Chronione i rzadkie gatunki roslin naczyniowych Opola

Fragm. Flor. Geobot. Polonica 9: 127–133, 2002
Chronione i rzadkie gatunki roślin naczyniowych Opola
ARKADIUSZ NOWAK, SYLWIA NOWAK i KRZYSZTOF SPAŁEK
NOWAK, A., NOWAK, S. & SPAŁEK, K. 2002. Protected and rare vascular plant species of Opole.
Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica 9: 127–133. Kraków. PL ISSN 1640–629X.
ABSTRACT: Notes of stands of 59 protected and rare vascular plant species from Opole in SW
Poland are provided.
KEY WORDS: vascular plants, protected and rare species, distribution, Opole, SW Poland
A. Nowak, Urza˛d Wojewódzki w Opolu, ul. Piastowska 14, PL-45-082 Opole, Polska; S. Nowak,
Katedra Ekologii i Ochrony Przyrody, Uniwersytet Opolski, ul. Kominka 4, PL-45-035 Opole,
Polska; K. Spałek, Zakład Botaniki, Katedra Biosystematyki, Uniwersytet Opolski, ul. Oleska 22,
PL-45-052 Opole, Polska
WSTE˛P
Miasto Opole położone jest w centralnej cze˛ści województwa opolskiego. Jego powierzchnia w granicach administracyjnych wynosi 9621 ha. Teren Opola należy do bardziej
zróżnicowanych pod wzgle˛dem fizjograficznym obszarów nizinnej cze˛ści Opolszczyzny.
Według regionalizacji fizyczno-geograficznej KONDRACKIEGO (1988) obszar miasta
wchodzi w skład Pradoliny Wrocławskiej, Równiny Opolskiej i Równiny Niemodlińskiej, mezoregionów wchodza˛cych w skład Niziny Śla˛skiej.
Pod wzgle˛dem administracyjnym Opole jest stolica˛ województwa i powiatów: grodzkiego i ziemskiego opolskiego. Obszar miasta zamieszkuje ok. 130 tys. osób (ok. 12%
ludności województwa), co daje ge˛stość zaludnienia ok. 1350 os/km2.
HISTORIA BADAŃ FLORYSTYCZNYCH
Badania florystyczne na Śla˛sku zostały zapocza˛tkowane w drugiej połowie XVIII w.
W badaniach tych uwzgle˛dniono również obszar Opola i jego najbliższych okolic. Pierwsze prace florystyczne MATTUSCHKI (1776) i KROCKERA (1787) wymieniaja˛ niewielka˛
liczbe˛ gatunków i ich stanowisk z tego terenu. Znacznie wie˛cej danych przynosza˛ dopiero
opracowania WIMMERA (1844), FIEKA (1881) i SCHUBEGO (1903, 1904).
W latach 1939–1945 badania florystyczne nie były już prowadzone z taka˛ intensywnościa˛ jak poprzednio. Z tego okresu zachował sie˛ jedynie zielnik zebrany przez Karola
128
Fragm. Flor. Geobot. Polonica 9, 2002
Bialuche˛ w latach 1937–1943 licza˛cy 1678 arkuszy, z czego 1590 przypada na rośliny
naczyniowe, zebrane z terenu województwa opolskiego (w tym znaczna ich cze˛ść z omawianego obszaru). Obecnie zielnik przechowywany jest w zbiorach przyrodniczych Muzeum Śla˛ska Opolskiego w Opolu (MICHALAK 1965).
Po drugiej wojnie światowej, poza gromadzeniem przez florystów Opolskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk danych do „Rozmieszczenia roślin naczyniowych na Śla˛sku”
pod kierunkiem prof. Józefa Ma˛dalskiego, pracami nad roślinnościa˛ segetalna˛ (MICHALAK 1972; A NIOŁ-KWIATKOWSKA 1998; K A˛CKI i in. 1999), flora˛ Wyspy Bolko (ŻABSKA
1973; SPAŁEK 1998), ekologia˛ Epipactis palustris w kamieniołomie przy Cementowni
Odra (MRÓZ & RUDECKI 1995), notatkami florystycznymi (np. KUŹNIEWSKI 1958; SERWATKA 1962; CIACIURA 1968; SZOTKOWSKI 1968; NOWAK i in. 2000), systematyczne badania prowadzono jedynie nad flora˛ synantropijna˛ Opola (MICHALAK 1968, 1970, 1971;
SZOTKOWSKI 1988). We wschodniej cze˛ści miasta były również prowadzone systematyczne badania nad rozmieszczeniem i warunkami wyste˛powania gatunków chronionych
i rzadkich (SPAŁEK 1999).
