giem zewn¹trzustnym – ocena wyników leczenia II klasy Angle`a

giem zewn¹trzustnym – ocena wyników leczenia II klasy Angle`a

F
Oryginal papers
Prace oryginalne
Volume 4 No 4 2008
Tom 4 Nr 4 2008
Aktywator Lehmana z wyci¹- Lehman activator with headgiem zewn¹trzustnym – ocena gear – evaluation of treatment
wyników leczenia II klasy results of the Class II cases
Angle’a
Agnieszka Koszewska1 A B C D E F
Agnieszka Kryñska-Zió³kowska1 A B C D E F
Ewa Jurkowska2 A B C D E F
Miloš Špidlen3 A B C D E F
Authors’ Contribution
A – Study design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
Wk³ad autorów
A – Plan badañ
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Redagowanie pracy
F – Wyszukiwanie piœmiennictwa
Lek – Med, Warszawa
Zak³ad Ortodoncji, Uniwersytet Palackého, O³omuniec
Lek -Med, Orthodontic Clinic, Warsaw
Department of Orthodontic Palackého University, Olomouc, Czech Republic
1,2
1,2
3
3
Streszczenie
Abstract
Cel: Celem badañ by³a ocena wyników leczenia II klasy Angle`a za pomoc¹ aktywatora Lehmana z wyci¹giem
zewn¹trzustnym.
Materia³ i metoda: grupa 22 pacjentów w wieku œrednio 12,3 lat z wad¹ II klasy Angle`a, u których leczenie zosta³o zapocz¹tkowane w klinice Lek - Med w latach 1998 2001. Przed leczeniem, po badaniu klinicznym i ocenie telerentgenogramu, pantomogramu, zdjêæ fotograficznych,
modeli gipsowych ustalono szczegó³owy plan leczenia dla
ka¿dego pacjenta. Na podstawie zdjêcia nadgarstka oce-
Aim: The aim of the study was to evaluate treatment
results of Class II treated by Lehman activator with headgear.
Material and methods: the sample of 22 patients on
average 12,3 years old with Class II treated at Lek - Med in
1998 - 2001. After clinical examination and prior to the
treatment cephalograms, orthopantomograms, photos, models were analyzed and individual plan of the treatment for
each patient was established. After evaluation of wrist pictures it was stated that children were before or during
Lekarz dentysta, Dentist
Specjalista ortodonta, Orthodontic specialist
3
Doc. MUDr. Ph.D., Doc. Dr Ph.D
1
2
Adres do korespondencji, Correspondence address:
Lek -Med
ul. Synów Pu³ku 9
01-354 Warszawa, Poland
Telefon: 0 22 665 08 08
e–mail [email protected]
FORUM
ORTODONTYCZNE
93
ORTHODONTIC
FORUM
Oryginal papers
Prace oryginalne
Volume 4 No 4 2008
Tom 4 Nr 4 2008
niono, ¿e wszyscy s¹ przed lub w trakcie skoku wzrostowego z przewidywan¹ doprzedni¹ rotacj¹ wzrostow¹ ¿uchwy. Pacjentów leczono przez oko³o rok. Dokonano analizy
modeli gipsowych pacjentów przed i po zakoñczeniu aktywnej fazy leczenia. Pomiary opracowano statystycznie.
Wyniki: Poprawê warunków zwarciowych uzyskano
u 15 pacjentów, u 12 z nich uzyskano pe³n¹ korektê II klasy
Angle`a, natomiast u 3 czêœciow¹ poprawê warunków
zwarciowych i dokoñczono leczenie za pomoc¹ sta³ego
aparatu. Uzyskano zmniejszenie schodka siecznego i g³êbokoœci nagryzu pionowego. Siedmiu pacjentów zrezygnowa³o z leczenia. Œredni okres leczenia wyniós³ 1 rok.
Wnioski: Doprzednia rotacja wzrostowa ¿uchwy u pacjentów przed i w czasie skoku wzrostowego pozwala dziêki zastosowaniu kombinacji aktywatora Lehmana i wyci¹gu zewn¹trzustnego na wyleczenie II klasy Angle`a. Wyniki zale¿¹ od wspó³pracy i motywacji pacjenta. Aparat sta³y umo¿liwia wyrównanie nieprawid³owoœci zêbowych.
(Forum Ortod. 2008; 5: 93 - 100).
Nades³ano: 12.05.2008.
