FORMA KORONY A USZKODZENIA MROZOWE PĘDÓW I PĄKÓW

ZESZYTY NAUKOWE
INSTYTUTU SADOWNICTWA I KWIACIARSTWA im. SZCZEPANA PIENIĄŻKA
TOM 18
2010
FORMA KORONY A USZKODZENIA MROZOWE PĘDÓW
I PĄKÓW KWIATOWYCH DRZEW BRZOSKWINI
Crown shape and frost damage to shoots and flower buds of peach
trees
Adam Szewczuk, Beata J awoszek,
Ewelina Gudarowska
Uniwersytet Przyrodniczy we Wroc ł
awiu, Katedra Ogrodnictwa
pl. Grunwaldzki 24a, 50-363 Wrocł
aw
e-mail: [email protected]
ABSTRACT
The experiment was conducted at the Experimental Fruit-Growing Station in
Samotwór, belonging to the Wrocł
aw University of Environmental and Life Sciences.
The aim of the study was to determine the extent of damage to the shoots and flower buds
o
of peach trees after the winter of 2009/2010, when the temperature fell to -24 to -26 C.
Under evaluation were six-year-old trees of the cultivars ‘Redhaven’ and ‘Inka’ grown at
a spacing depending on the type of canopy: 4 x 3 m (open vase), 4 x 1 m (vertical axis),
and five-year-old trees of ‘Suncrest’ and ‘Cresthaven’ grown at 3.5 x 1 m (vertical axis),
3.75 x 2 m (spindle), and 4.25 x 3 m (open vase). The degree of damage to one-year-old
shoots was estimated by using a five-point scale according to Hoł
ubowicz’s test. Flower
buds were dissected and divided into two groups (healthy and damaged). The shoots
under assessment came from the top and bottom part of the crown. The trees were of
different heights, depending on the form of the crown. The highest trees were trained in
the form of a vertical axis and the lowest as an open vase. The temperature of -24 oC did
not cause large differences in the degree of damage to the shoots of ‘Inka’ and
‘Redhaven’ trees in relation to the type of crown. Only in the case of ‘Redhaven’ trees,
greater damage to lower shoots was noted in the open vase system in comparison with
o
vertical axis. Following the -26 C frost, the crown form was found to have no effect on
the extent of damage to the lower shoots of 'Suncrest' and 'Cresthaven' peach trees. Only
in the case of the shoots at the top of the tree, more serious damage was found in
'Cresthaven' trees shaped as an open vase. Irrespective of the crown shape, the low
temperatures had caused severe damage to flower buds in the lower part of the crown. In
the upper part of the crown, considerably fewer damaged buds were found in the taller trees
shaped as a vertical axis in comparison with the shorter ones shaped as an open vase.
Key words: peach, frost damage, open vase, spindle, vertical axis
40 Zeszyty Naukowe Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Szczepana Pienią
ż
ka, tom 18
WSTĘP
W warunkach klimatycznych Polski ryzyko w uprawie brzoskwińjest
wysokie ze wzglę
du na moż
liwoś
ćwystąpienia uszkodzeńmrozowych lub
przymrozkowych. W naszych warunkach klimatycznych co kilkanaś
cie lat
wystę
pują bardzo mroź
ne zimy powodujące przemarzanie pą
ków
kwiatowych, a nawet uszkodzenie drzew (Jakubowski 1986). W czasie
,,zimy stulecia’’ 1986/1987 spadki temperatur poniż
ej -30 oC spowodował
y wymarznię
cie wię
kszoś
ci drzew brzoskwiń(Jakubowski 2005).
Zima 2009/2010 okazał
a sięjednąz mroźniejszych w ostatnich latach.
