doczdwjst_w7
download 
Reklamacja Transkrypt
zdwjst_w7
Konstrukcje prawno-finansowe wykorzystywane w spłacie zadłużenia: 1. Zmiana warunków spłaty pożyczki lub kredytu, 2. Przedpłacenie rat kapitałowych, 3. Proces przeprowadzania zmiany warunków spłaty, 4. Kredyt konsolidacyjny, 5. Finansowanie poprzez spółki komunalne, 6. Leasing zwrotny nieruchomości, 7. Forffaiting i faktoring, 8. Sprzedaż zwrotna udziałów, 9. Finansowanie inwestycji z wykorzystaniem konstrukcji project finance, 10. Restrukturyzacja zadłużenia posiadanego w formie obligacji. Zmiana warunków spłaty pożyczki lub kredytu • W celu uniknięcia przekroczenia wskaźnika limitującego zadłużenie lub dostosowania dochodów do planowanych wielkości dochodowych JST może dokonać przesunięcia spłaty rat kapitałowych od zaciągniętych kredytów na inne lata. • W ten sposób zabezpieczona zostanie płynność budżetowa JST oraz powstanie w danym roku dodatkowa rezerwa pomiędzy wskaźnikiem a limitem zadłużenia. • takie działanie pozwoli na skompensowanie negatywnych zjawisk roku budżetowego lub zwiększenie wydatków bieżących w trzech latach prognozy poprzedzających dany rok. • Może też wystąpić skompensowanie spadku dochodów bieżących. Przedpłacenie rat kapitałowych • konsekwencją zmiany harmonogramu spłaty kredytu lub pożyczki będą różnice w ustalaniu wielkości kosztów odsetkowych w poszczególnych okresach. • dlatego najbardziej korzystnym dla JST rozwiązaniem jest przedpłacenie rat kapitałowych, jeżeli warunki limitowe oraz płynnościowe pozwalają jednostce na wcześniejsze przeprowadzenie takiej operacji. • w przypadku kredytu lub pożyczki o odpowiednio długim terminie spłaty możliwe jest również takie przesunięcie na lata późniejsze spłat rat kapitałowych, aby nie powodowało ono zwiększenia ogólnej kwoty płacenia kosztów odsetkowych. • czynności związane z przesunięciem straty części rat kapitałowych mogą zostać przeprowadzone jedynie w porozumieniu z podmiotami kredytującymi lub udzielającymi pożyczek w odniesieniu do indywidualnie zawartych umów. Proces przeprowadzania zmiany warunków spłaty • Proces inicjowany jest na etapie identyfikacji potencjalnych zagrożeń (np. w przypadku wystąpienia ryzyk związanych z przekroczeniem ustawowych limitów obsługi długu) lub możliwości uzyskania korzyści finansowych. • kolejnym krokiem tego procesu jest dokonanie obliczeń kwoty, o jaką należy dokonać przesunięcia rozchodów, aby osiągnięty został akceptowalny poziom kluczowego parametru finansowego (np. rezerwy między wskaźnikiem a ustawowym limitem). • następnie dokonywany jest przegląd zapisów umów kredytowych i pożyczkowych, których raty kapitałowe przypadają na rok, w którym planowane jest uzyskanie pozytywnego efektu (np. istnieje ryzyko przekroczenia wskaźnika) w celu udostępnienia dopuszczalności dokonania ich przesunięcia. Proces przeprowadzania zmiany warunków spłaty Ocena prawna powinna ponadto obejmować następujące elementy: • Potencjalne naruszenie zobowiązań wynikających z innych zawartych umów finansowych (w tym warunków emisji obligacji, pozostałych umów pożyczkowych i kredytowych). • Procedur przetargowych, na podstawie których zawarte zostały kredyty lub pożyczki. Proces przeprowadzania zmiany warunków spłaty Kredyty i pożyczki wybrane na etapie oceny prawnej powinny w dalszej kolejności podlegać ekonomicznej ocenie ich opłacalności, a następnie być umieszczone na liście pierwszeństwa do restrukturyzacji, w kolejności wynikającej z dokonanej oceny. Proces przeprowadzania zmiany warunków spłaty W odniesieniu do zadłużenia opartego na zmiennych stopach procentowych jako kryteria takiej oceny mogą zostać ustalone np.: a) Oprocentowanie z