czytaj tutaj - POWIATOWA STACJA Sanitarno Epidemiologiczna w

Transkrypt

OCENA STANU SANITARNEGO
POWIATU RADOMSZCZAŃSKIEGO
za rok 2015
Powiatowa Stacja
Sanitarno - Epidemiologiczna
w Radomsku
Aleje Jana Pawła II nr 9
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2015
SPIS TREŚCI:
Wstęp ................................................................................................................................ 3
I. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych ..................................... 4
II. Stan sanitarny, techniczny, funkcjonalność pomieszczeń podmiotów leczniczych
stacjonarnych i ambulatoryjnych ........................................................................... 13
III. Jakość wody przeznaczonej do spożycia oraz wody do kąpieli ......................... 17
IV. Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej i kąpielisk
........................... 20
V. Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia oraz materiałów i wyrobów
przeznaczonych do kontaktu z żywnością .......................................................... 23
VI. Stan sanitarny szkół i innych placówek oświatowo – wychowawczych ............ 27
VII. Warunki sanitarno – higieniczne środowiska pracy ....................................... 32
VIII. Zapobiegawczy nadzór sanitarny ...................................................................... 38
IX. Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia ........................ 40
2
WSTĘP
Podstawowym
celem
działalności
Powiatowej
Stacji
Sanitarno
–
Epidemiologicznej w Radomsku w roku 2015 było promowanie zdrowotnego stylu życia,
czuwanie nad bezpieczeństwem żywności i żywienia oraz zdrowotnym wody,
zapobieganie powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych poprzez
sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzenie
działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej.
Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Radomsku zapewnia realizację
zadań Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego, w zakresie sprawowania
nadzoru nad warunkami :
1) higieny środowiska;
2) higieny pracy w zakładach pracy;
3) higieny procesów nauczania i wychowania;
4) higieny wypoczynku i rekreacji;
5) zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku;
6) higieniczno – sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt
oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne
- w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości
i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób
zakaźnych i zawodowych.
Działalność Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Radomsku prowadzona
jest w oparciu o tworzony corocznie na podstawie „Wytycznych Państwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi” „Plan zasadniczych przedsięwzięć”,
w którym określany jest cel, główne kierunki działania i zasadnicze zamierzenia przyjęte
do realizacji na dany rok dla poszczególnych komórek organizacyjnych , harmonogram
nadzoru nad obiektami oraz harmonogramy poboru próbek i wykonywania pomiarów.
Dzięki profesjonalnej, stale podnoszącej swoje kwalifikacje kadrze pracowników, pracę
w systemie zarządzania tut. Stacja jest w stanie zapewnić wykonywanie swoich zadań na
właściwym poziomie.
Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Radomsku obejmuje swoim działaniem
powiat radomszczański tj. 3 miasta i 14 gmin ( 378 miejscowości).
W 2015 roku pod nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego
w Radomsku znajdowało się 2507 obiektów, przeprowadzono ogółem 2150 kontroli,
wydano 426 decyzji administracyjnych merytorycznych oraz 132 decyzje płatnicze,
pobrano 819 próbek do badań, nałożono 57 mandatów karnych na kwotę 12.500 zł. oraz
3 kary pieniężne na kwotę 80.000 zł.
W 2015 roku przeprowadzano również liczne kontrole poza harmonogramem, wynikające
z otrzymanych powiadomień w ramach funkcjonującego systemu RASFF, wniesionych
podań od ludności wnioskujących o podjęcie interwencji oraz na polecenie Państwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi ( kontrole akcyjne) itp.
Poniższa ocena ma na celu poznanie wyników działań, jakie na rzecz społeczeństwa
powiatu radomszczańskiego podejmuje Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny i może
być pomocna przy podejmowaniu przez organy samorządowe decyzji na rzecz dalszej
poprawy w zakresie zdrowia publicznego w Powiecie Radomszczańskim.
3
I. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ZAKRESIE CHORÓB ZAKAŹNYCH
1. Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych
Analiza sytuacji epidemiologicznej chorób zakaźnych jest własnym źródłem
informacji na temat stanu zdrowia społeczeństwa. Systematyczne, wieloletnie gromadzenie
danych statystycznych, czyli po prostu nadzór epidemiologiczny, daje możliwość
obserwowania zmian w zachorowalności, trendów i tendencji oraz cykliczności
występowania pewnych chorób , czy wreszcie skuteczności podejmowanych działań
zapobiegawczych, w tym przede wszystkim szczepień ochronnych.
Czułość nadzoru decyduje między innymi o szybkości reagowania w przypadku
pojawienia się chorób zawlekanych lub rzadko występujących, ale o dużym potencjale
zakaźnym. Skuteczność funkcjonowania nadzoru w dużej mierze zależy od podstawowego
ogniwa w systemie zbierania danych, jakim jest rzetelne zgłaszanie rozpoznanych
przypadków. Problemy z przepływem informacji mogą w konsekwencji spowodować zbyt
późne podjęcie działań zapobiegawczych, co w przypadku niektórych chorób zakaźnych
grozi wybuchem epidemii.
Ocena sytuacji epidemiologicznej chorób zakaźnych w powiecie radomszczańskim została
sporządzona w oparciu o dane o przypadkach zachorowań i zakażeń, jakie zostały
zgłoszone do Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Radomsku w 2015 roku
zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi.
W całej Polsce zgłaszanie, kwalifikacja i rejestracja zachorowań na niektóre choroby
zakaźne opiera się na opracowanych na potrzeby nadzoru epidemiologicznego „Definicjach
przypadków chorób zakaźnych”.
Zastosowanie powyższych definicji ma na celu ujednolicenie zgłaszalności i zapewnienie
porównywalności danych, zbieranych w ramach nadzoru epidemiologicznego w Polsce
oraz we Wspólnocie Europejskiej.
Analizą zostały objęte jednostki i zespoły chorobowe, które stanowiły problem
epidemiologiczny, lub były monitorowane w ramach realizowanych przez Państwową
Inspekcję Sanitarną programów. Dane za rok 2015 zostały porównane z danymi za dwa
poprzednie lata oraz w niektórych chorobach z danymi za pięć lat.
Współczynniki zapadalności dla chorób zostały policzone na 100 tys. ludności.
Współczynnik zapadalności (zachorowalności) to liczba nowych zachorowań na określoną
chorobę na danym terenie w określonym czasie w stosunku do liczby ludności wg stanu
30.06 * współczynnik (1000, 10000 czy 100000).
Powiat radomszczański wg danych GUS ( stan na 30.06.2015 r.) zamieszkuje :
Ludność tys. ogółem
Kobiety
Mężczyźni
115 831
59 074
56 758
W powiecie radomszczańskim ogółem w roku 2015 r. zarejestrowano 7 286 zachorowań
na choroby zakaźne, zakażenia i zatrucia w związku z czym 262 osoby były
hospitalizowane.
4
1.1. Choroby szerzące się drogą pokarmową
Zatrucia i zakażenia pokarmowe
W roku 2015 w powiecie radomszczańskim korzystnie przedstawia się sytuacja
epidemiologiczna zatruć i zakażeń jelitowych – tabela 1.