W styczniu temperatura powietrza w okolicach Wrocł
awia spadł
a do okoł
o
o
-25 C, co mogł
o spowodowaćprzemarznięcie pę
dów oraz pą
ków
kwiatowych na drzewach brzoskwiń. W poł
ożonej w okolicach Wrocł
awia
Stacji Doś
wiadczalnej w Samotworze przeprowadzono ocenęwpł
ywu
niskich temperatur zimąna czę
ś
ci wegetatywne i generatywne drzew
brzoskwiń zróżnicowanych pod wzglę
dem formy korony. Sposób
formowania drzew w duż
ym stopniu wpł
ywa na ich wzrost. W przypadku
korony otwartej (kotł
owej) drzewa mająduż
e rozmiary i powinny być
sadzone w wię
kszych odległ
oś
ciach od siebie, nawet 3-5 m. Korona taka
skł
ada sięz kilku konarów i jest prowadzona do wysokoś
ci ponad 3 m
(Morgaśi Szymczak 2007). Jednak wysokoś
ćtakich drzew w mł
odym
sadzie zależy od ką
ta wyrastania konarów szkieletowych. Również
pochylanie siękonarów pod wpł
ywem cię
ż
aru owoców powoduje, ż
e
wysokoś
ćdrzew, zwł
aszcza mł
odych, nie jest zbyt duż
a. Drzewa z koronami przewodnikowymi moż
na sadzićgę
ś
ciej nawet, co 2 m w rzędzie.
Wówczas moż
na osią
gną
ć zahamowanie ich wzrostu wynikają
ce
z wzajemnej konkurencji czę
ś
ci nadziemnej (Rieger i Myers 1996). Zaletą
tego typu koron jest to, ż
e przy zwię
kszeniu zagę
szczenia drzew można
uzyskaćwzrost plonu z jednostki powierzchni (DeJong i in. 1999). Wadą
koron przewodnikowych jest koniecznoś
ć stosowania konstrukcji
podtrzymują
cej drzewa, ze względu na osł
abienie wzrostu pnia drzew
gęsto sadzonych. Jednak w mł
odym sadzie brzoskwiniowym korony
przewodnikowe mogąbyćwyż
sze w porównaniu z koronami otwartymi.
W tym typie korony naś
wietlenie górnej częś
ci drzew jest intensywniejsze
(Singh i Kanwar 2004), co może miećwpł
yw na wykształ
canie silnych
pąków kwiatowych.
Forma korony a uszkodzenia mrozowe pędów i pąków kwiatowych drzew brzoskwini 41
Celem badańbył
o okreś
lenie stopnia uszkodzenia mrozowego po
zimie 2009/2010 częś
ci wegetatywnych (pę
dy jednoroczne) i generatywnych (pą
ki kwiatowe) drzew brzoskwiń zróż
nicowanych pod
wzglę
dem formy korony.
MATERIAŁI METODY
Doś
wiadczenie przeprowadzono w Stacji Badawczo-Dydaktycznej
w Samotworze należ
ą
cej do Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocł
awiu.
Po zimie 2009/2010 oceniano uszkodzenia pę
dów i pą
ków kwiatowych na
drzewach posadzonych w zróżnicowanej rozstawie i róż
niących sięformą
korony. W pierwszym doś
wiadczeniu oceniono 6-letnie drzewa brzoskwiń
odmian Redhaven i Inka rosną
ce w rozstawie 4 x 3 m (korona kotł
owa)
i 4 x 1 m (korona osiowa), a w drugim 5-letnie drzewa odmian Suncrest
i Cresthaven rosnące w rozstawie 3,5 x 1 m (korona osiowa), 3,75 x 2 m
(korona wrzecionowa) i 4,25 x 3 m (korona kotł
owa). Drzewa posadzono
na podkł
adce brzoskwini mandż
urskiej w 4 powtórzeniach po 3 drzewa na
poletku.
W okresie zimy mierzono codziennie temperaturę minimalną
termometrami rozmieszczonymi w koronach drzew na wysokoś
ci 1,5 m.
W celu oceny stopnia uszkodzeń mrozowych przed rozpoczęciem
wegetacji przeprowadzono test przeżyciowy wedł
ug Hoł
ubowicza (2000).
Jest on najczę
ś
ciej wykorzystywaną metodą do okreś
lania poziomu
wytrzymał
oś
ci roś
lin drzewiastych na mróz z dokł
adnoś
ciądo 2,5 oC
(Iwaniszyniec i Hoł
ubowicz 1997). Pobrane jednoroczne pędy brzoskwiń
przetrzymywano 14 dni w wodzie w temperaturze pokojowej, a nastę
pnie
po ich przekrojeniu wzdł
użosi okreś
lano stopieńprzemarznię
cia tkanek.
