Prognoza oddziaływania na środowisko

MGGP S.A.
33-100 Tarnów,
ul. Kaczkowskiego 6
Materiał wyłożony do publicznego wglądu
PROGNOZA
ODDZIAŁYWANIA
NA ŚRODOWISKO
MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO GMINY PILZNO
W MIEJSCOWOŚCIACH ŁĘKI GÓRNE,
ZWIERNIK ORAZ SŁOTOWA
Autor: dr Franciszek Pulit
Tarnów, grudzień 2012 r.
2
Informacja o kwalifikacjach autora:
FRANCISZEK PULIT
doktor nauk przyrodniczych
członek towarzystw naukowych :
Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Polskiego Towarzystwa Geologicznego
Hydrogeolog — Świadectwo Ministra Środowiska
Biegły w postępowaniu wodnoprawnym
Konsultant Fundacji Ekologicznej
„WSPÓLNA EUROPA”
*
Minister Ochrony Środowiska, nadał dr Franciszkowi Pulitowi, na podstawie posiadanych kwalifikacji, świadectwem Nr V - 1262 z dnia 20 maja 1997 r. uprawnienia do projektowania, wykonywania, dozorowania i kierowania pracami geologicznymi kat.V
w zakresie: poszukiwanie i rozpoznawanie zasobów wód podziemnych, określanie warunków hydrogeologicznych w związku z projektowaniem odwodnień budowlanych otworami
wiertniczymi, projektowaniem inwestycji mogących zanieczyścić wody podziemne, obejmujących w szczególności składowanie odpadów na powierzchni, bezzbiornikowym magazynowaniem substancji oraz składowaniem odpadów w górotworze, także w podziemnych wyrobiskach górniczych, ustanawianiem obszarów ochronnych zbiorników wód
podziemnych oraz wykonywaniem prac na potrzeby wykorzystywania ciepła Ziemi
i ujmowania wód podziemnych (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 czerwca
2005 r., Dz.U. Nr 110, poz. 934).
Na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 22 lutego 2000 r. (Dz.U.
Nr 15, poz. 199 ) dr Franciszek Pulit posiada kwalifikacje i uzyskał uprawnienia biegłego
w zakresie postępowania wodnoprawnego, obowiązujące na terenie całego kraju, nadane
przez Wojewodę Małopolskiego świadectwem Nr 161/2000 z dnia 18.12. 2000 r.
3
SPIS TREŚCI :
1. WSTĘP ...................................................................................................................
05
1.1 Przedmiot i położenie obszaru objętego prognozą ...................................
05
1.2. Podstawa prawna..........................................................................................
05
1.3. Cele i metodyka sporządzania prognozy ...................................................
05
2. Analiza i ocena istniejącego stanu środowiska ......................................
07
2.1. Położenie fizycznogeograficzne..................................................................
07
2.2. Budowa geologiczna i tektonika.................................................................
07
2.2.1. Surowce mineralne............................................................................
10
2.3. Warunki hydrogeologiczne..........................................................................
10
2.4. Rzeźba terenu................................................................................................
10
2.5. Klimat lokalny................................................................................................
11
2.6. Wody powierzchniowe..................................................................................
11
2.7. Gleby..............................................................................................................
12
2.8. Środowisko biotyczne, bioróżnorodność flory i fauny..............................
12
2.9. Ocena istniejących źródeł skażeń i zagrożeń środowiska........................
14
2.9.1. Zanieczyszczenia powietrza..............................................................
14
2.9.2. Degradacja powierzchni ziemi przez ruchy masowe i erozję oraz
antropogeniczne zmiany rzeźby terenu..........................................
14
2.9.3. Źródła zanieczyszczeń gleb, wód powierzchniowych i podziemnych.................................................................................................... 15
3. Prawna ochrona zasobów przyrodniczych i kulturowych...................
16
3.1. Zasoby przyrody i krajobrazu podlegające ochronie na podstawie ustawy
z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody...................................
16
3.2. Ochrona gruntów rolnych i leśnych............................................................
16
3.3. Ochrona zasobów dziedzictwa kulturowego..............................................
16
4. Ocena potencjalnych zmian w środowisku przy braku realizacji
ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego..... 17
5. Analiza i ocena ustaleń projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego...................................................................................
18
5.1. Cele projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
oraz powiązania z innymi dokumentami.................................................... 18
5.2. Zapisy ustaleń projektu planu.....................................................................
18
5.3. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne w realizacji projektu
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w szczególności
dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z
dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.........................................
19
5.4. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym,
wspólnotowym i krajowym oraz sposoby w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowania projektu
planu...............................................................................................
19
4
6. Analiza i ocena skutków realizacji ustaleń projektu planu, przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe, długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, a także na środowisko...........
20
6.1. Oddziaływania na obszar Natura 2000........................................................
20
6.2. Emisja do powietrza......................................................................................
20
6.3. Emisja hałasu................................................................................................
20
6.4. Emisja odpadów............................................................................................
20
6.5. Emisja ścieków.............................................................................................
21
6.6. Przekształcenia powierzchni ziemi i gleb...................................................
21
6.7. Wody powierzchniowe i podziemne............................................................
22
6.8. Oddziaływania na różnorodność biologiczną ...........................................
22
6.9. Ocena zmian w krajobrazie .........................................................................
22
6.10. Oddziaływania na zdrowie ludzi.................................................................
23
6.11. Klimat lokalny..............................................................................................
23
6.12. Zasoby naturalne ........................................................................................
23
6.13. Zabytki i dobra materialne..........................................................................
23
6.14. Nadzwyczajne zagrożenia środowiska na skutek awarii gazociągu......
23
6.15. Delimitacja obszarów znaczącego oddziaływania gazociągu w czasie
realizacji inwestycji i zagrożeń ruchami masowymi w okresie eksploatacji...............................................................................................................
24
6.16. Informacja o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko..
7. Rozwiązania zapobiegające, ograniczające i kompensujące negatywne oddziaływanie na środowisko mogące być rezultatem realizacji ustaleń projektu planu...........................................................................
8. Propozycje rozwiązań alternatywnych do rozwiązań zawartych w
projekcie m.p.z.p. sprzyjające ochronie środowiska............................
9. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji ustaleń planu oraz częstotliwość jej przeprowadzania......
10. Streszczenie w języku niespecjalistycznym.............................................
11. Wykaz materiałów źródłowych......................................................................
24
25
25
25
26
28
ZAŁĄCZNIK GRAFICZNY
Rys.1. Rysunek planu. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru
Gminy Pilzno w miejscowościach Łęki Górne, Zwiernik, Słotowa (arkusz 1 i 2).
Skala 1:2000. PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO.
5
1. Wstęp
1.1 Przedmiot i położenie obszaru objętego prognozą
Przedmiotem prognozy oddziaływania na środowisko jest projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Pilzno w miejscowościach Łęki Górne, Zwiernik i Słotowa sporządzony na
podstawie Uchwały Nr XL/353/10 Rady Miejskiej w Pilźnie z dnia 24 września 2010 r. Plan obejmuje tereny
o łącznej powierzchni 45,01 ha w granicach określonych na rysunku stanowiącym załącznik do Uchwały.
Projekt m.p.z.p. wprowadza teren pod inwestycję planowanego gazociągu wysokoprężnego DN 700,
8,4 Mpa, relacji Strachocina – Pogórska Wola wraz z infrastrukturą techniczną (Rys.1, ark.1 i ark.2).
1.2. Podstawa prawna
Prognoza oparta została na unormowaniach prawnych zawartych w ustawie z dnia 3 października
2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199, poz.1227), oraz w ustawie z
dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80, poz.717 z późn.
zm.).
W prognozie uwzględniono specyfikę środowiska przyrodniczego, budowę geologiczną i tektonikę
oraz ruchy masowe i erozję, które ograniczają funkcje użytkowe i rodzaje zagospodarowania terenów [123].
Problemowe ujęcie tematyki opracowania oparte zostało na podstawowych aktach prawnych dotyczących
planowania przestrzennego ochrony przyrody, środowiska, krajobrazu, gruntów rolnych i leśnych [1, 2, 3, 4,
5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24].
Zakres merytoryczny i stopień szczegółowości informacji zawartych w prognozie uwzględnia uzgodnienia zawarte w piśmie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie, znak: WOOŚ.411.1.21.2011.AD-2, z dnia 17 lutego 2011 r. oraz w piśmie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Dębicy, znak: PSNZ.4612-2-1/11, z dnia 26 stycznia 2011 r.
1.3. Cele i metodyka sporządzania prognozy
Opracowanie prognozy poprzedzone zostało analizą ustaleń zawartych w projekcie miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Pilzno w miejscowościach Łęki Górne, Zwiernik oraz Słotowa w odniesieniu do stanu i funkcjonowania środowiska, jego zasobów, odporności na degradację i zdolności do regeneracji, przedstawionym w opracowaniu ekofizjograficznym [101].
Głównym celem prognozy jest analiza i ocena rozwiązań funkcjonalno - przestrzennych zawartych w
projekcie m.p.z.p. pod kątem zgodności projektowanego przeznaczenia, użytkowania i zagospodarowania
terenów z uwarunkowaniami środowiskowymi i określenie skutków dla środowiska wynikających z realizacji
tych ustaleń. Określenie skutków dla środowiska dotyczy w szczególności: różnorodności biologicznej flory i
fauny, ludzi, stosunków wodnych, powierzchni ziemi i krajobrazu. Ocena skutków przewidywanego oddzia-
6
ływania pozytywnego i negatywnego na poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego zawiera zależności między tymi elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy.
Celem prognozy jest także ocena istniejącego stanu środowiska oraz potencjalnych zmian tego stanu w przypadku braku realizacji projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Analiza i
ocena projektowanego użytkowania i zagospodarowania terenów uwzględnia uwarunkowania określone w
opracowaniu ekofizjograficznym, oparta została na aktach prawnych, literaturze naukowej i źródłowych opracowaniach dokumentacyjnych zestawionych w rozdziale 11.
Prognozowane oddziaływania, zgodnie z głównym celem prognozy, odniesione zostały do oddziaływań bezpośrednich, pośrednich, wtórnych, skumulowanych, krótkoterminowych i długoterminowych, stałych i
chwilowych [1]. Prognoza przedstawia rozwiązania mające na celu zapobieganie szkodom i ograniczanie
negatywnych oddziaływań na środowisko realizacji ustaleń zawartych w projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego przez kompensację przyrodniczą
Metodologia sporządzania prognozy oparta na badaniach terenowych i pracach studialnych, wymagała stosowania różnych metod ze względu na różnorodność elementów środowiska przyrodniczego, aktualny stan zagospodarowania i planowane w projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zmiany zagospodarowania terenów. Podstawowymi metodami były metody porównawcze, analitycznosyntetyczne i przyczynowo-skutkowe.
Prognoza zawiera ocenę wpływu skutków realizacji ustaleń projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na środowisko w czasie budowy gazociągu i po jej zakończeniu (Rys.1, ark.1 i ark.2).
Na rysunku projektu planu zaznaczono obszary znaczącego oddziaływania na środowisko gazociągu w czasie budowy oraz tereny zagrożeń naturalnych, do których należą osuwiska i erozja (Rys.1, ark.1 i
ark.2).
