Rozważania na temat gry 4 x 4.
Transkrypt
Rozważania na temat gry 4 x 4.
Rozważania na temat gry 4 x 4. Wiele treningów doskonalących rozwiązania taktyczne opartych jest o małe gry. Służą one także do doskonalenia wydolności aerobowych. Małe gry stają się więc bardzo ważnym narzędziem w pracy każdego trenera. Należy jednak pamiętać o ich zróżnicowaniu w celu uzyskania określonych korzyści. Wielu trenerów w swojej pracy szkoleniowej stosuje grę 4 x 4 na dwa kontakty z piłką. W dzisiejszych rozważaniach jest ona traktowana jako punkt wyjścia do prezentacji różnych możliwych wariantów. Gra ta często jest używana jako rozgrzewka przed większą, obszerniejszą grą taktyczną, wprowadzając zawodników w odpowiedni stan umysłu i ciała przed przejściem do bardziej złożonego treningu. Poniżej prezentuję różne warianty gry 4 x 4 w oparciu o: 1. Rozmiar boiska – zwiększenie boiska przy tej samej ilości zawodników powoduje zwiększenie zapotrzebowania tlenowego u graczy i wpływa na kształtowanie wydolności tlenowej. Trener zmieniając rozmiar boiska, zawsze musi pamiętać, by był on realistyczny, funkcjonalny i w sposób praktyczny pomagał w realizowaniu założeń taktycznych. 2. Aspekt proporcji boiska – może ono być kwadratem /np. 20 x 20, 30 x 30 m./, bądź posiadać wymiary prostokąta /szerokie lub wąskie/. Boisko szerokie służy do doskonalenia rozwiązań taktycznych mających na celu zmianę środka ciężkości gry, wykonywaniem akcji oskrzydlających oraz doskonaleniem przesuwania w obronie. Boisko wąskie może być użyte do konstruowania precyzyjnych ataków opartych na celności i szybkości wykonywania podań oraz oddania wielu strzałów na bramkę. Boisko kwadratowe wspaniale nadaje się do doskonalenia umiejętności utrzymania się przy piłce oraz kształtowania wytrzymałości tlenowej. Przygotowując daną jednostkę treningową zawsze należy dostosować obszar do założeń i celów gry pamiętając, że gracze powinni trenować na obszarze boiska, który wykorzystają w warunkach meczowych. 3. Liczba graczy – dodanie lub zmniejszenie ilości graczy w grze, głównie wpływa na zmianę warunków kształtowania wydolności tlenowej. Zwiększenie liczby graczy / 5 x 5, 6 x 6/ i jednoczesne pozostawienie tego samego obszar gry powoduje zagęszczenie pola, zmniejszenie ilości miejsca na rozegranie piłki, wymuszając na zawodnikach większą aktywność powodującą kształtowanie wytrzymałości tlenowej. Zmniejszenie liczby graczy /3 x 3/ powoduje, że gra staje się bardziej intensywna i sprzyja kształtowaniu wytrzymałości beztlenowej. Ważną rolę we wszystkich gach odgrywa czas jej trwania, za pomocą którego można regulować intensywność danej gry. 4. Gracze neutralni – wprowadzenie graczy neutralnych grających dla drużyny będącej w posiadaniu piłki wprowadza zmianę akcentów taktycznych dla poszczególnych zespołów. Gra 4 x 4 + 2 neutralnych jest użyteczna, gdy chcemy doskonalić umiejętność budowania i zakończenia ataku oraz utrzymanie posiadania piłki przy aktywnych obrońcach. Zawsze należy rozważyć zastosowanie odpowiedniej ilości graczy neutralnych w odniesieniu do gry 11 x 11 na pełnowymiarowym boisku. Na przykład 2 neutralnych graczy może być dwoma pomocnikami, bądź jeden z nich ma być środkowym napastnikiem, który ma wypełniać lukę pomiędzy formacjami i uczestniczyć w konstruowaniu gry. Gracze neutralni mogą być także usytuowani poza boiskiem, a ich zadanie ograniczone jest do wykonywania podań pozwalających na wytwarzanie przewagi liczbowej. 5. Bramki – odniosę się tu do pięciu wariantów, które można wykorzystać w małych grach; • Bez bramek – gra oparta jest na wymianie podań i doskonaleniu umiejętności utrzymania się przy piłce. Jest ona odpowiednia do zastosowania w części wstępnej, gdy chcemy popracować nad doskonaleniem wymiany podań, utrzymaniem się przy piłce, umiejętnością wyjścia na pozycję i uwolnieniem się od przeciwnika. • Bramki ustawione w linii – jest to typowe ustawienie dla boisk szerokich. Bramką w tym przypadku jest linii końcowa, a punkt zdobywany jest po przeprowadzeniu piłki poza wyznaczoną linię końcową boiska /lub ustawienie na linii/. Dodatkowo dla zwiększenia trudności gry, bądź