Nauka akompaniamentu kl.III-V

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA
Zajęcia edukacyjne: NAUKA AKOMPANIAMENTU / II etap edukacyjny
Realizacja przedmiotu obowiązuje uczniów klas III-V fortepianu głównego. Zadaniem
nauczyciela jest na wstępie pracy z uczniem rozpoznanie jego predyspozycji, umiejętności
pianistycznych, możliwości. Na tej podstawie powinien on zaplanować indywidualny tok
nauczania przedmiotu nauka akompaniamentu i dostosować tempo adekwatne do poziomu
i stopnia zaawansowania ucznia. Dobór i ilość poszczególnych pozycji programowych
w kolejnych latach cyklu kształcenia powinny być zawsze uzależnione od stopnia
zaawansowania pianistycznego, możliwości, zainteresowania i indywidualnych potrzeb
ucznia. Uczniowie zdolni, posiadający szczególne predyspozycje, zainteresowani
przedmiotem mogą i powinni pracować nad większą ilością utworów
o wyższym stopniu zaawansowania. Uczniowie mało zdolni zobligowani są zrealizować
przynajmniej minimum programowe dostosowane do ich możliwości.
Materiał nauczania należy dobierać w zależności od stopnia indywidualnych możliwości
ucznia i osiąganych postępów. Ważne jest, by w początkowym okresie kształcenia dobór
repertuaru nie stwarzał uczniowi zbyt wysokich wymagań technicznych. W przeciwnym razie
jego skupienie uwagi na poprawnej pianistycznie realizacji tekstu może pochłonąć zasadniczy
cel – współdziałanie z solistą.
Po opanowaniu partii fortepianowej wybranych utworów należy zadbać o to, by uczeń mógł
dopracować utwór pod względem technicznym i interpretacyjnym „w całości”
wraz z solistą.
Propozycje materiału nauczania zawarte są w wewnątrzszkolnym programie nauczania.
Wymagania ogólne:

Granie a vista, podstawowe elementy transpozycji

Współpraca z solistą (wokalistą i instrumentalistą)

Postrzeganie utworu jako spójnej całości

Współpraca pianisty w zespołach instrumentalnych (m.in. trio, kwartet, orkiestra)
1
Minimum wymagań programowych – klasa III
I semestr





pięć łatwych utworów lub akompaniamentów do gry a vista
trzy akompaniamenty do utworów wokalnych
trzy akompaniamenty do utworów instrumentalnych z uwzględnieniem
zróżnicowania instrumentów i stylów muzycznych
zestaw ćwiczeń doskonalących przestrzenne wyczucie klawiatury, korelację
wzrokowo-ruchową, szybkość czytania nut i grę a vista
dwa łatwe utwory w opracowaniu na 4 ręce
II semestr





pięć łatwych utworów lub akompaniamentów do gry a vista
trzy akompaniamenty do utworów wokalnych
trzy akompaniamenty do utworów instrumentalnych z uwzględnieniem
zróżnicowania instrumentów i stylów muzycznych
trzy utwory w opracowaniu na 4 ręce/2 fortepiany
czytanie nut w różnych kluczach, transpozycja fragmentów partii solowej
instrumentów transponujących
Minimum wymagań programowych – klasa IV
I semestr







pięć łatwych utworów lub akompaniamentów do gry a vista
trzy akompaniamenty do utworów wokalnych
trzy akompaniamenty do utworów instrumentalnych z uwzględnieniem
zróżnicowania instrumentów i stylów muzycznych
dwa utwory w opracowaniu na 4 ręce/2 fortepiany
zestaw ćwiczeń doskonalących przestrzenne wyczucie klawiatury, korelację
wzrokowo-ruchową, szybkość czytania nut i grę a vista
opracowanie partii fortepianowej utworu (przygotowanej przez ucznia w domu)
i opracowanie całości utworu z solistą
transpozycja łatwych miniatur homofonicznych
II semestr






pięć łatwych utworów lub akompaniamentów do gry a vista
trzy akompaniamenty do utworów wokalnych
trzy akompaniamenty do utworów instrumentalnych z uwzględnieniem
zróżnicowania instrumentów i stylów muzycznych
trzy łatwe utwory w opracowaniu na 4 ręce/2 fortepiany
jeden wybrany utwór z udziałem solisty
jeden akompaniament będący wyciągiem fortepianowym utworu
orkiestrowego/jedna część koncertu
2
Minimum wymagań programowych – klasa V
I semestr





