Europejska Inicjatywa LEADER – lokalne społeczności na
Transkrypt
Europejska Inicjatywa LEADER – lokalne społeczności na
Europejska Inicjatywa LEADER – lokalne społeczności na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich W okresie programowania 2007-2013 Inicjatywa LEADER będzie prowadzona w ramach Programu Rozwój Obszarów Wiejskich. Jest ona swoistą kontynuacją programu LEADER PLUS (lata 2004-2006), realizowanego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich”. LEADER stanowi IV Oś Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, a jego głównym celem jest aktywizacja środowisk lokalnych oraz działania na rzecz wzrostu ich zaangażowania w tworzenie i realizację lokalnych strategii rozwoju obszarów wiejskich. Sam program jest dobrym przykładem praktyk mających na celu włączanie społeczności lokalnych w podejmowanie decyzji, w tym i tych dotyczących – pośrednio i bezpośrednio - środowiska. Poprzez tworzenie Lokalnych Grup Działania (LGD), składających się z przedstawicieli różnych grup społecznych, decyzje podejmowane są przez całą społeczność. To LGD opracowuje i wdraża lokalną strategię rozwoju obejmującą obszar na którym żyje 10-150 tysięcy ©WWF/S. i A. Homan mieszkańców, a więc wpływa na to, w jakim kierunku dany region będzie się rozwijał. LGD podejmuje także decyzję odnośnie projektów, jakie będą realizowane, co dodatkowo wzmacnia wpływ społeczności lokalnej na środowisko, w którym żyje. LEADER składa się z dwóch komponentów: Komponent pierwszy to tworzenie Lokalnych Grup Działania (LGD). Ciała takie, składające się z przedstawicieli różnych grup społecznych (np. mieszkańcy, inwestorzy gospodarczy, instytucje publiczne i prywatne) danego regionu, przeprowadzają analizę możliwości rozwojowych terenów wiejskich. Następnie na tej podstawie opracowana zostaje lokalna strategia rozwoju. Każda strategia powinna uwzględniać co najmniej jedno z następujących zagadnień: • zastosowanie nowych informacji know-how i nowych technologii w celu podniesienia konkurencyjności produktów i usług terenów wiejskich; • poprawa jakości życia na obszarach wiejskich; • podnoszenie wartości lokalnych produktów zwłaszcza przez ułatwianie małym jednostkom produkcyjnym dostępu do rynków dzięki wspólnym działaniom; • wykorzystanie zasobów naturalnych i kulturowych, w tym potencjału obszarów należących do sieci Natura 2000 Aby przygotować Lokalną Grupę Działania do jej obowiązków, w ramach komponentu pierwszego przeprowadzane są dla chętnych bezpłatne szkolenia. Aby ubiegać się o udział w szkoleniach, LGD musi złożyć wniosek do odpowiedniego urzędu marszałkowskiego. Po pozytywnym rozpatrzeniu tego wniosku LGD podpisuje umowę z samorządem województwa i rozpoczyna szkolenia. Ma to nie tylko podnosić kompetencje przedstawicieli grup, ale przede wszystkim wpływać na aktywność społeczności lokalnych. W komponencie pierwszym na uwagę zasługuje, ze względu na sposób angażowania społeczeństwa, schemat podejmowania decyzji kluczowych dla danego regionu. Włączanie społeczności lokalnej oraz ekspertów w proces tworzenia lokalnej strategii rozwoju pozwala na wzięcie pod uwagę wszystkich pomysłów oraz przedyskutowanie kwestii spornych. W konsekwencji prowadzi to do stworzenia strategii, która spełniać będzie oczekiwania wszystkich mieszkańców danego regionu. Komponent drugi polega na wdrożeniu lokalnej strategii rozwoju. W ramach tego komponentu mogą być realizowane kompleksowe projekty o charakterze wielosektorowym oraz mniejsze na zasadzie tzw. małych grantów (do 25 tysięcy złotych), uwzględniające dziedziny takie jak: rozwój turystyki, ochronę i promocję środowiska naturalnego, krajobrazu i zasobów historyczno-kulturowych, popularyzację wyrobów regionalnych czy działania szkoleniowe. W komponencie tym zwraca przede wszystkim uwagę decyzyjna rola Lokalnych Grup Doradczych. Wybór przez LGD odpowiednich projektów oraz ich wdrażanie pozwala jej członkom, a de facto przedstawicielom społeczności lokalnej, aktywnie wpływać na to, co dzieje się w ich otoczeniu i regionie. Aby usprawnić działanie Programu LEADER, w okresie programowania 2004-2006, stworzona została dodatkowo Krajowa Sieć LEADER (http://www.leaderplus.org.pl). Głównym celem sieci jest wymiana informacji oraz doświadczeń zdobytych podczas realizacji Programu przez uczestników, co przyczyni się z pewnością do efektywniejszego korzystania z Programu. Strona internetowa polskiej Krajowej Sieci LEADER http://www.leaderplus.org.pl Więcej o LEADER na stronach Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi http://www.minrol.gov.pl