Celestynow_Olga_Kowalska

Celestynów
Gmina Celestynów położona jest w województwie mazowieckim, w powiecie otwockim. Jest to
gmina wiejska, powstała w 1952 r. W skład gminy Celestynów wchodzi 15 miejscowości:
Celestynów, Dąbrówka, Dyzin, Glina, Jatne, Lasek, Ostrowik, Ostrów, Podbiel, Pogorzel,
Ponurzyca, Regut, Stara Wieś, Tabor, Zabieżki.
Gmina oddalona jest ok. 40 km od centrum Warszawy na szlaku Warszawa – Dęblin. Łączność ze
stolicą zapewnia: elektryczna kolej podmiejska oraz prywatne linie autobusowe. Niemal cały jej
obszar znajduje się w granicach Mazowieckiego Parku Krajobrazowego. Jej część centralna i
wschodnia położona jest na Równinie Garwolińskiej, a zachodnia terenach pradoliny Wisły. Gmina
Celestynów liczy 89 km kw. powierzchni i zamieszkuje ją ponad 11 tysięcy mieszkańców. 56%
powierzchni gminy stanowią lasy, z czego ponad 86% to lasy sosnowe. Pozostałe 36% to użytki
rolne o różnej klasie ziemi.
Symbole
Obecny kształt i kolor flagi oraz herbu Gminy Celestynów
obowiązuje od 1998 roku. Herbem Gminy Celestynów są w polu
błękitnym dwie skrzyżowane gałązki dębowe z żołędziami
barwy złotej oraz krzyżem kawalerskim, także barwy złotej. W
swym przedstawieniu herb Gminy Celestynów odwołuje się do
miejscowych tradycji i przyrody, a pośrednio także do nazwy
gminy. Krzyż kawalerski nawiązuje do słynnej Akcji Celestynów
przeprowadzonej 20 maja 1943 roku. Ma on również
nawiązywać do herbu rodziny Polakiewiczów, z których Tomasz
był uczestnikiem kampanii napoleońskich 1812 i 1813 roku i
został odznaczony krzyżem Virtuti Militarii. Liście i gałązki
dębowe symbolizują najstarsze ziemie pokryte lasem dębowym,
od których powstała nazwa Dąbrówka. W heraldyce krzyż może
być również uznawany za wizerunek drzewa, zaś dąb jest
symbolem siły, potęgi i piękna.
Barwami Gminy Celestynów są kolory żółty – niebieski – żółty na
fladze trójstrefowej, w układzie równoległych pasów poziomych
jednakowej szerokości. Błękitna barwa pola tarczy herbowej ma
odniesienie do nazwy gminy pochodzącej od imienia Celestyna
Polakiewicza, który w 1871 roku w drodze spadku objął majątek
Radzin po Leopoldzie Radzińskim. Barwa złota symbolizuje
wiarę, stałość, mądrość i chwałę.
Początki Celestynowa
Pierwsze wzmianki historyczne o Celestynowie i okolicznych wsiach pochodzą z 1827r., natomiast Gmina
Celestynów jako twór administracyjny powstała w 1952r.
Nazwa miejscowości pochodzi od imienia córki ówczesnego właściciela majątku Radzin- Celestyny
Polakiewiczówny.
Koprówka
Budynek zabytkowy, został zburzony. Posiadłość należała do
Hilarego Koprowskiego – od 25 maja honorowy obywatel
Celestynowa, wynalazca szczepionki przeciwko polio.
Kościół
Parafia Wniebowzięcia Najświętszej
Maryi Panny powstała w 1929r.
Mieści się na placu Stefana
Wyszyńskiego.
Zabytki
W centrum Celestynowa, przy
placu im. Kardynała Stefana
Wyszyńskiego w Celestynowie
można zobaczyć pomnik w
postaci krzyża z rozpiętą flagą
narodową i orłem. Pomnik
upamiętnia osoby, które zginęły
w dwóch publicznych
egzekucjach na terenie
Celestynowa oraz podczas
bombardowania okolic stacji
PKP.
W sąsiedztwie niestrzeżonego przejazdu
kolejowego pod Celestynowem znajduje
się ogromny głaz - pomnik
upamiętniający akcję dywersyjną. Jedną
z pierwszych akcji przeprowadzonych
przez oddział Porucznika Józefa Czuma
ps. "Skryty". W miejscu tym, w nocy z 11
na 12 grudnia 1943 r., wysadzono i
ostrzelano pociąg z niemieckim
wojskiem, tzw. Urlaubzug. W Dąbrówce
natomiast można znaleźć tablicę
uwieczniająca nazwiska mieszkańców,
którzy jesienią 1944 r. zostali
zrekrutowani do II Armii WP. Z terenu
dzisiejszej gminy Celestynów na front
zmobilizowano 70 młodych mężczyzn, w
tym 11 z Dąbrówki.
Stacja kolejowa
Największą rolę w rozwoju
miejscowości odegrała Kolej
Nadwiślańska, którą otwarto
w 1877 r. Przez następne
lata stacja w Celestynowie
była wykorzystywana przez
Zamoyskich, którzy dowozili
swoje towary z Kołbieli.
Około roku 1900 wokół stacji
powstały pierwsze
zabudowania pracowników
kolei. Stacja stoi do dzisiaj i
jest wpisana do rejestru
zabytków.