daty spłaty ostatniej raty, b) Kwota zadłużenia, c) Data zakończenia umowy, d) Marża podmiotu finansującego. A,b,c,d – opisuje całokształt obciążeń związanych z kredytem lub pożyczką, A i b – wskazuje aktualnie ponoszone koszty, C i d – określa warunki umowy determinujące przyszłe koszty, A, c i d – opisuje przyszłe koszty. Proces przeprowadzania zmiany warunków spłaty W ramach ustalonych kryteriów mogą zostać wskazane przedziały poszczególnych grup kredytów i pożyczek. W grupach tych może zostać przyznana odpowiednia wartość punktowa. Proces przeprowadzania zmiany warunków spłaty Posiadanie atrakcyjnie oprocentowanych kredytów lub pożyczek na stopę stałą przyczyni się do ograniczenia zmienności kosztów obsługi długu i zwiększenia ich przewidywalności, przez co obniżony zostanie poziom zabezpieczenia tworzonego w budżecie i WPF jednostki samorządowej. W przypadku tego typu zadłużenia ewentualne przesunięcie spłat rat kapitałowych należy poddać osobnej analizie ekonomicznej opłacalności (np. opartej na wewnętrznej stopie zwrotu) Operacja przesunięcia spłaty kredytów lub pożyczek w oparciu o stopę stałą może być nieopłacalna również ze względu na potencjalne dodatkowe koszty prowizyjne, uzależnione od uwarunkowań rynkowych (spadek stóp procentowych powodować będzie wzrost kosztów prowizyjnych). Proces przeprowadzania zmiany warunków spłaty Aby dokonać w wybranym roku przesunięcia rat kapitałowych spłacanych kredytów lub pożyczek, JST potrzebne są dodatkowe środki w budżecie tego roku. W tym celu musi zostać przeprowadzona weryfikacja prognozy stanu wolnych środków i płynności finansowej JST oraz ocena wpływu przesunięcia spłat rat kapitałowych zadłużenia na obowiązujące JST limity w danym roku budżetowym. Proces przeprowadzania zmiany warunków spłaty • Po etapie analiz i przygotowania konieczne jest przeprowadzenie wstępnych rozmów z wyselekcjonowanymi podmiotami, których kredyty lub pożyczki znalazły się na liście pierwszeństwa zobowiązań przeznaczonych do przesunięcia płatności rat kapitałowych. • Po wstępnej akceptacji wniosku JST powinna zostać ustalona forma dokumentacji dotyczącej proponowanych zmian (np. zmiany harmonogramu spłat). • Każde proponowane rozwiązanie powinno podlegać ocenie pod względem obowiązku oraz sposobu wykazywania w operacjach księgowych. • W przypadku stwierdzenia takiej konieczności operacja może ostatecznie wpływać na przekroczenie ustawowych limitów zadłużenia. Proces przeprowadzania zmiany warunków spłaty • Konieczne jest również ustalenie z wyselekcjonowanymi podmiotami warunków finansowych przesunięcia płatności rat kapitałowych. • Na ich podstawie zostanie przeprowadzona analiza kosztów transakcji i przygotowana rekomendacja formy przesunięcia spłaty. • Ostateczną decyzję w tej sprawie podejmuje skarbnik JST. Proces przeprowadzania zmiany warunków spłaty • Przed formalnym wystąpieniem do wybranych podmiotów finansujących JST z wnioskiem o dokonanie przesunięcia płatności rat kapitałowych konieczne jest uzyskanie wszystkich ewentualnych formalnych akceptacji pozostałych podmiotów na dokonanie planowanych przesunięć. • Przesunięcie rat kapitałowych jednego z kredytodawców lub pożyczkodawców , zgodnie z zapisami zawartych umów pozostałych kredytów lub pożyczek, może wymagać akceptacji pozostałych kredytodawców. Proces przeprowadzania zmiany warunków spłaty • Przeprowadzenie przesunięcia płatności rat kapitałowych wymagać będzie stosownej uchwały organu stanowiącego JST w sprawie zmian w budżecie oraz WPF, które związane były ze zmniejszeniem rozchodów w oczekiwanym roku prognozy i ich odpowiednim zwiększeniem w wybranych pozostałych latach oraz z ewentualnymi