Uchwala Nr XLIII/421/13 z dnia 28 pazdziernika

UCHWAŁA NR XLIII/421/13
RADY GMINY ANDRESPOL
z dnia 28 października 2013 r.
w sprawie przyjęcia Programu Wspierania Rodziny dla Gminy Andrespol na lata 2013-2015
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. 2013 r.,
poz. 594, zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. poz. 645.) i art. 176 pkt 1 i
art. 179 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tj. Dz. U. 2013 r.,
poz. 135, zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 579 oraz z 2013 r. poz.
154 i 866.), Rada Gminy Andrespol uchwala, co następuje:
§ 1. Uchwala się „Program Wspierania Rodziny dla Gminy Andrespol na lata 2013-2015„ stanowiący
załącznik do niniejszej Uchwały.
§ 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Andrespol.
§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Przewodniczący Rady Gminy
Andrespol
Jan Woźniak
Id: D1F57C7D-8CE7-4034-9D31-A292C1B15DA4. Podpisany
Strona 1
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XLIII/421/13
Rady Gminy Andrespol
z dnia 28 października 2013 r.
Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2013 – 2015
DZIAŁ I.
Wstęp
W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy
zastępczej Ustawa tekst jednolity z 2013 roku poz. 135 z poźn. zm., która nałożyła na gminę obowiązek objęcia
szczególną pomocą rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo– wychowawczej, Ośrodek
Pomocy Społecznej przygotował trzyletni program wspierania rodziny, zwanym dalej Gminnym Programem
Wspierania Rodziny 2013-2015.
Rodzina to najważniejsza, podstawowa grupa społeczna, na której opiera się całe społeczeństwo. Jest
naturalnym środowiskiem rozwoju, przygotowuje młode pokolenie do życia w społeczeństwie. Ważną rolę
w rodzinie odgrywają wzajemne relacje pomiędzy członkami rodziny, oparte na miłości i zrozumieniu.
Współczesna rodzina styka się z wieloma problemami w codziennym funkcjonowaniu między innymi
bezrobociem, uzależnieniem od substancji psychoaktywnych, alkoholu, brakiem czasu na zacieśnianiu więzi
rodzinnych. Wszystkie te zjawiska prowadzą do dysfunkcji, dezorganizacji życia rodzinnego czy powstawania
sytuacji kryzysowych. Priorytetem wspierania rodziny jest, zatem zapewnienie odpowiednich warunków
rozwoju dzieci, młodzieży oraz kształtowanie wartości i norm związanych z ich wychowaniem. Wsparcie
rodziny powinno być w miarę możliwości wczesne i mieć charakter profilaktyczny. Tym samym takie
instytucje jak ośrodki pomocy społecznej, placówki oświatowe, policja, Gminne Komisje Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych, władze lokalne czy instytucje pozarządowe są zobligowane do udzielenia pomocy
dzieciom i rodzinom dysfunkcyjnym, aby zapobiegać powielaniu nieprawidłowych wzorców, przemocy
w rodzinie. Stąd też założeniem Gminnego Programu Wspierania Rodziny w Gminie Andrespol na lata 20132015, zwanego dalej Programem jest wsparcie rodziny oraz pomoc rodzicom w prawidłowym wypełnianiu
obowiązków opiekuńczo – wychowawczych na etapie pojawienia się kryzysu i trudności.
DZIAŁ II.
Podstawy prawne
Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2013-2015 dla Gminy Andrespol opiera się między innymi na
poniższych aktach prawnych:
1) Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dnia 9 czerwca 2011 r. (tekst jednolity
Dz. U. z 2013 roku poz. 135. z późn. zm.);
2) Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 594. z późn. zm.);
3) Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (Dz. U z 2013 r. poz. 182. z późn. zm.);
4) Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz. U. z 2005r. Nr 180, poz. 1493.
z późn. zm.);
5) Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r.
(Dz. U. z 2012 r. poz. 1356. z późn. zm.);
6) Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz. U. z 2012r. poz. 124);
7) Strategia Integracji i Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Andrespol.
DZIAŁ III.
Diagnoza sytuacji rodzin w gminie Andrespol
Punktem wyjścia do określenia zadań Gminnego Programu Wspierania Rodziny jest analiza danych
o osobach i rodzinach objętych wsparciem Ośrodka Pomocy Społecznej w Andrespolu. Na podstawie danych
z Urzędu Gminy Andrespol z 17.01.2013 roku gminę zamieszkuje 12.658 osób w tym 5978 kobiet
i 6680 mężczyzn. Z pomocy społecznej w 2010 roku korzystało - 298 rodzin (730 osób), w roku 2011 -
Id: D1F57C7D-8CE7-4034-9D31-A292C1B15DA4. Podpisany
Strona 1
288 rodziny (717 osób), natomiast w roku 2012 - 285 rodzin (715 osób). Wynika z tego, iż z roku na rok liczba
rodzin korzystających z pomocy pozostaje raczej na tym samym poziomie.