Obserwowana w ostatnich latach sukcesywna poprawa sytuacji epidemiologicznej zatruć
pokarmowych jest między innymi następstwem konsekwentnie realizowanego nadzoru
w obszarze bezpieczeństwa żywności oraz popularyzowania wiedzy zdrowotnej.
Aktualnie, problem ten nie stanowi zagrożenia.
W minionym 2015 roku zatruciom pokarmowym uległo 30 osób, z których 20 wymagało
hospitalizacji. Zachorowania powodowane były wyłącznie pał. Salmonella, podobnie jak
w latach poprzednich dominującym typem serologicznym była Salmonella Enteritidis
(25 przypadków). Zgłaszane zatrucia miały charakter indywidualny.
W 2015 r. podobnie jak w roku 2014 rejestrowano jedno ognisko choroby przenoszonej
drogą pokarmową.
Ognisko choroby przenoszonej drogą pokarmową wystąpiło w szpitalu. Zachorowało 19
osób. Nadzorem epidemiologicznym objęto 19 osób.
Nie ustalono czynnika etiologicznego.
Uznano, że przyczyną wystąpienia ogniska było nieprzestrzeganie podstawowych zasad
higieny – tj. mycia rąk przy przygotowywaniu i podawaniu posiłku.
wyhodowano pałeczki Escherichia coli, gronkowce
W próbach żywnościowych
koagulazododatnie.
Tabela 1. Zatrucia pokarmowe i zakażenia (liczba przypadków) w latach 2013-2015
2015
2014
2013
Jednostka chorobowa
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Zatrucia pokarmowe
(Salmonellozy)
30
34,74
56
48,25
39
33,47
Zatrucia pokarmowe
(Czerwonka)
0
0
0
0
0
0
Zatrucia pokarmowe
(Jadem kiełbasianym)
0
0
0
0
0
0
W 2015 r. zarejestrowano więcej przypadków niż w 2014 r. zakażeń z objawami
żołądkowo-jelitowymi wywołanych przez czynniki bakteryjne wykazane w tabeli 2 oraz
inne określone i nieokreślone bakterie.
Zarejestrowano 110 przypadków biegunek i zapalenia żołądkowo- jelitowego
o prawdopodobnym zakaźnym pochodzeniu u dzieci do lat 2 / w 2014 r. było to 69
przypadków/.
5
Tabela 2. Inne bakteryjne zakażenia jelitowe w powiecie radomszczańskim w latach 2013- 2015
2015
Inne bakteryjne
zakażenia jelitowe
wywołane przez
E. coli
biegunkotwórczą
wywołane przez
E.coli inną i BNO
wywołane przez
Yersinia enterocolitica
wywołane przez
inne czynniki określone
i nieokreślone
RAZEM
2014
2013
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
5
4,31
5
4,3
6
5,14
1
0,86
2
1,72
17
14,58
5
4,31
2
1,72
0
0
14
12,08
7
6,03
16
13,73
25
21,58
16
13,7
39
33,47
Z 97 przypadków wirusowych zakażeń jelitowych 74 przypadki to nieżyty jelitowe
wywołane przez Rotawirusy.
Najliczniejszą grupę chorych, bo aż 75,67 % z ogółu zarejestrowanych przypadków
wirusowych zakażeń stanowiły dzieci do lat 2 (56 przypadków).
W 2015 r. nie stwierdzono zachorowań na dur brzuszny, dury rzekome i czerwonkę.
Obecnie na terenie powiatu radomszczańskiego zamieszkuje 3 stałych nosicieli pałeczek
duru brzusznego tj. osób bez objawów klinicznych z dodatnim wynikiem badania
bakteriologicznego. Ryzyko zakażenia ze strony nosicieli wzrasta na terenach wiejskich,
w okresie powodzi oraz po obfitych opadach deszczu.
W 2015 r. w następstwie wykonanych badań laboratoryjnych zarejestrowano
18 nosicieli bakterii Salmonella, w tym 9 po przebyciu zakażenia pokarmowego,
8 w ramach badań ze styczności. Po przeleczeniu i ponownym wykonaniu badań 13
nosicieli wykreślono z ewidencji.
1.2. Zakażenia krwiopochodne
Wirusowe zapalenia wątroby
Zachorowalność na wirusowe zapalenie wątroby w powiecie radomszczańskim utrzymuje
się na bezpiecznym poziomie i nie stanowi większego problemu epidemiologicznego.
Od kilku lat w PSSE Radomsko nie rejestruje się zachorowań na wzw typ A.
Również korzystnie przedstawia się sytuacja epidemiologiczna krwiopochodnych typów
wirusowego zapalenia wątroby. Jest to następstwem konsekwentnej, wieloletniej realizacji
szczepień ochronnych przeciwko wzw typu B oraz pełnienia w podmiotach leczniczych
właściwego nadzoru epidemiologicznego eliminującego przyczyny szerzenia się tych
zakażeń.
W 2015 r. podobnie jak w 2014 r. nie rejestrowano zachorowań na ostre wzw typu B.
W 2015 r. w porównaniu do roku 2014 zapadalność na wirusowe zapalenia wątroby
B - przewlekłe nieznacznie wzrosła. Zarejestrowano 11 przypadków wzw typ B
tj. 7 przypadków więcej niż w 2014 co spowodowane było innym kryterium rejestracji
tych przypadków. Wirusowego zapalenia wątroby typ C w 2015 r. podobnie jak w 2014 r.
zarejestrowano 13 przypadków.
6
Większość zgłaszanych i rejestrowanych przypadków wzw B i C nadal stanowią przypadki
przewlekłego wzw B i C , czyli przypadki zakażeń wirusami HBV i HCV, do których
doszło przed kilkoma, a nawet kilkunastoma latami co może świadczyć o lepszej
zgłaszalności tych przypadków, a także o lepszej obecnie wykrywalności.
Sekcja Nadzoru Epidemiologii prowadziła nadzór nad osobami chorymi i osobami z kontaktu
z chorym.
Ogółem w 2015 r. przeprowadzono nadzór nad 64 osobami z kontaktu z osobą zarażoną.
1.3. Choroby wieku dziecięcego
W 2015 r. zapadalność na krztusiec w porównaniu z rokiem 2014 nieznacznie
zwiększyła się, przy czym 87,6% zarejestrowanych zachorowań stanowiły przypadki
możliwe / 57 przypadków/ tj. takie, w których rozpoznanie postawiono na podstawie
obrazu klinicznego, bez potwierdzenia laboratoryjnego. Można przypuszczać, że część
zachorowań zgłoszonych jako przypadki krztuśca może być spowodowana przez pałeczki
krztuśca rzekomego lub nawet inne drobnoustroje.
W 2015 r. w porównaniu do roku 2014 odnotowano również spadek zapadalności na
ospę wietrzną. Zarejestrowano 196 przypadków. Najwięcej zachorowań zarejestrowano
w przedziale wiekowym 05-09 lat. Zachorowania na tą chorobę cechują się cykliczną
zmiennością charakterystyczną dla chorób wieku dziecięcego
Nie są prowadzone obowiązkowe szczepienia (za wyjątkiem grup ryzyka).
