Przegląd gospodarczy z Serbii
Transkrypt
Przegląd gospodarczy z Serbii
Przegląd gospodarczy z Serbii – lipiec 2011 r. 31 lipca 2011 r. Od poniedziałku 1 sierpnia można składać oferty kupna Jat Airways. Nowym właścicielem może zostać tylko i wyłącznie konsorcjum lotnicze. Po przejęciu Jat Airlines będzie pracować z Jat Tehnika i Jat Catering, które zostały wydzielone od spółki-matki kilka lat temu. Nabywca będzie zobowiązany do kupna Jat-u i założenia nowej linii państwowej, która będzie mogła zacząć działalność w 2012 roku. Jako większościowy udziałowiec będzie mógł sam podjąć decyzję o zamknięciu Jat Airlines lub przekształceniu w linię czarterową. Nowa linia państwowa przejmie porty, pracowników i sieć połączeń, a właściciel będzie musiał sfinansować zakup nowych pojazdów powietrznych. Pozostałe szczegóły, w tym cena, będą dyskutowane z rządem. Zainteresowane konsorcja muszą dostarczyć dokumentację ofertową do 30 września 2011 roku. Termin zamknięcia oferty pozostaje jednak elastyczny. Podobne przedsięwzięcie w 2008 r., zakończyło się bowiem porażką. Wówczas żadna firma nie odpowiedziała na ofertę rządu. Jeśli historia się powtórzy, w kraju nie powstanie nowa linia lotnicza, a państwo zachowa Jat w obecnej formie. (serbia-business.com) 30 lipca 2011 r. Zgromadzenie udziałowców słoweńskiej kompanii Pivovarna Laško zdecydowało jednogłośnie o sprzedaży firmy Fructal przedsiębiorstwu Nektar z Serbii. W poniedziałek Pivovarna Union, właściciel Pivovarna Laško, i Nektar podpisali umowę kupna sprzedaży, za sprawą której Nektar nabył 93,7% akcji i stał się większościowym właścicielem Fructala, największego słoweńskiego producenta napojów alkoholowych. (emg.rs) 29 lipca 2011 r. Handel zagraniczny w okresie od stycznia do czerwca wyniósł 11 mld euro, a więc 19,1% więcej, niż w adekwatnym okresie ubiegłego roku. Wywieziono towary o wartości 4,12 mld euro, czyli 23,1% więcej, niż rok temu. Import wyniósł 6,9 mld euro (wzrost o 16,8%). Według informacji Urzędu Statystycznego Republiki Serbii, deficyt w I połowie roku wyniósł 2,77 mld euro, co daje wzrost 8,6% w odniesieniu do tego samego okresu zeszłego roku. Pokrycie importu i eksportu wynosi 59,8%. (emg.rs) Agencja ds. Inwestycji Zagranicznych i Promocji Eksportu [SIEPA – przyp. red.] przyznała dziś 133,1 mln dinarów (ok. 1,3 mln euro) dotacji 169. firmom i 8. towarzystwom, w ramach Programu wsparcia finansowego eksporterów. Najwięcej pieniędzy przyznano za wyniki poszczególnych przedsiębiorstw w handlu międzynarodowym (35 mln dinarów), za certyfikat systemu zarządzania jakością (20 mln dinarów) i za zwiększenie zdolności i efektywności marketingu (17,5 mln dinarów). Po raz pierwszy nagrodę finansową, w wysokości 11,8 mln dinarów, otrzymało przedsiębiorstwo za otwarcie filii zagranicznej. (emg.rs) W czerwcu obroty handlu detalicznego w cenach bieżących były niższe o 5,5%, a w cenach stałych o 16% w stosunku do adekwatnego okresu ubiegłego roku. Natomiast w porównaniu do maja, obroty w cenach bieżących i stałych zwiększyły się o 1,1%. (emg.rs) 28 lipca 2011 r. Jak podaje Ministerstwo Finansów Serbii, na dzisiejszej aukcji sześciomiesięcznych bonów skarbowych sprzedano ich 291.639, czyli 58,33% z wyemitowanych – o łącznej wartości około 2,91 mld dinarów (ponad 30 mln euro). Roczna stopa dyskontowa wynosi 11,9%. Następną aukcję bonów zaplanowano na 25 sierpnia 2011 roku. (emg.rs) 27 lipca 2011 r. Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju zatwierdził kredyt rozwojowy w wysokości 68 mln euro dla przedsiębiorstwa Beohemija, belgradzkiej firmy produkującej chemię gospodarczą i kosmetyki. Umowa kredytowa zostanie podpisana w czwartek 28 lipca w fabryce Beohemiji w Zrenjaninie. W 2010 roku firma zainwestowała 10 mln euro w rozwój produkcji. Wzrost przychodów z produkcji na rynek krajowy wyniósł w zeszłym roku 25%, podczas gdy wzrost eksportu zwiększył się o 60% w stosunku do 2009 roku. (emg.rs) W ciągu I półrocza 2011 r. w Serbii zarejestrowano 4.454 nowe przedsiębiorstwa, czyli 21% mniej, niż adekwatnym okresie ubiegłego roku, kiedy założono 5.643 firm. Z ewidencji Agencji Rejestrów Gospodarczych wynika, że w I półroczu 2011. zamknięto 6.892 firm, czyli 3 razy więcej, niż w tym samym okresie roku 2010, kiedy zlikwidowano 1.714 firm. Jest to efekt automatycznego postępowania wobec upadłości spółek, których konta zostały zablokowane na dłużej niż rok. Sprecyzowano, że od początku roku do 6. czerwca na podstawie prawomocnego orzeczenia wykreślono z ewidencji 4.970 firm. (emg.rs) 26 lipca 2011 r. Indeksy Belgradzkiej Giełdy odnotowały dziś gwałtowny spadek w stosunku do poprzednich dni – BELEX15 o 0,97%, a BELEXline o 1,11%. Ruch akcji przedsiębiorstw wyniósł 32.164.417 RSD, czyli o 20.000.000 mniej, niż wczoraj. Spółki o największym obrocie akcjami to: „AIK bank” (9.165.242 RSD), „Naftna industrija Srbije” (6.318.752 RSD), „Informatika (3.101.800 RSD) i „Soja proteina” (2.971.609 RSD). Wiodące tempo wzrostu odnotowały akcje: „Velefarma” (9,09%) i „Vode Vrnjci” (6,70%), a maksymalny (12-proc.) spadek ceny akcje bez prawa głosu: „AIK bank” (AIKBPB), a blisko maksymalnego spadku były papiery „Progres” (11,59%) i “Vital” (11,46%). Akcje Banku Gospodarczego staniały o 10,95%, a „Telefoniji” o 9,79%. (balkans.com) Decyzja rządu Serbii w sprawie zatwierdzenia maksymalnej ceny chleba z mąki T-500, znanego pod nazwą „Sava”, weszła w życie z dniem 23 lipca 2011 roku. Na mocy poprzedniego zarządzenia, cena tego pieczywa nie mogła być wyższa niż 54,22 RSD (około 0,5 euro) za 500 gramów, natomiast obecne zarządzenie spowodowało 15-proc. jej obniżkę. Takie działanie rządu ma umożliwić monitorowanie rynku mąki i chleba w celu polepszenia standardu oraz równomiernego zaopatrywania mieszkańców w podstawowe gatunki pieczywa – informuje Ministerstwo Rolnictwa. Producenci chleba z mąki T-500 są zobowiązani do produkcji i dystrybucji chleba „Sava” w ilości co najmniej 40% dziennej produkcji wszystkich rodzajów chleba. (emg.rs) Zbiory pszenicy w Serbii zostały zakończone. Średni plon wyniósł ok. 4,5 tony z hektara, co stanowi rekord ostatnich 20 lat. Z powodów technicznych niewielka część zasianej powierzchni nie została zebrana, lecz nie wpłynie to znacząco na całościowy roczny plon tego zboża, który jak oszacowano wyniesie 2,2 mln ton. Zbiory pszenicy w Wojwodinie wyniosły ponad 5,1 ton, w Mačvie ok. 5 ton, a na południu Serbii około 4,5 tony z hektara. Na urodzajne żniwa wpłynęły doskonałe warunki pogodowe, efektywniejsza uprawa ziemi, dostarczanie nawozów mineralnych oraz zmniejszenie strat zboża w transporcie. (balkans.com) 25 lipca 2011 r. Turecki producent odzieży dżinsowej Jeanci Istambul, rozpoczął dziś w miejscowości Leskovac próbną produkcję. Na początku działalności w fabryce będzie zatrudnionych 20 osób, ale właściciel firmy zapowiada, że do końca roku liczba pracowników zostanie zwiększona do 150, a jeśli analizy rynku okażą się pozytywne, to w kolejnych latach nawet do 500. Produkcja odbywa się w odpowiednio dostosowanych pomieszczeniach upadłej fabryki „Leteks”, przy wykorzystaniu maszyn dostarczonych z Turcji. (emg.rs) Na 1,5 mln pojazdów zarejestrowanych w Serbii, 