Wie˛kszość przedwojennych danych uległa w dużej mierze dezaktualizacji. Dlatego
konieczne stało sie˛ przedstawienie aktualnego stanu roślinności, zasobów roślin chronionych i rzadkich. Opracowanie niniejsze uzupełnienia i aktualizuje dane dotycza˛ce rozmieszczenia chronionych i rzadkich gatunków roślin naczyniowych na Śla˛sku Opolskim
(DAJDOK i in. 1998a, b).
MATERIAŁ I METODA
Chronione i rzadkie gatunki zostały odnotowane w trakcie badań terenowych prowadzonych obszarze
Opola w jego granicach administracyjnych w latach 1997–2000. Cze˛ ść z nich znalazła sie˛ na „Czerwonej liście roślin naczyniowych zagrożonych w Polsce” (ZARZYCKI & SZELA˛G 1992) – [skrót PL], regionalnej „Czerwonej liście roślin naczyniowych Górnego Śla˛ska” (P ARUSEL i in. 1996) – [skrót G.Śl.]
oraz wojewódzkiej „Czerwonej liście roślin zagrożonych w województwie opolskim” (SPAŁEK 1997)
– [skrót O]. Na liście krajowej i regionalnej rośliny podzielono w zależności od stopnia zagrożenia na
5 kategorii: Ex – wymarłe i prawdopodobnie wymarłe, E – wymieraja˛ce, V – narażone na wymarcie,
R – rzadkie oraz I – o nieokreślonym zagrożeniu. Natomiast na liście wojewódzkiej stopnie zagrożenia
gatunków podano w postaci nowych symboli literowych, wyróżniaja˛c w ten sposób 7 kategorii zagrożenia (GŁOWACIŃSKI 1997): EX – wymarły, EW – wymarły w wolnej przyrodzie, CE – krytycznie zagrożony, EN – zagrożony, VU – narażony, LR – niższego ryzyka, DD – o danych niedostatecznych.
Liste˛ florystyczna˛ podano w porza˛dku alfabetycznym. Nazewnictwo gatunków przyje˛to według MIRKA i in. (1995). Rozmieszczenie wybranych gatunków przedstawiono na rycinie 1.
WYKAZ GATUNKÓW
Adonis aestivalis L. – (G.Śl.-E, O-EN). Dwa duże liczebnie stanowiska w Groszowicach w uprawie
pszenicy oraz na zachód od Gosławic wśród je˛ czmienia. Pojedyncze wysta˛pienia zaobserwowano
w Gosławicach na polu je˛czmienia oraz na polu pszenicy koło osiedla Chabry.
Allium ursinum L. – (G.Śl.-R, O-LR). Kilkadziesia˛t osobników wyste˛puje w gra˛dzie na Wyspie
Bolko.
A. Nowak i in.: Chronione gatunki Opola
129
Anagallis foemina Mill. – Kilka osobników stwierdzono na polu pszenicy w Groszowicach.
Anchusa arvensis (L.) M. Bieb. - (G.Śl.-R, O-LR). Odnotowany na 8 stanowiskach: pole żyta
w Szczepanowicach, pola pszenicy i rzepaku w dzielnicy Opole-Zaodrze niedaleko Wyspy Bolko, pole
żyta w Kolonii Gosławickiej, pole owsa w Groszowicach, pole je˛czmienia na ulicy Wrocławskiej, pole
żyta w dzielnicy Malina, pole żyta koło ulicy Wygonowej, pole żyta na skrzyżowaniu obwodnicy z ulica˛ Budowlanych.
Anemone ranunculoides L. – (O-LR). Nielicznie na Wyspie Bolko.
Asarum europaeum L. – Nielicznie w lasach liściastych koło Grudzic i Maliny.
Bromus erectus Huds. – (G.Śl.-R, O-VU). Nielicznie w Nowej Wsi Królewskiej.
Bulboschoenus maritimus (L.) Palla – (G.Śl.-V, O-EN). Nielicznie w Kanale Ulgi oraz w niewielkim zbiorniku w Koloni Gosławickiej.
Butomus umbellatus L. – (G.Śl.-V, O-EN). Pojedyncze osobniki w szuwarach nad brzegami Kanału
Ulgi oraz w niewielkim, śródpolnym zbiorniku koło Gosławic.
