docREUMATOLOGIA KLINICZNA
download 
Reklamacja Transkrypt
REUMATOLOGIA KLINICZNA
ZŁOTA SERIA INTERNY POLSKIEJ REUMATOLOGIA KLINICZNA Redakcja naukowa Ire n a Z im m e rm a n n -G ó rs k a Wydawnictwo Lekarskie PZWL REUMATOLOGIA KLINICZNA Redakcja naukowa prof, dr hab. med. Irena Żimmermann-Górska Warszawa W ydawnictwo Lekarskie PZWL SPIS ROZDZIAŁÓW TOMU 2 Część IV. Charakterystyka, diagnostyka i leczenie najczęstszych chorób reumatycznych Rozdział Rozdział Rozdział Rozdział Rozdział Rozdział Rozdział Rozdział Rozdział Rozdział Rozdział Rozdział Rozdział 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. Rozdział Rozdział Rozdział Rozdział 33. 34. 35. 36. Podział chorób reumatycznych 489 Reumatoidalne zapalenie stawów 495 Choroby reumatyczne w wieku rozwojowym 519 Choroba Stilla u dorosłych 541 Choroby układowe tkanki łącznej 549 Choroby zapalne stawów z zajęciem stawów kręgosłupa 727 Choroba zwyrodnieniowa stawów 765 Zapalenie stawów wywołane bezpośrednio przez drobnoustroje 787 Zapalenia stawów „zależne od zakażenia” 795 Choroby wywoływane przez kryształy 805 Choroby stawów związane z zaburzeniami metabolicznymi 835 Choroby stawów związane z zaburzeniami hormonalnymi 859 Choroby układu ruchu związane z defektami budowy kolagenu uwarunkowanymi genetycznie 877 Nowotwory związane z układem ruchu 887 Objaw Raynauda 897 Choroby kości i chrząstek 903 Reumatyzm tkanek miękkich 955 Część V. Wybrane Wyb problemy kliniczne w reumatologii Rozdział Rozdział Rozdział Rozdział 37. 38. 39. 40. Rozdział Rozdział Rozdział Rozdział 41. 42. 43. 44. Rozdział 45. Regionalne zespoły bólowe 971 Nerki w chorobach reumatycznych 1005 Problemy hematologiczne w reumatologii 1023 Objawy związane z uszkodzeniem układu krążenia w chorobach reumatycznych 1047 Przewód pokarmowy w chorobach reumatycznych 1059 Problemy pulmonologiczne w reumatologii 1077 Choroby reumatyczne a ciąża 1095 Objawy ze strony układu nerwowego w przebiegu chorób reumatycznych 1101 Choroby reumatyczne w wieku podeszłym 1115 Część VI. Rzadko występujące objawy i choroby zaliczane do reumatologii A. Objawy i zespoły chorobowe - uzupełnienie rozdziałów B. Miscellanea 1151 1129 IX 20. Podział chorób reum atycznych Irena Zimmermann-Górska 20.1. Ogólna klasyfikacja c h o r ó b .................... 20.2. klasyfikacja opracowana przez Światową Organizację Z drow ia................ 20.3. Kryteria klasyfikacyjne i diagnostyczne . . 20.4. Kryteria ułatwiające monitorowanie leczenia 2 1 . R e u m a t o i d a l n a l a p a f e o i a e A nna Filipow icz-Sosnow ska 21.1. O k reślen ie.................................................................. 496 21.2. Etiologia i patogeneza................................................. 496 21.3. Zmiany m orfologiczne............................................. 497 21.4. Epidemiologia............................................................. 497 21.5. Obraz k lin iczn y......................................................... Objawy p o d m io to w e ........................................................ Objawy przedmiotowe........................................................ Zmiany stawowe................................................................... Zmiany p o zastaw o w e........................................................ 498 498 498 499 501 21.6. Badania laboratoryjne............................................. 503 21.7. Badania obrazow e..................................................... 504 21.8. Przebieg c h o r o b y ..................................................... 506 21.9. R ozp ozn an ie............................................................. 506 21.10. Ocena aktywności choroby i stopnia uszkodzenia stawów.......................................................................... 508 21.11. Rozpoznanie różnicow e............................................. 509 21.12. L eczen ie...................................................................... 512 21.13. R okow anie.................................................................. 517 21.5.1. 21.5.2. 21.5.3. 21.5.4. i 1 1 495 22. Choroby reum atyczne w wiolku r e iw ip w f m Anna M. Romicka, Katarzyna Rostropowicz-Denisiewicz 22.1. Klasyfikacja ..................................................................... 521 22.2. Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów . . . . 22.2.1. 22.2.2. 22.2.3. 22.2.4. 22.2.5. 22.2.6. 22.2.7. 22.2.8. Określenie i kryteria.............................................................. Klasyfikacja m i z s .............................................................. Występowanie........................................................................ Odrębności im m unologiczne.............................................. Obraz k lin ic z n y ................................................................... Badania p o m o c n ic z e ........................................................ Różnicowanie........................................................................ Zasady le c z e n ia ................................................................... 522 522 522 522 522 523 526 526 527 22.3. Spondyloartropatie..................................................... 528 22.3.1. Młodzieńcze zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (m zzsk).................................................................................. 22.3.2. Zapalenie stawów towarzyszące enteropatiom . . . . 529 530 22.4. Zapalenie stawów towarzyszące różnym postaciom t r ą d z ik u ......................................................................... 530 22.4.1. Badania pomocnicze ........................................................ 22.4.2. L e c z e n i e ............................................................................. 530 531 22.5. Młodzieńczy toczeń rumieniowaty układowy (mtru). 531 531 533 533 22.5.1. Obraz k lin ic z n y ................................................................... 22.5.2. Przebieg i r o k o w a n ie ........................................................ 22.5.3. L e c z e n i e ............................................................................. 22.6. Młodzieńcze zapalenie skórno-mięśniowe ........ 534 22.6.1. Obraz k lin ic z n y ................................................................... 22.6.2. R o zp o zn an ie........................................................................ 534 535 22.6.3. Różnicowanie........................................................................ 22.6.4. L e c z e n ie ............................................................................. 22.6.5. Przebieg i r o k o w a n ie ......................................................... 535 536 536 22.7. Pierwotne układowe zapalenia n a c z y ń .......................... 536 536 537 538 22.7.1. Zespół Schónleina i H enocha.............................................. 22.7.2. Choroba K a w a sa k i.............................................................. 22.7.3. Guzkowe zapalenie tętnic ( g z t ) ......................................... 22.8. T w a rd zin a .................................................................................. 22.8.1. Twardzina u o g ó ln io n a......................................................... 22.8.2. Twardzina ograniczona......................................................... 538 538 539 23. Choroba StiOla u dtorostf ©ii Irena Zimmermann-Górska 23.1. O k re śle n ie .................................................................. 542 23.2. E tio p ato g en eza......................................................... 542 23.3. Zmiany m o rfologiczne............................................. 542 23.4. Występowanie.............................................................. 542 23.5. Objawy kliniczne i p rz e b ie g ..................................... 542 23.6. Badania la b o ra to ry jn e ............................................. 544 23.7. Badania ob razo w e..................................................... 545 23.8. Inne badania diagnostyczne..................................... 545 23.9. R o z p o zn a n ie ............................................................. 545 23.10. Różnicowanie.............................................................. 545 23.11. L eczen ie...................................................................... 546 23.12. R okow anie.................................................................. 547 24. Choroby układow e tkanki łącznej 24.1. T o cz eń ru m ie n io w a ty u k ła d o w y - 24.2. Hanna Chwalińska-Sadowska, Marzena O le s iń s k a ..................... 24.1.1. O kreślenie........................................................................ 