114.722 znajduje się w posiadaniu instytucji państwowych, a 1,47 mln należy do osób prywatnych. Około 360.000, czyli co czwarty zarejestrowany pojazd pochodzi z serbskiej fabryki samochodów „Zastava”. Kolejne najpopularniejsze marki to: Volkswagen (209.184), Opel (193.704) i Fiat (128.646). Nowy samochód można kupić za cenę 6-20 tys. euro, natomiast za używany trzeba zapłacić 2 tys. euro. Z perspektywy serbskich zarobków jest to kosztowna inwestycja. Mimo to, na co piątego mieszkańca Serbii przypada średnio jeden samochód. Większość pojazdów w Serbii jest wieku 16-25 lat, choć zdarzają się i takie, które z powodzeniem jeżdżą po serbskich drogach już od 45 lat. (balkans.com) 24 lipca 2011 r. Vip mobile i miasto Kragujevac podpisały umowę o dzierżawę 20-akrowego terenu, obejmującą wybudowanie przez firmę Vip regionalnego centrum telekomunikacyjnego o powierzchni 3.000 m2. Ma ono powstać w przeciągu 6-8 miesięcy. Oferta Vip mobile została wyłoniona w wyniku publicznego przetargu i uznana za najkorzystniejszą ofertę na dzierżawę ostatnich 99 lat. Umowę podpisali: Dyrektor generalny Vip moblie Thanasis Katsiroumpas, Dyrektor ds. Technologii Vip mobile Darko Parun, burmistrz Kragujevca Veroljub Stevanovici i Dyrektora Kragujevačkiego Przedsiębiorstwa Budowlanego Veljko Merdžan. Według Darko Paruna, Vip mobile jest największym inwestorem terenów niezagospodarowanych w Serbii. Do tej pory przedsiębiorstwo zainwestowało 700 mln euro. Zasięg i możliwości techniczne centrum pozwolą na dostarczanie usług nie tylko klientom Vip mobile, ale także innych dostawców usług telekomunikacyjnych, co pozytywnie wpłynie na rozwój potencjału Środkowej Serbii. Burmistrz miasta zapowiedział, że w przyszłości wszyscy pracownicy administracji publicznej w Kragujevcu będą korzystali z usług tego operatora. (serbia-business.com) 23 lipca 2011 r. W I połowie 2011 r. wartość umów leasingowych na rynku serbskim wyniosła 130 mln euro, co daje 18-proc. wzrost w stosunku do tego samego okresu 2010 roku. Po kryzysie lat 2009-2010, w dwóch kolejnych kwartałach roku 2011, rynek leasingu odnotowuje wzrost w porównaniu do adekwatnego okresu ubiegłego roku. Drastyczny spadek zainteresowania w poprzednich dwudziestu czterech miesiacach tłumaczy się niskim poziomem działalności gospodarczej. W 2008 r. wartość umów leasingowych wyniosła 850 mln euro, aby w 2009 r. spaść do 278 mln, a w roku 2010 do ok. 250 mln euro. (seebiz.eu) 22 lipca 2011 r. Cukier w serbskich sklepach podrożał o ok. 5%, ze 102 do 117 dinarów (z 0,97 do 1,12 euro), choć jego realna cena dalej wynosi 102 dinary za kilogram. Współpracownik Serbskiej Izby Gospodarczej Vojislav Stanković poinformował dziś, że nie odnotowano ekonomicznych przyczyn wzrostu cen cukru w Serbii. Marże są stabilne, nie zmieniono podatku VAT. Obecne zapasy cukru wystarczą do połowy września i dopiero wtedy rozpocznie się nowa tura produkcji. W Serbii roczne zapotrzebowanie na cukier wynosi 150.000 ton, czyli 11,8 kg cukru na mieszkańca. W zeszłym roku wyprodukowano aż 500.000 ton, z czego 252.000 przeznaczono na eksport. Według informacji Instytutu Rolnictwa w Nowym Sadzie, w tym roku uprawa buraka cukrowego zajmuje 50.000 ha, czyli o 1/3 mniej niż w ubiegłym roku, kiedy odnotowano rekordowy zbiór: 53 tony z hektara. Firma Sunoko, będąca właścicielem czterech serbskich cukrowni, ogłosiła dziś, że w następnym tygodniu cena cukru w Serbii może spaść, ponieważ taka sytuacja ma miejsce na światowym rynku. Nie wspomniano jednak o wysokości spodziewanej obniżki, ani o przyczynie ostatniego wzrostu cen. (emg.rs) 21 