Przyjêto do druku: 25.08.2008.
pubertal growth spurt with expected forward rotation of the
mandible. Patients were trea-ted approximately one year.
Patients casts before and after active treatment phase were
also evaluated. Measurements were statistically assessed.
Results: The full correction of Class II was achieved in
15 patients, and 12 of them were satisfied with the results.
In 3 patients the partial improvement of occlusal condition
was achieved and therapy with fixed appliance was begun.
The reduction of overjet and overbite was also achieved.
Seven patients decided to quit the treatment. The average
period of treatment took one year.
Conclusions: The forward rotation of the mandible in
patients before and during pubertal growth spurt let achieve
the improvement of occlusal condition or the full correction
of Class II. by Lehman activator with headgear. The results
of treatment depend on patient`s cooperation and motivation. To correct dental malposition fixed appliance may be
used. (Orthod. Forum 2008; 5: 93 - 100).
Received: 12.05.2008.
Accepted: 25.08.2008.
S³owa kluczowe:
aparat czynnoœciowy
klasa II
wyci¹g zewn¹trzustny
Key words:
Class II
functional appliance
headgear
Wstêp
Introduction
Wady klasy II s¹ najczêœciej spotykanym problemem
ortodontycznym w naszej szerokoœci geograficznej. Wed³ug Proffita dotyczy 15% pacjentów, a z badañ autorów
duñskich a¿ 25% czyli dotycz¹ co czwartego pacjenta (1).
Wyró¿niamy 4 sposoby korekty klasy II. S¹ to: modyfikacja
wzrostu, przemieszczenia zêbowe, które maskuj¹ dysproporcjê szczêk (kamufla¿ ortodontyczny), kombinacje obu
wczeœniej wymienionych metod oraz chirurgiczne przemieszczenia koœci szczêk, które ustalaj¹ prawid³owe stosunki
kostne po uprzednim przygotowaniu ortodontycznym (2).
Wed³ug McNamary u dzieci uzasadnione jest leczenie
wad klasy II za pomoc¹ modyfikacji wzrostu koœci szczêk
(3). Czynnoœciowa ortopedia szczêkowa wprowadzona na
pocz¹tku ubieg³ego stulecia przez Andresena i Hauple`a
wykorzystuje naturalne si³y miêœniowe do uzyskania harmonii pomiêdzy wszystkimi sk³adnikami uk³adu stomatognatycznego, czyli kszta³tem i funkcj¹ miêœni, ³ukami zêbowymi, szczêk¹ i ¿uchw¹ oraz stawem skroniowo-¿uchwowym (4). Fenomen zgryzu konstrukcyjnego pozwala poprzez utrzymanie ¿uchwy w po³o¿eniu zbli¿onym do prawid³owego uzyskaæ pobudzenie wzrostu tej koœci. Efektem
dzia³ania aparatu czynnoœciowego na szczêkê, dawniej czêsto pomijanym, jest wstrzymywanie wzrostu szczêki w kie-
Class II anomalies are most prevalent orthodontic problem in our latitude. According to Proffit it concerns 15%
patients and 25% of children in Denmark are reported to be
Class II - therefore it concerns every fourth child (1). Class
II correction may be achieved by one of four possible
approaches. These include: skeletal growth modification,
tooth movement to mask any jaw discrepancy (camouflage), some combinations of those first two, or the surgical
repositioning of the jaws (2).
According to McNamara the most prevalent skeletal
problem in Class II in children is retrognathic mandible,
what justifies modification of growth during treatment (3).
Modification of growth is a way of functional jaw orthopedics - a therapeutic approach introduced at the beginning of
previous century by Andresen and Hauple, which means
application of natural force of muscles to reach harmony of
every components of stomatognatic system like shape and
function of muscles, dental arches, jaws and temporomandibular joints. The phenomenon of construction bite allows
through holding mandible in the position close to correct in
the proper stage of development of a child to achieve stimulation of mandibular growth. The effect of functional appliance on the maxilla, omitted often in the past, depends on
FORUM
ORTODONTYCZNE
94
ORTHODONTIC
FORUM
Oryginal papers
Prace oryginalne
Volume 4 No 4 2008
Tom 4 Nr 4 2008
runku do do³u i przodu (5). Sumuj¹c efekty zêbowo-wyrostkowe górnego i dolnego ³uku mo¿na uzyskaæ poprawê
II klasy Angle`a.
