Multimedia w nauczaniu zintegrowanym

Nauczanie zintegrowane – artykuły
Multimedia w nauczaniu zintegrowanym
Dorota Kaławaj
Szkoła Podstawowa nr 6
Bożena Harchut
Szkoła Podstawowa nr 9
w Mielcu
W naszym codziennym życiu komputer stał się nieodłącznym narzędziem wielu
przygotowywanych prac. Pojawia się on w świecie naszych dzieci już od
najmłodszych lat. Podejmują one pierwsze próby i opanowują wiele umiejętności,
które z trudem przychodzą starszym. Niestety, często zainteresowania
najmłodszych idą w niewłaściwym kierunku. Przyczyn tego jest wiele, stąd należy
już w edukacji wczesnoszkolnej podjąć starania, by temu zaradzić. Dziecko
potrzebuje odpowiednich wzorców zachowań, by wybierało to, co właściwe.
Komputery i technologia informacyjna w szkołach stwarzają nowe możliwości
dla wszystkich dziedzin nauczania. W zależności od zakresu i stopnia ich
wykorzystania, można wyróżnić dwa rodzaje zajęć: zajęcia informatyczne i inne, na
których komputer pełni rolę pomocniczą. Wykorzystanie komputerów na zajęciach
innych niż informatyka należy rozpocząć możliwie wcześnie. Nie trzeba być
informatykiem, by posługiwać się komputerem, nie trzeba czekać na ukończenie
kursów informatycznych, by stosować komputer jako pomoc dydaktyczną.
Proponujemy, by uczniowie posługiwali się komputerem od pierwszej klasy szkoły
podstawowej. Wykorzystanie komputera na zajęciach może przybierać różne formy
w zależności od wyposażenia szkoły.
Głównymi celami edukacji medialnej powinno być przygotowanie uczniów do
korzystania ze wszystkich rodzajów mediów, odbioru komunikatów medialnych
oraz posługiwania się mediami jako narzędziami pracy intelektualnej. Poprzez
pracę komputerem możemy rozwijać następujące umiejętności i sprawności:
• sprawność manualną,
• koncentrację uwagi,
• koordynację wzrokowo-ruchowo-słuchową,
• umiejętność logicznego myślenia,
• podejmowanie decyzji i wyborów,
131
Dorota Kaławaj, Bożena Harchut – Multimedia w nauczaniu zintegrowanym
•
•
•
•
twórcze rozwiązywanie problemów,
planowanie działań,
korzystanie z różnych źródeł informacji,
ocenę własnej pracy.
W trakcie zajęć z wykorzystaniem środków multimedialnych można posługiwać
się różnymi środkami dydaktycznymi. Jednym z nich są multimedialne programy
edukacyjne. Zajęcia z wykorzystaniem multimedialnych programów edukacyjnych
stwarzają warunki do rozwijania umiejętności dzieci w wielu zakresach tj. uczenia
się, myślenia, poszukiwania, wyrównywania braków, wykorzystywania informacji
z różnych źródeł, działania współpracy i komunikowania się. Programom dla dzieci
w nauczaniu zintegrowanym oprócz poprawności merytorycznej i dydaktycznej,
stawiane są dodatkowe wymagania:
• prostota i przyjazny sposób komunikacji,
• zrozumiały i natychmiastowy sposób reakcji na wszelkie
działania dziecka,
• łączenie dobrej cech zabawy i wartościowego materiału
dydaktycznego,
• uczenie logicznego i twórczego myślenia,
• stopniowanie trudności zadań,
• wynagradzania dziecka za trafne rozwiązania krótką melodyjką
lub ciekawym efektem dźwiękowym,
• umożliwienie przerwania i zakończenia pracy w dowolnym
miejscu.
Podstawowym kryterium efektywnego zastosowania programu edukacyjnego
jest powiązanie go z treściami nauczania.
Można tutaj wykorzystać bogatą ofertę edukacyjnych programów
multimedialnych takich jak:
¾ edukacja polonistyczna – „Klik uczy ortografii”, „Klik uczy czytać”,
„Moje pierwsze ABC”, „Zabawa z ortografią”, „Bolek i Lolek na tropie
zaginionej księgi ortograficznej”, „Multimedialny świat Juliana
Tuwima”, „Multimedialny świat Jana Brzechwy”.
¾ edukacja matematyczna – „Klik uczy liczyć w zielone szkole”,
„Szczęśliwa Cyfrolandia”, „Matma jest super”, „Wirtualna szkoła
matematyka”, „Moje pierwsze zabawy matematyczne 1 2 3”, „Sokrates:
102 ciekawe zadania”.
¾ programy komunikacyjne – „Klik uczy zasad ruchu drogowego”,
„Dookoła Polski”, „Dookoła świata”.
132
CKPiDN w Mielcu – Zeszyty nauczycielskie – Nr3/2005
¾ encyklopedie: Przyrody, Zwierząt, Ptaków, Kosmosu, „Multimedialny
słownik ortograficzny dla dzieci”, „Wielka multimedialna encyklopedia
dla dzieci”.
Aby nauka z komputerem była zajęciem ciekawym dzieci mogą tworzyć własne
prace i dokumenty. Do komputerowego redagowania tekstu służą specjalne
programy, zwana edytorami tekstu. Ich zaletą jest możliwość łatwego poprawiania
błędów i wprowadzania zmian, wstawiania rysunków, zastosowania różnych
czcionek, czy krojów pisma.
Dużą wartość kształcącą mają programy graficzne. Rysowanie za pomocą
komputera wymaga zaangażowania psychicznego, stymuluje do twórczego
myślenia.
Nauczyciel sam może tworzyć prezentacje multimedialne, które stanowią
wartościową pomoc dydaktyczną. Jednym z najbardziej popularnych programów do
tworzenia prezentacji multimedialnych jest „Power Point”. Jego podstawową zaletą
jest to, że umożliwia łączenie wielu informacji z różnych programów. Tymi
informacjami mogą być:
• teksty, tabele i wykresy utworzone w edytorze tekstu oraz
w arkuszu kalkulacyjnym lub bezpośrednio w Power Point
• rysunki – wśród nich są: cliparty, autokształty, ozdobne napisy,
fotografie
• filmy i dźwięki utworzone za pomocą innych programów lub
wstawione bezpośrednio z pliku.
Komputery w edukacji wraz z technologią posługiwania się informacją
stanowią szansę odejścia od encyklopedyzmu, czyli od przekazywania przez
nauczycieli dużych zasobów informacji. Jest zatem oczywiste, że wyposażenie
uczniów w kompetencje medialne i ich wykorzystanie to jedno z podstawowych
zadań współczesnej szkoły.
Literatura:
1. T. Kłosińska, „Edukacyjne programy multimedialne w kształceniu
wczesnoszkolnym”, „Życie Szkoły” 2002/3
2. R. Szafran, „Pomaga nam komputer”, „Życie Szkoły” 2003/7
3. K. Kozioł, „Komputer w kształceniu zintegrowanym”, „Życie Szkoły”
2002/9
4. E. Malewicz, [w]: K. Kozioł „Komputer w kształceniu zintegrowanym”,
Siedlce
2001
133