Prognoza Oddziaływania na Środowisko - miejscowy plan

Inwestor:
MIASTO IMIELIN
Ul. Imielińska 81
41-407 Imielin
Temat:
MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
MIASTA IMIELIN W REJONIE WZGÓRZA GOLCÓWKA
Zakres dokumentów:
Prognoza oddziaływania na środowisko
Data:
01 października 2014 r.
Zespół autorski:
mgr inż. Adrian Luszka – nr upr. urb. Z-381 – główny projektant
mgr inż. Paweł Czuczwara – nr upr. urb. Z-323 – projektant
mgr inż. arch. Agnieszka Niezabitowska – nr upr. urb. Z-322 – projektant
mgr inż. Katarzyna Matusiak – projektant
mgr inż. Maciej Niżborski – asystent projektanta
mgr inż. Patrycja Wieleba – asystent projektanta
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
Spis treści
1
WPROWADZENIE .......................................................................................................................... 4
1.1 CEL, ZAKRES PRACY, POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI ............................................. 4
1.2 METODY ZASTOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY.............................................. 5
1.3 CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM,
WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEGO
DOKUMENTU, ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA
ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA DOKUMENTU .................................... 5
1.4 USTALENIA I GŁÓWNE CELE PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO .............................................................................................................................. 7
2
CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA.......................................................................................... 9
2.1 POŁOŻENIE FIZYCZNO-GEOGRAFICZNE .................................................................................. 9
2.2 MORFOLOGIA I BUDOWA GEOLOGICZNA ................................................................................. 9
2.3 WODY POWIERZCHNIOWE ......................................................................................................... 9
2.4 WODY PODZIEMNE ...................................................................................................................... 9
2.5 KLIMAT I STAN SANITARNY ATMOSFERY ................................................................................. 9
2.6 UKSZTAŁTOWANIE TERENU, ZAGROŻENIE OSUWISKOWE, OSIADANIA TERENU NA
SKUTEK EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ .............................................................................................. 10
2.7 GLEBY .......................................................................................................................................... 12
2.8 ZASOBY NATURALNE ................................................................................................................ 12
2.9 BIORÓŻNORODNOŚĆ, SZATA ROŚLINNA I ŚWIAT ZWIERZĄT ............................................. 12
2.10 OBSZARY CHRONIONE NA PODSTAWIE USTAWY Z 16 KWIETNIA 2004R. ORAZ
KORYTARZE EKOLOGICZNE ............................................................................................................. 12
2.11 KRAJOBRAZ ................................................................................................................................ 12
2.12 ZABYTKI I OBIEKTY O WARTOŚCIACH KULTUROWYCH ....................................................... 12
3
OCENA POTENCJALNYCH ZMIAN STANU ŚRODOWISKA PRZY BRAKU REALIZACJI
USTALEŃ PLANU ................................................................................................................................. 13
4
ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA
REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE
OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA
2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY..................................................................................................... 13
5
SKUTKI DLA ŚRODOWISKA WYNIKAJĄCE Z REALIZACJI USTALEŃ PLANU ....................... 13
5.1 OKREŚLENIE, ANALIZA ORAZ OCENA PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH
ODDZIAŁYWAŃ, W TYM ODDZIAŁYWANIA BEZPOŚREDNIEGO, POŚREDNIEGO, WTÓRNEGO,
SKUMULOWANEGO, KRÓTKOTERMINOWEGO, ŚREDNIOTERMINOWEGO I
DŁUGOTERMINOWEGO, STAŁEGO I CHWILOWEGO ORAZ POZYTYWNEGO I NEGATYWNEGO,
NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ OBSZARU,
A TAKŻE NA ŚRODOWISKO, A W SZCZEGÓLNOŚCI NA RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNĄ,
LUDZI, ZWIERZĘTA, ROŚLINY, WODĘ, POWIETRZE, POWIERZCHNIĘ ZIEMI, KRAJOBRAZ,
KLIMAT, ZASOBY NATURALNE, ZABYTKI, DOBRA MATERIALNE, Z UWZGLĘDNIENIEM
ZALEŻNOŚCI MIĘDZY TYMI ELEMENTAMI ŚRODOWISKA I MIĘDZY ODDZIAŁYWANIAMI NA TE
ELEMENTY ........................................................................................................................................... 13
5.2 WPŁYW NA WODY POWIERZCHNIOWE ................................................................................... 14
5.3 WPŁYW NA WODY PODZIEMNE................................................................................................ 14
5.4 WPŁYW NA KLIMAT .................................................................................................................... 14
5.5 WPŁYW NA UKSZTAŁTOWANIE TERENU ................................................................................ 14
5.6 WPŁYW NA GLEBY ..................................................................................................................... 15
5.7 WPŁYW NA ZASOBY NATURALNE ............................................................................................ 15
5.8 WPŁYW NA BIORÓŻNORODNOŚĆ, ZWIERZĘTA I ROŚLINY .................................................. 15
5.9 WPŁYW NA OBSZARY CHRONIONE NA PODSTAWIE USTAWY Z 16 KWIETNIA 2004 R. O
OCHRONIE PRZYRODY I NA KORYTARZE EKOLOGICZNE ............................................................ 15
5.10 WPŁYW NA KRAJOBRAZ ............................................................................................................ 15
5.11 WPŁYW NA ZABYTKI I DOBRA KULTURY ................................................................................ 15
5.12 WPŁYW NA WARUNKI I JAKOŚĆ ŻYCIA MIESZKAŃCÓW ....................................................... 15
5.12.1
JAKOŚĆ POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO ............................................................. 15
5.12.2
KLIMAT AKUSTYCZNY................................................................................................... 16
5.12.3
GOSPODARKA ODPADAMI ........................................................................................... 16
5.12.4
ZAGROŻENIE POWODZIOWE....................................................................................... 16
5.12.5
ZAGROŻENIE RUCHAMI MASOWYMI ZIEMI ............................................................... 16
6
PRZEWIDYWANE MOŻLIWOŚCI TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA
ŚRODOWISKO ..................................................................................................................................... 16
2
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
7
ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJE
PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO ......................................... 16
8
MOŻLIWOŚCI ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH DLA OBSZARU NATURA 2000 ................ 17
9
PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI
POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO PLANU ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ
PRZEPROWADZANIA .......................................................................................................................... 17
10 STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ........................................................... 19
11 LITERATURA................................................................................................................................ 20
3
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
1
WPROWADZENIE
1.1
CEL, ZAKRES PRACY, POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI
Przedmiotem opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka.
Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego wynika z przepisu art. 51 ust 1 ustawy z dnia 3 października
2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1235 z późn. zm.).
Podstawowym celem prognozy jest ocena skutków wpływu na środowisko kierunków
zagospodarowania przestrzennego określonych w planie miejscowym. Ze względu na dużą złożoność
zjawisk przyrodniczych, ograniczony zakres rozpoznania środowiska oraz ogólny charakter
dokumentów planistycznych, określony i oceniony w prognozie wpływ na środowisko realizacji planu
jest wpływem potencjalnym. Oznacza to, że w danych warunkach realizacji projektowanego
dokumentu przewiduje się wystąpienie określonych skutków dla środowiska (oddziaływania
prognozowane). Podstawą identyfikacji i oceny były ustalenia projektowanego dokumentu.
Do pozostałych celów realizacji prognozy zalicza się:
a) wyeliminowanie, jeszcze na etapie sporządzania planu, ustaleń sprzecznych z zasadami
zrównoważonego rozwoju analizowanego obszaru i jego otoczenia,
b) wprowadzenie ustaleń umożliwiających działalność gospodarczą na analizowanym terenie
i zaspokajanie potrzeb społeczności lokalnej przy równoczesnym zachowaniu równowagi
przyrodniczej i trwałości procesów przyrodniczych,
c) ocenę, na ile ustalenia planu pozwolą na zachowanie istniejących wartości zasobów
środowiska, na ile wzbogacą lub odtworzą obniżone, czy też zdegradowane wartości
oraz w jakim stopniu spotęgują lub osłabią istniejące zagrożenia, a także na ile stwarzają
możliwość pojawienia się nowych szans dla ukształtowania wyższej jakości środowiska.
Reasumując, prognoza nie jest dokumentem rozstrzygającym o słuszności realizacji zamierzeń
inwestycyjnych przewidzianych nowymi ustaleniami planu, a jedynie przedstawia prawdopodobne
skutki, jakie może wywołać realizacja danej funkcji w przestrzeni (w obrębie poszczególnych
komponentów środowiska oraz w środowisku jako całości) w odniesieniu do istniejących
uwarunkowań przyrodniczych. Rozpatrując wpływ przeznaczenia (funkcji) poszczególnych terenów
przeanalizowano możliwość oddziaływania realizacji ustaleń planu na następujące elementy
środowiska oraz inne dobra: różnorodność biologiczną, zwierzęta, rośliny, ludzi, wodę, powietrze,
powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zabytki oraz dobra materialne.
Niniejsza prognoza została sporządzona w oparciu o wymogi wynikające z przepisu art. 51
ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
Zgodnie z wyżej wymienionym artykułem sporządzana prognoza:
a) zawiera
- ustalenia i główne cele projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin oraz jego powiązania z innymi dokumentami,
- informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
- informacje na temat przewidywanych możliwości transgranicznego oddziaływania
na środowisko,
- propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień
projektowanego planu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
- streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym;
b) określa, analizuje i ocenia
- istniejący stan środowiska,
- potencjalne zmiany stanu środowiska przy braku realizacji postanowień projektowanego
dokumentu,
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
przewidywane znaczące oddziaływania na środowisko przy realizacji postanowień
projektowanego dokumentu,
- istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji
projektowanego dokumentu,
- cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym
i krajowym istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu oraz sposoby
w jakich te cele zostały uwzględnione;
c) przedstawia
- rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko,
- możliwości rozwiązań alternatywnych w odniesieniu do obszaru Natura 2000.
-
Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Imielin powiązany jest
z następującymi dokumentami:

Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego z 2004 r. z późn. zm.;

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Imielin – II
edycja", które zostało przyjęte uchwałą Nr XXXV/147/2009 Rady Miasta Imielin
z dnia 25 września 2009 r.;

Wach J., Wach M., Ścisłowski M. 2007, Warunki ekofizjograficzne Miasta Imielin.
Przedsiębiorstwo Usługowe Geograf Dąbrowa Górnicza 2007 r.
1.2
METODY ZASTOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY
W celu sporządzenia prognozy przeprowadzono następujące prace:

zaznajomiono się z projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
w tym z wnioskami do planu;

zaznajomiono się z uwarunkowaniami fizjograficznymi obejmującymi obszar objęty
planem;

dokonano oceny projektu mpzp w odniesieniu do obowiązujących aktów prawnych,
w tym przepisów gminnych;

przeprowadzono wizję obszaru objętego prognozą w sierpniu 2014 r.;

dokonano analizy czynników potencjalnie mogących przynieść negatywne skutki
dla środowiska.
1.3
CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU
MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNE Z PUNKTU
WIDZENIA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE CELE
I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS
OPRACOWYWANIA DOKUMENTU
Podstawowym dokumentem określającym cele ochrony środowiska na szczeblu Unii
Europejskiej jest VI Wspólnotowy Program Działań w Zakresie Środowiska Naturalnego. W ramach
tego programu wyznaczone zostały 4 podstawowe obszary priorytetowe dla polityki Unii Europejskiej
w dziedzinie ochrony środowiska:




zmiany klimatu,
przyroda i bioróżnorodność biologiczna,
środowisko i zdrowie,
zrównoważone zarządzanie zasobami naturalnymi i odpadami.
W Programie ustalono, że działania w zakresie wyznaczonych 4 priorytetów powinny być realizowane
przy zastosowaniu następujących instrumentów ochrony środowiska:





poprawy stosowania istniejących przepisów prawnych,
zintegrowania problematyki ochrony środowiska z politykami w innych zakresach,
lepszego powiązania ochrony środowiska z instrumentami gospodarki rynkowej,
wspierania społeczeństwa w zmianie podejścia do ochrony środowiska,
uwzględniania ochrony środowiska w gospodarce gruntami i decyzjach menadżerskich.
5
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
Przepisy prawne Unii Europejskiej uwzględniają wyznaczone priorytety polityki Unii Europejskiej
w zakresie ochrony środowiska oraz określają zarówno cele, jak i odpowiednie kierunki działań.
Największy wpływ na ochronę środowiska ma implementacja zapisów dyrektyw UE odnoszących się
do:













standardów emisji SO 2 , NO x , pyłu zawieszonego i dopuszczalnych emisji tych substancji
przez instalacje przemysłowe, energetyczne (w tym spalarnie odpadów) oraz transport,
zanieczyszczeń emitowanych przez silniki (samochodów, pociągów, samolotów),
jakości wody pitnej,
redukcji zanieczyszczeń wód powierzchniowych przez nawozy i pestycydy,
ochrony zasobów wodnych i ekosystemów od wody zależnych,
oczyszczania i odprowadzania ścieków,
instalacji do przerobu lub utylizacji odpadów,
gospodarowania odpadami przemysłowymi,
użytkowania i składowania odpadów niebezpiecznych i toksycznych,
opakowań i gospodarki odpadami opakowaniowymi,
ograniczania różnych rodzajów hałasu,
zintegrowanego zapobiegania i kontroli zanieczyszczeń oraz zarządzania ryzykiem
ekologicznym,
ochrony przyrody, w tym powstrzymania utraty różnorodności biologicznej np. poprzez
stworzenie europejskiej sieci obszarów Natura 2000.
Podstawy prawne do przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznych ocen
oddziaływania na środowisko zostały określone w prawodawstwie Unii Europejskiej, jak i w prawie
polskim. Uwarunkowania prawne projektowanego dokumentu dotyczące celów i zasad ochrony
środowiska wynikają z zapisów ustawy Prawo ochrony środowiska, rozporządzeń oraz dyrektyw, które
najogólniej można określić jako przepisy o ochronie środowiska.
Obecnie polskie przepisy prawne pozostają w zgodności z postanowieniami unijnej Dyrektywy
Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 roku w sprawie oceny wpływu
niektórych planów i programów na środowisko (Dz. Urz. WE L 197 z 21.07.2001) – tzw. Dyrektywa
SEA.
Cele i działania określone w dokumentach krajowych dotyczących ochrony środowiska
uwzględniają cele polityki Unii Europejskiej w tej dziedzinie oraz zawartych międzynarodowych
konwencji.
Najważniejszym dokumentem krajowym, zawierającym cele ochrony środowiska jest Polityka
Ekologiczna Państwa na lata 2009 – 2012 z perspektywą do roku 2016 (PEP). Najważniejszymi
celami średniookresowymi (do roku 2016 r.) zawartymi w PEP są:






zachowanie bogatej różnorodności biologicznej polskiej przyrody na różnych poziomach
organizacji:
na
poziomie
wewnątrzgatunkowym
(genetycznym),
gatunkowym
oraz ponadgatunkowym (ekosystemowym), wraz z umożliwieniem zrównoważonego rozwoju
gospodarczego kraju, który w sposób niekonfliktowy współistnieje z różnorodnością
biologiczną,
racjonalne użytkowanie zasobów leśnych przez kształtowanie ich właściwej struktury
gatunkowej i wiekowej, z zachowaniem bogactwa biologicznego,
racjonalizacja gospodarowania zasobami wód powierzchniowych i podziemnych w taki
sposób, aby uchronić gospodarkę narodową od deficytów wody i zabezpieczyć przed
skutkami powodzi oraz zwiększenie samofinansowania gospodarki wodnej,
rozpowszechnianie dobrych praktyk rolnych i leśnych, zgodnych z zasadami rozwoju
zrównoważonego, przeciwdziałanie degradacji terenów rolnych, łąkowych i wodno-błotnych
przez czynniki antropogenne,
zwiększenie skali rekultywacji gleb zdegradowanych i zdewastowanych, przywracając im
funkcję przyrodniczą, rekreacyjną lub rolniczą,
racjonalizacja zaopatrzenia ludności oraz sektorów gospodarczych w kopaliny i wodę
z zasobów podziemnych oraz otoczenia ich ochroną przed ilościową i jakościową degradacją,
6
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka




poprawa stanu zdrowotnego mieszkańców w wyniku wspólnych działań sektora ochrony
środowiska z sektorem zdrowia oraz skuteczny nadzór nad wszystkimi w kraju instalacjami
będącymi potencjalnymi źródłami awarii przemysłowych powodujących zanieczyszczenie
środowiska,
dążenie do spełnienia przez RP zobowiązań wynikających z Traktatu Akcesyjnego
oraz z dwóch dyrektyw unijnych (Dyrektywy LCP i Dyrektywę CAFE),
utrzymanie lub osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód, w tym również zachowanie
i przywracanie ciągłości ekologicznej cieków,
dokonanie wiarygodnej oceny narażania społeczeństwa na ponadnormatywny hałas
i promieniowanie elektromagnetyczne oraz podjęcie kroków do zmniejszenia tego zagrożenia
tam, gdzie jest ono największe, stworzenie efektywnego systemu nadzoru nad substancjami
chemicznymi dopuszczonymi na rynek, zgodnego z zasadami Rozporządzenia REACH.
Spośród wymienionych celów szczególnie istotne znaczenie z punktu widzenia realizacji
przedmiotowego planu miejscowego mają cele:





uwzględniania wymogów ochrony środowiska,
ochrony powietrza,
racjonalnego gospodarowania odpadami,
ochrony wód przed zanieczyszczeniem,
ochrony zasobów przyrodniczych.
Realizacja ustaleń projektowanego dokumentu (miedzy innymi zasada określona w §3 ust. 3)
powinna przyczynić się do osiągnięcia niektórych z wymienionych wcześniej celów. Ochrona zasobów
przyrodniczych realizowana będzie poprzez pozostawienie w funkcji przyrodniczej znacznej części
obszaru planu, traktując tutaj otwarte tereny rolnicze jako ubogie ekosystemy.
Podsumowując, zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego, które
w świetle art. 15 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 647 z późn. zm.) – ustala się obligatoryjne w planie, oparte są
na normach prawa krajowego zgodnych z prawem wspólnotowym oraz międzynarodowym.
1.4
USTALENIA I GŁÓWNE CELE PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
W zachodniej części obszaru opracowania obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania
przestrzennego miasta Imielin w rejonie ulic Wyzwolenia, Ściegiennego, Poniatowskiego
i Nowozachęty, uchwalony uchwałą Nr XXVIII/175/2013 Rady Miasta Imielina z dnia 27 lutego 2013 r.
W granicach nowego planu znalazł się obszar C3.RP - teren upraw polowych.
Projekt planu swym zasięgiem obejmuje obszar, dla którego Rada Miasta Imielin podjęła
uchwałę Nr XLIII/290/2014 z dnia 25 czerwca 2014r. o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka. Projekt planu
wyznacza następujące tereny:



IG – teren infrastruktury gazowniczej,
R – teren rolniczy,
KDD – teren drogi publicznej klasy dojazdowej.
Ustalenia planu miejscowego sankcjonują stan istniejący – tj. przeważające tereny rolnicze
oraz teren infrastruktury gazowniczej w północno – wschodniej części. Obszar opracowania otaczają
od strony południowej (częściowo w obszarze opracowania) i wschodniej drogi klasy dojazdowej,
częściowo utwardzone przy pomocy płyt asfaltowych.
7
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
Fot. 1 Widok na północną część obszaru opracowania
Fot. 2 Widok na wschodnią część obszaru opracowania
Fot. 3 Teren infrastruktury gazowej w otoczeniu bujnej roślinności
W obrębie obszaru planu stwierdza się następujące uwarunkowania:






występowanie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 452 Zbiornik Chrzanów,
występowanie udokumentowanego złoża dolomitów i wapieni "Imielin",
przebieg gazociągu wysokiego ciśnienia DN80 CN 2,5 MPa wraz z granicą odległości
podstawowych;
nie występują tereny górnicze zgodne z ustawą z dnia 9 czerwca 2011r. Prawo
geologiczne i górnicze (t. j.: Dz. U. z 2014r., poz. 613 z późn. zm.),
nie występują obszary szczególnego zagrożenia powodzią, zgodne z ustawą z dnia 18
lipca 2001r. Prawo wodne (t. j.: Dz. U. z 2012 r., poz. 145 z późn. zm.),
nie występują tereny zagrożone osuwaniem się mas ziemnych, zgodne z ustawą z dnia
27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (t.j.: Dz. U. z 2013r., poz. 1232 z późn.
zm.).
8
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
2
CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA
2.1
POŁOŻENIE FIZYCZNO-GEOGRAFICZNE
Pod względem administracyjnym analizowany obszar zlokalizowany jest w województwie
śląskim, we wschodniej części miasta Imielin i obejmuje tereny położone przy ulicy Rzemieślniczej
w rejonie wzgórza Golcówka. Powierzchnia terenu objętego planem to ok. 4,67 ha.
W ujęciu regionalizacji fizyczno-geograficznej J. Kondrackiego (1998) analizowany teren
znajduje się w podprowincji Wyżyna Śląsko-Krakowska (341), w makroregionie Wyżyna Śląska
(341.1), w mezoregionie Pagóry Jaworznickie (341.14).
2.2
MORFOLOGIA I BUDOWA GEOLOGICZNA
Fundament geologiczny analizowanego obszaru stanowią utwory karbonu górnego – nie
występują one na powierzchni. Nad nimi zalegają utwory triasowe. W obszarze opracowania są to
utwory triasu środkowego – dolomity margliste (warstwy tarnowickie) oraz dolomity diloporowe oraz
we fragmencie w południowo-wschodniej części dolomity epigenetyczne – kruszconośne.
Powierzchniowe utwory obszaru opracowania budują głównie osady czwartorzędowe plejstocenu piaski i żwiry glacjalne i fluwioglacjalne, jedynie w zachodniej części na nieznacznym fragmencie są
utwory triasu - dolomity diploporowe.
2.3
WODY POWIERZCHNIOWE
Pod względem hydrograficznym analizowany obszar w całości należy do lewostronnego
dorzecza Wisły. Odwadniany jest przez potok Imielinka (potok III rzędu). Nie występują tu wody
powierzchniowe i nie należy on do obszarów zagrożonych powodzią.
2.4
WODY PODZIEMNE
Według podziału Polski na jednolite części wód podziemnych analizowany teren znajduje się
w JCWPd nr 146. Główny użytkowy poziom wodonośny na jej obszarze związany jest
z występowaniem na przeważającej części jej obszaru GZWP nr 452 Chrzanów. Można wyróżnić trzy
poziomy wodonośne triasu: wapienia muszlowego (trias środkowy), retu oraz środkowego i dolnego
pstrego piaskowca (trias dolny). Podstawowe znaczenie w sensie zasobowym posiadają poziomy
wodonośne wapienia muszlowego i retu zbudowane z dolomitów i wapieni. Podczas monitoringu
operacyjnego w 2011r. nie stwierdzono przekroczenia wartości granicznych III klasy jakości wód dla
żadnego wskaźnika chemicznego, zatem ogólny stan chemiczny JCWPd nr 146 określono jako dobry.
Na analizowanym terenie nie znajdują się ujęcia wód powierzchniowych lub podziemnych ani
ich strefy ochronne.
2.5
KLIMAT I STAN SANITARNY ATMOSFERY
Według klasyfikacji klimatyczno-rolniczej opracowanej przez R. Gumińskiego (1948), obszar
Miasta Imielin należy zaliczyć do dzielnicy XV (dzielnica częstochowsko- kielecka). Jest on położony
w południowej części tej dzielnicy. Dzielnicę XV charakteryzują następujące warunki:










średnia temperatura stycznia wynosi -2 - -3,0°C,
średnia temperatura lipca około 15-16°C,
średnia temperatura roczna 7-8°C,
dni z przymrozkami od 112 do 130,
dni mroźnych ok. 20-40,
ostatnie przymrozki wiosenne występują najczęściej w końcu kwietnia lub na początku
maja,
czas zalegania pokrywy śnieżnej wynosi ok. 60-80 dni,
okres wegetacyjny trwa od 200 do 210 dni,
opady atmosferyczne znacznie zróżnicowane, do 650-750 mm/rok,
przeważają wiatry południowo-zachodnie i zachodnie o prędkościach średnich 3-4 m/s.
9
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
Obszar opracowania został sklasyfikowany do następujących grup topoklimatów:
A. Grupa powierzchni użytkowanych rolniczo o dobrym przewietrzaniu, słabym zakryciu gruntu,
zmieniającym się z roku na rok składzie gatunkowym roślin (bylinyjednoroczne) lub pokrytych
niskimi trawami na łąkach trwałych.
1.
Podgrupa powierzchni form wypukłych (z niewielkim stopniem niebezpieczeństwa
wystąpienia przymrozków lokalnych pochodzenia radiacyjnego lub radiacyjnoadwekcyjnego).
- Powierzchnie o względnie dużych wartościach wymiany ciepła między powierzchnią
graniczną a podłożem wskutek konwekcji w nocy i przeciętnych wartościach całkowitego
promieniowania słonecznego docierającego do powierzchni ziemi w dzień.
Ocena jakości powietrza przeprowadzana jest w wyodrębnionych strefach województwa
zaliczonych do odpowiednich klas od A do C 1, od klasy najbardziej do najmniej korzystnej ze względu
na stopień oddziaływania zanieczyszczeń na stan zdrowia ludzkiego (kryterium ochrony zdrowia).
Ocenę stanu powietrza atmosferycznego przeprowadzono z uwzględnieniem całego województwa
w wyodrębnionych strefach, przy czym Imielin został zaliczony do strefy śląskiej. Wyniki klasyfikacji
strefy śląskiej uzyskane w „Dwunastej rocznej ocenie jakości powietrza w województwie śląskim,
obejmującej 2013 rok” przedstawiają się następująco:
 ze względu na ochronę roślin:
- klasa A – brak przekroczeń wartości dopuszczalnych dla tlenków azotu i dwutlenku siarki,
- klasa A i D2 – przekroczenia poziomu docelowego oraz poziomu celu długoterminowego
ozonu;
 ze względu na ochronę zdrowia ludzi:
- dla pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 oraz benzo(α)pirenu - klasa C,
- dla dwutlenku siarki – klasa A,
- dla ozonu – klasa C oraz klasa D2 ze względu na przekraczanie poziomu celu
długoterminowego,
- dla dwutlenku azotu klasa A,
- dla zanieczyszczeń takich jak: benzen, ołów, tlenek węgla, arsen, kadm, nikiel - klasa A,
co oznacza konieczność utrzymania jakości powietrza na tym samym lub lepszym
poziomie.
2.6
UKSZTAŁTOWANIE TERENU, ZAGROŻENIE OSUWISKOWE, OSIADANIA
TERENU NA SKUTEK EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ
Obszar miasta obejmuje tereny o zróżnicowanych wysokościach. Najwyżej położony punkt
stanowi góra Golcówka o wysokości 307,6m n.p.m. położona w centralnej części miasta,
w sąsiedztwie obszaru opracowania. Obszar opracowania leży w obrębie wzniesień zwanych Garbami
Imielina, wznoszących się na wysokość ponad 300m n.p.m. i opadających w kierunku rzeki Przemszy,
tak jak i obszar opracowania, którego rzędne wynoszą od ok. 301 m n.p.m. w części zachodniej
do 279 m n.p.m. w części wschodniej.
1
Odrębnym rodzajem jest klasa D2 oznaczająca przekraczanie poziomu celu długoterminowego.
10
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
Rys. 1 Mapa hipsometryczna z cieniami
11
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
Na analizowanym terenie występują udokumentowane złoża dolomitów i wapieni, lecz nie
prowadzi się ich wydobycia. Kamieniołomy produkujące kruszywo drogowe oraz nawozy wapniowe
dla rolnictwa znajdują się w odległości około 600m od granicy opracowania. Nie stwierdzono tu
występowania terenów zagrożonych ruchami masowymi ziem.
2.7
GLEBY
Zależność typów gleb od litologii podłoża jest szczególnie widoczna na obszarach
wysoczyznowych, w tym na obszarze opracowania. Na tych terenach na wychodniach utworów
triasowych wykształciły się rędziny brunatne (Rb) charakterystyczne dla podłoża węglanowego. Drugi
występujący tu typ gleb związany jest z utworami czwartorzędowymi: gleby brunatne wyługowane
(Bw). Gleby brunatne wyługowane wykształciły się przy głębszym zaleganiu utworów węglanowych
lub przy braku utworów węglanowych w podłożu. Na przedstawionych typach gleb wyróżniono
następujące kompleksy ich rolniczej przydatności: pszenny wadliwy oraz żytni/ żytnio-ziemniaczany/
słaby. Również wśród użytków zielonych to użytki zielone słabe i bardzo słabe. Zgodnie z podziałem
bonitacyjnym na analizowanym terenie występują w części centralnej i południowo-zachodniej grunty
orne klasy IVb, a w części zachodniej i południowej pastwiska klas V.
2.8
ZASOBY NATURALNE
Na analizowanym terenie występują udokumentowane złoża dolomitu i wapienia. Złoże to jest
własnością Przedsiębiorstwa Produkcji Kruszyw Mineralnych i Lekkich sp. z o.o., eksploatowane
poza obszarem opracowania przez Zakład Górniczy Imielin.
2.9
BIORÓŻNORODNOŚĆ, SZATA ROŚLINNA I ŚWIAT ZWIERZĄT
Elementem szaty roślinnej są zbiorowiska synantropijne towarzyszące tutaj przydrożom,
czy terenowi infrastruktury technicznej. Pierwszą fazę zarastania tych terenów stanowią zbiorowiska
roślin jednorocznych i dwuletnich, które następnie ustępują miejsca nitrofilnym zbiorowiskom wysokich
bylin. Inne zbiorowiska roślinne związane są natomiast z terenami użytkowanymi rolniczo - są to tzw.
zbiorowiska segetalne, z których jedne towarzyszą uprawom zbóż, a inne roślinom okopowym.
Z polami, łąkami, nieużytkami porolnymi związane są sarny, zające, także szkodniki pól mysz domowa, nornica ruda oraz ptactwo - kuropatwy, bażanty, niektóre pospolite gatunki ptaków
śpiewających. Otwarta przestrzeń pól przyciąga jastrzębie, myszołowy, pustułki, krogulce.
Na obrzeżach pól zwierzyna utrzymuje się w zabudowaniach gospodarskich np. w stodołach
czy porzuconych domach - sowy pójdźka i płomykówka.
2.10
OBSZARY CHRONIONE NA PODSTAWIE USTAWY Z 16 KWIETNIA
2004R. ORAZ KORYTARZE EKOLOGICZNE
Na analizowanym terenie nie występują formy ochrony przyrody, a najbliżej położony obszar
podlegający ochronie znajduje się w odległości 9km – jest to Obszar Chronionego Krajobrazu Dobra –
Wilkoszyn. Najbliżej położonym obszarem Natura 2000 jest Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Stawy
w Brzeszczach (PLB120009) – w odległości ponad 10 km. Teren ten może stanowić korytarz
ekologiczny dla migracji zwierząt.
2.11
KRAJOBRAZ
Analizowany obszar nie znajduje się w obrębie krajobrazów chronionych w jakiejkolwiek
formie. Obszar opracowania wraz z otoczeniem stanowi urozmaicony rolniczy krajobraz wzgórz, pól,
łąk, zakrzewień i zadrzewień. Elementem pochodzenia antropogenicznego są tu elementy
infrastruktury gazowniczej i drogowej. Wystawa terenu w kierunku wschodnim otwiera widok na
malowniczy krajobraz wzniesień, charakterystycznych dla Pagórów Jaworznickich, opadających w
kierunku rzeki Przemszy. Elementem dysharmonizującym jest tu kompleks zabudowy przemysłowej,
bezpośrednio sąsiadujący z obszarem opracowania.
2.12
ZABYTKI I OBIEKTY O WARTOŚCIACH KULTUROWYCH
Na analizowanym terenie nie występują zabytki, ani obiekty o wartościach kulturowych.
12
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
3
OCENA POTENCJALNYCH ZMIAN
REALIZACJI USTALEŃ PLANU
STANU
ŚRODOWISKA
PRZY
BRAKU
Przedmiotowy projekt planu miejscowego w znacznym stopniu sankcjonuje stan istniejący. W
przypadku braku jego realizacji nie nastąpią zmiany środowiska przyrodniczego. Tereny te w dalszej
części będą pełnić funkcje o charakterze przyrodniczym (otwarte tereny rolnicze jako ubogi
ekosystem). Może nastąpić również wtórna sukcesja roślinności w razie zaprzestania rolniczego
użytkowania gruntów (odłogowanie).
Zwrócić należy również uwagę na fakt, że nie uchwalenie niniejszego planu miejscowego
może skutkować zabudową tego terenu w trybie decyzji o warunkach zabudowy, co z pewnością
przyczyniłoby się do zakłócenia ładu przestrzennego i dysharmonii krajobrazu.
4
ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA
REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE
OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16
KWIETNIA 2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY
Na analizowanym terenie nie stwierdza się występowania szczególnych problemów ochrony
środowiska, w tym również dotyczących obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy
z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody – nie występują na obszarze opracowania, a najbliższy
znajduje się w odległości 9km – jest to Obszar Chronionego Krajobrazu Dobra – Wilkoszyn. Jednakże
można tutaj wskazać na:

małe zróżnicowanie szaty roślinnej, przyczyniające się do małej różnorodności biologicznej
i zubożenia struktury przyrodniczej spowodowane działalnością rolniczą;

chemizację rolnictwa, a co za tym idzie zanieczyszczenia gleb i wód.
SKUTKI DLA ŚRODOWISKA WYNIKAJĄCE Z REALIZACJI USTALEŃ PLANU
5
5.1
OKREŚLENIE,
ANALIZA
ORAZ
OCENA
PRZEWIDYWANYCH
ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ, W TYM ODDZIAŁYWANIA BEZPOŚREDNIEGO,
POŚREDNIEGO,
WTÓRNEGO,
SKUMULOWANEGO,
KRÓTKOTERMINOWEGO,
ŚREDNIOTERMINOWEGO I DŁUGOTERMINOWEGO, STAŁEGO I CHWILOWEGO ORAZ
POZYTYWNEGO I NEGATYWNEGO, NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU
NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ OBSZARU, A TAKŻE NA ŚRODOWISKO, A W
SZCZEGÓLNOŚCI NA RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNĄ, LUDZI, ZWIERZĘTA, ROŚLINY,
WODĘ, POWIETRZE, POWIERZCHNIĘ ZIEMI, KRAJOBRAZ, KLIMAT, ZASOBY
NATURALNE, ZABYTKI, DOBRA MATERIALNE, Z UWZGLĘDNIENIEM ZALEŻNOŚCI
MIĘDZY TYMI ELEMENTAMI ŚRODOWISKA I MIĘDZY ODDZIAŁYWANIAMI NA TE
ELEMENTY
Identyfikacja, analiza i ocena znaczących oddziaływań na środowisko skutków ustaleń
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, należą do kluczowych elementów niniejszego
opracowania. Z tego powodu, a także w celu przeprowadzenia właściwej analizy, przyjęto następujące
założenia teoretyczne. Jako podstawę oceny wpływu kierunków zagospodarowania przestrzennego
mpzp, wprowadzono podział oddziaływań ze względu na ich charakter. Wstępnie przyjęto,
że oddziaływanie realizacji planu może być negatywne lub pozytywne. W razie, gdy dany czynnik
będzie generował oddziaływania pozytywne i negatywne, ustalono który element przeważa, i na tej
podstawie zakwalifikowano go do źródeł pozytywnego lub negatywnego oddziaływania na środowisko.
Z kolei intensywność negatywnego wpływu na środowisko została określona następującym
stopniowaniem: oddziaływanie minimalne, oddziaływanie przeciętne, oddziaływanie znaczące.
Pod pojęciem „oddziaływania pozytywnego” należy rozumieć ogół skutków stanowiących korzystny
wpływ na środowisko określonej funkcji. Wpływ na środowisko jest korzystny, jeżeli planowane
zagospodarowanie i użytkowanie terenu sprzyja:

zachowaniu chronionych gatunków roślin, zwierząt, siedlisk przyrodniczych oraz naturalnych
elementów krajobrazu,
13
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka




prawidłowemu funkcjonowaniu procesów przyrodniczych,
zachowaniu lub poprawie struktury środowiska (ekosystemów),
różnorodności biologicznej,
zachowaniu środowiska we właściwym stanie sanitarnym i ekologicznym.
Projekt planu nie wprowadza oddziaływań, które uznane zostałyby za znaczące, ale też
nie stwierdza się oddziaływań pozytywnych.
Podział oddziaływań ze względu na stopień oddziaływania przedstawia tabela poniżej.
Omówienie rodzajów poszczególnych oddziaływań zostało zawarte w rozdziałach 5.2 – 5-12.
Tabela 2 Ocena oddziaływania na środowisko skutków ustaleń mpzp.
Planowane przeznaczenie terenu
IG – teren infrastruktury gazowniczej
R - teren rolniczy
KDD - teren drogi publicznej klasy dojazdowej
Ocena wpływu na środowisko planowanego zagospodarowania
Odziaływanie negatywne w stopniu minimalnym
Oddziaływanie negatywne w stopniu przeciętnym
Teren objęty projektem planu znajduje się w znacznym oddaleniu od obszarów Natura 2000
(ponad 10km), w związku z czym nie przewiduje się wystąpienia oddziaływania na jakikolwiek obszar
Natura 2000.
5.2
WPŁYW NA WODY POWIERZCHNIOWE
Nie przewiduje się czynników związanych z realizacją ustaleń planu, które mogłyby
bezpośrednio wpłynąć na stan zasobów wód powierzchniowych, zwłaszcza że nie występują one
w obrębie obszaru opracowania, ani w najbliższym sąsiedztwie.
5.3
WPŁYW NA WODY PODZIEMNE
W podłożu analizowanego terenu występuje triasowy Główny Zbiornik Wód Podziemnych
nr 452 Zbiornik Chrzanów oraz triasowe użytkowe poziomy wodonośne. Na obszarze objętym
sporządzaniem planu nie planuje się zabudowy, wobec czego nie ma bezpośredniego zagrożenia
zanieczyszczenia wód podziemnych spowodowanego niewłaściwą gospodarką wodno-ściekową.
Jednak należy pamiętać, że tereny rolnicze również nie pozostają bez ujemnego oddziaływania
na środowisko. Wpływ tych funkcji na środowisko uzależniony jest od wielu czynników, miedzy innymi:
charakteru prowadzonej działalności, rodzaju i zakresu wykonywanych zabiegów, stosowania się
do zasad i terminów agrotechnicznych, warunków pogodowych, w czasie których wykonywane są
prace, stanu środowiska przyrodniczego oraz stanu technicznego wykorzystywanych maszyn
i urządzeń. Główne potencjalne zagrożenia dla środowiska działalności wynikających z dopuszczonej
na tych terenach funkcji rolniczej polegają na zanieczyszczeniu wód środkami ochrony roślin
i składnikami nawozów. Przyczyną zanieczyszczenia wód podziemnych może być również spływ
zanieczyszczeń z przyległych dróg.
5.4
WPŁYW NA KLIMAT
Przewiduje się, że realizacja projektowanego zagospodarowania przestrzennego nie
spowoduje zmian w zakresie topoklimatu. Tereny niezabudowane, pozostawione w funkcji rolniczej,
będą miały pozytywny wpływ na funkcje bioklimatyczne obszaru.
5.5
WPŁYW NA UKSZTAŁTOWANIE TERENU
Nie należy spodziewać się znaczących przekształceń powierzchni terenu, gdyż projekt planu
nie przewiduje wielkoskalowych przedsięwzięć, których budowa związana byłaby z przemieszczaniem
znaczącej ilości mas ziemnych. Zmiany powierzchni ziemi mogą towarzyszyć budowie czy
przebudowie drogi lub mogą być związane z budową dopuszczonych urządzeń i sieci infrastruktury
technicznej. Sama działalność rolnicza nie wpłynie na ukształtowanie terenu.
14
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
5.6
WPŁYW NA GLEBY
Poza istniejącym terenem infrastruktury gazowniczej oraz drogą dojazdową, nie przewiduje
innych terenów związanych z zabudową i możliwością uszkodzenia gleby. Należy jednak pamiętać,
że również działalność rolnicza nie pozostaje bez ujemnego oddziaływania na ten komponent
środowiska. Mogą one zostać zanieczyszczone składnikami nawozów, ale również uszkodzone
w wyniku mechanizacji rolnictwa (zmiana właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych, erozja
gleby).
5.7
WPŁYW NA ZASOBY NATURALNE
Na terenie objętym planem występuje udokumentowane złoże kopalin dolomitów i wapienia
„Imielin”. Planowany sposób zagospodarowania terenu nie stanowi dla nich zagrożenia,
nie przewiduje się jego eksploatacji.
5.8
WPŁYW NA BIORÓŻNORODNOŚĆ, ZWIERZĘTA I ROŚLINY
Nie przewiduje się znaczącego wpływu na bioróżnorodność, zwierzęta i rośliny, związanego
z realizacją ustaleń planu. Ustalenia planu nie wprowadzają nowych przeznaczeń mogących
skutkować zabudową terenu, uszkodzeniem gleby i roślinności. Głównymi zagrożeniami wynikającymi
z działalności rolniczej może być:


zatrucie łańcuchów pokarmowych wynikające z niewłaściwego stosowania herbicydów,
pestycydów, insektycydów (gromadzenie się toksycznych substancji w organizmach
poszczególnych ogniw łańcucha);
uśmiercanie zwierząt w czasie prac polowych, zwłaszcza podczas zbiorów (głównie: ssaki,
gryzonie, ptaki i ich lęgi).
5.9
WPŁYW NA OBSZARY CHRONIONE NA PODSTAWIE USTAWY
Z 16 KWIETNIA 2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY I NA KORYTARZE EKOLOGICZNE
Na analizowanym terenie nie występują formy ochrony przyrody, teren ten nie jest również
proponowany do objęcia ochroną. Może jedynie stanowić, jak większość otwartych terenów rolniczych
– korytarz migracyjny dla zwierząt. Realizacja ustaleń planu nie będzie miała negatywnego wpływu
na obszary chronione usytuowane poza granicami planu – najbliższy znajduje się w odległości 9 km.
5.10
WPŁYW NA KRAJOBRAZ
Projekt planu, jak już wielokrotnie zostało to podkreślone, sankcjonuje stan istniejący
w zakresie infrastruktury gazowniczej oraz drogi publicznej klasy dojazdowej. Nie zmienia również
rolniczego przeznaczenia gruntów. Nie nastąpią zatem zmiany w istniejącym krajobrazie.
5.11
WPŁYW NA ZABYTKI I DOBRA KULTURY
Na analizowanym terenie nie występują zabytki i dobra kultury. Realizacja planu miejscowego
nie będzie miała również wpływu na zabytki i dobra kultury zlokalizowane poza obszarem planu.
5.12
5.12.1
WPŁYW NA WARUNKI I JAKOŚĆ ŻYCIA MIESZKAŃCÓW
JAKOŚĆ POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO
Projekt planu nie wprowadza funkcji, które mogłyby wpłynąć na potencjalne pogorszenie
jakości powietrza atmosferycznego. Nie występują, ani też nie przewiduje się stałych emitorów
zanieczyszczeń powietrza. Źródłem emisji pyłów i gazów może być spalanie paliw w silnikach
spalinowych, których źródłem będą pojazdy samochodowe poruszające się po drodze oraz maszyny
rolnicze. Emisje te mają charakter niezorganizowany i w związku z tym nie ma możliwości
precyzyjnego określenia ich wielkości. Według przewidywań, na skutek opisanych czynników
do środowiska emitowane będą: tlenki azotu, dwutlenek siarki, tlenek węgla, pył zawieszony PM10,
węglowodory aromatyczne i alifatyczne.
