podstawy przedsiębiorczości środki trwałe oraz wartości niem

Transkrypt

podstawy przedsiębiorczości środki trwałe oraz wartości niem
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
ŚRODKI TRWAŁE ORAZ WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE
TRENER KAMILA PALIWODA - ALEJUN
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (1)
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Środki trwałe to składniki majątku spółki, które przeznaczone są do długotrwałego
użytkowania. Aby element majątku mógł zostać przyjęty i wykazany jako środek trwały,
musi on spełniać następujące kryteria:
1/ Okres jego przewidywanej użyteczności musi być dłuższy niż jeden rok - rok jest ogólną
granicą oddzielającą aktywa trwałe od aktywów obrotowych.
2/ Nie jest on zużywany w jednym cyklu produkcyjnym - środki trwałe są takim majątkiem,
który jest wykorzystywany przez przedsiębiorstwo przez długi okres czasu. Natomiast
wszystkie składniki majątku, które wykorzystywane są w jednym cyklu produkcyjnym,
takie jak części do produktów, lub nawet części maszyn, które należy wymieniać po każdym
cyklu produkcyjnym, traktowane są jako aktywa obrotowe.
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (2)
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
3. Musi być on przeznaczony na potrzeby jednostki - wykazywać w bilansie można jedynie
te środki trwałe, które przedsiębiorstwo wykorzystuje w celu generowania korzyści
ekonomicznych.
4. W momencie przyjęcia do użytkowania musi on być kompletny i sprawny niedziałający element majątku, który jest zepsuty lub niekompletny, nie może być traktowany
jako środek trwały, ponieważ nie może on generować korzyści ekonomicznych dla spółki
(generowanie korzyści ekonomicznych jest jednym z podstawowych warunków
rozpoznawania aktywów w bilansie
5. Stanowi własność lub współwłasność przedsiębiorcy; (definicja – kodeks cywilny) –
nabycie na własność może nastąpić w drodze zakupu, darowizny, wniesienia aportu
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (3) - WARTOŚĆ POCZĄTKOWA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
1/ W PRZYPADKU ZAKUPU
W sytuacji, gdy przedsiębiorstwo dokona zakupu środka trwałego, jego wartością początkową
będzie cena zakupu netto, czyli cena bez podatków (w Europie bez podatku VAT).
2/ W PRZYPADKU OTRZYMANIA JAKO APORT
Zdarza się, że spółka może otrzymać dany środek trwały jako darowiznę lub jako aport (aport
jest to wniesienie środka trwałego do spółki przez właściciela lub współudziałowca zamiast
wpłaty na kapitał zakładowy firmy). W tym przypadku nie można wykorzystać ceny zakupu,
gdyż środek mógł być kupiony dużo wcześniej, lub był używany i jego wartość nie jest równa
cenie za jaką został kupiony. W takiej sytuacji wykorzystuje się cenę sprzedaży, czyli cenę, za
jaką można by obecnie sprzedać dany środek na rynku.
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (4) - WARTOŚĆ POCZĄTKOWA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
3. W PRZYPADKU WYTWORZENIA
W sytuacji, gdy przedsiębiorstwo wytworzy środek trwały we własnym zakresie - przy
wykorzystaniu swoich materiałów oraz swoich pracowników - wartość początkowa środka
trwałego będzie równa kosztowi, jaki poniosło przedsiębiorstwo, aby stworzyć dany środek
trwały. Będzie to więc suma kosztów takich jak: koszt materiałów wykorzystanych do budowy
środka trwałego, część wynagrodzeń pracowników, która przypada na czas jaki poświęcili oni
na budowę środka trwałego, koszty energii oraz inne koszty bezpośrednio związane z budową
danego środka
a do użyteczności
Wiele środków trwałych po zakupie nie jest od razu zdatnych do użytku. Często trzeba je
przetransportować, zamontować i przystosować, zanim będą one mogły być wykorzystane w
działalności przedsiębiorstwa. Większość standardów rachunkowości wymaga zaliczenia
wszystkich tych kosztów do początkowej wartości środka trwałego.
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (5) – KLASYFIKACJA ŚRODKÓW TRWAŁYCH
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Klasyfikacja Środków Trwałych (KŚT) jest usystematyzowanym zbiorem obiektów majątku
trwałego służącym m.in. do celów ewidencyjnych, ustalaniu stawek odpisów amortyzacyjnych
oraz badań statystycznych.