24.1.2. E tio p a to g e n e z a .............................................................. 24.1.3. Zmiany m orfologiczne................................................... 24.1.4. Występowanie................................................................... 24.1.5. Objawy kliniczne i p r z e b i e g ......................................... 24.1.6. Badania la b o ra to ry jn e ................................................... 24.1.7. R o zp o zn a n ie................................................................... 24.1.8. Różnicowanie................................................................... 24.1.9. L e c z e n i e ........................................................................ 24.1.10. Rokowanie........................................................................ 553 553 553 556 559 559 566 568 570 570 577 Z e s p ó ł a n ty fo s fo lip id o w y 24.2.1. Problemy koagulologiczne w zespole antyfosfolipidowym - Krystyna Zaw ilska......................................................... 24.2.2. Objawy kliniczne zespołu antyfosfolipidowego Irena Z im m erm a n n -G ó rska......................................... 24.2.3. Położnicze konsekwencje zespołu antyfosfolipidowego Jana S krzyp cza k.............................................................. 579 579 589 597 24.3. T w a r d z in a u k ła d o w a Stanisław Sierakowski, Matylda S ierakow ska............................... 24.3.1. Określenie i p o d z ia ł........................................................ 24.3.2. Występowanie................................................................... 24.3.3. Objawy kliniczne.............................................................. 24.3.4. P r z e b i e g ........................................................................ 24.3.5. Badania la b o ra to ry jn e ................................................... 24.3.6. Inne badania d ia g n o sty c z n e ......................................... 24.3.7. R o z p o zn a n ie................................................................... 603 603 608 608 614 615 615 617 24.3.8. Różnicowanie................................................................... 24.3.9. L e c z e n i e ........................................................................ 24.3.10. Rokowanie........................................................................ 617 618 622 Choroby twardzinopodobne Stanisław Sierakowski, Matylda Sierakow ska............................... 24.4.1. Ogólna charakterystyka i klasyfikacja chorób tw ardzinopodobnych................................................... 624 624 Rozlane zapalenie powięzi z eozynofilią Stanisław Sierakowski, Matylda Sierakow ska............................... 24.5.1. O kreślenie........................................................................ 24.5.2. E tio p ato g en eza.............................................................. 24.5.3. Zmiany m orfologiczne................................................... 24.5.4. Występowanie................................................................... 24.5.5. Objawy kliniczne i p r z e b ie g ......................................... 24.5.6. Badania lab o rato ry jn e................................................... 24.5.7. Badania o b r a z o w e ........................................................ 24.5.8. R o zp o zn an ie................................................................... 24.5.9. Różnicowanie................................................................... 24.5.10. L e c z e n i e ........................................................................ 24.5.11. Rokowanie........................................................................ 639 639 640 640 640 640 641 641 641 641 641 642 Zapalenie wielomięśniowe i skórno-mięśniowe Hanna Chwalińska-Sadowska, Paweł M ie ln ik ............................... 24.6.1. O kreślenie........................................................................ 24.6.2. Etiologia i p ato g en eza................................................... 24.6.3. Zmiany m orfologiczne................................................... 24.6.4. Występowanie................................................................... 24.6.5. Obraz k lin ic z n y .............................................................. 24.6.6. Związek obecności przeciwciał mięśniowospecyficznych z obrazem k lin iczn y m ................................................... 24.6.7. Badania lab o rato ry jn e................................................... 24.6.8. Inne badania d ia g n o sty czn e ......................................... 24.6.9. R o zp o zn an ie................................................................... 24.6.10. Różnicowanie................................................................... 24.6.11. L e c z e n i e ........................................................................ 24.6.12. Ocena aktywności choroby i efektów leczenia . . . 24.6.13. Inne postacie miopatii zapalnych.................................... 24.6.14. Rokowanie........................................................................ 642 642 643 644 644 644 Zapalenia n a c z y ń ............................................. 657 657 662 24.7.1. 24.7.2. 24.7.3. Zapalenia średnich naczyń - Henryka Małdyk Zapalenia małych naczyń - Henryka Małdyk . . Zapalenia dużych naczyń - Piotr Głuszko, Tomasz L ó w e n h o ff.............................................. 647 648 648 649 650 651 653 653 655 671 24.8. Zespół Sjógrena ........................................................................ 24.8.1. 24.8.2. 24.8.3. 679 Pierwotny i wtórny zespół Sjógrena Irena Z im m erm ann-G órska.................................. 679 Objawy dotyczące narządu wzroku - Krystyna Pecold . 688 Powikłania hematologiczne - Janusz Hansz . . . . 691 24.9. Mieszana choroba układowa tkanki łącznej i zespoły nakładania - Irena Zim m erm ann-G órska............................... 24.9.1. 24.9.2. Mieszana choroba układowa tkanki łącznej . . . . Zespoły nakładania układowych chorób tkanki łącznej . 695 695 699 24.10. Zapalenie tkanki tłuszczowej Irena Zimmermann-Górska.............................................................. 24.10.1. O kreślenie................................................................. 701 24.10.2. E tio p a to g e n e z a ...................................................... 701 24.10.3. Podział pan n icu litis................................................. 701 24.10.4. Choroba W ebera-C hristiana.................................. 702 24.10.5. Panniculitis Rothmanna i M a k a i............................. 703 24.10.6. Martwica tkanki tłuszczowej noworodków............. 703 24.10.7. Obrzęk twardzinopodobny (sclerema) noworodków . . 24.10.8. Panniculitis występujące po stosowaniu glikokortykosteroidów............................................ 703 24.10.9. Panniculitis z towarzyszącym wapnieniem............. 703 24.10.10. Panniculitis związane z zaburzeniami enzymatycznymi 24.10.11. Panniculitis wywoływane przez samookaleczenia . . 24.10.12. Panniculitis związane z histiocytozą........................ 705 24.10.13. Zespoły lip o d y stro ficzn e....................................... 705 24.10.14. L ip o d erm ato sk lero za............................................ 705 24.10.15. Panniculitis w przebiegu tocznia rumieniowatego u k ła d o w e g o ........................................................... 705 24.10.16. Rumień stw ardniały................................................. 705 701 703 704 704 24.11. Rumień guzowaty Irena Zimmermann-Górska.............................................................. 706 24.11.1. O kreślenie................................................................ 706 24.11.2. Etiopatogeneza i zmiany m o rfo lo g ic z n e ............. 706 24.11.3. Występowanie........................................................... 706 24.11.4. Objawy kliniczne i p r z e b ie g .................................. 707 24.11.5. Badania la b o ra to ry jn e ............................................ 707 24.11.6. Badania o b r a z o w e ................................................. 707 24.11.7. Inne badania d ia g n o sty c z n e .................................. 707 24.11.8. R o zp o zn a n ie ........................................................... 707 24.11.9. Różnicowanie........................................................... 707 24.11.10. L e c z e n i e ................................................................ 707 24.11.11. Rokowanie................................................................ 