Utrzymująca się na tym samym niskim poziomie liczba zachorowań na świnkę
i spadek zachorowań na różyczkę może być spowodowana wprowadzeniem do kalendarza
szczepień ochronnych, ale może być również wynikiem cyklicznej zmienności liczby
zachorowań na te choroby.
W 2015 r. podobnie jak w 2014 r. nie rejestrowano przypadków zachorowań na odrę.
Lekarz zgłosił jedno podejrzenie zachorowania na odrę, lecz badania wirusologiczne
przeprowadzone w Państwowym Zakładzie Higieny wykluczyły zachorowanie.
Liczbę zachorowań na choroby wieku dziecięcego przedstawia tabela 3
Tabela 3. Liczba zachorowań na choroby wieku dziecięcego w latach 2013-2015
2015
2014
2013
Jednostka chorobowa
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Ospa wietrzna
196
169,21
748
644,61
1086
932,01
Krztusiec
65
56,11
59
50,84
30
25,73
Świnka
nagminne zapalenie
przyusznic
3
2,58
8
6,89
7
6,00
Różyczka
5
4,31
12
10,34
30
25,73
Płonica
38
32,80
8
6,89
40
34,31
Odra
0
0
0
0
0
0
7
1.4. Zakażenia ośrodkowego układu nerwowego – neuroinfekcje
W 2015 r. rejestrowano 4 przypadki zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych o etiologii
bakteryjnej ( wsp. zapadalności 3,45), oraz 3 przypadki zapaleń opon mózgowordzeniowych o etiologii wirusowej.
1.5. Choroba inwazyjna
W roku 2015 rejestrowano 1 przypadek inwazyjnej choroby wywołanej przez
Streptococcus pneumoniae tj.1 zapalenie opono mózgowo – rdzeniowych / w roku 2014
rejestrowano 4 przypadki, w 2013 r. rejestrowano 1 przypadek /.
W roku 2015 rejestrowano 1 przypadek inwazyjnej choroby wywołanej przez
Streptococcus pyogenes – zespół wstrząsu septycznego / w latach poprzednich nie
rejestrowano/.
W 2015 r. podobnie jak w roku 2014 nie rejestrowano przypadków inwazyjnej
choroby wywołanej przez Haemophilus influenzae typu B oraz przypadków inwazyjnej
choroby meningokokowej - Neisseria meningitidis.
1.6. Inne choroby zakaźne
Zakażenia HIV i zachorowania na AIDS
W 2015 r. podobnie jak w roku 2014 zgłoszono 1 nowe zakażenie HIV u mieszkańca
powiatu radomszczańskiego, nie rejestrowano zachorowań na AIDS – zespół nabytego
upośledzenia odporności / w roku 2014 rejestrowano 1 zachorowanie /.
Kiła
W roku 2015 rejestrowano 3 przypadki zachorowań na kiłę tj. 2 przypadki kiły
wczesnej, 1 przypadek kiły późnej / w roku 2014 rejestrowano 1 przypadek kiły
wczesnej/.
Grypa i zachorowania grypopodobne
W roku sprawozdawczym do PSSE Radomsko zgłoszono 6584 zachorowania na grypę
i infekcje grypopodobne ( wsp. zapadalności 5684,08 ), w tym 2439 dzieci do lat 14.
Dane pochodzą ze sprawozdań Mz-55 meldunki o zachorowaniach i podejrzeniach
zachorowań na grypę. Kontynuowano nadzór epidemiologiczno-wirusologiczny nad grypą
oparty na systemie SENTINEL.
W nadzorze SENTINEL w 2015 r. uczestniczył 1 lekarz z Niepublicznego Zakładu Opieki
Zdrowotnej Przychodnia Lekarska MEDYK w Radomsku ul. Batorego 3.
Nie pobrano prób do badań wirusologicznych w kierunku grypy i innych wirusów
oddechowych.
Skutecznym sposobem ochrony przed grypą jest unikanie dużych skupisk ludzkich
w okresie epidemii, utrzymanie właściwego poziomu higieny osobistej i środowiska oraz
poddanie się szczepieniom ochronnym. Rozpowszechnianie szczepień p/ grypie nadal jest
niewielkie i nie ma wpływu na sytuację epidemiologiczną choroby (tabela 4 ).
Najwyższą tygodniową zapadalność w 2015 r. zanotowano w okresie od :
• 08.03.2015 r. do 15.03.2015 r.
8
Gruźlica
W 2015 r. w PSSE w Radomsku zarejestrowano 30 przypadków rozpoznanej gruźlicy
tj. o pięć przypadków mniej niż w 2014 r. (wsp. zapadalności 25,89), w tym rejestrowano
23 przypadki gruźlicy potwierdzonej mikroskopowym badaniem z posiewem
bakteriologicznym, w roku 2013 rejestrowano 26 przypadków.
Objęto nadzorem epidemiologicznym 109 osób z kontaktu domowego, w miejscu pracy
i nauki. Powiat radomszczański podobnie jak w 2014 r. w roku 2015 pod względem liczby
zachorowań na gruźlicę zajmuje III miejsce w województwie łódzkim /wsp. zapadalności
26,72/.
W 2015 r. w powiecie radomszczańskim 2 osoby z rozpoznaną gruźlicą zmarły (w 2014 r.
– 3 osoby, w 2013 r. - 4 osoby, w 2012 r.- 2 osoby, w 2011 r.– 7 osób, w 2010 r. 8 osób).
Wyższą zapadalność rejestrowano wśród mieszkańców wsi , oraz wśród mężczyzn.
Najwyższą zapadalność odnotowano w grupach wiekowych 20 - 44 / 11 osób/, 45-64
/12 osób/. W roku 2015 rejestrowano jedno zachorowanie u dziecka do lat 14.
W 2015 r. wystąpiło jedno ognisko gruźlicy w skupisku tj. w szkole . Postępowano
zgodnie z „Procedurą postępowania w zakresie zwalczania i zapobiegania gruźlicy na
terenie województwa łódzkiego” Po nawiązaniu współpracy i uzyskaniu stanowiska
Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie chorób płuc u dzieci Dr n. med. Anny
Pankowskiej podjęto akcję profilaktyczną w związku z zachorowaniem na gruźlicę
w skupisku tj. zorganizowano spotkanie konsultanta z rodzicami, nauczycielami, objęto
nadzorem osoby z otoczenia tj. dzieciom z klasy osoby chorej założono próby
tuberkulinowe, osobom dorosłym wykonano badania RTG. Wyniki badań - ujemne.
Nie ustalono źródła zakażenia.
Borelioza z Lyme
Spośród innych chorób zakaźnych podlegających obowiązkowemu zgłaszaniu i rejestracji
wymienić należy boreliozę.
