wersja w pliku typu * - Kuratorium Oświaty w Rzeszowie

OŒWIATA
PODKARPACKA
Biuletyn Kuratorium Oœwiaty
w Rzeszowie
Nr 12 (27) – grudzieñ 2001
1
Redakcja
MAREK SOJA
ALEKSANDRA O¯ÓG
ISSN 1509-1287
Adres redakcji
35-959 Rzeszów, ul. Grunwaldzka 15, p. 134, 135
tel. (0-17) 862-75-11, w. 1134, 1135
Redakcja nie zwraca materia³ów nie zamówionych
oraz zastrzega sobie prawo ich redagowania i skracania
35-205 Rzeszów, ul. Warszawska 5/7, tel./fax (0-17) 852-13-62
2
¯yczenia wszelkiej
pomyœlnoœci
sk³ada Czytelnikom
i Przyjacio³om
w Nowym, 2002 roku –
Redakcja „Oœwiaty Podkarpackiej”
3
PRAWO W OŒWIACIE
AKTY PRAWNE OPUBLIKOWANE W DZIENNIKACH USTAW
1. Rozporz¹dzenie Ministra Sprawiedliwoœci z dnia 17 paŸdziernika 2001 r.
w sprawie zak³adów poprawczych i schronisk dla nieletnich (Dz.U. Nr 124,
poz. 1359).
2. Ustawa z dnia 6 wrzeœnia 2001 r. o zmianie ustawy o przeciwdzia³aniu narkomanii (Dz.U. Nr 125, poz. 1367).
3. Obwieszczenie Marsza³ka Sejmu RP z dnia 20 sierpnia 2001 r. w sprawie og³oszenia jednolitego tekstu ustawy o cudzoziemcach (Dz.U. Nr 127, poz. 1400).
4. Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela
(Dz.U. Nr 128, poz. 1404).
5. Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy (Dz.U.
Nr 128, poz. 1405).
6. Rozporz¹dzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 paŸdziernika 2001 r.
w sprawie zasad wspó³zawodnictwa sportowego dzieci i m³odzie¿y (Dz.U.
Nr 128, poz. 1416).
7. Rozporz¹dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 paŸdziernika 2001 r. w sprawie szczegó³owych zasad ustalania okresów pracy i innych
okresów uprawniaj¹cych nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegó³owych zasad jej obliczania i wyp³acania (Dz.U. Nr 128, poz. 1418).
8. Rozporz¹dzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 6 listopada
2001 r. zmieniaj¹ce rozporz¹dzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i s³uchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szko³ach publicznych (Dz.U. Nr 128,
poz. 1419).
9. Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o zmianie ustawy o bibliotekach (Dz.U. Nr 129,
poz. 1440).
10. Rozporz¹dzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 4 paŸdziernika 2001 r.
w sprawie przyjmowania osób niebêd¹cych obywatelami polskimi do publicznych przedszkoli, szkó³, zak³adów kszta³cenia nauczycieli i placówek
(Dz.U. Nr 131, poz. 1458).
4
11. Rozporz¹dzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 paŸdziernika 2001 r.
zmieniaj¹ce rozporz¹dzenie w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny
pracy nauczyciela, trybu postêpowania odwo³awczego oraz sk³adu i sposobu
powo³ywania zespo³u oceniaj¹cego (Dz.U. Nr 131, poz. 1459).
ALEKSANDRA O¯ÓG
5
KURATORIUM OŒWIATY
INFORMUJE
STYPENDIA PREMIERA I MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ
STYPENDIA PREZESA RADY MINISTRÓW
Stypendyst¹ Prezesa Rady Ministrów mo¿e zostaæ tylko jeden uczeñ wytypowany przez szko³ê œredni¹, który w wyniku rocznej klasyfikacji uzyska³ najwy¿sz¹ œredni¹ ocen, uprawniaj¹c¹ do otrzymania œwiadectwa promocyjnego
z wyró¿nieniem (czyli œredni¹ 4,75) i co najmniej dobr¹ ocenê zachowania. Alternatywnie stypendyst¹ mo¿e zostaæ uczeñ o wybitnych, wyraŸnie ukierunkowanych uzdolnieniach, poœwiadczonych ocenami celuj¹cymi w jakiejœ dziedzinie wiedzy i maj¹cy co najmniej oceny dobre z pozosta³ych przedmiotów.
Stypendium przyznawane jest na 10 miesiêcy, od wrzeœnia do czerwca danego roku szkolnego i wyp³aca siê je w dwóch ratach; pierwsza – do 30 listopada,
za okres od wrzeœnia do grudnia, druga – do 30 kwietnia, za okres od stycznia do
czerwca. Wyp³acane jest ze œrodków bud¿etu pañstwa i wynosi 236 z³ miesiêcznie w br. Kwota stypendium podlega corocznie, z dniem 1 wrzeœnia, waloryzacji
wskaŸnikiem ustalonym w ustawie bud¿etowej na dany rok.
Kandydatów do stypendium typuje samorz¹d uczniowski, zgodnie z trybem
okreœlonym w statucie szko³y (w przypadku braku rady szko³y – rada pedagogiczna), dyrektor szko³y przedstawia kuratorowi oœwiaty, a kurator oœwiaty – za
poœrednictwem MEN – Prezesowi Rady Ministrów.
Po raz pierwszy Prezes Rady Ministrów przyzna³ stypendia w 1997 r. na rok
szkolny 1997/98. Otrzyma³o je w ca³ej Polsce 3222 uczniów szkó³ œrednich.
W roku szkolnym 2001/2002 Stypendium Prezesa Rady Ministrów otrzyma
5598 uczniów, tj. o 440 (7,3%) mniej ni¿ w roku ubieg³ym.
Poni¿sza tabela obrazuje iloœæ przyznanych stypendiów w poszczególnych
województwach w zestawieniu z liczb¹ szkó³ œrednich na terenie tych województw.
6
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
Województwo
Liczba
kandydatów
584
361
450
232
558
591
967
214
478
285
355
856
287
340
705
345
418
279
309
161
352
482
750
147
390
180
279
642
224
246
489
250
167
82
141
71
206
109
217
67
88
105
76
214
63
94
216
95
28,6
22,7
31,3
30,6
36,9
18,4
22,4
31,3
18,4
36,8
21,4
25,0
22,0
27,6
30,6
27,5
7608
5598
2011
26,4
Dolnoœl¹skie
Kujawsko-Pomorskie
Lubelskie
Lubuskie
£ódzkie
Ma³opolskie
Mazowieckie
Opolskie
Podkarpackie
Podlaskie
Pomorskie
Œl¹skie
Œwiêtokrzyskie
Warmiñsko-Mazurskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
Razem:
Liczba
%
szkó³
szkó³
– brak
– brak
kandydata kandydata
Liczba
szkó³
W województwie podkarpackim przyznano 390 stypendiów Prezesa Rady
Ministrów.
Iloœæ przyznanych stypendiów w poszczególnych powiatach ilustruje poni¿sze zestawienie:
Stypendia Prezesa Rady Ministrów
w poszczególnych powiatach w r. szk. 2001/2002
Lp.
1
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Powiat
2
miasto Rzeszów
miasto Krosno
miasto Przemyœl
miasto Tarnobrzeg
powiat bieszczadzki
powiat brzozowski
powiat dêbicki
Liczba
stypendystów
3
49
27
28
11
11
7
22
7
1
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
2
powiat jaros³awski
powiat jasielski
powiat kolbuszowski
powiat kroœnieñski
powiat le¿ajski
powiat lubaczowski
powiat ³añcucki
powiat mielecki
powiat ni¿añski
powiat przemyski
powiat przeworski
powiat ropczycko-sêdziszowski
powiat rzeszowski
powiat sanocki
powiat stalowowolski
powiat strzy¿owski
powiat tarnobrzeski
Razem:
3
23
27
6
16
13
6
16
16
8
4
13
19
19
15
18
5
9
390
88 szkó³, tj. 18,4% nie przyzna³o stypendiów. Wœród tych szkó³ by³y równie¿ takie, które sk³adaj¹c wnioski nie uwzglêdni³y podstawowego kryterium, jakim
by³a œrednia ocen minimum 4,75, jak równie¿ te, w których ¿aden uczeñ nie
spe³nia³ tego kryterium.
Organy prowadz¹ce szko³y zapewne zainteresuj¹ siê, czy na ich terenie zapewniono mo¿liwoœæ otrzymania takiego stypendium uczniom spe³niaj¹cym
kryteria we wszystkich typach szkó³ wchodz¹cych w sk³ad zespo³ów szkó³ w danym powiecie.
W uroczystoœci wrêczenia stypendiów w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, która mia³a miejsce w Warszawie 12 wrzeœnia 2001 r., uczestniczyli, pod
opiek¹ mgr Marii Warcho³, st. wizytatora Kuratorium Oœwiaty w Rzeszowie – nastêpuj¹cy stypendyœci:
1. Joanna Niedzia³ek – uczennica I Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Rzeszowie,
2. Gra¿yna Laskowska – uczennica Liceum Ekonomicznego w Zespole Szkó³
Ekonomicznych w Sanoku,
3. Pawe³ Kruczkowski – uczeñ Technikum Elektronicznego w Zespole Szkó³
Elektrycznych w Nisku,
4. Grzegorz Janicki – uczeñ I Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Zespole Szkó³
Ogólnokszta³c¹cych w Przemyœlu,
5. Agnieszka Starzec – uczennica Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Kolbuszowej.
8
Nasi stypendyœci w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w Warszawie wraz z p. wizytator
Mari¹ Warcho³
Wojewódzka uroczystoœæ wrêczenia dyplomów stypendystom Prezesa Rady
Ministrów odby³a siê w sali kolumnowej Urzêdu Wojewódzkiego w Rzeszowie
19 paŸdziernika 2001 r. Do udzia³u w uroczystoœci zaproszeni byli starostowie, pracownicy odpowiedzialni za rozwój oœwiaty w poszczególnych powiatach oraz 76 stypendystów z poszczególnych powiatów wraz z opiekunami, jak
równie¿ stypendyœci uczestnicz¹cy w uroczystoœci wrêczenia stypendiów w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Wrêczenia dyplomów dokona³ p. Zbigniew Sieczkoœ, Wojewoda Podkarpacki wraz z p. W³adys³awem Rusinem, Podkarpackim Kuratorem Oœwiaty i p. Alfred¹ £obod¹, Podkarpackim Wicekuratorem Oœwiaty.
W imieniu stypendystów ze s³owami podziêkowania za otrzymane stypendium wyst¹pi³ Grzegorz Janicki, uczeñ I Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Zespole Szkó³ Ogólnokszta³c¹cych w Przemyœlu.
Uroczystoœæ uœwietni³ wystêp Kwartetu smyczkowego z Zespo³u Szkó³
Muzycznych Nr 1 w Rzeszowie, pracuj¹cy pod kierunkiem p. Oresta Telwacha.
Wiersze recytowa³y uczennice I Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Rzeszowie: Dorota ¯muda i Alicja Sozañska, laureatki konkursów recytatorskich.
W poszczególnych powiatach odby³y siê powiatowe uroczystoœci wrêczania
dyplomów pozosta³ym stypendystom Prezesa Rady Ministrów.
9
STYPENDIA MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ
Stypendium Ministra Edukacji Narodowej mo¿e byæ przyznane wybitnie
uzdolnionemu uczniowi szko³y œredniej, w szczególnoœci:
1) laureatowi miêdzynarodowej i krajowej olimpiady przedmiotowej lub turnieju,
2) laureatowi konkursu na pracê naukow¹, organizowanego przez instytucjê lub
stowarzyszenie naukowe,
3) uczniowi uzyskuj¹cemu celuj¹ce i bardzo dobre wyniki w nauce wed³ug indywidulnego programu lub toku nauki.
Kandydat do stypendium powinien mieæ roczne oceny klasyfikacyjne nie
ni¿sze ni¿ dobre. Wniosek o przyznanie stypendium sk³ada kuratorowi oœwiaty
rada pedagogiczna szko³y, której uczniem jest kandydat do stypendium, na podstawie uchwa³y podjêtej po zakoñczeniu klasyfikacji rocznej i po zasiêgniêciu
opinii rady szko³y.
Kurator oœwiaty w terminie do 30 lipca 2001 r. przedstawi³ Ministrowi Edukacji Narodowej wnioski o przyznanie stypendium, do³¹czaj¹c w³asn¹ opiniê.
Decyzj¹ Ministra stypendia za wybitne osi¹gniêcia w roku szkolnym 2000/2001
w województwie podkarpackim otrzymali:
1. Maciej Bury – absolwent I Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Kroœnie
2. Ireneusz Giza – absolwent Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Kolbuszowej
3. Piotr Guzik – uczeñ kl.2, I Liceum Ogólnokszta³c¹cego Kroœnie
4. Krzysztof Jamróz – uczeñ kl. 4, IV Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Rzeszowie
5. Tomasz Kazimierczuk – uczeñ kl.3, I Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Kroœnie
6. Jacek Wasilewski – absolwent I Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Sanoku
7. Jaros³aw Wrona – uczeñ 4 kl. I Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Kroœnie
Serdecznie gratulujemy wszystkim stypendystom Prezesa Rady Ministrów
oraz Ministra Edukacji Narodowej jak równie¿ wszystkim nauczycielom, którzy
swoj¹ prac¹, postaw¹ i zaanga¿owaniem przyczyniaj¹ siê do rozwijania zdolnoœci
i talentów m³odzie¿y województwa podkarpackiego.
MARIA WARCHO£
10
PROGRAM „POMOST”
(Profilaktyka spo³eczna)
14 grudnia 2001 r. Departament Profilaktyki Spo³ecznej i Kszta³cenia Specjalnego zorganizowa³ seminarium eksperckie poœwiêcone prezentacji projektu modelowego programu profilaktycznego pn. Pomost – miêdzy dzieciñstwem a doros³oœci¹. Spotkanie odby³o siê w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu
w Warszawie. Uczestniczyli w nim eksperci z dziedziny profilaktyki spo³ecznej,
m.in. przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwoœci, Centrum Metodycznego Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, Centralnego Oœrodka Doskonalenia Nauczycieli, Krajowego Oœrodka Wspierania Edukacji Zawodowej, Komendy
G³ównej Policji, Krajowego Komitetu Wychowania Resocjalizuj¹cego, Oœrodka
Metod i Szkoleñ Psychologicznych, S¹du Okrêgowego w Warszawie, samorz¹dów lokalnych, przedstawiciele gimnazjów oraz nadzoru pedagogicznego.
Prace nad programem Pomost zainicjowa³o Ministerstwo Edukacji Narodowej – Departament Profilaktyki Spo³ecznej i Kszta³cenia Specjalnego. Wspó³pracê w tym zakresie zaproponowano Kuratorium Oœwiaty w Rzeszowie, m.in.
ze wzglêdu na wczeœniej podejmowane inicjatywy zwi¹zane z dzia³aniami lokalnej koalicji na rzecz profilaktyki i promocji zdrowia. Pierwsze robocze spotkanie w tej sprawie odby³o siê 12 grudnia 2000 r. w Rzeszowie. Wziêli w nim
udzia³: El¿bieta Matejka – naczelnik Wydzia³u Profilaktyki Spo³ecznej, Marek
Sawicki – wizytator MEN oraz zaproszeni przez Podkarpackiego Kuratora
Oœwiaty przedstawiciele instytucji zajmuj¹cych siê zapobieganiem problemom
dzieci i m³odzie¿y. Powsta³ zespó³, który wspomniany program opracowa³. Stanowi¹ go: Jadwiga KaŸmierczyk (Kuratorium Oœwiaty, koordynator prac zespo³u),
Ryszard Budkowski (pedagog), El¿bieta Gruca-Bielenda (psycholog), Maria Gutowska (nauczyciel), komisarz Zbigniew Kocój (KWP w Rzeszowie), El¿bieta
Kotwica (pedagog), nadkomisarz Arkadiusz Krawiec (KWP w Rzeszowie), Stanis³awa Michnowicz (psycholog), Ma³gorzata Prucharska (pedagog), Alicja
Przychodni (pedagog), Jerzy Sitko (nauczyciel), Halina Trznadel-GóŸdŸ (pedagog), Helena Wojciechowska (psycholog). Z zespo³em wspó³pracowa³ S³awomir Grab (psycholog). Podczas pierwszego spotkania opracowano zarys
projektu programu. Ustalono, ¿e bêdzie to program zapobiegania problemom
gimnazjalistów ukierunkowany na profilaktykê zachowañ ryzykownych. Odbiorcami programu bêd¹ uczniowie, nauczyciele i rodzice. Jego realizatorami
bêd¹ nauczyciele, wspomagani w miarê potrzeb przez innych specjalistów.
Prace trwa³y rok, plan zosta³ zrealizowany.
