PRZEGLĄD METOD PATOMORFOLOGICZNYCH STOSOWANYCH

PRZEGLĄD METOD PATOMORFOLOGICZNYCH STOSOWANYCH

CWICZENIE 1 część C
Przegląd metod patomorfologicznych stosowanych w diagnostyce klinicznej. Przewodnik
po barwieniach wykorzystywanych w histopatologii.
Podczas demonstracji oraz w zestawach ćwiczeniowych będą przedstawiane preparaty barwione różnymi
metodami histo- i immunohistochemicznymi. Poniższe zestawienie przygotowano z myślą o pomocy w
identyfikacji poszczególnych struktur widocznych pod mikroskopem (nie będzie ono przedmiotem
sprawdzianu).
Metoda barwienia barwienie
standardowe
hematoksyliną i
eozyną („H+E”)
odczyn
immunohistochemiczny z
użyciem DAB
odczyn paS
(periodic acid +
Schiff reagent)
odczyn paS z
barwienie
błękitem alcjanu trójglicerydów
różnicowanie
kwaśnych i obojętnych śluzowielocukrowców
Zastosowanie
barwienie
przeglądowe
wykrywanie
antygenów
wykrywanie
wielocukrów śluzowych, glikogenu i
glikoproteidów (błon
podstawnych)
Używane
odczynniki
hematoksylina i
eozyna
przeciwciało
związane z
3, 3’
diaminobenzydyną
(DAB),
hematoksylina
fuksyna zasadowa
fuksyna zasadowa i
łącząca się z utlenio- błękit alcjanu
nymi kwasem nadjodowym grupami
CHOH-CHOH,
hematoksylina
Struktura:
jądro
cytoplazma
włókna retikulinowe i
błony podstawne
niebiesko-granatowe
jasnoniebieskie
bladoróżowa
bladoróżowe lub
bezbarwne
niebieskie
niebieskie
bladoróżowa lub
bezbarwna
bladorózówoniebieska
bladoniebieskie do
bezbarwnych
bladoniebieskie
ciemnoróżowe
bladoniebieskie do
bezbarwnych
jasnoniebieskie
włókna elastynowe
bladoróżowe
bladoniebieskie do
bezbarwnych
jasnoniebieskie
substancja miedzykomórkowa w
chrząstce szklistej
bladoróżowe
czerwonorózowa
śluz
bladoróżowe
czerwonorózowy
od czerwonego do
ciemnoniebieskiego
różowoczerwona
bladofioletowa
jasnoniebieskie
włókna nerwowe
bladoróżowe
bladofioletowe
bladoniebieskie
włókna glejowe
bladoróżowe
bladofioletowe
bladoniebieskie
jasnoczerwone
szaroniebieskie
różowy
jasnoniebieskie
krwinki czerwone
włóknik
inne
czerwień olejowa
Uwaga: preparaty są
skrawane metodą
mrożakową, zatapiane w glicerynie
(„podchodzą”
powietrzem).
Charakterystyczne zabarwienie:
włókna kolagenowe
sarkoplazma
Wykrywanie
tłuszczów
jasnoniebieska
W zależności od pH:
ceglastoczerwona
bladobrązowe
ciemnoróżowy
obecność antygenu:
ziarnistobrązowy
Trójglicerydy:
pomarańczowe
Metoda barwienia impregnacja
solami srebra
wg Gomoriego
Barwienie włókien barwienie
sprężystych
trójbarwne z
hematoksyliną
fosforowowolframową
(PTAH)
barwienie
trójbarwne van
Gieson
barwienie
trójbarwne wg.