Zastosowano skalę5-punktową, w której 1 oznaczałpęd zdrowy, a 5 –
pęd, w którym wszystkie tkanki został
y zniszczone przez mróz. Pąki
kwiatowe przecinano i na podstawie wyglą
du czę
ś
ci generatywnych
dzielono na zdrowe i przemarznięte. Badaniami obję
to reprezentatywną
próbę40 pę
dów z każdej kombinacji. Pę
dy pobierano z dolnej i górnej
poł
owy korony drzewa. W zależnoś
ci od formy korony drzewa miał
y
różnąwysokoś
ć(tab. 1). Najwyż
sze był
y drzewa prowadzone w formie
korony osiowej (2,9-3,0 m), a najniż
sze w formie korony kotł
owej (1,9-2,1 m).
Drzewa w formie korony osiowej i wrzecionowej przywiązywano do
42 Zeszyty Naukowe Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Szczepana Pienią
ż
ka, tom 18
konstrukcji podtrzymują
cej, w celu nadania pionowego charakteru wzrostu
przewodnika.
Tabela 1
Wysokoś
ćdrzew w zależ
noś
ci od formy korony −Tree height depending on the
canopy form
odmiana
cultivar
Redhaven
Inka
Suncrest
Cresthaven
Kombinacja
Treatment
rozstawa
forma korony
spacing
training system
osiowa
4x1m
vertical axis
kotł
owa
4x3m
open vase
osiowa
4x1m
vertical axis
kotł
owa
4x3m
open vase
osiowa
3,5 x 1 m
vertical axis
wrzecionowa
4 x 1,5 m
spindle
kotł
owa
4x3m
open vase
osiowa
3,5 x 1 m
vertical axis
wrzecionowa
4 x 1,5 m
spindle
kotł
owa
4x3m
open vase
Wysokoś
ćdrzew
Tree height
[m]
3,0
2,1
2,8
1,9
2,9
2,2
2,0
2,9
2,5
1,9
Wyniki dotyczą
ce stopnia uszkodzeńpędów i pą
ków kwiatowych
opracowano statystycznie metodą analizy wariancji. Obliczenia
statystyczne wykonano w ukł
adzie jednoczynnikowym, a do oceny róż
nic
mię
dzy ś
rednimi uż
yto testu t-Studenta przy poziomie istotnoś
ci = 0,05.
Analizę wariancji dla wartoś
ci procentowych przeprowadzono na
wartoś
ciach transformowanych wedł
ug funkcji Blissa. W zestawieniach
tabelarycznych podano wartoś
ci odtransformowane.
Forma korony a uszkodzenia mrozowe pędów i pąków kwiatowych drzew brzoskwini 43
WYNIKI I ICH OMÓWIENIE
Zimą2009/2010 kilkakrotnie wystą
pił
a temperatura poniż
ej -20 oC,
która przez wielu autorów jest uważ
ana za niebezpiecznądla drzew
brzoskwińi która moż
e spowodowaćuszkodzenia mrozowe (Radajewska
i Pisarska 1994). Po raz pierwszy tak znaczne obniż
enie temperatury
wystą
pił
o 20-21 grudnia. Niż
sze temperatury dochodzące do -24 oC
o
w doś
wiadczeniu I i -26 C w doś
wiadczeniu II zanotowano 27 stycznia
(rys. 1). Zróżnicowanie temperatur minimalnych w obrę
bie poszczególnych nasadzeńwynika z ukształ
towania terenu.
doś
w. 1
doś
w. 2
10
5
temperatura 0C
0
-5
-10
-15
-20
-25
-30
1.
6. 11. 16. 21. 26. 31.
XII
5. 10. 15. 20. 25. 30.
I
4.
9. 14. 19. 24.