Skonstruowany program jest propozycj¹ prowadzenia zintegrowanych dzia³añ wychowawczych i profilaktycznych z obszaru profilaktyki pierwszorzêdowej w ci¹gu 3-letniego etapu edukacyjnego. Stanowi on uzupe³nienie podstawy
programowej oraz wzmocnienie niektórych jej obszarów (np. dotyczy to roz-
11
wijania umiejêtnoœci ¿yciowych, edukacji prawnej). Integralny model programu
pozwoli na wyeliminowanie z praktyki szkolnej przypadkowoœci i incydentalnoœci. Wdro¿enie programu zak³ada przygotowanie nauczycieli i warunków, w jakich bêdzie realizowany.
Program sk³ada siê z nastêpuj¹cych czêœci:
– czêœæ teoretyczna dla nauczyciela,
– scenariusze zajêæ z uczniami (za³¹czone ankiety ewaluacyjne do ka¿dego bloku tematycznego – rozpoczynaj¹ce i koñcz¹ce zajêcia),
– tematyka spotkañ z rodzicami (przygotowanie scenariuszy podczas szkolenia),
– program doskonalenia dla nauczycieli (przygotowanie teoretyczne i praktyczne do realizacji programu, przygotowanie do podejmowania interwencji i planowania dzia³añ z obszaru profilaktyki drugorzêdowej, przygotowanie do budowania œrodowiskowego programu zapobiegania zachowaniom ryzykownym
– szko³a wa¿nym ogniwem w systemie lokalnych dzia³añ profilaktycznych),
– bibliografia.
Projekt poddano pilota¿owi w obszarze agresji, przemocy, podejmowania interwencji oraz budowania programu œrodowiskowego. Zrealizowano zajêcia
z nauczycielami i uczniami gimnazjum (przy wspó³pracy z Gimnazjum Akademickim Wy¿szej Szko³y Informatyki i Zarz¹dzania w Rzeszowie). Ponadto celowoœæ zamieszczanych w programie treœci sprawdzono wykorzystuj¹c sonda¿
diagnostyczny przeprowadzony wœród uczniów gimnazjów.
Program uwzglêdnia najnowsze tendencje w dziedzinie profilaktyki spo³ecznej oraz doœwiadczenia autorów. W pracy nad projektem wykorzystano dorobek
wspó³pracuj¹cych ze sob¹ instytucji na rzecz zapobiegania zachowaniom ryzykownym, które w województwie podkarpackim dzia³aj¹ z pozytywnym skutkiem od kilku lat.
W dyskusji podczas seminarium podkreœlono celowoœæ tworzenia i wdra¿ania do szkó³ œrodowiskowych programów profilaktyczno-wychowawczych, takich jak Pomost. Okaza³o siê, ¿e wa¿ne dla zaproszonych goœci zagadnienia zosta³y ujête w programie (dotyczy³o to np. wspó³pracy z rodzicami, przygotowania
realizatorów, mo¿liwoœci wsparcia nauczycieli przez specjalistów).
Program spotka³ siê z pozytywnym przyjêciem ekspertów. Zespó³ bêdzie
kontynuowa³ pracê.
W najbli¿szej przysz³oœci zaplanowano dzia³ania maj¹ce na celu w³¹czenie
Pomostu do Wojewódzkiego Programu Profilaktyki i Rozwi¹zywania Problemów Alkoholowych. Pilota¿ programu by³by wówczas jednym z zadañ województwa podkarpackiego.
JADWIGA KAMIERCZYK
12
Z ¯YCIA SZKÓ£
MALI POLIGLOCI
Czy roczne dzieci mog¹ uczyæ siê jêzyka obcego? Oczywiœcie, ¿e tak, dziêki
temu w przysz³oœci bêd¹ mog³y porozumiewaæ siê w tym jêzyku lepiej i skuteczniej.
Rozpatruj¹c problematykê wczesnego rozpoczynania nauki jêzyka obcego
warto przyjrzeæ siê, jak cz³owiek uczy siê jêzyka ojczystego. Lingwiœci s¹ zgodni, ¿e zdolnoœæ do uczenia siê jêzyka oparta jest na podstawach biologicznych
– rodzimy siê z wrodzon¹ zdolnoœci¹ jêzykow¹ lub uniwersaln¹ gramatyk¹. Ponadto psycholingwista Noam Chomsky dowiód³, ¿e dzieci rodz¹ siê z biologicznie ukszta³towanymi strukturami umys³owymi wspomagaj¹cymi rozumienie
i wytwarzanie mowy (P. G. Zimbardo, Psychologia i ¿ycie, Warszawa, 1999).
Dziecko posiada wiêc wrodzony potencja³ jêzykowy i od urodzenia s³ysz¹c
dŸwiêk i melodiê zdania swojego jêzyka ojczystego stopniowo uczy siê znaczenia s³ów, z czasem zaczyna ³¹czyæ znaczenie z odpowiednimi dŸwiêkami i rozumieæ to co mówi¹ rodzice. Nastêpnie poprzez naœladowanie zaczyna mówiæ.
Ale czy mo¿na okreœliæ optymalny z punktu widzenia psychologii rozwojowej
wiek dziecka dla przyswojenia jêzyka obcego? S³awy w dziedzinie psychologii
W. Penfield, F. Ilg oraz W. Leopold sk³onni byli uznaæ, ¿e optymalnym momentem
rozpoczêcia akwizycji jêzyka ojczystego i nauki jêzyka obcego jest narodzenie siê
dziecka. Dziecko przyswoi sobie ka¿de s³owo czy zdanie, jeœli powtarzane ono bêdzie na tyle czêsto, na ile wymaga tego proces akwizycji jêzyka, niezbêdny do
przeniesienia tych nazw z pamiêci krótkotrwa³ej do d³ugotrwa³ej (J. Brzeziñski,
Nauczanie jêzyków obcych dzieci, Warszawa, 1997). Dodatkowym atutem tak
wczesnej nauki jêzyka obcego jest szczególnie pozytywny wp³yw na rozwój mózgu polegaj¹cy na powstawaniu nowych po³¹czeñ i zwiêkszeniu pojemnoœci mózgu, z czego dziecko mo¿e korzystaæ w ci¹gu ca³ego swojego ¿ycia bez wzglêdu
na to czy bêdzie to uczenie siê jêzyka, matematyki czy muzyki.
Jeszcze do niedawna tak wczesne rozpoczynanie nauki jêzyka angielskiego
pozostawa³o jedynie w sferze marzeñ. Teraz jest to mo¿liwe dziêki metodzie Helen Doron. Helen Doron wychowa³a siê w Londynie. Studiowa³a jêzykoznawstwo i francuski na Uniwersytecie Reading w Wielkiej Brytanii. Rozwinê³a swoj¹ metodê poprzez ogromne zainteresowanie dzieckiem we wczesnym stadium
13
rozwoju oraz na podstawie pracy w wielu ró¿nych placówkach dydaktycznych
na ca³ym œwiecie.
Metoda Helen Doron polega na uczeniu siê jêzyka angielskiego w sposób
naturalny, niemal¿e identyczny z przyswajaniem jêzyka ojczystego – st¹d tak
wspania³e efekty. Bazuje ona na naturalnych zdolnoœciach dzieci do rozpoznawania i przyswajania dŸwiêków – z wiekiem coraz trudniej jest im rozpoznaæ
ró¿nicê. W pierwszym stadium nauki dzieci ucz¹ siê nazw otaczaj¹cych je
przedmiotów i czêœci cia³a oraz czynnoœci, które lubi¹ wykonywaæ, np. biegaæ,
skakaæ, œpiewaæ itp., nastêpnie ucz¹ siê mówiæ o swoich wewnêtrznych stanach,
np. lubiæ, zgadywaæ, zapominaæ, odnosz¹ siê te¿ do swoich stanów emocjonalnych za pomoc¹ takich s³ów jak: smutny, zmêczony, szczêœliwy, z³y itp.
W ci¹gu pierwszego roku nauki metod¹ Helen Doron 3-letnie dziecko poznaje
ponad 500 angielskich s³ówek, 20 piosenek oraz wiele rymowanek i wierszyków, potrafi równie¿ budowaæ proste zdania, a 9-letnie dziecko nauczy siê ponad 1400 s³ów pisanych i mówionych, 12 piosenek, bêdzie te¿ swobodnie konstruowa³o proste zdania. Aby wykorzystaæ te naturalne zdolnoœci dziecka
powinniœmy zacz¹æ je uczyæ przed 7 rokiem ¿ycia. Metoda wykorzystuje g³ównie s³uch i rozpoznawanie znaczeñ. Na pocz¹tku dzieci du¿o absorbuj¹ jedynie
s³uchaj¹c. W póŸniejszym okresie ³¹cz¹ one znaczenia, analizuj¹, czego efektem
jest mówienie. Zajêcia oparte s¹ na s³uchaniu i mówieniu i polegaj¹ g³ównie na
zabawie (gry, piosenki, rymowanki, malowanie). Zaczyna siê od nazywania po
angielsku pojedynczych wyrazów, nastêpnie sk³adania jednowyrazowych wypowiedzi w pewne sekwencje, które rosn¹ w miarê rozwoju dziecka. D³ugoœæ lekcji dostosowana jest do zdolnoœci koncentracji dzieci w danym wieku, a dziêki
temu, ¿e zajêcia s¹ ró¿norodne i ¿ywe, nie ma czasu na nudê.
Kluczowym elementem metody jest s³uchanie w domu kaset audio (podczas
posi³ku, k¹pieli, zabawy, niekoniecznie koncentruj¹c na tym uwagê), co zapewnia codzienny kontakt z jêzykiem. Dopiero po³¹czenie s³uchania kaset z zajêciami w ma³ych grupach, prowadzonymi przez wykwalifikowanych nauczycieli,
umo¿liwia dziecku nauczenie siê jêzyka angielskiego poprzez zabawê i w sposób naturalny.
Poniewa¿ po pierwszej fazie zafascynowania nowoœci¹ mo¿e pojawiæ siê
niechêæ do systematycznego s³uchania, bez czego nie zachodzi proces zapisywania materia³u w pamiêci d³ugotrwa³ej, nale¿y wyrobiæ w dzieciach nawyk s³uchania sprowadzaj¹cy siê do pewnej rutyny. Bêdzie to odtwarzanie kasety o sta³ych porach, na przyk³ad przed zaœniêciem.
Nauczanie metod¹ Helen Doron odbywa siê w grupach 4-8 osobowych,
w zwi¹zku z czym w jednej grupie mog¹ znaleŸæ siê ró¿ne osobowoœci, dzieci
z odmiennym poziomem zdolnoœci, odmiennym poziomem neurotyzmu – stabilnoœci emocjonalnej oraz ekstrawersji – introwersji. Bardzo wa¿ne jest wiêc rozpoznanie przez nauczyciela ró¿nic i takie dobranie dzieci, by nauczanie by³o jak
14
najbardziej skuteczne. Najwa¿niejsze jest dopasowanie dzieci pod wzglêdem
zdolnoœci, natomiast mog¹ siê one ró¿niæ pod wzglêdem introwersji, ekstrawersji. Co ciekawe, praca w grupach dzieci neurotycznych z dzieæmi stabilnymi
emocjonalnie stanowi dobry sposób na przeciwdzia³anie negatywnemu wp³ywowi neurotyzmu na wynik nauczania (Hans i Michael Eysenck, Podpatrywanie
umys³u, Gdañsk, 2000).
Prowadzenie zajêæ z ma³ymi dzieæmi mo¿e okazaæ siê bardzo trudne, poniewa¿ zadaniem nauczyciela jest nie tylko zachêcenie dzieci do s³uchania i powtarzania, ale równie¿ wzbudzenie zainteresowania i pozytywnych skojarzeñ. Dlatego sposób, w jaki prezentowany jest materia³, powinien byæ niepowtarzalny
(warto stosowaæ starannie dobrane i niespotykane pomoce naukowe, najlepiej
rêcznie wykonane, im bardziej pomys³owe tym lepsze). Samo patrzenie i s³uchanie nie wystarczy, dzieci potrzebuj¹ ruchu, wiêc na lekcjach powinno byæ go
du¿o. Dzieci lubi¹ mieæ ca³y czas jakieœ zajêcie, dlatego po wprowadzeniu nowego materia³u leksykalnego warto zaanga¿owaæ je w jakieœ czynnoœci manualne zwi¹zane z tym materia³em, np. malowanie, wycinanie b¹dŸ przyklejanie.
W trakcie wykonywania tych czynnoœci nauczyciel mo¿e powtarzaæ g³oœno
nowy materia³, od czasu do czasu w³¹czaj¹c w to dzieci. W ten sposób dzieci
ucz¹ siê poprzez zabawê.
Bêd¹c nauczycielem Helen Doron i za³o¿ycielem Centrum Nauczania Dzieci
Jêzyka Angielskiego w Rzeszowie, chcia³abym podzieliæ siê spostrze¿eniami ze
swojej dotychczasowej pracy z najm³odszymi, mianowicie z 3–6 latkami. Zapytane, dlaczego lubi¹ do nas przychodziæ, dzieci odpowiadaj¹, ¿e jest tu fajnie
i kolorowo. Z komentarzy rodziców wynika, ¿e dzieci nie mog¹ doczekaæ siê
kolejnych zajêæ, z radoœci¹ uczestnicz¹ w lekcjach i nie chc¹ wychodziæ. Za ka¿dym razem, kiedy informujê je, ¿e to ju¿ koniec zajêæ, s³yszê g³osy sprzeciwu.
Co dzieci pamiêtaj¹ z zajêæ? To, ¿e mia³y piknik i zajada³y pysznoœci, ¿e rysowa³y swoje portrety, ¿e zosta³y nagrodzone, lub pochwalone, ¿e wygra³y konkurs, zrobi³y domek, ubiera³y choinkê, udawa³y zwierz¹tka, ptaki czy duchy,
tañczy³y, œpiewa³y, czyta³y bajki. Najwspanialsze dla mnie jako dla nauczyciela
jest to, ¿e obok œwietnej zabawy i wspomnieñ dzieci wynosz¹ z zajêæ umiejêtnoœci jêzykowe. Ju¿ po kilku lekcjach potrafi¹ doskonale nazywaæ to co widzia³y, kolorowa³y i wykleja³y w trakcie zajêæ.
Bardzo istotne pod k¹tem skutecznoœci metody jest stworzenie warunków
sprzyjaj¹cych nauce. Dlatego wystrój sal, w których prowadzone s¹ zajêcia, czyli pastelowe kolory œcian i dywanów, kolorowe obrazki i mebelki, pozwalaj¹
dzieciom otworzyæ siê i czuæ siê swobodnie jak w domu. Na zajêciach dzieci
wraz z nauczycielem siedz¹ w kó³ku na poduszkach, co zbli¿a je do siebie i pozwala stworzyæ nieskrêpowan¹ i nieformaln¹ atmosferê.
Na koniec chcia³abym dodaæ, ¿e jedn¹ z najwa¿niejszych rzeczy i kluczem
do sukcesu jest okazywanie dzieciom serca i wzbudzenie w nich poczucia, ¿e s¹
15
wa¿ne i akceptowane, oraz nadanie wagi temu co robi¹. Stanowi to najlepsz¹ nagrodê i zachêtê do nauki.
Zapraszam nauczycieli, rodziców oraz dzieci w wieku od 2 do 9 lat do naszego Centrum mieszcz¹cego siê przy ulicy Chodkiewicza 12 w Rzeszowie.
AGNIESZKA LUTAK
(Autorka jest za³o¿ycielem Centrum Nauczania Dzieci metod¹ Helen Doron w Rzeszowie, a tak¿e nauczycielem jêzyka angielskiego w Gimnazjum Akademickim i Liceum
Ogólnokszta³c¹cym Wy¿szej Szko³y Informatyki i Zarz¹dzania w Rzeszowie – red.)
PAMIÊÆ O POLEG£YCH LOTNIKACH
Na zaproszenie Konsula Brytyjskiego w Krakowie delegacja uczniów wraz
z nauczycielami Szko³y Podstawowej im. Lotników Brytyjskich w ¯d¿arach
(gm. Czarna k. Dêbicy) uczestniczy³a w obchodach Dnia Pamiêci (Rememberance Day), który odby³ siê 15 listopada na cmentarzu wojskowym na Rakowicach w Krakowie. Na uroczystoœæ Rememberance Day przybyli tego roku: Ambasador Australii Margaret A. Adamson, Attache Obrony Wielkiej Brytanii
p³k Tim Williams, a tak¿e w³adze Krakowa i województwa ma³opolskiego. Po
apelu poleg³ych i z³o¿eniu kwiatów uczniowie szko³y zapalili znicze na mogile
poleg³ych w ¯d¿arach lotników.