Na terenie działania PSSE Radomsko w 2015 r. zarejestrowano 46 przypadków boreliozy
( wsp . zapadalności 39,71 ) , w 2014 r. rejestrowano 24, w 2013 r. rejestrowano
29 przypadków.
Pokąsania przez zwierzęta podejrzane o wściekliznę
Na 144 osoby, które miały kontakt ze zwierzętami 17 osób zakwalifikowano do szczepień
i zaszczepiono.
W 2015 r. zarejestrowano mniej o 17 przypadków pokąsań przez zwierzęta niż w 2014 r.
Sekcja Nadzoru Epidemiologii PSSE w Radomsku ściśle współpracuje z Inspekcją
Weterynaryjną w zakresie chorób odzwierzęcych.
Najczęstszymi sprawcami pokąsań były zwierzęta domowe (140 przypadków), głównie
psy (126 przypadków tj. 87,5 %) i koty (14 przypadków tj. 9,7 %).
9
2. Szczepienia ochronne – analiza wykonawstwa szczepień ochronnych.
Najważniejszym celem zdrowotnym szczepień ochronnych jest
zapobieganie określonemu zakażeniu lub chorobie zakaźnej
u zaszczepionej osoby lub populacji.
Uodpornienie czynne dzieci w Polsce wykonywane jest
w drodze realizacji Programu Szczepień Ochronnych.
Szczepienia ochronne w powiecie radomszczańskim
prowadzone są w 27 podmiotach leczniczych oraz na oddziale
noworodkowym szpitala.
Podczas przeprowadzonych kontroli w punktach szczepień
zwrócono szczególną uwagę na:
• wdrażanie obowiązującego Programu Szczepień
Ochronnych,
• stan zaszczepienia dzieci i młodzieży,
• postępowanie z preparatami szczepionkowymi zgodnie
z opracowaną procedurą,
• maksymalne wykorzystanie szczepionek wielodawkowych,
• daty ważności, sposób magazynowania i transportowania preparatów szczepionkowych,
• prawidłowe opracowanie dokumentacji związanej z niepożądanymi odczynami
poszczepiennymi,
• ocenę funkcjonowania monitoringu w urządzeniach chłodniczych służących do
przechowywania preparatów szczepionkowych w punktach szczepień.
Realizacja szczepień ochronnych w ramach Programu Szczepień Ochronnych ma wpływ
na sytuację epidemiologiczną nadzorowanego terenu, w szczególności przyczynia się do
spadku liczby zachorowań na choroby zakaźne i spadku liczby występujących powikłań po
przebytej chorobie.
W 2015 r. zarejestrowano 10 niepożądanych odczynów poszczepiennych, w tym
9 łagodnych, 1 poważny (w 2014 rejestrowano 9 NOP, w 2013 r. rejestrowano 9 NOP,
w 2012 r. rejestrowano 6 NOP ). U wszystkich dzieci nastąpił pełny powrót do zdrowia po
tygodniu od wystąpienia NOP.
Liczba osób uchylających się od szczepień ochronnych na koniec 2015 r. na terenie
powiatu radomszczańskiego wynosiła 26 dzieci od 36 rodziców. W stosunku do roku 2014
przybyły 2 osoby. Przyczyną uchylania się od obowiązku szczepień ochronnych jest
wpływ ruchów antyszczepionkowych, wpływ środowisk propagujących medycynę
alternatywną, odrębność kulturowa lub inna przyczyna nie podawana przez rodziców/
opiekunów.
Wobec rodziców dzieci uchylających się od szczepień postępowano zgodnie z wytycznymi
Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi dotyczącymi postępowania
w sytuacjach odmowy wykonania obowiązkowych szczepień ochronnych w województwie
łódzkim tj.
wysłano 6 informacji do obojga rodziców,
wystawiono 8 upomnień,
wystawiono 18 tytułów wykonawczych przesłanych wraz z wnioskami do
Wojewódzkiej Stacji sanitarno –Epidemiologicznej w Łodzi.
W 2015 r. wśród mieszkańców powiatu radomszczańskiego ilość wykonanych szczepień
zalecanych p/wzw typ B, szczepieniami p/ wirusowi brodawczaka ludzkiego, rotawirusom,
grypie wzrosła w porównaniu do roku 2014.
10
Natomiast w stosunku do roku 2014 w roku 2015 spadło zainteresowanie szczepieniami
przeciwko meningokokom, szczepieniami p/ kleszczowemu zapaleniu mózgu .
W przypadku pozostałych szczepień zalecanych stan zaszczepienia utrzymuje się na
podobnym poziomie jak w latach poprzednich.
Stan uodpornienia szczepionkami zalecanymi osób w powiecie radomszczańskim w latach
2013 - 2015 przedstawia tabela 4.
Tabela 4. Stan uodpornienia szczepionkami zalecanymi osób w powiecie radomszczańskim
w latach 2013-2015
Uodpornienie przeciw
chorobie
2015
2014
2013
Rotawirusy
184
158
173
p/wirusowi brodawczaka
ludzkiego
11
7
2
Streptococcus pneumoniae
319
302
303
Neisseria meningitidis
50
95
94
Wzw typ A
24
36
30
Wzw typ B
1852
1732
1670
Kleszczowe zapalenie mózgu
44
58
91
Dur brzuszny
20
41
21
Ospa wietrzna
39
39
35
Grypa
1478
1328
1685
Analizę wykonawstwa obowiązkowych szczepień ochronnych w powiecie radomszczańskim
w 2015 roku w porównaniu do roku 2014 przedstawiają tabele 5,6,7.
Tabela 5. Procentowy stan zaszczepienia dzieci do 2 roku życia i opóźnione do 3 roku
życia
Szczepienia do 2 roku życia i opóźnione do 3 roku życia
WZW B
Błonica Tężec Krztusiec
Odra
Świnka
Różyczka
Odra
Świnka
Różyczka
3 r. ż.
2 r. ż.
3 r. ż.
98,1
99,1
86,9
97,0
98,2
99,9
88,7
97,0
Gruźlica
nowarodkowa
Poliomyelitis
2 r. ż.
3 r. ż.
1 r. ż.
2 r. ż.
3 r. ż.
1 r. ż.
2 r. ż.
2015
99,5
99,5
99,7
56,4
98,1
99,0
56,4
2014
9,1
99,7
99,6
56,4
98,2
99,9
56,4
11
Z tabeli Nr 5 wynika iż :
1. wszczepialność noworodków p/ gruźlicy zwiększyła się z 99,1% na 99,5% nie zaszczepionych pozostało 4 dzieci (2 których rodzice uchylają się od
obowiązku szczepień i 2 z przeciwwskazaniami lekarskimi),
2. uodpornienie małych dzieci p/ WZW B utrzymuje się na podobnym poziomie,
3. zaszczepienie małych dzieci p/ błonicy, tężcowi, krztuścowi, Poliomyelitis
utrzymuje się na podobnym poziomie, a p/odrze, śwince, różyczce
zmniejszyło się w 2-gim roku życia (uchylający się od obowiązku szczepień, duża
zachorowalność).
