docBroszura dla zajmujących się osobami z niepełnosprawnościami
download 
Reklamacja Transkrypt
Broszura dla zajmujących się osobami z niepełnosprawnościami
Broszura dla zajmujących się osobami z niepełnosprawnościami Spis treści Pomoc socjalna ............................................................................................... 3 Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych .......................... 5 Jak gospodarować środkami budżetu domowego - skąd pozyskiwać środki na leczenie i rehabilitację ..................................................................................... 7 Opieka, pielęgnacja i rehabilitacja ................................................................. 13 Aktywizacja osób z niepełnosprawnościami .................................................. 16 Jak sobie radzić z trudnościami?.................................................................... 18 Wypalenie zawodowe ................................................................................... 19 Pomoc socjalna Dla kogo? Pomoc społeczna udzielana jest osobom i rodzinom w szczególności z powodu: - ubóstwa, - sieroctwa, - bezdomności, - bezrobocia, - niepełnosprawności, - długotrwałej lub ciężkiej choroby, - przemocy w rodzinie, - potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi, - potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, - bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, - trudności w integracji cudzoziemców, - trudność w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, - alkoholizmu lub narkomanii, - zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, - klęski żywiołowej lub ekologicznej. Rodzaje: Świadczenia pomocy społecznej dzielimy na: 1) pieniężne: - zasiłek stały (przysługuje osobie pełnoletniej samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, a także pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie spełniającej ww. kryteria) - zasiłek okresowy ( przysługuje ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie bądź w oczekiwaniu na nabycie uprawnień lub innych świadczeń z systemów zabezpieczenia społecznego. Przysługuje on osobie samotnej oraz rodzinie spełniającej kryterium dochodowe), - zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy (celem jest zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej np. zakup żywności, leków, pokrycie kosztów leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu) - zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie, - pomoc na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki, - świadczenie pieniężnej na pomoc cudzoziemcom, - wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki i przyznane przez sąd (przysługuje on osobie, która zrezygnuje z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny); 2) świadczenia niepieniężne: - praca socjalna (świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym), - bilet kredytowany, - składki na ubezpieczenie zdrowotne, - składki na ubezpieczenia społeczne, - pomoc rzeczowa, w tym na ekonomiczne usamodzielnienie, - sprawienie pogrzebu, - poradnictwo specjalistyczne (jest to poradnictwo m.in. prawne, psychologiczne oraz rodzinne, świadczone osobom i rodzinom, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów życiowych) - interwencja kryzysowa (jest to zespół interdysplinarnych działań podejmowanych na rzecz osób i rodzin będących w stanie kryzysu. Celem interwencji kryzysowej jest przywrócenie równowagi psychicznej i umiejętności samodzielnego radzenia sobie), - schronienie, - posiłek, - niezbędne ubranie, - usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, - mieszkanie chronione, - pobyt i usługi w domu pomocy społecznej, - pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, pomoc w uzyskaniu zatrudnienia dla osób usamodzielnianych. Informacje dodatkowe Inne świadczenia to świadczenie pielęgnacyjne przysługujące rodzicom niepełnosprawnych dzieci oraz innym osobom zobowiązanym do alimentacji, jeśli niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 18 lub 25 lat w przypadku osób uczących się. Świadczenie to nie jest uzależnione od dochodu i prawo do niego nie wygasa wraz z osiągnięciem dorosłości przez podopiecznego. Przysługuje on także osobom niepełnosprawnym oraz w podeszłym wieku. Rodzinom, które wychowują niepełnosprawne dzieci i spełniają kryterium dochodowe, przysługuje prawo do świadczeń rodzinnych m.in. zasiłku rodzinnego. Osobie, która osiągnęła pełnoletniość i która jest całkowicie niezdolna do pracy, przysługuje renta socjalna i dotyczy to osób, których niepełnosprawność powstała przed osiągnięciem dorosłości lub w trakcie nauki. Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, czyli renty inwalidzkiej, przysługuje osobom niezdolnym do pracy, które zdążyły wypracować sobie okresy składkowe. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Podstawowym zadaniem Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jest wspieranie rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz aktywizacji osób niepełnosprawnych. Aktywizację, jako główny cel działalności Funduszu, odzwierciedlają zasady programów PFRON, stanowiące uzupełnienie działań realizowanych w ramach zadań ustawowych Funduszu. PFRON działa na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.). Środki finansowe, jakimi PFRON dysponuje mogą być przeznaczane na cele, które określa ustawa. Przedmiotowa ustawa wyklucza możliwość finansowania przez PFRON np. rehabilitacji medycznej. Środki PFRON pochodzą z wpłat pracodawców, którzy nie zatrudniają odpowiedniej liczby osób niepełnosprawnych. Fundusz jest instytucją wspierającą aktywność zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych. Głównym zadaniem Funduszu jest wspieranie zatrudnienia osób niepełnosprawnych poprzez pomoc pracodawcom zatrudniających osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności oraz organizacje pozarządowe działające na ich rzecz. Na dofinansowanie wynagrodzeń i składek ubezpieczeniowych osób niepełnosprawnych PFRON przeznacza corocznie ok. 63% swojego budżetu, tj. np. w 2014 roku – kwotę ponad 3,1 mld zł. PFRON wspiera także tworzenie i funkcjonowanie: - warsztatów terapii zajęciowej (w ciągu trzech kwartałów 2014 r. – kwotą 276,7 mln zł do 683 warsztatów do ponad 24,8 tys. uczestników warsztatów), - zakładów aktywności zawodowej (w ciągu trzech kwartałów 2014 r. – kwotą ok. 67,7 mln zł do 83 zakładów zatrudniających 4.258 osób niepełnosprawnych), umożliwiając osobom niepełnosprawnym osiąganie aktywizacji zawodowej adekwatnie do ich aktualnych możliwości psychofizycznych. Refundacja kosztów Istnieje możliwość uzyskania dofinansowania ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych do kosztów własnych, poniesionych przy zakupie sprzętu refundowanego przez NFZ. Przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze, na które można uzyskać dofinansowanie, są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia w sprawie wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie. Rozporządzenie zawiera także określone limity finansowania każdego przedmiotu w ramach ubezpieczenia, dlatego procentowe wskaźniki dofinansowań ze środków PFRON odnoszą się wprost do tych limitów. Podstawowym dokumentem niezbędnym do uzyskania dofinansowania jest zlecenie zaopatrzenia w dany przedmiot, potwierdzony w oddziale NFZ. Wniosek osoby niepełnosprawnej o dofinansowanie ze środków Funduszu powinien zawierać: 1. imię, nazwisko, adres zamieszkania; 2. numer PESEL - w przypadku jego nadania; 3. przedmiot dofinansowania; 4. oświadczenie o wysokości dochodów i liczbie osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym. Do wniosku dołącza się: kopię orzeczenia lub kopię wypisu z treści orzeczenia o niepełnosprawności; fakturę określającą cenę nabycia z wyodrębnioną kwotą opłacaną w ramach ubezpieczenia zdrowotnego oraz kwotą udziału własnego lub inny dokument potwierdzający zakup, wraz z potwierdzoną za zgodność, przez świadczeniodawcę realizującego zlecenie, kopią zrealizowanego zlecenia na zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze albo kopię zlecenia na zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze wraz z ofertą określającą cenę nabycia z wyodrębnioną kwotą opłacaną w ramach ubezpieczenia zdrowotnego i kwotą udziału własnego oraz termin realizacji zlecenia od momentu przyjęcia go do realizacji. Wysokość dofinansowania zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze wynosi: • do 100% udziału własnego osoby niepełnosprawnej w limicie ceny ustalonym na podstawie odrębnych przepisów, jeżeli taki udział jest wymagany, • do 150% sumy kwoty limitu, o którym mowa w lit. a, wyznaczonego przez ministra właściwego do spraw zdrowia oraz wymaganego udziału własnego osoby niepełnosprawnej w zakupie tych przedmiotów i środków, jeżeli cena zakupu jest wyższa niż ustalony limit. Udzielaniem ww. dofinansowania zajmują się Ośrodki Pomocy Społecznej. Jak gospodarować środkami budżetu domowego - skąd pozyskiwać środki na leczenie i rehabilitację DOBRE PRAKTYKI PROWADZENIA BUDŻETU DOMOWEGO 1. Sporządź tabelę w excelu lub na kartce, sporządź swój wzór bądź skorzystaj z gotowego wzorca 2. Wypisz poszczególne dni miesiąca w jednej kolumnie 3. Podziel wiersze na 2 kategorie: WYDATKI i DOCHODY 4. W DOCHODACH podziel na STAŁE, SEZONOWE, POMOC RODZINY, DODATKOWE 5. W WYDATKACH rozpisz na jak najbardziej drobne kategorie, zapisz osobno spożywcze, chemię, i rachunki jako podstawowe kategorie. Jeśli są kredyty do spłacenia bądź inne zobowiązania – też trzeba je zapisać. Dostosuj budżet, aby był Ci bliski. 6. Zapisuj wszystkie wydatki o jakich wiesz w swojej rodzinie. 7. Bądź skrupulatny 8. Przez pierwszy miesiąc staraj się niczego nie planować, tylko zapisuj wydatki, aby zorientować się jak rozkłada się przepływ środków 9. Każda pozycja się sumuje, dlatego już w trakcie miesiąca można obserwować wydatki 10. Pod koniec miesiąca przeanalizuj wydatki: a. Gdzie pieniądze wydawane są najczęściej: w jakich sklepach? b. Na co najwięcej idzie pieniędzy? Na jakie kategorie? c. Czy można zidentywikować niepotrzebne wydatki? d. Czy zostały oszczędności? 11. Kwoty dotyczące poszczególnych kategorii przepisz do tabeli rocznej jako dane z tego miesiąca – posłużą one do rocznej analizy DOBRE PRAKTYKI RADZENIA SOBIE Z WYDATKAMI NIEPOTRZEBNYMI Jedzenie 1. Kupuj z listą. Chodź na zakupy z listą i nie dokonuj zakupów spoza listy. 2. Nie przepłacaj na jedzeniu. Zrób swój „koszyk produktów” i sprawdź, w których sklepach, za które produkty zapłacisz najmniej. Oszczędność = 10%-30% budżetu na jedzenie. 3. Ogranicz słodycze i napoje gazowane. Twój organizm Ci podziękuje. 4. Ogranicz jedzenie na mieście (i kawę). Przeciwnicy oszczędzania śmieją się z tego, ale dla osób „przyciśniętych finansowo” jest to bardzo dobry sposób. Oszczędność = 100-600 zł/m-c = 1200-7200 zł/rok. 5. Szykuj kanapki do pracy. Możesz również zabrać coś do podgrzania z wczorajszego, domowego obiadu. Oszczędność = 150-400 zł/m-c. 6. Korzystaj z dyskontów 7. Rób przetwory i własne produkty. Np. piecz chleb. Na początku nie zaoszczędzisz, ale po zdobyciu wprawy będziesz samowystarczalny i będziesz się zdrowiej odżywiać. 