Co roku w listopadzie przedstawiciele pañstw Wspólnoty Brytyjskiej odwiedzaj¹ cmentarze, na których spoczywaj¹ polegli w czasie I i II wojny œwiatowej
¿o³nierze ich krajów. W Polsce s¹ trzy takie wojskowe cmentarze: w Malborku,
Poznaniu i Krakowie. To m. in. ¿o³nierze angielscy, australijscy i po³udniowoafrykañscy z³o¿yli ofiarê swego ¿ycia na terenie naszego kraju walcz¹c o „nasz¹
i wasz¹ wolnoœæ”.
Po uroczystoœci na krakowskim cmentarzu delegacja naszej szko³y goœci³a
u Konsula Brytyjskiego maj¹cego siedzibê w tym mieœcie. Spotkaliœmy siê
z p³k. T. Wiliamsem i jego ¿on¹ oraz z Konsulem K. Karasiñskim. Powodem
zaproszenia delegacji Szko³y Podstawowej w ¯d¿arach na tak podnios³¹ uroczystoœæ by³ fakt, ¿e nosi ona (jako jedyna szko³a w po³udniowej Polsce) imiê Lotników Brytyjskich, a ca³a spo³ecznoœæ szko³y otacza opiek¹ miejsce katastrofy
samolotu brytyjskiego maj¹cej miejsce w czasach II wojny œwiatowej.
W nocy z 14 na 15 sierpnia 1944 roku oko³o godz. 3.00 mieszkañcy wsi ¯d¿ary us³yszeli ryk samolotu, który po chwili rozbi³ siê z dala od zabudowañ wsi (tak
jak gdyby pilot samolotu specjalnie go tu skierowa³, aby ocaliæ mieszkañców wsi
przed skutkami upadku maszyny). Mieszkañcy sporz¹dzili trumny i zebrali resztki
16
¯o³nierze brytyjscy przy pami¹tkowym obelisku w ¯d¿arach
cia³ lotników. Urz¹dzono pogrzeb, który prowadzi³ ksi¹dz proboszcz z pobliskiej
Machowej. Fakt ten odnotowano w ksiêgach parafialnych. Nastêpnej nocy kilku
mieszkañców po kryjomu ustawi³o na mogile brzozowy krzy¿, który sta³ na tym
miejscu przez kilkanaœcie lat.
Po wojnie grób lotników otaczano opiek¹. Szko³a urz¹dza³a uroczyste przemarsze, szczególnie w Œwiêto Zmar³ych. Grób ekshumowano 17 paŸdziernika
1947 r. i przeniesiono szcz¹tki lotników na cmentarz Rakowicki w Krakowie.
W sk³ad bohaterskiej za³ogi samolotu typu Liberator KG 828/F ze 178 Dywizjonu RAF wchodzili: pilot R. L. Lawson, nawigator A. D. E. Stott, (obaj Po³udniowoafrykañczycy) oraz W. G. C. Garner, R. C. Pain, E. H. J. Page, R. V. Stonier i W. Huddart – cz³onkowie za³ogi – Brytyjczycy. Samolot by³ w drodze powrotnej z Warszawy, gdzie lecia³ z pomoc¹ dla powstañców warszawskich. Bra³
udzia³ w akcji pod kryptonimem „Warszawski Most Powietrzny”, w której alianci, wykorzystuj¹c ciê¿kie bombowce, dostarczali za pomoc¹ zrzutów broñ, amunicjê i ¿ywnoœæ powstañcom walcz¹cym w Warszawie o wolnoœæ i niepodleg³oœæ Polski.
Pamiêæ o za³odze samolotu brytyjskiego by³a zawsze ¿ywa. Œwiadkowie
wydarzenia czuli siê zobowi¹zani do œwiadczenia o tym. By³ to wewnêtrzny
obowi¹zek wobec poleg³ych na naszej ziemi, z dala od swojej ojczyzny, lotników. Z wielk¹ skrupulatnoœci¹ opisywano fakty, wskazywano miejsce katastrofy
17
oraz miejsce pierwszej mogi³y lotników. Daniel Bogus³awski, nauczyciel historii pracuj¹cy w szkole w ¯d¿arach, prowadzi³ na miejscu katastrofy lekcje
historii, a w roku 1992 ustawi³ tam z pomoc¹ uczniów pami¹tkowy g³az. Dziêki osobistemu zaanga¿owaniu sgt RAF A. Smith’a z biura Attache Obrony
Ambasady Brytyjskiej uzyskaliœmy wiele cennych informacji, ³¹cznie z kopiami dokumentów archiwalnych oraz publikacjami historycznymi dotycz¹cymi
tej sprawy.
Wspólnie z ksiê¿mi parafii w ¯d¿arach wieœ upamiêtni³a poleg³ych lotników
pami¹tkow¹ tablic¹ umieszczon¹ w miejscowym koœciele. Natomiast wspólnie
z w³adzami gminy spo³ecznoœæ szkolna (na czele z p. dyrektor Celin¹ Murtaœ)
postanowi³a nadaæ Szkole Podstawowej imiê Lotników Brytyjskich.
Przygotowania do nadania imienia szkole i wmurowania pami¹tkowej tablicy nabra³y tempa w roku szkolnym 1997/98. Przeprowadzono m.in. poszukiwania szcz¹tków rozbitego samolotu na miejscu katastrofy (przy pomocy wykrywacza metali, ze skutkiem pozytywnym), a tak¿e wœród mieszkañców wsi, przechowuj¹cych do dzisiaj jego fragmenty. Przygotowano projekt oraz wykonano tablicê pami¹tkow¹ do koœcio³a. W samej szkole urz¹dzono sta³¹ wystawê historyczn¹ poœwiêcon¹ zestrzelonym lotnikom brytyjskim.
Zaanga¿owali siê w te ró¿nokierunkowe dzia³ania nauczyciele szko³y, mieszkañcy wsi, w³adze wsi i gminy. Z tej okazji wydano ksi¹¿kê „Kartki z dziejów
wsi ¯d¿ary”, autorstwa D. Bogus³awskiego, gdzie opisana zoszta³a historia katastrofy lotniczej. Dnia 5 lipca 1998 r. do ¯d¿ar przybyli przedstawiciele Ambasady Brytyjskiej z sgt. A. Smith`em, sgt. H. Pritchard`em, ambasador RPA
Victor Zazeray, biskup diecezji tarnowskiej, w³adze województwa tarnowskiego. Ca³oœæ uœwietni³a kompania honorowa Wojska Polskiego wraz z orkiestr¹
wojskow¹. Po mszy œwiêtej w intencji poleg³ych bohaterskich lotników,
ods³oniêto tablicê pami¹tkow¹ w koœciele. Szkole uroczyœcie nadano imiê
Lotników Brytyjskich. Otwarto równie¿ salê gimnastyczn¹. M³odzie¿ szko³y
nawi¹za³a bli¿sz¹ znajomoœæ z przedstawicielami Ambasady Brytyjskiej na
póŸniejszym spotkaniu. Dziêki staraniom wspomnianych przedstawicieli Ambasady Brytyjskiej szko³a otrzyma³a z Fundacji Know-How sprzêt
komputerowy, który sta³ siê zal¹¿kiem pracowni komputerowej urz¹dzanej
w szkole.
W kwietniu 1999 roku na zaproszenie szko³y odwiedzi³a nas rodzina poleg³ego lotnika, V. R. Stonier’a. Modlono siê wspólnie z goœæmi z Kanady i Wielkiej Brytanii za poleg³ych lotników na miejscu katastrofy oraz w miejscowym
koœciele.
Szko³a Podstawowa im. Lotników Brytyjskich w ¯d¿arach utrzymuje bliskie
kontakty z Ambasad¹ Brytyjsk¹. Przedstawiciele Sekcji Obrony s¹ czêstymi goœæmi w szkole, szczególnie podczas pasowania uczniów klas pierwszych oraz
z okazji Œwiêta Szko³y.
18
W czerwcu 2001 roku czterdziestoosobowa grupa uczniów szko³y przebywa³a na dwudniowej wycieczce w Warszawie. Wycieczka ta zosta³a ufundowana
przez pracowników Ambasady Brytyjskiej na czele z H. Pritchard’em i G. Rooss’em.
Dziêki przyjacielskim kontaktom z Ambasad¹ Brytyjsk¹ uda³o siê sprowadziæ do szko³y „autobus internetowy” z The British Council. W ci¹gu wakacyjnego tygodnia 2001 r. odwiedzi³ on nie tylko ¯d¿ary, ale tak¿e inne miejscowoœci gminy.
Podczas ostatniej przyjacielskiej wizyty w dniu 6 listopada 2001 r. brytyjscy
¿o³nierze ofiarowali szkole nowoczesn¹ kserokopiarkê. PrzywieŸli te¿ ze sob¹
ksi¹¿ki o Wielkiej Brytanii, programy komputerowe i inne drobne upominki.
Kontakty te przybli¿aj¹ dzieciom, nauczycielom oraz ca³emu œrodowisku Wielk¹
Brytaniê oraz utrwalaj¹ pamiêæ o dzielnych cudzoziemcach, którzy nieœli pomoc
potrzebuj¹cym jej Polakom.
DANIEL BOGUS£AWSKI
¯YWA LEKCJA HISTORII
Dnia 11 paŸdziernika 2001 roku na zaproszenie Pani mgr Renaty £unarskiej
do Gimnazjum Akademickiego i Liceum Ogólnokszta³c¹cego Wy¿szej Szko³y
Informatyki i Zarz¹dzania w Rzeszowie przyby³ Pan Aleksander Szymañski
– by³y wiêzieñ obozów koncentracyjnych, miêdzy innymi obozu w Oœwiêcimiu,
aby poprowadziæ „¿yw¹” lekcjê historii.
Tematem spotkania by³y obozy koncentracyjne – historia ich powstania,
a tak¿e traktowanie wiêzionych w nich ludzi w czasie II Wojny Œwiatowej. Relacjê naszego goœcia mo¿na by³o podzieliæ na dwie czêœci. Pierwsza by³a prezentacj¹ historycznych uwarunkowañ powstawania obozów koncentracyjnych. Dowiedzieliœmy siê, ¿e ich pocz¹tki siêgaj¹ czasów staro¿ytnego Egiptu, poprzez
œredniowiecze, a¿ do okresu II Wojny Œwiatowej. Wiêziono w nich jeñców, niewolników w celu wykorzystywania ich jako si³y roboczej.
Druga czêœæ lekcji Pana Aleksandra poœwiêcona by³a historii obozów koncentracyjnych w Polsce i jego osobistym prze¿yciom jako wiêŸnia.
Dowiedzieliœmy siê wielu ciekawych rzeczy na temat realiów ¿ycia obozowego, warunków ¿ycia, traktowania wiêŸniów przez okupanta. Teraz wiemy, ¿e
oprócz ca³ego z³a i okrucieñstwa, wykorzystywania ludzi do ciê¿kiej pracy –
tak¿e wœród niemieckich ¿o³nierzy i oficerów zdarzali siê tacy, którzy traktowali
wiêŸniów jak ludzi, a nie jak „¿ywe narzêdzia”, a nawet sami im pomagali. Nasz
19
Aleksander Szymañski (stoi) by³y wiêzieñ obozu koncentracyjnego w Oœwiêcimiu, na spotkaniu z uczniami. Pierwszy z lewej autor artyku³u.
goœæ wspomina³ te¿ ¿yczliwoœæ ludzi mieszkaj¹cych w pobli¿u oœwiêcimskiego
obozu. Ludzie ci starali siê wspomagaæ wiêŸniów dostarczaj¹c im ¿ywnoœæ,
a nawet byli zaanga¿owani w organizacjê ucieczek.
Uczniom lekcja bardzo siê podoba³a i wynieœli z niej bardzo du¿o wiadomoœci na temat obozów koncentracyjnych i nie tylko. Mamy nadziejê, ¿e takich
lekcji bêdzie wiêcej i to nie tylko w naszej szkole. Taka forma zdobywania wiedzy na tematy historyczne, to o wiele ciekawsze doœwiadczenie, ni¿ suche fakty
przedstawiane w podrêcznikach.
CZES£AW WAL
20
EDUKACJA EUROPEJSKA
SPOTKANIA – NARADY – KONFERENCJE
Ostatnie tygodnie 2001 roku przynios³y znaczne o¿ywienie w zakresie edukacji europejskiej na terenie ca³ej Polski, co ma niew¹tpliwy zwi¹zek z nasileniem starañ rz¹du RP o prawid³owy przebieg negocjacji z Uni¹ Europejsk¹
z jednej strony oraz o prawid³owe wyjaœnianie spo³eczeñstwu problematyki
zwi¹zanej z przewidywanym przyjêciem Polski do UE w roku 2004 w perspektywie referendum, w którym obywatele naszego kraju wyra¿¹ ostateczn¹ opiniê
w kwestii wst¹pienia Polski do europejskiej wspólnoty. Gdyby opinia ta by³a negatywna, to sytuacja gospodarcza Polski zamiast siê poprawiæ uleg³aby znacznemu pogorszeniu. Os³ab³aby zapewne pozycja Polski na p³aszczyŸnie miêdzynarodowej. Kuratorium Oœwiaty w Rzeszowie tak¿e uczestniczy³o we wspomnianym okresie w dzia³aniach proeuropejskich lub dzia³añ tych by³o samodzielnym
organizatorem. Partnerami KO by³y nastêpuj¹ce organizacje: Stowarzyszenie na
Rzecz Rozwoju Euroregionu Karpackiego w Rzeszowie, Fundacja Rozwoju
Systemu Edukacji w Warszawie i Regionalne Centrum Informacji Europejskiej
w Rzeszowie.
Podkarpacki Wicekurator Oœwiaty Alfreda £oboda oraz st. wizytator Marek
Soja uczestniczyli w zorganizowanym w auli Uniwersytetu Rzeszowskiego
przez Biuro Euroregionu Karpackiego spotkaniu delegacji uczniów i nauczycieli
szkó³ ponadgimnazjalnych prowadz¹cych dzia³alnoœæ proekologiczn¹ i utrzymuj¹cych wspó³pracê ze szko³ami na S³owacji. Spotkanie prowadzi³ przewodnicz¹cy Stowarzyszenia p. Bogus³aw Krzanowski przy wspó³udziale dyrektora Biura
Euroregionu Karpackiego, p. Dawida Laska, który zainicjowa³ ideê stworzenia
Szkolnych Kó³ Euroregionu Karpackiego. Nastêpne spotkanie (ju¿ w 2002 roku)
poœwiêcone bêdzie skonkretyzowaniu tej idei.
Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji w Warszawie (narodowa agenda unijnego programu edukacyjnego Socrates-Comenius) zorganizowa³a 2 listopada
w Krakowie spotkanie z przedstawicielami tych szkó³ z terenów województw ma³opolskiego, œwiêtokrzyskiego i podkarpackiego, które otrzyma³y granty z Fundacji na realizacjê szkolnych (trzyletnich) i jêzykowych (jednorocznych) projektów
21
M³odzi entuzjaœci Comeniusa na rzeszowskim rynku z balonikami z logo programu
wspó³pracy programu „Comenius”. Granty te (œrednio po 6 tys. na ka¿dy rok
projektowy) otrzyma³y nastêpuj¹ce szko³y: Zespó³ Szkó³ Ekonomicznych w Jaœle, Centrum Kszta³cenia Ustawicznego w Mielcu, Zespó³ Szkó³ Ogólnokszta³c¹cych Nr 1 w Rzeszowie, Zespó³ Szkó³ Technicznych w Przemyœlu, Zespó³
Szkó³ Technicznych w Mielcu, Gimnazjum Nr 3 w Dêbicy, Gimnazjum Nr 9
w Rzeszowie, Zespó³ Szkó³ Spo³ecznych w Rzeszowie, Szko³a Podstawowa
Nr 28 w Rzeszowie, Szko³a Podstawowa Nr 25 w Rzeszowie, Szko³a Podstawowa w Lutowiskach i Szko³a Podstawowa w Oleszycach.
W zwi¹zku z tym, ¿e Komisja Europejska ostatni tydzieñ listopada og³osi³a
w ca³ej Europie „Tygodniem Comeniusa”, wszystkie rzeszowskie szko³y, które
uczestnicz¹ w programie Comenius, organizowa³y rozmaite imprezy propaguj¹ce ideê tego programu w swoich œrodowiskach. Natomiast 27 listopada delegacje uczniów ze Szkó³ Podstawowych Nr 25 i 28 w Rzeszowie, rzeszowskiego
Gimnazjum Nr 9, Zespo³ów Szkó³ Spo³ecznych i Szkó³ Ogólnokszta³c¹cych
Nr 1 w Rzeszowie z³o¿y³y uroczyste wizyty Podkarpackiemu Wicekuratorowi
Oœwiaty Alfredzie £obodzie, Prezydentowi Miasta Rzeszowa Andrzejowi
Szlachcie i Wojewodzie Podkarpackiego Zdzis³awowi Siewierskiemu. Pan Wojewoda przez godzinê rozmawia³ z uczestnikami spotkania zapoznaj¹c siê z tematyk¹ realizowanych projektów i zachêca³ m³odzie¿ do kontynuowania jak¿e
po¿ytecznej miêdzynarodowej dzia³alnoœci. Po tym spotkaniu sprzed Urzêdu
22
Baloniki Comeniusa nad Urzêdem Wojewódzkim
Wojewódzkiego w Rzeszowie i rzeszowskiego ratusza pofrunê³y w górê wypuszczone przez uczniów kolorowe baloniki z logo programu „Comenius”.