Massona
Wykrywanie włókien
elastynowych w tkance
łącznej
Wykrywanie i
różnicowanie włókien
nerwowych,
mięśniowych i
kolagenowych
Wykrywanie i
różnicowanie włókien
nerwowych,
mięśniowych i
kolagenowych
Wykrywanie i
różnicowanie
włókien
nerwowych,
mięśniowych i
kolagenowych
hematoksylina
fosforowo-wolframowa
(PTAH), chlorek rtęci
Hematoksylina, kwas
pikrynowy, fuksyna
Zastosowanie
Wykrywanie struktury
włókien
siateczkowych
Używane
odczynniki
azotan srebra, chlorek Rezorcynofuksyna lub
złota
orceina
Struktura:
jądro
Charakterystyczne zabarwienie:
szare
cytoplazma
niebieskoczarne
czarnobrunatne
czarne
niebieskofioletowa
żółtozielona
ceglastoczerwone
włókna retikulinowe i
błony podstawne
ciemnoszare do
czarnego
jasnoniebieskie
bladoczerwowone lub
bezbarwne
włókna kolagenowe
ciemnobrązowe
purpurowe
czerwone
włókna elastynowe
ciemnobrązowe
niebieskie
żółtopomarańczowe
niebieskie
czerwonożólte
Rezorcynofuksyna
fioletowa
substancja miedzykomórkowa w
chrząstce szklistej
śluz
sarkoplazma
hematoksylina
żelazista, fuksyna,
błękit anilinowy
orceina:
brunatna
niebieskie i
ciemnoniebieskie
pomarańczowy
pomarańcz granatowe
(mięśnie
(mięśnie
prążkowane)
gładkie)
żółte
czerwone
włókna nerwowe
niebieskie
włókna glejowe
czerwone
żółte
krwinki czerwone
włóknik
inne
ciemnoniebieski
czerwone
czerwone
Metoda barwienia
barwienie
barwienie
trójbarwne Azan trójbarwne wg.
wg Heidenheina Goldnera
barwienie
trójbarwne z
hematoksyliną
żelazistą
Zastosowanie
Wykrywanie i
różnicowanie włókien
nerwowych,
mięśniowych i
kolagenowych
Wykrywanie i
różnicowanie włókien
nerwowych,
mięśniowych i
kolagenowych
Wykrywanie i
Wykrywanie fuksynofilii
różnicowanie włókien (wczesnej martwicy) w
nerwowych,
sercu
mięśniowych i
kolagenowych
Używane
odczynniki
azokarmin, oranż G,
błękit anilinowy
hematoksylina żelazista, ałun żelazowy,
kwaśna fuksyna-Poceau, hematoksylina
oranż G, zieleń
świetlista
Struktura:
barwienie met.
wykrywanie
Seylego w modyf. amyloidu
Poley’a
fuksyna kwaśna i zieleń
metylowa
Wykrywanie
amyloidu
hematoksylina,
czerwień Syriusza
Charakterystyczne zabarwienie
jądro
czerwone
brunatnoszare
czarne (chromatyna i
jąderka)
cytoplazma
czerwone
ceglastoczerwona
czarne (organelle
wewnątrzcytoplazmaty
czne)
zielona
różne odcienie
fioletu
niebieskoczerwone
bladozielone
oliwkowe lub żółtawe
jasnozielone
różne odcienie
fioletu
włókna kolagenowe
niebieskie
zielone
oliwkowe lub żółtawe
jasnozielone
różne odcienie
fioletu
włókna elastynowe
bladoczerwone
substancja miedzykomórkowa w
chrząstce szklistej
bladoniebieska,
różowawa
włókna retikulinowe i
błony podstawne
bladoczerw
one
szaroniebieskie
różne odcienie fioletu
bladozielone
jasnozielona
jasnozółtozielone
szara (rozmaite
odcienie)
brązowe
różne odcienie
fioletu
różne odcienie
fioletu
śluz
sarkoplazma
różne odcienie
fioletu
czerwonopomarańczowa
jasnobrązowa
czarna (miofibryle,
prążki A)
niebieskozielona (morska)
różne odcienie
fioletu
karminowe
pomarańczowożółte
czarne
purpurowe
szaroczerwone
włókna nerwowe
włókna glejowe
krwinki czerwone
włóknik
inne
martwica:
amyloid:
purpurowa
purpurowy