Prowadzący: Dr Bożena Afiniec Tytuł seminarium: Psychologiczne

Prowadzący:
Dr Bożena Afiniec
Tytuł seminarium:
Psychologiczne aspekty przedsiębiorczości
Tryb
Dzienny
czwartek
Preferowany dzień
tygodnia:
[email protected]
Kontakt mailowy:
liczba studentów w grupie: 7
Tematyka i przykładowe pytania badawcze:
Pojęcie przedsiębiorczości, które w II poł. XIX w. powstało we Francji, obecnie rozumiane jest
nie tylko jako prowadzenie działalności gospodarczej ale znacznie szerzej, jako zespół cech
osobistych, postaw, aktywności zaradczych jednostki wobec różnorakich okoliczności
życiowych, np. kryzysu, zagrożeń ekonomicznych czy problemów zawodowych. Myślenie o
przedsiębiorczości w kategoriach funkcji i działań życiowych, a nie wyłącznie ekonomicznych,
sprawiło, że żywo interesują się nią psycholodzy, socjolodzy, a nawet badacze kultury.
Wydaje się, że dzisiejszy świat wymaga od ludzi zachowań, postaw, cech przedsiębiorczych. Z
jednej strony istnieje niesamowita wręcz wielość szans i możliwości, które jednak aby mogły być
w pełni wykorzystane, wymagają odwagi, sprytu, inicjatywy, umiejętności „łapania” każdej
okazji. Z drugiej, współczesnemu człowiekowi towarzyszy ciągłe poczucie zagrożenia, o byt, o
pracę, o utrzymanie swojego statusu finansowego i społecznego. Trzeba sobie umieć z tymi
zagrożeniami dobrze radzić, wyprzedzać ciosy od życia, aktywnie przeciwstawiać się
przeciwnościom, „brać sprawy w swoje ręce”. Wiadomo również, że mimo tych oczekiwań część
ludzi nie potrafi się w tej zmieniającej się rzeczywistości odnaleźć, przeżywając coraz większą
frustrację i lęk, są jednak i tacy, którzy radzą sobie świetnie przejawiając charakterystyczną dla
zachowań przedsiębiorczych rzutkość, zaradność, skuteczność. Zatem w kręgu zainteresowań
psychologii, w kontekście badań nad przedsiębiorczością, znajdują się następujące pytania
badawcze:
1/ Jaka jest skala zachowań przedsiębiorczych wśród przedstawicieli różnych grup społecznych ?
Czy ludzie są przedsiębiorczy czy nie ?
2/ Jakie są psychologiczne i psychospołeczne uwarunkowania zachowań przedsiębiorczych ?
3/ Jakie kompetencje, umiejętności i inne cechy psychologiczne są charakterystyczne dla osób
przedsiębiorczych ?
4/ Czy przedsiębiorcy w rozumieniu ekonomicznym są przedsiębiorczy w rozumieniu
psychologicznym ?
5/ Jakie są koszty psychologiczne bycia przedsiębiorczym ?
6/ Plusy i minusy zachowań przedsiębiorczych dla jednostki i społeczeństwa ?
Wymagania wobec uczestników seminarium:
1. Zainteresowanie psychologią pracy i psychologią ekonomiczną.
2. Otwartość na nowe koncepcje, przełamywanie tradycyjnych sposobów ujmowania
przedsiębiorczości
3. Ciekawość badawcza, umiejętność dostrzegania problemów i stawiania pytań badawczych.
4. Opanowanie podstaw statystycznej analizy danych.
5. Samodzielność w pracy, wytrwałość w zdobywaniu źródeł, czytaniu literatury i uczeniu się.
Wstępny harmonogram pracy i warunki zaliczenia:
SEMESTR 1:
- zapoznanie się z literaturą,
- ustalenie tematu,
- prezentacja tematu na seminarium.