Wykres nr 1. Liczba rodzin i osób objętych pomocą społeczną
Źródło: opracowanie własne
Na poniższym wykresie wyodrębnionych zostało pięć głównych powodów przyznawania pomocy
beneficjentom Ośrodka Pomocy Społecznej w Andrespolu w latach 2010-2012. Najczęstszym powodem
ubiegania się o pomoc było ubóstwo oraz bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu
gospodarstwa domowego wynikająca najczęściej z braku odpowiedniego gospodarowania budżetem domowym,
nadużywaniem alkoholu, zaniedbaniem, co prowadzi do zaburzenia równowagi systemu rodzinnego
w sytuacjach kryzysowych. Kolejne przyczyny korzystania ze wsparcia spowodowane było bezrobociem,
długotrwałą lub ciężką chorobą i niepełnosprawnością.
Wykres nr 2. Pięć głównych powodów przyznania pomocy
Id: D1F57C7D-8CE7-4034-9D31-A292C1B15DA4. Podpisany
Strona 2
Źródło: opracowanie własne
Poniższa tabela stanowi uzupełnienie przyczyn przyznania pomocy beneficjentom przez Ośrodek Pomocy
Społecznej w Andrespolu. W tabeli nie zostały wskazane powody trudnej sytuacji, gdy wartość wynosiła 0:
- klęska żywiołowa lub ekologiczna,
- trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą,
- brak umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze,
- narkomania,
- potrzeba ochrony ofiar handlu ludźmi, sieroctwo.
Tabela nr 1. Powody przyznania pomocy w latach 2010 – 2012
Liczba
osób
w
rodzinach
2012
211
496
Liczba Liczba osób Liczba Liczba osób Liczba
Powód trudnej sytuacji życiowej
rodzin w rodzinach rodzin w rodzinach rodzin
2010
Ubóstwo
2011
253
622
237
572
Bezdomność
3
3
4
4
6
6
Potrzeba ochrony macierzyństwa
61
281
43
195
31
158
w tym:
wielodzietność
Bezrobocie
34
186
22
117
18
104
157
416
158
430
151
403
Niepełnosprawność
123
235
115
211
114
216
Id: D1F57C7D-8CE7-4034-9D31-A292C1B15DA4. Podpisany
Strona 3
Długotrwała lub ciężka choroba
151
288
143
274
123
236
Bezradność w sprawach
opiekuńczo-wychowawczych
i prowadzeniu gospodarstwa
domowego - ogółem
w tym: rodziny niepełne
218
621
203
486
190
549
48
153
49
149
51
146
rodziny wielodzietne
37
200
25
135
21
124
Przemoc w rodzinie
1
6
1
2
0
0
Alkoholizm
8
19
9
21
11
28
Narkomania
0
0
0
0
0
0
Trudności w przystosowaniu do
życia po zwolnieniu z zakładu
karnego
Zdarzenie losowe
2
2
5
9
9
16
6
20
5
13
0
0
Sytuacja kryzysowa
0
0
1
1
0
0
Źródło: opracowanie własne
Poniższy wykres przedstawia liczbę rodzin ze względu na liczbę posiadanych dzieci objętych pomocą
Ośrodka Pomocy Społecznej w Andrespolu. Jak wynika z wykresu najwięcej rodzin posiada dwoje dzieci,
w następnej kolejności są rodziny jednodzietne.
Wykres nr 3. Podział rodzin ze względu na liczbę dzieci w rodzinach objętych pomocą społeczną.
Id: D1F57C7D-8CE7-4034-9D31-A292C1B15DA4. Podpisany
Strona 4
Źródło: opracowanie własne
Na terenie gminy Andrespol funkcjonuje jedenaście instytucji prowadzących działalność edukacyjno –
opiekuńczo – wychowawczą w tym: jedno gimnazjum, jedna szkoła podstawowa, dwa zespoły szkolno –
przedszkolne, dwa gminne przedszkola publiczne, dwa przedszkola niepubliczne, trzy świetlice środowiskowe.