8. Przeglądaj zapasy jedzenia. Co najmniej raz w miesiącu przejrzyj szafki i wystawiaj na pierwszy plan produkty, którym kończy się termin przydatności. Oszczędność = 15-50 zł/m-c. 9. Zainwestuj w filtr wody. Zamiast kupować wodę w butelkach warto zainwestować w filtr do wody lub butelki wielorazowe z wbudowanym filtrem węglowym. 10. Testuj tanie produkty spożywcze. Nie wierz na słowo, że „markowe jest lepsze”. Często te same produkty oferowane są pod marką hipermarketów. Czytaj skład, sprawdzaj czy to ten sam producent, kupuj testowo i sam decyduj czy zadowoli Cię produkt za pół ceny bez logo firmy. 11. Rób hurtowe zakupy dla siebie i znajomych. Na pewno nie stracisz. Znajomi nie zapłacą Ci mniej, a może za fatygę oddadzą Ci więcej lub po prostu będą wdzięczni. Kosztuje Cię to nieco więcej wysiłku, ale możesz zyskać kilka procent. Banki, finanse 12. Zmień konto bankowe na takie bez opłat. Banki zmieniają swoją ofertę, a my powinniśmy reagować i zmieniać banki. Lojalność w tym sektorze – nie popłaca. 13. Zamykaj nieużywane rachunki bankowe. Jeśli posiadasz bezpłatne, a niepotrzebne konta – zamykaj je, bo być może ograniczasz sobie możliwość skorzystania z promocji dla nowych klientów. 14. Korzystaj z premii moneyback. Intensywne korzystanie z usług banku (przelew wynagrodzenia, zakupy kartami debetowymi) dają Ci szansę na premie od niektórych banków. Zarobki zależą od zarobków i kreatywności. Oszczędność = np. 50 zł/m-c za każde konto = 600 zł/rok. 15. Spłacaj kredyt walutą kupioną w kantorze internetowym. Kantory internetowe mają niski spread (różnicę między ceną zakupu i sprzedaży) dzięki czemu zarabiasz nawet 10 groszy na każdym kupowanym 1 euro. Oszczędność = ok. 75 zł/m-c = 900 zł/rok. 16. Oszczędzaj na długach. Jeśli czytasz tą listę, to pewnie Ci się „nie przelewa”. Może nawet masz jakieś długi. Określ optymalną kolejność spłacania długów i konsekwentnie je nadpłacaj. 17. Negocjuj oprocentowanie zadłużenia na karcie kredytowej (i nie tylko). 18. Skonsoliduj długi. Nie zawsze jest to możliwe, ale warto próbować. Przy 5-cyfrowym zadłużeniu oszczędności na odsetkach mogą wynosić 3- lub nawet 4-cyfrowe kwoty w złotych rocznie. 19. Automatyzuj płatności za comiesięczne usługi. Oszczędzisz czas i zmniejszysz ryzyko, że o czymś zapomnisz. 20. Potnij karty kredytowe, jeśli nie potrafisz zmniejszyć zadłużenia. 21. Korzystaj z przywilejów pracowniczych. Udaj się do działu HR w Twojej firmie i dowiedz się na co możesz liczyć: dofinansowanie wczasów, paczki dla dzieci, wsparcie finansowe w trudnych sytuacjach, nieoprocentowane lub niskooprocentowane pożyczki, dodatkowe dni urlopu, stypendia, szkolenia. Wiele większych firm ma takie programy. Pożyczka z pracy może pomóc spłacić dług na karcie kredytowej itp. Oszczędność = nawet tysiące złotych/rok. Opłaty i wydatki domowe 22. Wynajmujesz mieszkanie? Przeprowadź się bliżej pracy. 23. Rozważ zmianę dostawcy prądu. Ale zanim to zrobisz, szczegółowo porównaj taryfy i sposób rozliczenia. 24. Skorzystaj z taryfy dzień/noc. Policz, czy to będzie się opłacać. Jeśli długo pracujecie i w ciągu dnia mieszkanie jest puste, to taryfa dzień/noc pozwoli mieć niższe koszty prądu w godzinach wieczornych i nocnych. Warto na wtedy ustawiać pralkę, zmywarkę itp. 25. Nie kredytuj dostawców. Jeśli wkurza Cię to, że płacisz duże zaliczki za media (prąd, woda, ogrzewanie) i jednocześnie po pół roku / roku masz nadpłatę, to zawalcz o zmniejszenie wysokości zaliczek. 26. Zminimalizuj liczbę urządzeń pracujących w trybie czuwania. Oszczędność: ok. 20 zł/m-c. 27. Odłączaj nieużywane urządzenia od zasilania. Inaczej prąd zamieniany jest na ciepło. 28. Wymień oświetlenie na energooszczędne. Na pewno warto wymienić żarówki na świetlówki. 29. Zrezygnuj z niepotrzebnych abonamentów. Dodatkowe kanały w TV kablowej, zbyt duży pakiet internetowy, subskrypcje, prenumeraty – to wszystko potrafi się „poskładać” do setek złotych miesięcznie. 30. Dbaj o lodówkę. Mówi się, że lodówka odpowiada za 25% zużycia prądu w mieszkaniach. Warto więc zatroszczyć się o to by była ona prawidłowo ustawiona, miała dobrą wentylację i by nie zalegał pod nią kurz. 31. Nie uruchamiaj zmywarki, dopóki nie jest pełna. 32. Stosuj domową higienę oszczędzania. Truizmy: gaś światło tam, gdzie Cię nie ma, spuszczaj wodę w WC korzystając z mniejszego przycisku. 33. Jeśli jeszcze nie masz perlatorów – zainstaluj je. Woda kosztuje więcej niż prąd. Jeśli korzystasz z prysznica to zużycie wody może spaść o kilkanaście procent. Przy średnim koszcie wody ok. 160 zł – oszczędność = ok. 20-25 zł/m-c. 34. Naucz się rozsądnie korzystać z ogrzewania. Oszczędność = kilkaset złotych/sezon grzewczy (w domach może być to nawet więcej). 35. Zmień operatora komórkowego. Myśl nie tylko o zmianie operatora, ale także o przejściu z abonamentu na prepaid lub odwrotnie. Oszczędność = 30-100 zł/m-c/osobę 36. Wyłącz wszystkie zbędne usługi telekomunikacyjne. Przeanalizuj rachunek telefoniczny. Może masz tam opłatę za „Granie na czekanie”, zastrzeżenie numeru lub inne wynalazki. Zrezygnuj z tych usług. Oszczędność = kilkakilkanaście zł/m-c. 37. Zastąp żywą choinkę sztuczną. Dla niektórych to profanacja, ale koszt sztucznej choinki zwróci Ci się po roku, a może on służyć wiele lat. Żywa choinka to bardzo trudny wydatek dla wielu rodzin w kosztownym okresie świątecznym. I koniecznie na choinkę oświetlenie LED, a nie tradycyjne żaróweczki! Oszczędność = 150 zł/rok = 12,5 zł/m-c. Ubrania 38. Odwiedzaj ciuchlandy / szmateksy. 