Nieco wczeœniej, 22 i 23 listopada, Regionalne Centrum Informacji Europejskiej w Rzeszowie i rzeszowskie Kuratorium Oœwiaty zorganizowa³y konferencjê dla nauczycieli szkó³ podstawowych i gimnazjalnych z województwa podkarpackiego pod nazw¹ „I Podkarpackie Forum Klubów Europejskich”.
Przes³aniem Forum by³o „policzenie” wszystkich dzia³aj¹cych klubów europejskich i uzyskanie informacji o formach ich dzia³alnoœci. Okaza³o siê, ¿e klubów
tych aktualnie dzia³a 88. Mo¿na by³o zauwa¿yæ, ¿e uczestnicy forum dobrze
czuli siê w swoim gronie i ¿ywo wymieniali doœwiadczenia. Wyrazili nadziejê
na kontynuacjê spotkañ (w formie uchwalonego stanowiska w tej sprawie. Podobne stanowisko wyrazili na temat merytorycznej wspó³pracy klubów europejskich naszego województwa). Forum zosta³o bardzo dobrze przygotowane przez
dyrektora RCIE p. Bart³omieja Gembarowskiego wraz ze wspó³pracownikami,
wœród których nie zabrak³o studentów – wolontariuszy z Wy¿szej Szko³y Informatyki i Zarz¹dzania w Rzeszowie i Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Szczególne s³owa podziêkowania nale¿¹ siê kanclerzowi WSIiZ w Rzeszowie, p. profesorowi Tadeuszowi Pomiankowi za to, i¿ sprawia, ¿e spotkania nauczycieli zainteresowanych edukacj¹ europejsk¹ maj¹ zawsze bardzo wysoki
standard. Taki sam standard mia³o przeprowadzone 7 grudnia na terenie WSIiZ
23
przez tych samych organizatorów (czyli Regionalne Centrum Informacji Europejskiej w Rzeszowie i Kuratorium Oœwiaty w Rzeszowie) szkolenie dla 240
nauczycieli szkó³ ponadgimnazjalnych z terenu ca³ego województwa podkarpackiego, na temat zasad zak³adania i prowadzenia dzia³alnoœci szkolnych kó³
europejskich w szko³ach ponadgimnazjalnych. Uczestnicy szkolenia posiedli wiedzê teoretyczna, przekazan¹ im przez Marka Sojê z KO w Rzeszowie
(nt. zasad tworzenia klubów oraz form ich dzia³alnoœci) i Tadeusza Wojciechowskiego – Krajowego Koordynatora Programu Socrates-Comenius z Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji w Warszawie), a tak¿e wiedzê praktyczn¹,
któr¹ przekazali im Marian Pietryka z Gimnazjum Nr 9 w Rzeszowie i Urszula
Smêt-Dudziak z I Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Rzeszowie. O systemach
edukacyjnych Niemiec, Wêgier i S³owacji mówi³a Melinda Têcza z Gimnazjum Nr 9 w Rzeszowie.
MAREK SOJA
SZKOLNY KLUB EUROPEJSKI W KOLBUSZOWEJ
Szkolny Klub Integracji Europejskiej dzia³aj¹cy przy Szkole Podstawowej Nr 1
im. H. Sienkiewicza w Kolbuszowej powsta³ z inicjatywy pani dyrektor Julii Czachor we wrzeœniu 1997 r. i zrzesza 30 uczniów klas V–VI. Na pocz¹tku istnia³ jako
Szkolne Ko³o Integracji Europejskiej. W roku szkolnym 2000/2001 przyst¹piono do
jego rejestracji w krajowej bazie danych Szkolnych Klubów Europejskich. Zosta³
wtedy opracowany program, motto i nazwa „Eurokids”. Przewodnicz¹c¹ tego klubu
jest pani Magdalena Kad³ubiec, a cz³onkami pomocniczymi panie Urszula Szepieniec i Barbara Kochanowicz.
W ci¹gu dzia³alnoœci klubu uczniowie zapoznali siê z histori¹, geografi¹,
zwyczajami i kultur¹ krajów Unii Europejskiej. W tym celu organizowano szereg wystaw i spotkañ.
Pierwsza wystawa odby³a siê w lutym 1998 r. i dotyczy³a Francji, gdy¿ jêzyk
francuski by³ pierwszym jêzykiem zachodnioeuropejskim, którego uczniowie
uczyli siê w szkole. Wykorzystano na niej pami¹tki z wizyt uczniów naszej
szko³y w zaprzyjaŸnionym mieœcie Ploermel, wycieczki do Pary¿a oraz pobytu
grupy uczniów francuskich w kolbuszowskiej szkole.
Nastêpne wystawy to:
– Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii, w marcu 2000 r.
– Niemcy, w marcu 2001 r.
W czasie tych wystaw uczniowie samodzielnie prezentowali muzykê tych
krajów, potrawy i napoje, stroje narodowe, zespo³y pi³karskie, najpiêkniej-
24
sze zabytki, albumy, podrêczniki. W ten sposób zapoznano spo³ecznoœæ
uczniowsk¹ z po³o¿eniem, kultur¹, warunkami ¿ycia wspomnianych krajów
unijnych.
Ekspozycje zwiedzali równie¿ zaproszeni goœcie i uczniowie pobliskich
szkó³. Opiekunki SKE „Eurokids” dbaj¹ o dokumentowanie jego dzia³alnoœci
wykonuj¹c zdjêcia fotograficzne, wykorzystywane póŸniej w kronice szkolnej,
gablotach oraz w szkolnej gazetce „Budrysówka” i w prasie regionalnej. Nagrano równie¿ kasety wideo, a tak¿e p³ytê CD. Oprócz wystaw uczniowie odegrali
dwie sztuki: Jaœ i Ma³gosia w jêzyku angielskim, przygotowan¹ przez pani¹
M. Kad³ubiec i O sprytnym parobku i krn¹brnym królu w jêzyku niemieckim,
przygotowan¹ przez pani¹ B. Mierzwê. Tê sztukê wystawili nasi uczniowie równie¿ w Krakowie w maju 2001 r., w czasie przegl¹dów uczniowskich teatrów
niemieckojêzycznych.
W tym roku szkolnym, w paŸdzierniku 2001 r., zorganizowany zosta³
w szkole po raz pierwszy Dzieñ Europejczyka. Uroczystoœæ podzielono na dwie
czêœci: oficjaln¹ i artystyczn¹. W pierwszej czêœci przedstawiono fakty historyczne dotycz¹ce Unii Europejskiej, jej cele i za³o¿enia, odœpiewano hymn unijny „Odê do radoœci”.
W drugiej czêœci zwiedzano k¹ciki kulinarne, muzyczne i literackie pañstw
Unii Europejskiej. Nastêpnie zorganizowano paradê „przebierañców” w strojach
europejskich. Wy³oniono i nagrodzono zwyciêzców.
Na koniec rozegrano turniej pi³ki no¿nej miêdzy dru¿ynami: Anglii, Francji,
Niemiec i W³och.
W marcu 2002 r. planujemy zorganizowaæ kolejn¹ imprezê, tym razem
o W³oszech. W tej chwili uczniowie zbieraj¹ potrzebne materia³y i segreguj¹ je.
Do tej pory wykonali ju¿ flagi w³oskie oraz god³o tego pañstwa. Bêdzie to sesja
popularnonaukowa wraz z wystaw¹.
MAGDALENA KAD£UBIEC
EURO-QUIZ
Wojewódzka Komisja Kwalifikacyjna Teleturnieju „EURO-QUIZ” na posiedzeniach w dniach 20 i 21 listopada 2001 r. sprawdzi³a prace uczniów tych gimnazjów z terenu województwa podkarpackiego, które zg³osi³y swój udzia³ w Teleturnieju „EURO-QUIZ”.
Do wojewódzkiego etapu Teleturnieju zakwalifikowane zosta³y dru¿yny
z nastêpuj¹cych gimnazjów:
25
1. Gimnazjum w Radomyœlu Wielkim
– 341 pkt.
Skop Magdalena
Dykas Monika
Krasoñ Karolina
Kilian Anna – zawodniczka rezerwowa
2. Gimnazjum Nr 9 w Rzeszowie
– 325 pkt.
Cypryœ Katarzyna
Ryœ Rafa³
Jeziorski Rafa³
Michalak Tomasz – zawodnik rezerwowy
3. Gimnazjum w Kraczkowej
– 316 pkt.
Cieœlakowska Justyna
Magoñ Ma³gorzata
Strza³kowski Marcin
Florek Katarzyna – zawodniczka rezerwowa
4. Gimnazjum Nr 2 Mielcu
– 309 pkt.
Piechota Katarzyna
Burkiewicz Karolina
Gancarz El¿bieta
Koœla Wojciech – zawodnik rezerwowy
5. Gimnazjum w B¹czalu Dolnym
– 306 pkt.
Babiarz Anna
Papciak Dorota
Wierzgacz Anna
Dziedzic Agnieszka – zawodniczka rezerwowa
6. Gimnazjum w Wielopolu Skrzyñskim
Œledziona Joanna
Wielis Bernadetta
Œledziona Barbara
Traciak Paulina – zawodniczka rezerwowa
– 305 pkt.
7. Gimnazjum w Krzeszowie
Krawczyk Patrycja
Pac Ewa
Skakuj Magdalena
Tutka Anna – zawodniczka rezerwowa
– 304 pkt.
8. Gimnazjum Nr 1 w Sanoku
Florczak Bart³omiej
Jórasz Anna
Olearczyk Pawe³
– 295 pkt.
26
Haniak Wies³aw – zawodnik rezerwowy
9. Gimnazjum w Zarzeczu
Krajewska Wioletta
Pacholarz Mariola
Zaj¹c Tomasz
Mazur Micha³ – zawodnik rezerwowy
– 295 pkt.
10. Gimnazjum w Sieniawie
– 294 pkt.
Pieczonka Kamil
Dynda Bart³omiej
Niemczycka Angelika
Nachojska Edyta – zawodniczka rezerwowa
11. Gimnazjum w Latoszynie
Nauka Józefa
Wrona Marcin
Jaje Justyna
Bujak Bartosz – zawodnik rezerwowy
– 294 pkt.
Pozosta³e gimnazja z terenu województwa podkarpackiego uczestnicz¹ce
w etapie szkolnym teleturnieju uzyska³y nastêpuj¹c¹ liczbê punktów:
12. Wadowice Górne
13. Gimnazjum Nr 8 w Rzeszowie
14. B³a¿owa
15. Gimnazjum Nr 4 w Mielcu
16. Wiercany
17. Gimnazjum Nr 2 w Kroœnie
18. Radomyœl n. Sanem
19. Je¿owe
20. Gimnazjum Nr 2 Nowa Dêba
21. Gimnazjum Nr 2 w Jaœle
22. Boguchwa³a
23. Œwierzowa
24. Gimnazjum Nr 1 w Mielcu
25. Bêdziemyœl
26. Olchowa
27. Gimnazjum Nr 3 w Kroœnie
28. Gimnazjum Nr 1 w Rzeszowie
29. Majdan Królewski
30. Tuszów Narodowy
31. Gimnazjum Nr 1 w Tarnobrzegu
32. Gimnazjum Nr 11 w Rzeszowie
– 292 pkt.
– 291
– 289
– 282
– 279
– 274
– 262
– 258
– 254
– 251
– 248
– 247
– 246
– 246
– 246
– 243
– 240
– 239
– 235
– 232
– 231
27
33. Gorzyce
34. Gimnazjum Nr 5 Stalowa Wola
35. Besko
36. Milcza
37. Cmolas
38. Dybiecko
39. Szebnie
40. Gimnazjum Nr 10 Rzeszów
41. Iwonicz
42. Œrednia Wieœ
43. Gimnazjum Nr 1 w Kañczudze
44. Gimnazjum Nr 4 w Kroœnie
45. Orzechówka
46. Gimnazjum Nr 1 w Radymnie
47. Brzostek
48. Or³y
49. Sarzyna
50. BrzeŸnica
51. Trzebownisko
52. Chmielów
53. Zapa³ów
54. Gimnazjum Nr 2 w £añcucie
55. Œlêzaki
56. Grodzisko Górne
57. Kury³ówka
– 221 pkt.
– 210
– 194
– 193
– 193
– 192
– 187
– 182
– 181
– 178
– 175
– 174
– 173
– 154
– 150
– 145
– 141
– 137
– 136
– 131
– 120
– 107
– 95
– 62
– 58
Dru¿yna z Gimnazjum w Iwoniczu Zdroju zosta³a zdyskwalifikowana za naruszenie punktu regulaminu Teleturnieju „EURO-QUIZ” mówi¹cego o tym, ¿e
w eliminacjach nie mog¹ uczestniczyæ uczniowie, którzy brali udzia³ w etapie
ogólnopolskim w roku szkolnym 2000/2001.
Cz³onkowie
Wojewódzkiej Komisji Kwalifikacyjnej
mgr Lucyna ¯o³¹dek
mgr Aleksander Mandzelowski
28
Przewodnicz¹cy
Wojewódzkiej Komisji Kwalifikacyjnej
mgr Marek Soja
***
29 listopada 2001 roku w Gimnazjum Nr 1 w Rzeszowie odby³y siê wojewódzkie eliminacje Teleturnieju „EURO-QUIZ”. Reprezentacje poszczególnych
gimnazjów zajê³y kolejno miejsca:
1. Gimnazjum Nr 9 w Rzeszowie
– 127 pkt.
2. Gimnazjum Nr 1 w Sanoku
– 127 pkt.
3. Gimnazjum Nr 2 w Mielcu
– 93 pkt.
4. Gimnazjum w Radomyœlu Wielkim
– 88 pkt.
5. Gimnazjum w Zarzeczu
– 77 pkt.
6. Gimnazjum w Krzeszowie
– 73 pkt.
7. Gimnazjum w Kraczkowej
– 71 pkt.
8. Gimnazjum w Sieniawie
– 51 pkt.
9. Gimnazjum w B¹czalu Dolnym
– 45 pkt
10. Gimnazjum w Wielopolu Skrzyñskim – 37 pkt.
Do omówienia tematyki „EURO-QUIZU” wrócimy w nastêpnym numerze
Oœwiaty Podkarpackiej. – (red.)
29
EDUKACJA PROZDROWOTNA
ZDROWYM BYÆ – ZDROWO ¯YÆ
Pod takim has³em og³oszono kolejny konkurs adresowany do szkó³ i placówek promuj¹cych zdrowie. Og³osi³ go Podkarpacki Kurator Oœwiaty oraz Wojewódzki Zespó³ Wspieraj¹cy Szko³y Promuj¹ce Zdrowie. Cele konkursu by³y nastêpuj¹ce: zachêcenie do aktywnego, twórczego dzia³ania na rzecz zdrowia,
promowanie zdrowego stylu ¿ycia, pozyskanie materia³ów przydatnych do pracy
wychowawczej i profilaktycznej w szkole, popularyzowanie pracy SzPZ w œrodowisku lokalnym.
9 paŸdziernika 2001 r. jury w sk³adzie: Barbara S³awek – WSSE w Rzeszowie, Marcelina Drath – Urz¹d Marsza³kowski w Rzeszowie, Wioletta Urban-¯o³yniak – Urz¹d Miasta w Rzeszowie, Anna Szczepanik – rejonowy koordynator z Dêbicy, Bogumi³a Dziekan-G¹bka – rejonowy koordynator z Woli Mieleckiej, Jadwiga KaŸmierczyk – wojewódzki koordynator Szkó³ Promuj¹cych
Zdrowie, zapozna³o siê z nades³anymi pracami i wyró¿ni³o najciekawsze z nich.
Konkurs obejmowa³ nastêpuj¹ce formy:
– konkurs na zagadki, rebusy, rymowanki, przys³owia zwi¹zane z promocj¹
zdrowia – wychowankowie przedszkoli,
– konkurs na has³o promuj¹ce zdrowy styl ¿ycia oraz pocztówkê ilustruj¹c¹ to
has³o – uczniowie klas I–III szkó³ podstawowych,
– konkurs na scenariusz lekcji poœwiêconej promocji zdrowia psychicznego,
której temat i przebieg opracuj¹ uczniowie pod kierunkiem nauczyciela –
uczniowie klas IV–VI szkó³ podstawowych i uczniowie gimnazjów,
– konkurs na tekst przedstawienia o tematyce zwi¹zanej z promocj¹ zdrowia
psychicznego – uczniowie szkó³ œrednich.