708 24.11.12. Podostre, wędrujące, guzkowe panniculitis (choroba V ila n o v y )................................................................ 708 24.12. Polimialgia reumatyczna Marek Brzosko.................................................................................. 24.12.1. O kreślenie........................................................................ 24.12.2. E tio p ato g en eza.............................................................. 24.12.3. Zmiany m orfologiczne.................................................... 24.12.4. Występowanie................................................................... 24.12.5. Objawy kliniczne i p r z e b ie g ......................................... 24.12.6. Badania lab o rato ry jn e................................................... 24.12.7. Badania o b r a z o w e ......................................................... 24.12.8. R o zp o zn an ie................................................................... 24.12.9. Różnicowanie................................................................... 24.12.10. L e c z e n i e ........................................................................ 24.12.11. Rokowanie....................................................................... 708 708 708 709 709 709 710 710 710 711 711 712 24.13. Nawracające zapalenie chrząstek Mariusz 24.13.1. 24.13.2. 24.13.3. 24.13.4. 24.13.5. 24.13.6. 24.13.7. 24.13.8. Puszczewicz........................................................................ O kreślenie........................................................................ E p id e m io lo g ia .............................................................. E tio p ato g en eza.............................................................. Obraz k lin ic z n y .............................................................. Badania lab o rato ry jn e.................................................... R o zp o zn an ie................................................................... L e c z e n i e ........................................................................ Rokowanie........................................................................ 713 713 713 713 714 716 717 717 718 24.14. Sarkoidoza Mariusz Puszczewicz........................................................................ 24.14.1. O kreślenie........................................................................ 24.14.2. E p id e m io lo g ia .............................................................. 24.14.3. E t io lo g i a ........................................................................ 24.14.4. Patogeneza........................................................................ 24.14.5. Obraz k lin ic z n y .............................................................. 24.14.6. R o zp o zn an ie................................................................... 24.14.7. L e c z e n i e ........................................................................ 24.14.8. Rokowanie........................................................................ 718 718 718 718 719 719 723 723 725 25. Choroby zapalne m zsijjęoiom staw ó w kręgosłupa 25.1. Wspólne cechy zapalnych chorób stawów z zajęciem stawów kręgosłupa - Irena Zimmermann-Górska . . . . 25.1.1. 25.1.2. 25.1.3. Określenie i p o d z ia ł........................................................ E tio p a to g e n e z a .............................................................. Objawy kliniczne.............................................................. 729 729 729 730 25.2. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - Irena Zim m erm ann-G órska........................................................ 25.2.1. O kreślenie........................................................................ 25.2.2. E tio p a to g e n e z a .............................................................. 25.2.3. Zmiany m orfologiczne................................................... 25.2.4. Występowanie................................................................... 25.2.5. Objawy kliniczne i p r z e b ie g ......................................... 25.2.6. Badania la b o ra to ry jn e ................................................... 25.2.7. Badania o b r a z o w e ......................................................... 25.2.8. R o z p o zn a n ie................................................................... 25.2.9. Różnicowanie................................................................... 25.2.10. L e c z e n i e ........................................................................ 25.2.11. Rokowanie........................................................................ 732 732 732 732 733 733 735 736 737 738 739 740 25.3. Łuszczycowe zapalenie stawów - Jacek Szechiński............................................................................. 25.3.1. O kreślenie........................................................................ 25.3.2. E tio p a to g e n e z a .............................................................. 25.3.3. Występowanie................................................................... 25.3.4. Objawy kliniczne i p r z e b ie g ......................................... 25.3.5. R o z p o zn a n ie................................................................... 25.3.6. Różnicowanie................................................................... 25.3.7. L e c z e n i e ........................................................................ 741 741 741 742 742 743 744 744 25.4. Reaktywne zapalenia stawów - Brygida Kwiatkowska................................................................... 25.4.1. O kreślenie........................................................................ 25.4.2. E tio p ato g en eza.............................................................. 25.4.3. Zmiany m orfologiczne................................................... 25.4.4. Występowanie................................................................... 25.4.5. Objawy kliniczne i p r z e b ie g ......................................... 25.4.6. Badania lab o rato ry jn e................................................... 25.4.7. Badania o b r a z o w e ......................................................... 25.4.8. Inne badania d ia g n o sty c z n e ......................................... 25.4.9. R ozp o zn an ie................................................................... 25.4.10. Różnicowanie................................................................... 25.4.11. L e c z e n i e ........................................................................ 25.4.12. Rokowanie........................................................................ 746 746 747 747 748 748 750 752 753 754 755 755 756 25.5. Zmiany stawowe w chorobach zapalnych jelit - Piotr W iland.................................................................................. 25.5.1. Wprowadzenie i p o d z i a ł .............................................. 25.5.2. Enteropatyczne zapalenies t a w ó w ................................ 25.6. Zespół SAPHO - Honorata Pietrzak-Kaczmarek 25.6.1. 25.6.2. 25.6.3. 25.6.4. 25.6.5. 25.6.6. 25.6.7. 25.6.8. 25.6.9. 25.6.10. 25.6.11. . . . . O kreślenie........................................................................ E tio p ato g en eza.............................................................. Występowanie................................................................... Objawy kliniczne i p r z e b ie g ......................................... Badania lab o rato ry jn e................................................... Badania o b r a z o w e ......................................................... Inne badania d ia g n o sty czn e......................................... R o zp o zn an ie................................................................... Różnicowanie................................................................... L e c z e n i e ........................................................................ Rokowanie........................................................................ 757 757 757 760 760 760 761 761 761 762 762 762 762 762 763 26 . €Ih®[roba staw ó w Leszek Szczepański 26.1. O k re śle n ie .................................................................................. 767 26.2. E tio p a to g en e za ........................................................................ 768 26.3. Zmiany m o rfo lo g iczn e ........................................................ 769 26.4. Występowanie ............................................................................. 