7
2. Analiza i ocena istniejącego stanu środowiska
2.1. Położenie fizycznogeograficzne
Obszary objęte opracowaniem położone są według podziału Polski na regiony fizycznogeograficzne
na Pogórzu Ciężkowickim, które w przyjętym przez J. Kondrackiego systemie regionalizacji fizycznogeograficznej stanowi mezoregion [36]. Podział ten nawiązuje do podziału Europy w systemie dziesiętnym. W ogólnym podziale kraju mezoregion stanowi jednostkę najniższą gdyż mikroregionów nie wyróżniono. W odniesieniu do mezoregionu Pogórza Ciężkowickiego rozciągającego się pomiędzy dolinami rzek karpackich Białej i Wisłoki, jednostkami wyższego rzędu są:
Prowincja: 51. Karpaty Zachodnie wraz z Podkarpaciem
Podprowincja: 513. Zewnętrzne Karpaty Zachodnie
Makroregion: 513.6. Podgórze Środkowobeskidzkie
Mezoregion: 513.62. Podgórze Ciężkowickie
2.2. Budowa geologiczna i tektonika
Obszary objęty opracowaniem ekofizjograficznym (tereny wydzielone i przyległe) położony jest w
strefie brzeżnej nasunięcia karpackiego (Karpat fliszowych) i Zapadliska Przedkarpackiego. Czoło nasunięcia
płaszczowin karpackich (jednostki skolskiej i śląskiej), nie zawsze pokrywa się z brzegiem Karpat, którym na
powierzchni jest próg Pogórza, stanowiący erozyjny brzeg Karpat.
Przed progiem morfologicznym Pogórza (brzeg Karpat), między Tarnowem a Pilznem występuje
skomplikowana struktura tektoniczna, którą stanowi wgłębny fałd zbudowany z utworów kredy górnej (warstwy inoceramowe), otulonych osadami badenu i dolnego sarmatu. Ten element tektoniczny S. Połtowicz
nazywa górotworem „fliszowo - mioceńskim”. Po jego północnej stronie ciągnie się strefa sfałdowanych
utworów miocenu zwana „górotworem mioceńskim”, które nasunięte są na autochtoniczne utwory miocenu na przedgórzu Karpat w Zapadlisku Przedkarpackim [25, 27, 28, 37, 39, 48, 49, 52, 53] (Ryc.1).
Tereny przyległe do wydzielonych, objętych zmianą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego położone są w strefie górotworu „fliszowo - mioceńskiego”. Najstarsze utwory geologiczne
piaskowce i łupki warstw inoceramowych (kreda górna), sfałdowane są wraz z pstrymi łupkami i warstwami
menilitowymi (eocen). Nad nimi zalegają piaskowce i łupki warstw krośnieńskich (oligocen), przykryte osadami badenu i dolnego sarmatu. Osady badenu stanowią iły, iłołupki, piaski i wapienie litotamiowe, przykryte
iłowcami, mułowcami, piaskowcami i gruboklastycznymi osadami dolnego sarmatu, które odsłaniają się w
„Skałce Podrazy” w Łękach Górnych.
Występowanie utworów sarmatu w górotworze „fliszowo - mioceńskim” wskazuje na młody wiek
tektoniki tej strefy i na ruchy fałdowe, które miały miejsce po dolnym sarmacie, a nawet w czwartorzędzie
[53].
Próg Pogórza stanowiący na powierzchni brzeg nasunięcia karpackiego budują utwory jednostki śląskiej i skolskiej. Czołową strefę płaszczowiny śląskiej budują utwory wieku kredowego, głównie piaskowce,
8
łupki i zlepieńce. Fragmenty płaszczowiny skolskiej na progu Pogórza budują łupki i piaskowce warstw inoceramowych [37, 39, 41, 42].
Osady czwartorzędowe leżą bezpośrednio na utworach fliszowych Pogórza Ciężkowickiego oraz
na przedpolu progu Pogórza. które często nazywane jest Przedgórzem i pokrywa się w rejonie Pilzna z
wgłębnym górotworem „fliszowo - mioceńskim” i ze sfałdowanymi utworami miocenu („górotwór mioceński”) [41, 53, 92, 101].
W strefie brzeżnej na progu erozyjno-denudacyjnym Pogórza osady czwartorzędowe wykształcone
są jako zwietrzelinowe gliny piaszczysto-ilaste, miejscami zmieszane z rumoszem piaskowcowym z wkładkami roztartych łupków. Występują tu także zwietrzelinowe gliny piaszczysto-ilaste. Miąższość tych osadów
jest zmienna, nie przekracza średnio 1 m. Większe miąższości występują u podnóży zboczy jako pokrywy
soliflukcyjne koluwialne (osuwiskowe), mogące osiągać miąższość do 5 m. Osady stokowe w dolinach cieków, Dulczy i jej dopływów są erozyjnie rozcinane i redeponowane. W dolinie Wisłoki nadbudowują stropowe
serie teras plejstoceńskich.
Niższą część Pogórza położoną przed morfologicznym progiem pokrywają utwory fluwioglacjalne i
glacjalne związane ze zlodowaceniem południowopolskim. Przeważają żwiry mieszane zawierające materiał
karpacki i skandynawski, gliny piaszczyste i pylaste, piaski różnoziarniste przekątnie warstwowane, a także
residua glin zwałowych. Żwiry fluwioglacjalne w interglacjałach zostały silnie zdenudowane i redeponowane
w dolnej części stoków, gdzie tworzą grubszą pokrywę podstokową. Miąższość osadów plejstoceńskich, fluwioglacjalnych jest zmienna, waha się od kilku do kilkunastu metrów [41, 70, 71, 72].
Na Przedgórzu w rejonie Łęk Górnych, Zwiernika i Słotowej na osadach fluwioglacjalnych lub fluwialnych leżą gliny lessowate, wiązane genetycznie z okresem zlodowacenia północnopolskiego (bałtyckiego).
9
10
2.2.1. Surowce mineralne
Brak jest na terenach wydzielonych, objętych projektem m.p.z.p. udokumentowanych surowców mineralnych, w tym złóż kopalin pospolitych.
2.3. Warunki hydrogeologiczne
Budowa geologiczna wraz z tektoniką determinują zróżnicowanie wodonośności różnych struktur
geologicznych i wydzielenie użytkowych poziomów wodonośnych.
Na Przedgórzu przed erozyjnym progiem Pogórza Ciężkowickiego występują trzy użytkowe poziomy
wodonośne: czwartorzędowy, fliszowo-mioceński (kredowo-trzeciorzędowy) i fliszowy.
Poziom wodonośny w utworach czwartorzędowych związany jest ze żwirami i piaskami fluwioglacjalnymi zalegającymi na nierównej erozyjnej powierzchni preglacjalnej wyciętej w stropie utworów mioceńskich i fliszowych. Warstwa wodonośna którą stanowią żwiry i piaski, ze względu na przepuszczalne podłoże
wykazuje zmienne zawodnienie w zależności od zmieniającego się w ciągu roku i wielolecia zasilania z infiltracji opadów atmosferycznych. Wydajność studni ujmujących wodę z tego poziomu są niskie, rzadko prze3
kraczają 0,5 m /h.
Przed progiem Pogórza pokrywy zwietrzelinowe, lokalnie w zależności od podłoża wykazują duży
stopień zawodnienia, warunkujący występowanie źródeł, w innych zaś pozbawione są wody, co wpływa na
zróżnicowaną wydajność punktowych ujęć wody studniami kopanymi
Fliszowo-mioceńskie i fliszowe piętro wodonośne wykazuje bardzo zmienne warunki hydrogeolo3
giczne. W korzystniejszych warunkach strukturalnych można uzyskać wydajności do 5 m /h z jednego otworu. O wydajności studni decyduje wykształcenie litologiczne warstw i ich spękania, zaś o zasobności tektonika struktury [41, 50, 53, 60, 66, 73, 74, 77, 92, 101].
Obszary będące przedmiotem analizy należą do Jednolitej Części Wód Podziemnych nr 157 – (Europejski kod PLGW 2200157) Region Górnej Wisły w pasie Zewnętrznych Karpat Zachodnich.
W profilu JCWPd 157 w piętrze czwartorzędowy wyróżnia się jeden poziom wodonośny związany z
utworami akumulacji rzecznej. Może on lokalnie łączyć się poziomami w utworach fliszowych. Piętro fliszowe
zbudowane jest z utworów piaskowcowo – łupkowych. W strefie aktywnej wymiany wód zwykłych (do głębokości około 80 m p.p.t.) może występować kilka poziomów wodonośnych. Poziomy wodonośne występują w
utworach paleogenu i kredy oraz paleogeńsko-kredowych – nierozdzielnych.
Zgodnie z „Planem gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły” stan ilościowy i stan chemiczny wód w JCWPd 157 został oceniony jako dobry.
2.4. Rzeźba terenu
Przedgórze, pokryte na powierzchni utworami fluwioglacjalnymi, pokrywami zwietrzelinowymi skał
rędzinnych (fliszowych i mioceńskich), oraz utworami lessowymi (przemyte i redeponowane lessy), geologicznie i tektonicznie związane jest z wgłębnym fałdem „górotworu fliszowo – mioceńskiego” [101].
W rzeźbie poligemicznej przeważają płaskie garby wzniesień, porozcinane dolinami cieków, które w
odcinkach źródliskowych mają charakter głębokich dolin wciosowych z krawędziami erozyjnymi i skarpami
na zboczach. Nachylenia stoków wahają się średnio od 10% do 25%. Różnice wysokości względnych na ogół
11
nie przekraczają średnio 60-80 m. Rzędne wierzchowin wzniesień wahają się od 290 m n.p.m. do 381,8 m
n.p.m. (najwyższy punkt przy granicy Zwiernika i Słotowej).
Budowa geologiczna, tektonika, spadki terenu powyżej 10% w powiązaniu z opadami atmosferycznymi o dużym natężeniu, sprzyjają aktywności ruchów masowych i erozji, które są naturalnymi procesami
geomorfologicznymi w kształtowaniu rzeźby terenu.
Rzeźba
terenu
podlega
także
przekształceniom
antropogenicznym
związanym
z zagospodarowaniem terenów. Uprawa roli na stokach powyżej 10% sprzyja natężeniu erozji gleby, zaś
użytkowanie dróg polnych zgodnych z nachyleniem stoków intensyfikuje erozję wąwozową. Antropogenicznymi formami rzeźby terenu są nasypy, skarpy, podcięcia stoków, tereny zniwelowane, rowy melioracyjne i
odwodnienia powierzchniowego a na zboczach użytkowanych rolniczo terasy rolne. Należą one do form antropogenicznych w rzeźbie terenu na stokach, uformowane zostały przez orkę zgodną z warstwicami. Wąwozy drogowe w pokrywach lessowych są dziełem erozji i pojazdów.
Rzeźba Pogórza na terenach objętych prognozą kształtowana jest przez procesy morfodynamiczne
do których należą ruchy masowe i erozja.
Ruchy masowe aktywizowały się na badanym terenie zwłaszcza po opadach nawalnych w lipcu
1997, 2001, 2006 (czerwiec) oraz w maju i czerwcu 2010 r. Powstały nowe młode osuwiska aktywne, a także odmłodzone zostały (uaktywniły się) stare osuwiska [101].
Obszar Pogórza wraz z Przedgórzem w okolicy Pilzna należy do najbardziej zagrożonych przez zjawiska morfodynamiczne. Rozwój ruchów masowych może wystąpić gwałtownie i objąć znaczne obszary
stoków, na których dotychczas one nie występowały, ale także uaktywnić stare osuwiska.