pięć miniatur fortepianowych
trzy utwory klauzurowe (20 minut na samodzielne przygotowanie utworu)
dwa utwory na 4 ręce/2 fortepiany lub z udziałem instrumentalisty/wokalisty
(wg możliwości i uznania nauczyciela)
transpozycja łatwych miniatur fortepianowych
dwa akompaniamenty będący wyciągiem fortepianowym utworu
orkiestrowego/jedna część koncertu
II semestr (przygotowanie do przesłuchania końcowego)



opracowanie jednego utworu z udziałem solisty lub zespołu
gra a vista miniatur fortepianowych
samodzielne przygotowanie utworu (trzy utwory klauzurowe)
Program przesłuchania:
a) granie a vista miniatury fortepianowej
b) jeden utwór klauzurowy (czas na przygotowanie – 20 minut)
c) jeden utwór z udziałem solisty lub zespołu
KRYTERIA OCENIANIA
Ocena pracy ucznia z przedmiotu nauka akompaniamentu wymaga wnikliwej
obserwacji całego przebiegu nauki w danym okresie. Powinna uwzględniać osiągnięte
postępy w dziedzinie czytania nut i grania a vista, umiejętności współpracy z solistą, poziomu
realizacji działań, zainteresowania przedmiotem, frekwencji, twórczego wkładu podczas
lekcji, systematyczności pracy w domu. Ocena powinna również spełniać funkcję
wychowawczą i określać wysiłek ucznia włożony w zdobywanie umiejętności, nie może więc
dotyczyć wyłącznie uzdolnień.
Uczeń jest ceniany na bieżąco. Oceny śródroczne
i promocyjne nie stanowią średniej ocen cząstkowych. Ocenę wystawia nauczyciel.
Pracę ucznia ocenia się według następujących kryteriów:









wkład pracy na lekcji
frekwencja
systematyczność
realizacja zadań domowych
respektowanie uwag i zaleceń nauczyciela
osiągane postępy (zgodne z indywidualnymi możliwościami ucznia)
zaangażowanie, pilność, aktywność , kreatywność ucznia
sprawne czytanie nut (w różnych kluczach) i gra a vista
przestrzenne wyczucie klawiatury, korelacja wzrokowo-słuchowo-ruchowa
3





umiejętność transpozycji w podstawowym zakresie (łatwe miniatury, partia solowa
instrumentów transponujących w opracowywanych utworach)
wiedza na temat podstawowych zagadnień warsztatu i znajomości repertuaru
akompaniatorskiego
podstawowa znajomość problematyki technicznej i artystycznej sztuki
akompaniatorskiej wykorzystywana w praktyce
gra zespołowa – synchronizacja wertykalna, spójność wykonawcza, partnerstwo,
współodpowiedzialność, umiejętność komunikowania się z partnerami
występy publiczne (nadobowiązkowo)
FORMY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA:








oceny bieżące/cząstkowe
ocenianie realizacji zadań domowych
ocenianie postępów w toku nauczania
gra zespołowa na lekcji/przygotowanie do zajęć zespołowych
realizacja akompaniamentów koleżeńskich (również poza szkołą)
prezentacja estradowa (nadobowiązkowo)
udział w konkursach, przesłuchaniach (nadobowiązkowo)
przesłuchanie końcowe (dotyczy kl.V)
Oceny bieżące, śródroczne i końcoworoczne ustalone zostały w stopniach
według następującej skali:
stopień celujący - 6
stopień bardzo dobry - 5
stopień dobry - 4
stopień dostateczny - 3
stopień dopuszczający - 2
stopień niedostateczny - 1
(25 punktów)
(21–24 punktów)
(16–20 punktów)
(13-15 punktów)
(11–12 punktów)
(0-10 punktów)
OCENIANIE:

stopień celujący otrzymuje uczeń, którego osiągnięcia wyraźnie wykraczają poza
wymagania edukacyjne.
Uczeń posiada wyjątkowe predyspozycje do kameralistyki i wykazuje szczególne
zainteresowanie przedmiotem. Realizuje repertuar wykraczający ponad obowiązujący
w danej klasie program nauczania. Jego grę charakteryzuje bezbłędna precyzja wykonawcza,
walory interpretacyjno-artystyczne, umiejętność słuchania i współtworzenia dzieła
muzycznego podczas wspólnego muzykowania. Dodatkowo bierze czynny udział w życiu
artystycznym szkoły (realizacja akompaniamentów koleżeńskich na audycjach, koncertach,
konkursach a także, w miarę potrzeby, gra w zespole instrumentalnym bądź orkiestrze
szkolnej. Ponadto wykazuje się wzorową postawą w zakresie kultury osobistej
i poszanowania mienia szkolnego.