771 26.5. Obraz kliniczny i przebieg ................................................... 771 26.5.1. 26.5.2. 26.5.3. 26.5.4. 26.5.5. 26.5.6. 26.5.7. 26.5.8. Obraz kliniczny choroby zwyrodnieniowej stawu b io d r o w e g o ................................................................... Obraz kliniczny choroby zwyrodnieniowej stawu k o la n o w e g o ................................................................... Obraz kliniczny choroby zwyrodnieniowej stawów rąk . Obraz kliniczny choroby zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa........................................................................ Obraz kliniczny chzs o innych lokalizacjach . . . . Postacie kliniczne c h z s ................................................... Pow ikłania........................................................................ P r z e b i e g ........................................................................ 772 773 774 775 776 777 778 778 26.6. Badania la b o ra to ry jn e ........................................................ 779 26.7. Badania o b razo w e ................................................................... 779 26.8. R o z p o z n a n ie ............................................................................. 779 26.9. Różnicowanie ............................................................................. 779 26.10. Leczenie i zapobieganie......................................................... 26.10.1. Zasady ogólne i leczenie niefarmakologiczne . . . . 26.10.2. Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) i acetaminofen (paracetamol)......................................... 26.10.3. O pioidy............................................................................. 26.10.4. Leki o przypuszczalnym wpływie na patomechanizm choroby zwyrodnieniowej s t a w ó w ............................... 26.10.5. Leczenie miejscowe......................................................... 26.10.6. Leczenie operacyjne......................................................... 26.10.7. Leczenie eksperymentalne.............................................. 26.10.8. Monitorowanie leczenia i przebiegu............................... 26.10.9. Zapobieganie................................................................... 26.10.10. Rokowanie........................................................................ 780 780 781 782 783 783 784 785 785 785 785 27. Zapalenie staw ó w w yw ołane bezpośrednio przez drobił® u strofę M ariusz Puszczew icz 27.1. O k reślen ie.................................................................. 788 27.2. Epidemiologia.............................................................. 788 27.3. Etiologia i p a to g e n e z a ............................................. 788 27.4. Obraz kliniczny......................................................... Objawy podmiotowe i p rz e d m io to w e .......................... Nieprawidłowości w badaniach pomocniczych . . . 789 789 790 27.5. R ozpoznanie.............................................................. 791 27.6. L eczen ie...................................................................... 791 27.7. Powikłania i sytuacje szczeg ó ln e............................. 792 27.8. R okow anie.................................................................. 793 27.9. Rzeżączkowe zapalenie stawów................................. 793 793 793 793 794 794 27.4.1. 27.4.2. 27.9.1. 27.9.2. 27.9.3. 27.9.4. 27.9.5. O kreślenie........................................................................ Epidemiologia, etiologia, p a to g e n e z a .......................... Obraz k lin ic z n y .............................................................. R o zp o zn a n ie................................................................... Leczenie i k o n tr o la ......................................................... 787 28. Zapalenia staw ó w „zależne od zakażenia" 28.1. Gorączka reumatyczna - Irena Zimmermann-Górska . . O kreślenie........................................................................ E tio p a to g e n e z a .............................................................. Zmiany m orfologiczne................................................... Występowanie................................................................... Objawy kliniczne i p r z e b i e g ......................................... Badania la b o ra to ry jn e ................................................... Badania o b r a z o w e ........................................................ Badanie elektrokardiograficzne.................................... R o zp o zn a n ie................................................................... Różnicowanie................................................................... L e c z e n i e ........................................................................ Rokowanie........................................................................ 796 796 796 796 796 797 798 798 798 798 798 799 799 28.2. Borelioza - Jacek S z e c h i ń s k i ................................................... 799 799 800 800 801 801 802 802 803 803 804 28.1.1. 28.1.2. 28.1.3. 28.1.4. 28.1.5. 28.1.6. 28.1.7. 28.1.8. 28.1.9. 28.1.10. 28.1.11. 28.1.12. 28.2.1. 28.2.2. 28.2.3. 28.2.4. 28.2.5. 28.2.6. 28.2.7. 28.2.8. 28.2.9. 28.2.10. O kreślenie........................................................................ Etiologia i p a to g e n e z a ................................................... Rys h is to ry c z n y .............................................................. Epidemiologia................................................................... Obraz kliniczny i przebieg.............................................. Badania la b o ra to ry jn e ................................................... Rozpoznanie i ró żn ic o w a n ie......................................... Zapobieganie i leczenie................................................... Powikłania i sytuacje szczególne.................................... Rokowanie........................................................................ 795 29. €h@r®fev wfifTOtf'fwrsrE)® przez kryształy Irena Zimmermann-Górska 29.1. Zjawiska związane z patogenezą chorób wywoły wanych przez k ry szta ły ........................................................ 29.1.1. 29.1.2. 29.1.3. 29.1.4. O kreślenie........................................................................ Pochodzenie substancji krystalicznych i warunki sprzyjające krystalizacji................................................... Oddziaływanie kryształów na tkanki i narządy . . . Identyfikacja k r y s z ta łó w .............................................. 29.2. Dna m oczanow a ........................................................................ 29.2.1. 29.2.2. 29.2.3. 29.2.4. 29.2.5. 29.2.6. 29.2.7. 29.2.8. 29.2.9. 29.2.10. 29.2.11. 29.2.12. 29.2.13. 29.2.14. O kreślenie........................................................................ E tio p a to g e n e z a .............................................................. H ip e ru ry k e m ia .............................................................. Patogeneza zmian zapalnych w s t a w a c h ..................... Zmiany m orfologiczne................................................... Występowanie................................................................... Objawy kliniczne i przebieg c h o r o b y .......................... Badania la b o ra to ry jn e ................................................... Badania o b r a z o w e ........................................................ Inne badania d ia g n o sty c z n e ......................................... R o z p o zn a n ie................................................................... Różnicowanie................................................................... Leczenie dny moczanowej.............................................. Rokowanie........................................................................ 29.3. Choroba wywoływana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu w ap n ia ............................................................. 29.3.1. 29.3.2. 29.3.3. 29.3.4. O kreślenie........................................................................ E tio p a to g e n e z a .............................................................. Zmiany m orfologiczne................................................... Występowanie................................................................... 807 807 807 807 808 809 809 809 810 811 812 812 813 814 814 815 815 816 817 821 821 821 821 822 822 29.3.5. 29.3.6. 29.3.7. 29.3.8. 29.3.9. 29.3.10. 