realizacji różnych założeń taktycznych linia końcowa może być zawężona i ograniczona dwoma stojakami. W ten sposób można umiejscowić wiele bramek na liniach boiska. • Małe bramki – stosujemy je, gdy w założeniach gry pojawia się doskonalenie techniki podań i celność strzałów. W grze nie stosujemy bramkarzy, a obie drużyny muszą posiadać funkcjonalne zadania defensywne, jak i ofensywne. Na szerokim boisku można rozważyć użycie 2 małych bramek, które mają na celu zdopingowanie do gry skrzydłami. Innym wariantem może być ustawienie dwóch bramek po przekątnej boiska, co pozwala na akcentowanie gry wzdłuż prawego, lub lewego skrzydła oraz doskonalenie techniki dośrodkowania piłki. Na boisku kwadratowym można wykorzystać cztery bramki ustawione na środku poszczególnych linii, co sprzyja szybkiej zmianie środka ciężkości gry i zmusza zespół przeciwny do ciągłego przesuwania w swoich strefach. Każdy zespół atakuje i broni dwóch bramek. • Duże bramki – stosujemy w doskonaleniu ofensywnych rozwiązań taktycznych zakończonych strzałem na bramkę z dodatkowym wykorzystaniem bramkarzy. Można je stosować w każdym z wariantów boisk; wąskim, szerokim, kwadratowym. Przy wystarczającej liczbie bramkarzy można pomyśleć o ustawieniu czterech bramek w różnych kombinacjach /1+1+1+1, 2+2, 3+1/. • Kombinacje bramek – tak naprawdę tylko one pozwolą na przeprowadzenie wspaniale zaplanowanego treningu funkcjonalnego i doskonalenie różnych rozwiązań taktycznych. Jednym z przykładów takiego ustawienia może być 1 duża bramka broniona przez bramkarza, oraz dwie małe ustawione na szerokim boisku. Jest to świetny rodzaj gry nastawiony na budowanie i zakończenie ataku oraz doskonalenie gry w obronie z wyprowadzeniem piłki spod własnej bramki bocznymi strefami boiska. 6. Liczba dotknięć piłki – jest ona głównie zależna od zaawansowania technicznego zawodników. Dla zaawansowanych zespołów standardem powinny być 2 kontakty z piłką. Ich ilość można także zwiększać do 3, 4, bądź zmniejszać do 1 podczas gry na małym obszarze w zespołach ligowych. Można także wprowadzić nieograniczoną ilość dotknięć piłki. Taka gra nastawiona jest na drybling i pojedynek indywidualny i jest stosowana na dużych boiskach podczas doskonalenia wariantów ofensywnych. Można także wprowadzić różną ilość kontaktów z piłką dla poszczególnych zespołów /atak szybki – 3 kontakty, wyprowadzenie piłki ze strefy obrony – dowolnie/. To samo może dotyczyć wprowadzonych zawodników neutralnych, którzy w stosunku do zawodników obydwu drużyn posiadają zmniejszoną ilość kontaktów z piłką np. 2 7. Podział boiska – dzieląc boisko na dwie części każdy z zespołów działając w ataku i obronie może pracować nad różnymi założeniami taktycznymi. Do przykładowych wariantów możemy zaliczyć: - przebywanie wszystkich zawodników grających w ofensywie na połowie przeciwnika podczas zdobycia bramki, - gra na własnej połowie podczas wyprowadzania piłki na dwa kontakty, na połowie przeciwnika podczas konstruowania ataku zespół posiada dowolną ilość kontaktów z piłką, - podział boiska w pionie na dwie części; przesuwanie w strefie i gra skrzydłami, - podział na dwie połowy; napastnicy nie mogą wrócić na własną połowę i gać w defensywie. 8. Współczynnik pracy do odpoczynku – małe gry są skutecznym środkiem kształtującym wytrzymałość i wyśmienitym narzędziem do stosowania przerywanych, intensywnych ćwiczeń. Praca z trzema zespołami liczącymi po czterech graczy pozwala trenerowi na przykład na ustawienie gry 4 x 4, w której każdy zespół gra przez 8 minut z 4 minutową przerwą. Zawodnicy nie grający w danym meczu mogą w tym czasie wykonywać inne ćwiczenia, bądź można wykorzystać ich jako zawodników neutralnych ustawionych na liniach bocznych, bądź wewnątrz pola. Mam nadzieję, że przedstawione warianty i założenia gry 4 x 4 będą kopalnią pomysłów dla każdego trenera. Należy przy tym pamiętać, że muszą być one funkcjonalne i sprawiać dobrą zabawę. Dlatego też nie należy tworzyć zbyt skomplikowanych reguł gier. Przecież piłka nożna to prosta gra i trening powinien być także nieskomplikowany. Opracowanie na podstawie materiałów internetowych: Mariusz Łuc