Sozialerhebung - WordPress.com

Sozialerhebung:
Ankieta/sondaż:
Tak
So leben Deutschlands Studenten studenci w Niemczech
żyją
Es ist ein Spiegelbild der jungen Generation:
Die neue Sozialerhebung zeigt das Leben
von Studenten in Deutschland – wie viel Zeit, Geld
und welchen Bildungshintergrund sie haben.
Dabei gibt es gute Nachrichten, aber auch sehr
bedenkliche.
To jak obraz młodego pokolenia: ostatnie badanie
społeczne ukazuje życie studentów w Niemczech –
ile mają czasu i pieniędzy, oraz jaki jest poziom
wykształcenia ich rodziców. Są i dobre, i bardzo
niepokojące wieści.
Nennen wir ihn Jan. In den Jahren 1988 und 1989
war das der beliebteste Vorname für Jungen
in Deutschland. Jan ist so alt wie der deutsche
Durchschnittsstudent: 24,4 Jahre. Und er ist
männlich, so wie 52 Prozent der Studenten.
Die Wahrscheinlichkeit, dass Jan Single ist, liegt
bei 50 Prozent. Ob seine Eltern studiert haben
oder nicht, lässt sich genau so schwer aus der
Statistik lesen, wie sein Beziehungsstatus: 50/50 –
die Hälfte der heutigen Studenten haben Eltern mit
einem akademischen Bildungsgrad, die andere Hälfte
nicht.
Nazwijmy go Jan. W latach 1988-1989 to właśnie
było najbardziej popularne imię męskie
w Niemczech. Jan ma tyle lat, co przeciętny student:
24 lata i 5 miesięcy. Jest też mężczyzną, jak 52
procent studiujących. Prawdopodobieństwo, że Jan
jest singlem wynosi 50 procent. Tak samo jak status
związku trudno jest wyczytać ze statystyk, czy jego
rodzice studiowali czy nie: pół na pół, co oznacza,
że rodzice połowy obecnych studentów mają wyższe
wykształcenie, pozostali nie.
Die Sozialerhebung des deutschen Studentenwerks,
die an diesem Mittwoch vorgestellt wird
und SPIEGEL ONLINE vorliegt, ist ein Spiegelbild
der jungen Generation: 55 Prozent aller jungen
Menschen eines Jahrgangs nehmen inzwischen
ein Studium auf – so viele wie noch nie.
Ankieta przeprowadzona przez niemiecki samorząd
studentów
(Studentenwerk),
która
zostanie
opublikowana w tę środę i ukaże się wydaniu
internetowym SPIEGEL ONLINE, jest obrazem
młodego pokolenia: 55 procent wszystkich młodych
ludzi z tego samego rocznika podejmuje studia
– takiego wyniku nie było jeszcze nigdy.
Ungefähr 2,5 Millionen Studenten waren
im Wintersemester 2012/2013 immatrikuliert,
das sind ebenfalls mehr als je zuvor.
Im Sommersemester 2012 wurde die 20.
Sozialerhebung vom Institut für Hochschulstatistik
(HIS) und dem Bundesministerium für Bildung
und Forschung durchgeführt, 15.128 Studenten
wurden zu ihrer sozialen und wirtschaftlichen Lage
befragt.
Około 2,5, miliona studentów zostało przyjętych
na studia w semestrze zimowym 2012/2013,
co również stanowi liczbę większą niż kiedykolwiek
wcześniej. W semestrze letnim 2012 roku po raz
dwudziesty
Instytut
Statystyki
Szkolnictwa
Wyższego oraz Ministerstwo Edukacji i Szkolnictwa
Wyższego Niemiec przeprowadziło ankietę, w której
zapytano 15 128 studentów o ich sytuację społeczną
i ekonomiczną.
Vergleichsrechner: Haben Sie mehr oder weniger Porównanie: Czy studenci mają więcej czy mniej
pieniędzy niż ich koledzy?
Geld als Ihre Kommilitonen?
Die repräsentativen Ergebnisse zeigen, wie sich
Bildungsreformen, wirtschaftliche Bedingungen und
gesellschaftliche
Veränderungen
auf
die
Studiensituation
auswirken.