lipca 2011 r. Wartość dinara spadła dziś o 0,5%. Średni kurs wymiany wynosi obecnie 104,6841 dinarów za 1 euro. W skali miesiąca dinar jest słabszy o 4,1%, a w skali roku mocniejszy o 0,2%. Orientacyjny kurs serbskiej waluty wobec dolara w środę wyniósł 73.8252, co daje 0,3-poc. spadek w stosunku do poprzedniego dnia. W skali miesiąca wartość dinara wobec amerykańskiej waluty spadła o 5.2%, a w skali rocznej wzrosła o 10,3%. (tanjug.rs) Serbska Izba Gospodarcza ogłosiła, że Serbia jest największym partnerem eksportowym i importowym Czarnogóry. Całkowita wartość wymiany towarów między dwoma krajami w okresie od stycznia do maja 2011 r. wyniosła 391,7 mln dolarów, czyli o 6% więcej w stosunku do adekwatnego okresu w 2010 roku. (balkans.com) 20 lipca 2011 r. Serbski przemysł tekstylny w ciągu pierwszych pięciu miesięcy 2011 r. wyprodukował na eksport towar o wartości 247 mln dolarów, czyli o 27,4% więcej niż w tym samym okresie ubiegłego roku. Vesna Vasiljević ze Związku Przemysłu Tekstylnego przy Serbskiej Izbie Gospodarczej uważa, że serbskie firmy i projektanci są dobrze znani na rynkach europejskich, szczególnie w Niemczech i Włoszech. Rośnie także sprzedaż serbskich wyrobów na rynku szwedzkim. Pokrycie importu i eksportu w tej gałęzi przemysłu wyniosło w pierwszym półroczu 68,2%, co stanowi bardzo dobry wskaźnik. Serbski przemysł tekstylny oferuje potencjalnym partnerom i inwestorom szeroką gamę eksportowanych produktów i ma zdolności produkcyjne do wytwarzania damskiej, męskiej i dziecięcej konfekcji, odzieży sportowej a także tekstyliów technicznych. Vasiljević zwraca uwagę na fakt, iż siła robocza tego sektora jest uważana przez zagranicznych inwestorów za najtańszą w regionie i podkreśla, że raz obniżona cena pracy, potrafi latami nie wracać do właściwego poziomu. (balkans.com) 19 lipca 2011 r. Ocenia się, że ok. miliona ludzi w Serbii pracuje w szarej strefie. To prawie 30% PKB, podczas gdy w krajach rozwiniętych stosunek liczba ta wynosi od 5 do 10% PKB. Najwięcej pracowników szarej strefy jest zatrudnionych w handlu, gastronomii i turystyce (30%), sektorze usług (15%) i branży budowlanej (ok. 10%). Niezarejestrowani handlarze najczęściej prowadzą sprzedaż za pośrednictwem ogłoszeń, poprzez akwizycję, ale i handel na bazarach i ulicznych stoiskach. Najbardziej aktywne obszary szarej strefy znajdują się w dużych miastach (np. Nowy Pazar) i przy granicach z BiH, Bułgarią, Rumunią i Kosowem. W celu walki z tym zjawiskiem Serbska Izba Gospodarcza zaleca zaostrzenie inspekcji i zwiększenie kontroli przepływu towarów. (balkans.com) 18 lipca 2011 r. Znak ekologiczny Serbii, który informuje o tym, że produkt bądź usługa w mniejszym stopniu szkodzi środowisku naturalnemu, ma tylko jedno serbskie przedsiębiorstwo. Ministerstwo Ochrony Środowiska w 2010 r. przyznało „Eko-znak” firmie Potsije z Kanjiži za produkty do konstrukcji nośnej pięter. Od tamtego momentu żadne inne przedsiębiorstwo nie zostało upoważnione do korzystania ze znaku. Zainteresowanie odznaką jest spore, jednak dotychczasowe zgłoszenia były dyskwalifikowane ze względu na nieadekwatność produktów, niespełnienie wymaganych kryteriów lub brak zgodności opisów z produktem. Firma, która ubiega się o odznakę musi spełnić dwa warunki – udowodnić, że proces produkcji przebiega zgodnie z przepisami o ochronie środowiska i jasno wykazać w czym jest lepsza od konkurencji. (beta.rs) 17 lipca 2011 r. Fabryka lodów Nestle ze Starej Pazowej wiosną przyszłego roku rozpocznie eksport produktów na rynek Unii Europejskiej – ogłosił dyrektor generalny Nestle w