Tabela 6. Procentowy stan zaszczepienia dzieci starszych i młodzieży p/ błonicy, tężcowi,
krztuścowi, poliomyelitis
Szczepienia dzieci starszych i młodzieży
Błonica, Tężec,
Krztusiec
Błonica, Tężec
Błonica, Tężec
Poliomyelitis
6 rok życia
14 rok życia
19 rok życia
6 rok życia
2015
84,3
95,2
88,1
84,6
2014
86,9
93,7
88,9
86,9
Z tabeli Nr 6 wynika iż :
1.liczba zaszczepionych w 6 r. ż. p/błonicy, tężcowi, krztuścowi i Poliomyelitis
zachorowalnością dzieci w okresie
zmniejszyła się co jest spowodowane dużą
jesiennym i zmniejszoną zgłaszalnością rodziców na wezwania,
2. ilość zaszczepionych w 14 r. ż. p/błonicy, tężcowi wzrosła,
3.ilość zaszczepionych w 19 r. ż. p/błonicy, tężcowi utrzymuje się na podobnym poziomie.
Tabela 7. Procentowy stan zaszczepienia dzieci starszych i młodzieży p/ odrze, śwince,
różyczce
Szczepienia dzieci starszych i młodzieży
Odra, Świnka, Różyczka
2015
Rocznik 2006
10 r. ż.
II dawka
Rocznik 2005
II dawka
Rocznik 2004
II dawka
Rocznik 20032
II dawka
Rocznik 2002
II dawka
Rocznik 2001
II dawka
92,5
98,7
99,3
99,2
99,3
98,7
91,8
98,7
99,0
99,3
95,8
2014
Z tabeli Nr 7 Procentowy stan zaszczepienia dzieci starszych i młodzieży p/ odrze,
śwince, różyczce wynika iż :
- stan uodpornienia II dawką uzupełniającą szczepionki p/odrze, śwince i różyczce
dzieci starszych i młodzieży wzrasta i kształtuje się na wysokim poziomie.
12
II. STAN SANITARNY, TECHNICZNY, FUNKCONALNOŚĆ POMIESZCZEŃ
PODMIOTÓW LECZNICZYCH STACJONARNYCH I AMBULATORYJNYCH
Sekcja Nadzoru Epidemiologii w 2015 r. podobnie jak w latach
poprzednich realizowała zadania z zakresu zdrowia publicznego,
w szczególności poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami
higieniczno - sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel
medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane
świadczenia zdrowotne.
Było to poddawane ocenie Państwowej Inspekcji Sanitarnej
w kontekście zgodności spełnienia wymogów określonych
w przepisach prawnych. Sprawowanie nadzoru sanitarnego nad podmiotami leczniczymi
stacjonarnymi i ambulatoryjnymi obejmowało kontrolę: funkcjonalności, stanu
technicznego obiektów, zaopatrzenia w wodę, utrzymania czystości powierzchni
pomieszczeń, postępowanie z bielizną i odpadami medycznymi. Istotna z uwagi na
bezpieczeństwo pacjentów i personelu jest ocena i egzekwowanie prawidłowości
prowadzenia procesów dezynfekcji i sterylizacji w nadzorowanych obiektach.
Nadzorem objęto również sposób prowadzenia kontroli wewnętrznej w obszarze realizacji
działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń chorób zakaźnych.
1. Działalność kontrolno-represyjna
Pod stałym nadzorem Sekcji Nadzoru Epidemiologii PSSE w Radomsku znajduje się
ogółem 268 obiektów w tym:
» Stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne
Zakłady Pielęgnacyjno-Opiekuńcze 2,
» Ambulatoryjne świadczenia zdrowotne
Przychodnie, Ośrodki Zdrowia, Poradnie, Medyczne laboratoria diagnostyczne 56
Inne - 9 / Pogotowia Ratunkowe 3, punkty pobrań materiału do badań -5 , Regionalne
centrum krwiodawstwa -1/,
» Działalność lecznicza wykonywana przez praktykę zawodową tj. Indywidualne praktyki
lekarskie , Specjalistyczne praktyki lekarskie , Grupowe praktyki lekarskie 184 w tym
9 inne / sklepy medyczne -7, transport sanitarny -1, gabinety lekarskie NATURA -1 /.
Ogółem w podmiotach leczniczych przeprowadzono 194 kontrole, w tym 40
w punktach szczepień.
Wydano 36 decyzji administracyjnych tj. 25 decyzji dotyczących opinii sanitarnych,
1 decyzja odsuwające od pracy, 2 decyzje zmieniające , 2 decyzje stwierdzające
nieprawidłowości, 3 decyzje płatnicze , 2 decyzje umarzające, 1 decyzja zmieniająca
W 2015 r. stosowano 1 karanie mandatowe na kwotę 200 zł.
Przeprowadzono 418 dochodzeń epidemiologicznych / wywiadów.
Ogółem w ramach nadzoru pobrano 296 prób od 194 osób (od chorych, nosicieli,
ozdrowieńców, osób ze styczności z chorym lub nosicielem).
13
2. Stan techniczny i funkcjonalność pomieszczeń nadzorowanych obiektów
Na podstawie wyników kontroli przeprowadzonych w roku 2015 w ramach bieżącego
nadzoru sanitarnego nad podmiotami leczniczymi, prowadzącymi działalność medyczną
ocenia się , że z roku na rok stan placówek pod względem sanitarno – higienicznym ulega
poprawie.
Stan sanitarno – techniczny nadzorowanych obiektów ocenia się pozytywnie, drobne
usterki techniczne, na które wydano zalecenia dotyczyły: OZ Wielgomłyny, Al.-Med.
Laboratorium Analityczno- Bakteriologiczne, NZOZ Przychodnia Stomatologiczna Michał
Jachowicz, Centrum Dializa Radomsko .
Nadal 1 placówka ( NZOZ Laboratorium Analityczne „CITO” w Radomsku) oceniana jest
pod względem technicznym jako zła. Decyzja wydana w 2011 roku została przedłużona do
31.12.2015 r.
We wszystkich podległych podmiotach leczniczych stosowane są środki dezynfekcyjne
zgodnie z ustawą o wyrobach medycznych i produktach biobójczych. Nie stwierdzono
braków w zaopatrzeniu w te preparaty. Osoby przeprowadzające dezynfekcję ściśle
przestrzegają ustalonych procedur opracowanych przez placówki.
Środki dezynfekcyjne są dobierane właściwie (spektrum, czas, zastosowanie).
W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego w zakresie sterylizacji dokonano oceny procedur
sterylizacyjnych z uwzględnieniem przyjętych rozwiązań zaopatrzenia w materiały
sterylne. Na terenie powiatu ogółem zarejestrowanych jest 78 urządzeń sterylizacyjnych.
W placówkach prowadzona jest kontrola wewnętrzna procesów sterylizacji. W bieżącym
roku ogółem w placówkach medycznych do badań skuteczności sterylizacji zużyto 1770
testów sporal A – 8 prób kwestionowano. Wysoka skuteczność procesu sterylizacji
oznacza osiągnięcie wysokiego stopnia bezpieczeństwa podczas wykonywania zabiegów
naruszających ciągłość tkanek.