U wiêkszoœci dzieci z wad¹ klasy II, leczenie powinno byæ rozpoczête rok-dwa przed pocz¹tkiem i kontynuowane w czasie maksymalnego wzrostu, poniewa¿ w tym
okresie s¹ mo¿liwe najwiêksze zmiany w ustawieniu szczêki i ¿uchwy - jest to najlepszy okres na wykorzystanie
zgryzu konstrukcyjnego aparatu czynnoœciowego. D³ugofalowe badania wykazuj¹, ¿e u ch³opców szczêki najintensywniej rosn¹ miêdzy 13 a 14 rokiem ¿ycia, zaœ u dziewczynek œrednio o 2 lata wczeœniej czyli miêdzy 11 a 12 rokiem ¿ycia (6). St¹d przed rozpoczêciem leczenia, które ma
na celu modyfikacjê wzrostu bardzo wa¿na jest ocena wieku kostnego na podstawie rentgenogramu nadgarstka lub
coraz popularniejszej ostatnio metody badania dojrza³oœci
krêgów szyjnych (7). Z powodu tendencji do nawrotu wady,
pacjent powinien nosiæ aparat retencyjny a¿ do zakoñczenia
wzrostu (3,6).
Podstawowym warunkiem uzyskania efektu leczenia
jest w³aœciwa wspó³praca pacjenta i koniecznoœæ noszenia
aparatu minimum 8 godzin na dobê. Nieprawid³owoœci zêbowe czêsto musz¹ byæ korygowane w drugiej fazie leczenia za pomoc¹ aparatu sta³ego.
Wyró¿nia siê 2 typy aparatów obuszczêkowych. Pierwszy to aparat pasywny, który wykonany w zgryzie konstrukcyjnym przebudowuje uk³ad stomatognatyczny, klasycznie nie wykorzystuj¹c si³ mechanicznych. Drugi typ, to
aparat aktywny, mo¿e zawieraæ aktywne komponenty, np:
œruby, sprê¿yny, petlê M do utrzymania po³o¿enia siekaczy
oraz rurki do wyci¹gu zewn¹trzustnego.
slowing down the growth of maxilla downward and forward (5). When dentoalveolar effects in upper and lower
arches are added, correction of Class II is obtained.
In the majority of children with Class II the treatment
should be commenced 1-2 years before the beginning and
continued during the maximum growth, because in this
period the biggest changes in the position of jaws are possible, therefore this is the best time to use the construction
bite in functional appliances. Data from longitudinal studies
states that in boys jaws are growing mostly between 13 and
14 year of the age, and girls undergo puberty on average 2
years earlier, which means between 11 and 12 year (6).
Before the beginning the growth modification it is essential
to evaluate the developmental stage, especially the skeletal
maturation on radiographs of hand and wrist or cervical
vertebral maturation (7). As malocclusion after successful
treatment shows the tendency to relapse, patient should
wear the appliance as a retainer untill the growth is finished
(3,6).
The important factor in achieveing good results of the
treatment is adequate cooperation with the patient - there is
a necessity to wear the appliance minimum 8 hours per day.
Irregular position of individual teeth must be often corrected
with fixed appliance.
There are two types of bimaxillary appliances. The first
one is passive, made on conctruction bite to change the
stomatognatic system, it classically do not use the mechanical forces. The second one is active, it may contain active
components like: tridimentional or central screws, springs,
M-loop to hold the original position of incisors, tubes for
extraoral traction, etc.
Rycina.1 Aparat Lehmana: A – widok od strony jêzykowej; B – p³yta górna z trójkierunkow¹ œrub¹ i rurkami do wyci¹gu zewn¹trzustnego.
Figure1. Lehman activator: A – lingual view; B – upper plate with tridimensional screw and tubes for headgear.
Aktywator Lehmana (Ryc.1A i 1B) wywodzi siê z aparatu Teuschera (8, 9, 10) i po raz pierwszy zosta³ opisany w
1984 roku. Sk³ada siê z górnej p³yty nagryzowej, któr¹
utrzymuj¹ klamry Adamsa na pierwsze trzonowce oraz peloty jêzykowej po³¹czonej z p³yt¹ górn¹ pêtlami U z grube-
FORUM
ORTODONTYCZNE
Lehman activator (Fig.1A, 1B) based on Teuscher
appliance (8,9,10) was described for the first time in 1984.
