STATYSTYKA Instytut Statystyki i Demografii Szkoła - E-SGH

STATYSTYKA
STUDIA LICENCJACKIE SGH
INFORMATOR
2010/2011
I. Cel zajęć ...................................................................
2
II. Program standardowy przedmiotu ..................... 3
III. Literatura ................................................................
4
IV. Zasady zaliczania przedmiotu.................................... 4
Instytut Statystyki i Demografii
Szkoła Główna Handlowa
WARSZAWA, luty 2011
I.
CEL ZAJĘĆ
Zajęcia z przedmiotu “Statystyka” prowadzone są na drugim semestrze Studiów Licencjackich:
-
Na studiach stacjonarnych oraz niestacjonarnych popołudniowych obejmują 60 godzin
zajęć (30 godzin wykładów oraz 30 godzin ćwiczeń).
-
Na studiach niestacjonarnych sobotnio-niedzielnych obejmują 32 godzin zajęć (12
godzin wykładów oraz 20 godzin ćwiczeń) oraz 18 godzin e-learningowych (materiały
uzupełniające przedmiot online dostępne na platformie e-sgh.pl:
www.e-sgh.pl/kursy/stat-nl)
Celem zajęć jest przekazanie studentom podstaw wiedzy ze statystyki ogólnej w zakresie metod opisu
oraz wnioskowania statystycznego, a takŜe wykształcenie umiejętności praktycznego jej zastosowania w
rozwiązywaniu konkretnych zadań i problemów.
W toku prowadzonych wykładów i ćwiczeń słuchacze zapoznają się ze sposobami prezentacji i oceny
informacji statystycznej oraz stosowaniem metod statystycznych w kompleksowej analizie danych w
zakresie analizy struktury, korelacji, regresji i analizy dynamiki. Przedstawione są takŜe, niezbędne w
procesie wnioskowania i podejmowania decyzji na bazie prób losowych, podstawy statystyki
matematycznej obejmujące estymację parametrów oraz weryfikację hipotez statystycznych dotyczących
wartości parametrów, rozkładów cech, badanych zaleŜności oraz modelowanych zjawisk.
Program przedmiotu skoordynowany jest z programem realizowanym na zajęciach z matematyki i
ekonometrii, a poznane metody analizy mają szerokie zastosowanie w wielu dyscyplinach, takich jak:
ekonomia, zarządzanie i marketing, bankowość, ubezpieczenia, demografia.
Proces dydaktyczny moŜe być wspierany przez zajęcia w laboratorium komputerowym przy
wykorzystaniu wybranych programów i pakietów statystycznych (SPSS, SAS, Statistica, Statgraphics,
Excel).
2
II.
PROGRAM STANDARDOWY PRZEDMIOTU STATYSTYKA
NA STUDIACH LICENCJACKICH SGH
1. Wprowadzenie do przedmiotu
Przedmiot statystyki. Podstawowe pojęcia: populacja i próba, opis i wnioskowanie.
Źródła danych; badania statystyczne pełne i częściowe, schemat i operat losowania, błędy losowe
i nielosowe.
2. Metody opisowe w analizie rozkładu cechy
Porządkowanie danych indywidualnych; szereg rozdzielczy, dystrybuanta.
Prezentacja graficzna rozkładu.
Miary tendencji centralnej i miary połoŜenia: średnia arytmetyczna, mediana, kwantyle (formuły
niewaŜone i waŜone oraz wzory interpolacyjne na kwartyle; graficzne wyznaczanie kwartyli).
Miary zróŜnicowania: wariancja i odchylenie standardowe, odchylenie ćwiartkowe, współczynnik
zmienności.
Asymetria (klasyczny współczynnik asymetrii).
3. Wprowadzenie do wnioskowania statystycznego
Pojęcie zmiennej losowej. Rozkład i parametry rozkładu zmiennej losowej.
Rozkład dwumianowy i rozkład normalny.
Twierdzenie graniczne de Moivre'a-Laplace'a oraz Lindeberga-Levy'ego.
Podstawowe pojęcia: próba losowa, statystyka z próby.
Teoretyczne rozkłady statystyk z próby: rozkład chi-kwadrat, rozkład t-Studenta i rozkład
F- Snedecora.
Rozkłady dokładne statystyk z próby: średniej i róŜnicy dwóch średnich.
Rozkłady graniczne średniej, częstości, róŜnicy średnich i róŜnicy częstości.
Estymacja parametrów w populacji: własności estymatorów; ocena punktowa i przedziałowa
średniej i frakcji; standardowy błąd (estymatora); absolutny (maksymalny) błąd estymacji.
Zagadnienie minimalnej liczebności próby.
4. Weryfikacja hipotez statystycznych
Pojęcie testu statystycznego, typy hipotez, rodzaje błędów, krytyczny poziom istotności.