Serbii, Cedric Boehm. Kluczowymi odbiorcami będą sąsiednie państwa: Rumunia i Bułgaria, ale lody trafią także do zachodnioeuropejskich państw. W zależności od danego sezonu, fabryka zatrudnia od 100 do 150. Już obecnie zaopatruje nie tylko rynek serbski, ale także Bośnię i Hercegowinę, Macedonię i Czarnogórę. (emg.rs) 16 lipca 2011 r. Jak podaje Narodowy Bank Serbii (NBS), wartość netto dobrowolnych funduszy emerytalnych w I kwartale 2011 roku wzrosła w Serbii o 5,8% i wyniosła 10,44 mld dinarów (około 100 mln euro). Pod koniec marca z funduszy korzystało 169.038 użytkowników wpłacających pieniądze na emeryturę (222.659 zawartych umów), czyli o 2.000 więcej niż w 2010 roku. Pod koniec marca br. średnia wartość dóbr na rachunkach członków, którzy do obecnego momentu chociaż raz dokonali wpłaty, wynosiła trochę więcej niż 73.700 dinarów, a suma ta wciąż rośnie. NBS ogłosił, że w I kwartale 2011 roku na indywidualne rachunki członków dobrowolnych funduszy emerytalnych wpłacono 556,9 mln dinarów (około 54,4 mln euro), co najbardziej wpłynęło na wzrost wartości netto funduszy, podczas gdy wypłaty wyniosły 125,4 mln dinarów (około 12,25 mln euro). Na rynku dobrowolnych funduszy emerytalnych w Serbii pod koniec marca działało 6 towarzystw, które prowadzą 8 dobrowolnych funduszy emerytalnych. (emg.rs) 15 lipca 2011 Serbska młodzież jest bardziej zainteresowana finansami niż rówieśnicy z regionu. Firma Visa przeprowadziła wśród młodych ludzi z czterech największych miast Serbii badanie, które wykazało, że 70% z nich chciałoby przeznaczyć swój wolny czas na zdobycie dodatkowej wiedzy w dziedzinie finansów. Połowa badanych od 18 do 25 roku życia w ogóle nie ma możliwości oszczędzania, a 40% oszczędzających przechowuje pieniądze w domu. Około 60% chciałoby porozmawiać z pracownikiem banku przed podjęciem decyzji o zakupie produktów i usług bankowych. Finanse młodych w wieku od 18 do 21 są uzależnione od rodziców. Z usług bankowych korzystają przeważnie starsi niż 21 lat. 20% badanych dokonuje zakupów przez Internet. Najmniej elastyczni względem usług bankowych są. emeryci. Nevenka Savović z NBS tłumaczy to dużym doświadczeniem finansowym i kontrolą wydatków oraz bardzo słabym potencjałem ekonomicznym. (emg.rs) 14 lipca 2011 Axa SA (CS), druga co do wartości rynkowej firma ubezpieczeniowa w Europie, w 2015 roku planuje zostać piątym najpotężniejszym ubezpieczycielem w Serbii. Do tej pory AXA zainwestowała na serbskim rynku około 20 mln euro, włączając w to zakup lokalnej jednostki Credit Agricole Life w 2010 roku. Dyrektor regionalny Axa Antonio Marchitelli mówi, że towarzystwo stawia na rozwój w regionie. Rynek serbski jest zdominowany przez Dunav Osiguranje AD (DNOS), DDOR Novi Sad AD and Delta Osiguranje AD, jednostkę największej włoskiej firmy ubezpieczeniowej Assicurazioni Generali SpA (G). (bloomberg.com) 13 lipca 2011 Minister Zdrowia Serbii Zoran Stanković poinformował, że trwają rozmowy nad wprowadzeniem podatku na niezdrową żywność. Taka decyzja zapadła w poniedziałek na Węgrzech, gdzie podatek będzie obejmował żywność i napoje o wysokiej zawartości cukru, soli i kofeiny. Stanković stara się o poparcie instytucji służby zdrowia. (seebiz.eu) Ministerstwo Ekonomii i Rozwoju Regionalnego oraz ONZ-owska Jednostka na rzecz praw kobiet (UN Women) rozpoczęły dziś realizację projektu „Wsparcie przedsiębiorczości kobiet w Serbii”. Celem projektu jest zwiększenie zatrudnienia kobiet w sektorze przedsiębiorstw i poprawa warunków pracy. (emg.rs) W 2011 r. rząd Serbii, mimo trwającego kryzysu i wcześniejszych obietnic