Sterylizacja przeprowadzana jest w autoklawach parowych usytuowanych w gabinetach
zabiegowych lub w oddzielnych pomieszczeniach/aneksach przeznaczonych wyłącznie do
tego celu. Coraz więcej placówek dostosowało warunki w jakich przeprowadzane są
czynności związane z obróbką narzędzi – reorganizacja polegała przede wszystkim na
zachowaniu ruchu jednokierunkowego w ciągu technologicznym sterylizacji zgodnie
z obowiązującymi przepisami prawa
W 2015 r. nie przeprowadzano zabiegów dezynsekcji, natomiast zabiegi deratyzacji
przeprowadzane były sporadycznie w pomieszczeniach gospodarczych, piwnicach.
Nie stwierdzono nieprawidłowości w postępowaniu z bielizną czystą i brudną.
Miejsca gromadzenia bielizny brudnej wydzielane są poza pomieszczeniami w których
udzielane są świadczenia zdrowotne. Bielizna gromadzona jest w workach foliowych.
Pranie i dezynfekowanie bielizny odbywa się zgodnie z ustalonymi zasadami za pomocą
środków dopuszczonych do obrotu.
Dla SPZOZ Zakład Pielęgnacyjno - Opiekuńczy w Przedborzu ul. Częstochowska 25
bielizna prana jest przez firmę zewnętrzną „SAMURAJ” z siedzibą w Kajetanowie,
bielizna z NZOZ „MEDAX” w Radomsku prana jest przez Toruńskie Zakłady Materiałów
Opatrunkowych S.A. w Toruniu – Pralnia „Citonet” w Łodzi natomiast z Centrum Dializ
bielizna prana jest przez firmę MediSept spółka z o. o. z Konopnicy .
Nadzorowane podmioty lecznicze coraz częściej stosują bieliznę jednorazowego użytku
(podkłady, serwety, ręczniki). Odzież ochronna zazwyczaj prana jest we własnym
zakresie.
Kontrole sanitarne z zakresu gospodarki odpadami pochodzenia medycznego
w podmiotach leczniczych w 2015 r. w jednej placówce wykazały nieprawidłowości – za
niewłaściwe magazynowanie odpadów pochodzenia medycznego nałożono karanie
mandatowe na kwotę 200 zł. Po ponownej kontroli stan uległ poprawie.
14
Transport wewnętrzny odpadów medycznych i magazynowanie odbywa się w sposób
prawidłowy, podmioty lecznicze posiadają podpisane umowy na transport i utylizację
odpadów pochodzenia medycznego z firmami posiadającymi stosowne zezwolenia.
Odpady komunalne gromadzone są w kontenerach/pojemnikach. Wywozem zajmują się
wyspecjalizowane firmy .
3. Ocena działalności zespołów do spraw zakażeń szpitalnych
Zakażenia wewnątrzszpitalne to jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla
hospitalizowanych pacjentów. Zakażeń tych nie można całkowicie wyeliminować
a jedynie doprowadzić do minimalizacji ich występowania.
We wszystkich podmiotach leczniczych , w których udzielane są całodobowe świadczenia
zdrowotne powołane zostały Zespoły ds. Zakażeń Zakładowych.
W Szpitalu Powiatowym w Radomsku w 2015 roku rejestrowano jedno ognisko
epidemiczne. Objęto nadzorem 19 osób chorych tj. pacjentów oddziału neurologii
i reumatologii. Czynnika etiologicznego nie ustalono.
Z pozostałych placówek stacjonarnych świadczących usługi całodobowo w 2015 r. nie
zgłaszano ognisk epidemicznych.
Bieżąca działalność zespołów ds. zakażeń koncentruje się na analizowaniu
i aktualizowaniu procedur epidemiologicznych, adekwatnie do dostrzeganych zagrożeń,
zmieniających się wymagań w nowelizowanych przepisach prawnych, standardów
postępowania i potrzeb medycznych.
Cały personel szpitala musi posiadać wiedzę w zakresie profilaktyki zakażeń szpitalnych.
Wiedzę tę trzeba poprzeć właściwą, codzienną praktyką, z konsekwentnym
przestrzeganiem i egzekwowaniem obowiązujących procedur i standardów.
Wnioski:
1. Sytuacja epidemiologiczna chorób szerzących się drogą przewodu pokarmowego,
których występowanie wiąże się ze stanem sanitarnym, nieznacznie uległa poprawie
w porównaniu do 2014 r.
2. W roku 2015 wzrosły zachorowania na biegunki o prawdopodobnie zakaźnym
pochodzeniu u dzieci do lat 2 w porównaniu do roku 2014.
3. Zarejestrowano jedno ognisko chorób przenoszonych drogą pokarmową – czynnika
etiologicznego nie ustalono .
4. W porównaniu do roku 2014 w roku 2015 zwiększyła się zapadalność na grypę
sezonową /6584 przypadków/, co wynika z ciągłej ewolucji wirusa mającej znaczenie
dla wywoływania w populacji ludzkiej okresowych epidemii.
5. Zaobserwowano spadek zachorowań na choroby wieku dziecięcego tj. ospę
wietrzną, różyczkę, świnkę. Nieznacznie wzrosła zachorowalność na płonicę
i krztusiec. Wzrost zachorowań w/w chorób cechuje się cykliczną zmiennością
charakterystyczną dla chorób wieku dziecięcego.
6. Liczba osób pokąsanych przez zwierzęta zmniejszyła się w stosunku do roku 2014.
Liczba osób, u których podjęto decyzje o szczepieniu p/ wściekliźnie utrzymała się
na podobnym poziomie .
7. W 2015 r. nieznacznie zmniejszyła się zapadalność na gruźlicę. Nadal powiat
radomszczański zajmuje III miejsce pod względem zapadalności w woj. łódzkim.
Chorobę tą głównie wykrywa się u osób w wieku 45 -64, częściej u mężczyzn niż
kobiet i u mieszkańców wsi niż miast. Rejestrowano 1 zachorowanie u dziecka
w wieku 14 lat. Przeprowadzono akcję profilaktyczną polegająca na założeniu prób
tuberkulinowych dzieciom uczęszczającym do tej samej klasy co osoba chora. Objęto
nadzorem cały personel szkoły. Nie udało się ustalić źródła zakażenia.
15
8. Zarejestrowano 1 osobę zakażoną HIV .
9. Zarejestrowano 2 zachorowania na kiłę późną i 1 na kiłę wczesną.
10. W roku 2015 zarejestrowano 4 zgony z powodu choroby zakaźnej tj. 2 zgony
z powodu gruźlicy płuc, 1 z powodu zapalenia opon mózgowo - rdzeniowych
wywołanych przez Streptococcus pneumoniae, 1 wstrząs septyczny spowodowany
przez Streptococcus pyogenes
11. Ważną rolę w profilaktyce chorób zakaźnych spełnia rzetelne upowszechnianie
wiedzy o chorobach zakaźnych i zakażeniach.