Akcja pod Celestynowem
Nazwa ta odnosi się do akcji zbrojnej,
jaką przeprowadził, 20 maja 1943 roku,
oddział dyspozycyjny kedywu Komendy
Głównej Armii Krajowej kryptonim ,,Motor
30'' dowodzony przez kpt. Mieczysława
Kurkowskiego ps. ,,Mietek". Zastępcą
dowódcy był pchor. Tadeusz Zawadzki
ps. ,,Zośka". W akcji wzięło udział 45
uczestników, z czego zdecydowaną
większość stanowili harcerze z grup
szturmowych. Odbito wtedy 49 polskich
więźniów przewożonych z więzienia w
Lublinie do obozu zagłady w Oświęcimiu.
Wydarzenie to uczczono tablicą
pamiątkową obok budynku stacyjnego.
Zostało również opisane w książce
Aleksandra Kamińskiego "Kamienie na
szaniec”.
Szkoły
Historia Celestynowa po II Wojnie
Światowej wiąże się ze znakomitą
kontynuacją szkolnictwa podstawowego i
średniego rozpoczętą przed wojną i
trwającą, w postaci tajnych kompletów w
ramach Polskiego Państwa
Podziemnego, podczas okupacji
hitlerowskiej.
We wsi Celestynów znajdują się dwa
budynki szkolne, wybudowane na terenie
byłej Kolonii Hilarów. W budynkach tych
działają obecnie dwie placówki
oświatowe: Szkoła Podstawowa im.
„Batalionu Zośka” oraz „Zespół Szkół im.
Por. Józefa Czumy ps. „Skryty”. We wsi
Celestynów działa Przedszkole
Samorządowe
Historia hufca Celestynów
Hufiec Celestynów powstał w sierpniu 1975 r. w wyniku nowego terytorialnego podziału kraju na 49
województw. Jego powstanie nie jest jednak początkiem harcerstwa na terenie gminy Celestynów, gdyż
drużyny harcerskie działały tu już w latach okupacji.
Pierwszą komendantką hufca została dotychczasowa kierowniczka Ośrodka Harcerskiego dh. phm.
Barbara Winiarska. W szkołach podstawowych na terenie gminy powstawały drużyny harcerskie i
zuchowe. Na poziomie szkoły średniej harcerstwo nosiło natomiast nazwę Harcerska Służba Polsce
Socjalistycznej. W Zespole Szkół Mechaniczno – Elektrycznych w Celestynowie powstał szczep,
prowadzony przez dh. hm. Wacławę Kozłowską. Dzięki druhnie młodzież z zespołu szkół brała udział w
licznych rajdach, biegach, a także obozach i zimowiskach.
Kadencja pierwszej pani komendant hufca Celestynów trwała jedynie rok, a w 1976 r. funkcję tę przejęła
dh. phm. Hanna Zakrzewska, która wraz z instruktorami i harcerzami starszymi ze szczepu przy ZSME
rozpoczęła organizację obozów harcerskich
W 1980 hufiec po raz kolejny zmienia komendanta. Zostaje nim dh. phm Wiesław Muszyński. W tym roku
zaczęła się również Kampania Bohater, mająca na celu nadanie hufcowi imienia. W roku następnym
odbyło się wiele rajdów związanych również z Bohaterem Hufca. A na jesieni został ogłoszony konkurs na
plakietkę.
Na początku 1982 r. dobiegła końca Kampania Bohater. Hufiec otrzymał imię Bohaterów Akcji pod
Celestynowem
Po zakończeniu Kampanii Bohater w 1982 r. kolejnym komendantem hufca zostaje dh. hm. Janina
Skrzypiec-Nowak. Wielokrotnie wybierana na tę funkcję podczas zjazdów hufca pełni ją nieprzerwanie do
dnia dzisiejszego
Informacje dodatkowe
Celestynów był i jest miejscem rozwoju małej
przedsiębiorczości w ramach Gminnej Spółdzielni. Od
kilkunastu lat w Celestynowie mieści się siedziba ogromnej
„Piekarni Oskroba” oraz mniejszej „Piekarni Natura”
W Celestynowie działa od czasów po II Wojnie Światowej
Ośrodek Zdrowia, Biblioteka Publiczna i Ochotnicza Straż
Pożarna
We wsi Celestynów znajduje się Urząd Gminy Celestynów oraz
Gminny Ośrodek Kultury. usytuowana jest siedziba
Nadleśnictwa Celestynów oraz Centrum Edukacji Leśnej
Postacie
Hilary Koprowski – od 25 maja honorowy obywatel
Celestynowa, wynalazca szczepionki przeciwko polio.
Józef Sobota, nieżyjący już mieszkaniec Reguta, który zasłynął
ze swoich rzeźbionych w drewnie kapliczek. Można je obejrzeć
w Muzeum Etnograficznym w Warszawie.
Michał Rękas -polityk, pedagog, poseł do Krajowej Rady
Narodowej oraz na Sejm Ustawodawczy. Ostatnie lata spędził
w Celestynowie, pracując jako polonista w założonym przez
siebie podczas okupacji gimnazjum. Zajmował się również
pracą naukową, której owocem były książki Z przeszłości
chłopskiego antyklerykalizmu i Obrońcy chłopów. Pochowany
został na Cmentarzu Parafialnym w Celestynowie.
Koniec
☺
Przygotowała Olga Kowalska