Callitriche hamulata Kütz. ex W. D. J. Koch – (G.Śl.-V, O-VU). Liczne wyste˛powanie stwierdzono
w starorzeczu Odry koło Wójtowej Wsi oraz w strumieniu koło Grotowic.
Carex davalliana Sm. – (PL-V, G.Śl.-V, O-CE). Dosyć licznie na ła˛ce w Nowej Wsi Królewskiej.
C. pseudocyperus L. – (G.Śl.-V, O-LR). Nielicznie nad brzegiem starorzecza Odry koło Wójtowej
Wsi oraz w kamieniołomie wapienia przy Cementowni Odra.
Centaurium erythraea Rafn – (G.Śl.-V, O-LR). Nielicznie na nieużytkach koło Koloni Gosławickiej.
C. pulchellum (Sw.) Druce – (G.Śl.-V, O-DD). Nielicznie nad brzegami zbiornika w nieczynnym
kamieniołomie przy ul. 1 Maja.
Cephalanthera longifolia (L.) Fritsch – (PL-V, G.Śl.-E, O-EN). Pojedyncze osobniki w borze sosnowym i ciepłolubnej da˛browie na południowy wschód od Grudzic.
Cerinthe minor L. – (G.Śl.-V, O-EN). Nielicznie na nieużytkach wokół nieczynnych kamieniołomów w Groszowicach.
Cirsium canum (L.) All. – (G.Śl.-V, O-VU). Dosyć licznie na ła˛kach w Nowej Wsi Królewskiej.
Colchicum autumnale L. – (G.Śl.-V, O-LR). Kilka osobników na wilgotnej ła˛ce na południe od
Grotowic.
Convallaria majalis L. – Dosyć cze˛sto we wschodniej cze˛ści miasta w okolicach Grudzic i Maliny.
Crepis praemorsa (L.) Tausch – (G.Śl.-E, O-CE). Pojedyncze osobniki na nieużytkach koło wyrobisk w Malinie i Groszowicach.
Dactylorhiza majalis (Rchb.) P. F. Hunt & Summerh. – (G.Śl.-V, O-VU). Dosyć licznie na podmokłej ła˛ce koło Nowej Wsi Królewskiej.
Daphne mezereum L. – (G.Śl.-V, O-LR). Pojedynczo w wilgotnych lasach mieszanych na wschód
od Grudzic.
Dianthus superbus L. s. stricto – (PL-V, G.Śl.-E, O-EN). Nielicznie na podmokłej ła˛ce koło Nowej
Wsi Królewskiej.
Eleocharis quinqueflora (Hartmann) O. Schwarz – (G.Śl.-V, O-EN). Nielicznie na skraju podtorfionej ła˛ki koło Koloni Gosławickiej.
Epipactis helleborine (L.) Crantz – (G.Śl.-R, O-LR). Pojedyncze osobniki w borze sosnowym, ciepłolubnej da˛browie oraz w lesie mieszanym na południowy wschód od Grudzic. W okolicach Grudzic
wyste˛puje mieszaniec z Epipactis atrorubens – Epipactis × schmalhausenii [E. helleborine × E. atrorubens] (BERNACKI 1989).
E. palustris (L.) Crantz – (PL-V, G.Śl.-V, O-VU). Dosyć licznie w nieczynnym kamieniołomie przy
ul. 1 Maja.
Equisetum variegatum Schleich. – (G.Śl.-V, O-EN). Dosyć licznie nad brzegami zbiornika w nieczynnym kamieniołomie przy ul. 1 Maja.
Euphorbia falcata L. – Pojedynczo na terenach kolejowych oraz na polu pszenicy koło osiedla Chabry.
Frangula alnus Mill. – Pojedyncze krzewy w lasach liściastych, wilgotnych lasach mieszanych,
borach sosnowych, zaroślach śródpolnych i ich obrzeżach koło Grudzic.
Fumaria vaillantii Loisel. – Pojedynczo na polu pszenicy w Groszowicach oraz koło osiedla Chabry.