39. Mądrze korzystaj z wyprzedaży sklepów i outletów. 40. Uwolnij swoje ciuchy. Każdy ma niepotrzebne rzeczy. Możesz oddać biedniejszym od siebie, albo udać się na kiermasz, na którym możesz je sprzedać lub wymienić. W Warszawie i okolicach organizowana jest np. akcja „Uwolnij łacha”. Inne 41. Sprzedaj zbędne przedmioty. Allegro, Gumtree, Tablica.pl – to świetne miejsca, na których możesz się pozbyć zbędnych przedmiotów. A mamy ich zazwyczaj więcej niż się wydaje. To również świetny sposób podreperowania budżetu. Tylko z tego można osiągnąć 200 zł/m-c. 42. Szybko pozbywaj się niepotrzebnej elektroniki. Jeśli planujesz zakup nowszego modelu aparatu, komputera, kamery etc. – to szybko sprzedaj stary. Szybko tracą na wartości. 44. Czyść używane sprzęty. Kurz jest częstą przyczyną awarii komputerów. Odkurzaj i czyść, a przedłużysz żywotność urządzeń elektrycznych. 45. Stosuj handel wymienny. To działa od wielu tysięcy lat. Ja zrobię coś dla Ciebie, Ty zrobisz coś dla mnie. Bezgotówkowo. 46. Oddawaj metal, plastik, papier i elektrośmieci do skupów. Noszenie makulatury do skupu było moim pierwszym sposobem zarabiania. Wiele osób kwestionuje sens jeżdżenia do skupu mówiąc „więcej wydasz na paliwo”, ale jeśli skup masz po drodze – to nic nie szkodzi odzyskać trochę pieniędzy. DOBRE PRAKTYKI RADZENIA SOBIE Z SEZONOWOŚCIĄ 1. Rozpoczęcie przygotowań z odpowiednim wyprzedzeniem. (określ jak wcześnie trzeba odkładać pieniądze) 2. Rozłożenie spodziewanych wydatków na kilka tygodni, miesięcy czy nawet lat. 3. Niewydawanie pieniędzy odłożonych na określony cel na inne rzeczy – konsekwentne realizowanie założonego planu 4. Realizowanie celu, lecz nie za wszelką cenę – należy znać swoje możliwości. 5. Pozytywne nastawienie psychiczne. 6. Szukanie dodatkowych źródeł dochodu. 7. Robić przemyślane zakupy będące częścią celów. 8. Wykonanie prac własnym sumptem. 9. Odkładać pieniądze na wydarzenia rodzinne na oddzielne konto. 10. Wykupić odpowiednie ubezpieczenie. Pozyskiwanie środków na leczenie i rehabilitacje 1) Zrzeszanie w organizacjach działających na rzecz osób niepełnosprawnych 2) Crowdfunding - Pokaż , że warto finansować Twój projekt; - Określ kwotę potrzebną do sfinalizowania pomysłu; - promuj swój projekt: Polakpotrafi.pl, siepomaga.pl; wspieramto.pl 3) Subkonta w Fundacjach 4) Wsparcie Fundacji Korporacyjnych 5) Fundacje korporacyjne pomagające niepełnosprawnym osobom dorosłym. Fundacja ORLEN Dar Serca – aby otrzymać pomoc należy wypełnić wniosek, który znajduje się na stronie internetowej fundacji w zakładce „pomoc”: http://www.orlendarserca.pl/ ul. Chemików 7 09-411 Płock tel. 22 778 08 51; 22 778 08 53 e-mail: [email protected] 2. Fundacja Jolanty i Leszka Czarneckich ul. Gwiaździsta 66, 53-413 Wrocław (biurowiec - Sky Tower, 4 p. - wieża) Tel. 071 332 06 43 Fax: 071 332 06 41 E-mail: [email protected] 3. Medical Aid for Poland Fund - pomaga w zdobywaniu sprzętu, rehabilitacji, leczeniu: www.mapf.org.uk Biuro MAPF Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny POSK 238/246 King Street London W6 0RF 4. Fundacja Aktywnej Rehabilitacji "FAR" ul. Inspektowa 1, 02-711 Warszawa tel./fax: 22 651 88 02 tel.: 22 651 88 03 tel.: 22 858 26 39 tel.: 22 642 22 91 e-mail: [email protected] 5. Fundacja im. Juliana Tuwima i Ireny Tuwim Al. Jana Pawła II 29 00-867 Warszawa lobby C (c/o Paragona) wejście od ulicy Elektoralnej 2 piętro tel. (+48 22) 653 66 88 fax (+48 22) 653 66 84 mail: [email protected] Biuro jest czynne od poniedziałku do piątku od 9.00 do 17.00 6. Fundacja TVN – wsparcie w rehabilitacji Dofinansowania na rehabilitację 1) Turnusy rehabilitacyjne dla osób niepełnosprawnych Z turnusów rehabilitacyjnych mogą korzystać wszystkie osoby niepełnosprawne, tj. te, które posiadają ważne orzeczenie: 1. o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności lub 2. o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy na podstawie odrębnych przepisów lub 3. o niepełnosprawności, wydane przed ukończeniem 16 roku życia. Osoba niepełnosprawna ubiegająca się o dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych kosztów uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym powinna złożyć: 1) odpowiedni wniosek o dofinansowanie, 2) kopię orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, 3) wniosek lekarza o skierowanie na turnus rehabilitacyjny sporządzony nie wcześniej niż 3 miesiące przed datą złożenia wniosku. Wniosek o dofinansowanie zawiera oświadczenie o wysokości dochodu w rodzinie oraz liczbę osób we wspólnym gospodarstwie domowym. Wniosek o dofinansowanie należy złożyć we właściwym dla miejsca zamieszkania powiatowym centrum pomocy rodzinie. Jest on rozpatrywany w ciągu 30 dni od daty jego złożenia. PCPR w terminie 7 dni od dnia rozpatrzenia wniosku powiadamia w formie pisemnej wnioskodawcę o sposobie jego rozpatrzenia. Informuje przy tym o wysokości przyznanego dofinansowania bądź też uzasadnia odmowę jego przyznania. Dofinansowanie można otrzymać tylko raz w roku kalendarzowym! Osoba niepełnosprawna, która uzyskała dofinansowanie do uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym, w terminie 30 dni od otrzymania powiadomienia, nie później jednak niż na 21 dni przed dniem rozpoczęcia turnusu informuje PCPR o turnusie, w którym będzie uczestniczyła. Aby przyznane dofinansowanie zostało przekazane organizatorowi turnusu muszą być spełnione warunki określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 maja 2003 