2.5. Klimat lokalny
Klimat lokalny północnych rubieży Pogórza Ciężkowickiego, położonych przed progiem Pogórza,
które określane jest także jako Przedgórze ma cechy klimatu umiarkowanie ciepłego, ze średnią roczną
temperaturą 8°C. Średnia temperatura lipca 18°C, Średnia temperatura lutego -3,1°C. Średnie opady roczne
notowane w Brzostku wynoszą 734 mm. Maksima opadowe występują w czerwcu (średnia 97 mm), najniższe w lutym (średnia 41 mm). Długość zalegania pokrywy śnieżnej do 80 dni, długość okresu wegetacyjnego
210-220 dni (na stokach o ekspozycji południowej o 5-6 dni dłuższy niż w przypadku den dolinnych. Średnie
roczne zachmurzenie waha się w granicach 55-70%, zróżnicowanie w nasłonecznieniu nawiązuje do
ukształtowania pionowego, a natężenie promieniowania słonecznego rośnie z wysokością. Kierunki wiatrów
są zmienne przy przewadze wiatrów południowych. Cisze stanowią 18,3%. Prędkość wiatrów jest zróżnicowana, zwiększa się w miarę wzrostu wysokości, większa jest w zimie niż w lecie. Klimat lokalny cechują
wyższe temperatury jesienią niż wiosną, nagłe odwilże w sezonie jesienno-zimowym, występowanie inwersji
w dolinach (największe w dolinie Wisłoki) i kontrasty termiczne w zależności od ekspozycji stoków [25, 30,
43, 47, 49, 67, 101].
Ekspozycja południowa stoków ma dłuższy czas usłonecznienia, większe wartości bilansu promieniowania słonecznego, wyższą temperaturę niż w dolinach i na stokach północnych. Lepsze przewietrzanie
warunkuje większa prędkość wiatru. Mikroklimat stoków o ekspozycji południowej jest korzystny dla zdrowia
ludzi.
12
2.6. Wody powierzchniowe
Tereny objęte prognozą położone są w zlewni rzeki Wisłoki, II rzędu, do której uchodzą małe cieki z
Pogórza. Wisłokę cechuje duża zmienność stanów wody. Jest ona uwarunkowana częstymi ulewnymi opadami, które powodują gwałtowne przybory wód, zwłaszcza w miesiącach letnich, kiedy to występują wezbrania powodziowe także na jej dopływach. Największe przepływy zanotowano w czasie powodzi w 1934 r.
3
(wielka woda, WWQ) 1830 m /s. Najniższy przepływ na wodowskazie Łabuzie koło Pilzna zanotowano
3
w roku 1961 i 1964, wynosił on 1,24 m /s. Wisłoka ma bardzo wysoki wskaźnik nieregularności odpływu,
wynoszący 1525. Miarą zagrożenia powodziowego jest stosunek przepływów maksymalnych do średnich,
który dla Wisłoki wynosi 93.
W dolinach potoków odwadniających północne stoki Pogórza Ciężkowickiego źródła występują na
obrzeżach koryt potoków. Są to źródła szczelinowe i zwietrzelinowe (źródła pokryw zwietrzelinowych). Gę2
stość źródeł waha się od 3 do 7 na km , a wydajność średnio 0,2 l/s [43].
Wg podziału hydrologicznego opracowywane tereny znajdują się w granicach scalonej jednolitej części
wód GW0603 Wisłoka od ujścia Dębownicy do ujścia Potoku Chotowskiego wraz z nim, w hydrologicznym
regionie dorzecza Wisły - jednolita część wód powierzchniowych PLRW2000621869 (Dulcza). Stan JCWP
Dulcza oceniono jako zły, natomiast ocena ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych jest niezagrożona
(na podstawie Charakterystyka Jednolitych Części Wód Rzecznych w Planie Gospodarowania Wodami na
Obszarze Dorzecza Wisły, Warszawa 2011).
Z „Raportu o stanie środowiska w województwie podkarpackim w 2011 roku” wynika, że WIOŚ w
Rzeszowie w żadnym z powyższych JCWP nie przeprowadził badań nad stanem/potencjałem jakości wód.
Został on sprawdzony natomiast w JCWP PLRW200015218719 (Wisłoka od Ropy do Pot. Chotowskiego),
która zlokalizowana jest najbliżej obszaru opracowania. Badania zostały przeprowadzone w punkcie kontrolnym „Wisłoka-Pilzno” oddalonego o 7,0 km na wschód od analizowanego terenu. Z badań wynika, że wody
JCWP są silnie zmienione, a stan/potencjał ekologiczny tych wód został sklasyfikowany jako umiarkowany.
Stan wód (chemiczny oraz pod kątem wykorzystania do zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spożycia) w
powyższym raporcie nie został zbadany.
2.7. Gleby
W części północnej Pogórza Ciężkowickiego, na terenach przed jego progiem, określanych nazwą
Przedgórze przeważają gleby pyłowe, wietrzeniowe, wytworzone ze skał osadowych, okruchowych, nie
scementowanych (gliny lessowate). Są to gleby brunatne, wyługowane, zaliczone do kompleksu 2-go
pszennego dobrego, 10-go pszennego górskiego i 11-go kompleksu zbożowego górskiego, zakwalifikowane
do III i IV klasy bonitacyjnej [29, 38, 46, 90].
2.8. Środowisko biotyczne, bioróżnorodność flory i fauny
Przyrodnicze komponenty środowiska abiotycznego, ich zróżnicowanie przestrzenne, decydują o naturalnej szacie roślinnej i faunie, które tworzą biocenozy zróżnicowane gatunkowo, a tym samym odzwierciedlają
bioróżnorodność gatunkową i ekosystemową.
Różnorodność biologiczna w krajobrazie północnej części Pogórza Ciężkowickiego jest zjawiskiem
bardzo złożonym, gdyż obejmuje różnorodność gatunkową i różnorodność ekosystemów. Zróżnicowanie
13
ekosystemów lądowych ocenia się najczęściej na podstawie zróżnicowania fitocenoz. Poglądowym obrazem
zróżnicowania fitocenoz jest użytkowanie gruntów na terenie gminy.
Potencjalną roślinność na skutek gospodarczej działalności człowieka (osadnictwo, rolnictwo), została na przeważającym obszarze zniszczona, zamieniona na użytki rolne, tereny zabudowane i zastąpiona została roślinnością synantropijną i agrocenozami.
Przestrzenną bioróżnorodność stanowią ekosystemy naturalne (lasy), seminaturalne (trwałe użytki
zielone – łąki i pastwiska), agrocenozy o zróżnicowanej strukturze upraw (okopowe, pastewne, zboża, sady,
plantacje krzewów owocowych i warzyw), ogródki przydomowe i zieleń urządzona (skwery, zieleńce).
Najcenniejszym składnikiem szaty roślinnej są ekosystemy leśne. Tworzą one kilka kompleksów,
łącznie z zadrzewieniami.
Lasy zajmują kilka procent powierzchni objętej opracowaniem. Pod względem składu gatunkowego i
siedliska (gleby brunatne), zaliczone zostały do lasów wyżynnych (Lwyż). W składzie wielogatunkowym
przeważa modrzew, dąb, buk, jodła, sosna, grab i brzoza. W podszycie – leszczyna, bez czarny, trzmielina i
podrosty drzew. Runo typowo zielne: starzec Fucha, żywiec, wilczomlecz, jarzmianka, zawilec, przylaszczka,
śnieżyczka przebiśnieg, a z krzewów wawrzynek wilczełyko [100].
W lejach źródłowych i nad potokami fragmentarycznie zachowały się siedliska łęgu wierzbowotopolowego. Drzewostan odznacza się małym zwarciem złożonym głównie z topoli białej, wierzby białej i olchy czarnej. W warstwie krzewów występuje wierzba szara i kruszyna pospolita. Jeden obszar żyznej buczyny karpackiej występuje na trasie planowanego gazociągu wysokiego ciśnienia DN 700 (km 8+870 do km
8+970, 1ZL, 2ZL, (Rys.1, ark.1).
Zadrzewienia i zakrzewienia występują pasmowo, głównie nad ciekami oraz w skupiskach śródpolnych. Często przylegają do gruntów odłogowanych, na które wkracza naturalna sukcesja roślinności ruderalnej.
Ogrocenozy o zróżnicowanych uprawach (zboża okopowe, pastewne, sady i ogrody) wraz z roślinnością synantropijną wzbogacają bioróżnorodność gatunkową i ekosystemową flory i fauny. Bogata pod
względem gatunkowym jest awifauna [63, 64, 68].
W dolinach cieków i na zboczach, gdzie występuje mozaika łąk, pastwisk, pól i nadrzecznych zarośli
zaobserwowano liczne gatunki ptaków: kuropatwy (Perdix perdix), bażanta (Phasianus colchicus), derkacza
(Crex crex), sieweczki rzecznej (Charadrius dubius), czajki (Vanellus vanellus), brodźca piskliwego (Tringa
hipoleucos), gołębia grzywacza (Columba palumbus), zimorodka (Alcedo atthis), dudka (Upupa apops),
skowronka polnego (Alauda arvensis), brzegówki (Riparia riparia), wilgi (Oriolus oriolus), sroki (Pica pica), sikory ubogiej (Parus palustris), sikory bogatki (Parus major), pluszcza (Cinclus cinclus), pokląskwy (Saxicola
rubetra), kląskawki (Saxicola torquata), pleszki (Phoenicurus phoenicurus), rudzika (Erithacus rubecula),
słowika szarego (Luscinia luscinia), kwiczoła (Turdus pilaris), łozówki (Acrocephalus palustris), pokrzewki
czarnołbistej (Sylvia atricapilla), cierniówki (Sylvia communis), piecuszka (Phylloscopus trochilus), pliszki siwej (Motacilla alba), gąsiorka (Lanius collurio), mazurka (Passer montanus), zięby (Fringilla coelebs),
dzwońca (Chloris chloris), szczygła (Carduelis carduelis), makolągwy (Acanthis cannabina), trznadla (Emberiza citrinella).
W biotopach leśnych na Pogórzu do lęgowych należą: jastrząb (Accipiter gentilis), krogulec (Accipiter nisus), myszołów zwyczajny (Buteo buteo), jarząbek (Tetrastes bonasia), gołąb grzywacz (Columba palumbus), turkawka (Streptopelia turtur), kukułka (Cuculus canorus), puszczyk (Strix aluco), dzięcioły: czarny
(Dryocopus martius), duży (Dendrocopus major), średni (Dendrocopus medius), dzięciołek ((Dendrocopus
minor), skowronek borowy (Lullula arborea), wilga (Oriolus oriolus), sójka (Garrulus glandarius), kawka
(Corvus monedula), wrona (Corvus corone), kruk (Corvus corax), sikory: uboga (Parus palustris), czubatka
14
(P. cristatus), sosnówka (P. ater), modra (P. caeruleus), bogatka (P. major), kowalik (Sitta europaea), pełzacz leśny (Certhia familiaris), strzyżyk (Troglodytes troglodytes), pleszka (Phoenicurus phoenicurus), rudzik
(Erithacus rubecula) , kos (Turdus merula), drozd śpiewak (Turdus philomelos), pokrzewka czarnołbista (Sylvia antricapilla), piecuszek (Phylloscopus trochilus), pierwiosnek (Phylloscopus collybita), świstunka leśna
(Phylloscopus sibilatrix), mysikrólik (Regulus regulus), świergotek drzewny (Anthus trivialis), gąsiorek (Lanius
collurio), szpak (Sturnus vulgaris), zięba (Fringilla coelebs), orzeł bielik (Haliaeetus albicilla), orlik krzykliwy
(Aquilla pomarina), rybołów (Paudion baliaetus), pustułka (Falco tinnunculus), kobuz (Falco subbuteo), siniak
(Columba oenas), trzmielojad (Pernis apivorus), bocian czarny (Ciconia nigra), sikora czarnogłówka (Parus
montanus) i czyżyk (Carduelis spinus) [63, 69].