12. Program Szczepień Ochronnych realizowany był zadawalająco.
13. W 2015 r. zwiększyła się w porównaniu do roku 2014 liczba osób uchylających się
od szczepień ochronnych 26 dzieci od 36 rodziców - przybyły 2 osoby.
14. Analiza stanu sanitarnego podmiotów leczniczych wskazuje, że w 2015 r. podobnie
jak w 2014 r. jeden obiekt oceniono negatywnie pod względem technicznym. Poza
tym placówki zorganizowane są prawidłowo i spełniają w podstawowym zakresie
obowiązujące wymogi sanitarno-epidemiologiczne.
15. Na podstawie uzyskanych dokumentów wynika, że rejestracja zakażeń szpitalnych
jest nadal w trakcie wdrażania i wymaga dalszego udoskonalenia.
16
III. JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA ORAZ WODY DO
KĄPIELI
1.Informacje ogólne:
Nadzorem objęto 38 urządzeń wodociągowych, w tym:
− wodociągi o produkcji ≤ 100 [m3/d] – 12 obiektów;
− wodociągi o produkcji 101 – 1000 [m3/d] –24 obiektów;
− wodociągi o produkcji 1001 – 10 000 [m3/d] –2 obiekty;
oraz w 5 innych podmiotów zaopatrujących w wodę (1 hodowla wielkoprzemysłowa,
3 zakłady produkujące żywność będące pod nadzorem weterynarii oraz 1 ujecie wody dla
pływalni).
W ramach prowadzonego nadzoru pobrano do badań:
− 285 próbek wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi z urządzeń i sieci
wodociągowej;
− 2 próbki wody z kąpieliska i miejsca wyznaczonego do kąpieli;
− 36 próbek wody basenowej;
− 20 próbek ciepłej wody w zakładach opieki zdrowotnej zamkniętej oraz budynkach
zamieszkania zbiorowego (obiekty świadczące stacjonarne i całodobowe
świadczenia zdrowotne, obiekty hotelarskie) w celu oceny stopnia skażenia
pałeczkami Legionella sp.
2. Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi w nadzorowanych
wodociągach.
Na podstawie wyników badań próbek wody pobranych z w/w urządzeń wodociągowych,
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Radomsku na koniec 2015 roku ocenił, że
jakość wody w 42 nadzorowanych wodociągach spełniała wymagania.
Wodociągi ocenione jako złe na koniec 2015 r.:
− wodociąg Józefów k/Gór Mokrych gm. Przedbórz (ze względu na przekroczenie
najwyższego dopuszczalnego stężenia azotanów wszczęto postępowanie i wydano
decyzję stwierdzającą brak przydatności wody do spożycia przez ludzi).
Wodociągi, w których jakość wody nie spełniała wymagań określonych w rozporządzeniu
MZ w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi:
− wodociąg Huta Drewniana (ze względu na przekroczenie najwyższego
dopuszczalnego stężenia azotanów – w 2014 roku wydano decyzję o przydatności
wody do spożycia na warunkach przyznanego odstępstwa na okres 18 m-cy tj. do
30.06.2016 r.);
− wodociąg Sekursko (ze względu na obecność bakterii grupy coli – dwukrotnie
wszczęto postępowanie i wydano decyzję stwierdzającą:
a) warunkową przydatność,
b) brak przydatności do spożycia przez ludzi);
− wodociąg Kobiele Wielkie (ze względu na znacznie podwyższoną ogólną liczbę
mikroorganizmów w 220C po 72h wszczęto postępowanie i wydano decyzję
stwierdzającą warunkową przydatność);
− wodociąg Ludwików (ze względu na obecność bakterii grupy coli wszczęto
postępowanie i wydano decyzję stwierdzającą warunkową przydatność);
17
− indywidualne ujecie wody ZPM „Gaik” Niedośpielin (ze względu na obecność
bakterii grupy coli i Escherichia coli wszczęto postępowanie i wydano decyzję
stwierdzającą brak przydatności do spożycia przez ludzi).
Okresowe pogorszenie jakości wody w zakresie wskaźników mikrobiologicznych i/lub
parametrów fizykochemicznych w 2015 r. wystąpiło w niżej wymienionych obiektach:
− wodociąg Radomsko (bakterie grupy coli);
− wodociąg Biała Góra gm. Dobryszyce (bakterie grupy coli);
− wodociąg Pudzików, gm. Gomunice (bakterie grupy coli);
− wodociąg Słostowice, gm. Gomunice (bakterie grupy coli, żelazo, mętność);
− wodociąg Włodzimierz, gm. Kamieńsk (bakterie grupy coli, mętność);
− wodociąg Masłowice (bakterie grupy coli);
− wodociąg Góry Mokre gm. Przedbórz (bakterie grupy coli),
− wodociąg Strzałków, gm. Radomsko (bakterie grupy coli, Escherichia coli);
− wodociąg Zagórze (bakterie grupy coli);
− indywidualne ujęcie wody ZPM „GAIK” w Niedośpielinie 70, gm. Wielgomłyny
(żelazo, mangan i zapach);
− indywidualne ujęcie wody Gospodarstwa Rolnego w Chełmie (Escherichia coli,
Enterokoki, bakterie grupy coli oraz azotany);
− indywidualne ujęcie wody ZM „Brat Pol „ Wólka Włościańska (zapach, chlor
wolny).
W powyższych przypadkach PPIS w Radomsku polecił właścicielom wodociągów/
producentom wody podjęcie w terminie niezwłocznym działań naprawczych w celu
doprowadzenia jakości wody do zgodnej z wymaganiami. W pobranych powtórnie
próbkach wody z w/w ujęć nie stwierdzono przekroczeń wskaźników mikrobiologicznych
i/lub parametrów fizykochemicznych. Z powyższego względu postępowania zostały
umorzone lub nie były prowadzone.
Ogólna liczba ludności zaopatrywanej w wodę z nadzorowanych urządzeń
zbiorowego zaopatrzenia w wodę wynosiła - 116,9 tys. osób. Indywidualne ujęcia wody
zaopatrywały w wodę do spożycia 0,8 tys. mieszkańców powiatu. Ogółem 117,7 tys. osób
na terenie powiatu radomszczańskiego było zaopatrywanych w wodę z urządzeń
wodociągowych.
Około 99% ludności zamieszkałej na terenie nadzorowanym przez PPIS
w Radomsku korzystało z wody dostarczanej przez wodociągi, w których woda
odpowiadała wymaganiom rozporządzenia MZ, natomiast około 1 % ludności był
zaopatrywany w wodę, pochodzącą urządzeń, które nie spełniały wymagań.
Stosowane technologie uzdatniania wody
Woda przeznaczona do spożycia przez ludzi ujmowana w 31 nadzorowanych
wodociągach nie była poddawana procesom uzdatniania.