r. w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz. U. Nr 100, poz. 926), tj. : 1) dane zawarte w informacji o turnusie powinny być zgodne z danymi zawartymi w rejestrze ośrodków i rejestrze organizatorów, 2) wybór turnusu dokonany przez osobę niepełnosprawną musi być zgodny z zaleceniami i przeciwwskazaniami lekarza, zawartymi we wniosku o skierowanie na turnus rehabilitacyjny, 3) ośrodek, w którym odbędzie się turnusu musi być dostosowany do rodzaju dysfunkcji osoby niepełnosprawnej. Powiatowe centra pomocy rodzinie zobowiązane są do udzielania osobom zainteresowanym informacji dotyczących ośrodków i organizatorów turnusów, którzy posiadają wpisy do odpowiednich rejestrów. Dzięki temu osoby niepełnosprawne mogą wybrać ofertę odpowiednią do rodzaju niepełnosprawności i zaleceń lekarza. Od dnia 1 lutego 2003 r. wojewoda prowadzi rejestr ośrodków, w których mogą odbywać się turnusy rehabilitacyjne dla osób korzystających z dofinansowania PFRON a od dnia 1 stycznia 2004r. rejestr organizatorów tych turnusów. Aktualne informacje o ośrodkach i organizatorach turnusów rehabilitacyjnych, posiadających wpisy do rejestrów wojewody, od dnia 15 marca 2006 roku, dostępne są pod adresem elektronicznym: http://ebon.mps.gov.pl. Źródło: www.ipon.pl Opieka, pielęgnacja i rehabilitacja Otoczenie W momencie kiedy osoba przewlekle chora przychodzi ze szpitala do domu warto zastanowić się nad zorganizowaniem przestrzennym jej najbliższego otoczenia: W mieszkaniu osoby niesamodzielnej - chodzącej: należy usunąć zbędne meble ruchome, małe dywaniki usunąć lub zastąpić stałą wykładziną w łazience warto zamontować zamiast wanny prysznic – bez brodzika przy umywalce, toalecie i prysznicu pomocne będą dodatkowe uchwyty jeżeli osoba niesamodzielna cierpi na chorobę otępienną warto zabezpieczyć narzędzia i sprzęt, który mógłby być dla niej niebezpieczny W pokoju osoby przewlekle chorej – leżącej: bardzo pomocne w opiece jest łóżko z regulowaną wysokością, ustawione w pokoju tak, aby dostęp do niego był z obu stron warto pamiętać o miłym nastroju w pomieszczeniu – obecności rzeczy osobistych takich jak fotografie i ważne dla chorego pamiątki w pokoju powinno być ciepło, ale nie należy zapominać o regularnym wietrzeniu i utrzymywaniu odpowiedniej wilgotności (szczególnie zimą) u osób po udarze mózgu (z niedowładem połowiczym) wszystkie czynności opiekuńcze – karmienie, podchodzenie do łóżka, rozmowa powinny odbywać się od strony porażonej. Także z tej strony powinna być ustawiona np. szafka nocna i telewizor. Wszystkie te działania maja na celu aktywizowanie niesprawnej części ciała. Codzienna Toaleta Przy codziennej toalecie chorego należy pamiętać zarówno o komforcie osoby chorej jak i opiekuna. przed rozpoczęciem toalety warto zgromadzić wszystkie niezbędne akcesoria w jednym miejscu należy zadbać o odpowiednią temperaturę w pomieszczeniu, aby nie wychłodzić chorego, w pomieszczeniu nie powinny przebywać osoby trzecie. To może krępować chorego. po zakończeniu toalety wszystkie materiały higieniczne, zużyte myjki, podkłady itp. powinny zostać od razu usunięte do worka , aby nie tworzyć w otoczeniu chorego niepotrzebnego nieporządku Spokojna rozmowa, informowanie chorego o kolejnych czynnościach, które będą wykonywane daje możliwość opiekunowi uzyskania pomocy ze strony chorego przy zmianach pozycji, zakładaniu ubrania. Po zakończeniu toalety lub innych czynności przy łóżku chorego należy zawsze pamiętać, aby zabezpieczyć go przed wypadnięciem z łóżka – podnosząc np. boczne zabezpieczenie łóżka w postaci drabinki. Należy także pamiętać, że jeżeli wykonujemy przy łóżku chorego czynności pielęgnacyjne to druga strona łóżka powinna być zabezpieczona. W przypadku problemów związanych z nietrzymaniem moczu i kału bardzo istotny staje się odpowiedni dobór i zastosowanie materiałów chłonnych takich jak wkładki urologiczne, pieluchy anatomiczne, pieluchomajtki lub majtki chłonne. Dobór zależy od stopnia nasilenia nietrzymania moczu i kału oraz aktywności ruchowej chorego. Pielęgnacja Przy pielęgnacji chorego przewlekle - leżącego warto korzystać z udogodnień takich jak: drabinka przymocowana do brzegu łóżka – pomoże choremu samodzielnie przejść z pozycji leżącej do siedzącej wysięgnik przy łóżku – także będzie pomocny przy zmianach pozycji przez chorego podkłady higieniczne – dodatkowo zabezpieczą łóżko chorego Profilaktyka przeciwodleżynowa: należy aktywować i zachęcać chorego do samodzielnego poruszania się i zmieniania pozycji w łóżku jeżeli chory nie może samodzielnie zmieniać pozycji – wówczas opiekun musi zadbać o to z częstotliwością co 1,5-2 godz. należy wyposażyć łóżko chorego w materac przeciwodleżynowy skóra chorego, szczególnie w miejscach najbardziej narażonych na powstawanie odleżyn , powinna być bacznie obserwowana pod kątem pojawiania się ewentualnych zmian chorobowych. bardzo ważne jest dbanie o odpowiednia higienę skóry bielizna i pościel chorego powinny być wykonane z naturalnych materiałów jeżeli dojdzie do powstania odleżyn należy jak najszybciej zasięgnąć porady lekarskiej i pielęgniarskiej, tak aby nie doprowadzić do powstania rozległych ran Ważne jest systematyczne oklepywanie pleców. Pomaga to w odksztuszaniu wydzieliny z drzewa oskrzelowego. Jej zaleganie może sprzyjać infekcjom dolnych dróg oddechowych Trudnym i wymagającym elementem opieki nad osobą niesamodzielną jest jej bezpieczne przemieszczanie. Opiekun chorego, który wymaga każdorazowej pomocy przy zmianie pozycji, czy przemieszczaniu się z łóżka na fotel musi zadbać w pierwszej