Sie
zeigen,
Reprezentatywne wyniki badań pokazują, w jaki
sposób reformy oświaty, koniunktura gospodarcza
i zmiany zachodzące w społeczeństwie wpływają
na sytuację badawczą. Wyniki te pokazują, jak
wie Studenten heute leben, lieben, wohnen, studieren
und arbeiten, woher sie ihr Geld bekommen
und wofür sie es ausgeben. Wenn es um die Finanzen
geht, stellt das Studentenwerk die sogenannten
Normalstudierenden in den Fokus: Studenten,
die im Erststudium sind, nicht bei den Eltern wohnen
und nicht verheiratet sind. Diese enger gefasste
Gruppe umfasst knapp 1,5 Millionen Studenten,
die Zahlen zu den Einkünften beziehen sich nur
auf diese.
Die wichtigsten
Studenten:
Merkmale
der
studenci obecnie żyją, kochają, mieszkają, studiują
i pracują, skąd dostają pieniądze i na co je wydają.
Jeżeli chodzi o finanse, samorząd studencki skupia
się na tzw. przeciętnych studentach, czyli na tych,
którzy studiują po raz pierwszy, którzy nie mieszkają
z rodzicami i nie są w związkach małżeńskich. Tę
węższą grupę stanowi około 1,5 miliona studentów.
Wysokość dochodów odnosi się tylko do tej grupy.
heutigen Najważniejsze informacje dotyczące obecnych
studentów:
Beliebteste Fächer: Der größte Anteil der Studenten
(22 Prozent) sind in den Ingenieurwissenschaften
eingeschrieben – seit 1997 stellen sie zum ersten Mal
wieder die größte Fächergruppe. An zweiter Stelle
stehen Rechts- und Wirtschaftswissenschaften
(21 Prozent), Mathematik und Naturwissenschaften
stehen mit 20 Prozent an dritter Stelle. Betrachtet
man hingegen die einzelnen Fächer, bleibt BWL
Spitzenreiter.
Ulubione kierunki: Największą część studentów
(22 procent) stanowią studenci kierunków
inżynierskich – po raz pierwszy od 1997 roku.
Na drugim miejscu znaleźli się studenci prawa
i ekonomii (21 procent). Studenci matematyki i nauk
przyrodniczych zajęli trzecie miejsce, osiągając
wynik 20 procent. Biorąc pod uwagę pojedyncze
kierunki, najpopularniejszym ze wszystkich pozostaje
marketing i zarządzanie.
Arbeitsaufwand und Belastung: 35 Stunden pro
Woche investieren Studenten nach eigenen Angaben
durchschnittlich in ihr Studium: 18 Stunden
für Lehrveranstaltungen, 17 Stunden für das
Selbststudium. Insgesamt ist das eine Stunde weniger
als im Jahr 2009. Wer neben dem Studium jobbt,
verbringt circa 33 Stunden mit dem Studium, hat
aber eine wöchentliche Gesamtbelastung von
46 Stunden. Wer nicht jobbt, studiert hingegen mehr:
39 Stunden. Die durchschnittliche Gesamtarbeitszeit
von Studenten (Studium und Job) liegt derzeit
bei 42 Stunden pro Woche – das sind zwei Stunden
weniger als 2009. So empfinden heute auch mehr
Studenten (44 Prozent) ihre Zeitbelastung als optimal
(2009: 38 Prozent). Die Schwierigkeit an diesen
Zahlen: Studenten sagen rückblickend, wie viele
Stunden sie wofür aufgewendet haben. Einige
Bildungsforscher kamen mit Echtzeitmessungen
für einzelne Studienfächer auf deutlich niedrigere
Arbeitsstunden.
Nakład pracy i wysiłek/obciążanie: studenci
poświęcają średnio 35 godzin tygodniowo na swoje
studia: 18 godzin spędzają na uczelni i 17 godzin
w domu na samodzielnej pracy. Jest to o godzinę
mniej niż w 2009 roku. Pracujący studenci
poświęcają około 33 godziny tygodniowo na swoje
studia. Łącznie na nauce i pracy spędzają 46 godzin
tygodniowo. Studenci, którzy nie pracują więcej
czasu wykorzystują na naukę: 39 godzin tygodniowo.
