skansenu itp. - łączy frazeologizmy z odpowiednimi znaczeniami (sc) - korzysta ze słownika języka polskiego (sc) - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - wyjaśnia, czym jest wiersz biały - zestawia przeciwstawne wyrażenia (zc) - wskazuje wiersz biały, uzasadniając wypowiedź (zc) - dowodzi, że utwór jest przykładem wiersza białego - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) 40 1 [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 30 na CD-ROM-ie] 53. Opowiadamy o powstaniu świata na podstawie poznanego fragmentu Mitologii. - Jan Parandowski, Narodziny świata - mit - mitologia - plan wydarzeń I, 1: 1), 2), 4), 6), 7), 8), 9), 2; [podręcznik: s. 135–141] - określa tematykę wiersza - określa związek frazeologizmów z treścią wiersza - odczytuje zaszyfrowane terminy literackie (sc) - wyjaśnia pojęcia: dźwiękonaśladownictwo, wyraz dźwiękonaśladowczy - tworzy czasowniki od podanych wyrazów dźwiękonaśladowczych (zc) - zapisuje czasowniki i rzeczowniki dźwiękonaśladowcze (zc) - wypisuje z fragmentów wierszy/wiersza wyrazy dźwiękonaśladowcze oraz podkreśla celowo nagromadzone głoski (zc) - omawia sens przenośni zawartych w wierszu - określa nastrój wiersza - tworzy ilustracje do wskazanych fragmentów wiersza (sc) - rysuje obrazek/ komiks, w którym występujący bohaterowie mogliby wydawać podane dźwięki (zc) - „opowiada” za pomocą dźwięków i mimiki o wybranym wydarzeniu (zc) - bierze udział w klasowy konkursie na dźwiękowe opowiadanie-zagadkę (zc) - czyta cicho ze zrozumieniem - rozwiązuje krzyżówkę (sc) - wyjaśnia pojęcia mitologia, mit - uzupełnia drzewo genealogiczne bogów (sc) - zapoznaje się z wizerunkami najważniejszych bogów Olimpu 41 2 54. II, 2: 1), 2), 3), 4), 9), 10), 11), 3: 1); III, 1: 7), 2), 2: 5), 6) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 31 na CD-ROM-ie] Jakie uczucia wyraża wiersz Leopolda Staffa Niebo w nocy? - Leopold Staff, Niebo w nocy - wiersz biały - epitet I, 1: 1), 2), 4), 7), 8), 9), 2; II, 2: 1), 4), 5), 11), 3: 1) [podręcznik: s. 142] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 32 na CD-ROM-ie] - zapisuje informacje na temat głównego bohatera (sc) - redaguje plan wydarzeń - opowiada na podstawie mitu o powstaniu świata - zapoznaje się z informacjami podanymi w rubryce Czy wiesz, że... - łączy podane cząstki wyrazów z cząstką -logia - korzysta ze słownika wyrazów obcych - wyjaśnia dosłowne i przenośne znaczenia podanych słów i wyrażeń (sc) - szuka w internecie informacji na temat współczesnego zastosowania imion najważniejszych greckich bogów - zapisuje skojarzenia do podanych wyrażeń (sc) - wypowiada się na temat wyglądu nieba nocą i w dzień - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - określa tematykę utworu - tłumaczy sens powiedzenia „to przechodzi ludzkie pojęcie” - łączy frazeologizmy z odpowiednimi znaczeniami (sc) - korzysta ze słownika języka polskiego/słownika frazeologicznego (sc) - wypowiada się na temat uczuć wyrażonych w wierszu - rozumie pojęcia: wiersz biały, epitet - uzasadnia, że poznany wiersz jest przykładem wiersza białego - podkreśla w tekście epitety (sc) - dopisuje epitety do wskazanych rzeczowników (sc) 1 42 Pięknie żyć – co to znaczy? I, 1: 1), 2), 9); II, 2: 5), 4 - Anna Bernat, Krystyna Kwiatkowska, Pięknie żyć - piosenka - refren [podręcznik: s. 142] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 33 na CD-ROM-ie; płyta CD audio dołączona do poradnika] 55. 56. Kraina języka. Związki wyrazowe współrzędne i podrzędne. - związek wyrazowy - związek podrzędny - związek współrzędny I, 3: 1), 2), 3), 4) [podręcznik: s. 143–145; zeszyt ćwiczeń: s. 127–131] - tworzy słowa zawierające wyraz noc (sc) - wypowiada się na podany temat - tworzy ilustrację do wiersza - tworzy listę ważnych pytań (sc) - słucha nagrania piosenki - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - odczytuje pytania zawarte w tekście - formułuje pytanie, na które odpowiedź znajduje się w refrenie - w toku gry w Pokera kryterialnego udziela odpowiedzi na pytanie: Co to znaczy pięknie żyć?, dokonując podziału propozycji na pierwszo-, drugo- i trzeciorzędne (sc) - prezentuje końcowy efekt gry (sc) - uzasadnia w imieniu grających propozycje, które znalazły się na polu z kryteriami pierwszorzędnymi - układa pomieszane fragmenty przysłów w odpowiednie całości (sc) - wyjaśnia znaczenia wybranych przysłów - tworzy: Mój dekalog pięknego życia - rozumie pojęcia: związek wyrazowy, związek podrzędny, związek współrzędny - uzupełnia zdania odpowiednimi określeniami - tworzy związki wyrazowe, łącząc odpowiednie wyrazy - podkreśla pary wyrazów, które łączy wyraz i albo oraz - dopisuje ciągi pasujących określeń - nazywa związki wyrazowe między podanym wyrazem a dopisanymi określeniami 1 1 43 W jaki sposób powstała fantastyczna kraina Narnia? - Clive Staples Lewis, Stworzenie Narnii [podręcznik: s. 146–147] 57. I, 1: 1), 2), 4), 6), 7), 9); II, 2: 1), 3), 9), 10), 3: 1) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz - nazywa związki wyrazowe między dopisanymi wyrazami - wskazuje w tekście związki podrzędne i współrzędne - wskazuje wyraz określany i określający w związkach podrzędnych - wskazuje podmiot i orzeczenie - wypisuje ze zdań związki współrzędne i podrzędne - łączy wyrazy nadrzędne z odpowiednimi wyrazami podrzędnymi (zc) - odnajduje w związkach wyrazowych wyraz określany i określający (zc) - zapisuje podane wyrazy w odpowiedniej formie (zc) - rysuje strzałki od wyrazów nadrzędnych (określanych) do wyrazów podrzędnych (określających) (zc) - dodaje odpowiednie określenia do wyrazów nadrzędnych - pyta właściwie o wyraz podrzędny (zc) - wskazuje związki współrzędne (zc) - grupuje wyrazy, tak aby utworzyły związki współrzędne zgodne z opisami (zc) - wskazuje poprawnie utworzone związki wyrazowe (zc) - wskazuje w podanych zdaniach związki podrzędne i współrzędne łączące się ze sobą (zc) - wypisuje związki wyrazowe z podanych zdań (zc) - zapisuje informacje na temat przytoczonego cytatu (sc) - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta cicho ze zrozumieniem - określa tematykę tekstu - uzasadnia związek treści tekstu z Biblią 1 44 nr 34 na CD-ROM-ie] Przygotowujemy klasową inscenizację na podstawie poznanej miniatury teatralnej. 58. I, 1: 1), 2), 4), 5), 3: 5); II, 2: 2), 3), 6),11), 3: 1); III, 1: 5), 8), 10), 2: 5), 6) - Agata Szydełko, Scenariusz miniatury teatralnej na podstawie mitu „Demeter i Kora” Wandy Markowskiej - elementy widowiska teatralnego: gra aktorska, reżyseria, dekoracja, charakteryzacja, kostiumy, rekwizyty - scenariusz - tekst główny - tekst poboczny [podręcznik: s. 148–152] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 35 na CD-ROM-ie] 59. Zakręty ortografii. Pisownia -i, -ji, -ii w zakończeniach rzeczowników. I, 2, 3: 3), 4); III, 2: 5) - Agnieszka Frączek, Pięciu kowboi i rycerz w zbroi - pisownia rzeczowników rodzaju żeńskiego zakończonych na -ja - pisownia rzeczowników rodzaju - wskazuje centralną postać wydarzeń - opowiada o działaniach bohatera - zapisuje wyrazy nazywające wygląd lwa (sc) - zapisuje określenia odnoszące się do głosu Aslana (sc) - wypisuje i omawia zalecenia oraz przestrogi przekazane przez Aslana wybranym istotom (sc) - przedstawia Narnię w dowolnej technice plastycznej - wyjaśnia sens przytoczonych słów - odczytuje zaszyfrowaną informację (sc) - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - określa tematykę mitu - wyjaśnia, na jakie odwieczne pytanie ludzkości próbuje odpowiedzieć mit - czyta głośno (wyraźnie, wyraziście) - porównuje tekst mitu z tekstem scenariusza przedstawienia (sc) - pracuje w grupie nad przygotowaniem przedstawienia (sc) - prezentuje efekt pracy w grupie - wykonuje afisz teatralny/ zaproszenie na klasową inscenizację - przygotowuje fotorelację ze spektaklu - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - zapisuje wyrazy wyróżnione w wierszu w formie podstawowej - wskazuje wyraz mający związek z podaną zasadą pisowni - porządkuje wyrazy zakończone na -ja zgodnie z 2 1 45 żeńskiego zakończonych na -ia [podręcznik: s. 153–156; zeszyt ćwiczeń: s. 178–181] podanymi wskazówkami - tworzy formy D., C. i Ms. podanych rzeczowników - uzupełnia zdania odpowiednimi formami podanych nazw własnych - uzupełnia zdania odpowiednią formą rzeczownika - wskazuje imię dziewczynki, które nie pasuje do pozostałych, uzasadniając wybór - układa zdania z nazwami przedmiotów szkolnych, używając ich w D., C. lub Ms. - uzupełnia zdania odpowiednimi formami rzeczowników: Gdynia, Polonia, Słupia, Hiszpania, Dania - tworzy formy dopełniacza lp. rzeczowników zakończonych na -ja występujące po c, s, z oraz po samogłoskach (zc) - tworzy formy dopełniacza lp. rzeczowników zakończonych na -ia (zc) - koloruje drogę, którą tworzą wyrazy mające w dopełniaczu zakończenie -ii (zc) - uzupełnia zdania odpowiednimi formami podanych rzeczowników (zc) - uzupełnia zdania formami dopełniacza podanych rzeczowników (zc) - układa zdania z formami D. C. lub Ms. podanych nazw (zc) - podkreśla zakończenia wyrazów, w których słychać cj, zj i sj (zc) - dopisuje brakujące formy dopełniacza podanych 46 Opisujemy Prometeusza – mitologicznego dobroczyńcę ludzkości. I, 1: 1), 2), 4), 6), 7); II, 2: 2), 3), 9), 10), 11), 3: 1), 4; III, 1: 1), 5), 6), 7), 8), 2: 5), 6), 7) - Grzegorz Kasdepke, Nasz przyjaciel Prometeusz - mit - prometejska postawa [podręcznik: s. 157–161] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 36 na CD-ROM-ie] 60. 