Warunek zaliczenia: projekt badawczy uwzględniający podstawowe etapy prowadzenia
badań
SEMESTR 2:
- ustalenie metodologii i narzędzi pomiarowych (łącznie – jeśli to koniczne – z
pilotażem),
- przeprowadzenie badań.
Warunek zaliczenia: napisanie części opisującej metodę badań + wprowadzone do
SPSS’u wyniki badania.
SEMESTR 3;
- analiza statystyczna danych.
- prezentacja wyników na seminarium.
Warunek zaliczenia: napisanie część prezentującej wyniki badań.
SEMESTR 4:
- pisanie pracy,
- prezentowanie kolejnych analiz i interpretacji.
Warunek zaliczenia: gotowa praca magisterska.
Podstawowa literatura do zajęć:
Drucker, P. (1992). Innowacja i przedsiębiorczość. Praktyka i zasady. MT Biznes: Warszawa.
Łaguna, M. (2010). Przekonania na własny temat i aktywność celową. Badania nad
przedsiębiorczością. Gdańsk: GWP.
Ratajczak, Z. (red.) (2012). Przedsiębiorczość. Źródła i uwarunkowania psychologiczne.
Warszawa: Difin.
Ratajczak, Z. (red.) (2013). Przedsiębiorczość na czas kryzysu. Warszawa: Difin.
Schoon, I., Duckworth, K. (2012). Who Becomes an Entrepreneur? Early Life Experiences as
Predictors of Entrepreneurship, Developmental Psychology, 48(6), s. 1719-1726.
Strzałecki, A., Lizurej, A. (red.) (2011). Innowacyjna przedsiębiorczość: teorie, badania,
zastosowanie praktyczne, perspektywa psychologiczna. Wyd. WSPS Academika, 21-49.
Studenski, R., Studenski, A. (2012). Predyktory przedsiębiorczości. W: Z. Ratajczak,
Przedsiębiorczość. Źródła i uwarunkowania psychologiczne. Warszawa: Difin.
Biogram Promotora:
Bożena Afiniec – doktor nauk humanistycznych, psycholog pracy i organizacji, pracownik
Zakładu Psychologii Stosowanej na Wydziale Humanistyczno-Społecznym Wyższej Szkoły
Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach. Zainteresowania naukowe związane są z szeroko
pojętą problematyką psychologii zarządzania, a zwłaszcza zarządzania wiedzą, kulturą
organizacyjną wspierającą innowacyjność, uczeniem się organizacji. W dorobku naukowym
znaczące miejsce zajmuje tematyka psychologii bezrobocia. Działalność praktyczna koncentruje
się wokół dwóch obszarów – wspomagania organizacji w zakresie polityki kadrowej (narzędzia
HR) oraz diagnozy i kreowania rozwiązań w problemach blokujących efektywne zarządzanie
organizacją.
Ostatnie publikacje:
Makselon, B., Dudzik-Garstka, I. (2010). Doświadczanie upływu czasu a jakość relacji
społecznych u osób między 20 a 30 rokiem życia. W: K. Popiołek (red.) Czas w życiu człowieka.
Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Afiniec, B. (2013). Jak można udoskonalić zarządzanie wiedzą w organizacji? Analiza
porównawcza organizacji wirtualnych i tradycyjnych. W: W. Nowacki (red.) Doskonalenie
procesu zarządzania organizacją w zmieniającym się otoczeniu. Wyd. Wyższej Szkoły
Ekonomicznej im. E. Wiszniewskiego, Warszawa.
Afiniec, B.(2013). Zarządzanie kadrami. W: S. Szumpich. Nowa jakość zarządzania w ochronie
zdrowia. Wyd. WSZOP w Katowicach, s.121-133
Afiniec, B. (2013). Dzielenie się wiedzą w organizacji. Uwarunkowania podmiotowe i kulturowe.
W: M. Czajkowowksa, K. Januszkiewicz, M. Kołodziejczyk, M. Zalewska-Turzyńska (reds.)
Uwarunkowania zachowań ludzi w organizacji. Folia Oeconomika, 282, s. 11-22