29.3.11. 29.3.12. Objawy kliniczne i p r z e b ie g ......................................... Badania lab o rato ry jn e................................................... Badania o b r a z o w e ......................................................... Inne badania d ia g n o sty czn e ......................................... R o zp o zn an ie................................................................... Różnicowanie................................................................... L e c z e n i e ........................................................................ Rokowanie........................................................................ 29.4. Choroby układu ruchu wywoływane przez hydroksyapatyt i inne substancje k ry sta liczn e .......................... 29.4.1. 29.4.2. 29.4.3. Choroby wywoływane przez hydroksyapatyt w obrębie stawów i tkanek o k o ło staw o w y ch ............................... Objawy wywoływane przez związki wapniowo-fosforanowe tworzące złogi w tkankach miękkich . . Zapalenia stawów wywoływane przez inne kryształy . 822 824 824 825 825 825 827 827 827 827 830 832 30. Choroby staw ó w związan® z zaburzeniam i m etabolicznym i 30.1. Skrobiawica - Anna Filipowicz-Sosnowska............................... 30.1.1. 30.1.2. 30.1.3. 30.1.4. 30.1.5. 30.1.6. 30.1.7. 30.1.8. 30.1.9. O kreślenie........................................................................ E tio p a to g e n e z a .............................................................. Zmiany m orfologiczne................................................... Klasyfikacja a m y lo id o z y .............................................. Występowanie................................................................... Obraz k lin ic z n y .............................................................. R o zp o zn a n ie................................................................... L e c z e n i e ........................................................................ Rokowanie........................................................................ 30.2. Ochronoza - Irena Zim m erm ann-G órska............................... 30.2.1. 30.2.2. 30.2.3. 30.2.4. 30.2.5. 30.2.6. 30.2.7. 30.2.8. 30.2.9. 30.2.10. 30.2.11. 30.2.12. O kreślenie........................................................................ E tio p a to g e n e z a .............................................................. Zmiany m orfologiczne................................................... Występowanie................................................................... Objawy kliniczne.............................................................. Badania la b o ra to ry jn e ................................................... Badania o b r a z o w e ........................................................ Inne badania d ia g n o sty c z n e ......................................... R o zp o zn a n ie................................................................... Różnicowanie................................................................... L e c z e n i e ........................................................................ Rokowanie........................................................................ 30.3. Hiperlipoproteinemia - Irena Zimmermann-Górska 30.3.1. 30.3.2. 30.3.3. 30.3.4. O kreślenie........................................................................ E tio p a to g e n e z a .............................................................. Zmiany m orfologiczne................................................... Występowanie................................................................... 837 837 837 837 838 839 839 840 840 842 843 843 843 843 844 844 844 845 845 845 846 846 846 847 847 847 848 848 30.3.5. 30.3.6. 30.3.7. 30.3.8. 30.3.9. 30.3.10. 30.3.11. 30.3.12. Objawy k l i n i c z n e ......................................................... Badania lab o rato ry jn e................................................... Badania o b r a z o w e ......................................................... Inne badania d ia g n o sty czn e ......................................... R ozp o zn an ie................................................................... Różnicowanie................................................................... L e c z e n i e ........................................................................ Rokowanie........................................................................ 30.4. Hemochromatoza - Irena Zimmermann-Górska 848 850 850 850 851 851 851 852 . . . . O kreślenie........................................................................ E tio p ato g en eza.............................................................. Zmiany m orfologiczne................................................... Występowanie................................................................... Objawy k l i n i c z n e ......................................................... Badania lab o rato ry jn e................................................... Badania o b r a z o w e ......................................................... Inne badania d ia g n o sty c z n e ......................................... R ozp o zn an ie................................................................... Rozpoznanie r ó ż n i c o w e .............................................. L e c z e n i e ........................................................................ Rokowanie........................................................................ 852 852 852 853 853 853 854 854 855 855 855 855 856 30.5. Choroba Wilsona - Irena Zimmermann-Górska.................... 856 856 856 857 857 857 857 857 857 857 858 858 858 30.4.1. 30.4.2. 30.4.3. 30.4.4. 30.4.5. 30.4.6. 30.4.7. 30.4.8. 30.4.9. 30.4.10. 30.4.11. 30.4.12. 30.5.1. 30.5.2. 30.5.3. 30.5.4. 30.5.5. 30.5.6. 30.5.7. 30.5.8. 30.5.9. 30.5.10. 30.5.11. 30.5.12. O kreślenie........................................................................ E tio p ato g en eza.............................................................. Zmiany morfologiczne .................................................... Występowanie................................................................... Objawy kliniczne i p r z e b ie g ......................................... Badania lab o rato ry jn e................................................... Badania o b r a z o w e ......................................................... Inne badania d ia g n o sty czn e ......................................... R o zp o zn an ie................................................................... Różnicowanie................................................................... L e c z e n i e ........................................................................ Rokowanie........................................................................ 3 1 . Ch©r©fof s t z zaburzeniam i horm onalnym i 31.1. Zmiany w narządach ruchu towarzyszące chorobom tarczycy - Eugeniusz Józef Kucharz, Anna Kotulska, Magdalena Kopeć-M ędrek.................................... 31.1.1. W prow adzenie................................................................... 31.1.2. Wpływ hormonów tarczycy na metabolizm kości, stawów i m i ę ś n i ............................................................................. 31.1.3. Tyreotoksykoza................................................................... 31.1.4. Niedoczynność ta rc z y c y ................................................... 31.1.5. Rozpoznawanie i leczenie chorób układu ruchu związanych z zaburzeniami czynności tarczycy . . . 31.2. Zmiany w narządach ruchu towarzyszące chorobom przy tarczyc - Eugeniusz Józef K u ch a rz ............................. 31.2.1. 31.2.2. 31.2.3. 31.2.4. W prow adzenie................................................................... Pierwotna nadczynność p rz y ta rc z y c ............................... Wtórna nadczynność p rz y ta rczy c.................................... Niedoczynność p rzytarczyc.............................................. 861 861 862 862 864 865 866 866 866 867 868 31.3. Zmiany w narządach ruchu w cukrzycy Eugeniusz Józef K u c h a r z .............................................................. 31.3.1. Określenie i klasyfikacja cukrzycy.................................... 31.3.2. Klasyfikacja zmian występujących w układzie ruchu u chorych na c u k r z y c ę ................................................... 31.3.3. Zmiany s t a w o w e .............................................................. 31.3.4. Zmiany o k o ło s ta w o w e ................................................... 