Ssaki reprezentowane są przez przedstawicieli sześciu rzędów : owadożerne, nietoperze, zającokształtne, gryzonie, drapieżne i parzystokopytne.
Z rzędu owadożernych spotkać możemy jeża wschodniego (Erinaceus concolor), który zamieszkuje
obrzeża lasów liściastych oraz mieszanych, często spotkać go można w parkach. Żeruje głównie nocą, jego
pokarm to owady, dżdżownice, ślimaki, młode myszy, żaby, węże, czasami owoce drzew i krzewów, jagody
oraz spady owocowe. Jako gatunek pożyteczny jest objęty ochroną gatunkową. Pospolity jest również kret
(Talpa europaca), spędzający aktywnie całe życie pod ziemią. Zamieszkuje łąki, pola, ogrody, skraje lasów.
Jego obecność widać wszędzie po charakterystycznych kopczykach ziemi zwanych kretówkami. Z rzędu owadożernych występuje tutaj kilka przedstawicieli ryjówkowatych, które ze względu na swój myszowaty wygląd są
często mylone z myszami.
Nietoperze : nocek duży (Myotis myotis), nocek Natterera (Myotis Nattereri), nocek rudy (Myotis
daubentoni) z racji swej pożyteczności są prawnie chronione. Zasiedlają dziuple a także żyją w umieszczonych na drzewach budkach lęgowych i wykazują silny stopień antropofilności.
Z rzędu drapieżnych (Carnicora) do psomatych (Canidae), łasicowatych (Mustelidae) i kotowatych (Filidae) należą : lis (Vulpes vulpes), borsuk (Males males), kuna leśna (Martes martes) i tchórz (Mustela sputorius). Nowym przybyszem jest jenot (Nyctereutes procyonoides). Z rzędu parzystokopytnych (Artiodactyla) do
gatunków łownych należą przedstawiciele zwierzyny grubej : dzik (Sus scrofa), sarna (Capreolus capreolus)
i jeleń (Cervus elaphus) [68, 101].
2.9. Ocena istniejących źródeł skażeń i zagrożeń środowiska
2.9.1. Zanieczyszczenia powietrza
Brak stacji monitoringu zanieczyszczeń powietrza stanowi obiektywną trudność w ocenie jakości
powietrza.
Na podstawie wyników pomiarów zanieczyszczeń powietrza w Pilźnie, Dębicy i Tarnowie można
oceniać stopień zanieczyszczenia powietrza, gdyż w większości pochodzą one z emitorów, zlokalizowanych
poza terenem gminy. Podstawowe zanieczyszczenia powietrza dwutlenkiem siarki, dwutlenkiem azotu, pyłem zawieszonym i opadem pyłu wykazują w ostatnim dziesięcioleciu spadek poniżej 50% dopuszczalnych
stężeń Da [81].
Równocześnie z pomiarami opadu pyłu prowadzone są badania opadu metali ciężkich: kadmu i ołowiu. Zakres oznaczonych wielkości kadmu w opadzie, średni w roku nie przekroczył 5% Da. Maksymalna
zawartość ołowiu w opadzie była niższa od dopuszczalnej i nie przekroczyła 30% Da.
Dobre przewietrzanie i przewaga wiatrów południowych korzystnie wpływa na warunki aerosanitarne.
15
2.9.2. Degradacja powierzchni ziemi przez ruchy masowe i erozję oraz antropogeniczne zmiany rzeźby terenu
Ruchy masowe (osuwanie, obrywanie, spełzywanie, spływ pokryw zwietrzelinowych) i erozji wód
płynących (mechaniczne niszczenie skał i gleby, rozcinanie, żłobienie, spłukiwanie), są głównymi procesami
morfodynamicznymi w ewolucji rzeźby terenu [101].
Ruchy masowe w powiązaniu z erozją wód opadowych i płynących powodują deformacje powierzchni ziemi, degradują i dewastują gleby, niszczą infrastrukturę techniczną, drogi i budynki. Możliwości
ograniczania szkód materialnych ruchów masowych i erozji są niewielkie.
Degradacja gruntów na terenach osuwisk skutkuje utrudnieniami w ich uprawie, utratą zdolności produkcyjnych użytków rolnych, obniżeniem klasy bonitacyjnej gleb i zmianami użytkowania (np. grunty orne zamieniane są na pastwiska lub pod zalesienia).
Osuwiska czynne bezpośrednio zagrażają drogom, budynkom i rurociągom, pośrednio gazociągowi
DN 700 [101] (Rys.1).
W strefie potencjalnego zagrożenia, czynnego osuwiska w Słotowej, przy jego dalszym powiększaniu, może znaleźć się odcinek projektowanego gazociągu DN 700 w km 16+400 do km 16+700 [101],
(Rys.1, ark.2).
Przeważająca część powierzchni terenów objętych projektem m.p.z.p. w różnym stopniu zagrożona
jest ruchami masowymi i erozją. Stopień zagrożenia uwarunkowany jest nachyleniem (spadkiem) terenu, rodzajem gruntu, warunkami hydrogeologicznymi, rodzajem roślinności (upraw), antropogenicznymi formami
terenu (skarpy, wkopy, nasypy, wąwozy drogowe i groble), oraz gęstością cieków naturalnych, źródlisk i rowów. Większym stopniem zagrożenia objęty będzie teren zrekultywowany w pasie montażowym gazociągu
(Rys.1).
● Klasyfikacja stoków zagrożonych ruchami masowymi i erozją:
— średni spadek poniżej 5%: brak zagrożeń;
— średni spadek 5% - 10%: słabe zagrożenie słabe spełzywanie,
erozyjne bruzdowanie;
— średni spadek 10% - 15%: duże zagrożenie silne spełzywanie,
silne bruzdowanie, osuwanie;
— średni
spadek
15%
-
71%:
bardzo
duże
zagrożenie,
bardzo
silne
spełzywanie,
zmywanie i osuwanie.
— średni spadek powyżej 71% (35°): największe zagrożenie erozją i ruchami masowymi (obrywaniem i odpadaniem).
Czynnikiem decydującym o aktywności ruchów masowych i erozji są opady atmosferyczne (deszcze
nawalne i rozlewne) o dużym natężeniu i czasie trwania oraz wiosenne roztopy.
2.9.3. Źródła zanieczyszczeń gleb, wód powierzchniowych i podziemnych
Główne źródła zanieczyszczeń:
— gospodarstwa domowe (ścieki, śmieci i odpady),
16
— niewłaściwe nawożenie i środki ochrony roślin,
— środki chemiczne zimowego utrzymania dróg i zanieczyszczenia komunikacyjne.
Odłogowanie gruntów rolnych skutkuje postępującym procesem renaturalizacji gleb w powiązaniu z
sukcesją roślinności ruderalnej i świadczy o dużej zdolności do regeneracji gleb, flory i fauny, wpływa pośrednio na ograniczenie zanieczyszczeń wód powierzchniowych i podziemnych.
3. Prawna ochrona zasobów przyrodniczych i kulturowych
3.1. Zasoby przyrody i krajobrazu podlegające ochronie na podstawie ustawy
z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody
Na obszarach objętych projektem m.p.z.p. nie występują obszary i obiekty objęte formami ochrony
określonymi w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody [8].
Najbliższy obszar Natura 2000 Wisłoka z dopływami (PLH 180046) Dyrektywa Siedliskowa odległy
jest o 6 km do 13 km.
W inwentaryzacji przyrodniczej wykonanej na potrzeby postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko gazociągu DN 700 Strachocina – Pogórska Wola stwierdzono pospolitą na łąkach, odłogach i miedzach centurią pospolitą (Centaurium crythraea) podlegającą w Polsce ochronie ścisłej [101, 102].
Na terenach przylegających do trasy planowanego gazociągu DN 700 stwierdzono występowanie 15
gatunków ptaków objętych ścisłą ochroną, w tym 5 gatunków to ptaki ujęte w Załączniku 1 Dyrektywy Ptasiej: błotniak stawowy (Cirkus aeruginosus), rybitwa rzeczna (Sterna hirundo), zimorodek (Alcedo atthis),
dzięcioł zielonosiwy (Picus canus). gąsiorek (Lanius collurgio) [102].
3.2. Ochrona gruntów rolnych i leśnych
Zasady ochrony gruntów rolnych i leśnych reguluje ustawa o ochronie gruntów leśnych i rolnych z
dnia 3 lutego 1995 r. [5].
Ochrona gruntów rolnych polega na ograniczaniu przeznaczenia ich na cele nierolnicze, zapobieganiu procesom degradacji i dewastacji gruntów rolnych oraz szkodom w produkcji rolniczej, powstającym
wskutek działalności nierolniczej, rekultywacji i zagospodarowaniu gruntów na cele nierolnicze, zachowaniu
torfowisk i oczek wodnych jako naturalnych zbiorników wodnych.
Użytki rolne z glebami klas I-III pochodzenia mineralnego, które w świetle w/w ustawy podlegają
szczególnej ochronie, jeżeli ich zwarty obszar projektowany do przeznaczenia na cele nierolnicze przekracza 0,5 ha, wymaga zgody Ministra Rolnictwa. Natomiast przeznaczenie na cele nierolnicze i nieleśne użytków rolnych klasy IV jeżeli ich zwarty obszar przekracza 1 ha, a także użytków rolnych klas V-VI pochodzenia organicznego (torfowe i murszowe), torfowisk i oczek wodnych, a także lasów ochronnych i pozostałych
gruntów leśnych – wymaga zgody Wojewody. Użytków rolnych z glebami klasy I-III pochodzenia organicznego (mursze i torfy), nie można przeznaczać na cele nierolnicze [5].
Na obszarach objętych projektem m.p.z.p. nie występują gleby klasy I i II oraz gleby pochodzenia
organicznego [101].
3.3. Ochrona zasobów dziedzictwa kulturowego
17
Tereny objęte projektem m.p.z.p. pozbawione są obiektów kubaturowych. Nie ma zatem obiektów
wpisanych do rejestru zabytków i stref ochrony konserwatorskiej. W granicach planu występują dwa stanowiska archeologiczne.
4. Ocena potencjalnych zmian w środowisku przy braku realizacji ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Obszary objęte projektem m.p.z.p. stanowią użytki rolne i lasy. Zmiany w środowisku przyrodniczym
uwarunkowane są procesami naturalnymi (ruchy masowe, erozja wodna i eoliczna), na które częściowo ma
wpływ człowiek. Wylesienia na stokach silnie nachylonych i stromych (powyżej 15%), uprawa gruntów, orka
na stokach sprzyja wzrostowi erozji gleb, spełzywaniu, zmywaniu i osunięciom ziemi. Odłogowanie gruntów,
trwałe wyłączanie ich z produkcji sprzyja sukcesji roślinności ruderalnej i leśnej, co hamuje natężenie erozji
gleb i ogranicza spełzywanie wierzchnich warstw gleby. Duże spadki zboczy powyżej 20%, w powiązaniu z
budową geologiczną i nawodnieniem podłoża, sprzyjają rozwojowi ruchów masowych, szczególnie groźnych
ze względu na szkody osuwisk.
