Pieśń o sławie

Spis treści
Pora marzeń, pora obowiązków
Czas powrotów – słowa i muzyka Tadeusz Chmielewski ... 12
Czwórka plus z wieloryba – Sławomir Grabowski, Marek Nejman ... 13
Ortografia. Pisownia nazw geograficznych ... 18
Piszę pozdrowienia ... 21
Dal – Hanna Januszewska ... 23
Koniec wakacji – Anna Kamieńska ... 26
Jesienne liście – Leopold Staff ... 26
Dźwiękonaśladownictwo ... 27
Marzenia – Joanna Kulmowa ... 28
Bank rozmarzonych słówek ... 29
Lekcja gramatyki – Jerzy Harasymowicz ... 30
Dynastia Miziołków – Joanna Olech ... 31
Nagła zmiana – Jerzy Niemczuk ... 33
Plan przepisu ... 38
Instrukcja ... 39
10 wskazówek dla piszącego instrukcję ... 40
Intencja wypowiedzi ... 41
Znakomity pacykarz – Mark Twain ... 44
Synonim ... 47
Wypowiedzenie, zdanie i równoważnik zdania ... 48
Wół i mrówki, Słowik i szczygieł, Mądry i głupi – Ignacy Krasicki ... 51
Oś czasu: Ignacy Krasicki ... 52
Bajka ... 54
Korzyść z nauki – Jean de La Fontaine ... 55
10 wskazówek dla dyskutanta ... 56
Koniec – Ignacy Krasicki ... 57
O prawdzie i bajce – Kazimierz Wójtowicz ... 58
3
Po smutku – radość
Kiedy mówisz – ks. Jan Twardowski ... 60
Zabić drozda – Harper Lee ... 61
Narracja ... 67
Wędrówka – Danuta Wawiłow ... 68
Stary świat – Agata Płusa ... 70
Kartka z kalendarza: 1 listopada – Wszystkich Świętych ... 72
Bójka – Bo Carpelan ... 73
Opowiadanie ... 76
Wypowiedzenie pojedyncze i złożone. Spójnik ... 77
Dynastia Miziołków – Joanna Olech ... 81
Jedenastoletni zakochany – Andrzej Bursa ... 83
Język Trolli – Małgorzata Musierowicz ... 84
Ortografia. Pisownia nazw własnych ... 86
Smutki – Joanna Kulmowa ... 89
Co to jest radość? – Joanna Kulmowa ... 90
Związki wyrazowe współrzędne i podrzędne ... 92
Chodź, pomaluj mój świat – słowa Marek Dutkiewicz, muzyka
Janusz Kruk ... 96
Refren ... 97
Kartka z kalendarza: 11 listopada – Święto Niepodległości ... 98
Opisuję obraz ... 99
Pejzaż, portret, martwa natura, scena rodzajowa ... 100
Plan opisu obrazu ... 101
Muzea Warszawy ... 103
Ortografia. Pisownia tytułów książek i dzieł sztuki ... 103
Ganek – Czesław Miłosz ... 105
Epitet ... 105
4
Pytania o początek
Pięknie żyć – słowa Anna Bernat, muzyka Krystyna Kwiatkowska ... 108
Wielka wojna w kosmosie – Helena Adamczewska ... 109
Wymowa ą i ę ... 110
Mit ... 111
Niebo w nocy – Leopold Staff ... 112
P’an-ku – twórca kosmosu – Helena Adamczewska ... 113
Symbolika jaja ... 115
Historia Ozyrysa ... 117
Grupa podmiotu i grupa orzeczenia ... 119
Narodziny świata – Jan Parandowski ... 122
Mitologia ... 125
Oś czasu: Świat starożytnej Grecji ... 126
Aby nas nie obudzić – Józef Ratajczak ... 129
Scenariusz miniatury teatralnej na podstawie mitu „Demeter i Kora”
Wandy Markowskiej – Agata Szydełko ... 130
Scenariusz teatralny ... 133
Tekst główny i poboczny ... 133
Powstanie człowieka – Jan Parandowski ... 134
Bank dobrych słówek ... 137
Biblioteczka miłośników starożytności ... 137
Kartka z kalendarza: 25 grudnia – Boże Narodzenie ... 138
Powstanie człowieka. – Sat-Okh ... 139
Ortografia: Pisownia nie z różnymi częściami mowy ... 141
Określenia w zdaniu ... 147
Tytus, Romek i A’Tomek – Henryk Jerzy Chmielewski ... 152
Sztuka komiksu – Krzysztof Teodor Toeplitz ... 157
10 wskazówek dla autora komiksu ... 158
W poszukiwaniu rozumnych istot we wszechświecie ... 159
5
Pieśń o sławie
Odyseja – Homer ... 162
Opowieść o Heraklesie – Jadwiga Żylińska ... 163
Opis postaci literackiej ... 167
Koń trojański (właściwy tytuł „Przygody Odyseusza”) – Stanisław
Srokowski ... 168
Frazeologizm ... 170
Temat i końcówka rzeczownika. Oboczności ... 171
Ortografia. ó i rz wymienne ... 173
Przygody Odyseusza – Jan Parandowski ... 176
Ortografia. Zakończenia -ja, -i / -ja, -ji ... 180