Średni łączny czas pracy studentów (nauka i praca)
wynosi 42 godziny tygodniowo – stanowi
to o 2 godziny mniej niż w 2009 roku. To obciążenie
czasowe odczuwa obecnie więcej studentów (44%)
niż w 2009 roku (38%). Liczby te posiadają jednak
pewien mankament: Studenci myśląc o przeszłości,
zastanawiają się jak dużo godzin oraz na co
poświęcają swój czas. Niektórzy naukowcy twierdzą,
że niektórym przedmiotom przeznacza się niezwykle
mało czasu.
Partnerschaft: Gut die Hälfte leben in einer festen
Beziehung, darunter mehr Frauen als Männer.
43 Prozent sind Single, darunter mehr Männer
als Frauen. 6 Prozent sind verheiratet; 5 Prozent
haben ein Kind.
Związki: Ponad połowa studentów żyje w stałych
związkach, w tym więcej kobiet niż mężczyzn.
Więcej mężczyzn niż kobiet jest singlem (łącznie
43%), 6% jest w związku małżeńskim, a 5% ma
dziecko.
Herkunft und Bildung der Eltern: Fast jeder vierte
Student
(23
Prozent)
hat
einen
Migrationshintergrund.
Obwohl
Kinder
aus
Akademikerfamilien mit höherer Wahrscheinlichkeit,
nämlich zu 77 Prozent, ein Studium beginnen als
Kinder aus Arbeiterfamilien (23 Prozent), sind beide
Gruppen an der Hochschule gleich groß – was auch
daran
liegt,
dass
Akademiker
in
der
Gesamtbevölkerung eine eher kleinere Gruppe
mit tendenziell weniger Nachwuchs darstellen.
Die Sozialerhebung unterscheidet bei Studenten vier
„Bildungsherkunftsgruppen“: „niedrig“ (höchstens
ein
Elternteil
hat
eine
nicht-akademische
Berufsausbildung); „mittel“ (beide Eltern haben eine
nicht-akademische Berufsausbildung); „gehoben“
(Vater oder Mutter ist Akademiker); „hoch“ (beide
Elternteile sind Akademiker). 22 Prozent
der
Studenten
haben
einen
„hohen“
Bildungshintergrund – das sind deutlich mehr
als noch 1991 (12 Prozent). Gleichzeitig sank der
Anteil
der
Studenten
mit
„niedrigem“
Bildungshintergrund von 21 Prozent (1991) auf 9
Prozent (2012) – ein Grund hierfür ist, dass
der Ausbildungsgrad in der Bevölkerung insgesamt
steigt.
Pochodzenie i wykształcenie rodziców: Prawie
co 4 student (23%) wywodzi się ze środowiska
migrantów. Co prawda dzieci, których rodzice
ukończyli studia wyższe (77%) mają większe szanse
na podjęcie studiów niż dzieci z rodzin robotniczych
(23%), to jednak wskaźnik ukończenia szkoły
policealnej w przypadku obu grup jest wysoki.
Przyczyną tego jest fakt, że absolwenci szkół
wyższych stanowią grupę posiadającą mniej dzieci.
Badanie sytuacji życiowej studentów przedstawia
4 „grupy pochodzenia” studentów, które można
wyróżnić na następujące: podstawowe (co najwyżej
jeden rodzic ukończył szkołę ponadpodstawową),
średnie (ojciec i matka ukończyli szkołę
ponadpodstawową), ponad średnie (jeden rodzic
ukończył uczelnię), wyższe (ojciec i matka ukończyli
uczelnię). 22% studentów wywodzi się z grupy
z „wyższym” wykształceniem – jest ich znacznie
więcej niż w 1991 roku (12%). Tym samym spadła
liczba studentów, których rodzicami są osoby
o niższym wykształceniu – 21% na 9%. Przyczyną
tego jest fakt, że stopień wykształcenia wykazuje
ogólną tendencję zwyżkową.
Geld: Der Durchschnittsstudent verfügt über 864
Euro im Monat. 87 Prozent gaben an, von den Eltern
mit durchschnittlich 476 Euro unterstützt zu werden.