Wykres nr 4. Liczba dzieci uczęszczających do świetlic środowiskowych na terenie gminy Andrespol
Źródło: opracowanie własne
Liczba dzieci uczęszczających do świetlic środowiskowych na terenie gminy Andrespol w 2012 roku
wyniosła 92 osoby. Należy dodać, iż okres korzystania ze świetlic w przypadku Wiśniowej Góry oraz
Justynowa obejmował dziesięć miesięcy, natomiast w przypadku Bedonia był to okres czteromiesięczny.
Z danych Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Łodzi liczba dzieci umieszczonych w rodzinach
zastępczych funkcjonujących na terenie gminy Andrespol w 2010 roku wynosiła 16 dzieci zarówno w rodzinach
zastępczych spokrewnionych jak i niespokrewnionych (rodziny zawodowe i niezawodowe), rok później
umieszczonych było 15 dzieci, a w 2012 roku prawie dwa razy więcej niż w roku poprzedzającym, bo aż
26 dzieci.
Tabela nr 2. Liczba rodzin zastępczych funkcjonujących na terenie gminy Andrespol oraz znajdujących
się w nich dzieci
rodziny
spokrewnione
rodziny
niezawodowe
rodziny
zawodowe
Liczba rodzin
zastępczych
2010
11
Liczba
dzieci
Liczba
dzieci
13
Liczba rodzin
zastępczych
2011
10
Liczba
dzieci
11
Liczba rodzin
zastępczych
2012
13
3
3
4
4
7
9
0
0
0
0
3
3
14
Źródło: opracowanie własne dane Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
W roku 2012 w placówkach opiekuńczo - wychowawczych przebywało 3 dzieci z terenu gminy Andrespol.
Z tego 2 dzieci przebywa obecnie w pieczy zastępczej, a 1 dziecko wróciło do domu rodzinnego. W 2010 roku
i 2013 roku żadne dziecko z terenu gminy Andrespol nie przebywało w placówkach szkolno – wychowawczych.
Id: D1F57C7D-8CE7-4034-9D31-A292C1B15DA4. Podpisany
Strona 5
DZIAŁ IV.
Cel główny i cele szczegółowe Programu
Główny cel:
Głównym celem Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2013-2015 jest stworzenie optymalnych
warunków sprzyjających wspieraniu rodziny oraz pomoc rodzicom w prawidłowym wypełnianiu obowiązków
opiekuńczo – wychowawczych w gminie Andrespol.
Cele szczegółowe:
1) Diagnozowanie i analiza sytuacji rodziny i środowiska rodzinnego:
- rozpoznawanie i analiza problemów występujących w rodzinie z problemami opiekuńczo -wychowawczymi;
2) Zabezpieczenie podstawowych potrzeb dziecka i rodziny:
- objęcie dożywianiem wszystkie tego wymagające dzieci z terenu gminy,
- rozwój poradnictwa
psychologicznego,
specjalistycznego
i udzielanie
specjalistycznego
wsparcia
pedagogiczno-
- zachęcanie dzieci do uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez placówki oświatowe oraz ośrodki
wsparcia dziennego,
- zapewnienie pomocy materialnej i rzeczowej ubogim rodzinom w ramach ustawy ·o pomocy społecznej,
między innymi poprzez przyznawanie zasiłków i pomocy w naturze oraz stypendiów socjalnych,
- przydzielenia rodzinie asystenta rodziny;
3) Zapobieganie powstawaniu sytuacji kryzysowych:
- systematyczne monitorowanie rodzin zagrożonych sytuacjami kryzysowymi przez pracowników socjalnych,
asystenta rodzin, nauczycieli, pedagogów i psychologów szkolnych oraz przedstawicieli innych zawodów
mających kontakt z rodziną,
- kontynuowanie
specjalistycznego
wsparcia
i prawnego na rzecz rodzin zagrożonych kryzysem,
psychologicznego,
terapeutycznego
- podejmowanie działań podnoszących kompetencje wychowawcze rodziców, poprzez organizowanie
i finansowanie ze środków Gminy spotkań ze specjalistami i terapeutami,
- zapobieganie uzależnieniom poprzez profilaktykę, edukację oraz wczesną interwencję w rodzinach
zagrożonych uzależnieniami,
- udzielanie pomocy finansowej i rzeczowej,
- współpraca pomiędzy instytucjami w celu poprawy sytuacji rodzinnej,
- zatrudnienie asystenta rodziny w celu aktywnego wspierania rodziny;
4) Podejmowanie działań profilaktycznych i edukacyjnych na rzecz rodziny:
- podejmowanie działań podnoszących kompetencje wychowawcze rodziców,
- wspieranie i promocję inicjatyw lokalnych,
- realizacja zadań wynikających z gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów
alkoholowych i gminnego programu przeciwdziałania narkomanii,
- kontynuowanie i wzbogacanie programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży,
- promowanie zdrowego i trzeźwego stylu życia,
- udział w ogólnopolskich kampaniach, których celem jest wzmocnienie rodziny,
- udział w projektach współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej, mających na celu ochronę poziomu
życia rodzin oraz rozwój i wsparcie.