II
dzień
Rysunek 1. Temperatura minimalna zimą2009/2010 w miesią
cach XII-II
w Stacji Doś
wiadczalnej w Samotworze − Minimum temperatures during the
winter months of 2009/2010 at the Experimental Fruit-Growing Station in
Samotwór
W doś
wiadczeniu I przy najniż
szej temperaturze -24 oC nie
stwierdzono istotnego zróżnicowania w stopniu uszkodzenia pę
dów
w obrę
bie poszczególnych odmian, typów koron, a takż
e miejsca pobrania
pędów (tab. 2). Jedynie w przypadku odmiany Redhaven w dolnej czę
ś
ci
44 Zeszyty Naukowe Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Szczepana Pienią
ż
ka, tom 18
drzewa uszkodzenia pędów w koronie kotł
owej był
y wyż
sze (3 pkt)
w porównaniu z koronąosiową
. Takiej zależ
noś
ci mię
dzy rodzajem
korony a stopniem uszkodzenia pędów nie stwierdzono dla odmiany Inka.
W przypadku tej odmiany prowadzonej w formie korony kotł
owej
odnotowano istotnie silniejsze przemarznię
cie pę
dów w dolnej czę
ś
ci
drzewa.
Tabela 2
Stopieńuszkodzenia pę
dów jednorocznych brzoskwińodmian Redhaven i Inka
w zależ
noś
ci od formy korony i miejsca wzrostu pę
dów −The degree of damage
to one-year-old shoots of 'Inka' and 'Redhaven' peach trees depending on the form
of the crown and shoot position within the crown
Kombinacja
Treatment
odmiana rozstawa forma korony
cultivar spacing training system
osiowa
4x1m
vertical axis
Redhaven
kotł
owa
4x3m
open vase
osiowa
4x1m
vertical axis
Inka
kotł
owa
4x3m
open vase
Stopieńuszkodzenia pędów jednorocznych
Degree of damage to one-year-old shoots
górna częś
ćdrzewa
dolna czę
ś
ćdrzewa
upper part of tree
lower part of tree
2,5 abc
2,3 a
2,7 abc
3,0 c
2,3 a
2,6 abc
2,3 a
2,8 bc
Średnie oznaczone ta samąliterąnie róż
niąsięistotnie (5%) wg testu t-Studenta; Averages marked
with the same letter do not differ significantly (5%) according to Student’s t-test
W doś
wiadczeniu II, w którym minimalna temperatura był
a niż
sza
o
(-26 C), zróż
nicowanie w stopniu uszkodzenia pę
dów zależ
ał
o od miejsca
ich pobrania (tab. 3). Pę
dy pobrane z górnej częś
ci korony był
y
w mniejszym stopniu uszkodzone w porównaniu z pochodzą
cymi z dolnej
jej czę
ś
ci. Dotyczył
o to zwł
aszcza korony osiowej i korony kotł
owej
w przypadku odmiany Suncrest. Forma korony wpł
ynęł
a na stopień
uszkodzenia pędów jedynie w górnej czę
ś
ci drzew odmiany Cresthaven.
Najmniejsze uszkodzenia pę
dów obserwowano na drzewach prowadzonych w formie korony osiowej. Prawdopodobnie był
o to spowodowane
tym, ż
e drzewa był
y wyż
sze i temperatura panują
ca w wierzchoł
kach
Forma korony a uszkodzenia mrozowe pędów i pąków kwiatowych drzew brzoskwini 45
korony osiowej był
a równieżwyż
sza. Moż
e to miećzwiązek z silniejszym
naś
wietleniem w cią
gu lata górnej czę
ś
ci korony drzew brzoskwiń,
niezależnie od odległ
oś
ci sadzenia, co stwierdzili Singh i Kanwar (2004),
okreś
lając promieniowanie fotosyntetyczne czynne (PAR) w różnych
typach koron. Może to miećwpł
yw na wykształ
canie sięsilnych pą
ków
kwiatowych.