61. Dlaczego Wielki Duch postanowił stworzyć - Sat-Okh, Powstanie człowieka - mit rzeczowników (zc) - dopisuje formy dopełniacza podanych imion i nazw geograficznych (zc) - zna i stosuje w praktyce zasady dotyczące pisowni rzeczowników rodzaju żeńskiego zakończonych w M. na -ja lub -ia - rozwiązuje krzyżówkę (sc) - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - określa tematykę tekstu - rozpoznaje w tekście mit - podaje informacje na temat głównego bohatera i jego działań na rzecz człowieka (sc) - wskazuje fragmenty tekstu, na podstawie których można się domyślać podanych cech i umiejętności bohatera - zapoznaje się z informacjami podanymi w rubryce Czy wiesz, że... - zapisuje informacje potrzebne do opisu postaci literackiej - omawia plan opisu postaci literackiej - opisuje postać literacką - rozumie pojęcie prometejska postawa (prometeizm) - podaje przykłady osób, które można uznać za „współczesnych” Prometeuszy (sc) - uzasadnia trafność nazwy Herkules nadanej samolotowi - uzasadnia trafność wyborów nazw dla podanych produktów i firm - czyta cicho ze zrozumieniem - rozwiązuje krzyżówkę (sc) 1 1 47 człowieka? [podręcznik: s. 162–167] 62. I, 1: 1), 2), 4), 6), 8); II, 2: 2), 3), 9), 10), 11), 3: 1); III, 1: 1), 2), 2: 5), 6) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 37 na CD-ROM-ie] Kraina języka. Grupa podmiotu i grupa orzeczenia. - grupa podmiotu - grupa orzeczenia I, 3: 1), 2), 3), 4) [podręcznik: s. 168–170; zeszyt ćwiczeń: s. 132–136] - określa tematykę tekstu - podaje informacje na temat głównego bohatera - zapisuje informacje na temat wyglądu i cech poszczególnych postaci stworzonych przez Manitou (sc) - opowiada treść legendy - porównuje poznane opowieści o powstaniu człowieka - zapisuje wypowiedź na temat ostrzeżenia zawartego w słowach bohatera - uzasadnia własne zdanie - gromadzi informacje na temat twórcy legendy - zachęca do zorganizowania wycieczki klasowej - opracowuje program wycieczki - rozumie pojęcia: grupa podmiotu, grupa orzeczenia - łączy podane wyrazy w związki wyrazowe - rozwija zdania za pomocą wybranych określeń - podkreśla podmioty i orzeczenia - w podanych zdaniach oddziela grupę podmiotu od grupy orzeczenia - rozwija grupy podmiotów/grupy orzeczeń w podanych zdaniach - łączy w zdania przemieszane grupy podmiotów i grupy orzeczeń - oddziela określenia należące do grup podmiotów od określeń należących do grup orzeczeń - podkreśla podmioty i orzeczenia w podanych grupach podmiotu i grupach orzeczenia (zc) - łączy w zdania odpowiednie grupy podmiotu i grupy 1 48 Ta historia zdarzyła się... Piszemy opowiadania. - opowiadanie - opowiadanie twórcze i odtwórcze - dialog w opowiadaniu III, 1: 5), 6), 7), 2: 3), 5) [zeszyt ćwiczeń: s. 41–46] 63. 64. Jak doszło do tego, że świat - Janusz Korczak, Legenda o pieśni orzeczenia (zc) - rozwija zdania, używając wybranych określeń podmiotu i orzeczenia (zc) - podkreśla podmioty i orzeczenia w zdaniach (zc) - wypisuje z wiersza określenia oznaczonych orzeczeń (zc) - wskazuje określenia podmiotów i orzeczeń (zc) - rozwija zdania tak, aby dopisane określenia odpowiadały na podane pytania (zc) - rozwija podane zdania, dodając określenia do podmiotów i orzeczeń - oddziela grupę podmiotu od grupy orzeczenia (zc) - podkreśla wyrazy oznaczające następstwo czasowe (zc) - oddziela wyrazy oznaczające kolejność wydarzeń od wyrazów oznaczających tempo wydarzeń (zc) - układa ustne opowiadanie na podstawie podanego planu (zc) - przekształca plan wydarzeń, zmieniając zdania na równoważniki zdań (zc) - przekształca punkty planu wydarzeń w zdania bogate w treść (zc) - wydziela myślnikami dialogi z tekstu (zc) - pisze na podstawie historyjki obrazkowej opowiadanie z zastosowaniem dialogu (zc) - pisze opowiadanie odtwórcze na podstawie bajki (zc) - pisze opowiadanie/legendę/mit na podstawie własnych lub wymyślonych zdarzeń (zc) - zapoznaje się z informacjami na temat języka migowego 2 1 49 65. przestał być niemy? - opowiadanie twórcze I, 1: 1), 2), 4), 6), 7), 8), 9), 2, 3: 5); II, 2: 1), 2), 9), 11), 3: 1); III, 1: 1), 2), 4), 5), 6), 7), 2: 5), 6) [podręcznik: s. 171–172] Skąd wziął się w języku polskim związek frazeologiczny koń trojański? - Stanisław Srokowski, Przygody Odyseusza - frazeologizm I, 1: 1), 2), 4), 8), 3: 5); II, 2: 2), 9), 10), 11), 3: 1); III, 1: 1), 2), 2: 5) [podręcznik: s. 173–175] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 38 na CD-ROM-ie] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 39 na CD-ROM-ie] i polskiego alfabetu palcowego - korzysta z dostępnych źródeł informacji - wypowiada się na temat swojego wyobrażenia świata pozbawionego dźwięków - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta cicho ze zrozumieniem - określa tematykę tekstu - porządkuje plan wydarzeń (sc) - opowiada o przebiegu wydarzeń - wyjaśnia nawiązania do obrazu stworzenia świata ukazanego w Biblii (sc) - pisze opowiadanie twórcze na podany temat - pokazuje swoje imię w języku migowym - wyjaśnia cel napisania legendy - wyjaśnia pojęcie frazeologizm - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - uzupełnia na podstawie tekstu schemat dotyczący wojny trojańskiej odpowiednimi informacjami (sc) - opowiada na podstawie schematu o przebiegu wydarzeń - czyta informacje na temat Troi - odpowiada na pytanie z tematu lekcji - wyjaśnia znaczenie frazeologizmu koń trojański - wchodzi w rolę bohatera, biorąc udział w scence pantomimicznej (sc) - uzasadnia trafność nazwy „koń trojański” w odniesieniu do szkodliwego oprogramowania 1 50 Świat mitów – przygotowanie do sprawdzianu. 66. [do wykorzystania zadania do wyboru zamieszczone na CD-ROM-ie] I, 3: 1), 2); II, 2: 6), 11) Świat mitów – piszemy sprawdzian. I, 1: 1), 4), 7), 3: 1), 2); II, 2: 6), 11); III, 1: 5), 6), 2: 5), 6) 67. - treści zawarte w 4. rozdziale podręcznika - sprawdzian kontrolny nr 4 [dostępny na CD-ROM-ie] - dopasowuje frazeologizmy do podanych znaczeń - wyjaśnia znaczenia frazeologizmów nawiązujących do mitologii - układa hasło przestrzegające użytkowników komputerów przed koniem trojańskim - rozpoznaje cechy gatunkowe mitu - rozumie pojęcia: związek wyrazowy współrzędny, związek wyrazowy podrzędny, grupa podmiotu, grupa orzeczenia - rozróżnia związki wyrazowe współrzędne i podrzędne - oddziela grupę podmiotu od grupy orzeczenia - rozumie pojęcia: frazeologizm, scenariusz teatralny, tekst główny, tekst poboczny - zna znaczenia związków frazeologicznych pochodzących z mitologii - czyta cicho ze zrozumieniem - rozpoznaje cechy gatunkowe mitu - rozumie pojęcia: związek wyrazowy współrzędny, związek wyrazowy podrzędny, grupa podmiotu, grupa orzeczenia - rozróżnia związki wyrazowe współrzędne i podrzędne - oddziela grupę podmiotu od grupy orzeczenia - rozumie pojęcia: frazeologizm, scenariusz teatralny, tekst główny, tekst poboczny - zna znaczenia związków frazeologicznych pochodzących z mitologii - pisze opowiadanie twórcze 1 1 Nasze legendy 51 68. Czy rozumiesz to, co czytasz? - Artur Oppman, Złota kaczka Spotkanie 5. „Złota kaczka.” [podręcznik, s. 212–216] I, 1: 1), 4), 6), 7), 8), 9); II, 1: 3), 2: 2),10), 11) - test nr 5 sprawdzający stopień opanowania umiejętności cichego czytania ze zrozumieniem [dostępny na CD-ROM-ie] - czyta cicho ze zrozumieniem - udziela odpowiedzi na postawione pytania - porównuje odpowiedzi zaznaczone (podane) na sprawdzianie z wzorcowymi rozwiązaniami Gwarą podhalańską o śpiących rycerzach. - rozwiązuje krzyżówkę (sc) - wyjaśnia znaczenie wyrazu gwara (sc) - korzysta ze słownika języka polskiego (sc) - wypowiada się na temat okoliczności zetknięcia się z gwarą - analizuje nazwy owoców używanych w różnych regionach Polski w celu wyciągnięcia wniosków (sc) - zapoznaje się z informacjami podanymi w rubryce Czy wiesz, że .... - słucha nagrania legendy - podkreśla w tekście wyrazy zaczerpnięte z gwary podhalańskiej - objaśnia znaczenia podkreślonych wyrazów - wskazuje na mapie Kościelisko i Giewont - opowiada treść legendy ogólnopolską polszczyzną - wyjaśnia sens pytania zawartego w zakończeniu legendy - wyjaśnia powód użycia przez autora gwary podhalańskiej - redaguje kartkę do Słowniczka gwary uczniowskiej (sc) I, 1: 1), 2), 9), 2; II, 2: 1), 9), 11), 3: 1), 4; III, 1: 1), 2: 5), 6) 69. - Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Śpiący rycerze - legenda - gwara [podręcznik: s. 180–181] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 40 na CD-ROM-ie; płyta CD audio dołączona do poradnika] 1 1 52 Do jakiej legendy nawiązuje poznany wiersz Marii Konopnickiej? - Maria Konopnicka, Tam, w moim kraju - porównanie - legenda I, 1: 1), 2), 4), 8), 9); II, 1: 1), 2: 1), 2), 4), 5), 9), 11), 3: 1), 4; III, 1: 1), 5), 7), 9), 10), 2: 5), 6) [podręcznik: s. 182] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 41 na CD-ROM-ie] 70. 71. Poznajemy fragment Kroniki polskiej Galla Anonima opowiadający o legendarnych początkach naszego państwa. - Gall Anonim, Kronika polska - legenda - plan wydarzeń - opowiadanie odtwórcze I, 1: 1), 2), 4), 6), 9), 2; II, 1: 3), 2: 1), 2), 9), 10), 11), 3: [podręcznik: s. 183–185] - sporządza słowniczek ciekawych nazw gwarowych używanych w najbliższym regionie (sc) - zapisuje wybrane informacje na temat Polski (sc) - wypowiada się na temat czasów, kiedy Polska była pod zaborami - ogląda mapę - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - rozumie pojęcie porównanie - wypisuje z wiersza porównania (sc) - wyjaśnia sens porównań zawartych w wierszu - opowiada treść legendy Kazimierza Przerwy-Tetmajera - odczytuje zwrotkę, w której poetka nawiązuje do legendy - wyjaśnia sens nawiązań do poznanej legendy - ogląda obraz Rycerz wśród kwiatów - dzieli się wrażeniami na temat obejrzanego obrazu - formułuje przesłanie, które chcieli przekazać twórcy wiersza i obrazu - redaguje opis obrazu według podanego planu (sc) - recytuje wiersz z pamięci - zapoznaje się z informacjami na temat kroniki Galla Anonima - rozwiązuje krzyżówkę (sc) - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - wymienia postacie występujące w tekście - ocenia postępowanie bohaterów 1 1 53 1), 4; III, 1: 1), 5), 7), 2: 5), 6) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 42 na CD-ROM-ie] 72. Projektujemy herb naszej miejscowości. - Legendarne potwory - pantomima I, 1: 1), 4), 6), 2, 3: 5); II, 3: 1); III, 1: 1), 5), 6), 7), 2: 5), 6) [podręcznik: s. 210–211] - cytuje odpowiednie fragmenty tekstu - przypomina treść legendy o Popielu - wskazuje przysłowie pasujące do treści utworu - redaguje plan wydarzeń - opowiada o przebiegu wydarzeń - rozumie pojęcie legenda - uzasadnia, że poznany utwór jest legendą - pisze opowiadanie (legendę) odtwórcze na podstawie poznanej legendy - wymienia przedstawicieli dynastii Piastów i podaje ich najważniejsze dokonania (sc) - ustnie opisuje wygląd wybranych herbów - czyta informacje na temat fantastycznych istot - przyporządkowuje opis odpowiedniemu wizerunkowi - omawia podobieństwa i różnice między wyobrażeniami tych samych istot znajdujących się na różnych herbach - projektuje (wykonuje) herb miejscowości - prezentuje przygotowany projekt (wykonany herb) - rozumie pojęcie pantomima - wybiera najciekawszy projekt (herb), uzasadniając wybór - bierze udział w przygotowaniu i odegraniu scenki pantomimicznej - opowiada o uczuciach związanych z udziałem w scence pantomimicznej, wykorzystując podane słownictwo - opisuje wybraną postać fantastyczną - opowiada znaną legendę związaną z niezwykłym stworem 1 54 Jaki związek z herbem Warszawy ma poznana legenda? I, 1: 1), 2), 4), 9), 2; II, 2: 3), 4), 9), 10), 11); III, 1: 1), 5), 6), 7), 2: 5), 6) - Ewa Szelburg-Zarembina, Warszawa, stolica Polski - legenda - podanie - opis [podręcznik: s. 186–189] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 43 na CD-ROM-ie] 73. - wykonuje portret opisanej postaci fantastycznej - rozpoznaje obiekty przedstawione na zdjęciach (sc) - identyfikuje Warszawę jako stolicę Polski - podaje informacje na temat Warszawy - słucha opowieści nauczyciela o Warszawie - wymienia zabytki znajdujące się w Warszawie - ogląda dostępny materiał ilustracyjny - wskazuje Warszawę na mapie - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - określa czas i miejsce wydarzeń - wymienia występujących bohaterów - cytuje odpowiednie fragmenty tekstu - podaje przykłady wyobrażeń fantastycznych występujących w tekście - opowiada legendę - rozumie pojęcia legenda, podanie - wskazuje wyróżniki legendy w poznanym tekście - określa związek legendy z wyglądem herbu Warszawy - odróżnia opis od opowiadania - redaguje opis herbu na podstawie podanego planu (sc) - prezentuje zredagowany opis - opowiada legendę o pochodzeniu nazwy swojej miejscowości/ założeniu rodzinnego miasta/ powstaniu pobliskiej góry, jeziora lub skały itp. - analizuje przykładowe związki wyrazów mowa i woda we współcześnie stosowanych w języku polskim 2 55 74. Kraina języka. Określenia w zdaniu. - określenia rzeczowników - określenia czasowników I, 3: 1), 2), 3), 4) [podręcznik: s. 190–194; zeszyt ćwiczeń: s. 137–143] frazeologizmach - zapisuje określenia podanego rzeczownika odpowiadające na zadane pytania - podkreśla rzeczowniki, które są określane przez wyróżnione wyrazy - pyta o wyrazy określające - wskazuje określenia wyróżnionych rzeczowników - określa przypadek rzeczowników pełniących funkcję określeń - opisuje Bazyliszka - rozwija podane zdania - wymyśla jak najwięcej określeń podanego czasownika - z podanego tekstu wypisuje pary wyrazów określanych i określających - podkreśla/wypisuje określenia rzeczowników (zc) - zastępuje określenia wyrażone rzeczownikiem w dopełniaczu określeniami w formie przymiotnika (zc) - nazywa części mowy, jakimi wyrażone są określenia rzeczowników (zc) - uzupełnia schematy odpowiednimi określeniami (zc) - uzupełnia zdania rzeczownikami w odpowiedniej formie (zc) - uzupełnia zdania określeniami czasowników, które odpowiadają na zadane pytania (zc) - podkreśla wyrazy określające (sc) - rysuje strzałki od wyrazu określającego do określanego (zc) 56 1 O sztuce tworzenia komiksu. I, 1: 1), 2), 3), 4), 6); II, 2: 1), 11), 3: 1) 75. 76. Zabawa w teatr, czyli przygotowujemy przedstawienie kukiełkowe na podstawie Pani Twardowskiej Adama - wyjaśnia, kiedy rzeczowniki pełnią funkcję określeń czasowników, a kiedy rzeczowników (zc) - rozróżnia określenia odpowiadające na różne pytania (zc) - Henryk Jerzy Chmielewski, Tytus, Romek - prezentuje ulubiony komiks i A’Tomek. Złota księga przygód - czyta cicho ze zrozumieniem - komiks - na podstawie legendy wymyślonej przez Tytusa wyjaśnia pochodzenie nazw: Bieszczady, Bojkowie [podręcznik: s. 195–197; zeszyt ćwiczeń: - na podstawie legendy wymyślonej przez Tytusa wyjaśnia, s. 81–83] dlaczego Wielka Obwodnica Bieszczadzka wiedzie dookoła Jeziora Solińskiego - na podstawie obserwacji i informacji podanych w rubryce Czy wiesz, że... zapisuje charakterystyczne cechy komiksu - porządkuje kolejność czynności dotyczących tworzenia komiksu (zc) - dorysowuje dymki z podanymi wyrazami dźwiękonaśladowczymi i odpowiednimi znakami interpunkcyjnymi (zc) - przekształca tekst w taki sposób, aby zawierał dialogi (zc) - zapisuje ułożone wypowiedzi w dymkach, dorysowuje obrazek i tytułuje komiks (zc) - tworzy komiks związany z zabawnym szkolnym wydarzeniem (zc) - Adam Mickiewicz, Pani Twardowska - słucha informacji na temat Adama Mickiewicza i epoki, w której żył poeta [podręcznik: s. 198–204] - słucha nagrania z recytacją utworu - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) [płyta CD audio dołączona do poradnika] - podkreśla wyrazy, których znaczenia nie rozumie 1 3 57 Mickiewicza. I, 1: 1), 4); II, 2: 3), 5), 6), 9), 11); III, 1: 7), 10), 2: 5), 6) 77. Zakręty ortografii. Pisownia em, en, om, on, ą, ę. - Agnieszka Frączek, Malarz szalony - pisownia wyrazów z em, en, om, on, ą, ę I, 2, 3: 4); III, 2: 5) [podręcznik: s. 205–206; zeszyt ćwiczeń: s. 182–187] - określa czas i miejsce wydarzeń - wypisuje postacie występujące w utworze - redaguje plan wydarzeń - podkreśla punkty planu, w których przedstawione zostały wydarzenia fantastyczne, nieprawdopodobne - opowiada o przebiegu wydarzeń - przygotowuje wspólnie z rówieśnikami przedstawienie na motywach poznanej ballady - bierze udział w przedstawieniu - recytuje fragment utworu z pamięci - rysuje komiks na podstawie sporządzonego planu wydarzeń - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - określa liczbę i przypadek rzeczowników z wiersza, w których na końcu występuje -om - układa zdania z trudnymi wyrazami obcego pochodzenia - tworzy wyrazy z rozsypanych sylab - odczytuje wyrazy z cząstką om - w zależności od kontekstu uzupełnia podane zdania formami C. lm. lub N. lp. - tworzy formy celownika podanych rzeczowników (zc) - wypisuje ze słownika ortograficznego wyrazy rozpoczynające się od kom- i kon- (zc) - odszukuje w diagramie wyrazy z em, en, om, on (zc) - uzupełnia wyrazy podanymi sylabami (zc) - uzupełnia diagram innymi formami podanych wyrazów lub wyrazami związanymi znaczeniowo, tak aby 2 58 78. Czego dowiadujemy się z treści utworu o czasach króla Zygmunta Augusta? - Maria Krüger, Głowy wawelskie - legenda - opowiadanie twórcze I, 1: 1), 2), 4), 6), 2; II, 2: 2), 9), 11), 4; III, 1: 1), 5), 2: 5), 6) [podręcznik: s. 207–209] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 44 na CD-ROM-ie] zachodziła w nich wymiana ą na ę lub odwrotnie (zc) - dopisuje do podanych rzeczowników formy mianownika liczby pojedynczej (zc) - określa rodzaj rzeczowników (zc) - dopisuje wskazane/odpowiednie formy czasowników w czasie przeszłym (zc) - uzupełnia pary zdań, wpisując ę lub e (zc) - uzupełnia fragment wiersza/zdania/wyrazy/związki wyrazowe em, en, om, on, ą, ę (zc) - zna i stosuje w praktyce zasady dotyczące pisowni wyrazów z em, en, om, on, ą, ę - zapoznaje się z informacjami na temat głów wawelskich (sc) - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta cicho ze zrozumieniem - określa czas i miejsce wydarzeń - podaje informacje na temat bohaterów - cytuje odpowiednie fragmenty tekstu - opowiada o przebiegu zdarzeń - zapisuje odpowiedzi na pytania dotyczące czasów króla Zygmunta Augusta (sc) - słucha informacji na temat czasów Zygmunta Augusta - uzasadnia, że poznany utwór jest legendą - rozpoznaje na obrazkach bohaterów krakowskich legend - układa dalszy ciąg legendy - wskazuje osobę, która zasłużyła na to, aby rzeźba jej głowy znalazła się wśród wawelskich głów (sc) 1 59 Podążamy śladami Lutka – bohatera poznanej legendy. I, 1: 1), 2), 4), 9), 2; II, 2: 3), 4), 9), 10), 11) - Artur Oppman, Złota kaczka - baśń - legenda [podręcznik: s. 212–216] 79. [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 45 na CD-ROM-ie] 80. Kraina języka. Przyimek. Wyrażenie przyimkowe. - przyimek - wyrażenie przyimkowe I, 3: 1), 3) [podręcznik: s. 217–219; zeszyt ćwiczeń: s. 144–147] - uzasadnia swoją propozycję (sc) - wymienia tytuły legend związane z Warszawą - odgaduje tytuł legend na podstawie zdjęć - czyta cicho ze zrozumieniem - porządkuje plan wydarzeń (sc) - wymienia bohaterów - odróżnia bohatera głównego od postaci drugoplanowych - wskazuje na mapie/planie trasę wędrówki bohatera oraz miejsca, które odwiedził bohater - opowiada o przebiegu wydarzeń - wskazuje elementy baśniowe w poznanej legendzie (sc) - wymyśla pytanie, jakie zadałby bohaterowi legendy - uzupełnia tekst brakującymi wyrazami - stosuje podane wyrazy w takiej formie, aby zdania, w których występują, miały sens - stosuje w zdaniach związki wyrazowe z wyrażeniami przyimkowymi - wymyśla zdania z wyrażeniami przyimkowymi - wyjaśnia, od czego pochodzi nazwa przyimek - wykorzystując podane przyimki, układa zdania na temat wyglądu swojej klasy - oddziela wyrażenia przyimkowe oznaczające stosunki przestrzenne od wyrażeń przyimkowych oznaczających stosunki czasowe - podkreśla w tekście wyrażenia przyimkowe - wskazuje wyrazy określane przez wyrażenia przyimkowe - pisze sprawozdanie ze swojej przygody, stosując 1 1 60 „Tu wasz sprawozdawca”. Piszemy sprawozdanie. I, 1: 1);III, 1: 5), 6), 7), 2: 5), 6) 81. - Na tropach legend - Warszawa ma swój hejnał - sprawozdanie [podręcznik: s. 220–224; zeszyt ćwiczeń: s. 47–51] wyrażenia przyimkowe - przekształca przymiotniki na wyrażenia przyimkowe (zc) - przekształca wyrażenia przyimkowe na przymiotniki (zc) - podkreśla w dialogu przyimki (zc) - uzupełnia zdania odpowiednimi formami podanych rzeczowników (zc) - łączy przyimki z odpowiednimi przypadkami rzeczowników (zc) - zapisuje pytania, na jakie odpowiadają oznaczone określenia (zc) - uzupełnia wniosek (zc) - podkreśla wyrażenia przyimkowe (zc) - dopisuje brakujące przyimki, tworząc sensowne wyrażenia i zwroty (zc) - określa przypadek rzeczownika (zc) - rozpoznaje, do jakich legend nawiązują miejsca, obiekty i nazwy przedstawione na zdjęciach - wskazuje w swojej miejscowości ulicę (budowlę, instytucję), której nazwa ma związek z jakąś legendą - wykonuje zdjęcie budowli lub miejsca związanego z legendą ze swojego regionu - bierze udział w opracowaniu programu klasowej wycieczki „Na tropach legend” - korzysta z dostępnych źródeł informacji - zapoznaje się ze wskazówkami dla sprawozdawcy - analizuje podany wzór sprawozdania - sprawdza, czy wzór sprawozdania uwzględnia 2 61 Nasze legendy – przygotowanie do sprawdzianu. 