dotyczących oszczędności, dał zielone światło na zwiększenie płac i liczby pracowników siedmiu serbskim przedsiębiorstwom państwowym. Koszt tego przedsięwzięcia wyniósł 6,2 mld dinarów. Pensje miesięczne zostały podwyższone o 10 tys. dinarów (około 98 euro), choć były już i tak czterokrotnie wyższe od średniej krajowej i wynosiły od 50 do 130 tys. Ta sytuacja ma szanse zmienić się za sprawą sierpniowej wizyty delegacji Międzynarodowego Funduszu Walutowego (International Monetary Fund) w Belgradzie, która ma przyjrzeć się reformom przedsiębiorstw państwowych. Wspólne wnioski MFW (ten skrót przyjął się w j. polskim jak ONZ) i rządu Serbii dotyczą braku równowagi między wysokością wynagrodzenia w dużych przedsiębiorstwach państwowych a stopniem ich produktywności – mówi się o nadwyżce pracowników, braku inwestycji i złym zarządzaniu. (emg.rs) 12 lipca 2011 Serbia, zaraz po Albanii i Czarnogórze, ma największą stopę piractwa komputerowego w regionie. Już od trzech lat wynosi ona 74%, co oznacza, że tylko co czwarty komputer posiada legalny system operacyjny. Do utrzymywania piractwa na wysokim poziomie przyczyniają się po części firmy sprzedające sprzęt komputerowy i oprogramowanie – to wynik badania Microsoftu, przeprowadzonego w ciągu ostatnich 12. miesięcy w 500 firmach. W okresie od lipca do września 2010 roku, 24% firm IT zaoferowało swoim klientom instalację pirackiego oprogramowania, podczas gdy 37% oferowało komputer bez systemu operacyjnego. (balkans.com) Zadłużenie kredytowe Serbów wynosi 521,29 mld dinarów (ponad 5 mln euro). Po majowym spadku zadłużenia, w czerwcu odnotowano wzrost 3,6% prawie we wszystkich rodzajach kredytów, oprócz kredytów konsumpcyjnych. Wartość kredytów gotówkowych wzrosła w czerwcu o 3,9%, kredytów hipotecznych i adaptacyjnych o 4,6%, rolniczych o 4,3%, a kredytów przemysłowych o 3,7%, z 1.170,27 na 1.213,92 mld dinarów. Ponad dwumiesięczne opóźnienie w spłatach kredytu w czerwcu pozostało na tym samym poziomie, co w maju - 3,4%. Nieterminowość spłacania kredytów przez przedsiębiorstwa spadła z 14,9 na 14,7%, a wśród przedsiębiorców z 12,6 na 12,4 %. (emg.rs) 11 lipca 2011 Nadwyżka w wysokości 536,4 mln dolarów – to rezultat osiągnięty w ciągu pierwszych pięciu miesięcy br. w wymianie z krajami członkowskimi Środkowoeuropejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (CEFTA). Jak wskazują informacje Urzędu Statystycznego Republiki Serbii jest to rezultat wzrostu eksportu produktów rolniczych, głównie zbóż, produktów zbożowych i alkoholu. Serbia importowała najwięcej prądu, surówki hutniczej i stali, węgla kamiennego, metali kolorowych oraz warzyw i owoców. Region CEFTA to jeden z niewielu rynków, na którym Serbia odnotowuje stałą nadwyżkę w wymianie i eksportuje więcej niż importuje. (serbia-business.com) Z początkiem lipca przedsiębiorstwo Energoprojekt Oprema i Ministerstwo Zdrowia Republiki Serbii podpisały kontrakt na budowę nowej kotłowni i systemu ogrzewania w Centrum Medycznym w Niszu. Wartość kontraktu obejmuje sumę około 472 mln dinarów (4,57 mln euro). Termin wykonania projektu wynosi 6 miesięcy. (balkans.com) 9 lipca 2011 Rząd Serbii planuje założyć państwowy bank rozwoju, którego głównym zadaniem będzie podtrzymanie wzrostu ekonomicznego. W sierpniu minister finansów zakończy analizę opłacalności, i wykaże wysokość potrzebnego kapitału. Założenie banku będzie możliwe w ostatnim kwartale roku. Szacuje się, że jeszcze w tym roku bank mógłby wypłacić przedsiębiorstwom przemysłowym 17,7 bilionów dinarów (249 mln dolarów). W I kwartale 2011 r. gospodarka Serbii