Co się dzieje z ciałem podczas zatrucia czadem [309827]-1

Transkrypt

Co się dzieje z ciałem podczas zatrucia czadem [309827]-1
Co się dzieje z ciałem podczas zatrucia tlenkiem węgla
Aby zrozumieć, dlaczego tlenek węgla (czad) jest tak groźny dla człowieka, zobaczmy
jak nasz organizm funkcjonuje w normalnych warunkach i jak wykorzystuje tlen. Nie
wdając się w medyczne szczegóły proces ten wygląda tak: białkiem odpowiedzialnym
za transport tlenu w naszym organizmie jest hemoglobina. Z każdym wdechem wraz
z powietrzem do płuc dostaje się tlen, który łączy się tam z hemoglobiną. Powstaje
oksyhemoglobina (jedna cząsteczka hemoglobiny łączy się z czterema cząsteczkami
tlenu), która jest rozprowadzana po całym organizmie, a tlen jest przekazywany
tkankom. Następnie w miejsce uwolnionego tlenu hemoglobina łączy się
z dwutlenkiem węgla i transportuje ten gaz do płuc, gdzie pozbywamy się go wraz
z wydechem. Oba połączenia (to znaczy z tlenem lub z dwutlenkiem węgla) mają
charakter nietrwały, korzystny z fizjologicznego punktu widzenia, ponieważ tlen jest
łatwo przekazywany tkankom, a dwutlenek węgla bez problemów wydalany
z naszego organizmu.
Właśnie ta nietrwałość połączeń z jednej strony pozwala nam żyć, a z drugej strony
w połączeniu z tlenkiem węgla jest źródłem kłopotów. W układzie oddechowym
człowieka tlenek węgla (czad) wiąże się z hemoglobiną 210 razy szybciej niż tlen,
blokując w ten sposób jego dopływ do organizmu. A nam do życia jest potrzebny
tlen. Dodatkowym negatywnym działaniem czadu jest wzmocnienie dotychczas
nietrwałych połączeń hemoglobiny z tlenem, co utrudnia przekazywanie go tkankom i
zwiększa w ten sposób efekt niedotlenienia organizmu.
W zależności od stężenia tlenku węgla oraz czasu przebywania w „zaczadzonym”
środowisku objawy zatrucia naszego organizmu mogą wyglądać różnie:
Lekkie zatrucie - lekki ból głowy, mdłości, wymioty, osłabienie - często określane
jako "grypo-podobne objawy".
Średnie zatrucie - nasilający się ból głowy, senność, zaburzenia świadomości
i równowagi, przyspieszenie i zaburzenia rytmu serca.
Ciężkie zatrucie - utrata przytomności, konwulsje, zaburzenia oddechowe,
nieodwracalne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, niewydolność
wieńcowa i zawał, a nawet śmierć.
Na skutek działania czadu najbardziej wrażliwe na uszkodzenia są tkanki o wysokiej
aktywności metabolicznej, czyli ośrodkowy układ nerwowy i serce. Objawem często
niezauważanym przez osobę zatrutą tlenkiem węgla jest spowolnienie, bierność,
utrata orientacji, nadmierna senność. Jest to niebezpieczne ze względu na zasypianie
w miejscu, gdzie osoba jest narażona na wysokie stężenie tlenku węgla. Oznacza to,
niestety, że w momencie wystąpienia objawów na ucieczkę może być już za późno.
Przy bardzo dużych stężeniach gazu, w zamkniętych pomieszczeniach śmierć
następuje błyskawicznie, nawet w ciągu minuty.
Spustoszenie, jakie dokonuje czad w organizmie człowieka jest ogromne. Następuje
m.in. uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego (mózgu), uszkodzenie mięśni, w
tym szczególnie niebezpieczne uszkodzenie mięśnia sercowego (wiąże on tlenek
węgla trzy razy silniej, niż mięśnie szkieletowe – natychmiastowa śmierć z powodu
zatrucia czadem przeważnie występuje „na tle sercowym”).
W wyniku uszkodzenia i rozpadu mięśni szkieletowych może dojść do ostrej
niewydolność
nerek.
Dodatkowo
dochodzi
do
zaburzenia
gospodarki
węglowodanowej, krwawień w różnych narządach i wystąpienia rozległych obszarów
martwiczych. Ponadto czad może spowodować zaburzenia wzroku, uszkodzenia
słuchu, które mogą mieć charakter nieodwracalny.
U osoby zatrutej tlenkiem węgla można zaobserwować również m.in. gorszą ocenę
sytuacji, osłabioną koncentrację, słabszą pamięć, depresję, parkinsonizm, złość,
niewyraźną mowę, pochyloną postawę, zawroty głowy, trudności w połykaniu.