Informacja prasowa na temat debaty społecznej

Debata społeczna na temat Polskiej Ramy Kwalifikacji
Informacja prasowa
Warszawa, 14 czerwca 2011 r.
Czytelne kwalifikacje, to większe szanse na rynku pracy
Od 16 lutego 2011 r. trwa debata społeczna wokół modelu Polskiej Ramy Kwalifikacji
zorganizowana w ramach projektu Kwalifikacje po europejsku. PRK powstaje dzięki wspólnemu
zaangażowaniu naukowców, pracodawców, pracowników i nauczycieli.
Co zmieni Polska Rama Kwalifikacji
Polska Rama Kwalifikacji wprowadzi nowy sposób opisywania i potwierdzania kwalifikacji,
które zdobywamy na różnych poziomach wykształcenia i uczenia się, wykorzystując wiele
ścieżek przyswajania wiedzy, także tych nieformalnych i pozaformalnych. Zmiany te obejmą
wszystkich, którzy wydają dyplomy potwierdzające kwalifikacje bądź je uzyskują, oceniają
czyjeś kompetencje czy też zamawiają szkolenia, szkolą się i uczą, szukają określonej kategorii
pracowników lub planują swój rozwój zawodowy.
Dlaczego zorganizowano debatę społeczną?
Polska Rama Kwalifikacji powinna być narzędziem przyjaznym i ułatwiającym wszechstronny
rozwój osobisty i zawodowy, spełniającym oczekiwania pracodawców i wspierającym uczenie
się przez całe życie. Rozwój krajowego systemu kwalifikacji będzie wymagał współpracy, a
także zaangażowania i pewnej formy nadzoru ze strony partnerów społecznych. Po to więc, by
model PRK nie był wyłącznie efektem prac eksperckich, aby od razu został skonfrontowany z
oczekiwaniami praktyków, zespół realizujący projekt w Instytucie Badań Edukacyjnych zaprosił
uczestników systemu kwalifikacji do debaty społecznej. Debata umożliwiła aktywny udział
partnerów społecznych i pozwoliła im wpływać na kształt Polskiej Ramy Kwalifikacji.
Kto uczestniczy w debacie
W debacie uczestniczą przedstawiciele różnych grup zawodowych i środowisk
zainteresowanych PRK: przedstawiciele pracowników i pracodawców oraz innych instytucji
rynku pracy, nauczyciele, wykładowcy, uczniowie i studenci, agencje zatrudnienia, a także
instytucje na co dzień oferujące pomoc oraz wsparcie edukacyjne i szkoleniowe osobom
poszukującym pracy. W sumie ponad 200 osób.
Jak wyglądała debata
Wspólna praca nad modelem Polskiej Ramy Kwalifikacji odbyła się w trzech grupach
tematycznych.
Instytut Badań Edukacyjnych
ul. Górczewska 8, 01-180 Warszawa | tel.: +48 22 241 71 00 | [email protected] | www.ibe.edu.pl
W Grupie I rozmawiano o modelu Polskiej Ramy Kwalifikacji – to znaczy o wymaganiach
dotyczących wiedzy, umiejętności oraz kompetencji personalnych i społecznych określonych
w modelu Polskiej Ramy Kwalifikacji na wszystkich ośmiu poziomach.
Kiedy mówimy o efektach uczenia się, potrzebne są nam precyzyjne pojęcia, którymi je
opiszemy. Dlatego uczestnicy rozmawiali na temat języka i słownictwa, którego używa się do
opisu kwalifikacji i kompetencji. W szczególności wskazana była potrzeba wypracowania
słownika zawierającego definicje terminów niezbędnych do opisywania kwalifikacji. Język
opisu powinien uwzględniać to, w jaki sposób wymagania dotyczące kompetencji są opisywane
dzisiaj przez pracodawców czy osoby zajmujące się zarządzaniem zasobami ludzkimi.
Sposobem opisu wymagań dla kwalifikacji na poszczególnych poziomach są tzw. deskryptory,
opisujące wiedzę, umiejętności oraz kompetencje personalne i społeczne wymagane na każdym
poziomie kwalifikacji. Zostały one przez ekspertów pracujących nad projektem ram kwalifikacji,
podzielone na uniwersalne (najbardziej ogólne) oraz te właściwe dla kształcenia ogólnego,
zawodowego i wyższego. Uczestnicy dyskutowali o tym podziale, sposobie opisu wymagań na
każdym poziomie kwalifikacji, roli deskryptorów uniwersalnych oraz deskryptorów właściwych
dla trzech rodzajów edukacji oraz powiązaniach pomiędzy nimi. W szczególności dotyczyło to
tego, czy zaproponowany opis jest spójny, czy wymagania dla każdego z poziomów są
właściwie określone w relacji do innych poziomów oraz pomiędzy wymaganiami dla edukacji
ogólnej, zawodowej oraz wyższej. Zastanawiano się także nad umiejscowieniem poszczególnych
wymagań – czy powinny one być uwzględnione w wymaganiach uniwersalnych (najbardziej
ogólnych), czy przypisane do wybranego rodzaju edukacji. W trakcie dyskusji prezentowane
były również doświadczenia uczestników dotyczące określania wymagań dla konkretnych
zawodów oraz budowania sektorowych ram kwalifikacji w projektach europejskich.