82. - treści zawarte w 5. rozdziale podręcznika [do wykorzystania zadania do wyboru zamieszczone na CD-ROM-ie] I, 3: 2), 3), 4); II, 2: 11) 83. Nasze legendy – piszemy sprawdzian. - sprawdzian kontrolny nr 5 [dostępny na CD-ROM-ie] odpowiedzi na podane pytania - pisze plan wydarzeń na podstawie wzoru sprawozdania - opowiada legendę o hejnale mariackim - odróżnia tekst legendy od tekstu informacyjnego - gromadzi wiadomości o pieśniach wymienionych w tekście informacyjnym - pisze sprawozdanie z wycieczki - podkreśla określenia dotyczące dobrego sprawozdania (zc) - skreśla pytania, na które sprawozdanie ze szkolnej uroczystości nie musi dawać odpowiedzi (zc) - odpowiada na pytania dotyczące tekstu podanego sprawozdania (zc) - wskazuje plan, na podstawie którego napisano sprawozdanie (zc) - uzupełnia sprawozdanie podanymi określeniami (zc) - redaguje sprawozdanie z wczorajszego popołudnia / ze szkolnej uroczystości (zc) - odróżnia realistyczne wydarzenie literackie od wydarzenia fantastycznego - rozpoznaje w zdaniu określenia rzeczowników - rozpoznaje w zdaniu określenia czasowników - odróżnia przyimek od innych części mowy - rozpoznaje poprawnie utworzone wyrażenia przyimkowe - rozumie pojęcia: podanie, baśń, legenda, komiks - czyta cicho ze zrozumieniem - odróżnia realistyczne wydarzenie literackie od 1 1 62 wydarzenia fantastycznego - rozpoznaje w zdaniu określenia rzeczowników - rozpoznaje w zdaniu określenia czasowników - odróżnia przyimek od innych części mowy - rozpoznaje poprawnie utworzone wyrażenia przyimkowe - rozumie pojęcia: podanie, baśń, legenda, komiks - pisze sprawozdanie z wycieczki I, 3: 2), 3), 4); II, 2: 11); III, 1: 5), 6), 2: 5), 6) Ogród sztuki 84. Czy rozumiesz to, co czytasz? - Kornel Makuszyński, Szaleństwa panny Spotkanie 6. „Szaleństwa Ewy panny Ewy”. [podręcznik, s. 230–232] I, 1: 1), 3), 4), 6), 7), 8), 9); II, 1: 3), 2: 2),10) - test nr 6 sprawdzający stopień opanowania umiejętności cichego czytania ze zrozumieniem [dostępny na CD-ROM-ie] - czyta cicho ze zrozumieniem - udziela odpowiedzi na postawione pytania - porównuje odpowiedzi zaznaczone (podane) na sprawdzianie z wzorcowymi rozwiązaniami - Ogród sztuki - martwa natura I, 1: 3); II, 2: 1), 6), 7), 8), 3: - dziedziny sztuki 1), 4; III, 1: 5), 6), 7), 2: 5), 6) - rodzaje malarstwa - opis - wypowiada się na temat obrazu - rozumie pojęcie martwa natura - wyjaśnia, z jakimi dziedzinami sztuki łączą się podane pojęcia (zc) - podaje własne przykłady pojęć związanych z określonymi dziedzinami sztuki (zc) - zapisuje, z jakimi dziedzinami sztuki kojarzą się podane nazwiska (zc) W ogrodzie sztuk. 85. [podręcznik: s. 229; zeszyt ćwiczeń: s. 94-96] 1 63 1 Jaki był stosunek pana Karola do własnej twórczości? I, 1: 1), 2), 4), 6), 8), 9), 2; II, 2: 1), 2), 9), 11); III, 1: 1), 5), 6), 7), 2: 5), 6) - Kornel Makuszyński, Szaleństwa panny Ewy - słownictwo gwarowe - słownictwo potoczne - wulgaryzmy - opis [podręcznik: s. 230–233] 86. [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 46 na CD-ROM-ie] - łączy rodzaj malarstwa z informacją o tym, co zostało przedstawione na obrazie (zc) - przyporządkowuje reprodukcje obrazów do odpowiednich podpisów (zc) - wyjaśnia, czym różnią się pomniki przedstawione na zdjęciach (zc) - opisuje pomnik przedstawiony na zdjęciu (zc) - rozwiązuje diagram sylabowy (zc) - odgaduje słowo klucz łączące podane wyrazy (sc) - wyjaśnia znaczenia podanych wyrazów (sc) - korzysta ze słownika języka polskiego (sc) - wypowiada się na temat pracy malarzy-artystów - ogląda zdjęcia malarzy - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - podaje informacje na temat miejsca wydarzeń i bohaterów - porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej (sc) - umieszcza uporządkowane wydarzenia na osi czasu (sc) - wyjaśnia znaczenie fragmentu tekstu - określa stosunek malarza do własnej twórczości - określa stosunek Ewy do oglądanych dzieł - podkreśla fragmenty tekstu, w których jest mowa o wyglądzie pracowni malarza - opisuje pracownię malarza według podanego planu (sc) - zapoznaje się z informacjami na temat oznaczeń słownikowych: [pot.], [gw.], [wulg.] - wskazuje humorystyczne fragmenty tekstu 64 1 Kraina języka. Wypowiedzenie pojedyncze złożone. I, 3: 1), 2), 3), 4); III, 2: 2) - wypowiedzenie - zdanie pojedyncze - zdanie złożone - zdania składowe - wypowiedzenie złożone - równoważnik zdania [podręcznik: s. 234–238; zeszyt ćwiczeń: s. 147–153] 87. - podkreśla wyrazy i zwroty wskazujące na to, że utwór powstał kilkadziesiąt lat temu - podkreśla orzeczenia w podanych zdaniach - odróżnia zdania pojedyncze od zdań złożonych - liczy w zdaniach czasowniki w formie osobowej - przekształca zdania pojedyncze w zdania złożone - dopisuje dalszy ciąg rozpoczętych zdań złożonych - wskazuje równoważniki zdań - podkreśla zdania złożone - liczy zdania składowe w zdaniu złożonym - uzasadnia, że podane przysłowia są wypowiedzeniami złożonymi - określa, z jakiego rodzaju wypowiedzeń składają się podane przysłowia - łączy części wypowiedzeń złożonych w logiczną całość - określa typ wypowiedzeń składowych w wypowiedzeniu złożonym - podkreśla orzeczenia w wypowiedzeniu - oddziela kreseczkami wypowiedzenia składowe w wypowiedzeniu złożonym - układa wypowiedzenie złożone z kilku wypowiedzeń składowych - koloruje dymki, biorąc pod uwagę rodzaj wypowiedzenia (zc) - określa typ wypowiedzeń użytych w wierszu (zc) - przekształca zdanie złożone w zdania pojedyncze (zc) - tworzy zdanie złożone z pary zdań pojedynczych (zc) 2 65 Opisujemy pejzaż. I, 1: 1); II, 2: 1); III, 1: 5), 6), 7), 2: 5), 6) - Opis obrazu. Pejzaż - pejzaż - opis obrazu [podręcznik: s. 239–240; zeszyt ćwiczeń: polecenie 38., s. 22, 43–45, s. 24–26] 88. Tworzymy Dekalog kulturalnego widza teatralnego i kinowego. - Ewa Skarżyńska, Teatr - teatr [podręcznik: s. 245–246] 89. I, 1: 1), 2), 4), 9), 2, 3: 5); II, 1: 1), 2), 2: 1), 5), 6), 11); III, 2: 1), 5), 6), 7) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 47 na CD-ROM-ie; płyta CD audio - układa zdania złożone pasujące do sytuacji przedstawionych na obrazkach (zc) - przekształca wypowiedzenia złożone w pojedyncze (zc) - przekształca pary zdań pojedynczych w zdania złożone, wykorzystując podane spójniki (zc) - przekształca podany tekst, zastępując użyte w nim zdania pojedyncze zdaniami złożonymi (zc) - ogląda obrazy - rozumie pojęcie pejzaż - porównuje obrazy przedstawione na zdjęciach, biorąc pod uwagę tematykę, kolorystykę i nastrój - tytułuje podany fragment tekstu - podkreśla porównania we fragmencie tekstu - opisuje obraz - odgaduje hasło ukryte w diagramie (zc) - podkreśla określenia pasujące do przedstawionej reprodukcji (zc) - uzupełnia plan opisu obrazu gotowym słownictwem (zc) - redaguje opis ulubionego obrazu, korzystając ze zgromadzonego słownictwa i podanego planu (zc) - rozwiązuje krzyżówkę (sc) - korzysta ze słownika języka polskiego - wypowiada się na temat teatru i obejrzanych przedstawień teatralnych - opowiada o swoich wrażeniach, przeżyciach związanych z momentem rozpoczęcia przedstawienia - słucha recytacji wiersza 1 1 66 dołączona do poradnika] Jaki utwór nazywamy fraszką? - Ryszard Przymus, Fraszki teatralne [podręcznik: s. 243–244; 247–249] 90. I, 1: 1), 2), 3), 4), 7); II, 2: 1), 6), 11), 3: 1; III, 1: 1), 2), 6), 10), 2: 5), 6) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 48 na CD-ROM-ie] - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - opowiada o sytuacji ukazanej w utworze - określa nastrój, jaki wywołuje u czytelnika wiersz - odczytuje i omawia poetyckie wyobrażenia - wyjaśnia znaczenie słowa dekalog - opracowuje Dekalog kulturalnego widza teatralnego i Dekalog kulturalnego widza kinowego (sc) - prezentuje efekt pracy grupy - porównuje zasady dotyczące ubioru oraz zachowania się w teatrze i kinie - wnioskuje na temat różnic w ubiorze i zachowaniu się w odniesieniu do kina i teatru - przedstawia w formie graficznej wybraną zasadę z opracowanego na lekcji dekalogu (sc) - opowiada o sytuacji przedstawionej na obrazie - określa związek obrazu z wierszem - opowiada o sposobie ukazania dzieci na obrazie - rozwiązuje krzyżówkę (sc) - czyta informacje na temat historii teatru - opisuje wnętrze teatru - wyjaśnia, jaką funkcję pełnią poszczególne pomieszczenia w teatrze - opowiada o rodzajach teatru - wyjaśnia sens złotych myśli znanych osób na temat teatru (sc) - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) 1 67 Z wizytą w teatrze. I, 3: 5); II, 2: 1), 6), 4 - teatr - terminologia związana z teatrem - pantomima - tekst główny - tekst poboczny [zeszyt ćwiczeń: s. 83–87] 91. 