Klasyfikacja Środków Trwałych wyodrębnia na pierwszym szczeblu 10 następujących
jednocyfrowych grup środków trwałych:
0. GRUNTY
1. BUDYNKI I LOKALE, SPÓŁDZIELCZE WŁASNOŚCIOWE PRAWO DO LOKALU MIESZKALNEGO
ORAZ
SPÓŁDZIELCZE PRAWO DO LOKALU NIEMIESZKALNEGO
2. OBIEKTY INŻYNIERII LĄDOWEJ I WODNEJ
3. KOTŁY I MASZYNY ENERGETYCZNE
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (5) – KLASYFIKACJA ŚRODKÓW TRWAŁYCH
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
4 . MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY OGÓLNEGO ZASTOSOWANIA
5. SPECJALISTYCZNE MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY
6. URZĄDZENIA TECHNICZNE
7. ŚRODKI TRANSPORTU
8. NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, RUCHOMOŚCI I WYPOSAŻENIE
9. INWENTARZ ŻYWY
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (6) – AMORTYZACJA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
AMORTYZACJA ŚRODKÓW TRWAŁYCH
W świetle art. 32 ustawy o rachunkowości, odpisów amortyzacyjnych od środka trwałego
dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na
ustalony okres amortyzacji. Rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu
środka trwałego do używania, a jej zakończenie - nie później niż z chwilą zrównania wartości
odpisów amortyzacyjnych z wartością początkową środka trwałego lub przeznaczenia go do
likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru, z ewentualnym uwzględnieniem
przewidywanej przy likwidacji ceny sprzedaży netto pozostałości środka trwałego.
Każda jednostka na dzień przyjęcia środka trwałego do używania jest zobowiązana ustalić
okres lub stawkę i metodę jego amortyzacji.
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (7) – AMORTYZACJA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych jest uzależniony od:
2/ liczby zmian, na których pracuje środek trwały,
3/ tempa postępu techniczno- ekonomicznego,
4/ wydajności środka trwałego mierzonej liczbą godzin jego pracy lub liczbą
wytworzonych produktów albo innym właściwym miernikiem,
5/ prawnych lub innych ograniczeń czasu używania środka trwałego,
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (8) – AMORTYZACJA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Przepisy ustawy o rachunkowości nie precyzują jakimi metodami należy dokonywać
odpisów amortyzacyjnych. Wybór metody ustawodawca pozostawił w gestii
jednostki. Mogą to więc być:
1/ metoda liniowa lub
2/ metoda degresywna (dopuszczalne także w świetle przepisów podatkowych), jak
też inne, np. naturalna, progresywna – w zależności od zasad przyjętych przez
jednostkę. Z uwagi na fakt, iż ustawy podatkowe dopuszczają amortyzację wyłącznie
metodą liniową lub degresywną, dla celów bilansowych najczęściej stosowane są te
właśnie metody.
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (9) – AMORTYZACJA-METODA LINIOWA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Metoda liniowa amortyzacji polega na systematycznym rozłożeniu wartości początkowej na
przewidywane lata używania danego środka trwałego, proporcjonalnie do upływu czasu w
równych ratach. Wśród zalet i wad ww. metody można wymienić m.in.:
Zalety
- prosta do zastosowania w praktyce
- możliwość podwyższenia stawek amortyzacyjnych
- równomiernie rozłożone koszty w czasie
WADY
-nie odzwierciedla faktycznego zużycia środków trwałych
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (10) – AMORTYZACJA-METODA LINIOWA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Z uwagi na fakt, iż amortyzacja liniowa polega na dokonywaniu równomiernych odpisów
z tytułu zużycia środków trwałych, to stawkę procentową dla celów bilansowych oblicza się
przy zastosowaniu wzoru:
So = (100 : ES)
gdzie:
So - oznacza roczną stawkę amortyzacyjną,
ES - oznacza przewidywany okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego (w latach).
Następnie, aby ustalić kwotę rocznego odpisu należy roczną stawkę amortyzacyjną pomnożyć
przez wartość początkową środka trwałego. Miesięczny odpis amortyzacyjny ustala się,
dzieląc roczną kwotę amortyzacji przez 12 miesięcy.
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (11) – AMORTYZACJA-METODA LINIOWA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Przykład
I. Założenia:
Jednostka nabyła w grudniu 2008r. maszynę produkcyjną. W styczniu 2009r.
rozpoczęła dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od tej maszyny. Wartość
początkowa środka trwałego: 160.000zł. Przewidywany okres jego ekonomicznej
użyteczności wynosił 7 lat. Jednostka przyjęła amortyzację metodą liniową.
II. Ustalenie odpisów amortyzacyjnych przy zastosowaniu metody liniowej:
1. Ustalenie rocznej stawki procentowej amortyzacji: (100 : 7) = 14,2857. Roczna stawka
amortyzacji wynosi zatem: 14%.
2. Roczny odpis amortyzacyjny wynosi: (160.000,00zł x 14%) = 22.400,00zł.
3. Miesięczny odpis wynosi: (22.400,00zł : 12 m-cy) = 1.866,67zł.
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (12) – AMORTYZACJA-METODA LINIOWA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
ROK
OBROTOWY
KWOTA
ROCZNEJ
AMORTYZACJI
ŁĄCZNA
KWOTA
AMORTYZACJI
WARTOŚĆ
NETTO ŚRODKA
TRWAŁEGO
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
22.400
22.400
22.400
22.400
22.400
22.400
22.400
22.400
44.800
67.200
89.600
112.000
134.400
156.800
137.600zł
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
115.200zł
92.800zł
70.400zł
48.000zł
25.600zł
3.200zł
ŚRODKI TRWAŁE (13) – AMORTYZACJA-METODA DEGRESYWNA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Metoda degresywna nazywana metodą amortyzacji przyspieszonej - polega na
ustaleniu malejących odpisów amortyzacyjnych w okresie użytkowania środka
trwałego. Przy tej metodzie stosuje się stawkę amortyzacyjną, przy pomocy której
dokonuje się amortyzacji liniowej, podwyższoną odpowiednim współczynnikiem.