Grupa II dyskutowała nad procesem osiągania kwalifikacji opartym na efektach uczenia
się, czyli ramach kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie. Uczenie się przez całe życie
jest bardzo ważne dla rozwoju człowieka, mimo to bardzo niewiele osób się dokształca.
Uczestnicy spotkań próbowali znaleźć odpowiedzi na pytania: Jakie są możliwe bariery w
uczeniu się przez całe życie? Jak system kwalifikacji może wpływać na uczenie się przez całe
życie? Dyskutowano o barierach w edukacji formalnej, motywacji uczenia się, problemach
dotyczących szkoleń.
Grupa III zastanawiała się nad systemem potwierdzania efektów uczenia się oraz
mechanizmami zapewniającymi jakość kwalifikacji, aby były wiarygodne zarówno w naszym
kraju, jak i w Europie.
Celem spotkań było zebranie różnorodnych doświadczeń, opinii i wspólna praca nad
rekomendacjami dla przyszłego systemu kwalifikacji. Uczestnicy reprezentowali różnorodne
środowiska, m.in. organizacje pracodawców, instytucje edukacyjne i szkoleniowe, organizacje
branżowe, instytucje rynku pracy, związki zawodowe. W czasie debaty jej uczestnicy
prezentowali własne sposoby podejścia do potwierdzania efektów uczenia się (walidacja),
podawali i analizowali ciekawe przykłady oraz spierali się, które rozwiązania należy uznać jako
dobre praktyki zasługujące na uwzględnienie w tworzonym systemie kwalifikacji, aby
zapewniał powszechną możliwość potwierdzania kompetencji uzyskanych poza systemem
edukacji formalnej. W rezultacie wypracowano zestaw zaleceń, dzięki którym polskie podejście
do potwierdzania efektów uczenia się będzie zasługiwało na zaufanie.
Instytut Badań Edukacyjnych
ul. Górczewska 8, 01-180 Warszawa | tel.: +48 22 241 71 00 | [email protected] | www.ibe.edu.pl
Zdaniem uczestników debaty dla zapewnienia wiarygodności nadawanych kwalifikacji
konieczne jest jasne określenie uprawnień instytucji walidujących i ich wysoki prestiż i
wiarygodność. Aby uzyskać zaufanie danej branży dla nadawanych kwalifikacji musimy dbać o
dobór właściwych kryteriów i sposobów oceny, stąd powinny one być ustalane przy udziale
pracodawców i ekspertów tej branży. Niektóre kwalifikacje powinny, zdaniem dyskutujących,
być nadawane czasowo, to znaczy podlegać okresowej weryfikacji. Sam proces potwierdzania
efektów uczenia się powinien być przejrzysty i oddzielony od procesu nauczania, tj. osoba
nauczająca nie może oceniać swojej własnej pracy występując jako egzaminator.
Budowany system kwalifikacji będzie obejmował wiele organizacji, także takich, które
dotychczas nie mają wspólnego mianownika lub będą musiały współpracować ze sobą na
odmiennych zasadach. Ponieważ kluczowe jest utrzymywanie wysokiej jakości i wiarygodności
systemu oraz nadawanych kwalifikacji, potrzebny jest jeden koordynator działań - instytucja do
spraw krajowego systemu kwalifikacji. Instytucji tej powierzy się prowadzenie krajowego
rejestru kwalifikacji, czyli bazy danych zawierającej wszystkie kwalifikacje nadawane w Polsce
wraz z wykazem instytucji, które je nadają, informacjami o instytucjach potwierdzających
efekty uczenia się itp. Uczestnicy debaty wyrazili opinię, że taka instytucja powinna zapewniać
interesariuszom systemu kwalifikacji odpowiednią reprezentację.
Każda z grup spotkała się pięć razy. Spotkania odbywały się od lutego do czerwca br. Podczas
spotkań partnerzy społeczni wymieniali się uwagami, podsuwali pomysły i zastrzeżenia
odnośnie elementów struktury tworzonych ram. Prezentowano także dobre praktyki.
Ostatnie spotkanie debaty odbędzie się 15 czerwca 2011 r. w Warszawie. Debata nie kończy
jednak procesu konsultacji społecznych wokół nowego sposobu opisywania kwalifikacji.
Odbywają się i będą odbywać spotkania i konferencje, które pozwolą na zapoznanie się z
wypracowanym modelem PRK. Uwagi na temat tworzonych ram kwalifikacji prosimy kierować
na adres: [email protected]
Podsumowanie debaty
Podsumowanie debaty zawarte będzie w raporcie, w którym opisany zostanie przebieg dyskusji,
sprawy uzgodnione i zdania odrębne (z możliwością załączenia stanowiska w sprawie. Więcej na
temat debaty społecznej na stronie internetowej: www.kwalifikacje.org.pl.
Instytut Badań Edukacyjnych
ul. Górczewska 8, 01-180 Warszawa | tel.: +48 22 241 71 00 | [email protected] | www.ibe.edu.pl