Jury zapozna³o siê z wszystkimi nades³anymi pracami i podjê³o decyzjê o nagrodzeniu najciekawszych (informacja w tabelach).
30
I. Wychowankowie przedszkoli
Lp.
Imiê i nazwisko
Opiekun
1.
Ewelina Wiktor kl. „O” Beata Wiktor
2.
Ola Wojtowicz
3.
Katarzyna Smoleñ
4.
Ewa Marek
5.
Diana Biedroñ
Szko³a
Szko³a Podstawowa
w Przedborzu
Ma³gorzata Kliszewska Przedszkole Miejskie Nr 10
w Kroœnie
Wioletta Be³za
Przedszkole Nr 22
w Rzeszowie
Kazimiera Szyde³ko
Przedszkole Nr 22
w Rzeszowie
Ma³gorzata Kliszewska Przedszkole Miejskie Nr 10
w Kroœnie
II. Uczniowie klas I–III szkó³ podstawowych
Lp.
Imiê i nazwisko
Opiekun
1.
2.
Pawe³ S³¹ba kl. III
Lucyna Przebieglec
Micha³ Matuszek kl. III Wanda Wilczek
3.
Justyna W¹sacz kl. III
4.
Aneta Sas kl. III
Teresa Szetela,
El¿bieta Ha³dys
Wanda Wilczek
5.
6.
Angelika Marsza³ek
Katarzyna Mikuœ
Maria Piêta
Maria Tocka
7.
Gabrysia Wiêcek
Dariusz Grabowski
Adres
Zespó³ Szkó³ w Woli Mieleckiej
Szko³a Podstawowa
w Studzianie
Szko³a Podstawowa
w Krasnem
Szko³a Podstawowa
w Studzianie
Szko³a Podstawowa w Kunowej
Szko³a Podstawowa Nr 1
w Jaœle
Szko³a Podstawowa Nr 11
w Dêbicy
III. Uczniowie klas IV–VI i gimnazjów
Lp.
Imiê i nazwisko
Opiekun
1.
klasa V d i VI d
Anna Sawicka
2.
klasa VI
Barbara Wolny
3.
klasa V a
Dorota Patejko
4.
klasa VI a
Dorota Zaj¹c-Gil
5.
Klasa II c
Bogumi³a Dziekan-G¹bka
Adres
Szko³a Podstawowa Nr 11
w Jaros³awiu
Szko³a Podstawowa
w Przedborzu
Szko³a Podstawowa Nr 3
w Kroœnie
Szko³a Podstawowa Nr 11
w Dêbicy
Zespó³ Szkó³
w Woli Mieleckiej
31
IV. Wierszyki i rymowanki – przedszkolaki
Lp.
Imiê i nazwisko
1.
Grupa IV
2.
Grupa III
3.
Jakub Buga³a
4.
Mateusz Klatka
5.
Grupa
Opiekun
Szko³a
Regina Wójcik,
Renata Muller
Agnieszka Lekowska-Grad, Agnieszka Brod³o
Ma³gorzata Kliszewska
Przedszkole Publiczne Nr 40
w Rzeszowie
Przedszkole Publiczne Nr 40
w Rzeszowie
Przedszkole Miejskie Nr 10
w Kroœnie
Ma³gorzata Kliszewska Przedszkole Miejskie Nr 10
w Kroœnie
Bo¿ena Polakowska
Przedszkole Miejskie Nr 10
w Kroœnie
V. Sztuki teatralne
Lp.
Imiê i nazwisko
1
2
1. Maria Kêdzior
„Na karuzeli ¿ycia”
32
Opiekun
3
Genowefa Forczek
Szko³a
4
Zespó³ Szkó³ Odzie¿owych
i Ogólnokszta³c¹cych
w Jaros³awiu
1
2.
3.
2
3
Magdalena Szynal
Teresa Nurkowicz
„Choæ na chwilê do raju”
Ewa Gierlak
Jolanta Styœ
„Rozbite lustro”
4
Zespó³ Szkó³ Ekonomicznych
w Dêbicy
Zespó³ Szkó³ Gospodarczych
w Rzeszowie
Uroczyste podsumowanie konkursu odby³o siê 18 grudnia 2001 r. w sali kolumnowej Urzêdu Wojewódzkiego w Rzeszowie. W spotkaniu udzia³ wziêli laureaci konkursu, rodzice, nauczyciele, przedstawiciele samorz¹du lokalnego, wizytatorzy Kuratorium Oœwiaty, cz³onkowie Wojewódzkiego Zespo³u Wspieraj¹cego SzPZ. Uroczystoœæ uœwietni³ wystêp dzieci z Zespo³u Szkó³ w Woli Mieleckiej.
W trakcie spotkania wychowankowie przedszkoli i uczniowie szkó³ otrzymali nagrody, nauczyciele podziêkowania. Ponadto podziêkowania za pe³n¹ zaanga¿owania pracê na rzecz wdra¿ania idei SzPZ w œrodowisku lokalnym otrzymali rejonowi koordynatorzy: Teresa Krasnowska (Szko³a Podstawowa Nr 6
w Jaros³awiu), Bogumi³a Dziekan-G¹bka (Zespó³ Szkó³ w Woli Mieleckiej),
Anna Szczepanik (Miejskie Przedszkole Nr 1 w Dêbicy), Anna Nylec (Zespó³
Szkó³ Zawodowych Nr 1 w Dêbicy).
Nale¿y podkreœliæ, ¿e m.in. dziêki pracy rejonowych koordynatorów, idea
szko³y promuj¹cej zdrowie znalaz³a wielu zwolenników na terenie województwa
podkarpackiego. W grudniu 2001 r. szkó³ posiadaj¹cych certyfikat Wojewódzkiej Sieci jest 28, a 50 kolejnych odbywa tzw. sta¿ kandydacki.
JADWIGA KAMIERCZYK
JANKO MUZYKANT
(Program wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i m³odzie¿y
ze œrodowisk wiejskich)
Wiosn¹ 2001 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej i Krajowy Oœrodek
Wspierania Edukacji Zawodowej – Pracownia Promocji Zdrowia i Edukacji
Zdrowotnej w Warszawie og³osi³o konkurs na programy wyrównywania szans
edukacyjnych dzieci i m³odzie¿y ze œrodowisk wiejskich. Adresatami konkursu
by³y szko³y promuj¹ce zdrowie oraz placówki pracy pozaszkolnej. Z terenu województwa podkarpackiego postêpowanie konkursowe wygra³o 12 programów
(tabela nr 1). By³ to wynik plasuj¹cy nasze województwo na drugim miejscu w kraju
pod wzglêdem liczby pozytywnie ocenionych wniosków. W zwi¹zku z tym 20 listo-
33
pada 2001 r. odby³a siê w Urzêdzie Wojewódzkim w Rzeszowie konferencja poœwiêcona prezentacji i popularyzacji dzia³añ realizowanych w ramach projektów
wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i m³odzie¿y ze œrodowisk wiejskich
pn. Janko Muzykant. Goœciliœmy Pani¹ Krystynê Stañczak-Pa³ygê – wizytatora
Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu w Warszawie, Pani¹ Kazimierê Tar³owsk¹ – wicedyrektora Krajowego Oœrodka Wspierania Edukacji Zawodowej
w Warszawie oraz pracownika tej placówki – Pani¹ Gra¿ynê Skoczek. W spotkaniu udzia³ wziêli równie¿ goœcie z Krakowa: Pani Krystyna Nowak – wizytator Kuratorium Oœwiaty w Krakowie, Pani Iwona Satora – wojewódzki koordynator pracy szkó³ promuj¹cych zdrowie. W spotkaniu uczestniczyli równie¿
przedstawiciele Kuratorium Oœwiaty w Rzeszowie z Pani¹ Alfred¹ £obod¹ –
Podkarpackim Wicekuratorem Oœwiaty, cz³onkowie Wojewódzkiego Zespo³u
Wspieraj¹cego Szko³y Promuj¹ce Zdrowie, przedstawiciele prasy, radia i telewizji.
G³ównymi bohaterami konferencji byli autorzy i realizatorzy ww. programów
z terenu województwa ma³opolskiego i podkarpackiego, przedstawiciele w³adz
samorz¹dowych, na terenie których realizowane by³y programy.
Tabela Nr 1. Wykaz szkó³ i placówek, realizuj¹cych programy wyrównywania
szans edukacyjnych dzieci i m³odzie¿y ze œrodowisk wiejskich
Lp.
1.
Szko³a/placówka
Szko³a Podstawowa w Tapinie
2.
3.
4.
Szko³a Podstawowa Nr 6 w Jaros³awiu
Szko³a Podstawowa Nr 6 w Jaros³awiu
Zespó³ Szkó³ Ogólnokszta³c¹cych
i Zawodowych w Radymnie
Zespó³ Szkó³ Ekonomicznych
w Jaros³awiu
Zespó³ Szkó³ Zawodowych Nr 1 w Dêbicy
Publiczna Szko³a Podstawowa
w Stobiernej
Liceum Ogólnokszta³c¹ce w Jod³owej
Zespó³ Szkó³ w Bukowsku
Zespó³ Szkó³ w Nowotañcu
Szko³a Podstawowa w Rudzie Ró¿anieckiej
M³odzie¿owy Dom Kultury w Jaœle
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
34
Nazwa programu
Ma³e jest piêkne – przedstawiamy
swoj¹ miejscowoœæ.
Nie œwiêci garnki lepi¹.
Z zapiecka do s³awy.
Biegiem po zdrowie.
Twórczo spêdzamy czas wolny.
B¹dŸ sob¹ – szukaj w³asnej drogi.
W zdrowym ciele zdrowy duch.
Janko Muzykant.
Dajmy szansê.
Cudze chwalimy, swego nie znamy.
Przyroda inspiracj¹ naszych dzia³añ.
Wêdrówki artystyczne
Z uœmiechem do dzieci.
Wszyscy uczestnicy konferencji podzielili siê wra¿eniami z realizacji projektów. Jednog³oœnie stwierdzili, ¿e inicjatywa pn. Janko Muzykant jest wartoœciow¹ form¹ aktywizowania i wspierania szkó³ oraz placówek w kierunku pracy
z dzieæmi i m³odzie¿¹ ze œrodowisk wiejskich. Dziêki takim programom wiele
m³odych osób po raz pierwszy odwiedzi³o teatr, zwiedzi³o zabytkowe miejsca,
inaczej spojrza³o na uroki najbli¿szej okolicy. Dzieci podró¿owa³y, poznawa³y
ciekawych ludzi. W efekcie powsta³y interesuj¹ce prace plastyczne, literackie,
monografie. Przyk³adem mo¿e byæ gazeta, jaka ukaza³a siê po wyprawie do Krakowa, a zrealizowana w ramach programu Z zapiecka do s³awy. M³odzie¿ napisa³a w niej: „Szukaj¹c odpowiedzi na pytania dotycz¹ce s³awy, zrozumieliœmy,
¿e nasz zapiecek wcale nie jest taki z³y. (...) We wsi równie¿ mo¿emy znaleŸæ
ludzi pe³nych pasji, mo¿e nie tak s³awnych jak w Krakowie, ale wartoœciowych
i ciekawych”.
Uczestnicy konferencji apeluj¹ o kontynuowanie programu w przysz³ym roku.
JADWIGA KAMIERCZYK
35
TURNIEJE I KONKURSY
„WÊDROWNY CZELADNIK – EUROTECH 2001”
(Turniej Miêdzynarodowy – EGER /Wêgry/)
W dniach 25–27 paŸdziernika 2001 r. odby³ siê na Wêgrzech V Turniej Wiedzy
i Umiejêtnoœci Zawodowych „Wêdrowny Czeladnik – Eurotech 2001”, prowadzony w ramach Euroregionu „Karpaty”. Poprzednie turnieje, I i II, te¿ odby³y siê na
Wêgrzech (Nyiregyhaza i Miskolc). III Turniej Zawodowy by³ zorganizowany
w Polsce (Krosno), natomiast IV odby³ siê na S³owacji (Presov).
G³ówne cele tych zawodów to:
– umo¿liwienie spotkania m³odzie¿y ró¿nych pañstw,
– wspó³zawodnictwo uczniów, pokaz produkowanych wyrobów,
– wymiana posiadanych wiadomoœci i umiejêtnoœci,
– wzbogacanie wiedzy fachowej,
– standaryzacja poziomu wymagañ,
– unowoczeœnienie edukacji zawodowej,
– tworzenie kontaktów miêdzynarodowych,
– nawi¹zanie wspó³pracy pomiêdzy szko³ami.
W obecnych zawodach uczestniczy³o ponad trzydzieœci trzyosobowych zespo³ów (z Wêgier, Polski i S³owacji) wraz z opiekunami. Stronê polsk¹ reprezentowali uczniowie 10 zespo³ów szkó³ województwa podkarpackiego.
Kierownikiem zespo³u reprezentuj¹cego województwo podkarpackie by³ starszy wizytator KO w Rzeszowie – Delegatura Krosno, mgr in¿. Zbigniew Dusza.
Gospodarzem Turnieju by³o województwo Heves, a zawody odbywa³y siê
w szko³ach na terenie Egeru, Petervasary i Gyongyos.
Do zmagañ turniejowych, w wybranych przez organizatorów zawodach,
przyst¹pi³y nastêpuj¹ce zespo³y szkó³ z naszego kraju:
• stolarz
– Zespó³ Szkó³ Zawodowych – Miejsce Piastowe,
– Zespó³ Szkó³ Zawodowych – Kolbuszowa,
• rolnik-mechanizator – Zespó³ Szkó³ Rolniczych – Iwonicz,
– Zespó³ Szkó³ Technicznych – £añcut,
• krawiec
– Zespó³ Szkó³ Gospodarczych – Rzeszów,
– Zespó³ Szkó³ Zawodowych Nr 2 – Krosno,
36
• cukiernik
– Zespó³ Szkó³ Zawodowych Nr 2 – Krosno,
– Zespó³ Szkó³ Spo¿ywczych – Rzeszów,
• informatyk
– Zespó³ Szkó³ Elektronicznych – Rzeszów,
– Zespó³ Szkó³ Elektrycznych – Krosno.
Turniej polega³ na wykonywaniu zadañ praktycznych, daj¹c tym samym
mo¿liwoœæ zaprezentowania umiejêtnoœci zawodowych w danym obszarze wiedzy zawodowej. Dru¿yny z naszego województwa osi¹gnê³y bardzo dobre wyniki, wykonuj¹c nastêpuj¹ce zadania:
• informatyk – tworzenie tabel, zadania z zastosowaniem danych, rozwi¹zania
zadania programowego,
• stolarz – wykonanie naro¿nikowego piêciok¹tnego sto³u pod komputer,
• cukiernik – tort okolicznoœciowy i ciastka bankietowe,
• rolnik-mechanizator – jazda ci¹gnikiem po torze przeszkód, ustawienie p³uga,
naprawa instalacji elektrycznej w ci¹gniku, wykonanie uszkodzonej czêœci,
• krawiec – wykonanie trzyczêœciowego wiosennego zestawu konfekcji damskiej wed³ug w³asnego projektu.
Na zakoñczenie konkursu odby³a siê prezentacja wykonanych wyrobów.
Za wyró¿nione prace zespo³y otrzyma³y pami¹tkowe dyplomy i nagrody,
a uczestnicy upominki ufundowane przez organizatorów i sponsorów.
Strona polska ufundowa³a dwie nagrody: dla najlepszej dru¿yny wêgierskiej
i dla najlepszej dru¿yny polskiej. Fundatorem pierwszej nagrody by³o Podkarpackie Kuratorium Oœwiaty w Rzeszowie, a wrêczy³ j¹ dru¿ynie cukierników ze szko³y Gyongyos Dyrektor Wydzia³u Kszta³cenia Ponadpodstawowego i Ustawicznego Kuratorium Oœwiaty mgr Andrzej Bajorski. Drug¹ nagrodê ufundowa³
Marsza³ek Województwa Podkarpackiego Pan Bogdan Rzoñca, dla dru¿yny cukierników z Zespo³u Szkó³ Zawodowych Nr 2 w Kroœnie, który osobiœcie nagrodê
tê wrêczy³. Wrêczenia nagród indywidualnych zawodnikom dokona³a zastêpca dyrektora Departamentu Edukacji, Kultury i Kultury Fizycznej Urzêdu Marsza³kowskiego mgr Gra¿yna Janik.
Osi¹gniête wyniki promuj¹ nasze województwo poza granicami kraju i pozwalaj¹ optymistycznie patrzeæ na szkolnictwo zawodowe Podkarpacia.