92. Czy łatwo jest wejść w czyjąś rolę? - Jan Kreczmar, Notatnik aktora - gratulacje - omawia tematykę fraszek - rozumie pojęcie fraszka - uzasadnia, że poznane utwory są fraszkami (sc) - tworzy ilustrację do utworu (sc) - recytuje utwór z pamięci - pisze informacje o zakazie korzystania z telefonów komórkowych podczas spektaklu - układa rymowankę związaną z teatrem - podaje informacje, jakie znajdują się na bilecie teatralnym (zc) - określa adresata spektaklu (zc) - szkicuje wnętrze teatru (zc) - łączy terminy związane z teatrem z odpowiednimi wyjaśnieniami (zc) - wyjaśnia, czym jest pantomima (zc) - pokazuje ruchami głowy określone sytuacje (zc) - przedstawia ruchami jednej ręki określone gesty (zc) - wskazuje rekwizyty, których brakuje w podanych scenkach (zc) - odgrywa scenki (zc) - przedstawia grę na wybranym instrumencie (zc) - opracowuje ruch sceniczny do podanych sytuacji (zc) - dopisuje brakujące części wyrazów (zc) - rozumie, czym jest tekst poboczny (zc) - bierze udział w przygotowaniu scenki dramowej (sc) - przedstawia za pomocą ruchów, gestów i dźwięków zachowanie zwierzęcia (sc) 68 1 1 I, 1: 1), 2), 4), 5), 6), 9), 2, 3: 5); II, 1: 2), 2: 1), 2); III, 1: 1), 2), 9), 2: 5), 6) [podręcznik: s. 250–254] Zakręty ortografii. Pisownia przyimków i wyrażeń przyimkowych oraz przyimków złożonych. - Agnieszka Frączek, Dziwna wizyta - przyimek - wyrażenie przyimkowe - przyimek złożony - pisownia przyimków i wyrażeń przyimkowych, przyimków złożonych 93. I, 2, 3: 3); III, 2: 5) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 49 na CD-ROM-ie] [podręcznik: s. 255–257; zeszyt ćwiczeń: s. 187–190] - opowiada o swoich uczuciach, przeżyciach związanych z występem - czyta cicho ze zrozumieniem - czyta z podziałem na role - opowiada o zadaniu, jakie mieli wykonać aktorzy - cytuje odpowiednie fragmenty tekstu - nazywa uczucia, jakie towarzyszyły aktorowi podczas odgrywania roli - wyjaśnia, na czym polegało i czemu służyło „otwieranie” młodych aktorów - odpowiada na pytanie zawarte w temacie lekcji - rozumie, czym są gratulacje - opowiada o swoich doświadczeniach związanych ze składaniem i odbieraniem gratulacji - gratuluje koleżance/koledze w związku z odniesionym sukcesem w szkolnym przedstawieniu - przygotowuje wypowiedź na temat niezapomnianej roli wybranego aktora - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - wypisuje z wiersza wyrażenia przyimkowe - układa zdania z wyrażeniami przyimkowymi - tworzy wyrażenia przyimkowe, łącząc odpowiednio wyrazy - uzupełnia zdania utworzonymi wyrażeniami przyimkowymi - podpisuje obrazki, stosując wybrane przyimki spośród podanych 1 69 Dlaczego warto słuchać radia? 94. I, 1: 1), 2), 3), 4), 6); II, 2: 8); III, 1: 2) - Polskie Radio - radio - ramówka - Teatr Polskiego Radia [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 50 na CD-ROM-ie] Uwaga! Lekcja poprzedzona zadaniem - ilustruje wybraną sytuację i podpisuje ją, używając przyimka - uzupełnia zdania przyimkami złożonymi - dopasowuje zdania do obrazków - uzupełnia zdania przyimkiem z lub ze (zc) - układa zdania związane z wydarzeniem przedstawionym na ilustracji, stosując przyimki: na, w, zza, z, ze (zc) - podkreśla w zdaniach wyrażenia przyimkowe (zc) - tworzy wyrażenia przyimkowe (zc) - uzupełnia zdania przyimkami (zc) - tworzy nowe przyimki poprzez połączenie podanych przyimków (zc) - stosuje w zdaniach podane wyrażenia przyimkowe (zc) - łączy podane przyimki z odpowiednio dobranymi rzeczownikami (zc) - zna i stosuje w praktyce zasady dotyczące pisowni przyimków, wyrażeń przyimkowych oraz przyimków złożonych - prezentuje informacje na temat doświadczeń związanych ze słuchaniem radia przez siebie i swoich bliskich (sc) - uczestniczy w sporządzeniu klasowej listy ulubionych stacji i audycji radiowych (sc) - czyta cicho ze zrozumieniem - odróżnia zdania prawdziwe od zdań fałszywych (sc) - zapoznaje się z kalendarium stworzonym z okazji 85. rocznicy powstania Polskiego Radia - ogląda archiwalne zdjęcia 1 70 domowym – 1. zadanie z karty pracy nr 50 Przygotowujemy się do nagrania słuchowiska. I, 1: 1), 3), 4), 6); II, 2: 1), 2), 8), 9); III, 1: 8), 9) - Jan Brzechwa Akademia pana Kleksa - słuchowisko radiowe Wyprawa w poszukiwaniu skarbów - adaptacja - tekst główny - tekst poboczny [podręcznik: s. 258–264] 95. [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 51 na CD-ROM-ie; płyta CD audio dołączona do poradnika] - słucha archiwalnych nagrań - formułuje wypowiedź na podany temat wraz z uzasadnieniem - formułuje wypowiedź zgodnie z podaną intencją - wyjaśnia, czym jest ramówka - korzysta z ramówki programowej - słucha dowolnego słuchowiska radiowego / nagrania z archiwum teatru - ocenia słuchowisko/nagranie z archiwum teatru - czyta cicho ze zrozumieniem - rozwiązuje krzyżówkę (sc) - wymienia bohaterów - określa czas i miejsce wydarzeń - opowiada o przebiegu wydarzeń - rozumie pojęcie adaptacja - słucha nagrania fragmentu słuchowiska radiowego - uzasadnia trafność nazwy teatr wyobraźni w odniesieniu do słuchowiska - nazywa zmysł, do którego odwołuje się przekaz radiowy - porównuje fragment tekstu ze scenariuszem jego adaptacji radiowej w celu wyciągnięcia wniosków - wyjaśnia, w jaki sposób należy wypowiadać się przez radio - bierze udział w przygotowaniu i nagraniu słuchowiska na podstawie podanego scenariusza (sc) - prezentuje efekt pracy grupy (sc) - projektuje i wykonuje afisz do słuchowiska 2 71 Kraina języka. Spójnik. I, 3: 1), 2), 3) - wypowiedzenie - wypowiedzenie pojedyncze - wypowiedzenie złożone - spójnik [podręcznik: s. 265–268; zeszyt ćwiczeń: s. 154–157] 96. - wydziela zdania składowe w zdaniach złożonych - omawia sposoby łączenia wypowiedzeń pojedynczych tworzących wypowiedzenie złożone - rozpoznaje spójnik jako nieodmienną i niesamodzielną część mowy - zna spójniki, przed którymi stawiamy przecinki oraz spójniki, przed którymi nie stawiamy przecinków - łączy zdania składowe za pomocą odpowiednich spójników - układa wypowiedzenia złożone na podstawie podanych informacji, stosując wybrane spójniki - uzupełnia tekst / wypowiedzi / zdania brakującymi spójnikami - odróżnia spójnik łączący dwa wyrazy od spójnika służącego do budowy zdania złożonego - łączy za pomocą spójników pojedyncze zdania tworzące tekst w zdania złożone - w podanych zdaniach złożonych wskazuje miejsca rozdzielenia zdań składowych - koloruje pola, na których znajdują się spójniki (zc) - łączy wyrazy w związki wyrazowe za pomocą podanych spójników (zc) - łączy za pomocą spójników wypowiedzenia pojedyncze w wypowiedzenie złożone (zc) - tworzy zdania złożone z podanych par zdań pojedynczych (zc) - wskazuje drogę z samymi spójnikami (zc) 72 1 Telewizja – przyjaciel czy wróg? I, 1: 1), 4), 6), 2; II, 2: 7), 8), 4; III, 1: 1), 8), 2: 5), 6) - Program TV - telewizja - program [podręcznik: s. 269–271; zeszyt ćwiczeń: s. 90–92] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 52 na CD-ROM-ie] Uwaga! Lekcja poprzedzona zadaniem domowym – 1. i 2. zadanie z karty pracy nr 52 97. - prezentuje informacje na temat doświadczeń związanych z oglądaniem telewizji (sc) - ocenia przyzwyczajenia związane z oglądaniem telewizji - podaje propozycje dotyczące tego, w jaki sposób można zmienić przyzwyczajenia związane z oglądaniem telewizji - wyjaśnia znaczenie i pochodzenie wyrazu telewizja (sc) - nadaje tytuły programom na podstawie rekwizytów (zc) - objaśnia oznaczenia stosowane podczas wyświetlania programów telewizyjnych - wypowiada się na temat oznaczeń stosowanych podczas wyświetlania programów telewizyjnych - czyta omówienia programów - odróżnia omówienie filmu od reklamy (zc) - wyjaśnia, czym powinniśmy kierować się przy wyborze programów TV (zc) - odróżnia programy dla dzieci od programów informacyjnych i rozrywkowych - podkreśla w tekście najważniejsze informacje - wypowiada się na temat treści programu na podstawie jego omówienia - wskazuje fragmenty omówień programów zachęcające do ich obejrzenia - wypisuje z programu telewizyjnego przykłady podanych programów telewizyjnych (sc) - prezentuje informacje na temat czasu poświęconego na podane zajęcia (sc) - zabiera głos w dyskusji 2 73 Na jaki film do kina? Rozmawiamy o gatunkach filmowych. II, 2: 1), 3), 7), 8), 3: 1), 4; III, 1: 8) 98. - Gatunki filmowe - Repertuar kinowy [podręcznik: s. 272–273, 276–277; zeszyt ćwiczeń: s. 92–94; płyta CD audio dołączona do poradnika] - redaguje dwie wersje omówienia wybranego programu telewizyjnego - dopasowuje nazwy rodzajów programów telewizyjnych do wyglądu prezenterów (zc) - wpisuje określenia dotyczące ubiorów prezenterów telewizyjnych (zc) - wchodzi w rolę prezentera telewizyjnego - dopasowuje do kadru charakterystykę filmu - wykonuje prostą animację, wykorzystując instrukcję i gotowy rysunek - porównuje film dokumentalny z fabularnym - dobiera gatunek filmu do tematyki szkolnej, uzasadniając wybór - opowiada o ulubionych filmach - słucha nagrań muzyki filmowej - wskazuje przedmioty, dzięki którym można uzyskać podane dźwięki - wybiera dzwonki telefoniczne i wskazuje gatunki filmów, w których można byłoby je wykorzystać - wyjaśnia znaczenia symboli graficznych zamieszczanych w repertuarze kin - układa pytania, na jakie znajdzie odpowiedzi na stronie internetowej kina - wskazuje kino, które weźmie pod uwagę, chcąc obejrzeć film z niepełnosprawnym kolegą - zbiera głos w dyskusji na temat: Dzień Kina – tak czy nie? 2 74 Czym jest dubbing? I, 1: 1), 2), 4), 6), 2; II, 2: 7), 8); III, 1: 9), 2: 7) 99. - Jolanta Gajda-Zadworna, Znów będę Shrekiem - film - dubbing [podręcznik: s. 274–275] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 53 na CD-ROM-ie] Uwaga! Lekcja poprzedzona zadaniem domowym – 1. zadanie z karty pracy nr 53 - dopasowuj podane określenia do radia, teatru lub filmu - wskazuje zasadnicze różnice między dziedzinami twórczości: radiem, teatrem, filmem - wyjaśnia znaczenia podanych frazeologizmów - wskazuje formę przekazu najlepszą na spędzenie wolnego czasu, uzasadniając wybór - rozwiązuje diagram (zc) - dobiera właściwy gatunek filmu do podanej tematyki (zc) - łączy odpowiednie gatunki filmowe z podaną tematyką (zc) - wykonuje krótki film animowany według podanej instrukcji (zc) - odczytuje hasło z rozsypanych sylab (zc) - zapisuje kolejność czynności związanych z wyjściem do kina (zc) - prezentuje informacje na temat ulubionego polskiego aktora/ulubionej polskiej aktorki (sc) - ilustruje wypowiedź na temat aktora/aktorki pokazem zdjęć/ pokazem fragmentów filmów - słucha informacji na temat Zbigniewa Zamachowskiego - czyta tekst z podziałem na role - określa formę i tematykę tekstu - wyjaśnia, czym jest dubbing - opowiada o kłopotach aktora podczas pracy nad dubbingiem - bierze udział w scence przedstawiającej aktora podczas dubbingu 75 1 Ogród sztuki – przygotowanie do sprawdzianu. 