It includes a maxillary acrylic plate fixed by Adams’s clasps
on first maxillary molars and lingual pelota connected with
upper plate by U-loops (wire 1,1-1,2 mm) and adapted to
95
ORTHODONTIC
FORUM
Oryginal papers
Prace oryginalne
Volume 4 No 4 2008
Tom 4 Nr 4 2008
go drutu o œrednicy 1,1-1,2 mm. Pelota opiera siê o b³onê
œluzow¹ za siekaczami dolnymi i utrzymuje ¿uchwê wysuniêt¹ w zgryzie konstrukcyjnym maksymalnie oko³o 4 mm
do przodu. Zalet¹ jest mo¿liwoœæ korygowania po³o¿enia
peloty podczas wizyt kontrolnych, co pozwala na etapowe
zmiany zgryzu konstrukcyjnego.
Nale¿y wspomnieæ, ¿e nie ma jednoznacznych badañ na
temat pobudzaj¹cego wp³ywu aparatu czynnoœciowego na
wzrost ¿uchwy. Wed³ug Bjorka, Harvolda i Vargevik nie
mo¿na takiej zale¿noœci potwierdziæ (3,4). Autorzy nie s¹
zgodni, czy wynik leczenia uzyskany za pomoc¹ aparatu
jest zmian¹ ortopedyczn¹ czy zêbowo-wyrostkow¹.
Z badañ na temat porównania efektywnoœci leczenia za
pomoc¹ aparatów sta³ych i zdejmowanych wynika, ¿e chocia¿ wady zakwalifikowane do leczenia aparatami sta³ymi
by³y bardziej nasilone, uzyskiwano lepsze wyniki koñcowe,
podczas gdy niekiedy po zakoñczeniu leczenia aparatem
zdejmowanym trzeba by³o rozpocz¹æ terapiê aparatem sta³ym, co by³o niekorzystne ekonomicznie (8).
Wyci¹g zewn¹trzustny (headgear) zosta³ wprowadzony
przez Kingsleya ju¿ w XIX wieku a w latach 40-tych
XX wieku by³ rozpropagowany przez Oppenheima i Kloehna. Pozwala on na zmianê kierunku wzrostu szczêki oraz
na jego zahamowaniu poprzez dzia³anie na szwy czaszkowe.
W latach 70-tych ubieg³ego wieku Pfeffer i Grobety
wprowadzili kombinacjê leczenia aparatem miêdzyszczêkowym i wyci¹giem zewn¹trzustnym, która zosta³a udoskonalona przez Teuschera (10,12). Celem leczenia by³a kontrola pionowego wyrzynania zêbów i hamowanie pionowego wzrostu szczêki. Przy po³¹czeniu wysokiego wyci¹gu
zewn¹trzustnego z p³yt¹ aparatu mo¿na lepiej utrzymywaæ
po³o¿enie szczêki poprzez zsumowanie si³y wysuwaj¹cej
¿uchwê w zgryzie konstrukcyjnym (oko³o 300g na stronê)
z si³¹ wyci¹gu zewn¹trzustnego, zmieniaæ nachylenie p³aszczyzny zgryzowej górnego ³uku zêbowego i wp³ywaæ na
g³êbokoœæ nagryzu pionowego. Po³¹czenie aktywatora Lehmana z wyci¹giem zewn¹trzustnym pozwala zmniejszyæ
protruzjê dolnych i retruzjê górnych siekaczy wyraŸniej ni¿
bez wyci¹gu zewn¹trzustnego. Istotne znaczenie w osi¹gniêciu dobrych wyników leczenia ma, podobnie jak w przypadku aparatów czynnoœciowych, dobra wspó³praca pacjenta (7).
mucosa behind lower incisors to keep the mandible advanced forward approximately 4 mm according to the construction bite (4). The advantage is a possibility to correct position of the pelota during treatment, which allows to change
the original conctruction bite and increases the forward
moving of a lower jaw.
Stimulaiting influence of functional appliance on the
mandibular growth remains unclear. According to Bjork,
Harvold and Vargevik there is no evidence of such induction (3,4). Authors do not agree whether the positive results
of treatment by functional appliance are due to orthopedic
or dentoalveolar changes.
There are interesting comparative studies about effectiveness of removable and fixed appliances. Despite the
fact, that the malocclusions treated by fixed appliances
were more severe, the results at the end of treatment were
better than those obtained by removable appliances and
there was a necessity of treatment by fixed appliances after
the therapy by removable appliances, which could be
unprofitable (8).