kosztami przesunięcia rat kapitałowych (np. prowizjami, korektą płatności odsetkowych). Proces przeprowadzania zmiany warunków spłaty • Po wprowadzeniu zmian w budżecie oraz WPF konieczne jest podjęcie negocjacji zapisów umów/aneksów/porozumień/harmonogramów spłat z wyselekcjonowanymi podmiotami przy współpracy doradców prawnych. • Ostatnim etapem przeprowadzenia zmian w płatnościach rat kapitałowych będzie wprowadzenie do systemu księgowego JST zmian terminów płatności oraz wynikających z nich pozostałych korekt zgodnie z podpisanymi uzgodnieniami z wyselekcjonowanymi podmiotami. Kredyt konsolidacyjny • JST może zaciągnąć kredyt konsolidacyjny. • Ustawodawca ograniczył zakres dokonywanej konsolidacji zadłużenia jedynie do kredytów, pożyczek i papierów wartościowych wcześniej zaciągniętych/wyemitowanych przez JST. Finansowanie poprzez spółki komunalne • Jednostka samorządowa może powierzyć wykonanie swoich ustawowych zadań podmiotom zewnętrznym, np. utworzonej przez siebie spółce prawa handlowego: • Spółce akcyjnej, • Spółce z o.o., • Spółce komandytowej, • Spółce komandytowo-akcyjnej. Finansowanie poprzez spółki komunalne • Spółki takie wykazują dodatni wynik finansowy • Najczęściej posiadają niezbędny do prowadzenia swojej działalności majątek, • Mogą zaciągać zobowiązania pozwalające na realizację powierzonego przez JST wybranego zadania inwestycyjnego. Leasing zwrotny nieruchomości • Umowy leasingowe opierają się na zasadzie przekazania przez jedną stronę dobra (ruchomości lub nieruchomości) do odpłatnego korzystania przez drugą na warunkach określonych w umowie. • Za oddanie rzeczy korzystającemu (JST) do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne co najmniej równe cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego. • W praktyce oferta podmiotu leasingującego, ze względu na konieczność finansowania własnej działalności środkami zwrotnymi, może być dla JST kosztowo wyższa od uzyskanego finansowania w postaci potencjalnego kredytu lub obligacji. Leasing zwrotny nieruchomości • W ostatnich latach JST podejmowały próby wykorzystania leasingu zwrotnego (nieruchomości) do pokonania przejściowych niedoborów finansowych lub zwiększenia możliwości inwestycyjnych. • Przy takim rozwiązaniu leasingodawca kupuje np. nieruchomość od przyszłego korzystającego (JST) a następnie oddaje ją JST w użytkowanie w celach prowadzenia działalności. • Jednostka samorządowa otrzymuje środki finansowe równe uzgodnionej wartości nieruchomości, które mogą być wykorzystane do realizacji jej innych celów, a jednocześnie nie traci prawa do korzystania z przedmiotu leasingu. Leasing zwrotny nieruchomości • Otrzymane prawa do nieruchomości stanowią dla leasingodawcy zabezpieczenie spłaty przez JST uzgodnionych w umowie kwot. • Operacja taka nie przysparza jednak środków JST w ramach kumulowanego potencjału finansowego i może być jedynie wykorzystana w przypadku wykazania przez JST odpowiedniej nadwyżki środków na pokrycie wynagrodzenia leasingodawcy oraz na wykupienie na koniec okresu umownego leasingowanej nieruchomości po ustalonej wartości rezydualny. • W przypadku braku odpowiednich środków oraz rezerwy limitowej do zaciągnięcia potrzebnego finansowania, w przewidzianych umową terminach, JST może stracić nieruchomość wykorzystaną do operacji leasingu zwrotnego. • W takim przypadku koszt finansowania zostałby dodatkowo podniesiony o straty powstałe pomiędzy wartością rynkową (lub odtworzeniową) nieruchomości a uzyskaną ceną zakupu od leasingodawcy. Leasing zwrotny nieruchomości • Leasing może budzić również zastrzeżenia ze względu na problemy z właściwą wyceną nieruchomości wykorzystywaną w tego