100. [do wykorzystania zadania do wyboru zamieszczone na CD-ROM-ie] I, 1: 3), 5), 3: 2); II, 2: 11) Ogród sztuki – piszemy sprawdzian. 101. - treści zawarte w 6. rozdziale podręcznika - sprawdzian kontrolny nr 6 [dostępny na CD-ROM-ie] I, 1: 3), 5), 3: 2); II, 2: 11); III, 1: 5), 6), 2: 5), 6) - omawia zaprezentowane scenki - ogląda film lub reklamę z dubbingiem w celu zaobserwowania niezaplanowanych efektów - przygotowuje zestaw pytań, jakie chciałby zadać ulubionemu aktorowi / ulubionej aktorce - określa rodzaj narracji - rozumie pojęcia: zdanie pojedyncze, zdanie złożone - rozróżnia różne rodzaje wypowiedzeń pojedynczych i złożonych - zna zasady dotyczące interpunkcji w wypowiedzeniu złożonym - rozumie pojęcia: martwa natura, fraszka, adaptacja, pejzaż - czyta cicho ze zrozumieniem - określa rodzaj narracji - rozumie pojęcia: zdanie pojedyncze, zdanie złożone - rozróżnia różne rodzaje wypowiedzeń pojedynczych i złożonych - zna zasady dotyczące interpunkcji w wypowiedzeniu złożonym - rozumie pojęcia: martwa natura, fraszka, adaptacja, pejzaż - opisuje dzieło sztuki (obraz – pejzaż) 1 1 Blisko natury 102. Jaką rolę w życiu rodziny odgrywał pies Burek? - Paweł Beręsewicz, Burek - cytat - opowiada o swoim psie - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela 1 76 I, 1: 1), 2), 4), 6), 9); II, 1: 1), 2), 2: 2), 9), 10), 11), 4, III, 1: 2), 8), 2: 5), 6) [podręcznik: s. 282–284] Opisujemy ulubione zwierzę. - Nasi ulubieńcy - opis zwierzęcia - notka encyklopedyczna III, 1: 1), 5), 6), 7), 2: 5), 6) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 54 na CD-ROM-ie] [podręcznik: s. 285–288; zeszyt ćwiczeń: s. 39–40] 103. - wymienia bohaterów - określa czas i miejsce wydarzeń - opowiada o przebiegu wydarzeń - rozumie pojęcie cytat - cytuje słowa bohaterów (sc) - zapisuje informacje na temat zachowania psa przed chorobą i w jej trakcie (sc) - wypowiada się na temat znaczenia psa w życiu bohaterów opowiadania - dopisuje dalszy ciąg rozpoczętego zdania - redaguje pisemną wypowiedź na temat zachowania domowników po śmierci psa - wyjaśnia, co wyrażają wypowiedzi zapisane w dymkach - opowiada o swoim prawdziwym lub wymarzonym zwierzęciu - układa listę szczególnie ciekawych egzotycznych / rodzimych zwierząt - gromadzi wiadomości na temat wybranego zwierzęcia - pisze notkę informacyjną o wybranym zwierzęciu - zapoznaje się ze wskazówkami dla opisującego zwierzę - analizuje wzorcowy opis zwierzęcia - opisuje swojego ulubieńca/ zwierzę przedstawione na zdjęciu - porównuje informację z Leksykonu przyrodniczego z opisem zwierzęcia w celu wyciągnięcia wniosków - uzupełnia tabelę podanymi wyrazami i wyrażeniami w odpowiedniej formie 77 1 Ustalamy zasady dotyczące postępowania z bezpańskimi psami? - Ryszard Marek Groński, Nos - rytm [podręcznik: s. 289–290] I, 1: 1), 2), 4), 6), 7), 8), 2; II, 1: 2), 2: 1), 4), 5), 11), 3: 1), 4 [patrz: scenariusze literackie – scenariusz III, 1: 2), 8), 2: 5), 6) nr 55 na CD-ROM-ie; płyta CD audio dołączona do poradnika] 104. - określa cel opracowania notki i opisu - wskazuje formę, w której zawarto opinię - oddziela wyrazy nazywające pozytywny stosunek i przywiązanie do zwierzęcia od wyrazów nazywających negatywną oceną zwierzęcia (zc) - wskazuje wyrazy będące pieszczotliwymi określeniami zwierzęcia i jego cech (zc) - odpowiada o zajęciach zwierząt na podstawie ilustracji (zc) - uzupełnia podany plan opisu na podstawie obrazka (zc) - układa z podanych wyrazów poprawne związki frazeologiczne (sc) - wyjaśnia znaczenia podanych frazeologizmów (sc) - korzysta ze słownika frazeologicznego języka polskiego (sc) - słucha nagrania z recytacją wiersza - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - określa tematykę i nastrój utworu - zapisuje informacje na temat zachowania psa (sc) - ocenia zachowanie psa - opowiada o zachowaniu się swojego psa - zapisuje zasady dotyczące postępowania z bezpańskimi psami (sc) - bada rytm wiersza: liczy sylaby w wersach, liczy wersy w strofach, łączy rymujące się wyrazy - podaje przykłady obowiązków i przyjemności wynikających z posiadania psa (sc) 1 78 Redagujemy ogłoszenia. - ogłoszenie I, 1: 1), 5), 6); III, 1: 5), 2: 5), 6) [podręcznik: s. 290; zeszyt ćwiczeń: s. 52-54] 105. Przedstawiamy poznaną legendę w formie komiksu. 106. I, 1: 1), 2), 3), 4), 6), 7), 9); II, 1: 1), 2: 1), 2), 3), 9), 10), 11), 3: 1), 4, III, 1: 1), 2: 5), 6) - O okrutnym wilku z Gubbio - elementy świata przedstawionego - plan wydarzeń - komiks - legenda [podręcznik: s. 291–293] - wie, czym jest ogłoszenie - analizuje przykładowe ogłoszenia - porównuje ogłoszenia - określa nadawców podanych ogłoszeń - uzupełnia ogłoszenie o brakujące informacje - pisze ogłoszenie o zaginięciu zwierzęcia według podanego planu - proponuje najdogodniejsze miejsce na umieszczenie napisanego ogłoszenia - odpowiada na pytania dotyczące treści ogłoszenia (zc) - pisze ogłoszenia pasujące do podanych sytuacji / okoliczności (zc) - wskazuje ogłoszenia, które powinny zawierać wyrazy podkreślające atrakcyjność oferty (zc) - dopisuje brakujące informacje w podanych ogłoszeniach (zc) - pisze ogłoszenie w imieniu harcerzy (zc) - określa cel, w jakim napisane zostały ogłoszenia (zc) - wskazuje w podanych ogłoszeniach określenia i sformułowania zachęcające (zc) - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - wymienia elementy składające się na świat przedstawiony utworu - określa czas i miejsce wydarzeń (sc) - wymienia bohaterów (sc) - porządkuje plan zgodnie z chronologią (sc) - opowiada o przebiegu wydarzeń 79 1 2 [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 56 na CD-ROM-ie] Kraina języka. Zdanie a interpunkcja. I, 3: 1), 2), 3); III, 2: 6) - znaki interpunkcyjne - orzeczenie - spójnik - zdanie złożone [podręcznik: s. 294–296; zeszyt ćwiczeń, s. 157–163] 107. - omawia cud dokonany przez świętego Franciszka - odczytuje z tekstu odpowiednie czasowniki i zwroty - omawia umowę zawartą między mieszkańcami miasta a wilkiem - podaje cechy komiksu - przedstawia legendę w formie komiksu (sc) - prezentuje efekt pracy zespołowej - uzasadnia, że utwór jest legendą - czyta informacje na temat Światowego Dnia Zwierząt - redaguje kilkuzdaniową pisemną wypowiedź na podany temat - podkreśla orzeczenia - wypisuje wyrazy, za pomocą których zdania pojedyncze zostały połączone w zdania złożone - dostrzega bezspójnikowy sposób łączenia zdań pojedynczych w zdaniu złożonym - wymienia spójnik, przed którymi stawia się przecinki - zna zasady dotyczące oddzielania przecinkiem równorzędnych określeń - uzupełnia zdania/tekst odpowiednimi znakami interpunkcyjnymi - wpisuje przymiotniki określające osoby i przedmioty przedstawione na ilustracjach (zc) - uzupełnia zdania podanymi wyrazami (zc) - uzupełnia tekst przecinkiem/ spójnikiem/ spójnikiem i przecinkiem (zc) - podkreśla określenia w podanych zdaniach i oddziela je 2 80 Czy warto trzymać w domu zwierzęta? - Agnieszka Frączek, Zwierzyniec [podręcznik: s. 297] I, 1: 1), 2), 4), 7), 8), 2; II, 1: 3), 2: 4), 5), 10), 11), 3: 1), III, 1: 2), 8), 2: 5), 6) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 57 na CD-ROM-ie] 108. 109. Jak wyglądał ogród, do - Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy przecinkiem (zc) - oddziela przecinkami orzeczenia (zc) - bierze udział w zabawie dydaktycznej - podkreśla orzeczenia w podanych przysłowiach / zdaniach i oddziela je przecinkami (zc) - układa zdania złożone zgodnie z podanymi informacjami (zc) - układa zdania opisujące to, co się dzieje na przedstawionych ilustracjach (zc) - układa zdania według podanych schematów - wyjaśnia znaczenia podanych frazeologizmów (sc) - korzysta ze słownika frazeologicznego języka polskiego - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - formułuje na podstawie tekstu wypowiedź w imieniu bohatera (sc) - ocenia postępowanie bohatera - wyjaśnia pochodzenie i sens nazwiska bohatera utworu - wymyśla inne nazwisko dla bohatera - wyjaśnia sens dowcipu zawartego w zakończeniu wiersza - określa charakter i nastrój utworu - określa cel napisania utworu - bierze udział w debacie „za” i „przeciw” (sc) - prezentuje efekt pracy grupy - formułuje i zapisuje wniosek - wykonuje pracę plastyczna w dowolnej technice - zapisuje skojarzenia do wyrazu ogród (sc) 1 1 81 110. którego weszła Mary? ogród I, 1: 1), 2), 3), 4), 6), 3: 3); II, 1: 2), 2: 2),11), 3: 1), III, 1: 1), 5), 6), 7), 2: 5), 6) [podręcznik: s. 298–301] Jak powinniśmy zachowywać się w „domu zwierząt” – lesie? - Aleksander Rymkiewicz, Dom zwierząt - cytat - dźwiękonaśladownictwo - przenośnia [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 58 na CD-ROM-ie] I, 1: 1), 2), 4), 6), 7), 8), 9), 3: 5); II, 2: 1), 4), 5), 11), 3: 1), [podręcznik: s. 302–303] 4; III, 1: 1), 5), 8), 9), 2: 5), 6) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 59 na CD-ROM-ie] - opowiada o wyglądzie odwiedzonych ogrodów - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - wyjaśnia znaczenie pojęcia narrator - określa narratora - określa czas i miejsce wydarzeń - wskazuje bohatera - opowiada o przebiegu wizyty bohaterki w ogrodzie - nazywa uczucia bohaterki - cytuje odpowiednie fragmenty tekstu - zapisuje informacje na temat ogrodu (sc) - opisuje ogród - maluje ogród - nazywa „domy” przedstawione na zdjęciach i ich mieszkańców (sc) - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - określa tematykę wiersza - podaje informacje na temat osoby mówiącej - określa rolę fragmentu powtarzającego się w wierszu - przytacza (cytuje) zwroty i wyrażenia dotyczące domu (sc) - przytacza (cytuje) fragmenty, które wskazują na podobieństwo wiersza do kołysanki (sc) - wskazuje określenia odnoszące się do idealnego gościa - podaje zasady, jakich należy przestrzegać podczas pobytu w lesie (sc) - opisuje liść (sc) 1 82 Przed czym przestrzega nas poznana opowieść? - John R. R. Tolkien, Powrót króla [podręcznik: s. 304–307] I, 1: 1), 2), 4), 6), 7), 8), 9), 3: 5); II, 2: 1), 2), 3), 4), 5), 9), 10), 11), 3: 1), 4; III, 1: 2), 8), 2: 5), 6) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 60 na CD-ROM-ie] 111. Kraina języka. Wypowiedzenie i jego części. Podsumowanie. 