Osuwiska aktywizowały się i będą się aktywizować po opadach nawalnych lub rozlewnych o dużym
natężeniu. Procesy te tylko w małym stopniu mogą być ograniczane. Z tych względów nie należy lokalizować
obiektów liniowych i kubaturowych na terenach osuwiskowych i bezpośrednio zagrożonych ruchami masowymi.
W ostatnich kilkudziesięciu latach postępuje proces wyłączania gruntów z produkcji rolnej ze względów ekonomicznych i zmiany zawodów właścicieli gruntów. Środowisko przyrodnicze ma dużą zdolność do
regeneracji. Na grunty odłogowane wkracza sukcesja roślinności ruderalnej, naturalnych zakrzewień i zadrzewień, która nie prowadzi do najkorzystniejszych efektów przyrodniczych. Sukcesja naturalna przez wiele
lat skutkuje zubożeniem biocenoz i ekosystemów ograniczając bioróżnorodność flory i fauny [32, 33, 101].
5. Analiza i ocena ustaleń projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
5.1. Cele projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz
powiązania z innymi dokumentami
Głównym celem projektu m.p.z.p. jest wprowadzenie gazociągu wysokoprężnego DN 700, 8,4 Mpa
relacji Strachocina – Pogórska Wola wraz z infrastrukturą techniczną niezbędną do jego obsługi. Wzdłuż gazociągu ułożona zostanie linia światłowodowa, która będzie wykorzystywana do sterowania pracą gazociągu, monitorowania ochrony katodowej oraz w przyszłości strefy kontrolowanej gazociągu o szerokości 12 m
(6m + 6m). Zastosowane technologie umożliwią również ochronę gazociągu przed ingerencją stron trzecich.
Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jako akt prawa miejscowego ma powiązania w zakresie zgodności z kierunkami zagospodarowania przestrzennego określonymi w obowiązującym Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Pilzno w zakresie przeznaczenia i użytkowania gruntów oraz powiązań przyrodniczych.
18
Wprowadzenie na tereny rolne i leśne gazociągu wysokoprężnego DN 700 wymagało przeprowadzenia procedury zmiany dotychczas obowiązującego Studium przyjętego uchwałą Nr XXIX/173/2000 Rady
Miejskiej w Pilźnie z dnia 28 grudnia 2000 r. Uchwałę w sprawie zmiany Studium Nr III/11/10 z dnia 17 grudnia 2010 r. podjęła Rada Miejska w Pilźnie.
Projekt m.p.z.p. uwzględnia uwarunkowania przyrodniczej przydatności terenów dla rozwoju różnych
funkcji użytkowych oraz wnioski dotyczące budowy gazociągu na terenach zagrożonych ruchami masowymi
i erozją zawarte w opracowaniu ekofizjograficznym [101].
5.2. Zapisy ustaleń projektu planu
Oznaczenie
Planowane przeznaczenia
Dotychczasowe użytkowanie
R
Tereny rolnicze
Użytki rolne
Tereny zieleni naturalnej
Odłogi, sukcesja roślinności ruderalnej
ZL
Tereny lasów
Grunty leśne
WS
Teren wód powierzchniowych
Ciek z obudową biologiczną
KDW
Teren drogi wewnętrznej
Droga polna
ZR
KDD
G
Teren drogi publicznej
(klasy D – dojazdowej)
Tereny infrastruktury technicznej gazowniczej
Gazociąg DN 700, 8,4 Mpa)
Droga gminna
Grunty rolne i leśne
Projekt planu wyznacza tereny infrastruktury technicznej gazowniczej symbolami 1G, 2G, 3G, 4G,
5G, 6G i 7G z podstawowym przeznaczeniem pod przesyłowy gazociąg wysokoprężny DN 700 wraz z
obiektami, urządzeniami i towarzyszącą infrastrukturą techniczną, w tym światłowodem. Strefa kontrolowana
gazociągu po zakończeniu budowy mieć będzie szerokość na gruntach rolnych 12 m (6m + 6m), a na gruntach leśnych 4 m, tj. po 2 m od osi gazociągu. Na użytkach rolnych, po zakończeniu budowy, nie wprowadza
się ograniczeń w rolniczym użytkowaniu. Na terenach leśnych w strefie kontrolowanej (4m) obowiązywać
będzie zakaz nasadzeń zieleni wysokiej (Rys.1).
Drugą zmianą w dotychczasowym użytkowaniu gruntów jest wprowadzenie terenów zieleni naturalnej oznaczonych na rysunku planu 1ZR, 2ZR, 3 ZR, 4ZR, 5ZR, 6ZR, 7ZR, 8ZR i 9ZR z podstawowym przeznaczeniem pod niską zieleń naturalną. Dotychczas były to grunty orne, łąki i pastwiska klasy IV i V od wielu
lat odłogowane, na które wkroczyła sukcesja roślinności ruderalnej (Rys.1).
5.3. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne w realizacji projektu
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w szczególności
dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia
16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody
Planowana budowa gazociągu wysokiego ciśnienia DN 700, którą wprowadza projekt m.p.z.p. realizowana będzie na terenach nie objętych ochroną prawną i nie stwarza istotnych problemów w użytkowaniu
terenów w strefie kontrolowanej.
19
5.4. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym,
wspólnotowym i krajowym oraz sposoby w jakich te cele i inne problemy
środowiska zostały uwzględnione podczas opracowania projektu planu
Poprawie stanu jakości środowiska i bioróżnorodności w krajobrazie służyć będzie wprowadzenie w
projekcie m.p.z.p. na gruntach odłogowanych terenów zieleni naturalnej (ZR), co zmniejszy stopień antropogenicznego odkształcenia krajobrazu.
6. Analiza i ocena skutków realizacji ustaleń projektu planu, przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie,
pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe, długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne,
na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność
tego obszaru, a także na środowisko
Planowany gazociągu wysokiego ciśnienia DN 700, 8,4 Mpa zgodnie z Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących potencjalne znacząco oddziaływać na
środowisko (Dz.U. Nr 213, poz.1397) należy do przedsięwzięć mogących potencjalne znacząco oddziaływać
na środowisko (§3, ust.1, p.33). Stosownie do postanowień Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku (…), art.59, ust.1, p.2, przedsięwzięcie to wymaga uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (Dz.U. Nr 199, poz.1227).
Ocena skutków realizacji ustaleń projektu planu dotyczy głównie etapu realizacji inwestycji [103].
6.1. Oddziaływania na obszar Natura 2000
Realizacja ustaleń projektu planu nie będzie oddziaływać negatywnie na obszar Natura 2000 – „Wisłoka z dopływami” [101].
6.2. Emisja do powietrza
Emisja zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego z terenu budowy gazociągu związana będzie z
ruchem pojazdów samochodowych i pracą maszyn budowlanych (spalanie oleju napędowego, spawanie odcinków gazociągu). Krótki czas emisji na poszczególnych odcinkach budowy nie wpłynie znacząco na stan
higieny atmosfery poza pasem montażowym 22 m (Rys.1).
20
6.3. Emisja hałasu
Źródłem emisji hałasu będą maszyny budowlane: oddziaływanie bezpośrednie, krótkoterminowe
związane z postępem prac, średnio 200-300 m / dzień. Moce akustyczne maszyn przy układaniu rur gazociągu: koparka 108 dB, spycharka 108 dB, spawarka 97 dB, szlifierka kątowa 92 dB, żuraw boczny 105 dB.
Przekroczony poziom dźwięku 65 dB wystąpi w pasie montażowym w zasięgu do 25 m od rurociągu. Hałas
emitowany z samochodów ciężarowych dowożących materiały będzie krótkotrwały. Emisja hałasu nie będzie
oddziaływać na ludzi poza pasem montażowym [17].
6.4. Emisja odpadów
W trakcie budowy powstawać będą odpady niebezpieczne i inne określone w załączniku do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. (Dz.U. Nr 112, poz.1206). Będą to: farby, lakiery,
kleje, szczeliwa, odpady spawalnicze i zużyte elektrody, odpady z papieru, tektury, tworzyw sztucznych,
drewna i metali oraz płuczka wiertnicza, odpady betonu, ceramiki, fragmenty kabli, odpadów materiałów izolacyjnych i odpady komunalne. Odpady nie będą magazynowane, odbierane będą przez wyspecjalizowane
podmioty gospodarcze [9].
6.5. Emisja ścieków
Zaplecze budowy będzie wyposażone w przenośne urządzenia sanitarne (kabiny typu Toi-Toi, sanitariaty kontenerowe).
● Eksploatacja gazociągu nie będzie powodować emisji zanieczyszczeń do atmosfery, nie
wystąpi emisja hałasu, ścieków i odpadów [103].
6.6. Przekształcenia powierzchni ziemi i gleb
Przekształcenia powierzchni ziemi i degradacja gleb związane będą z okresem budowy gazociągu,
obejmą pas montażowy o szerokości nie większej niż 22 m.
Dla ochrony gruntów rolnych przed degradacją, przed przystąpieniem do prac ziemnych zebrana
będzie warstwa humusu w pasie montażowym i zabezpieczona przed zmieszaniem z pozostałą masą ziemną z wykopów. Głębokość wykopu określa się na około 2,0 do 2,2 m. Po zakończeniu budowy odłożona
wcześniej warstwa humusu zostanie rozplantowana, a teren przywrócony zostanie do stanu pierwotnego.
Zwałowanie gleb, zwłaszcza klasy III chronionej i ponowna rekultywacja po zakończeniu budowy,
spowoduje obniżenie wartości użytkowych gleb i urodzajności.
Po zakończeniu prac nie będą wprowadzane ograniczenia w rolniczym użytkowaniu terenu rolnego
w pasie montażowym.
Drogi, dojazdy do posesji, ogrodzenia, brzegi cieków, groble, zbocza, elementy zagospodarowania
terenu uszkodzone i naruszone w wyniku budowy będą natychmiast po jej zakończeniu odbudowane i odtwarzane zgodnie z wymaganiami prawa, w uzgodnieniu z właścicielami, zarządcami i organami administracji. Drogi technologiczne w pasie montażowym (oraz tymczasowe drogi dojazdowe do pasa montażowego),
utwardzane płytami betonowymi zostaną rozebrane, a grunty przywrócone zostaną do stanu wyjściowego.
21
Trasa gazociągu przebiega przez tereny o znacznych deniwelacjach i spadkach powyżej 15%, gdzie
występuje zagrożenie ruchami masowymi i erozją wód opadowych, co przedstawiono w opracowaniu ekofizjograficznym [101].
Na trasie gazociągu znajdują się skarpy i odcinki stoków o spadkach powyżej 71% (35°) stanowiące
duże zagrożenie ruchami masowymi, w szczególności spełzywaniem i erozją wód powierzchniowych.
Erozją wód opadowych w czasie deszczy nawalnych o dużym natężeniu lub rozlewnych, potencjalnie zagrożony będzie pas gruntów nad zasypanym wykopem, który na terenach leśnych i zadrzewionych
pozostanie bez drzew i krzewów o szerokości 4 m (zagrożenie pośrednie, wtórne). Skutkiem gwałtownej
erozji liniowej mogą być głębokie erozyjne rozmycia gruntu nad gazociągiem, które skutkować będą degradacją gleby i szkodami w uprawach rolnych [101].