Turniej stworzy³ mo¿liwoœæ dalszego poznawania wzajemnych osi¹gniêæ i nawi¹zania przyjacielskich stosunków miêdzy szko³ami, nauczycielami i uczniami.
Z wypowiedzi uczestników i organizatorów wynika, ¿e chc¹, aby Turniej by³
kontynuowany w ró¿nych pañstwach i województwach wchodz¹cych w sk³ad
„Euroregionu” Karpaty.
Na zakoñczenie EUROTECH-u Pani Gra¿yna Janik zaprosi³a województwa
nale¿¹ce do Euroregionu Karpaty na nastêpny Turniej do województwa podkarpackiego, które bêdzie organizatorem konkursu w roku 2002.
ZBIGNIEW DUSZA
37
TURNIEJ M£ODYCH MISTRZÓW TECHNIKI – 2001
W roku szkolnym 2000/2001 zosta³ zorganizowany przez Podkarpacki
Klub Techniki i Racjonalizacji w Kroœnie Turniej M³odych Mistrzów Techniki.
Zg³oszono do niego 26 prac dyplomowych z 8 zespo³ów szkó³, reprezentuj¹cych obszar by³ego województwa kroœnieñskiego. Prace zosta³y zakwalifikowane przez szko³y do 4 konkursów, przeprowadzanych w ramach tego Turnieju.
10 maja 2001 roku odby³ siê w Zespole Szkó³ Mechanicznych w Kroœnie
S¹d Konkursowy Turnieju M³odych Mistrzów Techniki .
Pracowa³ on w sk³adzie:
1. in¿. Czes³aw Ziêba – przewodnicz¹cy – PKTiR Krosno,
2. mgr in¿. Zbigniew Dusza – z-ca przewodnicz¹cego – KO Rzeszów,
3. mgr in¿. Teresa Florczak – cz³onek – ZSB Brzozów,
4. mgr in¿. Kazimierz Prajsnar – cz³onek – PODM Rzeszów,
5. mgr in¿. Józef Szmyd – cz³onek – Rzecznik Patentowy Krosno.
W wyniku przeprowadzonej oceny S¹d wyró¿ni³ nastêpuj¹ce prace w poszczególnych grupach tematycznych:
B – pomys³ techniczny
I – miejsce – Zespó³ Szkó³ Mechanicznych Sanok
„Zaprojektowaæ i wykonaæ poduszkowiec dwusilnikowy”.
Wykonawcy:
Opiekun:
Wojciech Kapcia
Bogdan Buczek
Pawe³ Surowiec
£ukasz Wcis³o
II – miejsce – Zespó³ Szkó³ Elektrycznych Krosno
„Dwukana³owy zasilacz sterowany systemem mikroprocesorowym”.
Wykonawcy:
Opiekun:
£ukasz Drozd
Józef Bek
Konrad Szczepanik
Krzysztof Œwi¹tek
III – miejsce – Zespó³ Szkó³ Technicznych Sanok
„Model robota”
Wykonawcy:
Opiekun:
Teodor Orzechowski
Zdzis³aw Dobroæ
Adam Szajna
Jan Szymañski
Sebastian Z³ociñski
Wyró¿nienie – Zespó³ Szkó³ Technicznych Sanok
„Projekt silnika zasilanego sprê¿onym powietrzem”.
38
Wykonawcy:
Mariusz Sadnicki
Adrian Or³owski
Marcin Minda
Opiekun:
Bogus³aw Ba³ut
C – u¿yteczna praca dyplomowa
I – miejsce – Zespó³ Szkó³ Mechanicznych Krosno
„ Zaprojektowaæ i wykonaæ pojazd typu Quard”.
Wykonawcy:
Opiekun:
Marek Szczurek
Piotr Boœ
S³awomir Pasterkiewicz
S³awomir Zaj¹c
II – miejsce – Zespó³ Szkó³ Budowlanych Brzozów
„Projekt zagospodarowania dzia³ki agroturystycznej w naszym rejonie ”.
Wykonawcy:
Opiekun:
Aleksander Podulka
Teresa Florczak
Pawe³ S³omiany
Robert Potoczny
£ukasz Kij
III – miejsce – Zespó³ Szkó³ Elektrycznych Krosno
„Stanowisko do badañ sterowników przemys³owych PU”.
Wykonawcy:
Opiekun:
Mariusz Bo³oñ
Józef Bek
Tomasz Roga
Marcin Wilk
Wyró¿nienie – Zespó³ Szkó³ Drzewnych Lesko
„Projekt krzes³a historycznego oraz wykonanie prototypu”.
Wykonawca:
Opiekun:
Szczepan W³odarczyk
Tadeusz Turek
Wyró¿nienie – Zespó³ Szkó³ Mechanicznych Krosno
„Zaprojektowaæ i wykonaæ dmuchawê œnie¿n¹ na bazie typowego silnika dwusuwowego”.
Wykonawcy:
Opiekun:
Sebastian Gazda
Piotr Boœ
Pawe³ Kwolek
Robert Z¹bik
P – pomoc dydaktyczna
I – miejsce – Zespó³ Szkó³ Elektrycznych Krosno
„Tablica obrazuj¹ca dzia³anie systemu mikroprocesorowego”.
39
Wykonawcy:
Opiekun:
Krzysztof Szmyd
Józef Bek
Tomasz Kandefer
II – miejsce – Zespó³ Szkó³ Technicznych Sanok
„Multimedialny poradnik ochrony œrodowiska ”.
Wykonawcy:
Opiekun:
Daniel Czapor
Zdzis³aw Dobroæ
Tomasz Daszyk
Mariusz £uczejko
III – miejsce – Zespó³ Szkó³ Mechanicznych Sanok
„Metody kontroli umiejêtnoœci i przygotowania kierowców do udzielania pierwszej pomocy.”
Wykonawcy:
Opiekun:
Przemys³aw Mesio
Bogdan Buczek
£ukasz Sitek
Wyró¿nienie – Zespó³ Szkó³ Budowlanych Brzozów
„ Niekonwencjonalne Ÿród³a energii”.
Wykonawcy:
Opiekun:
Mateusz Ziemiañski
Janina Boroñ
Krzysztof Szuba
E – praca z zakresu ekologii
I – miejsce – Zespó³ Szkó³ Mechanicznych Krosno
„Hulajnoga z napêdem elektrycznym ”.
Wykonawcy:
Opiekun:
Micha³ Malik
Ryszard Gazda
Micha³ Tkaczyk
Marek Tuleja
II – miejsce – Zespó³ Szkó³ Mechanicznych Sanok
„ Badanie jakoœci wód ze studni – analiza wody ”.
Wykonawcy:
Opiekun:
Jakub Ciêciwa
£ach Andrzej
Agnieszka Husak
III – miejsce – Zespó³ Szkó³ Budowlanych Jas³o
„Biogaz jako niekonwencjonalne Ÿród³o ciep³a w MOS w Jaœle ”
Wykonawcy:
Opiekun:
Jolanta Bro¿yna
Aneta Golowska
Edyta Byczek
Prace, które zajê³y I miejsca w poszczególnych grupach, zosta³y skierowane
na eliminacje ogólnopolskie w Warszawie. Ponadto S¹d Konkursowy zaleci³,
40
aby rozwa¿yæ mo¿liwoœæ dokonania ochrony rozwi¹zañ w Urzêdzie Patentowym dla nastêpuj¹cych projektów i prac:
1. Poduszkowiec
2. Pojazd czteroko³owy
3. Zasilacz sterowany mikroprocesorem
4. Model robota
5. Hulajnoga.
Na szczeblu ogólnopolskim prace:
– Zaprojektowaæ i wykonaæ pojazd Quard
– Hulajnoga z napêdem elektrycznym
z Zespo³u Szkó³ Mechanicznych w Kroœnie oraz praca z Zespo³u Szkó³
Elektrycznych w Kroœnie na temat: „Tablica obrazuj¹ca dzia³anie systemu mikroprocesorowego” otrzyma³y wyró¿nienie.
Wykonawcy i opiekunowie prac konkursowych zostali zaproszeni w czerwcu na oficjalne podsumowanie i zakoñczenie Turnieju do Polskiego Zwi¹zku
Stowarzyszeñ Wynalazców i Racjonalizatorów w Warszawie. Na uroczystoœci
tej laureaci otrzymali dyplomy i nagrody, a opiekunowie listy gratulacyjne. Natomiast Podkarpacki Klub Techniki i Racjonalizacji w Kroœnie ufundowa³
wszystkim nagrodzonym – uczniom i szko³om – pami¹tkowe dyplomy i nagrody
ksi¹¿kowe.
ZBIGNIEW DUSZA
I PODKARPACKI KONKURS MATEMATYCZNY
DLA KLAS DRUGICH SZKÓ£ ŒREDNICH
(wyniki)
Konkurs przedmiotowy jest jedn¹ z najbardziej sprawdzonych i najskuteczniejszych form rozbudzania pasji do przedmiotu u ucznia, jak i aktywnoœci w zakresie pracy z uczniem zdolnym nauczyciela. Olimpiady organizowane dla
uczniów szkó³ œrednich w pewnym zakresie realizuj¹ ten cel, s¹ jednak adresowane do uczniów wybitnie zdolnych i anga¿uj¹ niewielk¹ czêœæ spo³ecznoœci
uczniów i nauczycieli. Naturaln¹ reakcj¹ na ten niew¹tpliwy mankament jest, ze
strony œrodowiska nauczycieli, organizowanie przez nich (najczêœciej we wspó³pracy z metodykiem lub oœrodkiem metodycznym) przedmiotowych konkursów
szkolnych i miêdzyszkolnych.
Matematyka – „jêzyk, którym Bóg opisa³ Wszechœwiat”, jest od wielu lat
przedmiotem tego rodzaju konkursów w ró¿nych miejscach obecnego woje-
41
wództwa podkarpackiego. Miêdzyszkolne konkursy matematyczne organizowane by³y w podobnej formule w by³ych województwach rzeszowskim, tarnobrzeskim i kroœnieñskim, zaœ w województwie przemyskim konkurs mia³ formê korespondencyjn¹. Nic dziwnego, ¿e wraz z reform¹ administracyjn¹ kraju oraz
pojawieniem siê „du¿ego” województwa podkarpackiego organizatorzy dotychczasowych konkursów postanowili zorganizowaæ Podkarpacki Konkurs Matematyczny. Podtrzymano dotychczasow¹ tradycjê uczestniczenia w konkursie
uczniów szkó³ œrednich do klas drugich w³¹cznie.
Wzoruj¹c siê na Miêdzyszkolnym Konkursie Matematycznym organizowanym przez CDP w Rzeszowie, postanowiono poprowadziæ konkurs na
dwóch poziomach. Poziom drugi obejmowa³ klasy z rozszerzon¹ matematyk¹, zaœ pierwszy pozosta³e klasy liceów i techników. Konkurs przebiega³
w czterech etapach: szkolnym, powiatowym, okrêgowym i wojewódzkim.
Laureaci ka¿dego etapu byli honorowani dyplomami, a w niektórych powiatach nagrodami rzeczowymi ufundowanymi przez lokalne w³adze samorz¹dowe.
W etapie wojewódzkim wziê³o udzia³ 25 uczniów klas z rozszerzon¹ matematyk¹ oraz 39 uczniów pozosta³ych klas liceów i techników. Laureatami
I PKM w poziomie klas matematycznych zostali: S³awomir Komisarczyk
(I miejsce, IV LO w Rzeszowie), S³awomir Koœciak (I miejsce, IV LO
w Rzeszowie), Waldemar Stelmach (II miejsce, IV LO w Rzeszowie), Maria
Czech (III miejsce, II LO w Przemyœlu). Laureatami w poziomie pozosta³ych
klas zostali: Adam Latosiñski (I miejsce, Lic. Spo³. w Tarnobrzegu), Ma³gorzata Glen (II miejsce, ZSO w Dêbicy), Marcin Przyby³o (III miejsce, II LO
w Rzeszowie). W etapie fina³owym wyró¿nienie zostali: Ma³gorzata Pagacz
(ZSO Nr 1 w Jaros³awiu), Tomasz Janiga (I LO w Jaœle), Pawe³ Budzowski
(ZSO w Stalowej Woli), Szymon Cyran (IV LO w Rzeszowie), Anna Kuchna
(IV LO w Rzeszowie), Agnieszka Stawarska (IV LO w Rzeszowie), Katarzyna Kubula (ZS w Strzy¿owie), Ewa Miler (ZSO w Dêbicy), Maria Kowal
(I LO w £añcucie), Janusz Szypowski (II LO w £añcucie), Ewa Koz³owska
(ZSO w Dêbicy), Ewa Rdzak (ZSO w Dêbicy), Piotr Majowicz (ZSEl w Rzeszowie), Irmina Dziedzic (II LO w Rzeszowie), Magdalena Rutka (II LO
w Rzeszowie), Dawid £uszczki (II LO w Rzeszowie), Micha³ Hulek (LO im.
Jana Paw³a II w Rzeszowie), Anna Szetela (ZSO w Dêbicy), Ma³gorzata
Gleñ (ZSO w Dêbicy), Piotr Tutak (I LO w Sanoku), Edyta Bieñczak (II LO
w Sanoku), Bartek Nowak (I LO w Sanoku), Sebastian Wojtysiak (Lic. Spo³.
w Tarnobrzegu), Adam Zelik (ZS w Tarnobrzegu). Uroczyste wrêczenie dyplomów i rozdanie nagród (sprzêtu turystycznego, informatycznego oraz
ksi¹¿ek) odby³o siê 7 czerwca 2001 r. w II Liceum Ogólnokszta³c¹cym
w Rzeszowie. G³ównym sponsorem konkursu by³ Bank Polski PKO S.A. Nagrody ufundowali równie¿: Optimus Comfort, Podkarpacki Kurator Oœwiaty,
42
Oficyna Edukacyjna Krzysztof Pazdro, Telekomunikacja Polska S.A., Wydawnictwo Nowik, Agencja Handlowa Nova, Gdañskie Wydawnictwo
Oœwiatowe, Gazeta Codzienna Nowiny.
W I PKM wziê³o udzia³, pocz¹wszy od etapu szkolnego, oko³o tysi¹ca
uczniów szkó³ œrednich. W bie¿¹cym roku szkolnym odbêdzie siê druga edycja
konkursu objêta patronatem Podkarpackiego Kuratora Oœwiaty.
Zestawy zadañ konkursowych I Podkarpackiego Konkursu Matematycznego (zadania z etapu wojewódzkiego, który odby³ siê 1 czerwca 2001 r.)
Klasy matematyczne (czas pracy 150 minut)
1. Rozwi¹¿ uk³ad równañ:
 x ( x − 1) = x − 1
2
 1 1
 x ( x − 1) = x − 1
3
 2 2
x
x
x
(
−
1
)
=
 3 3
4 −1

M


 x n ( x n − 1) = x1 − 1
2. Wyznacz najwiêksz¹ wartoœæ funkcji f ( x) = 2 x + 1 − x w jej dziedzinie.
3. Dla jakich n ∈ N + liczby 2 n + 1 − 1
œcianami liczb naturalnych?
i 2 n − 1 (2 n −1) s¹ jednoczeœnie sze-
4. Trójk¹t ABC przeciêto prost¹ MN tak, ¿e M ∈ AC i N ∈ BC. Powsta³e wielok¹ty maj¹ takie same pola i obwody. Udowodnij, ¿e MN zawiera œrodek okrêgu
wpisanego w trójk¹t ABC.
5. Rozwi¹¿ równanie: x
19
+ x 95 = 2 x 19 +95 .
Wszystkie klasy oprócz matematycznych (czas pracy 150 minut)
1. Pewien wielomian jest podzielny przez x-1. Przy dzieleniu przez x-2 daje on
resztê 2, zaœ przy dzieleniu przez x-3 resztê -4. Wyznacz resztê z dzielenia
tego wielomianu przez (x-1)(x-2)(x-3).
2. Wiadomo, ¿e a + b + c p 0 i ¿e równanie ax 2 + bx + c = 0 nie posiada pierwiastków rzeczywistych. Ustal znak wspó³czynnika c.
3. Dany jest czworok¹t o bokach d³ugoœci a, b, c, d. Wyka¿, ¿e jego pole S
spe³nia nierównoœæ: S ≤
1
(a + c )(b + d ) .
4
43
4. Niech h1 i h2 bêd¹ wysokoœciami trójk¹ta, a r d³ugoœci¹ promienia okrêgu
wpisanego w ten trójk¹t.
Wyka¿, ¿e
1
1
1 1
p +
p .
2r h1 h2 r
3
2
2
5. Pary liczb ca³kowitych (x,y) spe³niaj¹ce równanie x − x y + xy − y = 5
s¹ wspó³rzêdnymi wierzcho³ków pewnego wielok¹ta wypuk³ego. Oblicz jego
pole.
