Zwierciadło - Sonia Draga

ZWIERCIAD£O
2013-07-01
KULTURA
Literatura
Najciekawsze książki na lipiec wybrała Marta Mizuro.
RAPORT
O STANU
PAŃSTWA
Alternatywa
i
„LIONEL ASBO. RAPORT O STANIE PAŃSTWA" Martin Amis
przełożyła Katarzyna Karłowska, Rebis, Poznań 2013, s. 368
HILARY MANTEL
POOTEŚĆ, ZA KTÓRA AUTORKA OTRZYMAŁA DRUGIEGO BOOKERA.
ń
Bp
DALSZY CIĄG HISTORII ŻYCIA TOMASZA CROMWELLA
NA TLE UPADKU ANNY BOLEYN!
W swojej nowej powieści Amis rozpatruje alternatywę tyleż
fundamentalną, co banalną: mieć czy być? Bohaterami książki
są młody Desmond i jego o kilka lat starszy wujek Lionel.
Ten pierwszy wyposażony został jedynie w intelekt, aspiracje
i uczciwość. Ten drugi to bandzior, który wygrał astronomiczną
sumę na loterii, dzięki czemu wstąpił w szeregi celebrytów. Od
razu stanęłam murem za idealistą, za to koszmarny pod każdym
względem szczęściarz dostarczył mi przedniej zabawy. Lepiej
jest być - udowadnia mało odkrywczo Amis. A że czyni to po
mistrzowsku, „Lionela Asbo..." czyta się z wielką przyjemnością.
0 krok przed wszystkimi
„NA SZAFOCIE" Hilary Mantel
przełożyła Urszula Gardner, Sonia Draga, Katowice 2013, s. 432
Brytyjskiej pisarce udała się rzecz niezwykła: w odstępie
zaledwie dwóch lat za oba tomy cyklu poświęconego Tomaszowi
Cromwellowi otrzymała Nagrodę Bookera. Przypomnę, że
Kronos
z0g&gjkh
„W komnatach Wolf Hall", czyli część pierwsza opowieści o lordzie
kanclerzu trzęsącym Anglią za czasów Henryka VIII, traktowała
o jego drodze ze społecznych nizin na szczyt władzy. A także
o tym, jak Cromwell doprowadził do uniezależnienia Kościoła
angielskiego od zwierzchnictwa Rzymu, przejęcia majątku
kościelnego przez państwo oraz małżeństwa króla z Anną
Boleyn. O ile akcja pierwszej odsłony obejmowała kilkadziesiąt
lat, wydarzenia opisane w drugiej rozegrały się w ciągu kilku
miesięcy, kiedy to doszło do odsunięcia od władzy i stracenia
Anny. Zawężenie czasowe przełożyło się na inny sposób narracji
- panorama ustąpiła tu miejsca wąskiemu kadrowi. Mantel
maksymalnie zbliżyła się do bohaterów, by podsłuchać ich szepty
i dostać się do ich myśli. Oczywiście, najbardziej uważnie przygląda
się swojemu bohaterowi: strategowi doskonałemu, który zawsze
jest krok przed innymi. W pierwszej części Cromwell jawił się jako
postać dość sympatyczna, dzięki drugiej można zrozumieć, skąd
wzięła się jego czarna legenda. Co będzie w następnej?
Dziennik bez retuszu
„KRONOS" Witold Gombrowicz
Wydawnictwo Literackie, Kraków 2013, s. 460
Uczciwie zastrzegam, że wydany 44 lata po śmierci Witolda
Gombrowicza jego „tajny dziennik" w żadnym razie nie jest
lekturą na plażę. Ani przywróconym światu arcydziełem
literackim. To książka fascynująca przede wszystkim dlatego,
że mistrz autokreacji i stylu pokazał się tu zupełnie bez „gęby".
Jako faktograf skrzętnie i bez emocji wylicza choroby, sukcesy,
honoraria, konflikty i trofea erotyczne. Dla biografów „Kronos"
to objawienie, dla reszty śmiertelników - dowód, że ziemscy
bogowie zbytnio się od nich nie różnią. Sama nie wiem,
czy uznać go za dowód smutny, czy krzepiący.