Knapp zwei Drittel arbeiten neben dem Studium
und verdienen damit durchschnittlich 323 Euro
im Monat. Fast jeder Dritte bezieht Bafög
(durchschnittlich 443 Euro), 6 Prozent der Studenten
haben einen Kredit aufgenommen. Rund jeder Zweite
arbeitet neben dem Studium, weil er das Geld
zum Leben braucht. Die meisten Studenten gaben an,
dass sie jobben, um sich mehr leisten zu können,
andere wollen unabhängig von den Eltern sein. Egal,
ob Studenten über viel oder wenig Geld verfügen,
das meiste Geld geht für die Miete drauf (298 Euro),
für Essen (165 Euro) und für Verkehrsmittel/Auto (82
Euro).
Pieniądze: Przeciętny student ma do dyspozycji
ponad 864 Euro na miesiąc. 87% podało, że rodzice
dają im średnio 476 euro. Niecałe dwie trzecie oprócz
studiowania pracuje i zarabia przeciętnie
323 euro miesięcznie. Prawie jedna trzecia otrzymuje
pomoc socjalną od państwa (średnio 443 euro), 6%
studentów zaciągnęło kredyt. Prawie co drugi student
również pracuje, ponieważ potrzebuje środków
do życia. Większość studentów pracuje,
aby poprawić swoją sytuację materialną, a inni chcą
być niezależni od rodziców. Niezależnie od tego,
czy studenci dysponują małą lub dużą ilością
pieniędzy, większość pieniędzy wydają na czynsz
(298 euro), na jedzenie (165 euro) oraz na bilety
lub samochód (82 euro).
Studienunterbrechung: Immer weniger setzen ihr
Studium aus. Die Unterbrecherquote verringerte sich
von zuletzt 11 Prozent auf 9 Prozent
im Sommersemester 2012. Gründe gibt es viele:
Krankheit und Zweifel am Studium sind
die häufigsten. Möglicherweise sind die kürzeren
Przerwa w studiowaniu: Coraz mniej osób porzuca
studia. Ta liczba zmniejszyła się z 11% do 9%
w semestrze letnim 2012 roku. Powodów
do rezygnacji jest wiele: choroba oraz wątpliwości
odnośnie studiów są najczęstsze. Możliwe, że krótszy
czas trwania studiów na poszczególnych kierunkach
Regelstudienzeiten der gestuften Studiengänge
ein Grund für diesen Rückgang.
jest przyczyną tego spadku.
Auslandsaufenthalte: Fast jeder dritte Student geht
während des Studiums ins Ausland. Dieser Anteil
liegt seit Jahren auf ähnlichem Niveau. Allerdings
steigt neuerdings der Anteil derjenigen, die in einem
fremden Land studieren, während weniger junge
Leute für ein Praktikum oder einen Sprachkurs
ins Ausland gehen. Die häufigsten Ziele deutscher
Studenten sind: Großbritannien, USA, Spanien,
Frankreich und die Schweiz.
Pobyty za granicą: Prawie co trzeci student
wyjeżdża za granicę podczas studiów. Ta liczba
znajduje się od wielu lat na podobnym poziomie.
Wprawdzie ostatnio odsetek ten rośnie wśród tych,
którzy studiują w innym kraju, podczas gdy coraz
mniej młodych ludzi wyjeżdża za granicę
na praktykę czy obóz językowy. Najczęstszymi
kierunkami podróży niemieckich studentów są:
Wielka Brytania, USA, Hiszpania, Francja
i Szwajcaria.
Wohnen: Die größte Gruppe wohnt allein
oder mit dem Partner in einer eigenen Wohnung
(37 Prozent). Wohngemeinschaften sind mit
29 Prozent die am zweitstärksten verbreitete
Wohnform. Fast jeder Vierte lebt bei den Eltern oder
anderen Verwandten, jeder Zehnte in einem
Wohnheim – so wenig Wohnheimbewohner gab es
seit 1991 nicht, die Plätze sind nämlich nicht
proportional zu den Studentenzahlen angestiegen.
Mieszkanie: Największa grupa mieszka sama
lub z partnerem we własnym mieszkaniu (37%).