Odpisy amortyzacyjne oblicza się:
• 1/ w pierwszym roku używania od wartości początkowej brutto,
• 2/ w latach następnych od wartości początkowej pomniejszonej o dotychczasowe
odpisy amortyzacyjne,
• 3/ w roku, w którym roczna kwota amortyzacji obliczona metodą degresywną jest
niższa od rocznej kwoty amortyzacji obliczonej metodą liniową - przechodzi się na
metodę liniową.
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (14) – AMORTYZACJA-METODA DEGRESYWNA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Należy pamiętać, iż w świetle przepisów podatkowych metodę degresywną można stosować do
maszyn i urządzeń zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych oraz środków
transportu, z wyłączeniem samochodów osobowych (por. art. 16k ust. 1 updop oraz art. 22k ust.
1 updof).
Metody degresywnej nie można zatem stosować do budynków, budowli oraz samochodów
osobowych.
Wśród zalet i wad metody degresywnej można wymienić m.in.:
ZALETY
1/ szybkie, przyśpieszone amortyzowanie w pierwszych latach eksploatacji środka trwałego, czyli w
okresie jego największej wydajności
2/ odzwierciedla faktyczne zużycie środków trwałych (w pierwszych okresach wzmożona
eksploatacja)
3/ przesuwa się w czasie zapłatę podatku dochodowego
4/ wcześniejsze wykorzystanie nadwyżki finansowej, którą jest zysk netto plus amortyzacja
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (15) – AMORTYZACJA-METODA DEGRESYWNA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
WADY
1/ zwiększone koszty
2/ niższy w początkowych okresach zysk
3/ nieodpowiednio wykorzystana nadwyżka finansowa w początkowym okresie
użytkowania środka trwałego może doprowadzić do sytuacji, w której w późniejszych
latach, gdy środki trwałe będą wymagały remontów, jednostka nie będzie posiadała
środków na te remonty
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (16) – AMORTYZACJA-METODA DEGRESYWNA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
PRZYKŁAD
I. Założenia:
Jednostka nabyła w grudniu 2008r. maszynę produkcyjną. W styczniu 2009r.
rozpoczęła dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od tej maszyny. Wartość
początkowa środka trwałego: 160.000zł. Przewidywany okres jego ekonomicznej
użyteczności wynosił 7 lat. Jednostka przyjęła amortyzację metodą degresywną
II. Ustalenie odpisów amortyzacyjnych przy zastosowaniu metody degresywnej:
1. Odpisy amortyzacyjne przy zastosowaniu metody degresywnej będą wynosić
odpowiednio:
a) w 2009r.: [160.000,00zł x (14% x 2,0)] = 44.800,00zł,
b) w 2010r.: [(160.000,00zł - 44.800,00zł) x (14% x 2,0)] = 32.256,00zł,
c) w 2011r.: [(160.000,00zł - 77.056,00zł) x (14% x 2,0)] = 23.224,32zł,
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (17) – AMORTYZACJA-METODA DEGRESYWNA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
d) w 2012r.: [(160.000,00zł - 100.280,32zł) x (14% x 2,0)] = 16.721,51zł - roczna
kwota amortyzacji obliczona metodą degresywną jest niższa od rocznej kwoty
amortyzacji obliczonej przy zastosowaniu metody liniowej, zatem począwszy od 2012r.
jednostka przechodzi na metodę liniową i roczna amortyzacja wynosi: 22.400,00zł,
e) w latach 2012-2013 roczny odpis amortyzacyjny wyniesie (jak w metodzie liniowej):
22.400,00 zł,
f) w 2014r. odpis amortyzacyjny wyniesie: 14.919,68zł – w 2014r. nastąpi zrównanie
wartości odpisów z wartością początkową środka trwałego.
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
ŚRODKI TRWAŁE (18) – AMORTYZACJA-METODA DEGRESYWNA
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
KWOTA
ROCZNEJ
AMORTYZACJI
ŁĄCZNA
WARTOŚĆ
AMORTYZACJI
WARTOŚĆ
NETTO
ŚRODKA
TRWAŁEGO
2009
44.800
44.800
115.200,00
2010
2011
32.256
23.224,32 100.280,32
2012
22.400,00 122.680,32
59.719,68 2013
22.400,00
14.919,68
ROK
OBROTOWY
2014
2015
77.056,00 82.944,00 145.080,32
160.000,00
Prywatne Studium Zawodowe
Eugeniusz & Adam Nikiforow
W Krośnie Odrzańskim
37.319,68 14.919,68 0,00