rozwinęła się o 3,4% w stosunku do zeszłego roku. Wzrost był możliwy dzięki eksportowi, który stymulował rynek po recesji z 2009 roku. Bank skonsoliduje państwowe wsparcie biznesu. Obecnie zadanie to należy do Funduszu Rozwojowego (Fond za razvoj Rebublike Srbije) i Agencji Ubezpieczenia i Finansowania Eksportu (Agencija za Osiguranje i Finansiranje Izvoza Republike Srbije), a bank rozwoju istnieje tylko w okręgu autonomicznym Wojwodinie. (balkans.com, bloomberg.com) 8 lipca 2011 Agencja do spraw prywatyzacji wydała dziś publiczne zaproszenie do udziału w aukcji sprzedaży przedsiębiorstwa JAT Catering, odpowiedzialnego za kompleksową obsługę cateringową na pokładach samolotów JAT Airways. W ubiegłym roku straty przedsiębiorstwa wyniosły 890 tys. euro, podczas gdy dochód – 1,86 mln euro. JAT Catering zatrudnia 147 osób. Aukcja odbędzie się 9. września 2011 roku, a cena wywoławcza wynosi 160,2 mln dinarów (1,58 mln euro). Za udział w aukcji pobierana będzie kaucja w wysokości 80,1 dinarów. (bloomberg.com, emg.rs) 7 lipca 2011 Od 2000 r. serbska diaspora przekazała na inwestycje w kraju około 550 mln dolarów, które wykorzystano na założenie 1000 małych i średnich przedsiębiorstw, zatrudniających obecnie ponad 12 tys. pracowników. Podczas spotkania diaspory serbskiej w Belgradzie minister ds. diaspory Srñan Srećković namawiał serbskich biznesmenów, aby jeszcze aktywniej inwestowali i pomagali tworzyć nowe miejsca pracy. Minister przedstawił uczestnikom spotkania katalog z planami inwestycyjnymi, obejmujący 193 projekty w 68. gminach i miastach Serbii. Projekty dotyczą inwestycji w obszarach: turystyki (40%), przemysłu (20,3%), infrastruktury (18,7%) i ekologii (9,3%). Najwięcej przekazywanych pieniędzy pochodzi z Niemiec , Austrii, Szwajcarii, USA, Chorwacji i Francji. (emg.rs) 6 lipca 2011 Wartość dinara spadła dziś o 0,7% a średni kurs wymiany wynosi 100.9954 dinarów za 1 euro. W skali miesiąca dinar spadł o 2,9%, w skali rocznej wzrósł o 3,1%. Najwyższą wartość od początku roku odnotowano 23. maja, kiedy średni kurs wymiany wyniósł 96,7007 dinarów za 1 euro, a najmniejszą 6. stycznia, kiedy 1 euro kosztowało 106,497 dinarów. We wtorek po południu orientacyjny kurs wobec dolara wynosił 69,73338 dinarów. W skali dziennej dinar spadł względem dolara o 0,6%, w skali miesięcznej o 3,9%, a w skali rocznej wzrósł o 18,9%. (tanjug.rs) W ciągu pierwszego kwartału 2011 r. całkowita wartość netto bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Serbii wyniosła 587,7 mln dolarów, co daje 18,2-proc. wzrost w stosunku do pierwszego kwartału 2010 roku – podaje magazyn „Konjunkturni trendovi Srbije” wydawany przez Izbę Gospodarczą. (tanjug.rs) 5 lipca 2011 Eksport produktów przemysłu rolniczego i spożywczego w Serbii przyniósł w ciągu pierwszego półrocza 2011 r. dochód o wartości 985,6 mln dolarów. Jest to 34,3-proc. wzrost w porównaniu z rokiem ubiegłym. Udział rolnictwa w całkowitym eksporcie wyniósł 31,3%. Wśród eksportowanych produktów dominują zboża i produkty zbożowe oraz warzywa i owoce. Ich wartość wyniosła kolejno 295,5 i 202,4 mln dolarów. Najważniejsze produkty to kukurydza (180 mln dolarów), cukier (49,9 mln dolarów), maliny (45,3 mln dolarów), olej słonecznikowy (35,9 mln dolarów) i pszenica (26,2 mln dolarów). (balkans.com) 4 lipca 2011 Kompania lotnicza JAT Airways ogłosiła, że w ciągu pierwszego półrocza bieżącego roku przewiozła 518.999 pasażerów. Jest to 19% więcej niż w porównywalnym okresie w roku ubiegłym. Największy wzrost liczby podróżnych nastąpił w ruchu euro-śródziemnomorskim (509.284 pasażerów), czyli 