typu operacji zarówno dla celów transakcji sprzedaży, jak i odkupu. Forfaiting i faktoring Forfaiting • Bezregresowy wykup przez forfaitera (najczęściej jest nim bank lub wyspecjalizowana instytucja) wierzytelności terminowych powstałych wskutek realizacji kontraktu. • W ten sposób JST może poprzez odpowiednie zapisy umowy zlecającej wykonanie robót budowlanych lub usług odroczyć termin płatności. • Operacje takie są dość kosztowne w porównaniu z zaciągnięciem kredytu lub emisją papierów wartościowych, ponieważ instytucja przeprowadzająca forfaiting nalicza odsetki według stopy procentowej wyższej niż nominalna. Forfaiting i faktoring Faktoring • Nabycie przez instytucję finansową krótkoterminowej pieniężnej wierzytelności handlowej przed terminem jej płatności z potrąceniem opłaty na rzecz faktora, bez przejęcia ryzyka wypłacalności dłużnika lub z przejęciem takiego ryzyka. • Ze względu na istotę faktoringu możliwość jej zastosowania w samej JST jest ograniczona. • Może on być stosowany w jednostkach podległych lub przez wykonawcę robót budowlanych lub usług zleconych przez JST. • W tym ostatnim przypadku wykonawca może odroczyć datę otrzymania płatności ze strony zamawiającego (JST) przy prawdopodobnym ustalonym wyższym wynagrodzeniu za realizację zlecenia. Forfaiting i faktoring • W przypadku faktoringu lub forfaitingu można przypuszczać, iż ich wykorzystanie przez JST będzie ostatecznie wliczane do ustawowych ograniczeń regulujących poziom długu państwowego oraz indywidualnego limitu obsługi zadłużenia. Sprzedaż zwrotna udziałów BSB, Buy-Sell-Back, teoretyczna sprzedaż aktywów • Krótkoterminowe operacje sprzedaży i zagwarantowanego równoczesnego odkupu papierów wartościowych, których zabezpieczeniem dla przejściowych nabywców jest wartość rynkowa samych nabywanych (często z dyskontem od wartości rynkowej) papierów wartościowych, które mogą zostać sprzedane z zyskiem przez nabywcę, w przypadku gdy zbywca nie wywiąże się z umowy i nie odkupi papierów wartościowych. Sprzedaż zwrotna udziałów Celem teoretycznej sprzedaży aktywów jest: • Uniknięcie negatywnych konsekwencji regulacyjnych, • Poprawa bieżącej płynności, • Przejściowe wykorzystanie posiadanych aktywów do krótkoterminowych transakcji o wysokiej rentowności. Sprzedaż zwrotna udziałów BSB, Buy-Sell-Back, teoretyczna sprzedaż aktywów • Na rynku finansowym operacje BSB nie należą do instrumentów wykorzystywanych do długoterminowego finansowania, głównie ze względu na rosnące wraz z wydłużającym się terminem transakcji: • Koszty, • Ryzyko legislacyjne, • Zmiany cen rynkowych (powodujące różnice w stosunku do cen transakcyjnych), • Ryzyko potencjalnego braku środków na odkupienie sprzedawanych papierów wartościowych. Finansowanie inwestycji z wykorzystaniem konstrukcji project finance • Aby ograniczyć poziom bezpośredniego zadłużenia JST może dokonać przeglądu posiadanych oraz planowanych do realizacji projektów o charakterze komercyjnym lub zbliżonym do niego, które mogłyby następnie zostać zrefinansowane lub których budowa mogłaby być finansowana na zasadzie project finance. • Przy takiej konstrukcji obsługa oraz spłata zaciągniętego finansowania musiałaby pochodzić z generowanych przez projekt dochodów. • W klasycznej formule finansowany projekt pozostaje w prawnie wydzielonej strukturze, aby uprościć ustanowienie zabezpieczenia na rzecz podmiotu finansującego (np. w postaci zastawu w udziałach lub akcjach), • W tym celu konieczne jest utworzenie spółki realizującej (np. finasowanie, budowę, zarządzanie aktywami) finansowany w tej formule projekt. Finansowanie inwestycji z wykorzystaniem konstrukcji project finance • Ze względu