kolejności o swój kręgosłup. Jeżeli on sam ulegnie kontuzji – nie będzie w stanie pomóc choremu. należy zawsze zorientować się na ile chory jest w stanie samodzielnie włączyć się w proces zmieniania pozycji i nakłonić go do współdziałania należy realnie ocenić swoje siły i możliwości, dźwiganie osoby, której nie jesteśmy w stanie fizycznie podnieść czy przełożyć może tylko doprowadzić do kontuzji opiekuna jak i samego chorego wysokość łóżka chorego powinna być dostosowana do wzrostu opiekuna opiekun powinien cały czas pamiętać o utrzymywaniu swojej sylwetki na ugiętych nogach – tak aby ciężar chorego przenoszony był przez siłę mięśni nóg, a nie kręgosłupa ważne jest też aby unikać przy dźwiganiu skrętów tułowia i skłonów bocznych, takie pozycje bardzo narażają kręgosłup opiekuna na kontuzje, jego plecy powinny być cały czas proste. ważne jest, aby nie chwytać chorego przy przenoszeniu „pod pachy”, naraża to jego stawy barkowe na uszkodzenia, należy przytrzymać go za tułów tak aby dłonie osoby przenoszącej znalazły się pod jego łopatkami chory nie powinien chwytać opiekuna za szyję w momencie przenoszenia, należy poprosić Go ,aby objął opiekuna w pasie Aktywizacja osób z niepełnosprawnościami 1. Warsztaty terapii zajęciowej Warsztaty terapii zajęciowej to stosunkowo nowa forma rehabilitacji osób niepełnosprawnych umysłowo lub fizycznie, polegająca na oddziaływaniu poprzez pracę. Umiejętnie dobrana terapia zajęciowa z uwzględnieniem zainteresowań, umiejętności i możliwości danej osoby może się stać dla niej najlepszą metodą rehabilitacji. Ustawa z dnia 9 maja 1991 r. o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, stworzyła szansę na zorganizowanie pomocy osobom niepełnosprawnym z najcięższymi dysfunkcjami psychicznymi i fizycznymi Warsztat terapii zajęciowej jest równoznaczny wyodrębnionej organizacyjnie i finansowo placówce, stwarzającą osobom niepełnosprawnym, które nie mogą podjąć pracy, możliwość udziału w rehabilitacji społecznej i zawodowej poprzez terapię zajęciową. Celem jest zmierzanie do ogólnego rozwoju i poprawy sprawności każdego uczestnika, niezbędnych do możliwie niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia w środowisku. Realizacja celu odbywa się poprzez: • • • • • • ogólne usprawnianie, rozwijanie umiejętności wykonywania czynności życia codziennego, przygotowanie do życia w środowisku społecznym, rozwijanie umiejętności przy zastosowaniu różnych technik terapii zajęciowej, rozwijanie psychofizycznych sprawności niezbędnych w pracy, rozwijanie podstawowych oraz specjalistycznych umiejętności zawodowych. 2. Przedsiębiorstwa społeczne Są to podmioty gospodarcze, których działalność ma cele społecznej. Korzystają z narzędzi i technologii biznesowych, aby osiągnąć korzyści społeczne. Działają w takich formach prawnych, jak: • Spółdzielnie socjalne • Zakłady Aktywizacji Zawodowej • Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych • Spółki pożytku publicznego • Non-profit • Te należące do organizacji pozarządowych • Spółdzielnie prac Przedsiębiorstwa społeczne przeznaczają swoje zyski na cele społeczne. Ich celem jest maksymalizowanie korzyści społecznych, np. poprzez dostarczanie dobrej jakości usług publicznych, działanie na rzecz rozwoju lokalnego czy przywracanie godności i niezależności ekonomicznej ludziom wykluczonym społecznie. 3. Zakłady pracy chronionej Zakłady pracy chronionej to zakłady, których powstanie miało na celu pomoc ludziom niepełnosprawnym pod względem fizycznym lub intelektualnym w znalezieniu zatrudnienia i umożliwić im uzyskanie niezależności. Stworzenie zakładu pracy dla ludzi niepełnosprawnych wymaga nie tylko odpowiednich warunków w miejscu pracy i specjalistycznej opieki, ale także zapewnienia różnorodnych szkoleń. Aby przekonać pracodawców do zmierzenia się z takimi trudnościami, trzeba było zaoferować im wiążące się z tym korzyści. Zdecydowano, że najlepszym sposobem będzie zaoferowanie pracodawcom różnych ulg i zwolnień podatkowych. W zakładzie pracy chronionej pracodawca zatrudnia nie mniej niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu. Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych powinien wynosić: co najmniej 40%, a w tym co najmniej 10% ogółu zatrudnionych muszą stanowić osoby zaliczone do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności co najmniej 30% zatrudnionych powinny stanowić niewidomi lub psychicznie chorzy albo upośledzeni umysłowo zaliczeni do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności Do pracowników tych zalicza się także osoby niepełnosprawne wykonujące pracę nakładczą. Prowadzący taki zakład musi zapewnić odpowiednie pomieszczenie, zgodne z przepisami oraz opiekę lekarską Jak sobie radzić z trudnościami? 