112. I, 3: 1), 2), 3), 4); III, 2: 1), 2), 3), 4) - wypowiedzenie - podział wypowiedzeń - zdanie - równoważnik zdania - wypowiedzenie pojedyncze - wypowiedzenie złożone - części zdania - opowiada o zasadach obowiązujących w parku narodowym lub rezerwacie - przedstawia za pomocą dźwięków las o wybranej porze roku - uzupełnia podane przysłowia o brakujące wyrazy (sc) - wyjaśnia przenośny sens wybranych przysłów - wypowiada się na temat hasła będącego rozwiązaniem - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - określa elementy świata przedstawionego - wyjaśnia sens podanych słów - opowiada o dokonaniu bohatera - wymyśla nazwę dla tajemniczego pyłu - zapisuje ostrzeżenia i zachęty wynikające z treści utworu (sc) - przedstawia w formie burzy mózgów pomysły, które pomogą chronić lasy (sc) - zapoznaje się z informacjami zawartymi w rubryce Czy wiesz, że ... - wskazuje elementy łączące podane utwory - bierze udział w scence pantomimicznej - określa rodzaj podanych zdań ze względu na cel wypowiedzi, sposób wypowiadania, obecność orzeczenia oraz liczbę wypowiedzeń składowych - określa funkcję rzeczowników dom i strój w podanych zdaniach - układa współrzędne i podrzędne związki wyrazowe odnoszące się do sytuacji na ilustracji 1 1 83 - podmiot - orzeczenie - określenia [podręcznik: s. 308–310; zeszyt ćwiczeń: s. 163–167] Projektujemy plakaty związane z obchodami Dnia Ziemi. 113. - Ratujmy środowisko - plakat [podręcznik: s. 311; płyta CD audio I, 1: 1), 2), 4), 6), 8), 9); II, 1: dołączona do poradnika] 1), 2: 1), 3: 1), 4; III, 1: 1), 2), 6), 2: 5) - odróżnia przyimki od spójników - układa wypowiedzenie złożone z jak największej liczby wyrazów - przyporządkowuje poszczególne wyrazy podanego zdania odpowiadającym im częściom zdania na wykresie - porządkuje dialog - dopisuje wykrzykniki do wypowiedzi wskazujących na większe emocje - wpisuje w dymki wypowiedzi pasujące do kontekstu (zc) - uzupełnia schematy związków wyrazowych (zc) - układa zdania ze słowem zastosowanym w podanej funkcji (zc) - uzupełnia tekst odpowiednimi przyimkami i spójnikami (zc) - wypowiedzenia złożone dzieli na wypowiedzenia składowe (zc) - odróżnia zdania od równoważników zdań (zc) - uzupełnia tekst znakami interpunkcyjnymi (zc) - wypowiada się na temat obejrzanego plakatu - określa cel stworzenia plakatu - określa adresata plakatu - wskazuje na związek plakatu z opowiadaniem Powrót króla - opowiada o wydarzeniach odbywających się w szkole i swojej miejscowości podczas Dnia Ziemi i Sprzątania Świata - przedstawia pomysły na organizację Dnia Ziemi 84 1 114. Wyprawa w nieznane, czyli Jak chronić przyrodę? - Konstanty Ildefons Gałczyński, Kronika olsztyńska I, 1: 1), 2), 3), 4), 6), 7), 9), 2; II, 2: 1), 4), 5), 11), 3: 1), III, 1: 8) [podręcznik: s. 312] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 61 na CD-ROM-ie; płyta CD audio dołączona do poradnika] i Sprzątania Świata - notuje w tabelce informacje na temat tego, co powinien robić, a czego nie powinien robić człowiek dbający o swoje środowisko naturalne - projektuje plakat związany z ochroną środowiska / obchodami Dnia Ziemi - słucha nagrania piosenki Marka Grechuty Natura - pisze, co można by zrobić, żeby Ziemia „poczuła się już na zawsze bezpieczna” - układa z podanych wyrazów poprawne związki frazeologiczne (sc) - wyjaśnia znaczenia podanych frazeologizmów (sc) - korzysta ze słownika frazeologicznego języka polskiego (sc) - słucha nagrania piosenki - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - określa tematykę wiersza - wypisuje czasowniki ujawniające osobę mówiącą (sc) - określa, z jaką działalnością człowieka wiążą się wypisane czasowniki (sc) - wypisuje wyrażenia określające świat przyrody (sc) - wyjaśnia, dlaczego poeta powtarza ten sam epitet - podaje informacje na temat osoby mówiącej - uzasadnia użycie liczby mnogiej - tworzy ranking diamentowy będący zapisem rozważań nad problemem Jak chronić przyrodę?(sc) - prezentuje efekt pracy grupy 85 1 - znajduje odpowiednie zdjęcie lub ilustrację (sc) - opowiada o swoich podróżach - wykonuje ilustrację Kartki z kalendarza 115. W jaki sposób w dniu Wszystkich Świętych możemy uczcić pamięć naszych bliskich zmarłych? - Kartka z kalendarza –Wszystkich Świętych - Delfina Korabiewska, Dziadek; Majka z Kozienic, Do babci I, 1: 1), 2), 3), 4), 7), 9); II, 2: 1), 4), 5),11), 3: 1), 4; III, 1: 2), 8) [podręcznik: s. 314] [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 62 na CD-ROM-ie] [zajęcia do zrealizowania przed 1 listopada] 116. W jaki sposób 11 listopada możemy uczcić pamięć bohaterów walczących o odzyskanie przez Polskę niepodległości? - Kartka z kalendarza – Święto Niepodległości - Tadeusz Biernacki, Andrzej Hałaciński, My, Pierwsza Brygada [podręcznik: s. 315] I, 1: 1), 2), 4), 8), 9), 2; II, 2: [patrz: scenariusze literackie – scenariusz - zapisuje skojarzenia do nazwy Wszystkich Świętych (sc) - prezentuje efekt samodzielnej pracy - wypowiada się na temat Wszystkich Świętych - słucha informacji nauczyciela na temat Wszystkich Świętych - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - wypowiada się na temat treści wierszy i ich nastroju - wypowiada się na temat uczuć wyrażonych przez osoby mówiące - podaje propozycje dotyczące możliwości uczczenia w dniu Wszystkich Świętych pamięci bliskich zmarłych (sc) - opowiada o tym, w jaki sposób w dniu Wszystkich Świętych uczcił pamięć swoich bliskich zmarłych - projektuje wiązankę (sc) - przypomina informacje na temat Józefa Piłsudskiego oraz Narodowego Święta Niepodległości - słucha nagrania pieśni - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - wyjaśnia znaczenia wybranych wyrazów (sc) - sporządza krótką informację na podany temat (sc) - korzysta ze słownika języka polskiego i encyklopedii (sc) 1 1 86 1), 5), 3: 1), 4; III, 1: 9), 10) nr 63 na CD-ROM-ie; płyta CD audio dołączona do poradnika] [zajęcia do zrealizowania przed 11 listopada] 117. W przededniu świąt Bożego Narodzenia. Tworzymy ranking zwyczajów bożonarodzeniowych. - Kartka z kalendarza – Boże Narodzenie - Jan Twardowski, Mamusia I, 1: 1), 2), 4), 5), 6), 7), 9), 2; II, 2: 1), 4), 5),11), 3: 1), 4; III, 1: 2), 8), 2: 5), 6) [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 64 na CD-ROM-ie] [podręcznik: s. 316] [zajęcia do zrealizowania przed Bożym Narodzeniem] - określa tematykę pieśni i jej nastrój - wypowiada się na temat uczuć wyrażonych w utworze - porządkuje propozycje dotyczące uczczenia w dniu 11 listopada pamięci bohaterów walczących o odzyskanie przez Polskę niepodległości (sc) - podaje własne propozycje uczczenia w dniu 11 listopada pamięci bohaterów walczących o odzyskanie przez Polskę niepodległości (sc) - recytuje tekst pieśni z pamięci - ogląda transmisję uroczyści - wypowiada się na temat uczuć, przeżyć związanych z Wigilią - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - opowiada o sytuacji ukazanej w wierszu - wypisuje z wiersza elementy należące do tradycji bożonarodzeniowej i ich współczesne odpowiedniki (sc) - podaje własne przykłady elementów należących do tradycji bożonarodzeniowej i ich współczesnych odpowiedników (sc) - wyjaśnia związek tytułu z treścią wiersza - tworzy ranking diamentowy będący zapisem rozważań nad podanym zagadnieniem (sc) - prezentuje efekt pracy grupy - redaguje życzenia bożonarodzeniowe - tworzy Bank słówek z trudnością ortograficzną związanych z Bożym Narodzeniem 1 87 O jakiej ważnej prawdzie wiary jest mowa w Elementarzu księdza Twardowskiego? - Kartka z kalendarza – Wielkanoc - Jan Twardowski, Elementarz księdza Twardowskiego [podręcznik: s. 317] I, 1: 1), 2), 4), 5), 6), 7), 9), 2; II, 2: 1), 4), 5),11), 3: 1), 4; III, 1: 2), 5), 2: 5), 6), 7) [zajęcia do zrealizowania przed Wielkanocą] 118. 119. [patrz: scenariusze literackie – scenariusz nr 65 na CD-ROM-ie; płyta CD audio dołączona do poradnika] O jakich wydarzeniach jest mowa w tekście Anny Świrszczyńskiej W dniu 3 maja? - Kartka z kalendarza – Święto Narodowe Trzeciego Maja - Anna Świrszczyńska, W dniu 3 maja [podręcznik: s. 318] I, 1: 1), 2), 4), 6), 7), 9), 2; II, - rysuje przedmiot (postać, sytuację) kojarzący się z Wielkanocą (sc) - prezentuje efekt samodzielnej pracy - odgaduje, co przedstawia rysunek wykonany przez kolegę/koleżankę - wypowiada się na temat uczuć, przeżyć, jakie niosą ze sobą święta wielkanocne - przypomina informacje na temat Wielkanocy, zwyczajów, obrzędów i tradycji związanych z tym świętem - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) - określa tematykę utworu - uzupełnia schemat na podstawie treści utworu (sc) - wyjaśnia związek tytułu z treścią utworu (sc) - tworzy Bank słówek z trudnością ortograficzną związanych z Wielkanocą (sc) - korzysta ze słownika ortograficznego - projektuje i wykonuje ortograficzną pisankę wielkanocną (sc) - redaguje tekst życzeń wielkanocnych - projektuje i wykonuje kartkę świąteczną - zapoznaje się z informacjami na temat obrazu - korzysta z dostępnych źródeł informacji - wypowiada się na temat Konstytucji 3 maja i obchodów Święta Narodowego Trzeciego Maja - słucha tekstu czytanego przez nauczyciela - czyta głośno (wyraźnie i wyraziście) 88 2 1 2: 1), 2), 9), 3: 1), 4; III, 1: 2), [patrz: scenariusze literackie - scenariusz nr 66 na CD-ROM-ie] 5), 2: 5), 6) [zajęcia do zrealizowania przed 3 maja] - określa elementy świata przedstawionego - nazywa uczucia wyrażone w utworze - śpiewa pieśń - pisze zaproszenie na uroczystą akademię z okazji Święta Narodowego Trzeciego Maja (sc) - zapisuje informacje na temat Konstytucji 3 maja (sc) Propozycje opracowania lektur obowiązkowych3 Chłopcy z Placu Broni 120. Co nas wzruszyło i zaciekawiło w utworze Ferenca Molnára Chłopcy z Placu Broni? - Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni I, 1: 1), 2; II, 1: 1), 2: 1), 4 121. 