130
Fragm. Flor. Geobot. Polonica 9, 2002
16
20
24
54
52
Od
ra
50
1
1
2
3
13
18
1
3
10
11
12
16
14
17
9
1 16
7
8
2
5
4
6
15
8
a
b
c
1 km
Odra
0
Ryc. 1. (Fig. 1). Rozmieszczenie wybranych chronionych i rzadkich gatunków roślin naczyniowych w Opolu (Distribution of selected protected and rare vascular plant species in Opole): 1 – Adonis aestivalis, 2 – Bulboschoenus
maritimus, 3 – Butomus umbellatus, 4 – Carex davalliana, 5 – Centaurium pulchellum, 6 – Cephalanthera damasonium, 7 – Cerinthe minor, 8 – Crepis praemorsa, 9 – Dianthus superbus, 10 – Eleocharis quinqueflora, 11 – Epipactis
palustris, 12 – Equisetum variegatum, 13 – Ornithogalum umbellatum, 14 – Parnassia palustris, 15 – Platanthera
bifolia, 16 – Potamogeton obtusifolius, 17 – Scirpus radicans, 18 – Veronica polita. a – granice Opola (the border of
the Opole), b – tereny zabudowane (urbanized area), c – rzeki i zbiorniki wodne (water courses and reservoirs).
Galium odoratum (L.) Scop. – Nielicznie w okolicach Grudzic i Maliny.
G. spurium L. – (G.Śl.-I). Pojedynczo na polu owsa w Nowej Wsi Królewskiej oraz w dwóch miejscach w pszenicy koło Groszowic.
Hedera helix L. – Dosyć cze˛ sto w lasach liściastych, parkach i cmentarzach na całym badanym obszarze. Okazy kwitna˛ce najprawdopodobniej naturalnego pochodzenia wyste˛puja˛ tylko na Wyspie Bolko.
Hippuris vulgaris L. – (G.Śl.-V, O-VU). Licznie w nieczynnym kamieniołomie w Groszowicach.
Isolepis setacea (L.) R. Br. – (G.Śl.-V, O-VU). Nielicznie na podmokłym nieużytku koło Koloni
Gosławickiej.
Isopyrum thalictroides L. – (O-LR). Pojedynczo w niewielkim kompleksie lasu gra˛dowego w Grudzicach.
Kickxia elatine (L.) Dumort – (G.Śl.-V, O-VU). Na polu pszenicy w Groszowicach (kilka okazów)
oraz na polu owsa w Nowej Wsi Królewskiej (licznie).
A. Nowak i in.: Chronione gatunki Opola
131
Listera ovata (L.) R. Br. – (G.Śl.-R, O-LR). Pojedyncze osobniki na Wyspie Bolko, w okolicach
Nowej Wsi Królewskiej, Koloni Gosławickiej i Grudzic.
Menyanthes trifoliata L. – (G.Śl.-V, O-VU). Obje˛ty ochrona˛ prawna˛ na terenie województwa opolskiego (NOWAK & NOWAK 1997). Nielicznie na podmokłych ła˛kach koło Nowej Wsi Królewskiej.
Myosotis discolor Pers. – (G.Śl.-I, O-DD). Nielicznie na polach uprawnych w Groszowicach i Wójtowej Wsi.
Nuphar lutea (L.) Sibth. & Sm. – (G.Śl.-R, O-LR). Dosyć licznie w Kanale Ulgi oraz w rozlewisku
strumienia na południe od Grotowic.
Ononis spinosa L. – (G.Śl.-V, O-VU). Nielicznie w nieczynnym kamieniołomie przy ul. 1 Maja.
Ophioglossum vulgatum L. – (G.Śl.-V, O-VU). Nielicznie w wilgotnych zaroślach koło Nowej Wsi
Królewskiej oraz na ła˛ce koło Maliny.
Ornithogalum umbellatum L. – (G.Śl.-I, O-CE). Pojedyncze osobniki w zadrzewieniach nad Odra˛
na Wyspie Bolko.
Parnassia palustris L. – (G.Śl.-V, O-EN). Kilka osobników na podmokłej ła˛ce koło Nowej Wsi
Królewskiej.
Petasites albus (L.) Gaertn. – (G.Śl.-R, O-LR). Gatunek górski schodza˛cy na niż (ZAJA˛C 1996).
Nielicznie nad brzegiem rowu melioracyjnego w lesie mieszanym na wschód od Grudzic i w kamieniołomie przy Cementowni Odra.
P. hybridus (L.) Gaertn., B. Mey. & Scherb. – (O-LR). Dosyć licznie koło kościoła w Nowej Wsi
Królewskiej.
Platanthera bifolia (L.) Rich. – (G.Śl.-V, O-VU). Pojedyncze osobniki w borze sosnowym i ciepłolubnej da˛browie na południowy wschód od Grudzic.
Potamogeton obtusifolius Mert. & W. D. J. Koch – (G.Śl.-V, O-EN). Nielicznie w nieczynnych kamieniołomach w Groszowicach i przy ul. 1 Maja.