1. Trudności, jakich doświadczysz na swojej drodze, są związane z obciążeniami: • fizycznymi (czas i koszty przeznaczone na opiekę), • psychicznymi (radzenie sobie z sytuacją stresową, jaką jest sprawowanie opieki nad chorym), • społecznymi (ograniczenie kontaktów społecznych), • finansowymi (przerwanie pracy zawodowej, koszty leczenia, rehabilitacja chorego) 2. Cztery etapy sprawowania opieki nad osobą chorą oraz emocje pojawiające się na każdym z tych etapów: Etap pierwszy • brak informacji na temat choroby oraz sposobów postępowania z chorym. • poczucie pozostawienia opiekunów samym sobie z problemami mimo wcześniejszych zapewnień o otrzymaniu pomocy. Etap drugi • • • • pierwsze tygodnie i miesiące pobytu w domu brak zainteresowania, izolacja i wyczerpanie problemy finansowe oraz rozgoryczenie wynikające z braku praktycznej pomocy i wsparcia aspektem zmniejszającym obciążenie jest w tym okresie wsparcie informacyjne oraz pomoc w nabyciu umiejętności opiekuńczych i pielęgnacyjnych przez rodzinę pacjenta Etap trzeci • • • rozpoczyna się po roku sprawowania opieki nad chorym znaczne wyczerpanie fizyczne i emocjonalne, prowadzące nawet do myśli samobójczych. bezradność wynikająca z braku kontaktu z innymi osobami będącymi w podobnej sytuacji oraz stres związany z zagrożeniem dla funkcjonowania własnej rodziny. Etap czwarty • • • negatywne postrzeganie przyszłości przez rodzinę chorego troska o zdrowie własne oraz chorego niezbędne jest wsparcie zarówno praktyczne, instrumentalne, jak i emocjonalne. Co może pomóc w zachowaniu równowagi psychicznej? • Nie zapominaj o własnych potrzebach – osoba zadowolona z siebie i własnego życia może dawać szczęście innym. • Naucz się dbać o swoje potrzeby, chronić siebie i swoje emocje. • Bierz na siebie tylko tyle zadań, ile realnie jest możliwe do wykonania. • Naucz się korzystać z pomocy innych – rodziny, opiekunki. • Masz prawo do swojego życia, do organizowania sobie przyjemności, do wychodzenia z domu. • Znajdź wsparcie ze strony osób spoza kręgu rodzinnego • Nie tłum w sobie złości. • Masz prawo do odczuwania negatywnych emocji • Bądź aktywny. • Sypiaj regularnie. • Jeśli chcesz dobrze zadbać o najbliższych, najpierw musisz zadbać o siebie. Tylko taka osoba może we właściwy sposób obdarzyć opieką swoich najbliższych tak, aby nie wzbudzić w nich niepotrzebnego poczucia winy. • Pamiętaj o możliwości skorzystania z pomocy udzielanej w ramach spotkań grup wsparcia, organizowanych przez stowarzyszenia działające na rzecz pomocy osobom chorym. NIE JESTEŚ SAM! Wypalenie zawodowe czyli jak rozpoznać wczesne objawy i potrafić sobie z nimi radzić Wypalenie zawodowe – definicje: - wg. Freudenbergera (1980) – stan zmęczenia czy frustracji wynikający z poświęcenia sie jakiejś sprawie, sposobowi życia lub związkowi, co nie przyniosło oczekiwanej nagrody. - wg. Maslasch (1982) – zespół wyczerpania emocjonalnego, depersonalizacji i obniżonego poczucia dokonań, który może wystąpić u pracujących z innymi ludźmi w pewien określony sposób. - wg. Aronsona (1988) – stan fizycznego, emocjonalnego i psychicznego wyczerpania przez długotrwałe zaangażowanie się w sytuacje, które są obciążające pod względem emocjonalnym Wypalenie zawodowe - występuje, gdy pracownik przestaje odczuwać satysfakcję z wykonywanej pracy, jego rozwój zawodowy zostaje zahamowany, odczuwa przepracowanie i niezadowolenie z wykonywanego zajęcia, które wcześniej sprawiało mu przyjemność. Jest to wynik wypalania się, czyli stresu występującego na skutek przepracowania. Problem ten dotyczy najczęściej przedstawicieli zawodów wymagających intensywnych kontaktów z ludźmi. Stres jest obecny w życiu każdego człowieka. Nie jest jednak stresem samo wydarzenie, tylko to, jak jest ono odczuwane. Optymalny poziom stresu pozwala na zaangażowanie: powoduje pojawienie sie motywacji do działania (realizacja obowiązków, wiara we własne działania, zaspokojenie potrzeb), powoduje wzrost energii-szybkosci i siły reakcji, wzmaga czujność, spostrzegawczość - łatwość w odbieraniu ważnych sygnałów z zewnątrz, zwiększa refleks – lepsza sprawność intelektualna i motoryczna. Stres Stres to: Normalna reakcja człowieka na to co nowe, nietypowe, trudne, zagrażające; odpowiedź organizmu na zaistniałą sytuację, stawiane mu zadania. STRES może mobilizować organizm aktywizując procesy psychologiczne ułatwiając dostęp do potęciałów intelektualnych, motywacyjnych, wykonawczych niezbędnych do wykonania zadania. Optymalny poziom stresu sprawia, że radzimy sobie z utrudnieniami, próbujemy je wyeliminować, podejmujemy nowe działania, szukamy nowych rozwiązań. Czasami jednak STRES jest za duży lub trwa zbyt długo. Przechodzi w fazę rozstrojenia – obniża czynności psychiczne (dekoncentracja, rozkojarzenie, luki w pamięci, trudności w logicznym myśleniu). Irracjonalna strona natury ludzkiej bierze górę nad racjonalną PRZESTAJEMY BYĆ SKUTECZNI Nie rozładowany kumuluje się, a wtedy może zaburzyć nasze funkcjonowanie – sprawność i skuteczność działania. Pojawiają się czynności stereotypowe, obsesyjne trzymanie się schematów, syndrom bezradności. Depersonalizacja, obojętność. Każdy człowiek posiada własne sposoby radzenia sobie ze stresem. Silny stres może je jednak przełamać. W fazie destrukcji człowiek nie jest zdolny do prawidłowej oceny sytuacji, obniża się poziom motywacji do radzenia sobie. PODSTAWOWE WYMIARY SYNDROMU WYPALENIA ZAWODOWEGO WEDŁUG CH. MASLACH: I. stadium wyczerpania emocjonalnego: nadmierne zaangażowanie emocjonalne oznacza, że osoba identyfikuje się emocjonalnie z pracą, tak że sukces w pracy jest równoznaczny z sukcesem osobistym, a niepowodzenie w pracy - z osobistą porażką. W stadium tym, pojawiają się symptomy emocjonalnego wyczerpania, takie jak fizyczne zmęczenie, dolegliwości ze strony układu pokarmowego, bóle głowy, zaburzenia snu, osłabienie układu immunologicznego. II. stadium depersonalizacji: przejawia się przez fizyczne lub psychiczne dystansowanie się w stosunku do osób, które są odbiorcami usług; przekonanie, że osoba potrzebująca pomocy zasługuje na los, jaki ją spotkał i nie jest warta godnego traktowania. III. stadium obniżonego poczucia dokonań osobistych: spadek poczucia własnej kompetencji i skuteczności, poczucie braku kontroli, zorientowanie na porażkę syndrom wyuczonej bezradności. Wypalenie zawodowe nie pojawia się