Odcinki gazociągu zagrożone wzmożoną erozją i ruchami masowymi na stokach o spadkach powyżej
15% oznaczone zostały na rysunku projektu planu (Rys.1, ark.1 i ark.2).
6.7. Wody powierzchniowe i podziemne
Wykonanie wykopu pod planowany gazociąg może spowodować krótkoterminowe przerwanie ciągów drenarskich w obszarach zmelioryzowanych i obniżenie zwierciadła wód gruntowych. Zniszczone w
trakcie budowy gazociągu ciągi drenarskie zostaną odbudowane i przywrócone do stanu poprzedniego. Wykop gazociągu zostanie zasypany mechanicznie tylko na części gazociągu. Nie będzie zasypywany mechanicznie w miejscach skrzyżowań z drenami. Miejsca te będą zasypywane ręcznie po ułożeniu drenów,
względnie po ich przeprojektowaniu. Przekroczenia cieków małych wykonane będą metodą wykopu otwartego.
W czasie budowy gazociągu mogą miejscowo, sporadycznie wystąpić zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych przez smary i oleje wyciekające z maszyn i pojazdów (ilości minimalne).
6.8. Oddziaływania na różnorodność biologiczną
Znaczące oddziaływania bezpośrednie na różnorodność biologiczną na gruntach leśnych i rolnych
związane będą z okresem budowy gazociągu. Obejmą one pas terenu pasa montażowego (odhumusowanie, wykop, układka, spawanie, transport, itd.) o szerokości około 22 m na gruntach rolnych, a na terenach
leśnych szerokość pasa montażowego będzie maksymalnie ograniczona i wynosić będzie około 17 m. W
pasie o tej szerokości przewiduje się wykonanie niezbędnej wycinki drzew i krzewów. Dojazd do pasa montażowego odbywać się będzie z istniejących dróg. W szczególnych przypadkach z braku istniejących dróg,
drogi technologiczne w okresie realizacji budowy gazociągu zniszczą istniejącą szatę roślinną. Po zakończeniu budowy w ramach prac rekultywacyjnych przywrócony zostanie stan poprzedni.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 30 lipca 2001 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe, wyznaczona zostanie strefa kontrolowana – obszar po
obu stronach osi gazociągu, w którym operator sieci gazowej podejmuje czynności w celu zapobieżenia
działalności mogącej mieć negatywny wpływ na trwałość i prawidłową eksploatację gazociągu. W strefie
kontrolowanej nie mogą być wznoszone budynki i magazyny, nie można sadzić drzew i podejmować żadnej
działalności mogącej zagrozić trwałości gazociągu podczas jego eksploatacji. Dla gazociągu wysokiego ciśnienia DN 700 MOP 8,4 Mpa szerokość strefy kontrolowanej, której linia środkowa pokrywa się z osią ga-
22
zociągu, wynosi 12 m. W przecinkach leśnych powinien być wydzielony pas gruntu, o szerokości po 2m z obu
stron osi gazociągu bez drzew i krzewów (Dz.U. Nr 97/2001, poz.1055), [22].
Prace budowlane spowodują ograniczenie powierzchni użytków zielonych i agrocenoz, co w powiązaniu z hałasem powodować będą okresowe wypłoszenie zwierząt z siedlisk w czasie realizacji inwestycji.
6.9. Ocena zmian w krajobrazie
Realizacja planowanego gazociągu nie spowoduje zmian w krajobrazie po zakończeniu budowy. Minimalne zmiany wystąpią na terenach leśnych, gdzie wzdłuż gazociągu zachowany zostanie pas gruntu o
szerokości 4 m bez drzew i krzewów (przecinka), co ułatwi zwierzętom wędrówki między różnymi siedliskami
(pozytywne oddziaływanie).
6.10. Oddziaływania na zdrowie ludzi
Inwestycja którą wprowadza projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, gazociąg wysokoprężny nie będzie negatywnie oddziaływać na zdrowie ludzi. Minimalne, krótkotrwałe oddziaływania będą związane z pracą maszyn (koparek), w czasie budowy. Dotyczą one hałasu i spalin w bezpośrednim otoczeniu i oddziaływać będą na pracowników (operatorów) maszyn w pasie montażowym o szerokości 22 m (Rys.1).
6.11. Klimat lokalny
Realizacja ustaleń projektu m.p.z.p. nie będzie mieć wpływu na pogorszenie warunków aerosanitarnych, topoklimatycznych i klimatu lokalnego.
6.12. Zasoby naturalne
Zasoby naturalne obejmują bogactwa naturalne: złoża kopalin, wody i lasy. Do złóż kopalin należą:
surowce mineralne, dzielą się one na podstawowe i pospolite [7]. W obszarach objętych projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie zostały udokumentowane zasoby surowców mineralnych
w utworach czwartorzędowych i trzeciorzędowych.
Po zakończeniu prac rekultywacyjnych na gruntach leśnych w strefie kontrolowanej o szerokości 4 m
ograniczone będzie zalesienie (Rys.1), [22].
6.13. Zabytki i dobra materialne
Obszar m.p.z.p. pozbawiony jest obiektów kubaturowych o różnych funkcjach użytkowych z infrastrukturą techniczną. Nie ma zatem obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków objętych ochroną konserwatorską. Stanowiska archeologiczne, występujące w granicach planu utrzymuje się do ochrony.
W terenach stanowisk, podczas prowadzenia prac ziemnych związanych z robotami budowlanymi, obowiązuje nadzorowanie prac przez osobę uprawnioną do prowadzenia badań archeologicznych.
6.14. Nadzwyczajne zagrożenia środowiska na skutek awarii gazociągu
23
Gazociąg wysokoprężny jest potencjalnym źródłem zagrożenia dla najbliższego otoczenia z uwagi
na możliwość wystąpienia awarii. Gaz jest paliwem łatwopalnym, co wiąże się z pewnym ryzykiem. Pomimo
zastosowania nowoczesnych technologii spełniających Polskie Normy, Normy Zakładowe oraz Standardy
OPG Gaz-System S.A., nie można całkowicie wykluczyć wystąpienia awarii mechanicznych. Awarie te mogą
być związane przede wszystkim z rozszczelnieniem gazociągu. Może to prowadzić do wybuchu oraz pożaru.
Sytuacje te występują jednak bardzo sporadycznie ze względu na charakter inwestycji, która wymaga częstego i dokładnego monitoringu w celu zapewnienia bezpieczeństwa eksploatacji.
Pośrednie, skumulowane nadzwyczajne zagrożenie wybuchem może zaistnieć na skutek uszkodzenia gazociągu przez osuwisko w Słotowej w km 16+400 do km 17+000. Aktualnie, jak wykazano w opracowaniu ekofizjograficznym, osuwisko czynne w Słotowej nie zagraża projektowanej trasie gazociągu. Nie
można wykluczyć w przyszłości jego dalszego powiększania. Osuwisko w Słotowej położone w pobliżu projektowanego gazociągu DN 700 MOP 8,4 Mpa winno być objęte monitoringiem dla zapewnienia bezpieczeństwa i jego ochrony [101], (Rys.1).
6.15. Delimitacja obszarów znaczącego oddziaływania gazociągu w czasie realizacji inwestycji i zagrożeń ruchami masowymi w okresie eksploatacji
Prognozowane znaczące oddziaływania na środowisko, jak wcześniej wykazano, wystąpią w czasie
realizacji przedsięwzięcia na obszarze pasa montażowego o szerokości 22 m na terenach otwartych (użytki
rolne) i 17 m na gruntach leśnych.
Teren pasa montażowego po zakończeniu budowy (zasypaniu wykopu i rekultywacji), zagrożony
będzie wzmożoną erozją wód opadowych, rozmywaniem, spływami ziemno – błotnymi i osuwaniem na stokach o spadkach powyżej 15%. Na rysunku planu oznaczono także potencjalną strefę zagrożeń przez osuwisko czynne w Słotowej (Rys.1, ark.2).
6.16. Informacja o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko
Realizacja ustaleń m.p.z.p. wyklucza wszelkie oddziaływania transgraniczne na etapie realizacji
przedsięwzięcia jak i eksploatacji oraz ewentualnej likwidacji.
7. Rozwiązania zapobiegające, ograniczające i kompensujące negatywne oddziaływanie na środowisko mogące być rezultatem realizacji
ustaleń projektu planu
● Wprowadzona przez projekt m.p.z.p. zmiana dotychczasowego użytkowania odłogowanych gruntów ornych na tereny zieleni naturalnej (ZL) jest formą kompensacji przyrodniczej, korzystnie
wpłynie na bioróżnorodność i równowagę przyrodniczą. Ponadto trwałe użytki zielone i zadrzewienia wpływają na ograniczenie erozji gleby.
● Planowane jest ułożenie wzdłuż gazociągu linii światłowodowej, która będzie wykorzystywana do
sterowania pracą gazociągu, monitorowania ochrony katodowej i strefy kontrolowanej gazociągu.
24
Monitoring ten umożliwi ochronę gazociągu, rejestrując ruchy masowe gruntów w fazie początkowej, które w obserwacjach powierzchniowych trudno stwierdzić [103].
8. Propozycje rozwiązań alternatywnych do rozwiązań zawartych w projekcie m.p.z.p. sprzyjające ochronie środowiska
Ustalenia projektu planu nie będą skutkować w okresie eksploatacji gazociągu wysokoprężnego DN
700, 8,4 Mpa relacji Strachocina – Pogórska Wola, na obszarach objętych planem, oddziaływaniami negatywnymi (wyłączając nadzwyczajne awarie). Z tych względów nie zaproponowano rozwiązań alternatywnych.
9. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji ustaleń planu oraz częstotliwość jej przeprowadzania
● Eksploatacja gazociągu wysokoprężnego DN 700, 8,4 objęta zostanie całodobowym monitoringiem przez Operatora.
● Okresowo będą przeprowadzane prace konserwacyjne.
● Prace montażowe rurociągu objęte będą także nadzorem przyrodniczym.
● Urząd Gminy w Pilźnie dokonywać będzie raz w roku oceny realizacji ustaleń planu, uwzględniając wyniki monitoringu środowiska prowadzonego przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie, a także wyniki monitoringu prowadzonego przez Operatora gazociągu.
● Ocena realizacji ustaleń planu winna zawierać wyniki pokontrolne z wizji terenowej z udziałem
geologa – przedstawiciela Starostwa Powiatowego w Dębicy i sołtysów miejscowości w celu
określenia terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi (aktualizacja zasięgu osuwisk).
● W lokalnym monitoringu terenów zagrożonych erozją i osuwiskami należy wykorzystać obserwacje mieszkańców.
● Informacje dotyczące stwierdzenia bezpośredniego zagrożenia osuwiskami strefy kontrolowanej
gazociągu, Urząd Miejski w Pilźnie winien niezwłocznie przekazać Operatorowi gazociągu.
10. Streszczenie w języku niespecjalistycznym
Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń projektu miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego terenów położonych w miejscowościach Łęki Górne, Zwiernik oraz Słotowa, gmina Pilzno,
przeznaczonych pod planowany gazociąg przesyłowy, wysokoprężny DN 700 relacji Strachocina – Pogórska
Wola.
Prognoza oparta została na unormowaniach prawnych, publikacjach i opracowaniach dokumentacyjnych zestawionych w rozdziale 11.