31.3.5. Zmiany mięśniowe.............................................................. 31.3.6. Zmiany k o s t n e ................................................................... 31.3.7. Inne zmiany narządów ruchu towarzyszące cukrzycy . . 869 869 870 870 871 873 873 874 31.4. Zmiany w układzie ruchu towarzyszące innym zaburzeniom endokrynologicznym Eugeniusz Józef K u c h a r z .............................................................. 31.4.1. W prow adzenie................................................................... 31.4.2. Zmiany w układzie ruchu towarzyszące niedoborowi lub nadmiarowi hormonu w z r o s tu ......................................... 31.4.3. Zmiany w układzie ruchu w stanach nadmiaru prolaktyny 31.4.4. Zmiany w układzie ruchu w ra k o w iak u .......................... 31.4.5. Wpływ leptyny na narządy r u c h u .................................... 874 874 875 875 875 876 32. Choroby układu ruchu zw iązane z defektam i lbud]®w¥^ kolagenu uw arunkow anym i genefrtfezno® 32.1. Zespół nadmiernej ruchomości stawów o przebiegu łagodnym - Irena Zimmermann-Górska.................................... 32.1.1. O k r e ś le n ie ........................................................................ 32.1.2. Rozpoznanie i objawy........................................................ 32.2. Zespół Ehlersa-Danlosa - Irena Zimmermann-Górska . . 32.2.1. 32.2.2. 32.2.3. 32.2.4. 32.2.5. O k r e ś le n ie ........................................................................ Etiopatogeneza................................................................... Zmiany m o rfo lo g ic z n e ................................................... W ystępow anie................................................................... Objawy kliniczne i przebieg.............................................. 32.3. Zespół Marfana - Mariusz P u s z c z e w ic z ............................... 32.3.1. 32.3.2. 32.3.3. 32.3.4. 32.3.5. 32.3.6. Określenie , ................................................................... Epidemiologia i etiopatogeneza......................................... Obraz kliniczny................................................................... Rozpoznanie........................................................................ Leczenie i k o n t r o l a ........................................................ R o k o w a n ie ........................................................................ 878 878 878 879 879 879 880 880 880 883 883 883 883 884 884 885 32.4. Skóra wiotka, kępki żółte rzekome Mariusz Puszczew icz........................................................................ 32.4.1. Skóra w i o t k a ................................................................... 32.4.2. Kępki żółte r z e k o m e ........................................................ 885 885 885 33. N o w o tw o ry zw iązane z układem ruchu Eugeniusz J ó z e f Kucharz 33.1. W prow adzenie......................................................... 888 33.2. Nowotwory stawów i strukturokołostawowych 888 888 891 . . 33.2.1. Nowotwory łagodne stawów.............................................. 33.2.2. Nowotwory złośliwe s t a w ó w ......................................... 33.3. Nowotwory k o ś c i ................................................................... 33.3.1. 33.3.2. 33.3.3. 33.3.4. 33.3.5. Nowotwory komórek wytwarzającychk o ści...................... Nowotwory wytwarzające c h rz ą s tk ę ............................... Guz olbrzym iokom órkowy.............................................. Mięsak E w in g a................................................................... Inne nowotwory k o ści........................................................ 33.4. Nowotwory mięśniszkieletowych ...................................... 33.4.1. M ięśniaki............................................................................. 33.4.2. Mięsak mięśni poprzecznie prążkow anych..................... 891 891 893 893 893 894 894 894 895 34. O bjaw Raynauda Mariusz Puszczewicz 34.1. O k r e śle n ie .................................................................. 898 34.2. Epidemiologia i etiopatogeneza................................. 898 34.3. Obraz k lin ic z n y ......................................................... 898 34.4. Rozpoznanie.................................................................. 34.4.1 Badania d o d atk o w e.............................................................. 34.4.2 Rozpoznanie r ó ż n i c o w e ................................................... 899 899 900 34.5. Leczenie i k on trola..................................................... 900 34.6. R o k o w a n ie.................................................................. 901 897 35. Choroby kości i chrząstek 35.1. Osteoporoza i osteomalacja - Witold Tłustochowicz 35.1.1. 35.1.2. 35.1.3. 35.1.4. 35.1.5. 35.1.6. 35.1.7. . . W prowadzenie................................................................... Szczytowa masa kostna, utrata inwolucyjna i czynniki na nią wpływające.............................................................. Diagnostyka o s te o p o r o z y .............................................. Rozpoznanie i ustalenie wskazańdo leczenia . . . . L eczenie............................................................................. Osteoporoza u m ę ż c z y z n .............................................. O ste o m a la c ja ................................................................... 905 905 906 908 912 914 915 917 35.2. Osteoporozy wtórne Witold Tłustochowicz, Małgorzata Tłustochowicz.......................... 35.2.1. W prowadzenie................................................................... 35.2.2. Osteoporoza p o stero id o w a.............................................. 35.2.3. Osteoporoza w przewlekłychzapaleniach stawów . . . 35.2.4. Pierwotna nadczynność p rzy ta rczy c ............................... 919 919 919 920 922 35.3. Choroba Pageta - Eugeniusz Józef K u c h a r z .......................... 923 923 924 924 925 925 925 926 926 926 927 35.3.1. 35.3.2. 35.3.3. 35.3.4. 35.3.5. 35.3.6. 35.3.7. 35.3.8. 35.3.9. 35.3.10. O k re ś le n ie ........................................................................ Etiopatogeneza................................................................... Zmiany m o rfo lo g ic z n e ................................................... W ystępow anie................................................................... Objawy kliniczne i p r z e b i e g ......................................... Badania la b o r a to r y jn e ................................................... Badania obrazow e.............................................................. Rozpoznanie i r ó ż n ic o w a n ie ......................................... L eczenie............................................................................. P o w ik ła n ia ........................................................................ | 903 35.4. Dysplazje - Eugeniusz Józef Kucharz......................................... 35.4.1. Określenie i k la s y f ik a c ja .............................................. 35.4.2. Patomechanizm rozwoju d y s p l a z j i ............................... 35.4.3. Geny białek kolagenowych.............................................. 35.4.4. Diagnostyka d y s p l a z j i ................................................... 35.4.5. Leczenie............................................................................. 35.4.6. Przegląd dysplazji.............................................................. 35.5. Martwica jałowa kości - Eugeniusz Józef Kucharz . . . 35.5.1. Określenie i występowanie.............................................. 35.5.2. Etiologia i p a to g e n e z a .................................................... 35.5.3. Zmiany patomorfologiczne.............................................. 35.5.4. Objawy klin ic z n e .............................................................. 35.5.5. Badania obrazowe.............................................................. 35.5.6. Klasyfikacja zaawansowania c h o r o b y .......................... 35.5.7. Rozpoznanie i rozpoznanie ró ż n ic o w e .......................... 35.5.8. Leczenie............................................................................. 927 927 929 929 931 931 931 946 946 946 947 947 948 949 949 950 35.6. Osteoartropatia przerostowa Irena Zimmermann-Górska, Mariusz P u s z c z e w ic z .................... 35.6.1. O k re śle n ie ........................................................................ 