ADAM KAWA£EK
II PODKARPACKI KONKURS MATEMATYCZNY
(regulamin 2002 r.)
Organizatorzy:
Konkurs odbywa siê pod patronatem Podkarpackiego Kuratora Oœwiaty. Organizatorem konkursu jest Podkarpacki Oœrodek Doskonalenia Nauczycieli Oddzia³ w Czudcu.
Za³o¿enia ogólne:
Celem konkursu jest:
– popularyzacja matematyki wœród m³odzie¿y,
– rozwijanie zainteresowañ i uzdolnieñ matematycznych m³odzie¿y,
– podsumowanie pracy z uczniami zdolnymi,
– wprowadzenie uczniów w atmosferê przysz³ych egzaminów wstêpnych na
wy¿sze uczelnie,
– przygotowanie uzdolnionych matematycznie uczniów do udzia³u w Olimpiadzie Matematycznej,
– diagnozowanie umiejêtnoœci uczniów pod k¹tem odkrycia „talentów matematycznych”.
Uczestnicy konkursu:
W PKM mog¹ braæ udzia³ uczniowie do klas drugich szkó³ œrednich
wszystkich typów na podbudowie szko³y podstawowej.
Konkurs prowadzony bêdzie w nastêpuj¹cych poziomach:
Poziom I – wszystkie profile liceum, licea zawodowe, technika, licea techniczne.
Poziom II – profile z rozszerzon¹ matematyk¹.
W rejonach, w których w wiêkszoœci szkó³ profilowanie odbywa siê w klasach trzecich, etap powiatowy odbywa siê na jednym poziomie, a zasady uczest-
44
nictwa na poszczególnych poziomach na wy¿szych etapach ustala odpowiednia
komisja rejonowa.
Organizacja konkursu
PKM przebiegaæ bêdzie dla obydwu poziomów w czterech etapach: szkolnym, powiatowym, rejonowym i wojewódzkim. Etap szkolny organizuje
Szkolna Komisja PKM wy³oniona z macierzystej szko³y. Tematy zadañ przygotowuje komisja szkolna. Nastêpnie do dnia 2 marca 2002 r. przekazuje listy zwyciêzców etapu szkolnego przewodnicz¹cym komisji powiatowych
w szko³ach, w których odbywaæ siê bêd¹ eliminacje odpowiedniego poziomu
w etapie powiatowym. Z ka¿dego poziomu wolno podaæ dowoln¹ liczbê
uczestników. Jeœli liczba uczestników bêdzie wiêksza ni¿ 4, to ostateczn¹ listê
nale¿y skonsultowaæ z przewodnicz¹cym komisji powiatowej, a szko³a deleguj¹ca uczniów musi skierowaæ do pracy w komisji nauczyciela matematyki.
Obok listy zwyciêzców etapu szkolnego mo¿na podaæ listê rezerwow¹, bowiem wy³¹cznie z niej brani bêd¹ uczestnicy dalszych etapów w przypadku
niestawienia siê osoby z listy g³ównej.
Etap powiatowy odbêdzie siê 9 marca 2002 r. o godzinie 1000 w szko³ach
wyznaczonych przez przewodnicz¹cych komisji powiatowych konkursu, zaœ
etap rejonowy 20 kwietnia 2002 r. o godzinie 1000 w szko³ach wyznaczonych
przez przewodnicz¹cych komisji rejonowych.
Przewodnicz¹cy komisji powiatowych (rejonowych) kierowaæ bêd¹ prac¹
komisji w czasie eliminacji. powiatowych (rejonowych). Komisji prowadz¹cej
etap wojewódzki przewodniczyæ bêdzie mgr Adam Kawa³ek.
Pytania etapu powiatowego zatwierdza przewodnicz¹cy danej komisji
rejonowej, zaœ pytania wy¿szych etapów przewodnicz¹cy Komisji G³ównej
PKM.
W sk³ad rejonu rzeszowskiego wejd¹ wszystkie szko³y œrednie powiatów:
rzeszowskiego (grodzkiego i ziemskiego), strzy¿owskiego, ³añcuckiego, dêbickiego, ropczycko – sêdziszowskiego, mieleckiego, kolbuszowskiego, le¿ajskiego.
W sk³ad rejonu kroœnieñskiego wejd¹ wszystkie szko³y œrednie powiatów:
kroœnieñskiego (grodzkiego i ziemskiego), jasielskiego, sanockiego, brzozowskiego, bieszczadzkiego.
W sk³ad rejonu przemyskiego wejd¹ wszystkie szko³y œrednie powiatów:
przemyskiego (grodzkiego i ziemskiego), jaros³awskiego, lubaczowskiego, przeworskiego.
W sk³ad rejonu tarnobrzeskiego wejd¹ wszystkie szko³y œrednie powiatów:
tarnobrzeskiego (grodzkiego i ziemskiego), stalowowolskiego, ni¿añskiego.
Powo³ania zespo³u dy¿uruj¹co-oceniaj¹cego dokona przewodnicz¹cy komisji
rejonowej (powiatowej) z zachowaniem zasady bezstronnoœci komisji.
45
Zestaw konkursowy etapów: powiatowego, rejonowego i wojewódzkiego sk³adaæ siê bêdzie z piêciu zadañ. Uczestnicy konkursu rozwi¹zuj¹ ka¿de zadanie na
osobnym arkuszu papieru. Rozlokowania uczniów w salach i inne sprawy organizacyjne ustala przewodnicz¹cy komisji. Uczestnika konkursu obowi¹zuje rozwi¹zanie
wszystkich og³oszonych zadañ. Ka¿de zadanie oceniane jest w skali 0–6 pkt. Kwalifikacji uczestników konkursu do etapu rejonowego dokona komisja rejonowa wed³ug ustalonych przez siebie zasad zgodnych z tradycj¹ konkursów odbywaj¹cych
siê dotychczas w danym rejonie. Komisja G³ówna PKM zakwalifikuje do fina³u tych
uczestników etapu rejonowego, którzy uzyskali lub przekroczyli ustalony przez ni¹
limit punktów. W drodze wyj¹tku Komisja G³ówna PKM mo¿e zakwalifikowaæ do
fina³u uczestników etapu centralnego olimpiady przedmiotowej, jeœli termin olimpiady uniemo¿liwi³ uczniowi wziêcie udzia³u w etapie rejonowym konkursu.
Etap wojewódzki odbêdzie siê 1 czerwca 2002 r. o godzinie 1000 w IV Liceum Ogólnokszta³c¹cym w Rzeszowie.
Podczas eliminacji i fina³u uczniowie nie korzystaj¹ z kalkulatorów i tablic
matematycznych.
Koszty delegacji pokrywa deleguj¹ca szko³a.
Protokó³ z eliminacji rejonowych dostarcza komisja rejonowa do PODN
w Rzeszowie w terminie do 10 dni od daty eliminacji.
Tematyka konkursu:
Zakres materia³u do etapu rejonowego: funkcja kwadratowa, wielomiany, funkcje wymierne, program klasy pierwszej (DKO 2-4015-24/90).
Zakres materia³u do etapu wojewódzkiego obejmuje dodatkowo w³asnoœci miarowe figur i ci¹gi.
Literatura pomocnicza:
Œnie¿ek A.,Têcza P., Zbiór zadañ z algebry dla szkó³ œrednich, WSiP;
Œnie¿ek A., Têcza P., Zbiór zadañ z geometrii p³aszczyzny dla szkó³ œrednich, WSiP;
Bednarek W., Zbiór zadañ dla uczniów lubi¹cych matematykê, Gdañskie Wydawnictwo Oœwiatowe;
Paw³owski H., Tomalczyk W., Zadania z matematyki dla olimpijczyków, Oficyna Wydawnicza Tutor;
Œmietana E., Zbiór zadañ z zawodów matematycznych, Wydawnictwo Szkolne
Omega;
Bednarek W., Konkurs matematyczny w szkole œredniej, Wydawnictwo Nowik;
Musztari D.Ch., Przygotowanie do konkursów i olimpiad matematycznych. Zadania – tematy – metody, OWP Adam.
Sk³ad Komisji G³ównej PKM:
mgr Zbigniew Jakubów – Przewodnicz¹cy Przemyskiej Komisji Rejonowej PKM,
mgr Kazimierz Serbin – Przewodnicz¹cy Kroœnieñskiej Komisji Rejonowej PKM
(I LO Sanok),
46
mgr Zdzis³aw Bocheñski – Przewodnicz¹cy Rzeszowskiej Komisji Rejonowej
PKM (poziom I, ZSE Rzeszów),
mgr Wies³aw Gajdek – Przewodnicz¹cy Rzeszowskiej Komisji Rejonowej PKM
(poziom II, IV LO Rzeszów),
mgr Anna Rytwiñska – Przewodnicz¹cy Tarnobrzeskiej Komisji Rejonowej PKM
(ZS w Tarnobrzegu),
dr Pawe³ Witowicz – cz³onek komisji, adiunkt Politechniki Rzeszowskiej,
mgr Eugeniusz Œmietana – cz³onek komisji (I LO w £añcucie),
mgr Adam Kawa³ek – Przewodnicz¹cy Komisji G³ównej PKM (PODN w Rzeszowie)
Przewodnicz¹cy komisji powiatowych konkursu
Lp.
Powiat
Przewodnicz¹cy
komisji powiatowej
Szko³a, w której odbêdzie siê
etap powiatowy konkursu
4
Liceum Ogólnokszta³c¹ce
w Brzozowie
I Liceum Ogólnokszta³c¹ce
w Jaœle
I Liceum Ogólnokszta³c¹ce
w Sanoku
Liceum Ogólnokszta³c¹ce
w Lesku
I Liceum Ogólnokszta³c¹ce
w Kroœnie
Zespó³ Szkó³ w Stalowej
Woli, ul.Hutnicza 17
Zespó³ Szkó³ Elektrycznych
w Nisku
I Spo³eczne Liceum
Ogólnokszta³c¹ce
w Tarnobrzegu
Liceum Ogólnokszta³c¹ce
w Kolbuszowej
Zespó³ Szkó³ Zawodowych
w Sêdziszowie Ma³opolskim
Zespó³ Szkó³ w Strzy¿owie
II Liceum Ogólnokszta³c¹ce
w Mielcu
I Liceum Ogólnokszta³c¹ce
w £añcucie
1
1.
2
brzozowski
3
mgr Zbigniew Sawka
2.
jasielski
3.
sanocki
mgr Kazimierz
Poniatowski
mgr Kazimierz Serbin
4.
bieszczadzki
mgr Bernard Baran
5.
6.
kroœnieñski
(grodzki i ziemski)
stalowowolski
mgr Gra¿yna
Gregorczyk
mgr Irena Koperstyñska
7.
ni¿añski
mgr Danuta Jarzyna
8.
tarnobrzeski
(grodzki i ziemski)
mgr Wioletta £ygas
9.
kolbuszowski
10.
mgr Jadwiga Michalczyk
i mgr Maria Czachor
ropczycko-sêdziszowski mgr Lucyna Doroba
11.
12.
strzy¿owski
mielecki
mgr Jerzy Moskal
mgr Wojciech Maryniak
13.
³añcucki
mgr Eugeniusz Œmietana
47
1
14.
dêbicki
15.
le¿ajski
16.
18.
rzeszowski (grodzki
i ziemski I poziom)
rzeszowski (grodzki
i ziemski II poziom)
lubaczowski
19.
przeworski
20.
jaros³awski
21.
jaros³awski
22.
przemyski (grodzki
i ziemski)
23.
przemyski (grodzki
i ziemski)
17.
2
Przewodnicz¹cy KG II PKM
doradca metodyczny
mgr ADAM KAWA£EK
48
3
mgr Jolanta Pietrzyk
4
Zespó³ Szkó³
Ogólnokszta³c¹cych w Dêbicy
mgr Monika Sudo³
Zespó³ Szkó³ im. B. Chrobrego
w Le¿ajsku
mgr Zdzis³aw Bocheñski Zespó³ Szkó³ Elektronicznych
w Rzeszowie
mgr Dorota Gajdek
IV Liceum Ogólnokszta³c¹ce
w Rzeszowie
mgr Teresa Bryk
Liceum Ogólnokszta³c¹ce
w Lubaczowie
mgr Bo¿ena Fejdasz
Zespó³ Szkó³
Ogólnokszta³c¹cych
i Zawodowych w Przeworsku
mgr Katarzyna Zespó³ Szkó³
Trynkiewicz
Ogólnokszta³c¹cych Nr 1
w Jaros³awiu
mgr Agnieszka Sowa
Zespó³ Szkó³ Spo¿ywczych,
Chemicznych i Ogólnokszta³c¹cych w Jaros³awiu
mgr Tadeusz Baran
Zespó³ Szkó³ Elektrycznych
i Ogólnokszta³c¹cych
w Przemyœlu
mgr Leszek Sochañski II Liceum Ogólnokszta³c¹ce
w Przemyœlu
Kierownik Oddzia³u PODN
w Czudcu
mgr ANDRZEJ DRO¯D¯
TURYSTYKA SZKOLNA
TRASY TURYSTYCZNE I SCHRONISKA M£ODZIE¯OWE
Zarz¹d Oddzia³u PTSM w Kroœnie informuje, ¿e od 25 lat jest organizatorem
tras typowych dla obozów wêdrownych na terenie Bieszczad i Beskidu Niskiego.
Trasy typowe dla obozów wêdrownych to 14-dniowe (13 noclegów) szlaki wêdrowne przebiegaj¹ce przez miejscowoœci i regiony bogate w walory krajoznawczo-turystyczne. Obóz wêdrowny po trasie typowej powinien liczyæ 20 osób m³odzie¿y oraz 2 osoby kadry (kierownik i wychowawca), posiadaj¹ce odpowiednie
kwalifikacje.
Organizator obozu wêdrownego wybiera sobie z za³¹czonego wykazu
trasê, która jest najbli¿sza jego oczekiwaniom. Nazwê, numer trasy oraz proponowany termin rozpoczêcia wêdrówki przesy³a wraz z zamówieniem o zarezerwowanie trasy do Zarz¹du Oddzia³u PTSM w Kroœnie. Zgodnie z regulaminem tras typowych, po dokonaniu wp³aty za rezerwacjê trasy, Biuro Oddzia³u
rezerwuje noclegi w poszczególnych schroniskach oraz przekazuje organizatorowi obozu wyprawkê krajoznawcz¹ zawieraj¹c¹ miêdzy innymi szczegó³owy
opis trasy i mapê turystyczn¹ obszaru, po którym przebiega wêdrówka. Aktualnie obowi¹zuj¹ce op³aty za rezerwacjê trasy wynosz¹: dla obozów organizowanych przez szko³y i placówki oœwiatowo-wychowawcze oraz ko³a i oddzia³y PTSM (60–100 z³), natomiast op³ata za obozy organizowane przez inne
podmioty wynosi 100–150 z³.
Szkolne schroniska m³odzie¿owe, zgodnie z regulaminem oraz wymogami
kategoryzacyjnymi, posiadaj¹ odpowiednie pomieszczenia, które zapewniaj¹
tani i bezpieczny nocleg, pozwalaj¹ na zorganizowanie we w³asnym zakresie
œniadañ i kolacji, umo¿liwiaj¹ zorganizowanie zajêæ œwietlicowych na terenie
schroniska lub rekreacyjnych w jego obrêbie. W ka¿dym schronisku znajduj¹ siê
równie¿ biblioteczki oraz k¹ciki krajoznawczo-turystyczne popularyzuj¹ce miejscowoœæ i region. Wszystkie schroniska s¹ przegl¹dane przez terenowe stacje sanitarno-epidemiologiczne oraz s¹ pod nadzorem organów prowadz¹cych i kuratorium oœwiaty. Szkolne schroniska m³odzie¿owe na terenie województwa
podkarpackiego od dwu lat stosuj¹ ujednolicone ceny za us³ugi, które uzale¿nio-
49
ne s¹ od kategorii schroniska. W 2001 r. dla m³odzie¿y obowi¹zywa³y nastêpuj¹ce ceny: I kat. – 13,20 z³, II kat. – 11,20 z³, III kat. – 9,20 z³. Udzielane s¹ równie¿ 25% zni¿ki dla cz³onków PTSM, posiadaj¹cych aktualne legitymacje.
System tras typowych oraz szkolne schroniska m³odzie¿owe stwarzaj¹ warunki do organizowania tanich a bogatych w walory poznawcze, wychowawcze
i zdrowotne form aktywnego wypoczynku w okresie wakacji. Ta forma turystyki
jest wspania³¹ okazj¹ do zdobywania odznak turystyki krajoznawczej i kwalifikowanej.
Oddzia³ prowadzi równie¿ projektowanie i rezerwacjê noclegów w schroniskach m³odzie¿owych, uwzglêdniaj¹c sugestie organizatora (tzw „trasy nietypowe”). Mo¿liwoœci takie wystêpuj¹ w schroniskach Beskidu Niskiego w okresie
ca³ego sezonu wakacyjnego, natomiast na terenie Bieszczadów w okreœlonych
terminach (pocz¹tek i koniec wakacji).