Obszary objęte projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego położone są w południowej części gminy Pilno, na Pogórzu Ciężkowickim w Karpatach. W budowie geologicznej podstawowymi skałami są piaskowce, łupki, wapienie, iłowce, mułowce, iły i piaski, które w czasie ruchów górotwórczych zostały sfałdowane i przesunięte ku północy. Pod względem tektonicznym (ułożenie warstw skalnych),
25
występuje na tym obszarze tzw. „górotwór fliszowo-mioceński”. Skały osadowe i przeobrażone tego górotworu przykryte są osadami czwartorzędowymi ostatniego miliona lat w dziejach Ziemi. Należą do nich: gliny
piaszczysto-ilaste, gliny pylaste i lessowate. Źródła na Pogórzu występują rzadko i mają małą wydajność,
3
poniżej 0,5 m /h.
Rzeźba Pogórza ma cechy rzeźby wyżynnej. Płaskie garby wzniesień i wierzchowin sięgają do wysokości 290-380 m n.p.m. Rozcięte są głębokimi dolinami potoków, dopływów Wisłoki.
Zwietrzeliny ilasto-piaszczyste na stokach wzniesień o nachyleniu powyżej 10% zagrożone są rozcinaniem i rozmywaniem przez wody opadowe, a po nasiąknięciu wodą podatne są na spełzywanie i osuwanie. Liczne są osuwiska, które aktywizują się po nawalnych opadach. Osuwiska deformują powierzchnię
ziemi, niszczą uprawy, zagrażają drogom i budynkom.
Klimat północnych rubieży Pogórza ma cechy klimatu umiarkowanie ciepłego. Średnia temperatura
lipca 18°C, lutego -3,1°C, średnia roczna 8°C. Średnie roczne opady wynoszą 734 mm. Maksymalne opady
występują w czerwcu, najniższe w lutym. Długość okresu wegetacyjnego 210-220 dni. Przeważają wiatry południowe.
Na Pogórzu przeważają gleby gliniaste, lessowate i piaszczysto-ilaste III i IV klasy bonitacyjnej.
W krajobrazie przeważają użytki rolne, lasy tworzą kilka kompleksów w grzbietowej partii wzgórz. Z
dolinach potoków zachowały się zadrzewienia wierzbowo-topolowo-olchowe. Zadrzewienia wchodzą także
na grunty odłogowane. Źródłami zanieczyszczeń gleb, wód podziemnych i powierzchniowych są: ścieki i odpady z gospodarstw domowych, nawożenie gruntów, środki ochrony roślin i zanieczyszczenia komunikacyjne.
Zapisy ustaleń projektu planu
R
— tereny rolnicze
ZR
— tereny zieleni naturalnej
ZL
— tereny lasów
WS
—teren wód powierzchniowych
KDW
— teren drogi wewnętrznej
KDD
— teren drogi publicznej
G
—tereny infrastruktury technicznej gazowniczej
Wprowadzone do planu tereny zieleni naturalnej (ZR) dotychczas stanowiły odłogi, częściowo zakrzaczone.
Tereny objęte planem nie są objęte ochroną przyrody. Planowany gazociąg wysokiego ciśnienia relacji Strachocina – Pogórska Wola przebiegać będzie przez tereny o dużym nachyleniu zboczy, które zagrożone są erozją (rozcinaniem i zmywaniem gleby) i osuwiskami, które mogą w przyszłości zagrażać gazociągowi, zwłaszcza w pobliżu osuwiska w Słotowej (Rys.1, ark.2).
Gazociąg po wybudowaniu nie będzie oddziaływać na pogorszenie stanu środowiska (powietrza,
wody, gleby, uprawy, rośliny i zwierzęta oraz ludzi). Zanieczyszczenia powietrza, wody i gleb oraz hałas wystąpią w czasie budowy gazociągu i obejmą teren budowy o szerokości około 22 m. Gleba w czasie wykonywania wykopu będzie odkładana na zwale i ponownie po ułożeniu rurociągu zostanie rozplantowana w celu dalszego użytkowania. Zasypany świeży wykop na zboczach będzie zagrożony rozmyciem i osuwaniem,
zwłaszcza na gruntach ornych.
Gazociąg w czasie eksploatacji może stanowić nadzwyczajne zagrożenie awarią i wybuchem, co
jest mało prawdopodobne ze względu na zabezpieczenia techniczne i ułożoną wzdłuż gazociągu linię światłowodową, która rejestrować będzie także ruchy gruntu przez cały czas.
26
Urząd Miejski w Pilźnie corocznie oceniać będzie realizację planu z uwzględnieniem analizy stanu
zagrożeń osuwiskami na terenach objętych planem w Łękach Górnych, Słotowej i Zwierniku na podstawie
obserwacji mieszkańców i specjalistów w czasie wizji w terenie.
27
11. Wykaz materiałów źródłowych
Akty prawne, publikacje i opracowania dokumentacyjne
A. Akty prawne
[1]
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania
na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227).
[2]
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U.
Nr 80, poz. 717 z późn. zm.).
[3]
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie opracowań ekofizjograficznych (Dz.U. Nr 155, poz.1298).
[4]
Ustawa z dnia 28 września 1991 roku o lasach. (Dz. U. Nr 101, poz. 444)
Tekst jednolity : Dz.U. Nr 56/2000, poz.679 z późniejszymi zmianami.
[5] Ustawa z dnia 3 lutego 1995 roku o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. Nr 16,
poz.78 z późniejszymi zmianami).
[6]
Ustawa z dnia 14 lutego 2003 r. o zmianie ustawy o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesienia oraz ustawy Prawo ochrony środowiska
(Dz.U. Nr 46, poz.392).
[7]
Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze
(Dz.U. z 2005r. Nr 228, poz.1947 z późniejszymi zmianami).
[8]
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. Nr 92, 2004 r., poz. 880 oraz z
2005 r. Nr 113, poz.954 i Nr 130, poz.1087, z późn. zm.).
[9]
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku o odpadach
( Dz.U. Nr 62, poz.628 z późniejszymi zmianami ).
[10]
Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne
(Dz.U. Nr 115, poz.1229 z późniejszymi zmianami ).
[11]
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska
(Dz.U. Nr 62, poz.627 z późniejszymi zmianami ).
[12]
Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy – Prawo ochrony środowiska,
ustawy o odpadach, o zmianie niektórych ustaw
(Dz.U. Nr 100, poz. 1085).
28
[13]
Ujednolicony tekst ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
Nowela z dnia 27 marca 2003 r.
(weszła w życie 11 lipca 2003 r., Dz.U. Nr 80, poz.718 z p.zm.)
[14]
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko
(Dz.U. 2010, Nr 213, poz.1397).
[15]
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 maja 2005 r. w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, wymagających ochrony w formie wyznaczania obszarów Natura 2000
(Dz.U. Nr 94, poz.795).
[16]
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 września 1998 r. w
sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych
(Dz.U. Nr 126, poz.839).
[17]
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku
(Dz.U. 2007, Nr 120, poz.826).
[18]
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi
(Dz.U. Nr 165, poz.1359).
[19]
Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie
(Dz.U. Nr 75, poz.493).
[20]
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 201, poz.1237).
[21]
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko
występujących zwierząt objętych ochroną prawną
(Dz.U. Nr 94, poz.795).
[22]
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 lipca 2001 r w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe
(Dz. U. Nr 97/2001, poz. 1055).
[23]
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania
tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883).
[24]
Rozporządzenie nr: 23/96 Wojewody Tarnowskiego z dnia 28 sierpnia 1996 roku w sprawie
ustanowienia obszarów chronionego krajobrazu województwa tarnowskiego. Dziennik
Urzędowy Województwa Tarnowskiego nr 10 z dnia 6 września 1996 roku, poz. 60.
29
Rozporządzenie nr: 73/05 Wojewody Małopolskiego z dnia 27 grudnia 2005 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Pogórza Ciężkowickiego w części położonej w województwie małopolskim.
(Dz. U. Woj. Małop. z dnia 14 marca 2006 r., Nr 126, poz. 797),
zmienione Rozporządzeniem Nr 9/07 z dnia 6 lipca 2007 r.
(Dz. U. Woj. Małop., Nr 499, poz. 3294).
30
B. Publikacje
[25]
Atlas województwa tarnowskiego, 1988. PAN Oddział Kraków
[26]
Bajkiewicz-Grabowska E., Mikulski Z., 2006, Hydrologia ogólna.
Wydawnictwo Naukowe, PWN Warszawa
[27]
Doktor M.,1977. Piaszczysto – żwirowe osady mioceńskie z Łęk Górnych.
Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, t.XLVII, z.3.
[28]
Doktor M., 1983. Sedymentacja osadów żwirowych w miocenie na przedpolu Karpat. „Studia Geologica”, 78.
[29]
Dobrzański B., Zawadzki S. (red.), 1981. Gleboznawstwo. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa.
[30]
Dynowska
J.,
Maciejewski
M.,
1991.
Dorzecze
górnej
Wisły.
Część I i II, PWN Warszawa-Kraków.
[31]
Eckes T., 2001. Ćwiczenia z geomorfologii dla geodetów. AGH, Uczelniane
Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Kraków
[32]
Faliński J.B., 1990. Sukcesja roślin na nieużytkach porolnych, jako przejaw
dynamiki ekosystemu wyzwolonego spod długotrwałej presji antropogenicznej „Wiadomości botaniczne” R.30(1)
[33]
Gorzelak A. (red), 1999. Zalesianie terenów porolnych.
Instytut Badawczy Leśnictwa, Warszawa
[34]
Klimaszewski M., 2005. Geomorfologia. PWN Warszawa.
[35]
Kondracki J., 1978. Geografia fizyczna Polski. PWN Warszawa.
[36]
Kondracki J., 2009. Geografia regionalna Polski. PWN Warszawa.
[37]
Malinowski L., (red.), 1991. Budowa geologiczna Polski.
Hydrogeologia, t. VII, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
[38]
Guzik Cz., 1988. Gleby-charakterystyka rolnicza [w:] Województwo tarnowskie, monografia. Wydawnictwo PAN.
31
[39]
Kirchner Z., Moryc W., 1966. Zarys budowy geologicznej okolic Tarnowa Ładnej. „Geofizyka i Geologia Naftowa”, nr 7-8, Kraków.
[40]
Liro A. (red), 1998. Strategia wdrażania krajowej sieci ekologicznej ECONET-Polska. Wyd. Fund. IUCN Poland, Warszawa.
[41]
Lach J., Michalik A., Pulit F., 1981. Warunki hydrogeologiczne województwa
tarnowskiego. Wydawnictwo Naukowe WSP Kraków.
[42]
Mapa geośrodowiskowa Polski. 1:50 000, ark. Wola Rzędzińska 978 (M-3467-C), plansza A i B, arkusz Pilzno (M-34-79-B), plansza A i B, PIG
Warszawa.
[43]
Mapa sozologiczna. 1:50 000, arkusz Tuchów M-34-79-D, ark. Tarnów Wschód M-34-67-C, arkusz Pilzno M-34-79-B, PIG Warszawa.
[44]
Mapa topograficzna. 1:10 000, ark. Pilzno M-34-79-B-a-1, ark. Strzegocice
M-34-79-B-a-4, ark. Słotowa M-34-79-B-a-3, ark. Łęki Dolne M-3479-A-b-1, ark. Zalasowa M-34-79-A-b-3, ark. Zwiernik M-34-79-A-b-4,
Główny Geodeta Kraju, Warszawa.