122. Określamy tematykę poznanej lektury. Ferenc Molnár Chłopcy z Placu Broni. I, 1: 2), 6), 7); II, 2: 9), 10) Zwykły szeregowiec, tymczasem .... Portret Nemeczka – bohatera - Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni - elementy świata przedstawionego - Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni - opis postaci literackiej - odpowiada na pytania dotyczące treści książki - rozwiązuje krzyżówkę - zapoznaje się z informacjami na temat autora poznanej lektury - korzysta z dostępnych źródeł informacji - dzieli się wrażeniami, jakie towarzyszyły mu podczas czytania lektury - określa problematykę utworu - określa czas i miejsce wydarzeń - dzieli bohaterów według przynależności do wskazanej grupy - porządkuje plan wydarzeń 1 1 - rozwiązuje rebus - gromadzi ogólne informacje na temat głównego bohatera - nazywa cechy bohatera 1 3 Propozycje dotyczące opracowania lektur zostały zaczerpnięte z książki Beaty i Andrzeja Surdejów Lektury dla klas IV–VI. Obudowa metodyczna z kartami pracy, WSiP, Warszawa 2012 89 - uzasadnia podane cechy przykładami zachowania, postępowania bohatera - sporządza portret głównego bohatera poznanej lektury. I, 1: 1), 6), 7), 9); II, 1: 3), 2: 10), 4; III, 1: 8) Jaką rolę w życiu chłopców odgrywał Plac Broni? - Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni - opis miejsca 123. - rozwiązuje krzyżówkę - gromadzi słownictwo do opisu placu - opisuje Plac Broni na podstawie podanego planu 1 I, 1: 1), 6), 7), 8), 9), 10); II, 4; III, 1: 5), 6), 7), 2: 5), 6), 7) W pustyni i w puszczy 124. Dzielimy się wrażeniami po lekturze utworu Henryka Sienkiewicza W pustyni i w puszczy. - Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy I, 1: 1), 2; II, 1: 1), 2: 1), 4 125. O elementach świata przedstawionego w utworze Henryka Sienkiewicza. - Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy - elementy świata przedstawionego I, 1: 2), 6), 7); II, 2: 9), 10) 126. Przygotowujemy się do opisu postaci Stasia Tarkowskiego – bohatera utworu. - Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy - opis postaci literackiej - rozwiązuje krzyżówkę - zapoznaje się z informacjami na temat autora poznanej lektury - korzysta z dostępnych źródeł informacji - odpowiada na pytania dotyczące treści książki - dzieli się wrażeniami, jakie towarzyszyły mu podczas czytania lektury - zapisuje informacje na temat miejsca i czasu wydarzeń - rozróżnia bohaterów pierwszoplanowych, drugoplanowych i epizodycznych - odróżnia postacie historyczne od postaci fikcyjnych - porządkuje plan wydarzeń - rozwiązuje krzyżówkę - tworzy przymiotniki od podanych rzeczowników - uzupełnia plan opisu bohatera - gromadzi ogólne informacje na temat bohatera i jego 1 1 1 90 I, 1: 1), 6), 7), 9), 10); II, 1: 3), 2: 10), 4; III, 5), 6), 7), 2: 5), 6) Egzotyczny świat ludzi i przyrody w powieści Henryka Sienkiewicza. - Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy I, 1: 1), 6), 7), 2; II, 2: 9), 3: 1), 4; III, 1: 8), 2: 7) 127. Dlaczego utwór Henryka Sienkiewicza W pustyni i w puszczy jest powieścią? 128. I, 1: 1), 6), 7), 9); II, 2: 11); III, 1: 2), 8), 2: 5), 6) - Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy - powieść - odmiany powieści ze względu na kryterium czasowe i kryterium tematyczne rodziny - zapisuje informacje na temat wyglądu zewnętrznego bohatera - dopisuje zdarzenia, sytuacje uzasadniające podane cechy bohatera - ocenia postać literacką - redaguje opis postaci literackiej - wyjaśnia znaczenia słów: egzotyka, flora, fauna - korzysta z dostępnych źródeł informacji, w tym ze słownika języka polskiego - wyjaśnia, na czym polegały obrzędy, zwyczaje opisane w powieści - wyjaśnia znaczenia podanych słów, pojęć - podaje przykłady zwierząt i roślin afrykańskich - opisuje zjawiska atmosferyczne występujące na kontynencie afrykańskim - podaje przykłady obyczajów właściwych rdzennej ludności Afryki - podaje informacje na temat tropikalnych chorób opisanych w powieści - rozwiązuje krzyżówkę - podaje cechy powieści - uzasadnia, że poznany utwór jest powieścią - zapoznaje się z podziałem powieści ze względu na kryterium czasowe i kryterium tematyczne - określa rodzaj poznanej powieść ze względu na kryterium czasowe i kryterium tematyczne 1 1 91 129. Dlaczego warto było obejrzeć ten film? Rozmawiamy o ekranizacji powieści W pustyni i w puszczy. - film W pustyni i w puszczy - adaptacja - ekranizacja - terminy i pojęcia związane z filmem II, 1: 7), 8), 9), 10), 3: 1), 4; III, 1: 8) - redaguje pisemną wypowiedź z uzasadnieniem zachęcającą do przeczytania powieści - rozumie znaczenie pojęć: ekranizacja, adaptacja - ogląda film - wypowiada się na temat obejrzanego filmu - porównuje powieść z jej ekranizacją - ocenia ekranizację - formułuje wnioski 3 Tajemniczy ogród Tajemniczy ogród opowieścią - Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy o przyjaźni, która odmieniła ogród losy bohaterów. 130. 131. 132. I, 1: 1), 2; II, 1: 1), 2: 1), 4 Bliskie czy odległe? Co możemy powiedzieć o realiach świata przedstawionego w powieści Tajemniczy ogród? I, 1: 2), 6), 7); II, 2: 9), 10) Mary, Dick czy Colin? - Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy ogród - elementy świata przedstawionego - Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy - rozwiązuje rebus - zapoznaje się z informacjami na temat autorki przeczytanej lektury - odpowiada na pytania dotyczące treści książki - rozwiązuje krzyżówkę - określa tematykę, problematykę poznanej powieści - dzieli się wrażeniami, jakie towarzyszyły mu podczas czytania lektury - podaje informacje na temat miejsca i czasu wydarzeń - odróżnia bohaterów dziecięcych od dorosłych - podaje informacje na temat dorosłych bohaterów powieści - umieszcza najważniejsze wydarzenia na osi czasu - porównuje realia świata przedstawionego w powieści ze współczesnymi realiami - omawia i komentuje zdarzenie związane z podaną 1 1 1 92 Który z bohaterów zyskał moją największą sympatię i dlaczego? ogród - opis postaci literackiej I, 1: 1), 6), 7), 9); II, 1: 3), 2: 10), 4; III, 1: 5), 6), 7), 8), 2: 5), 6), 7) Dlaczego lord Craven unikał Colina? Rozmawiamy o trudnych relacjach ojca z synem. 133. 134. - Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy ogród I, 1: 1), 6), 7), 9), 2; II, 1: 3), 2: 9), 4; III, 1: 2), 3), 8), 2: 5), 6), 7) Jaką rolę w życiu trójki dzieci - Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy odegrał tajemniczy ogród? ogród - opis miejsca I, 1: 1), 6), 7), 8), 9), 10); II, 1: 2), 2: 9), 10), 3: 1), 4; III, 1: 5), 6), 7), 8), 2: 5), 6), 7) wypowiedzią - przyporządkowuje podane słownictwo odpowiednim bohaterom - formułuje i zapisuje wypowiedzi w imieniu bohaterów - gromadzi informacje na temat wyglądu zewnętrznego, charakteru i usposobienia bohaterów - odpowiada na pytanie zawarte w temacie lekcji, uzasadniając wypowiedź - opisuje wybranego bohatera według podanego planu - wyjaśnia znaczenia podanych wyrazów - korzysta ze słownika języka polskiego - uzasadnia, że bohater był hipochondrykiem - gromadzi informacje na temat życia i relacji bohatera z ojcem - przedstawia w formie burzy mózgów propozycje postępowania, które zapobiegną ponownemu oddaleniu się ojca od syna - redaguje pisemną wypowiedź z uzasadnieniem na podany temat - tworzy słoneczko skojarzeniowe do wyrazu ogród - opowiada historię związaną z tajemniczym ogrodem - gromadzi informacje na temat wyglądu tajemniczego ogrodu - określa rolę, jaką odegrał ogród w życiu bohaterów - odczytuje przenośne znaczenia (symbolikę) ogrodu - opisuje tajemniczy ogród według podanego planu 1 1 93 Przygody Tomka Sawyera 135. Czy uważnie przeczytaliśmy powieść Marka Twaina Przygody Tomka Sawyera? - Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera I, 1: 1), 2; II, 1: 1), 2: 1), 4 O elementach świata przedstawionego w powieści Przygody Tomka Sawyera. - Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera - elementy świata przedstawionego 136. I, 1: 2), 6), 7); II, 2: 9), 10) Jakim chłopcem był Tomek – bohater poznanej powieści? 137. 138. I, 1: 1), 6), 7), 9); II, 1: 3), 2: 10), 4; III, 1: 1), 2), 8), 2: 5), 6) Czy Tomek Sawyer był przesądny? I, 1: 1), 6), 7), 8), 9), 2; II, 1: 2), 3), 2: 9), 10), 3: 1), 4; III, 1: 8), 2: 7) - Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera - opis postaci literackiej - Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera - rozwiązuje krzyżówkę - zapoznaje się z informacjami na temat autora poznanej lektury - odpowiada na pytania dotyczące treści książki - dzieli się wrażeniami, jakie towarzyszyły mu podczas czytania lektury - określa czas i miejsce wydarzeń - uzupełnia schemat dotyczący miejsca wydarzeń szczegółowymi informacjami - rozróżnia bohaterów pierwszoplanowych, drugoplanowych i epizodycznych - redaguje plan najważniejszych wydarzeń, odpowiadając równoważnikami zdań na podane pytania - rozwiązuje diagram - uzupełnia „kartotekę” bohatera - nazywa cechy głównego bohatera na podstawie podanych cytatów - ocenia postać literacką - redaguje wypowiedź z uzasadnieniem na temat bohatera - wypowiada się na temat podanego zdania - wyjaśnia znaczenia wyrazów przesąd i zabobon - korzysta ze słownika języka polskiego - wyjaśnia, na czym polegały przesądy, w jakie wierzyli bohaterowie - uzasadnia, dlaczego nie należy wierzyć w przesądy 1 1 1 1 94 Czy Przygody Tomka Sawyera mogą nas czegoś nauczyć? 139. I, 1: 1), 6), 7), 8), 9); II, 1: 2), 3), 2: 9), 10), 3: 1), 4; III, 1: 8), 2: 7) - Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera - wyjaśnia, czym są figle, psoty, psikusy - podaje przykłady figli, psot, których dopuścili się bohaterowie - określa skutki psot bohaterów - określa granice, których nie należy przekraczać, robiąc psikusy - wskazuje najgorszą psotę, jakiej dopuścił się Tomek - przedstawia w formie piramidy negatywne skutki ucieczki bohaterów z domu - określa niebezpieczeństwa, na jakie narazili się bohaterowie, uciekając z domu - przedstawia relacje panujące między bohaterami w formie metaplanu 1 171 95