Parametryczne testy istotności dotyczące: średniej, frakcji, róŜnicy dwóch średnich (dla prób
niezaleŜnych i prób zaleŜnych) i róŜnicy dwóch frakcji.
Test zgodności chi-kwadrat (sprawdzanie normalności rozkładu).
5. Jednoczynnikowa analiza wariancji
Sformułowanie problemu i załoŜenia analizy wariancji.
Podział całkowitej sumy kwadratów i statystyka F.
6. Badanie zaleŜności zjawisk
Rozkład zmiennej dwuwymiarowej i jego parametry; pojęcie niezaleŜności.
Ocena i miary zaleŜności: współczynnik zbieŜności Cramera, współczynnik korelacji liniowej,
współczynnik korelacji rang Spearmana.
Wnioskowanie statystyczne w analizie zaleŜności: test niezaleŜności χ2, test istotności dla
współczynnika korelacji.
7. Model regresji liniowej
Sformułowanie klasycznego modelu regresji liniowej.
Estymacja parametrów modelu regresji liniowej metodą najmniejszych kwadratów.
Błędy szacunku parametrów i badanie istotności ocen parametrów funkcji regresji liniowej.
Ocena dopasowania funkcji regresji (współczynnik determinacji liniowej).
Predykcja na podstawie modelu regresji liniowej. Standardowy błąd prognozy.
8. Badanie dynamiki zjawisk
Średnie ruchome i wskaźniki sezonowości.
Indeksy proste i średnie tempo zmian.
Indeksy agregatowe wartości, ilości i cen.
3
III. LITERATURA
Podstawowa:
- J.Jóźwiak, J.Podgórski: Statystyka od podstaw. Wyd. VI zmienione, PWE, W-wa 2006
- J. Podgórski: Statystyka dla studiów licencjackich, Wyd. III zmienione, PWE, W-wa 2010
- M. Rószkiewicz: Statystyka. Kurs podstawowy, EFEKT, W-wa 2005
- A.D. Aczel: Statystyka w zarządzaniu. PWN, W-wa 2006.
Uzupełniająca:
- E.Frątczak: Statystyka od podstaw z systemem SAS. SGH, W-wa 2005
- I.Kasperowicz-Ruka: Materiały pomocnicze do studiowania statystyki: 1) Testy, SGH, W-wa 2000;
2) Problemy i zadania, SGH, W-wa 2001; 3) Wzory, SGH, W-wa 2001; 4) Wspomaganie
komputerowe, SGH, W-wa 2004
- H.Kassyk-Rokicka: Mierniki statystyczne. Wyd. VI, PWE, W-wa 2001
- P.Kuszewski, J. Podgórski: Statystyka. Wzory i tablice. SGH, W-wa 1998
- A.Luszniewicz, T. Słaby: Statystyka. Teoria i zastosowania (z pakietem komputerowym
Statistica’Pl). Ch.Beck, W-wa, 2005
- Statystyka. Zbiór zadań pod red. H.Kassyk-Rokickiej. PWE, W-wa 2005.
IV. ZASADY ZALICZANIA PRZEDMIOTU
Elementy oceny końcowej
Egzamin pisemny-tradycyjny
Egzamin testowy
Ocena z ćwiczeń
ogółem 100%
70
20
10
ogółem 45 punktów
31,5
9
4,5
Egzamin
Egzamin końcowy jest standardowy i ma formę pisemną. Obejmuje zagadnienia z całości materiału
ujęte programem przedmiotu i składa się z dwóch części: zadaniowej oraz testowej.
W czasie pisania egzaminu moŜna korzystać tylko z nieopisanych wzorów, tablic statystycznych oraz
kalkulatorów. Nie dopuszcza się korzystania z Ŝadnego innego sprzętu elektronicznego.
Na egzamin naleŜy przyjść z dokumentem toŜsamości ze zdjęciem (dowód osobisty, legitymacja
studencka).
Inne wymagania - ćwiczenia
W związku z tym, Ŝe zagadnienia objęte kursem statystyki są trudne do samodzielnego studiowania
wymagana jest obecność studentów na zajęciach.
Studenci powinni systematycznie przygotowywać się do zajęć i aktywnie uczestniczyć w ćwiczeniach,
rozwiązywać zadania i ćwiczenia domowe.
Zasady punktacji i wymagania dotyczące punktacji za ćwiczenia określają wykładowcy w ramach
prowadzonego wykładu.
Ocenę końcową z przedmiotu uzyskuje się według następujących udziałów procentowych uzyskanych
punktów:
ocena: 2
ocena: 3
ocena: 3,5
ocena: 4
ocena: 4,5
ocena: 5
ocena: 5,5
–
–
–
–
–
–
–
poniŜej 54% ogólnej liczby punktów
<54% – 62%)
-‘<62% – 70%)
<70% – 78%)
<78% – 86%)
<86% – 94%)
<94% – 100%>
4