Tabela 3
Stopień uszkodzenia pę
dów jednorocznych brzoskwiń odmian Suncrest
i Cresthaven w zależ
noś
ci od formy korony i miejsca wzrostu pę
dów −The
degree of damage to one-year-old shoots of 'Suncrest' and 'Cresthaven' peach
trees depending on the form of the crown and shoot position within the crown
Kombinacja
Treatment
odmiana rozstawa forma korony
cultivar
spacing training system
osiowa
3,5 x 1
vertical axis
wrzecionowa
Suncrest
4 x 1,5
spindle
kotł
owa
4x3
open vase
osiowa
3,5 x 1
vertical axis
wrzecionowa
Cresthaven 4 x 1,5
spindle
kotł
owa
4x3
open vase
Stopieńuszkodzenia pędów jednorocznych
Degree of damage to one-year-old shoots
górna częś
ćdrzewa
dolna częś
ćdrzewa
upper part of tree
lower part of tree
2,9 ab
4,4 de
3,8 cde
4,3 de
3,4 abc
4,6 e
2,8 a
3,7 bcd
3,2 abc
3,7 bcd
3,8 cde
4,5 de
Objaś
nienia patrz tabela 2; For explanation see Table 2
Należ
y również zauważyć
, ż
e stopień uszkodzenia pę
dów niż
ej
poł
oż
onych w koronie kotł
owej byłbardzo wysoki (4,5-4,6 pkt). Oznacza
to, że nieliczne partie miazgi i ł
yka pozostał
y żywe, natomiast drewno
i rdzeńzostał
y zniszczone. Pędy tak uszkodzone nie miał
y jużzdolnoś
ci
regeneracji i należał
o je z korony usuną
ć. W wyż
szej częś
ci korony
uszkodzenie pę
dów był
o ś
rednie i dlatego miał
y one duż
ązdolnoś
ć
regeneracji. Podobny stopieńuszkodzenia drzew brzoskwiństwierdzono
46 Zeszyty Naukowe Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Szczepana Pienią
ż
ka, tom 18
w Stacji Doś
wiadczalnej w Samotworze po zimie 2005/2006, gdy
temperatura spadł
a do -25 oC (Szewczuk i in. 2007).
Niska temperatura panują
ca zimą2009/2010 roku spowodował
a
równieżduż
e uszkodzenia pąków kwiatowych. Dotyczył
y one dolnej
czę
ś
ci korony, zwł
aszcza w doś
wiadczeniu II, przy niższej temperaturze
minimalnej. Przemarzniecie pą
ków w tej czę
ś
ci korony odmian Suncrest
i Cresthaven oceniono na 92-99% (tab. 4), jednak w górnej czę
ś
ci korony
uszkodzenia nie był
y jużtak duż
e.
Tabela 4
Procent przemarznię
tych pą
ków kwiatowych na pę
dach brzoskwiń odmian
Suncrest i Cresthaven w zależ
noś
ci od formy korony i miejsca wzrostu pę
dów −
Percentage of frostbitten flower buds on the shoots of 'Suncrest' and 'Cresthaven'
peach trees depending on the form of the crown and shoot position within the
crown
Kombinacja
Treatment
odmiana rozstawa forma korony
cultivar
spacing training system
osiowa
3,5 x 1
vertical axis
wrzecionowa
Suncrest
4 x 1,5
spindle
kotł
owa
4x3
open vase
osiowa
3,5 x 1
vertical axis
wrzecionowa
Cresthaven 4 x 1,5
spindle
kotł
owa
4x3
open vase
Procent przemarzniętych paków kwiatowych
Percentage of flower buds damaged by frost
górna czę
ś
ćdrzewa
dolna czę
ś
ćdrzewa
upper part of tree
lower part of tree
35,8 a
96,5 d
68,1 c
97,9 d
61,4 c
95,9 d
37,7 ab
92,5 d
46,4 b
98,9 d
64,6 c
97,6 d
Objaś
nienia patrz tabela 2; For explanation see Table 2
W Stacji Doś
wiadczalnej w Samotworze w 2005/2006 roku przy
temperaturze -25 oC stwierdzono cał
kowite uszkodzenie pą
ków
kwiatowych na drzewach brzoskwiń, zarówno w dolnej, jak i górnej czę
ś
ci
korony (Szewczuk i in. 2007). Podobne wyniki zanotowano podczas