na trudności z powołaniem przez JST spółki celowej (SPV) zadanie utworzenia spółki do realizacji przedsięwzięcia może zostać powierzone spółce komunalnej, której właścicielem pozostaje JST. • Aktywa posiadane przez JST w postaci np. nieruchomości generujących dochód, mogłyby zostać przeniesione na spółkę komunalną, a następnie do powołanej przez nią SPV. • W przypadku refinansowania nieruchomości przekazywanie aktywów mogłoby nastąpić poprzez ich sprzedaż spółce komunalnej, a następnie SPV, która uzyskałaby potrzebne środki z zaciągniętego kredytu lub emisji obligacji. • Spłata zaciągniętego przez spółkę zadłużenia zrealizowana byłaby z dochodów generowanych przez zakupioną nieruchomość. Finansowanie inwestycji z wykorzystaniem konstrukcji project finance • Jeśli celem działalności spółki SPV byłaby realizacja inwestycji, to majątek JST mógłby zostać przekazany poprzez wniesienie wkładu niepieniężnego na pokrycie podwyższonego kapitału zakładowego spółki samorządowej, a następnie SPV. Finansowanie inwestycji z wykorzystaniem konstrukcji project finance • Zastosowanie project finance powinno pozwalać JST na uniknięcie przekroczenia ustalonego limitu zadłużenia, związanego z obsługą i stratą zaciągniętego refinansowania lub finansowania realizowanego projektu oraz ograniczenie ryzyka: • Technicznego, • Ekonomicznego, • Politycznego. Finansowanie inwestycji z wykorzystaniem konstrukcji project finance • Warunkiem braku wpływu tego typu finansowania na wskaźnik limitujący obsługę zadłużenia JST jest unikanie przez JST podejmowania zobowiązań gwarancyjnych o charakterze finansowym, związanym z przekazywaniem spółkom zależnym majątku oraz realizacji inwestycji. Finansowanie inwestycji z wykorzystaniem konstrukcji project finance • W przypadku refinansowania aktywów poprzez konstrukcję project finance istotnym elementem jest właściwe określenie dochodów, które będą realizowane w przyszłości przez wydzielone prawnie aktywa. • Błędnie przeprowadzone szacunki mogą doprowadzić do utraty posiadanych przez JST aktywów lub spowodować ponoszenie przez JST dodatkowych wydatków w celu ich utrzymania. • Wydatki takie mogą doprowadzić do przekroczenia ustawowego limitu zadłużenia lub przekroczenia skumulowanego potencjału finansowego i doprowadzić JST do wpadnięcia w pułapkę zadłużeniową. Restrukturyzacja zadłużenia posiadanego w formie obligacji • Obligacje komunalne obok kredytu są dla JST jednym z najistotniejszych instrumentów dłużnych służących do długoterminowego finansowania inwestycji. • Mogą być one wykorzystywane również do finansowania ogólnej działalności spółek komunalnych. • W celu eliminacji spiętrzenia kwot wykupu obligacje komunalne emitowane są zazwyczaj w ramach programu emisji. • Są one oferowane przez JST przeważnie w oddzielnych, wcześniej określonych transzach o różnych terminach wykupu lub z określonym terminem amortyzacji. Restrukturyzacja zadłużenia posiadanego w formie obligacji • Ustawa o obligacjach daje JST możliwość zinstytucjonalizowanego uzgadniania z obligatariuszami warunków restrukturyzacji zadłużenia posiadanego w formie obligacji, w tym: • Wprowadzenia opcji wcześniejszego wykupu, • Wydłużenia terminu zapadalności obligacji. Restrukturyzacja zadłużenia posiadanego w formie obligacji • Zgromadzenie obligatariuszy może podejmować decyzje w następujących sprawach: • Wysokości lub sposobu ustalania wysokości świadczeń wynikających z obligacji, w tym z warunków wypłaty oprocentowania. • Terminu, miejsca lub sposobu spełniania świadczeń wynikających z obligacji, • Zasad przeliczania wartości świadczenia niepieniężnego na świadczenie pieniężne, • Wysokości, formy lub warunków