The other idea of treatment is a growth modification
due to extraoral forces applied to upper teeth using high pull
extraoral traction. Headgear was introduced by Kingsley in
XIXth century, and was used by Oppenheim and Kloehn in
the 40s of XXth century. It allows restriction of maxillary
downward and forward growth due to the change of the
growth direction or its inhibition in sutures, which with the
sufficient mandibular growth potential can correct Class II.
The dentoalveolar effect depends on the retraction of upper
dental arch.
In the 70s of the XXth century Pfeffer and Grobety
introduced the combination of treatment by headgear and
functional appliance modyfied by Teuscher (10,12). The
aim of the treatment was the control of vertical eruption of
teeth and further restriction of vertical maxillary growth.
The combination of high pull headgear with the plate of
functional appliance enables to hold better position of maxilla due to accumulated forces moving the lower arch forward according to the conctruction bite (about 300g per
side) and the distalizing force of the headgear. Due to this
combination, the inclination of upper occlusal plane can be
changed, holding incisors in their original position, influencing on depth of overbite, etc. may be possible. The most
important in achieving a good treatment result is, similar to
functional appliance, a good cooperation of patient, which
may differ (7).
Materia³ i metoda
Badan¹ grupê stanowi³o 22 pacjentów z prywatnej kliniki
Lek-Med w Warszawie, u których leczenie rozpoczêto w latach 1998-2001 aparatem Lehmana z wyci¹giem zewn¹trzustnym. Po zakoñczeniu aktywnej fazy leczenia wykonano modele koñcowe. Przed leczeniem dokonano analizy modeli, zdjêæ
fotograficznych oraz rentgenowskich: ortopantomogramu, cefalogramu oraz radiogramu rêki i ustalono szczegó³owy plan
leczenia dla ka¿dego pacjenta. Przyjêto, ¿e w razie niepowo-
FORUM
ORTODONTYCZNE
Material and methods
The studied group included 22 patients with Class II
treated by Lehman activator with headgear in Lek-Med in
Warsaw (1998-2001). After the active phase of treatment
was accomplished, control models were made. Prior to the
treatment the analysis of models, photos and radiographs:
96
ORTHODONTIC
FORUM
Oryginal papers
Prace oryginalne
Volume 4 No 4 2008
Tom 4 Nr 4 2008
dzenia leczenia aktywatorem Lehmana z wyci¹giem zewn¹trzustnym konieczne bêdzie leczenie za pomoc¹ aparatów
sta³ych. Zakwalifikowani do leczenia pacjenci mieli:
I lub II klasê szkieletow¹; nagryz poziomy od 3,0 do 10,0,mm;
g³êbokoœæ nagryzu pionowego 3,0 - 12,0 mm; wiek (œrednio)
12,3 lat wskazywa³, ¿e pacjenci byli przed lub w czasie skoku
wzrostowego. Na zdjêciu cefalometrycznym stwierdzono cechy doprzedniej rotacji wzrostowej ¿uchwy i przewidywano
korzystny kierunek wzrostu. Przeprowadzon¹ wielokrotnie
rozmowy motywacyjne, poniewa¿ sukces tej metody leczenia
zale¿y g³ównie od w³aœciwej wspó³pracy pacjenta.
Wyniki leczenia oceniano na podstawie analizy modeli
gipsowych u ka¿dego pacjenta na pocz¹tku i po zakoñczeniu
aktywnej fazy leczenia za pomoc¹ aparatu Lehmana i wyci¹gu zewn¹trzustnego. Pomiary by³y wykonywane przez jedn¹
osobê, a po up³ywie jednego tygodnia powtarzane. Ostatecznie wykorzystano œredni¹ obu pomiarów do analizy statystycznej wyników. Niestety nie dokonano analizy zdjêæ cefalometrycznych, poniewa¿ nie by³y dostêpne zdjêcia po zakoñczeniu leczenia.
orthopantomograms, cephalograms and radiograms of wrist
was performed and a detailed plan of treatment for each
child was established. Patients presented skeletal Class I or
II; increased overjet: 3,0-10,0 mm; deep overbite: 3,0-12,0
mm; average age 12,3, they were before and during maximum growth; on cephalograms forward rotation of the
mandible was stated and desirable growth direction was
expected; all patients were repeatedly informed about the
important role of cooperation in the course of treatment.