15
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
5.12.2
KLIMAT AKUSTYCZNY
W obrębie obszaru opracowania nie występują tereny podlegające ochronie akustycznej.
Nie stwierdza się również występowania tych terenów w sąsiedztwie. Źródłami hałasu, który pośrednio
może generować (zwiększać) realizacja ustaleń planu, będzie ruch pojazdów oraz praca maszyn
rolniczych.
5.12.3
GOSPODARKA ODPADAMI
W wyniku realizacji ustaleń planu nie przewiduje się powstawania odpadów. Gospodarka
odpadami obostrzona jest szeregiem przepisów oraz systemu kontroli, stojących poza systemem
planowania przestrzennego. Problem ten regulują zarówno ustawy (ustawa z 14 grudnia 2012 r.
o odpadach, ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach)
jak również odpowiednie uchwały Rady Miasta oraz programy gospodarki odpadami. Nie ma więc
potrzeby, ani delegacji ustawowej do regulowania tego zagadnienia przepisami miejscowego planu.
5.12.4
ZAGROŻENIE POWODZIOWE
Na obszarze objętym projektem planu nie występują obszary szczególnego zagrożenia
powodzią, zgodne z ustawą z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne (t. j.: Dz. U. z 2012 r., poz. 145
z późn. zm.).
5.12.5
ZAGROŻENIE RUCHAMI MASOWYMI ZIEMI
Na obszarze objętym projektem planu nie występują tereny zagrożone osuwaniem się mas
ziemnych, zgodne z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (t. j.: Dz. U. z 2013r.,
poz. 1232 z późn. zm.).
6
PRZEWIDYWANE MOŻLIWOŚCI TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA
ŚRODOWISKO
Biorąc pod uwagę odległość obszaru planu od granic Rzeczpospolitej Polskiej
oraz wyznaczone kierunki zagospodarowania przestrzennego, jego realizacja nie spowoduje skutków
transgranicznych.
7
ROZWIĄZANIA
KOMPENSACJE
ŚRODOWISKO
MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE,
PRZYRODNICZĄ
NEGATYWNYCH
OGRANICZANIE
ODDZIAŁYWAŃ
LUB
NA
Rozwiązaniem
łagodzącym
negatywne
oddziaływanie
na
środowisko,
ujętym
w projektowanym dokumencie jako zasada ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego
(§3 ust. 3), jest obowiązek utrzymania standardów emisyjnych przez nowe obiekty budowlane,
zgodnie z aktami wykonawczymi do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (t. j.:
Dz. U. z 2013r., poz. 1232 z późn. zm.).
Inny charakter mają rozwiązania kompensacyjne, o których mowa w przepisach dot. ochrony
środowiska 2. Przepis art. 3 ustawy Prawo ochrony środowiska definiuje kompensację przyrodniczą
jako zespół działań obejmujących w szczególności roboty budowlane, roboty ziemne, rekultywację
gleby, zalesianie, zadrzewianie lub tworzenie skupień roślinności, prowadzących do przywrócenia
równowagi przyrodniczej na danym terenie, wyrównania szkód dokonanych w środowisku
przez realizację przedsięwzięcia i zachowanie walorów krajobrazowych. Jednocześnie, jak wynika
z art. 75 ust. 3 tej ustawy, naprawienie wyrządzonych szkód, i kompensacja przyrodnicza wymagana
jest wówczas, gdy ochrona elementów przyrodniczych nie jest możliwa. Natomiast w wytycznych
do zarządzania obszarami Natura 2000 można przeczytać, że „środki kompensujące obejmują
działania specyficzne dla przedsięwzięcia lub planu i stanowią uzupełnienie normalnej praktyki
tzw. dyrektyw dotyczących przyrody. Ich celem jest zrównoważenie negatywnego oddziaływania
przedsięwzięcia oraz kompensacja proporcjonalna do szkody wyrządzonej danemu gatunkowi
Art. 3 ustawy Prawo ochrony środowiska, art. 35 ustawy o ochronie przyrody, art. 6 (4) dyrektywy
siedliskowej.
2
16
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
lub siedlisku przyrodniczemu. Środki kompensujące są rozwiązaniem ostatecznym. Stosuje się je
tylko wtedy, gdy inne zabezpieczenia dyrektywy są nieskuteczne, a decyzja w sprawie rozważenia
realizacji przedsięwzięcia lub planu mającego negatywnie oddziaływać na obszar sieci Natura 2000
jest mimo wszystko pozytywna”.
Realizacja przedmiotowego planu nie spowoduje utraty zasobów przyrodniczych, lecz jedynie
– stwarza możliwość realizacji działań o nieznacznym negatywnym wpływie na niektóre elementy
środowiska. Nie przewiduje się jednak negatywnych oddziaływań na przedmiot i spójność obszarów
Natura 2000, znajdujących się w znacznej odległości od obszaru opracowania. W analizowanym
przypadku nie ma zatem przesłanek do zastosowania kompensacji przyrodniczej.
MOŻLIWOŚCI ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH DLA OBSZARU NATURA 2000
8
Przeprowadzone analizy wskazują na to, że realizacja projektowanego dokumentu nie wpłynie
negatywnie na tereny podlegające ochronie na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody,
w tym również na obszary Natura 2000.
W czasie sporządzania prognozy nie napotkano poważniejszych trudności wynikających
z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy, odnoszących się do przedstawionych
kierunków i charakteru oddziaływania na środowisko realizacji mpzp. Pamiętać należy jednak,
że problemem w tego rodzaju opracowaniach (dokumenty strategiczne) jest brak możliwości
precyzyjnego wyznaczenia niektórych elementów oddziaływania, takich jak ich intensywność i zasięg.
Zatem prognoza wskazuje przede wszystkim kierunki oddziaływania oraz dokonuje ich wstępnej
analizy i oceny.
Po analizie materiałów planistycznych ustalono, że jednym z głównych źródeł oddziaływania
skutków będzie funkcjonowanie terenów już istniejących, których przeznaczenie projekt planu utrwala.
Ustalenia projektowanego dokumentu są efektem przeprowadzonych analiz oraz zamierzeń i polityki
przestrzennej władz lokalnych. W trakcie opracowywania prognozy przeanalizowano wszystkie
oddziaływania wynikające z realizacji planu z uwzględnieniem informacji na temat stanu środowiska
obszaru opracowania oraz dostępnej wiedzy dot. funkcjonowania środowiska przyrodniczego.
Z uwagi na cele i geograficzny zasięg dokumentu strategicznego stanowiącego mpzp miasta
Imielin w rejonie wzgórza Golcówka oraz uwarunkowania przyrodnicze tego obszaru,
nie przedstawiono rozwiązań alternatywnych.
9
PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW
REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO PLANU ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI
JEJ PRZEPROWADZANIA
Organ opracowujący projekt dokumentu, którym jest tutaj miejscowy plan zagospodarowania
przestrzennego, zobowiązany jest monitorować, jakie skutki dla środowiska ma praktyczna realizacja
jego postanowień. Ma to umożliwić podjęcie działań zmierzających do usunięcia negatywnych zmian
w środowisku, gdyby one wystąpiły.
Metodyka analizy realizacji postanowień mpzp powinna:



uwzględniać aktualny stan środowiska,
być dostosowana do przyjętych kierunków zagospodarowania przestrzennego,
opierać się na analizie wpływu skutków ustaleń planu na środowisko.
Wybierając wskaźniki monitoringu do oceny skutków realizacji ustaleń planu należy wziąć pod uwagę
dostępność danych i ich miarodajność. Powszechnie stosowanymi wskaźnikami służącymi do oceny
zmian przestrzennych (poprawa, pogorszenie stanu środowiska) i ich dynamiki są:





jakość wód powierzchniowych,
jakość powietrza atmosferycznego, zwłaszcza akustycznego,
ilość ścieków odprowadzanych do odbiornika, dysproporcje między siecią wodociągową a
kanalizacyjną,
liczba mieszkańców obsługiwanych przez oczyszczalnie ścieków,
udział odnawialnych źródeł energii w wytwarzaniu energii,
17
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka




udział użytków rolnych w powierzchni gminy,
udział użytków leśnych w powierzchni gminy,
powierzchnia i stan zachowania siedlisk przyrodniczych i obszarów chronionych w otoczeniu
terenu opracowania planu,
zmiany położenia zwierciadła wody gruntowej.
Większość z tych wskaźników jest jednak nieprzydatna do oceny skutków realizacji zmian
przestrzennych wynikających z realizacji przedmiotowego planu, jednakże mogą być one
wykorzystane do oceny realizacji planowania przestrzennego w skali całej gminy, jak np. udział
użytków leśnych, rolnych, udział odnawialnych źródeł energii w wytwarzaniu energii.
Niektóre z wyżej wymienionych wskaźników mierzone są w ramach państwowego monitoringu
środowiska, stanowiącego system pomiarów, ocen i prognoz stanu środowiska oraz gromadzenia,
przetwarzania i rozpowszechniania informacji o środowisku, realizowanego przez Inspekcję Ochrony
Środowiska. Zgodnie z art. 10 ust. 1 wspomnianej wcześniej dyrektywy 2001/42/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów
i programów na środowisko (Dz. U. UE. L. 01. 197. 30) państwa członkowskie Unii Europejskiej, w tym
również Polska zostały zobowiązane do monitorowania znaczącego wpływu na środowisko,
wynikającego z realizacji planów i programów. Jak wynika z tego artykułu, celem monitoringu jest
między innymi możliwość określenia na wczesnym etapie nieprzewidzianego niepożądanego wpływu
oraz podjęcia odpowiedniego działania naprawczego. Zgodnie z art. 10 ust. 2 w celu przestrzegania
ust. 1 można wykorzystywać, stosownie do potrzeb, istniejące systemy monitoringu w celu uniknięcia
powielania monitoringu. Zatem monitoring skutków realizacji postanowień mpzp w zakresie
oddziaływania na środowisko może polegać na analizie i ocenie poszczególnych komponentów
środowiska w oparciu o wyniki pomiarów uzyskanych w ramach państwowego monitoringu środowiska
lub też w ramach innych monitoringów prowadzonych przez organy administracji publicznej, gminy
oraz podmioty gospodarcze, o ile dotyczą one obszaru objętego mpzp.
Ustalenia przedmiotowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
uwzględniają wymogi ochrony środowiska zgodnie z obowiązującymi przepisami. Ponadto zawierają
szereg ustaleń minimalizujących negatywny jego wpływ na środowisko. Jednakże z dokonanych
analiz wynika, że realizacja planu może mimo wszystko wpłynąć na niektóre elementy środowiska,
jak: powietrze, gleba, woda.
Zatem wskazane jest monitorowanie wskaźników dotyczących ww. komponentów w niżej
przedstawiony sposób:
Lp.
Komponent
środowiska/prze
dmiot analiz
Metoda/źródło informacji
częstotliwość
1.
Jakość
powietrza
raz do roku
2.
Stan i jakość
gleb
3.
Jakość wód
podziemnych
• analiza wyników pomiarów uzyskanych w ramach
państwowego monitoringu środowiska
• monitoring prowadzony przez inne organy
administracji publicznej, gminę oraz podmioty
gospodarcze
• analiza wyników pomiarów uzyskanych w ramach
państwowego monitoringu środowiska
• badania monitoringowe prowadzone przez inne
podmioty (Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza
w Gliwicach), gminę, powiat (okresowe badania
jakości gleb) oraz podmioty gospodarcze
• analiza wyników pomiarów uzyskanych w ramach
państwowego monitoringu środowiska
• monitoring prowadzony przez inne organy
administracji publicznej, gminę oraz podmioty
gospodarcze
okresowo
okresowo
18
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
10
Niniejsza prognoza oddziaływania na środowisko dotyczy mpzp miasta Imielin w rejonie
wzgórza Golcówka. W zachodniej części obszaru opracowania obowiązuje miejscowy plan
zagospodarowania przestrzennego miasta Imielin w rejonie ulic Wyzwolenia, Ściegiennego,
Poniatowskiego i Nowozachęty, uchwalony uchwałą NR XXVIII/175/2013 Rady Miasta Imielina z dnia
27 lutego 2013 r. W granicach nowego planu znalazł się teren upraw polowych.
Prognoza ma na celu określenie prawdopodobnych skutków realizacji ustaleń planu
na poszczególne elementy środowiska, w szczególności na: różnorodność biologiczną, ludzi,
zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zabytki,
dobra materialne, z uwzględnieniem zależności między tymi elementami środowiska i między
oddziaływaniami na te elementy. Została ona wykonana zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Analizowany obszar położony jest w mieście Imielin, w jego wschodniej części, przy ulicy
Rzemieślniczej. Przeważającą część zajmują grunty użytkowane rolniczo. W północno-wschodniej
części zlokalizowany jest teren infrastruktury gazowniczej. Obszar opracowania otaczają od strony
południowej (częściowo w obszarze opracowania) i wschodniej drogi klasy dojazdowej, częściowo
utwardzone przy pomocy płyt asfaltowych.
Na analizowanym terenie nie występują formy ochrony przyrody, a najbliżej położony obszar
podlegający ochronie znajduje się w odległości 9km – jest to Obszar Chronionego Krajobrazu Dobra –
Wilkoszyn. Najbliżej położonym obszarem Natura 2000 jest Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Stawy
w Brzeszczach (PLB120009) – w odległości ponad 10 km. Obszar opracowania, jak większość
otwartych terenów rolniczych, może stanowić korytarz ekologiczny dla migracji zwierząt.
Projekt planu sankcjonuje w znacznym stopniu istniejący stan zagospodarowania. W związku
z powyższym jedynym źródłem negatywnego lecz znikomego wpływu na następujące elementy
środowiska przyrodniczego: różnorodność biologiczną, glebę, powietrze, klimat akustyczny i wodę
będzie miała realizacja i funkcjonowanie drogi publicznej.
Co istotne, przyjęte w projektowanym dokumencie kierunki zagospodarowania przestrzennego
nie będą oznaczały ingerencji w przedmiot ochrony obszarów Natura 2000 i ich spójność, a realizacja
planu nie powinna spowodować utraty podlegających ochronie zasobów przyrodniczych i ich
elementów.
Projekt planu nie wprowadza funkcji, które mogłyby potencjalnie transgranicznie oddziaływać
na środowisko. Z uwagi na niewielki zasięg oddziaływań skutków ustaleń planu, a zwłaszcza
prognozowany brak wpływu realizacji projektowanego dokumentu na obszary Natura 2000,
nie stwierdzono konieczności kompensacji przyrodniczej. Nie ma potrzeby wprowadzenia również
rozwiązań alternatywnych.
Zaproponowano metody analizy realizacji postanowień mpzp oraz częstotliwości jej
przeprowadzania w odniesieniu do zagadnienia jakości powietrza, stanu i jakość gleb, jakości wód
podziemnych.
Podsumowując, projektowane kierunki zagospodarowania przestrzennego nie będą miały
negatywnego wpływu na chronione siedliska przyrodnicze, rośliny i zwierzęta, a ponadto realizacja
przedmiotowego planu:



nie pogorszy stanu siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których
ochrony wyznaczono obszary Natura 2000,
nie wpłynie negatywnie na gatunki, dla których ochrony zostały wyznaczone obszary Natura
2000,
nie pogorszy integralności obszarów Natura 2000 lub ich powiązań z innymi obszarami.
Plan miejscowy, a wraz z nim niniejsza prognoza uwzględnia uwarunkowania określone w studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Imielin – II edycja", które zostało
przyjęte uchwałą Nr XXXV/147/2009 Rady Miasta Imielin z dnia 25 września 2009 r.
19
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Imielin w rejonie wzgórza Golcówka
11
LITERATURA
Absalon D., Jankowski A.T., Leśniok M., Mapa Hydrograficzna i Sozologiczna Polski w skali 1: 50000,
ark. Oświęcim, Gugik, Warszawa, 1995;
Biernat S., Krysowska M., Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50000, ark. Oświęcim,
PIG, Warszawa 1958
Centralna Baza Danych Geologicznych – strona internetowa PIG, http://baza.pgi.gov.pl/
Dwunasta roczna ocena jakości powietrza w województwie śląskim, obejmującej 2013 rok. WIOŚ w
Katowicach, Katowice 2014;
Gatlik J., Mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1:50000, ark. Oświęcim, PIG, Warszawa 1997;
Infogeoskarb – strona internetowa PIG, http://baza.pgi.gov.pl/
Jóźwiak A., Kowalczewska G.., Mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1:200000, ark. Kraków, WG,
Warszawa, 1984;
Kaziuk H., Lewandowski J.., Mapa geologiczna Polski w skali 1:200000, ark. Kraków, WG, Warszawa,
1978;
Kondracki J., Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa 2001;
Matuszkiewicz W. [red], Potencjalna roślinność naturalna Polski – Mapa przeglądowa 1:300000 ark.
11, PAN, Warszawa , 1995;
Ocena stanu chemicznego jednolitych części wód podziemnych zagrożonych nieosiągnięciem stanu
dobrego. PIG, Warszawa 2012r;
Różkowski A. [red.], 1997: Mapa warunków występowania, użytkowania, zagrożenia i ochrony
zwykłych wód podziemnych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego i jego obrzeżenia; 1 : 100 000. PIG,
Warszawa;
Skrzypczyk L. [red], 2003: Mapa wstępnej waloryzacji Głównych Zbiorników Wód Podziemnych
1:800000, PIG, Warszawa;
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Imielin – II edycja",
które zostało przyjęte uchwałą Nr XXXV/147/2009 Rady Miasta Imielin z dnia 25 września 2009 r.;
Wach J., Wach M., Ścisłowski M. 2007, Warunki ekofizjograficzne Miasta Imielin. Przedsiębiorstwo
Usługowe Geograf Dąbrowa Górnicza 2007 r.;
20