Drugą
najbardziej
rozpowszechnioną
formą
zakwaterowania wśród studentów są mieszkania
studenckie. Prawie jedna czwarta studentów mieszka
z rodzicami lub z innymi członkami rodziny,
natomiast co dziesiąty student mieszka w akademiku.
Liczba studentów mieszkających w akademikach nie
była aż tak niska od 1991 roku, zaś liczba miejsc
w akademikach nie jest proporcjonalna
do wzrastającej liczby studentów.
Auffällig an den aktuellen Zahlen ist vor allem:
Ob und wie jemand studiert, hängt nach wie vor
von der Herkunft ab. In puncto Auslandsaufenthalt
schrieben die Forscher diesmal sogar:
„Die Herkunftsunterschiede sind wieder stärker
ausgeprägt als noch 2009.“ Es geht also weiterhin
ungerecht zu, in der deutschen Hochschullandschaft.
To, czy ktoś studiuje, i w jaki sposób to robi nadal
zależy od pochodzenia. Jest to rzecz, która wciąż
najbardziej rzuca się w oczy w aktualnych
statystykach. Jeśli chodzi o pobyt za granicą badacze
napisali nawet, że różnice pochodzeniowe są jeszcze
bardziej widoczne niż w 2009 roku. Biorąc
pod uwagę niemieckie środowisko uczelni wyższych
podejście w stosunku do studentów wywodzących się
z rodzin o różnym poziomie wykształcenia jest nadal
niesprawiedliwe.
Wäre Durchschnittsstudent Jan ein Kind
von Akademikern, würde er mit doppelt so hoher
Wahrscheinlichkeit im Ausland studieren
als ein Kommilitone mit niedriger Bildungsherkunft.
Tatsächlich empfinden zwei Drittel derjenigen,
die nicht ins Ausland gehen, die finanzielle
Mehrbelastung als das größte Hindernis. Jan
mit hoher Bildungsherkunft würde wahrscheinlich
an einer Universität studieren, sein Kommilitone
an einer Fachhochschule.
Gdyby przeciętny uczeń Jan był dzieckiem
absolwentów szkoły wyższej, jego szanse na podjęcie
studiów za granicą byłyby dwukrotnie wyższe
w stosunku do jego kolegi, który pochodzi z rodziny
o niższym wykształceniu. W rzeczywistości dwie
trzecie studentów, którzy nie wyjeżdżają za granicę,
za największą przeszkodę uważają jednak dodatkowe
obciążenia finansowe. Jan pochodzący z rodziny
o wyższym wykształceniu będzie prawdopodobnie
studiował na uniwersytecie, zaś jego kolega będzie
uczył się w wyższej szkole zawodowej.
Jan würde von seinen Eltern finanziell unterstützt, Jan otrzymywałby wsparcie finansowe od swoich
während
sein
Sitznachbar
mit
niedrigem
Bildungshintergrund Bafög beziehen würde
oder einen Kredit aufgenommen hätte. Jan hätte
trotzdem eine größere Chance auf ein Stipendium. Er
würde auch weniger nebenher arbeiten – und wenn,
dann würde er eher keinen Aushilfsjob in einer
Fabrik oder einer Kneipe haben, sondern einen
prestigeträchtigen Nebenjob als studentische
Hilfskraft. Da ist es kein Wunder, dass er sich
weniger Sorgen um die Finanzierungssicherheit
seines Studiums macht, als das Kind einer
Arbeiterfamilie. Jan hätte also ein angenehmeres
Studium.
rodziców, podczas gdy jego kolega pochodzący
z rodziny o niższym wykształceniu musiałby
pobierać stypendium socjalne dla studentów
lub wziąć kredyt. Jan miałby jednak większe szanse
na otrzymanie takiego stypendium. Nie musiałby
także podejmować dodatkowej pracy, a jeśli nawet
to nie byłaby to raczej tymczasowa praca w fabryce
czy barze, lecz prestiżowe stanowisko jako asystent
profesora. Nie ma w tym nic dziwnego, że Jan nie
musi aż tak bardzo bać się o wsparcie finansowe/
bezpieczeństwo finansowe podczas studiów
jak dziecko z rodziny robotniczej. Dla Jana czas
studiów będzie zatem bardziej przyjemny.