35.6.2. Etiopatogeneza................................................................... 35.6.3. Zmiany m o rfo lo g iczn e................................................... 35.6.4. W ystępowanie................................................................... 35.6.5. Objawy kliniczne i p r z e b i e g ......................................... 35.6.6. Badania la b o ra to ry jn e .................................................... 35.6.7. Badania obrazowe.............................................................. 35.6.8. Inne badania diagnostyczne.............................................. 35.6.9. R o z p o z n a n ie ................................................................... 35.6.10. R óżnicow anie................................................................... 35.6.11. Leczenie............................................................................. 35.6.12. R okow anie........................................................................ 950 950 951 951 952 952 953 953 953 953 953 954 954 36. Reum atyzm tkanek m iękkich W łodzim ierz Sam borski 36.1. W stę p ............................................................................................ 957 36.2. Tendopatie i e n te z o p a tie ................................................... 958 958 959 960 960 36.2.1. Zespół bolesnego b a r k u .................................................. 36.2.2. Zespół bolesnego ło k c i a ................................................... 36.2.3. Entezopatia „gęsiej stopy” .............................................. 36.2.4. Zapalenie ścięgna p i ę to w e g o ......................................... 36.3. Periartropatie............................................................................. 36.3.1. Zespół bolesnego b io d r a ................................................... 36.3.2. Zespół bolesnego k o la n a ................................................... 36.4. Zapalenie pochewek ścięgnistych(tendovaginitis ) 36.4.1. Zespół de Quervaina, choroba de Quervaina . . . . 36.4.2. Zapalenie pochewek ścięgien prostowników i zginaczy n a d g a r s tk a ........................................................................ 36.4.3. G an g lio n ............................................................................. 36.5. Zapalenia kaletek maziowych(bursitis ) ...................... 36.5.1. Zapalenie kaletki podkolanowej, torbiel Bakera, torbiel p o d k o la n o w a ................................................................... 36.5.2. Zapalenie kaletki przedrzepkow ej.................................... 36.5.3. Zapalenie kaletki k rę ta rz o w e j......................................... 36.5.4. Zapalenie kaletki podbarkow ej......................................... 36.6. F ibrom ialgia ............................................................................. 36.6.1. Etiologia i patogeneza......................................................... 36.6.2. Obraz kliniczny i kryteria diagnostyczne.......................... 960 960 960 961 961 961 961 962 962 962 962 962 963 963 964 955 36.6.3. Badania d o d a tk o w e ......................................................... 36.6.4. R óżn ico w an ie................................................................... 36.6.5. L eczen ie............................................................................. 965 965 966 36.7. Zespół bólowy dolnego odcinka kręgosłupa 967 36.8. Inne zespoły b ó lo w e .............................................................. 967 967 967 36.8.1. Zespół kanału n a d g a r s tk a .............................................. 36.8.2. Zespół bólu mięśniowo-powięziowego.......................... 36.8.3. Zapalenie rozcięgna dłoniowego(przykurcz Dupuytrena)........................................................................ 967 Wybrane problem y kliniczne w reum atologii 37. Regionalne zespoły Tadeusz Styczyński 37.1. O k reślen ie .................................................................................. 972 37.2. Bóle s z y i ....................................................................................... 972 972 972 974 976 37.2.1. 31.2.2. 37.2.3. 37.2.4. E p id em io lo g ia................................................................... Uwagi anatomiczne i źródła bólu w obrębie szyi . . . Podział i charakterystyka kliniczna bólów szyi . . . . Badanie kliniczne chorych z bólem s z y i .......................... 37.3. Bóle w okolicy lędźwiowo-krzyżowej .......................... 37.3.1. 37.3.2. 37.3.3. 37.3.4. 37.3.5. E p id em io lo g ia................................................................... Klasyfikacja bólów w okolicy lędźwiowo-krzyżowej . . Bóle nieuwarunkowane o rg a n ic z n ie ............................... Bóle uwarunkowane o rg a n ic z n ie .................................... Podsum ow anie................................................................... 987 987 988 988 989 1004 971 38. Nerki w chorobach reum atycznych Stanisław Czekalski, Andrzej Oko 38.1. W prow adzenie......................................................... 1006 38.2. Reumatoidalne zapalenie staw ów ............................. 1007 38.3. Toczeń rumieniowaty u k ła d o w y ............................. 1009 1010 1011 38.3.1. 38.3.2. Obraz kliniczny i przebieg toczniowego zapalenia nerek Leczenie toczniowego zapalenia n e r e k .......................... 38.4. Twardzina układow a.......................................................1012 38.5. Mieszana choroba tkanki łą c zn ej............................. 1013 38.6. Zespół Sjógrena......................................................... 1013 38.7. Sarkoidoza.................................................................. 1014 38.8. Dna moczanowa......................................................... 1014 38.9. Zapalenie wielomięśniowe. Zapalenie skórno-m ięśniow e.................................................................. 1014 38.10. Układowe zapalenia n a c z y ń ..................................... 38.10.1. Zapalenie naczyń o dużym i średnim przekroju . 38.10.2. Zapalenie naczyń o średnim i małym przekroju . 38.10.3. Zapalenia naczyń o małym przekroju i włośniczek . . . . . . 1015 1015 1016 1016 1005 39. Problemy h®mat®l®gi Dextrae w reum atologii Janusz Hansz 39.1. W stę p .................................................................... 1024 39.2. Niedokrwistość chorób p rzew lek łych .............. 1024 39.3. Niedokrwistość z niedoboru ż e l a z a .................. 1025 39.4. Niedokrwistość immunohemolityczna z przeciwciałami typu ciepłego............................. 1027 39.5. Niedokrwistość ap lastyczn a............................... 1029 39.6. Małopłytkowość polekowa na tle immunologicznym 1030 39.7. Polekowe zaburzenia czynności płytek krwi. . . . 1031 39.8. Granulocytopenia polekow a............................... 1032 39.9. Granulocytopenia autoimmunologiczna wtórna . . 39.9.1. 39.9.2. 1033 Granulocytopenia autoimmunologiczna wtórna w reumatoidalnym zapaleniu s t a w ó w .................. 1033 Granulocytopenia autoimmunologiczna wtórna w toczniu rumieniowatym u k ła d o w y m .....................................1034 39.10. Powikłania zakrzepowe....................................... 1035 39.11. Szpiczak płazmocytowy uogólniony.................. 1035 39.12. Ostre b ia ła c z k i................................................... 1039 1039 1042 39.12.1. Ostre białaczki s z p i k o w e ....................................... 39.12.2. Ostre białaczki lim fo b la sty czn e............................ 1023 40. O bjaw y zw iązane z uszkodzeniem układu krążenia w chorobach reum atycznych Jerzy G łuszek 40.1. W s t ę p .................................................................... 1048 40.2. Reumatoidalne zapalenie s ta w ó w ....................... 1048 40.3. Toczeń rumieniowaty układowy............................. 1049 40.4. Twardzina u k ła d o w a .............................................. 1051 40.5. Zapalenie wielomięśniowe i skórno-mięśniowe .. . 40.6. Zapalenia naczyń................................................... 1054 40.7. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa . . . 40.8. Gorączka reum atyczna....................................... 1053 1054 1055 J 1047 41. Przewód pokarm ow y w chorobach reum atycznych Anna Zubrzycka-Sienkiewicz 41.1. W prow adzenie......................................................... 1060 41.2. Twardzina układow a.......................................................1060 41.3. Mieszana choroba tkanki łą c zn ej............................. 1067 41.4. Choroby zapalne mięśni............................................. 