On the casts of each patient made before and after
active phase of treatment by Lehman activator and headgear
the results of treatment were evaluated. Measurements were
taken by one person and repeated after a week. The average
calculated from two measurements became the final result,
presented to statistical analysis. Measurements on cephalograms were not carried out, because radiograms after active
phase of treatment were not available.
Tabela 1. Wiek pacjentów i czas trwania leczenia
Table 1. Patients’ age and treatment duration
Wiek, Age
Zakres, Range
Œrednia, Mean
Pocz¹tek leczenia
Start of treatment
11,2 – 14,4 yrs
12,3 yrs
Koniec leczenia
End of treatment
13,1 – 16,0 yrs
14,5 yrs
6 - 18 mo
12 mo
Czas trwania leczenia
Treatment duration
Wyniki
Results
Wiek pacjentów przed leczeniem wynosi³ od 11-2 do 144 lat (œrednio 12-3 lat), a po leczeniu œrednio 14-5 roku. Czas
trwania leczenia ortodotycznego wynosi³ od 6 do 18 miesiêcy
(œrednio oko³o roku) - Tab.1.
Spoœród 22 pacjentów leczonych aktywatorem Lehmana
z wyci¹giem zewn¹trzustnym 15 zakoñczy³o leczenie, a 7 z
niego zrezygnowa³o. U 12 osób uzyskano ca³kowite wyleczenie, zaœ u 3 tylko czêœciow¹ poprawê warunków zgryzowych, a leczenie kontynuowano za pomoc¹ aparatu sta³ego.
W analizie modeli kontrolnych stwierdzono przed leczeniem
The age of patients before treatment ranged from 11-2
to 14-4 years (mean 12-3). Treatment time was from 6 to 18
months (mean one year) – Tab.1.
In the set of 22 patients treated by Lehman activator
with headgear 15 completed the treatment and 7 patients
interrupted it. In 12 cases all treatment goals were achieved,
but in 3 treated patients only the partial improvement of
occlusal condition occured and therapy with fixed appliance was begun. Before treatment all patients presented
Class II relationship of first permanent molars, and after
FORUM
ORTODONTYCZNE
97
ORTHODONTIC
FORUM
Oryginal papers
Prace oryginalne
Volume 4 No 4 2008
Tom 4 Nr 4 2008
Rycina.2. Wyniki korekty klasy II aparatem Lehmana: A – przed; B – po leczeniu.
Figure 2. Correction of Cl. II by Lehman appliance: A – before; B – after treatment.
u wszystkich pacjentów II klasê w kontakcie pierwszych
sta³ych trzonowców, a po leczeniu aktywatorem Lehmana u 12
osób przywrócono I klasê, zaœ u 3 wyst¹pi³a poprawa o 3 mm.
(Ryc. 2A i 2B). Stwierdzono zmniejszenie nagryzu poziomego ze œrednio 5,3 mm do 3,1 mm oraz pionowego ze œrednio
5,3 mm do 3,0 mm - Tab.2.
treatment Class I relationship was established in 12 individuals, while in 3 cases the improvement in molars relationship was 3 mm. (Fig. 2A, 2B). Reduction of overjet from
5,3 mm to 3,1mm (average) and of overbite from 5,3 mm to
3,0 mm (average) was achieved - Tab.2.