mroź
nej zimy 2002/2003 w Sadzie Doś
wiadczalnym w Dą
browicach, gdy
Forma korony a uszkodzenia mrozowe pędów i pąków kwiatowych drzew brzoskwini 47
temperatura równieżspadł
a poniż
ej -25 oC. W nasadzeniu kolekcyjnym
przemarzł
y kwiaty kilkudziesięciu odmian brzoskwińw tym: ‘Redhaven’,
‘Early Redhaven’ i ‘Harnaś
’. W przypadku dwóch pierwszych odmian
wystą
piłzupeł
ny brak plonowania, u odmiany Harnaś zanotowano
minimalne plonowanie (Jakubowski 2005). Sł
absze uszkodzenie pą
ków
kwiatowych po zimie 2009/2010 może wskazywaćna zależnoś
ćmię
dzy
przebiegiem pogody zimąa wraż
liwoś
ciączę
ś
ci generatywnych drzew na
niskie temperatury. Zimę2009/2010 należy uznaćza mroź
ną, o dł
ugim
o
okresie niskich temperatur, pierwsze obniż
enie do -20 C wystą
pił
o już
w grudniu. Brak okresów ociepleńmógłprzyczynićsiędo wię
kszej
odpornoś
ci drzew. Jest charakterystyczne, ż
e w górnej czę
ś
ci drzewa
uszkodzenia był
y znacznie mniejsze w przypadku korony osiowej. Dla
odmian Suncrest i Cresthaven stwierdzono tylko 36-38% uszkodzonych
pąków, natomiast gdy te odmiany był
y prowadzone w formie korony
kotł
owej uszkodzenia pą
ków był
y na poziomie 61-64%. Podobne
zależ
noś
ci wystą
pił
y w doś
wiadczeniu I dla odmian Redhaven i Inka.
W dolnej częś
ci korony, bez wzglę
du na jej formę, stwierdzono silniejsze
uszkodzenie pą
ków kwiatowych w granicach 86-96% (tab. 5).
Tabela5
Procent przemarznię
tych pą
ków kwiatowych na pę
dach brzoskwiń odmian
Redhaven i Inka w zależ
noś
ci od formy korony i miejsca wzrostu pę
dów −
Percentage of frostbitten flower buds on the shoots of 'Inka' and 'Redhaven' peach
trees depending on the form of the crown and shoot position within the crown
odmiana
cultivar
Redhaven
Inka
Kombinacja
Treatment
rozstawa
forma korony
spacing
training system
osiowa
4x1m
vertical axis
kotł
owa
4x3m
open vase
osiowa
4x1m
vertical axis
kotł
owa
4x3m
open vase
Procent przemarzniętych paków kwiatowych
Percentage of flower buds damaged by frost
górna czę
ś
ćdrzewa
dolna czę
ś
ćdrzewa
upper part of tree
lower part of tree
45,4 a
85,8 cd
66,6 b
86,2 cd
61,3 ab
96,5 d
74,2 bc
88,1 d
Objaś
nienia patrz tabela 2; For explanation see Table 2
Istotne róż
nice w stopniu uszkodzenia pą
ków kwiatowych w górnej
czę
ś
ci drzewa mię
dzy koronąkotł
owąa osiowąwystą
pił
y tylko dla odmiany
48 Zeszyty Naukowe Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Szczepana Pienią
ż
ka, tom 18
Redhaven. Przemarznię
cie pą
ków w górnej czę
ś
ci korony osiowej oceniono
na 45%, podczas gdy w koronie kotł
owej uszkodzenia był
y na poziomie 67%.
Podsumowują
c moż
na stwierdzić
, że warunki panują
ce zimą
2009/2010 sprzyjał
y większym uszkodzeniom mrozowym drzew
prowadzonych w formie korony kotł
owej w porównaniu z koronąosiową.
Wię
ksze różnice w uszkodzeniu pą
ków kwiatowych drzew prowadzonych
w formie korony kotł
owej wystą
pił
y w górnej jej czę
ś
ci. Ma to zwią
zek
z wysokoś
cią mł
odych drzew brzoskwiń. Prawdopodobnie w bardzo
zimne noce rozkł
ad temperatur byłbardziej sprzyjają
cy dla drzew
prowadzonych w formie wysokiej korony osiowej.