P. pectinatus L. – (O-EN). Dosyć licznie w nieczynnych kamieniołomach w Groszowicach i przy ul.
1 Maja.
Ribes nigrum L. – (G.Śl.-R, O-LR). Pojedyncze osobniki w wilgotnych lasach mieszanych na
wschód od Grudzic.
Scirpus radicans Schkuhr – (PL-R, G.Śl.-V, O-DD). Pojedyncze osobniki nad brzegiem starorzecza
Odry koło Wójtowej Wsi.
Thlaspi perfoliatum L. – (PL-R, G.Śl.-R, O-LR). Nielicznie w uprawie owsa koło Nowej Wsi
Królewskiej.
Veronica agrestis L. – (G.Śl.-V). Dosyć licznie na polach uprawnych koło Nowej Wsi Królewskiej
i Gosławic.
V. polita Fr. – (G.Śl.-V, O-EN). Nielicznie w uprawie żyta koło Gosławic.
V. triphyllos L. – (G.Śl.-R, O-LR). Pojedynczo w uprawie żyta koło Kolonii Gosławickiej.
V. verna L. – (G.Śl.-V, O-VU). Nielicznie w uprawie je˛ czmienia, pszenicy i rzepaku na Zaodrzu,
w uprawie pszenicy koło Półwsi, w uprawie pszenicy koło Szczepanowic, w uprawie żyta koło Kolonii
Gosławickiej, na polu pszenicy przy ulicy Wspólnej i na polu pszenicy w Wójtowej Wsi.
Viburnum opulus L. – Pojedynczo na całym obszarze na skrajach lasów i zarośli.
Vicia tenuifolia Roth – (G.Śl.-V, O-VU). Pojedynczo w uprawie żyta koło Gosławic.
Podzie˛kowania. Autorzy serdecznie dzie˛ kuja˛ Panu mgrowi Krzysztofowi Badorze za wykonanie
ryciny i naniesienie stanowisk.
LITERATURA
ANIOŁ-KWIATKOWSKA J. 1998. Wymieranie chwastów segetalnych ze zwia˛zku Caucalidion daucoidis
Tx. 50 na Śla˛sku Dolnym i Opolskim. – W: Botanika polska u progu XXI wieku. Materiały sympozjum
i obrad sekcji 51 Zjazdu Polskiego Towarzystwa Botanicznego, 15–19 września. ss. 11. Gdańsk.
132
Fragm. Flor. Geobot. Polonica 9, 2002
BERNACKI L. 1989. Lista mieszańców storczykowatych (Orchidaceae) we florze Polski. – Acta Biol.
Siles. 11(28): 48–65.
CIACIURA M. 1968. Materiały zielnikowe z Compositae cz. II. – Zesz. Przyr. Opol. Tow. Przyj. Nauk 8:
3–13.
DAJDOK Z., KA˛CKI Z., NOWAK A., NOWAK S. & SPAŁEK K. 1998a. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych prawnie chronionych w województwie opolskim. ss. 278. Uniwersytet Opolski, Opole.
DAJDOK Z., KA˛CKI Z., NOWAK A., NOWAK S. & SPAŁEK K. 1998b. Atlas rozmieszczenia rzadkich roślin
naczyniowych w województwie opolskim. ss. 204. Uniwersytet Opolski, Opole.
F IEK E. 1881. Flora von Schlesien. ss. 527. J. U. Kern’s Verl., Breslau.
GŁOWACIŃSKI Z. 1997. Nowe kategorie IUCN/WCU dla gatunków zagrożonych i gina˛cych. – Chrońmy
Przyr. Ojcz. 53(1): 60–66.
KA˛CKI Z., ANIOŁ -KWIATKOWSKA J. & DAJDOK Z. 1999. Kickxietum spuriae – nowy dla Polski zespół
chwastów segetalnych. – Fragm. Flor. Geobot. Ser. Polonica 6: 119–125.
KONDRACKI J. 1988. Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne. ss. 340. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
KROCKER A. J. 1787. Flora silesiaca renovata. ss. 640. Sumpt. Gwilielni Theophilii Kornii, Vratislaviae.
KUŹNIEWSKI E. 1958. Notatki florystyczne ze Śla˛ska Opolskiego. – Fragm. Flor. Geobot. 3(2): 3–4.
MATTUSCHKA H. G. 1776. Flora silesiaca. ss. 468. W. G. Korn, Leipzig.