Tabela 2. Analiza modeli przed i po leczeniu
Table 2. Cast analysis before and after treatment
Parametr
Parameter
Przed
Before
Klasa Angle’a
Molar relationship
Nagryz poziomy
OJ (mm)
Nagryz pionowy
OB (mm)
FORUM
ORTODONTYCZNE
Po
After
II (n=22)
I (n=12)
Zakres, Range; Œrednia, Mean
3-10
5,3
3-12
5,3
98
Zakres, Range; Œrednia, Mean
2-8,5
3,1
1-8
3
ORTHODONTIC
FORUM
Oryginal papers
Prace oryginalne
Volume 4 No 4 2008
Tom 4 Nr 4 2008
Dyskusja
Discussion
W literaturze nie ma informacji na temat skutecznoœci
aparatu Lehmana z wyci¹giem zewn¹trzustnym. Przedsta
wiane badania pozwalaj¹ stwierdziæ, ¿e aparat Lehmana z
headgearem pozwala na uzyskanie optymalnych wyników
leczenia dziêki mo¿liwoœci wp³ywania na pionowy i doprzedni wzrost szczêk, a tak¿e przez zmianê nachylenia
p³aszczyzny zgryzowej oraz pe³n¹ kontrolê po³o¿enia siekaczy. Dodatkow¹ zalet¹ jest mo¿liwoœæ aktywacji aparatu
za pomoc¹ korekty po³o¿enia peloty jêzykowej, co pozwala
na etapowe zmiany pozycji ¿uchwy w trakcie leczenia bez
koniecznoœci pobierania wycisków i ustalania nowego
zgryzu konstrukcyjnego. G³ównym celem leczenia by³o uzyskanie u pacjentów z II klas¹ Angle`a prawid³owych stosunków zgryzowych. Badani byli przed i w trakcie skoku
wzrostowego z przewidywan¹ doprzedni¹ rotacj¹ wzrostow¹ ¿uchwy. Poniewa¿ wynik leczenia jest uzale¿niony
od motywacji, wielokrotnie przeprowadzano rozmowy z
pacjentami i ich rodzicami na temat wspó³pracy. Po zapoznaniu z planem leczenia, ka¿dy pacjent by³ poinformowany,
¿e w razie niepowodzenia mo¿e byæ konieczne dalsze
leczenie za pomoc¹ aparatu sta³ego. Wyniki pokazuj¹, ¿e
nawet w dobrze zmotywowanej grupie 7 osób, czyli oko³o
32% ogó³u pacjentów zrezygnowa³o z leczenia z u¿yciem
aparatu zdejmowanego. Ten stosunkowo wysoki odsetek
rezygnacji z leczenia mo¿e wynikaæ z mniejszego komfortu pacjenta przy stosowaniu kombinacji czynnoœciowego
aparatu wewn¹trzustnego z wyci¹giem zewn¹trzustnym. U
12 pacjentów uzyskano I klasê Angle`a. Wed³ug Špidlena
bardzo dobre wyniki leczenia aparatem czynnoœciowym
uzyskuje siê tylko u oko³o 20% leczonych (5). Z analizy
modeli wynika, ¿e u wszystkich osób, które dokoñczy³y
leczenie za pomoc¹ aktywatora Lehmana i headgeara
dosz³o do poprawy warunków zgryzowych, u 54% - I klasa
Angle`a, zaœ u 3 pacjentów, tj. 14% do poprawy o 3 mm czyli
do kontaktu guzkowego pierwszych sta³ych trzonowców. U
tych pacjentów zastosowano w kolejnym etapie leczenie
aparatem sta³ym. U wszystkich pacjentów uzyskano tak¿e
poprawê nagryzu pionowego, co mo¿e byæ skutkiem precyzyjnej mechaniki kombinacji obu aparatów.
Œredni wiek pacjentów przed leczeniem wynosi³ 12,3
roku, co wed³ug badañ ró¿nych autorów oznacza stan przed
i w czasie skoku wzrostowego. Œredni czas trwania leczenia
wynosi³ 12 miesiêcy.
W zwi¹zku z niemo¿noœci¹ pozyskania od pacjentów
zdjêæ cefalometrycznych po leczeniu, nie mo¿na by³o
oceniæ szkieletowych zmian jakie zasz³y w czasie aktywnej
fazy leczenia.
There is little information about presented method of
treatment in the literature. Presented study showed that
Lehman activator with headgear makes possible to achieve
optimal treatment results, thanks to the possibility to control
the vertical and forward direction of growth, the change of
inclination of upper occlusal plane and the full control of
incisors position. The aim of treatment was to achieve the
proper dental relations in patients with Class II. before and
during pubertal growth spurt and expected forward rotation
of the mandible. Additionally, there is a possibility of appliance activation during treatment without a necessity to take
impressions and a new construction bite by correction of
the lingual pelota, which allows changes of mandibular
position. Because the results of treatment strongly depend
on the patient`s motivation, the patients and parents were
repeatedly informed about the need of their cooperation.
After presenting to a patient a treatment plan all the patients
were informed that after a failure of the first phase with
functional appliance and headgear a comprehensive phase
with fixed appliance is advised. The study showed that even
in highly motivated group of 22 patients, 7 of them (32%)
gave up the treatment . That high percentage of resignation
can be a result of a minor comfort of wearing two appliances together. In 12 patients Class I was achieved. According to Špidlen the very good results may be achieved only
in 20% of patients (4). Cast analysis proved, that in the
patients who underwent the treatment by Lehman activator
and headgear the occlusal relationship was corrected in
54% patients (Class I.), and in 14% patients was - a partial
correction to edge-to-edge and these persons followed a
fixed appliance therapy. Correction of overbite was also
achieved, maybe as a result of a precise mechanic of combination of these two appliances. Mean age at the beginning
of therapy was 12,3 years, which according to many authors
means a stage before and during maximum growth spurt.