Wszystkie obozy wêdrowne organizowane po trasach typowych PTSM po
wys³aniu zg³oszenia z wykazem kadry, otrzymaj¹ z Kuratorium Oœwiaty zaœwiadczenie o zg³oszeniu placówki wypoczynku, zgodnie z rozporz¹dzeniem
MEN z dnia 21 stycznia 1997 r.
Jeœli Pañstwo zostaliœcie przekonani do organizowania wakacyjnego wypoczynku dla dzieci i m³odzie¿y po trasach typowych PTSM naszego Oddzia³u
w niepowtarzalnym regionie Bieszczadów czy Beskidu Niskiego, prosimy wybraæ odpowiedni¹ trasê z za³¹czonego wykazu i przes³aæ zamówienie na wskazany adres b¹dŸ nawi¹zaæ kontakt telefoniczny.
PREZES
Zarz¹du Oddzia³u PTSM
mgr JAN BARUT
* * *
POLSKIE TOWARZYSTWO SCHRONISK M£ODZIE¯OWYCH
ZARZ¥D ODDZIA£U W KROŒNIE
Trasa nr 1: „KOLEJK¥ LEŒN¥ W BIESZCZADY”
Sanok (3) – Komañcza (3) – Nowy £upków (3) – Jab³onki (4)
Trasa nr 2: „OBWODNIC¥ BIESZCZADZK¥”
Ustrzyki Dolne (2) – Czarna (2) – Stuposiany (2) – Wetlina (4) – Kalnica (3)
Trasa nr 3: „WOKÓ£ BIESZCZADZKICH JEZIOR I PO£ONIN”
Zagórz (3) – Bóbrka k. Soliny (2) – Myczków (3) – Górzanka (2) – Jab³onki (3)
50
Trasa nr 4: „ PRZEZ BIESZCZADZKIE PRZE£ÊCZE NAD OS£AWʔ
Wetlina (4) – Jab³onki (4) – Górzanka (2) – Zagórz (3)
Trasa nr 5: „ Z PO£ONIN NAD SOLINʔ
Kalnica k. Wetliny (3) – Jab³onki (3) – Górzanka (2) – Bóbrka k. Soliny (2)
– Sanok (3)
W oparciu o szkolne schroniska m³odzie¿owe Beskidu Niskiego po³o¿one
w tak atrakcyjnych miejscowoœciach krajoznawczych i wypoczynkowych, jak;
– Sanok
– Posada Górna k/Rymanowa Zdroju
– Iwonicz k. Iwonicza Zdroju
– Dukla
– Bóbrka k. Krosna
– Nowy ¯migród
– Krempna
– Folusz
– Krosno
projektujemy i rezerwujemy miejsca na trasach nietypowych dla obozów wêdrownych wed³ug propozycji organizatora oraz na ró¿norodne pobytowe formy
wypoczynku organizowane dla dzieci i m³odzie¿y.
Rezerwacjê tras prowadzi Biuro Oddzia³u PTSM w Kroœnie
38-400 Krosno ul. Bieszczadzka 1 tel./ fax (013) 432 36 98
e-mail: [email protected].
51
52
Kalendarz imprez krajoznawczo-turystycznych
organizowanych przez Oddzia³y PTSM i SK PTSM na terenie woj. podkarpackiego w 2002 roku
Lp.
Nazwa imprezy
Termin
1
2
3
1. XI Czarnieñske Zimowe 28–30.01.2002 r.
Zawody w Marszach
na Orientacjê
„CzarZiMnO”
2.
3.
4.
Regionalny M³odzie¿owy 13.03.2002 r.
Konkurs Krajoznawczy
„Poznajemy Ojcowiznê”
VIII Wojewódzka
12–13.04.2002 r.
Gie³da Piosenki
Turystycznej
VI Wojewódzki Zlot
18–20.04.2002 r.
SK PTSM
„Beskidzka Wiosna”
5.
VII Wojewódzki Rajd
„Miêdzy – zdroje”
16–18.05.2002 r.
6.
Eliminacje wojewódzkie 17–18.05.2002 r.
XXX Ogólnopolskiego
M³odzie¿owego Turnieju
Turystyczno-Krajoznawczego
Miejsce
4
Czarna
Sêdziszowska
Szko³y
5
podstawowe
gimnazja
ponadpodst.
Organizator
6
ZO PTSM
Rzeszów
SK PTSM
„Wagabunda”
Przemyœl
podstawowe
gimnazja
ponadpodst.
ponadpodst.
ZO PTSM
Przemyœl
Dukla
ZO PTSM
Krosno
Beskid Niski
podstawowe
gimnazja
ZO PTSM
Krosno
SK PTSM
Beskid Niski
podstawowe
gimnazja
ZO PTSM
Krosno
SK PTSM
Lesko
podstawowe
gimnazja
ponadpodst.
ZO PTSM
Krosno
Adres kontaktowy
7
Gimnazjum Czarna
Sêdziszowska,
39-123 Czarna
Sêdziszowska,
tel. (017) 745 56 42
Aleksander Czy¿
37-500 Przemyœl,
ul. Lelewela 6,
tel. (016) 679 16 18
38-400 Krosno,
ul. Bieszczadzka 1,
tel./fax (013) 432 36 98
SP nr 2 , 38-340 Biecz,
ul. Bochniewicza 2,
tel. (013) 447 10 62,
Jadwiga Nowak
Gimnazjum
38-440 Iwonicz Zdrój,
tel. (013) 435 08 20,
Krzysztof Maciejewski
38-400 Krosno,
ul. Bieszczadzka 1,
tel./fax (013) 432 36 98
1
2
3
4
5
6
7
7.
Regionalny
Zlot SK PTSM
21–22.05.2002 r.
Pogórze
Przemyskie
podstawowe
gimnazja
8.
IX Wojewódzki Rajd
„Œladami Wincentego
Pola”
23–25.05.2002 r.
Bieszczady
podstawowe
ZO PTSM
Krosno
SK PTSM
SP nr 1, 38-600 Lesko,
ul. Smolki 4,
tel. (013) 469 63 69,
Henryk Barañski
9.
XIII Wojewódzki Turniej 23–25.05.2002 r.
Turystyczno-Krajoznawczy
Wolica
k. Jas³a
domy dziecka
ZO PTSM
Krosno
SK PTSM
DDz, 38-200 Jas³o, Wolica,
tel. (013) 44 550 08,
Bogdan Nakonieczny
okolice Dêbicy
podstawowe
gimnazja
ZO PTSM
Rzeszów
35-064 Rzeszów,
ul. Rynek 25,
tel. (017) 853 44 30
4– 8.06.2002 r.
Beskid Niski
gimnazja
ZO PTSM
Krosno
SK PTSM
ZSP w G³ojscach,
38-450 Dukla,
tel. (013) 433 00 05
Jan Drajewicz
12. V Rajd „Œladami Janka
Wêdrowniczka”
07.06.2002 r.
Beskid Niski
podstawowe
nauczanie
pocz¹tkowe
ZO PTSM
Krosno
SK PTSM
O/PTSM Krosno,
tel. (013) 432 36 98,
Agata Kramarczyk,
tel. (013) 432 13 48,
13. VI Rajd Œladami
Historii
7–8.06.2002 r.
Przysietnica
podstawowe
gimnazja
ZO PTSM
Krosno
SK PTSM
SP nr 2,
36-202 Przysietnica,
tel. (013) 434 90 06,
Halina Soczek
10. XII Ogólnopolski Rajd 25–26.05.2002 r.
Szlakami Armii
Krajowej „Burza”
11. XI Wojewódzki
Zlot Dukielski
SK PTSM
37-500 Przemyœl,
przy Gimnazjum ul. Lelewela 6,
nr 2 w Przemyœlu tel. (016) 679 16 18
53
54
1
2
3
4
5
6
11.06.2002 r.
Krasiczyn
podstawowe
gimnazja
ponadgim.
ZO PTSM
Przemyœl
37-500 Przemyœl,
ul. Lelewela 6,
tel. (016) 679 16 18
15. VI Wojewódzki Jesienny 26–28.09.2002 r.
Rajd Szkó³ Œrednich
Bieszczady
ponadpodst.
ponadgim.
ZO PTSM
Krosno
SK PTSM
ZSB Brzozów,
ul. S³oneczna 6,
tel. (013) 43 418 51,
Marian Soczek
16. Regionalny
Zlot SK PTSM
27.09.2002 r.
Pogórze
Przemyskie
ponadpodst.
ponadgim.
17. XXV Wojewódzki Zlot
M³odzie¿y PTSM
2–5.10.2002 r.
Bieszczady
podstawowe
gimnazja
18. Regionalne Konkursy
Krasomówcze Dzieci
i M³odzie¿y
8.10.2002 r.
9.10.2002 r.
10.10.2002 r.
SP 6 Przemyœl
Gim. Nr 2
I LO
19. XIV Wojewódzki Rajd
„Œladami Historii
i Legend”
18–19.10.2002 r.
Beskid Niski
Pogórze
podstawowe
gimnazja
20. Wojewódzki Konkurs
Krasomówczy
18.10.2002 r.
25.10.2002 r.
8–9.11.2002 r.
Przemyœl
podstawowe
gimnazja
ponadpodst.
21. Miko³ajki dla kl. I–III
4.12.2002 r.
SP nr 4
Przemyœl
podstawowe
14. Regionalny Konkurs
Piosenki Turystycznej
7
SK PTSM
37-500 Przemyœl,
I LO w Przemyœlu ul. Lelewela 6,
tel. (016) 679 16 18
ZO PTSM
Krosno
38-400 Krosno,
ul. Bieszczadzka 1,
tel./fax (013) 432 36 98
podstawowe
SP 6 Przemyœl 37-500 Przemyœl,
gimnazja
Gim. Nr 2 Przem. ul. Lelewela 6,
ponadpodst.
I LO Przemyœl tel. (016) 679 16 18
ZO PTSM
Krosno
SK PTSM
SP10, 38-400 Krosno,
ul. Magurów 1,
tel. (013) 432 14 50
Ewa Rz¹sa
ZO PTSM
37-500 Przemyœl,
SM „Matecznik” ul. Lelewela 6,
Przemyœl
tel. (016) 679 16 18
ZO PTSM
Przemyœl
37-500 Przemyœl,
ul. Lelewela 6,
tel. (016) 679 16 18
Wykaz szkolnych schronisk m³odzie¿owych sta³ych i o przed³u¿onym
okresie dzia³ania oraz sta³ych schronisk PTSM w woj. podkarpackim – 2001 r.
Lp.
Schronisko
Kate- IloϾ
goria miejsc
Adres
do korespondencji
Telefon
Czynne
w miesi¹cach
1.
Bóbrka
k. Krosna
2
¯ 30
38-458 Chorkówka
(013) 43-130-97
luty
5–10
2.
Dukla
2
¯ 40
38-450 Dukla,
Rynek 9
(013) 43-30-886
1–12
3.
Górzanka
2
50
38-613 Wo³kowyja
kom. 0692 168 533
1–12
4.
Jab³onki
2
60
38-606 Baligród
(013) 46-840-26
1–12
5.
Kalnica
2
¯ 40
38-608 Wetlina
(013) 46-847-15
1–12
6.
Wetlina
1
50
38-608 Wetlina
(013) 46-846-06
1–12
7.
Jaros³aw
1
50
37-500 Jaros³aw,
ul. Reymonta 1
(016) 621-21-63
1–12
8
• Przemyœl
1
56
37-700 Przemyœl,
ul. Lelewela 6
(016) 670-61-45
1–12
9.
• Rzeszów
1
100
35-064 Rzeszów,
Rynek 25
(017) 85-34-430
1–12
1
70
38-600 Lesko,
(013) 469-62-69
ul. Jana Paw³a II 18 A
1–12
10. ^ Lesko
• schronisko PTSM
^ baza noclegowa prowadzona na zasadzie i warunkach szkolnego schroniska m³odzie¿owego
¯ istnieje mo¿liwoœæ zakwaterowania 45 osób
55
„ESTRADA RZESZOWSKA”
Dyrektor Naczelny i Artystyczny: Antoni Dariusz Dubiel
CYPRIAN KAMIL NORWID
CZARNE KWIATY
RZECZ O: NORWIDZIE
CHOPINIE
S£OWACKIM
MICKIEWICZU i nie tylko...
Aktorzy:
Adaptacja i rezyseria:
Scenografia:
BOGUS£AW FROÑ
HILARY KLUCZKOWSKI
DARIUSZ DUBIEL
JANUSZ POKRYWKA
PREMIERA: GRUDZIEÑ 2000 R.
* * *
Po upadku powstania listopadowego najwybitniejsi ludzie kultury i polityki udali siê
na emigracjê. Z historii literatury znamy ich nazwiska i twórczoœæ.
C.K. Norwid w „Czarnych Kwiatach” ukazuje nam najwybitniejszych Polaków emigrantów w ich codziennoœci. Norwid szczegó³owo opisuje ostatnie, to znaczy tu¿ przed
œmierci¹, spotkanie ze S³owackim, Chopinem, Mickiewiczem. Spotkanie, które urasta
do rangi symbolu – opisane przez przyjaciela i wielkiego poetê zarazem. Poetê, który
umiera w ca³kowitym osamotnieniu, w przytu³ku œw. Kazimierza, a cia³o jego wrzucono
do zbiorowej mogi³y. Piekna, poetycka proza „Czarnych Kwiatów” zosta³a poszerzona
poezj¹ wielkiego poety, w tym „Fortepianem Chopina”, który nale¿y do najwybitniejszych utworów poetyckich.
Spektakl jest doskona³ym uzupe³nieniem lekcji jêzyka polskiego.
Czas trwania spektaklu: 45 min.
ZAMÓWIENIA:
56
„Estrada Rzeszowska”, ul. Jagielloñska 24
35-025 Rzeszów
tel. (0-17) 853-80-04 fax (0-17) 853-80-13
Centrum Szkolenia
i Doradztwa
„PRO-FUTURO”
Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli w Rzeszowie
(wpis do ewidencji Kuratorium Oœwiaty nr WSE-0140/3/2001)
Organizuje kursy, warsztaty i szkolenia doskonal¹ce dla
• nauczycieli
• dyrektorów szkó³
• rad pedagogicznych
• przedstawicieli samorz¹dów
S³u¿y konsultacjami i doradztwem w zakresie
• tworzenia planów rozwoju zawodowego
• konstruowania szkolnych i przedmiotowych systemów oceniania
• rozwi¹zywania problemów wychowawczych w klasie i szkole
• tworzenia statutów szkó³
• mierzenia jakoœci pracy szko³y
Przyjmowane s¹ zapisy na kursy kwalifikacyjne dla
• nauczycieli jêzyków obcych (270 godz.)
• nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych (270 godz.)
• nauczycieli zajêæ profilaktycznych (150 godz.)
ZADZWOÑ!
DOWIEDZ SIÊ!
SKORZYSTAJ Z OFERTY!
Centrum Szkolenia i Doradztwa
„PRO FUTURO”
35-025 Rzeszów, ul. Lisa Kuli 13
tel. (0-17) 35-391-08
57
SPIS TREŒCI
PRAWO W OŒWIACIE
Akty prawne opublikowane w dziennikach ustaw ................................
4
KURATORIUM OŒWIATY INFORMUJE
Stypendia Premiera i Ministra Edukacji Narodowej .............................
Promocja nowego programu profilaktycznego .....................................
6
11
Z ¯YCIA SZKÓ£
Mali poligloci ........................................................................................
Pamiêæ o poleg³ych lotnikach ................................................................
¯ywa lekcja historii ...............................................................................
13
16
19
EDUKACJA EUROPEJSKA
Spotkania, narady, konferencje .............................................................
Szkolny klub europejski w Kolbuszowej ..............................................
EURO-QUIZ .........................................................................................
21
24
25
EDUKACJA PROZDROWOTNA
Zdrowym byæ – zdrowo ¿yæ ..................................................................
Janko Muzykant ....................................................................................
30
33
TURNIEJE I KONKURSY
„Wêdrowny Czeladnik – EUROTECH 2001” ......................................
Turniej M³odych Mistrzów Techniki – 2001 ........................................
I Podkarpacki Konkurs Matematyczny (wyniki) ..................................
II Podkarpacki Konkurs Matematyczny (regulamin 2002 r.) ................
36
38
41
44
TURYSTYKA SZKOLNA
Trasy turystyczne i schroniska m³odzie¿owe ........................................
Kalendarz imprez krajoznawczo-turystycznych ...................................
Wykaz schronisk m³odzie¿owych .........................................................
49
52
55
58
NOTATKI
59
NOTATKI
60