MICHALAK S. 1965. Materiały zielnikowe Muzeum Śla˛ska Opolskiego. – Zesz. Przyr. Opol. Tow. Przyj.
Nauk 5: 29–40.
MICHALAK S. 1968. Interesuja˛ce gatunki synantropijne z terenu miasta Opola. – Fragm. Flor. Geobot.
14(2): 177–187.
MICHALAK S. 1970. Flora synantropijna miasta Opola. – Opol. Rocz. Muz. 4: 5–179.
MICHALAK S. 1971. Interesuja˛ce gatunki synantropijne z terenu miasta Opola. Cze˛ ść II. – Fragm. Flor.
Geobot. 17(1): 11–16.
MICHALAK S. 1972. Zbiorowiska chwastów polnych Opola i okolicy. – Opol. Rocz. Muz. 5: 309–320.
MIREK Z., P IE˛KOŚ-MIRKOWA H., ZAJA˛C A. & ZAJA˛C M. 1995. Vascular plants of Poland – a checklist.
– Polish Bot. Stud. Guideb. Ser. 15: 3–303.
MRÓZ L. & RUDECKI A. L. 1995. Wyste˛ powanie i warunki ekologiczne Epipactis palustris (L.) Cr.
w kamieniołomie przy Cementowni Odra w Opolu. – Acta Univ. Wratisl. 1717 Pr. Bot. 63: 101–111.
NOWAK A., NOWAK S. & S PAŁEK K. 2000. Materiały do rozmieszczenia chronionych i rzadkich gatunków roślin naczyniowych na Śla˛sku Opolskim. – Natura Silasiae Superioris 4: 23–30.
NOWAK S. & NOWAK A. 1997. Bobrek trójliskowy gatunkiem prawnie chronionym na terenie województwa opolskiego. – Przyroda Górnego Śla˛ska 9: 14.
P ARUSEL J. B., WIKA S. & BULA R. (red.) 1996. Czerwona lista roślin naczyniowych Górnego Śla˛ska.
– Raporty, Opinie 1: 8–42.
S CHUBE T. 1903. Die Verbreitung der Gefässpflanzen in Schlesien, preussischen und österreichischen
Anteils. ss. 361. Druck von R. Nischowsky, Breslau.
S CHUBE T. 1904. Flora von Schlesien, preussischen und österreichischen Anteils. ss. 456. Verl. von W.
G. Korn, Breslau.
S ERWATKA J. 1962. Notatki florystyczne ze Śla˛ska. Cz. I. – Zesz. Przyr. Opol. Tow. Przyj. Nauk 2:
81–85.
S PAŁEK K. 1997. Czerwona lista roślin naczyniowych zagrożonych w województwie opolskim. – Natura Silesiae Superioris 1: 17–32.
S PAŁEK K. 1998. Ścieżka przyrodnicza na Wyspie Bolko w Opolu. – Przyroda i Człowiek 8: 173–181.
A. Nowak i in.: Chronione gatunki Opola
133
S PAŁEK K. 1999. Chronione i rzadkie rośliny naczyniowe w zbiorowiskach roślinnych Równiny Opolskiej. ss. 183. Mskr. pracy doktorskiej, Zakład Botaniki Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
S ZOTKOWSKI P. 1968. Materiały florystyczne z Opolszczyzny za lata 1965–1966. – Zesz. Przyr. Opol.
Tow. Przyj. Nauk 8: 51–60.
S ZOTKOWSKI P. 1988. Flora synantropijna portów rzecznych górnej Odry. ss. 235. Muzeum Śla˛ska
Opolskiego, Opole.
WIMMER F. 1844. Flora von Schlesien. ss. 512. Verl. von F. Hirt, Breslau.
ZAJA˛C M. 1996. Mountain vascular plants in the Polish Lowlands. – Polish Bot. Stud. 11: 1–92.
ZARZYCKI K. & SZELA˛G Z. 1992. Czerwona lista roślin naczyniowych zagrożonych w Polsce. – W:
K. ZARZYCKI, W. WOJEWODA & Z. HEINRICH (red.), Lista roślin zagrożonych w Polsce. ss. 87–98.
Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.
SUMMARY
Floristic records from Opole in SW Poland are given for 59 species of protected and rare vascular plants
found between 1997–2000. Especially interesting are: Carex davalliana, Centaurium pulchellum,
Cephalanthera longifolia, Crepis praemorsa, Dianthus superbus, Epipactis palustris, Eleocharis quinqueflora and Scirpus radicans.
Przyje˛to do druku: 7.09.2001 r.