Odys – Leopold Staff ... 182
Wiersz stroficzny i ciągły ... 183
„Odyseja” w Teatrze Polskim w Warszawie ... 183
Kazimierz Wielki król Polski funduje w Krakowie Studium Powszechne
12 maja 1364 roku ... 184
Jak rządził Kazimierz królestwem i narodem? – fragment Kroniki
Jana z Czarnkowa ... 184
Kazimierz Wielki kumem – Cecylia Niewiadomska ... 186
Zawisza Czarny – Julian Ursyn Niemcewicz ... 188
Pod żaglami „Zawiszy” – muzyka – autor nieznany, słowa Maria Waldowa
(Marusia Bukarówna) ... 190
Przyimek. Wyrażenie przyimkowe ... 192
Ortografia. Rozdzielna pisownia przyimków ... 193
Ortografia. Pisownia przyimków ... 194
Dynastia Miziołków – Joanna Olech ... 195
Abecadło wolnych dzieci: Kk – Artur Oppman ... 197
Kościuszce – Maria Dąbrowska ... 198
Ortografia. Zakończenia -ia, -i / -ia, -ii ... 198
Biografia. Notatka biograficzna ... 201
Panorama Racławicka ... 201
Pieśń o wodzu miłym – muzyka ludowa, słowa Wacław Kostek-Biernacki ... 203
Dokumenty z lat 1914–1918 ... 203
6
Echo znad Wisły
Tam, w moim kraju... – Maria Konopnicka ... 206
Konrad Wallenrod – Adam Mickiewicz ... 207
O Lechu i białym orle – Marian Orłoń ... 208
Legenda ... 210
Pozdrowienie – Kazimierz Przerwa-Tetmajer ... 212
Wymowa. Akcent wyrazowy ... 212
10 wskazówek dla recytatora ... 213
Śpiący rycerze – Kazimierz Przerwa-Tetmajer ... 214
Warszawa, stolica Polski – Ewa Szelburg-Zarembina ... 216
Podanie ... 218
Biblioteczka miłośników legend ... 219
Tytus, Romek i A’Tomek – Henryk Jerzy Chmielewski ... 220
Legendy warszawskie – Artur Oppman ... 223
Bank przerażających słówek ... 224
Stopniowanie przymiotnika ... 225
Ortografia. Zakończenia przymiotników w stopniu wyższym
i najwyższym ... 226
Kartka z kalendarza – Wielkanoc ... 230
Bazyliszek i Barbarka – Tadeusz Kubiak ... 231
Plan opisu smoka ... 234
Złota kaczka – Artur Oppman ... 234
Ortografia. Nie z przymiotnikami ... 236
Pani Twardowska – Adam Mickiewicz ... 241
Ballada ... 246
Tryby czasownika ... 247
Wymowa. Akcent wyrazowy – ciąg dalszy ... 248
Ortografia. Pisownia cząstki -by ... 251
Śladami legend ... 252
10 wskazówek dla sprawozdawcy ... 254
Oblicze ojczyzny – Tadeusz Różewicz ... 256
Sentencja ... 257
Ucz się polskiego – Agnieszka Osiecka ... 257
7
Biblioteczka miłośników polszczyzny ... 260
Uchwała Senatu RP w sprawie ustanowienia roku 2006 Rokiem Języka
Polskiego ... 261
Dźwięki i obrazy
Teatr – Ewa Skarżyńska ... 264
Teatr na szczudłach – Marta Dwořák ... 265
Rozmowa z aktorem – Konstanty Ildefons Gałczyński ... 267
Muzyka – Ludwik Jerzy Kern ... 268
Kartka z kalendarza: Święto Narodowe Trzeciego Maja ... 270
Chopinowi – Duda-Gracz – Jerzy Duda-Gracz ... 271
Stopniowanie przysłówka ... 273
Ortografia. Nie z przysłówkami ... 274
Akademia pana Kleksa – Jan Brzechwa ... 276
Wyprawa w poszukiwaniu skarbów (adaptacja radiowa fragmentu książki
Jana Brzechwy Akademia pana Kleksa) ... 277
Adaptacja radiowa ... 282
Powstawanie głosek i ich rodzaje ... 284
Ortografia: Rozbieżności między mową a pismem ... 286
Panna z mokrą głową – Kornel Makuszyński ... 290
Panna z mokrą głową (scenariusz filmowy) – Tomasz Piotrowski,
Kazimierz Tarnas ... 291
Panna z mokrą głową (scenopis) – Tomasz Piotrowski, Kazimierz
Tarnas ... 292
Plany filmowe ... 295
Kim jest ten człowiek? – Janina Brzechwa ... 297
Gwiazdą być! – Rachel Billington ... 299
Wymowa. Akcent zdaniowy ... 302
Znów będę Shrekiem. Rozmowa ze Zbigniewem Zamachowskim –
rozmawiała Jolanta Gajda-Zadworna ... 305
Repertuar kinowy (Opowieści z Narnii) – strona internetowa ... 307
Biblioteczka miłośników filmu ... 308
Dynastia Miziołków – Joanna Olech ... 309
Spis terminów literackich i kulturowych ... 311
Źródła ilustracji ... 312
8