Czytaj więcej

'!
"($
)"%&
*+!
&
!' $'
$"3&*
&" &""
**!
$&'!")
!"#$%&'(
+%/
+#+!
*
%1$
"$'
"!
"! !!
!
K
obiety, które przed ciążą uprawiały sport, z reguły wykazują chęć
kontynuowania ćwiczeń również
w tym okresie.
,,,,
Różne są opinie lekarzy nt. aktywności fizycznej w okresie ciąży. Jedni podchodzą
do tego zagadnienia z dużą dozą rezerwy,
wyznając tradycyjną zasadę, że „na wszelki wypadek” lepiej zakazać pacjentce
wszelkich form aktywności. Jest to podejście najbezpieczniejsze – zachowawcze.
Zrozumiałe jest, iż aktywność wiążąca się
z dużym ryzykiem urazów, jak np. jazda
na nartach, na rolkach, łyżwach czy jazda konna są przeciwwskazane w ciąży.
Ciężarna nie powinna także zaczynać ani
zwiększać aktywności fizycznej w ciąży.
Jednym z zagrożeń, jakie niesie ze sobą
wysiłek fizyczny w ciąży, jest podniesione
ryzyko porodu przedwczesnego. Badania
pokazują natomiast, że umiarkowane ćwiczenia fizyczne, dostosowane do kondycji
kobiety, z uwzględnieniem stanu położniczego, zwykle są bezpieczne i niosą ze
sobą wiele korzyści zarówno dla matki,
jak i płodu.
W czasie ciąży w organizmie kobiety
dochodzi do wielu fizjologicznych zmian
adaptacyjnych. Warto zatem zastanowić
się, jaki wpływ na te zmiany mają regularne ćwiczenia fizyczne.
!!
"&
.2
$+*0%&)"
+"
wiąc, aktywność fizyczna w ciąży poprawia
rezerwę krążeniową, dzięki czemu kobiety
te lepiej radzą sobie w wielu sytuacjach
stresowych, m.in. w czasie pracy.
Dzięki ćwiczeniom fizycznym o wiele lepiej
wykorzystywana jest także objętość płuc,
a krew docierająca do poszczególnych
komórek jest lepiej utlenowana, i przez to
bardziej wartościowa.
Ćwiczenia fizyczne odgrywają również
znaczącą rolę w utrzymaniu prawidłowej
temperatury ciała ciężarnej.
Badania w tym kierunku
pokazały, że kobiety uprawiające sport zdecydowanie
lepiej potrafią „oddawać”
ciepło w czasie ciąży niż
nieciężarne. Wpływa to na
obniżenie ryzyka osiągnięcia
przez matkę takiego poziomu temperatury
ciała, który mógłby być niebezpieczny dla
płodu. Ważne jest jednak, by ćwiczenia
nie były wykonywane przy zbyt wysokiej
temperaturze ani w warunkach dużej wilgotności powietrza.
W czasie ciąży w organizmie kobiety zachodzi wiele zmian w zakresie przemiany
materii i gospodarki hormonalnej. Również
i w tym przypadku warto pamiętać, że
aktywność fizyczna pomaga eliminować
ich negatywne skutki. Przede wszystkim
przyczynia się do zapobiegania i leczenia
cukrzycy ciążowej, a także lepszego i pełniejszego spalania tłuszczu zarówno w czasie ćwiczeń, jak i podczas odpoczynku.
W kontekście zmian zachodzących w układzie kostno-szkieletowym należy zwrócić
/2+*+!
$"!" )$('&
*+$,-(
"($
uwagę na fakt, że regularne ćwiczenia
fizyczne poprawiają i wzmacniają mięśnie
pleców i pośladków oraz odpowiednie
napięcie mięśni brzucha.
-
Do tej pory nie wykazano negatywnego
wpływu regularnego, umiarkowanego
wysiłku fizycznego na płodność i przebieg
cyklu u zdrowej kobiety. Wydaje się, że
aktywność fizyczna na poziomie ok.