z dnia na dzień. To złożony proces, w którym dochodzi do skumulowania się wielu symptomów, informujących o pogłębiających się problemach. Dlatego właściwa i szybka autodiagnoza umożliwia podjęcie działań zaradczych i dokonanie pożądanych zmian. Obraz kliniczny FIZYCZNE Dominujące poczucie zmęczenia. Zaniedbywanie aktywności fizycznej Zakłócenia snu. Zaburzenia łaknienia. Zaburzenia seksualne (brak ochoty na seks). Nadużywanie alkoholu, leków, etc. Częste choroby bez rozpoznawalnych przyczyn. EMOCJONALNE I BEHAWIORALNE Trudności w relaksowaniu się. Utrzymujące się poczucie znużenia. Obniżony nastrój. Stała obecność negatywnych postaw i myśli. Długotrwałe resentymenty lub urazy wobec innych ludzi. Regularnie występujące poczucie osamotnienia lub izolacji. Nawracające lęki. Poczucie pustki i braku sensu. Rosnąca ilość zachowań impulsywnych bez względu na konsekwencje. Niekontrolowane zachowania agresywne. RODZINNE I SPOŁECZNE Obniżenie zainteresowania życiem rodziny. Łatwiejsze wpadanie w irytację lub złość na członków rodziny. Spędzanie większej ilości czasu poza domem bez wyraźnego powodu. Opór przed wspólnym wypoczynkiem lub niemożność cieszenia się nim. Zwiększająca się ilość czasu spędzanego samotnie. Nadmierne oglądanie telewizji jako sposób ucieczki od problemów. Nasilony stres towarzyszący dużym zmianom życiowym. Obniżenie poczucia wsparcia. ZWIĄZANE Z PRACĄ Utrata zapału. Poczucie, iż stale brakuje na coś czasu. Obawy i opór przed pójściem do pracy. Rosnące poczucie niekompetencji. Poczucie "marnowania" czasu. Trudności w kończeniu rozpoczętych zadań. Narastające niezadowolenie z pracy, brak pomysłu na dokonanie zmiany. Trudności w wyrażaniu własnych opinii. Utrzymująca się złość i pielęgnowanie urazy do przełożonych i współpracowników Potrzeba częstego patrzenia na zegarek. Schematyczne traktowanie podwładnych. Niezdolność do podejmowanie decyzji. Obciążenia w zespole 1. Zbyt liczny zespół współpracowników – trudności w budowaniu i podtrzymywaniu wspierających relacji. 2. Zbyt mały zespół pracowników – duże obciążenie pracą, zbyt mały dystans. Niekorzystny skład zespołu – brak wpływu na dobór ludzi do zespołu pod względem pożądanych cech osobowościowych i kompetencji zawodowych. 3. Brak kontaktu i wsparcia – pomagając innym czerpiemy energię do pracy z szacunku, którym jesteśmy darzeni w zespole, z uznania dla naszej pracy, lojalności i życzliwości ze strony kolegów. 4. Brak informacji zwrotnej – członkowie zespołu nie przekazują sobie informacji dotyczących pracy w zespole, trudności, z którymi się borykają, pomysłów na temat możliwości usprawnienia funkcjonowania zespołu w obszarze organizacji pracy i komunikacji. 5.Niezgodności koncepcyjne – mogą wynikać z różnej przeszłości zawodowej, różnych podejść teoretycznych, przekonań dotyczących skuteczności działania. 6. Zarządzanie dyrektywne – wszelkie niekorzystne zjawiska dotyczące kierowania zespołem przekładają się na poczucie jakości życia i sprawność zawodową. Rozwój wypalenia zawodowego nie zależy tylko od charakteru stresu i aktualnej siły człowieka, lecz w głównej mierze od oparcia emocjonalnego i możliwości pomocy ze strony struktury społecznej Wsparcie Pomoc dostępna dla człowieka w sytuacjach trudnych, zasoby dostarczane człowiekowi przez interakcję z innymi z grupy odniesienia. Emocjonalne: przekazanie emocji podtrzymujących, uspokajających, będących przejawem troski i pozytywnego ustosunkowania do osoby wspieranej. Wsparcie informacyjne: wymiana zdań oraz udzielanie informacji sprzyja lepszemu rozumieniu sytuacji Wsparcie instrumentalne: udzielanie bezpośredniej pomocy w postaci środków do wykonania zadania lub usług. Wzmocnienie pozytywne: efekt zachowania będący wynikiem reakcji, który powoduje, ze dane zachowanie będzie się powtarzać w przyszłości. Nagroda bywa wzmocnieniem pozytywnym. RELAKSACJA Techniki relaksacyjne: Oddechowe. Odprężające – rozluźniające napięcie mięśniowe. Wyobrażeniowe (wizualizacyjne). Wyciszenie. Afirmacja. Prowadzi do: opanowania, wypoczynku i odprężenia, kontroli stanów lękowych, zwiększają wiarę w siebie, dają poczucie kontroli nad problemem. SEN Organizm regeneruje się głównie podczas snu: W CZASIE SNU GŁĘBOKIEGO: obniża się temperatura ciała i metabolizm zanikają hormony stresowe (kortyzol) wydzielają się potężne ilości hormonu wzrostu (anaboliczny hormon reperujący tkanki) W CZASIE FAZY REM: następuje wzrost fizyczny połączeń komórkowych Gdy rozmyślamy przed snem o jutrzejszym dniu nasz mózg: 1. nie jest w stanie zejść na poziom podstawowy 2. metabolizm ciała jest cały czas podwyższony z powodu stresu Przeciwdziałając syndromowi wypalenia zawodowego: Poddaj weryfikacji swoje cele i priorytety; Postaraj się, aby Twoje cele były realistyczne tzn. aby ich realizacja zależała od Ciebie. Oceń czy wymagania, które stoją przed tobą, korespondują z twoimi celami; Przeanalizuj swoje możliwości w zakresie sprostania tym wymaganiom; Jeżeli odczuwasz nadmiar obowiązków, dokonaj ich redukcji poprzez wycofanie się z pewnych zadań; Staraj się być elastycznym, patrz na problem z różnych perspektyw. Bądź świadomy swoich braków i akceptuj własne ograniczenia. Podejmuj nowe wyzwania. Zwracaj uwagę na drobne radości codziennego życia. Twórz satysfakcjonujące relacje z innymi. Jeżeli kontakty z otaczającymi ludźmi kosztują cię zbyt wiele energii, postaraj się zwiększyć dystans wobec otoczenia. Masz prawo bronić się przed nadmierną eksploatacją emocjonalną czy psychiczną; Usprawnij swoje umiejętności w zakresie radzenia sobie ze stresem;