Wszystkie powyższe cele będą realizowane przez podmioty zaangażowane w realizację Gminnego
Programu Wspierania Rodziny w Andrespolu.
Id: D1F57C7D-8CE7-4034-9D31-A292C1B15DA4. Podpisany
Strona 6
DZIAŁ V.
Realizatorzy programu
Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2013-2015 będzie realizowany przez Ośrodek Pomocy
Społecznej w Andrespolu we współpracy z następującymi instytucjami:
- Urząd Gminy Andrespol,
- Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Łodzi,
- Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Andrespolu,
- Gminny Zespół Interdyscyplinarny,
- Policja,
- Kuratorzy Sądowi,
- Placówki służby zdrowia z terenu gminy Andrespol,
- Placówki oświatowe i kulturalne z terenu gminy Andrespol,
- Parafie z terenu gminy Andrespol,
- Organizacje pozarządowe z terenu gminy Andrespol.
DZIAŁ VI.
Odbiorcy programu
Odbiorcami programu są rodziny wychowujące dzieci na terenie Gminy Andrespol dotknięte przemocą,
problemem uzależnień, zagrożone ubóstwem i wykluczeniem społecznym, przeżywające trudności
w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz rodziny, których dzieci zostały umieszczone w pieczy
zastępczej. Ponadto odbiorcami programu są przedstawiciele instytucji pracujących na rzecz dzieci i rodzin.
DZIAŁ VII.
Źródło finansowania
Środki na realizację Gminnego Programu Wspierania Rodziny będą pochodzić z:
- budżetu Gminy Andrespol,
- budżetu państwa,
- środków pozabudżetowych.
DZIAŁ VIII.
Wskaźniki realizacji programu
Wskaźnikami osiągnięcia zamierzonych celów szczegółowych będzie analiza następujących danych:
- Liczba rodzin korzystających z pomocy oraz ich forma,
- Liczba rodzin korzystających z poradnictwa specjalistycznego,
- Liczba dzieci objętych pomocą w placówkach wsparcia dziennego,
- Liczba dzieci powracających z pieczy zastępczej do rodziny naturalnej,
- Liczba osób uczestniczących w spotkaniach grup wsparcia lub grup samopomocowych,
- Liczba rodzin korzystających z pomocy asystenta rodziny,
- Kwota wydatkowana na pomoc skierowana do rodzin wychowujących dzieci.
DZIAŁ IX.
Monitoring i ewaluacja
Monitorowanie Gminnego Programu Wspierania Rodzinie odbywać się będzie w oparciu o dane uzyskane
przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Andrespolu we współpracy z innymi organizacjami i instytucjami
zaangażowanymi w realizację programu - analiza statystyczna oparta o wskaźniki ilościowe i finansowe. Wójt
Gminy Andrespolu będzie, co roku do dnia 31 marca przekazywał Radzie Gminy Andrespol sprawozdanie
z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny oraz przedstawiania potrzeby związanej z realizacją zadań.
Id: D1F57C7D-8CE7-4034-9D31-A292C1B15DA4. Podpisany
Strona 7
DZIAŁ X.
Efekty przeprowadzenia programu
W wyniku przeprowadzonych działań przewidywane jest osiągnięcie następujących efektów:
- wzmocnienie roli i funkcji rodziny biologicznej,
- polepszenie sytuacji materialnej i rzeczowej dziecka i rodziny,
- poprawa funkcjonowania rodzin z problemami opiekuńczo-wychowawczymi,
- zapobieganie występowaniu sytuacji kryzysowych,
- poprawę bezpieczeństwa dziecka i rodziny,
- wzrost świadomości społeczeństwa na temat prawidłowego funkcjonowania rodziny poprzez profilaktykę,
- umożliwienie dzieciom umieszczonym w pieczy zastępczej powrotu do rodziny biologicznej.
Id: D1F57C7D-8CE7-4034-9D31-A292C1B15DA4. Podpisany
Strona 8