zabezpieczenia wierzytelności wynikających z obligacji, • Innych postanowień warunków emisji, których zmiana w wyniku uchwały zgromadzenia obligatariuszy jest dopuszczalna i o ile emitent (JST) wskazał je w warunkach emisji obligacji. Restrukturyzacja zadłużenia posiadanego w formie obligacji Trzy warianty restrukturyzacji zadłużenia: • Wprowadzenie zaakceptowanej przez wszystkich obligatariuszy zmiany do warunków emisji obligacji, • Skup obligacji na wolnym rynku w celu ich umorzenia, • Przeprowadzenie transakcji zamiany. Restrukturyzacja zadłużenia posiadanego w formie obligacji Wprowadzenie zaakceptowanej przez wszystkich obligatariuszy zmiany do warunków emisji obligacji: • Dopuszcza możliwość jej wcześniejszego wykupu na wezwanie emitenta, • Dopuszcza możliwość przedłużenia okresu ich wykupu. • Do przeprowadzenia tej akcji JST powinno zaangażować wyspecjalizowany podmiot 9bank lub biuro maklerskie). • Memorandum informacyjne – podstawowy dokument przy tego typu transakcji. • Zmiana warunków emisji może być wprowadzona wyłącznie po pozytywnej akceptacji przez wszystkich obligatariuszy. Restrukturyzacja zadłużenia posiadanego w formie obligacji Skup obligacji na wolnym rynku w celu ich umorzenia: • Nie wymaga od JST uzyskania specjalnej zgody obligatariusza, a jedynie jego akceptację dla proponowanej ceny poprzez złożenie oferty zbycia na rynku wtórnym. Restrukturyzacja zadłużenia posiadanego w formie obligacji Przeprowadzenie transakcji zamiany: • JST może złożyć obligatariuszom uprawnionym z obligacji starej emisji ofertę zamiany wierzytelności na inne obligacje emitowane przez JST. • Do przeprowadzenia takiej wymiany potrzebne jest zaangażowanie specjalnego podmiotu, tzw. Aranżera (np. banku). Restrukturyzacja zadłużenia posiadanego w formie obligacji Ryzyka związane z procesem restrukturyzacji; • Ryzyko braku zainteresowania obligatariuszy, • Ryzyko odkupu, • Ryzyko prawne, • Ryzyko operacyjne, • Ryzyko decyzyjne. Restrukturyzacja zadłużenia posiadanego w formie obligacji Ryzyka związane z procesem restrukturyzacji; • Ryzyko braku zainteresowania obligatariuszy: • Brak zainteresowania zmianą warunków emisji, odsprzedażą lub zamianą obligacji ze strony obligatariuszy. • Ryzyko to może być eliminowane poprzez odpowiednie wysondowanie rynku oraz zbudowanie potencjalnej listy obligatariuszy. Restrukturyzacja zadłużenia posiadanego w formie obligacji Ryzyka związane z procesem restrukturyzacji; • Ryzyko odkupu: • Występuje tu ryzyko ceny, która jest elementem decydującym o przeprowadzeniu wykupu. Restrukturyzacja zadłużenia posiadanego w formie obligacji Ryzyka związane z procesem restrukturyzacji; • Ryzyko prawne: • Może być minimalizowane przez odpowiednie doradztwo obejmujące wiedzę z zakresu rynku obligacji. Restrukturyzacja zadłużenia posiadanego w formie obligacji Ryzyka związane z procesem restrukturyzacji; • Ryzyko operacyjne: • Restrukturyzacja zadłużenia posiadanego w formie obligacji wymaga zaangażowania oraz zgrania w odpowiednim czasie i odpowiedniej sekwencji działań podmiotów obecnych na rynku obligacji. • Wybór podmiotu znającego rynek obligacji oraz posiadającego odpowiednie relacje z obligatariuszami do przygotowania odpowiednich działań i ich koordynacji może zminimalizować ryzyko operacyjne. Restrukturyzacja zadłużenia posiadanego w formie obligacji Ryzyka związane z procesem restrukturyzacji; • Ryzyko decyzyjne: • Przeprowadzenie wcześniejszego wykupu lub zamiany obligacji należy skonsultować z bankiem aranżującym transakcję po dokładnej ocenie, która z opcji jest bardziej prawdopodobna do zaakceptowania przez obligatariuszy oraz ekonomicznie korzystna dla JST.