Longitudinal follow up of studied group confirmed that forward rotation of the mandible occurred. The duration of
treatment was approximately 12 months. As cephalograms
after treatment were unavailable, skeletal changes before
and during maximum growth overlapped with treatment
results by Lehman activator with headgear were not evaluated.
Conclusions
Combination of Lehman activator and headgear is a one
of the methods to treat patients with
Class II, who are before and during the maximum
growth spurt with forward rotation of the mandible. It
allows to achieve a good intercuspation, overjet and overbite correction thanks to precise control of vertical growth
of the maxilla, when forward rotation of the mandible is
Wnioski
Jedn¹ z mo¿liwoœci leczenia pacjentów z II klas¹
Angle`a, którzy s¹ przed i w czasie skoku wzrostowego, jest
FORUM
ORTODONTYCZNE
99
ORTHODONTIC
FORUM
Prace oryginalne
Oryginal papers
Volume 4 No 4 2008
Tom 4 Nr 4 2008
zastosowanie kombinacji aparatu Lehmana i wyci¹gu zewn¹trzustnego, co w krótkim czasie pozwala na uzyskanie
prawid³owego zaguzkowania zêbów bocznych, korektê nagryzu poziomego i pionowego siekaczy dziêki precyzyjnej
kontroli wzrostu pionowego szczêki i wykorzystaniu
doprzedniej rotacji wzrostowej ¿uchwy. Wyniki leczenia
zale¿¹ od motywacji i wspó³pracy pacjenta. Zalet¹ jest wiêksza mo¿liwoœæ skontrolowania przez rodziców noszenia
aparatów, poniewa¿ elementy headgeara s¹ dobrze widoczna na g³owie dziecka. Nie chroni to jednak przed rezygnacj¹ znacznego odsetka pacjentów z leczenia t¹ metod¹. Do
wyleczenia nieprawid³owoœci zêbowych bywa potrzebne
zastosowanie aparatu sta³ego.
occurred. Results depend on patient`s motivation and cooperation. The advantage of this method is better parents` control of wearing appliance, because a headstrap of headgear
is well visible on the children head. To correct dental malpositions fixed appliance can be used.
Piœmiennictwo
References
1.
2.
Proffit WR, Fields H. Ortodoncja Wspó³czesna. Lublin, Czelej 2001; 9-13.
Shell TL, Woods MG . Perception of facial esthetics: a comparison of similar Class II cases treated with attempted growth modification or later orthognatic surgery. Angle Orthod 2003; 73: 365-73.
3. McNamara JA. Components of Class II. malocclusion in children 8-10 years of age. Angle Orthod 1981; 51: 177-202.
4. Kamínek M. Kefalometrycký rtg snímek hlavy pøi ortodontické terapii fixnímí apáraty. Dokt Dis Práce, Olomouc 1986.
5. Špidlen M. Terapie distookluzí - srovnávací studie. Dokt. Dis. Práce, Olomouc 1998.
6. Williams S, Melsen B. The interplay between sagittal and vertical growth factors. An implant study of activator treatment. Am J
Orthod 1982; 18: 327-32
7. £ysiak-Seichter M. Ocena dojrza³oœci szkieletowej w ortodoncji - przegl¹d piœmiennictwa. Forum Ortod 2007; 1: 6-14
8. Špidlen M, Jurkowska E, Radziejewska M. Lehman activator with extraoral traction - Succes in the treatment of Class II. division
I. Ortodoncie 2004; 13: 14-20.
9. Simonová M. Lehmanùv aktivátor s extraorálním tahem. Atestaèní práce,1998.
10. Teuscher U. A growth- related concept for skeletal class II treatment. Am J Orthod 1998; 74: 258-75.
11. Bielawska H, Doniec-Zawidzka I, Ruciñska-Grygiel B. Aparat Lehmana w leczeniu dotylnych wad zgryzu. Ortopedia szczêkowa
i ortodoncja 2000; 3: 3-11.
12. Pfeffer J P, Grobety D. A philosophy of combined orthopedic-orthodontic treatment. Am J Orthod 1982; 81: 185-201.
FORUM
ORTODONTYCZNE
100
ORTHODONTIC
FORUM