[45]
Mapa geologiczna Polski, 1:200 000. Ark. Jasło i ark. Mielec.
Instytut Geologiczny, W-wa.
[46]
Mapa gleb województwa tarnowskiego. Skala1:100 000,
Zakład Gleboznawstwa i Ochrony Gruntów IUNG, Puławy, 1981 r.
[47]
Niedźwiedź T., Obrębska-Starklowa B., 1991 Klimat (w:) Dorzecze górnej
Wisły. Red. Dymowska I., Maciejewski M., PWN Warszawa, Kraków.
[48]
Ostaszewska K., 2002. Geografia krajobrazu. PWN Warszawa
[49]
Ostaszewska K., Rychlig A., (red), 2005. Geografia fizyczna Polski.
Wydawnictwo Naukowe PAN, Warszawa.
[50]
Paczyński B., 1995 – Atlas Hydrogeologiczny Polski
Skala 1:500 000 PIG Warszawa.
[51]
Paluch L., Pulikowski K., Trybała M., 2001. Ochrona wód i gleb.
AXA Wrocław.
32
[52] Połtowicz S., Starczewska-Popow A., 1973, Rozwój Zapadliska Przedkarpackiego między Tarnowem a Przemyślem.
„Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego”, t.43, z.4, Kraków.
[53]
Połtowicz S., 1974. Wgłębna tektonika brzegu Karpat w okolicy Tarnowa
i Pilzna. „Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego”, t.44, z.4.
[54]
Poprawa D., 2003. Osuwiska Karpat.
Przegląd Geologiczny, vol.51, Nr 8, Warszawa.
[55]
Praca zbiorowa, 1994. Natężenie pola elektrycznego i magnetycznego
w otoczeniu linii 220-750 kV. Instytut Energetyki, Warszawa 1994.
[56]
Przewodnik do rozpoznawania zwierząt i roślin. Wydawnictwo Delta W-Z,
Warszawa.
[57]
Puzet J., 1993. Zmiany koryt rzecznych w dorzeczu Wisłoki. „Gospodarka
Wodna”, Nr9.
[58]
Raport o stanie środowiska w woj. podkarpackim w roku 2008. Woj. Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie, 2009.
[59]
Richling A., Solon J., 1998. Ekologia krajobrazu,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
[60]
Rüchle E., 1973. Stratygrafia czwartorzędu Polski [w:] Metodyka badań
osadów czwartorzędowych.
Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa.
[61]
Siuta J., Wasiak G., Zielińska C., 1988. Ochrona powierzchni ziemi [w:] Narodowy program ochrony środowiska i zasobów naturalnych do
roku 2010. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa.
[62]
Szponar A., 2003. Fizjografia urbanistyczna. PWN Warszawa.
[63]
Tomek A., Tomek W., 1988. Świat zwierzęcy [w] Województwo tarnowskie,
Monografia. Wydawnictwo PAN.
[64]
Towpasz K., 1988. Szata roślinna [w:] Województwo tarnowskie, monografia.
Wydawnictwo PAN.
33
[65]
Warszyńska J., red., 1988. Województwo tarnowskie, Monografia. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław, Warszawa, Kraków,
Gdańsk, Łódź.
[66]
Wdowiarz J., 1951. Geologia Karpat i Przedgórza okolic Tarnowa, Pilzna
i Tuchowa. Instytut Geologiczny.
[67]
Woś A., 1996. Zarys klimatu Polski. Wyd. Naukowe UAM Poznań.
[68]
Zięba A., (red.), 1995. Przyroda województwa tarnowskiego. Wydawnictwo
„ASTERIAS” Tarnów.
[69]
Ziemońska Z., 1988. Wody. [w:] Województwo tarnowskie. Monografia.
Wydawnictwo PAN.
34
C. Opracowania dokumentacyjne
[70] Dokumentacje wynikowe i karty otworów wiertniczych wykonanych przez
Zakład Poszukiwań Nafty i Gazu w Krakowie Polskiego Górnictwa
Naftowego i Gazownictwa (dawniej : P.P. Poszukiwań Naftowych).
Archiwum Biura Geologicznego „Geonafta” w Krakowie, ul. Lubicz 25.
[71]
Martini Z., 1955. Sprawozdanie z badań geologicznych na Przedgórzu
u czoła nasunięcia Karpat, ark. Pilzno, skala 1:25 000.
Instytut Geologiczny, Oddział Kraków.
[72]
Pulit F., 1977. Rozwój sieci dolinnej między Tarnowem a Ropczycami
w czwartorzędzie. Praca dr, Instytut Geografii AP w Krakowie.
[73]
Czwartorzędowy poziom wód gruntowych woj. tarnowskiego. Autorzy:
Lach J., Michalik A., Pulit F., Zleceniodawca: Wydział Rolnictwa
i Leśnictwa Urzędu Wojewódzkiego w Tarnowie, 1978.
[74]
Dokumentacja hydrogeologiczna województwa tarnowskiego. Autorzy:
Lach J., Michalik A., Pulit F., Zleceniodawca: Wojewódzki Zarząd Inwestycji Rolniczych w Tarnowie, 1979.
[75]
Strefa ochrony sanitarnej ujęcia wody dla miasta Dębicy. Dokumentacja
projektowa „Hydroprojekt”, Warszawa, 1996.
[76]
Dokumentacja hydrogeologiczna obszaru zlewni Dunajec-Biała-Wisłoka.
Skala 1:50 000. Przedsiębiorstwo Geologiczne w Krakowie, 1990.
[77]
Inwentaryzacja ujęć wód podziemnych na terenie woj. tarnowskiego.
J. Kowalski, L. Derletka, W. Szczegielniak. Przedsiębiorstwo Geologiczne w Krakowie. Zleceniodawca : Wydział Ochrony Środowiska
Urzędu Wojewódzkiego w Tarnowie, 1993.
[78]
Mapa zbiorników wód podziemnych woj. tarnowskiego, skala 1:100 000,
Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Wojewódzkiego w Tarnowie,
1994.
[79]
Obszary Chronionego Krajobrazu województwa tarnowskiego, Biuro
Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, Oddział w Przemyślu, Pracownia
35
Sozologiczna. Zleceniodawca : Urząd Wojewódzki WOŚ w Tarnowie, 1994.
[80]
Teren ochrony pośredniej ujęcia wody dla miasta Dębicy. Mapa, skala
1:10 000. „Hydroprojekt”, Warszawa, 1996.
[81]
Program ochrony środowiska dla powiatu dębickiego do roku 2010 (projekt). Starostwo Powiatowe w Dębicy, listopad 2003 r.
[82]
Malik m.,Kotowicz B., 1991.Inwentaryzacja złóż kopalin stałych do lokalnej
produkcji materiałów budowlanych, woj. tarnowskie, gmina Pilzno.
Przedsiębiorstwo Geologiczne w Krakowie.
[83]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta
i gminy Pilzno – „EKOFIZJOGRAFIA”. EPRD Biuro Polityki Gospodarczej i Rozwoju Regionalnego w Kielcach (bez daty).
[84]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta
i gminy Pilzno – DIAGNOZA STANU – EPRD Biuro Polityki Gospodarczej i Rozwoju Regionalnego w Kielcach (bez daty).
[85]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta
i gminy Pilzno – STUDIUM WARTOŚCI KULTUROWYCH I KRAJOBRAZU DLA MIASTA I GMINY PILZNO cz. I – EPRD Biuro Polityki
Gospodarczej i Rozwoju Regionalnego w Kielcach. Autor opracowania: Barbara Bosak, Krosno 2000 r.
[86]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta
i gminy Pilzno – STUDIUM WARTOŚCI KULTUROWYCH I KRAJOBRAZU DLA MIASTA I GMINY PILZNO cz. II – EPRD Biuro Polityki
Gospodarczej i Rozwoju Regionalnego w Kielcach. (bez daty).
[87]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta
i gminy Pilzno – PODSTAWY POLITYKI PRZESTRZENNEJ GMINY
I KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO – EPRD
Biuro Polityki Gospodarczej i Rozwoju Regionalnego w Kielcach (bez
daty).
36
[88]
Studium uwarunkowań (…) – Mapa w skali 1:10 000 : Kierunki rozwoju przestrzennego gminy Pilzno. EPRD Biuro Polityki Gospodarczej i Rozwoju Regionalnego w Kielcach (bez daty).
[89]
Mapa obszarów chronionego krajobrazu woj. tarnowskiego, skala
1:200 000. Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Wojewódzkiego
w Tarnowie, 1998.
[90]
Mapy glebowo-rolnicze, skala 1:5000. Wojewódzkie Biuro Geodezji i Urządzeń Rolnych w Rzeszowie, 1974.
[91]
Pulit F., 2004. Opracowanie ekofizjograficzne dla terenów położonych nad
zbiornikiem wodnym „Pilzno” w Strzegocicach. MGGP Tarnów.
[92]
Studium określające granice obszarów bezpośredniego zagrożenia powodzią dla terenów nieobwałowanych w zlewni Wisłoki.
RZGW Kraków, 2005.
[93]
Starostwo Powiatowe w Dębicy, 2002 r. Rejestr osuwisk na terenie powiatu
Dębickiego. Materiały źródłowe dla osuwisk zlokalizowanych na
terenie gminy Pilzno.
[94]
Starostwo Powiatowe w Dębicy, grudzień 2005 r., aktualizacja rejestru. listopad 2007 r. Rejestr osuwisk na terenie powiatu Dębickiego.
[95]
Starostwo Powiatowe Dębica, 2008 r. Rodzajowa klasyfikacja terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi oraz terenów na których
występują te ruchy, na terenie powiatu dębickiego. (załącznik ,
mapa, skala 1:10 000.
[96]
Starostwo Powiatowe w Dębicy, 1994 r. Opisy taksacyjne lasu i gruntów
przeznaczonych do zalesienia. Wieś: Bielawy, Łęki Górne i Strzegocice.
[97]
Mapy lotnicze obszarów objętych opracowaniem ekofizjograficznym
w gminie Pilzno. Skala 1:5000
[98]
Pelczar A., 2001. Opinie geotechniczna dla linii 40 kV Tarnów – Krosno
Iskrzynia. Polskie Sieci Elektroenergetyczne – Wschód, Radom ul.
Żeromskiego 75.
37
[99]
Firma Geotechniczna „GEOBUD” S.C., 2003. Wyniki uzupełniających badań
geotechnicznych dla potrzeb projektu słupów linii 400 kV Tarnów – Krosno Iskrzynia. Warszawa, ul. Ekologiczna 17/36.
[100]
Mapy gospodarcze lasu, gmina Pilzno.
Skala 1:2000. PW „Krameko”, Kraków.
[101]
Pulit Fr,. luty 2011. Opracowanie ekofizjograficzne problemowe do sporządzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i zmiany studium obszarów położonych w Gminie Pilzno
[102]
Inwentaryzacja przyrodnicza terenów położonych wzdłuż trasy projektowanego odcinka gazociągu wysokiego ciśnienia DN 700,
8,4 Mpa Strachocina – Pogórska Wola w gminie Pilzno.
ARCADIS, Sp. z o.o.. Warszawa, październik 2010.
[103]
Karta informacyjna przedsięwzięcia – Budowa gazociągu DN 700,
8,4 Mpa relacji Strachocina – Pogórska Wola.
ARCADIS, Sp. z o.o.. Warszawa, październik 2000.
[104]
Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły, KZGW,
Warszawa, 2011