stopień bardzo dobry otrzymuje uczeń spełniający wymogi edukacyjne w stopniu
całkowitym.
Uczeń opanował zakres wiedzy i umiejętności określonych w programie nauczania dla danej
klasy. Wykazuje zainteresowanie przedmiotem i chęć do gry zespołowej. Wykonuje
4
bezbłędnie tekstowo i prawidłowo technicznie ustalony repertuar. Rozumie i interpretuje
język muzyczny różnych epok i stylów. Świadomie współpracuje z solistą potrafiąc m.in.
określić fragmenty wiodące i wtórujące podczas wykonania zespołowego. Wykazuje się
dużym zaangażowaniem i kreatywnością. Bez trudności przyswaja zadany program.
Samodzielnie rozwija umiejętność gry a vista (codzienne ćwiczenie).

stopień dobry otrzymuje uczeń, który nie spełnił w pełni wymagań edukacyjnych
ale nie przewiduje się problemów w dalszym kształceniu.
Uczeń wykazuje się średnim zaangażowaniem do realizacji zadań przedmiotowych.
Prezentuje grę poprawną pod względem techniczno-wyrazowym ale z drobnymi
niedociągnięciami tekstowymi i technicznymi. Opanował materiał nauczania danej klasy
według obowiązującego programu.
Współpracując z solistą
interpretuje utwory
z uwzględnieniem poprawnej muzyczno-stylistycznej interpretacji ale ma problemy
z uzyskaniem spójności wykonawczej. Pracuje w miarę systematycznie, lecz nie zawsze
realizuje wskazówki i zalecenia nauczyciela.

stopień dostateczny otrzymuje uczeń, który opanował jedynie podstawowe treści
programowe, co może skutkować trudnościami w toku dalszego kształcenia.
Uczeń mało zainteresowany przedmiotem, niesystematyczny. Realizuje materiał zgodny
z programem nauczania, ale z błędami tekstowymi oraz niedociągnięciami
muzyczno-technicznymi. Gra a vista w stopniu przeciętnym. Współpracując z solistą
nie realizuje podstawowych zasad gry zespołowej. Pracuje niewystarczająco lub niezgodnie
ze wskazówkami nauczyciela.

stopień dopuszczający otrzymuje uczeń, który nie opanował w całości
podstawowych treści programowych co może poważnie utrudnić, a nawet
uniemożliwić dalsze kształcenie.
Uczeń nie spełnia podstawowych wymogów edukacyjnych. Wykonanie utworów
charakteryzuje się poważnymi błędami tekstowymi, technicznymi, bez intencji wypowiedzi
muzycznej. Słaba frekwencja, brak zaangażowania oraz realizacji uwag i zaleceń nauczyciela.
Współpracuje z solistą jedynie we fragmentach utworu. Wykazuje niewielkie
zainteresowanie
przedmiotem co uniemożliwia spełnienie zawartych w programie
nauczania wymagań egzaminacyjnych dla danej klasy.

stopień niedostateczny otrzymuje uczeń, który nie spełnił wymagań edukacyjnych
zawartych w programie nauczania dla danej klasy co uniemożliwia mu kontynuację
kształcenia.
Uczeń ma podstawowe problemy z wykonaniem jakiegokolwiek repertuaru, wykazuje brak
chęci i predyspozycji do gry na fortepianie oraz grania zespołowego, nie rokuje nadziei na
dalszy rozwój muzyczno–artystyczny. Niezadowalająca frekwencja na zajęciach, brak
opanowania przez ucznia podstawowych zadań techniczno-wykonawczych uniemożliwia
kontynuację kształcenia.
Opracowała: mgr Anna Rożek
5