13 Dla lepszego zobrazowania sylwetki dziecka agresywnego

Jak postępować z dzieckiem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Dla lepszego zobrazowania sylwetki dziecka agresywnego posłużę się dwoma przykładami. Kasia i Dawid są pięciolatkami. Obydwoje zachowują się agresywnie.
Kasia
Agresja
fizyczna
– celowo niszczy dzieciom prace
plastyczne, budowle, układanki;
Dawid
– często stosuje agresję fizyczną
zarówno w stosunku do dzieci,
jak i nauczyciela oraz pracowników przedszkola;
– najczęściej: gryzie, pluje, kopie
i uderza pięściami;
– uderzenia są silne, zostawiają ślady
– na ogół zasinienia bądź krwiaki;
– w sytuacji silnego wzburzenia
uderza głową w ścianę;
– trudno jest go uspokoić;
Agresja
słowno-emocjonalna
– dziewczynka nieustannie skarży
nauczycielowi na swoje koleżanki;
– straszy koleżanki, że jeżeli nie
zrobią tego, czego ona chce,
poskarży na nie pani;
– gdy się złości, używa wulgarnych
określeń, nawet stosunku do
dorosłych;
– krzyczy;
– dziewczynki, które nie chcą jej się
podporządkować, obraża, przezywa, wyraża się o nich bardzo źle;
– wyklucza dzieci z zabawy,
narzuca swoje pomysły;
– krytykuje inne dzieci;
– próbuje manipulować nauczycielem, np. udaje straszny ból, mimo
że ktoś ją tylko lekko popchnął,
płaczem i krzykiem próbuje
wymusić na nauczycielu zmianę
jego decyzji;
– rozwój fizyczny, intelektualny,
Rozwój
rozwój mowy w normie wiekowej;
psychoruchowy
– obniżony rozwój emocjonalny
i społeczny
– rozwój fizyczny, intelektualny
w normie wiekowej;
– rozwój mowy: bogaty zasób słownictwa, częste używanie wyrazów
górnolotnych, trudnych, trudności w komunikacji (brak rozumienia przekazów pozawerbalnych,
trudności w rozumieniu wyrazów
wieloznacznych, zabarwionych
uczuciowo, trudności w prowadzeniu dialogu, skoncentrowanie na
wąskim wycinku rzeczywistości);
– obniżony rozwój emocjonalny;
– zaburzenia w rozwoju społecznym;
13
9145_07_broszura.indd 13
11/5/2012 5:09:20 PM
Jak postępować z dzieckiem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Kasia
Inne
spostrzeżenia
– dziewczynka raczej nie jest
lubiana przez inne dzieci;
– są dziewczynki, które się jej boją
i ulegają jej presji;
Dawid
– zauważa się stereotypie w zachowaniu chłopca, dotyczą m.in.
spożywanych pokarmów, kolejności wykonywanych czynności,
sposobu zabawy (bieganie w kółko
po sali);
– bardzo wąskie zainteresowania,
wiedza encyklopedyczna
Mocne strony
– ma zdolności organizacyjne,
jest obowiązkowa;
– bardzo dobrze radzi sobie z cyframi i liczbami, bardzo je lubi
– ma zdolności plastyczne
3.2. Funkcjonowanie dziecka w przedszkolu
W poprzednim rozdziale zarysowałam sylwetki dwójki dzieci, określanych mianem
dzieci agresywnych. Oto krótkie opisy sytuacji, jakich możemy spodziewać się w przedszkolu. Zwróćmy uwagę na różnice w funkcjonowaniu tych dzieci.
Dawid
Sytuacja 1: Zabawa własna
Dzieci mają czas na zabawę według własnego pomysłu. Budują z klocków, bawią się
samochodami, lalkami, wózkami, odgrywają różne role. Dawid natomiast nie bawi się,
tylko biega w kółko po sali. Jest to jego ulubione zajęcie. Robi tak nawet wtedy, gdy dzieci
wykonują jakąś pracę, słuchają bajki bądź oglądają film, uczestniczą w zajęciach. Teraz
również biega w kółko po sali. Biega coraz szybciej, nie zwracając uwagi na inne dzieci.
Nauczyciel upomina go, jednak Dawid nie reaguje. Zdarza mu się kogoś popchnąć, coś
komuś zburzyć lub zniszczyć. Dzieci nie kryją swego niezadowolenia i wołają, aby przestał. Nauczyciel próbuje go złapać, ale on się wymyka. Patrząc, aby pani go nie złapała,
zderza się z innym kolegą. Dziecko się rozpłakało, po chwili widoczny jest na jego czole
guz. Pani złapała za rękę Dawida, próbuje go uspokoić. Dawid wyrywa się, krzyczy,
wreszcie gryzie panią w rękę. Pozostałe dzieci obserwują z niepokojem całą sytuację.
Sytuacja 2: Zabawa ruchowa
Wszystkie dzieci uczestniczą w zabawie ruchowej. Tworzą koło i trzymają się za ręce.
Dawid nie chce trzymać nikogo za rękę. Jest więc przerwa w kole. Początkowo chłopiec
stara się uczestniczyć w zabawie, po chwili wychodzi jednak poza obręb koła. Pani
uczy dzieci nowej zabawy, prosi, by dzieci powtarzały za nią słowa i gesty. Nie zwraca
większej uwagi na to, co robi Dawid. Gra muzyka. Po chwili jedno z dzieci woła, by pani
zobaczyła, co robi Dawid. Chłopiec stanął w miejscu częściowo zasłanianym przez stojąca obok szafę i rytmicznie uderzał głową w ścianę.
14
9145_07_broszura.indd 14
11/5/2012 5:09:20 PM