21% więcej niż rok temu. Współczynnik zapełnienia kabin podróżniczych wynosi 65% i jest o 8% wyższy niż w pierwszym półroczu 2010 roku. (balkans.com) Minister rolnictwa Dušan Petrović na seminarium pszczelarzy w Kragujewcu poinformował, że Serbia może osiągnąć ugruntowana pozycję w światowej produkcji miodu. W ostatnich dwóch latach w Serbii odnotowano znaczny wzrost produkcji miodu sprzedawanego nie tylko w kraju, ale przede wszystkim zagranicą po cenach europejskich, co znacznie zwiększyło dochodowość produkcji. Liczba zarejestrowanych pszczelarzy w Serbii wynosi 12.200, co oznacza, że co najmniej tyle gospodarstw czerpie korzyści z hodowli pszczół. Zeszły rok był rekordowy pod względem eksportu miodu – wywieziono 2.000 ton – a produkcja wyniosła 5.500 ton. Minister zachęcał pszczelarzy do zaciągania kredytów subwencjonowanych ze stałym oprocentowaniem 8%. (balkans.com) 2 lipca 2011 Koniec czerwca rynek funduszy inwestycyjnych odnotował spadki. Największy dotyczył funduszu Fima Proaktiv (7,40%). Mimo negatywnej tendencji na giełdzie, niektóre firmy odnotowały wzrosty. Największy uzyskał fundusz Triumph Balance (2,44%). W grupie funduszy, która pod koniec tygodnia odnotowała wzrosty znalazły się Ilirika Global (1,15%), Ilirika Gold (0,37%), Kombank (1,24%), Delta Dynamic (1,02%) i Raiffeisen World (0,6%). Dobre rezultaty osiągnęły fundusze inwestycyjne rynku nieruchomości, fundusze najmniej ryzykowne i obligacje. Największy wzrost wartości zanotował fundusz Raiffeisen Cash (0,29%), następnie Fima Novac (0,23%), Erste Cash (0,22%) i Citadel Novčani (0,19%). Tylko Erste Euro Cash pozostał bez zmian a wartość jego jednostki wynosi 9,97 euro. Fundusze zrównoważone odnotowały wzrost w wysokości 0,55% (Delta Plus) i spadek 0,41% (Erste Euro Balanced 35). Wspólna wartość wszystkich otwartych funduszy inwestycyjnych obniżyła się o 1,21%. Stan wszystkich funduszy otwartych na dzień 29 czerwca 2011 wynosił 1.528.372.545,84 dinarów. (seebiz.eu) 1 lipca 2011 W maju bieżącego roku Serbię odwiedziło 254.066 turystów, czyli 10,1% więcej niż rok temu w tym samym miesiącu. Liczba noclegów wyniosła 714.480, co daje wzrost 11,1% w skali roku – wskazują najnowsze informacje Urzędu Statystycznego Republiki Serbskiej. Liczba turystów z kraju zwiększyła się o 4% (171.836), z zagranicy o 25,3 %, (82.230). Najwięcej cudzoziemców przyjechało ze Słowenii, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Chorwacji, Niemiec, Macedonii i Włoch. Wzrost liczby noclegów wśród turystów krajowych wyniósł 6,6% (544.872) i 28,5% (169.608) wśród turystów zagranicznych. W najczęściej odwiedzanym przez obie grupy Belgradzie, do którego przyjechało 64.807 osób, odnotowano 126.205 noclegów, co daje kolejno 21% i 23,8% więcej niż w maju ubiegłego roku. Do najpopularniejszych pod względem liczby odwiedzin miejscowości należą także: Vrnjačka Banja (18.846), Nowy Sad (14.926), Zlatibor (13.593) i Tara (9.238). Cudzoziemcy, oprócz Belgradu, najliczniej zwiedzali Nowy Sad (7.660), Zlatibor (1.880), Niš (1.83), Vrnjačką Banję 1.573 i Suboticę (1.530). (emg.rs) Serbia otrzyma od Niemiec 137 mln euro na restrukturyzację elektrowni, wsparcie instytucji i redukcję bezrobocia. Na projekty energetyczne przeznaczy się 105 mln euro, z czego 69 mln na modernizację hydroelektrowni Vlasina we wschodniej Serbii. Dodatkowe 35 mln zostanie przekazane na składowanie popiołu w znajdującej się na zachód od Belgradu elektrowni Nikola Tesla. (balkans.com) Na podst. balkans.com, bloomberg.com, emg.rs, seebiz.eu, tanjug.rs, tłum. i red. Ma r ta Sz ym a n kie w i cz