55% maksymalnej wydolności danego organizmu, traktowana jako
przyjemność, a nie przykry obowiązek, nie powinna negatywnie
wpływać na płodność u zdrowych
kobiet.
Badania wykazały natomiast, że
kobiety, które nie zaprzestały ćwiczeń
fizycznych w czasie ciąży, mają o ok. 3 kg
mniejszy przyrost całkowitej masy ciała
oraz o ok. 15 mm mniejszy fałd skórny,
określający grubość tkanki tłuszczowej,
w porównaniu do kobiet, które zaprzestały
bądź zmniejszyły ilość wykonywanych
ćwiczeń.
Kontynuacja ćwiczeń fizycznych w ciąży
o całkowicie fizjologicznym przebiegu
wpływa także na zwiększenie wydolności
organizmu kobiety, jednocześnie nie stanowiąc istotnego zagrożenia dla płodu,
a także pozwala ograniczyć dolegliwości
fizyczne związane z ciążą (m.in. bóle
kręgosłupa, kończyn dolnych, miednicy),
poprawia samoocenę kobiety i pozwala jej
uwierzyć w to, że po okresie ciąży będzie
./%$&0#(
**!
#"$12*
$+* %/
%1$/0/
ona w stanie powrócić do prawidłowej
masy ciała.
Aktywność fizyczna w okresie ciąży wpływa także m.in. na czynność serca i masę
urodzeniową płodu i noworodka. Wiele
badań wykazuje, że u kobiet ciężarnych
w trakcie i po wysiłku fizycznym mamy
do czynienia ze wzrostem czynności serca
płodu (FHR – fetal heart rate) o ok. 5-25
uderzeń/min. Badacze doszli do wniosku,
iż, mimo przejściowego zwiększenia FHR,
ćwiczenia wykonywane na poziomie do
75% maksymalnej wydolności danego organizmu są dla płodu bezpieczne, a nawet
poprawiają krążenie płodowe.
Rola i znaczenie aktywności fizycznej u kobiet ciężarnych nadal wymaga wielu badań
i analiz. Wydaje się jednak, że prawidłowo
dobrane i dostosowane do kondycji i dotychczasowych nawyków ciężarnej ćwiczenia mogą zdziałać wiele dobrego zarówno
dla przyszłej matki, jak i rozwijającego się
płodu. Należy jednak pamiętać, iż ciąża
to stan wyjątkowy, w którym związane ze
sportem ryzyko odwodnienia, nadmiernego zmęczenia czy urazów może być bardzo niebezpieczne, dlatego powinno być
redukowane. Zawsze przed rozpoczęciem
aktywności fizycznej należy skonsultować
się z lekarzem, który nie tylko zaproponuje
najbardziej odpowiednie dla danej kobiety
formy i rodzaje ćwiczeń, ale i poinformuje,
kiedy bezwzględnie należy zrezygnować
z wysiłku fizycznego.
Dr. n. med. Małgorzata Uchman-Musiałek
reklama
Zmiany adaptacyjne w układzie krążenia
u niećwiczącej ciężarnej są porównywalne
ze zmianami zachodzącymi u aktywnej
fizycznie kobiety nieciężarnej podczas
wysiłku fizycznego. W związku z tym kontynuacja regularnych ćwiczeń
fizycznych w tym czasie sprawia, iż zmiany adaptacyjne
wywołane ciążą nakładają się
i wzmacniają ze związanymi
z uprawianiem sportu, co jest
sytuacją korzystną. Dzięki nałożeniu się
tych zmian na siebie o ok. 10-15% wzrasta objętość krwi krążącej u ciężarnych
regularnie ćwiczących, w porównaniu do
kobiet ciężarnych prowadzących siedzący
tryb życia. Ciąża powoduje ponadto wzrost
objętości lewokomorowej serca, wywołany
treningiem fizycznym, co przyczynia się do zwiększenia tzw.
objętości wyrzutowej serca
o 30-50% w porównaniu ze
zdrowymi, ale niećwiczącymi
kobietami w ciąży. Krótko mó-
!"