1067 41.5. Toczeń rumieniowaty u k ła d o w y ............................. 1068 41.6. Zespół Sjogrena......................................................... 1068 41.7. Guzkowe zapalenie t ę t n ic ......................................... 1069 41.8. Zespół Churga-Strauss............................................. 1069 41.9. Zespół Henocha-Schónleina..................................... 1069 41.10. Zespół B e h ę e t a ......................................................... 1069 41.11. Ziarniniak W egenera................................................. 1069 41.12. Reumatoidalne zapalenie staw ów ............................. 1070 41.13. Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów . . . . 1070 41.14. Spondyloartropatie..................................................... 1070 41.15. Choroba zwyrodnieniowa stawów.................................. 1071 41.16. Zmiany w przewodzie pokarmowym wywołane przez leki stosowane w terapii chorób reumatycznych . . 1071 42. Problem y pulm onologiczne w reum atologii M ałgorzata Rzym kow ska 42.1. W s t ę p ............................................................................................ 1078 42.1.1. Zapalenie o p łu c n e j.................................................................... 1078 42.1.2. Zajęcie tkanki śró d m iąższo w ej................................................1080 42.1.3. Zapalenie naczyń układu o d d e c h o w e g o .......................... 1081 42.2. Najczęstsze postacie zmian w układzie oddechowym w poszczególnych chorobach reumatycznych . . . 42.2.1. 42.2.2. 42.2.3. 42.2.4. 42.2.5. 42.2.6. 42.2.7. 42.2.8. 1082 Reumatoidalne zapalenie s t a w ó w ...........................................1082 Toczeń rumieniowaty u k ła d o w y ......................................... 1084 Zespół antyfosfolipidow y.......................................................... 1086 Twardzina układowa.............................................................. 1087 Zapalenia wielomięśniowe i skómo-mięśniowe . . . . 1089 Zespoły zapalenia naczyń .................................................... 1089 Zespół S jó g re n a ................................................................... 1091 Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa i inne spondyloartropatie.............................................................. 1092 42.3. S a rk o id o z a .................................................................................. 1092 1077 43. Choroby reum atyczne a ©iąza Jana Skrzypczak . . . . . . . . 1096 4 3 .1 . T o c z e ń r u m ie n io w a t y u k ła d o w y 4 3 .2 . R e u m a t o id a ln e z a p a le n i e s t a w ó w ............................................... 1097 4 3 .3 . C h o r o b a S t illa u d o r o s ł y c h ................................................... 1098 4 3 .4 . M i e s z a n a c h o r o b a t k a n k i ł ą c z n e j ........................................ 1098 4 3 .5 . T w a r d z in a u k ł a d o w a .................................................................... 1098 4 3 .6 . Z e s p ó ł S j ó g r e n a ............................................................................... 1100 44. ©Ebjawy z@ strony układu nerw ow ego w przeteiagu chor®te reum atycznych Irena Fiedorowicz-Fabrycy, Marek Brzosko 4 4 .1 . W s t ę p ...................................................................................................... 1103 4 4 .2 . R e u m a t o id a ln e z a p a le n i e s t a w ó w ........................................ 1104 4 4 .3 . T o c z e ń r u m ie n i o w a t y u k ł a d o w y ........................................ 1105 4 4 .4 . Z e s p ó ł a n t y f o s f o l i p i d o w y ......................................................... 1106 4 4 .5 . Z e s p ó ł S j ó g r e n a ..................................................................................................... 1106 4 4 .6 . T w a r d z in a u k ł a d o w a .................................................................... 1106 4 4 .7 . Z a p a le n i e w ie l o m i ę ś n io w e i s k ó r n o - m i ę ś n i o w e . 4 4 .8 . . 1107 1107 Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnicy skroniowej . . 1107 Choroba Takayasu.............................................................. 1107 Choroba B e h ę e ta .............................................................. 1107 Guzkowe zapalenie t ę t n i c ..................................................... 1107 Zespół C h u rg a-S trau ss................................................... 1108 Ziaminiak W egenera............................................................... 1108 U k ła d o w e z a p a le n i a n a c z y ń ................................................... 44.8.1. 44.8.2. 44.8.3. 44.8.4. 44.8.5. 44.8.6. 4 4 .9 . . Z a p a le n i a s t a w ó w z z a j ę c ie m k r ę g o s łu p a ( s p o n d y lo a r t r o p a t ie s e r o n e g a t y w n e ) .................................. 1108 4 4 .1 0 . K r io g lo b u li n e m i a m i e s z a n a ................................................... 1108 4 4 .1 1 . Z a p a le n i a s t a w ó w z a l e ż n e o d z a k a ż e n i a .............................. 1 1 0 8 44.11.1. Choroba z L y m e .............................................................. 44.11.2. Gorączka re u m a ty c z n a ................................................... 1109 1109 44.12. Choroba zwyrodnieniowa stawów............................. 1109 44.13. Diagnostyka powikłań neuropsychiatrycznych . . ino 44.14. Leczenie powikłań neuropsychiatrycznych . . . . lin 45. Choroby reum atyczne w w ieku podeszłym Irena Zimmermann-Górska 45.1. Dane dem ograficzne .............................................................. 45.2. 1117 W y s t ę p o w a n ie c h o r ó b r e u m a t y c z n y c h w w ie k u p o d e s z ł y m .................................................................................................................... 45.3. Czynniki patofizjologiczne istotne w patogenezie chorób reumatycznych w podeszłym wieku . . . . 45.3.1. Zmiany w układzie im m unologicznym .......................... 45.3.2. Zmiany w strukturze tkanki ł ą c z n e j ............................... 1 1 17 1117 1118 1118 45.4. Choroby, które wyłącznie lub najczęściej rozpoczynają się w starszym w ie k u ......................................1118 45.4.1. 45.4.2. 45.4.3. 45.4.4. Polimialgia reum atyczna.......................................................... 1118 Zapalenia n a c z y ń .................................................................... 1118 Wtrętowe zapalenie m i ę ś n i .............................................. 1118 Uogólniona samoistna hiperostoza szkieletu (choroba F o r e s tie r a ) ........................................................................ 1119 45.4.5. Choroba P ag eta................................................................... 1119 45.5. Choroby ze zwiększoną zapadalnością w starszym w ie k u ............................................................................................ 45.5.1. Choroba z w y ro d n ie n io w a .............................................. 45.5.2. Choroby wywoływane przez k r y s z t a ł y .......................... 45.6. Choroby występujące w każdym wieku, których późny początek związany jest z „modyfikacją” objaw ow .................... 45.6.1. Reumatoidalne zapalenie s ta w ó w .................................... 45.6.2. Serologicznie ujemne reumatoidalne zapalenie stawów . 1119 1119 1119 1 1 2 0 1120 1121 45.6.3. Serologicznie ujemne zapalenie stawów zciastowatym o b r z ę k ie m ........................................................................ 45.6.4. Toczeń rumieniowaty u k ła d o w y .................................... 45.6.5. Twardzina u k ła d o w a ......................................................... 45.6.6. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. . . . 45.6.7. Reumatyzm tkanek m ię k k ic h ......................................... 45.6.8. Choroby tkanki łącznej uwarunkowane genetycznie . . 45.7. Leczenie chorób reumatycznych w starszym wieku 45.7.1. Leczenie farm akologiczne.............................................. 45.7.2. Leczenie niefarm akologiczne......................................... 45.7.3. Leczenie o p e ra c y jn e ......................................................... 1121 1121 1121 1121 1122 1122 1122 1122 1125 1125 Część W! Rzadko w ystępujące objawy i ©h©r©fe^f zaliczane sO® reumatologii* Irena Zim m erm ann-G órska, M ariusz Puszczewicz, A leksandra Tuchocka, D om inik M ajew ski * Część VI obejmuje objawy lub zespoły chorobowe, które nie zostały omówione w poszczególnych rozdziałach podręcznika.