WNIOSKI
1. Temperatura -24 oC nie spowodował
a duż
ego zróż
nicowania
w stopniu uszkodzenia pędów odmian Redhaven i Inka w zależnoś
ci od
typu korony. Stwierdzono jedynie silniejsze uszkodzenie dolnych pę
dów
w koronie kotł
owej odmiany Redhaven w porównaniu z koronąosiową
.
o
2. Po wystą
pieniu temperatury -26 C nie stwierdzono wpł
ywu formy
korony na stopieńuszkodzenia pę
dów w dolnej częś
ci drzew odmian
Suncrest i Cresthaven. Silniejsze uszkodzenia pę
dów stwierdzono
w górnej czę
ś
ci drzewa odmiany Cresthaven w przypadku korony
kotł
owej.
3. Temperatury -24 oC i -26 oC spowodował
y bardzo silne
uszkodzenie pą
ków kwiatowych w dolnej czę
ś
ci drzew i to bez wzglę
du
na formękorony. W górnej czę
ś
ci korony uszkodzenia zależał
y od
wysokoś
ci drzewa. Prowadzenie drzew w formie niż
szej korony kotł
owej
sprzyjał
o silniejszym uszkodzeniom pą
ków kwiatowych w porównaniu
z wyższąkoronąosiową
.
LITERATURA
D e J o n g T.M., T s u j i W., Do yle J.F., G r o s s m a n Y.L. 1999. Comparative
economic efficiency of for peach production system in California. Hort Sci.
34(1): 73-78.
Hoł
u b o w i c z T. 2000. Uszkodzenia mrozowe roś
lin sadowniczych.
W: Sadownictwo. Pr. zbior. pod red. S.A. Pienią
ż
ka.
Forma korony a uszkodzenia mrozowe pędów i pąków kwiatowych drzew brzoskwini 49
I w a n i s z y n i e c P., H o ł
u b o w i c z T. 1997. Porównanie wyników oceny
wytrzymał
oś
ci na mróz jednorocznych pę
dów gruszy trzema metodami:
róż
nicowąanalizątermiczną
, testem przeż
yciowym i metodąkonduktometryczną
. X Ogólnokrajowe Sem. Grupy Roboczej ,,Mrozoodpornoś
ć
’’, 2324 maja, 97-100.
J a k u b o w s k i T. 1986. Evaluation of frost injures to peaches after a test winter
of 1984-1985. Fruit Sci. Rep. 13(3): 117-122.
J a k u b o w s k i T. 2005. Plonowanie drzew brzoskwiń po testowej zimie
2002/2003. XIV Ogólnopol. Sem. Sekcji ,, Mrozoodpornoś
ć
’’, 23-24 maja,
121-124.
M o r g a śH., S z y m c z a k J. 2007. Jakoś
ćowoców brzoskwini (Prunus persica
L. Batsch) w zależ
noś
ci od miejsca ich wyrastania w koronie drzewa
i systemu uprawy. Zesz. Nauk. Inst. Sadow. Kwiac. 15: 5-15.
R a d a j e w s k a B., P i s a r s k a L. 1994. Brzoskwinie i nektaryny po zimie
1993/94 w Przybrodzie koł
o Poznania. XXXIII Ogólnopol. Nauk. Konf.
Sadow. Skierniewice ISK, 27-28 wrześ
nia, 135-136.
R i e g e r M., M y e r s S.C. 1996. Growth and yield of high density peach tree as
influenced by spacing and rooting. Acta Hort. 451: 611-616.
S i n g h H., K a n w a r J.S. 2004. Effect of planting distances and training
systems on light interception in high density plantations of peach trees
grown under subtropical conditions. Acta Hort. 662: 225-229.
S z e w c z u k A., G u d a r o w s k a E., D e r e ńD. 2007. The estimation of frost
damage of some peach and sweet cherry cultivars after winter 2005/2006.
J. Fruit. Ornam. Plant Res. 15: 55-63.