Stałe uzdatnianie w zakresie:
− parametrów fizykochemicznych (żelazo, mangan) prowadzone było w 11
urządzeniach wodociągowych: Radomsko, Masłowice i Przerąb, gm. Masłowice,
Kobiele Wielkie, gm. Kobiele Wielkie, Krępa i Wiewiórów, gm. Lgota Wielka,
Włodzimierz; i Kamieńsk, gm. Kamieńsk, Biała Góra, gm. Dobryszyce, Józefów
Stary, gm. Przedbórz oraz Ludwików, gm. Gidle;
− parametrów
fizykochemicznych
oraz
wskaźników
mikrobiologicznych
w indywidualnym ujęciu wody Zakładu Przetwórstwa Mięsnego „GAIK” Andrzej
Gaik w Niedośpielinie, gm. Wielgomłyny.
18
3. Ocena jakości wody w kąpieliskach i w basenie
Nadzorem sanitarnym w zakresie jakości wody do kąpieli objęto 3 obiekty, w tym:
− kąpielisko w Przedborzu, ul. Turystyczna - zbiornik oparty na cieku wodnym spod
Ochotnika;
− miejsce wykorzystywane do kąpieli w m. Zakrzówek Szlachecki – zbiornik
retencyjny przy rzece Warcie;
− pływalnia kryta MOS i R w Radomsku.
Kąpielisko i miejsce wykorzystywane do kąpieli
Próbki wody z kąpieliska jak również z miejsca wykorzystywanego do kąpieli były
pobierane zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach tj. w ramach kontroli
urzędowej oraz przez organizatora. Wyniki badań wody z kąpieliska w Przedborzu były
przekazywane inspektorowi sanitarnemu w celu dokonania bieżącej oceny jakości wody
pod względem jej przydatności do kąpieli. W trakcie sezonu wydano 5 takich ocen.
Dokonano również sezonowej oceny jakości wody w tym kąpielisku. Wody oceniono jako
”dobre”. Ponadto w oparciu o zestaw danych dot. jakości wody w w/w kąpielisku z lat
2012-2015 dokonano czteroletniej oceny jakości wody i zaklasyfikowano wody
w kąpielisku jako „dobre”.
Organizator miejsca wykorzystywanego do kąpieli w Zakrzówku Szlacheckim w 2015 r.
wywiązał się z obowiązku przekazywania inspektorowi sanitarnemu wyników badań,
w celu dokonania bieżącej oceny jakości wody pod względem jej przydatności do kąpieli.
W trakcie sezonu wydano 2 oceny o przydatności wody do kąpieli.
Basen
Jakość wody na pływalni w Radomsku nie budziła zastrzeżeń. Badania wody w tym
obiekcie były prowadzone systematycznie (co 2 tygodnie).
4. Ocena jakości ciepłej wody w budynkach zamieszkania zbiorowego i zakładach
opieki zdrowotnej zamkniętej
Próbki ciepłej wody są pobierane do badania w 11 obiektach, w tym w 5 znajdujących się
pod nadzorem Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi. W celu
oceny stopnia skażenia instalacji ciepłej wody pałeczkami Legionella sp. pobrano do
badania ogółem 20 próbek wody w 5 obiektach (DPS w Radomsku, DPS
w Radziechowicach, SPZOZ Zakład Pielęgnacyjno-Opiekuńczy w Przedborzu, SPZOZ
Zakład Pielęgnacyjno-Opiekuńczy w Tarasie, Obiekt hotelarski w Krzętowie).
Przeprowadzone badania próbek ciepłej wody użytkowej w tych instalacjach nie wykazały
skażenia.
19
IV. STAN
SANITARNY
I KĄPIELISK
OBIEKTÓW
UŻYTECZNOŚCI
PUBLICZNEJ
1. Informacje ogólne:
W 2015 roku objęto nadzorem ogółem 372 obiekty, w tym:
− 2 ustępy publiczne skanalizowane (1 stały i 1 tymczasowy); 2 ustępy
ogólnodostępne; basen kąpielowy; 1 dom pomocy społecznej; 4 inne jednostki
organizacyjne pomocy społecznej; 6 noclegowni i domów dla bezdomnych;
7 obiektów hotelarskich ogółem (6 hoteli i 1 motel); 15 innych obiektów,
w których są świadczone usługi hotelarskie (11 podmiotów oferujących wynajem
pokoi gościnnych i miejsc noclegowych oraz 4 gospodarstwa agroturystyczne);
102 zakłady fryzjerskie; 36 zakładów kosmetycznych; 1 zakład tatuażu;
6 zakładów odnowy biologicznej; 12 innych obiektów, w których są świadczone
łącznie więcej niż jedna z usług fryzjerskie, kosmetyczne tatuażu i odnowy
biologicznej; 1 obiekt PKS związany z obsługą podróżnych (stanowiska
autobusowe), 3 obiekty PKP w tym 1 związany z obsługą podróżnych (perony
przy dworcu PKP); 23 tereny rekreacyjne; 43 cmentarze i
5 domów
przedpogrzebowych – ogółem 270 obiektów;
− inne obiekty w tym: 9 zakładów pogrzebowych; 1 - inne usługi pogrzebowe;
2 kina; 11 obiektów sportowych; 2 punkty sprzedaży odzieży używanej;
3 parkingi; 2 stacje paliw; 51 aptek i punktów aptecznych; 5 targowisk i placów
targowych; 3 pralnie; 8 obiektów świadczących usługi w zakresie transportu
publicznego osób oraz 5 gospodarstw rolnych - ogółem 102 obiekty.
Ogółem przeprowadzono 393 kontrole, w tym:
− 138 zgodnie z harmonogramem nadzoru nad obiektami na 2015 r.;
− 72 poza harmonogramem (w tym kontrole: akcyjne na polecenie PWIS, w nowo
zarejestrowanych obiektach, na wniosek strony przed wydaniem opinii);
− 1 sprawdzająca wykonanie nałożonych na stronę obowiązków;
− 17 w ramach interwencji;
− 17 w ramach nadzoru nad w ekshumacją zwłok/szczątków ludzkich;
− 148 w ramach nadzoru nad jakością wody do spożycia, jakością ciepłej wody
oraz wody do kąpieli i w basenach.
Wydano:
82 decyzje administracyjne, w tym:
− 40 dotyczących ekshumacji zwłok/szczątków ludzkich;
− 12 dotyczących jakości wody (6 stwierdzających przydatność wody do spożycia,
3 o warunkowej przydatności wody, 3 o braku przydatności wody) ;
− 1 zmieniająca termin wykonania nałożonych obowiązków na wniosek strony;
− 7 dotyczących ocen higienicznych dla zastosowanych materiałów lub wyrobów
używanych do uzdatniania i dystrybucji wody;
− 16 płatniczych;
− 4 umarzające wszczęte postępowanie;
− 2 zatwierdzające system jakości prowadzonych badań wody;
32 postanowienia (m.in. zawieszenie postępowania, przedłużenie terminu załatwienia
sprawy, opinie w sprawie sprowadzenia zwłok/szczątków ludzkich).
Nałożono: 2 mandaty karne.
20
2. Ocena stanu sanitarnego obiektów użyteczności publicznej
Stan sanitarno-porządkowy obiektów użyteczności publicznej w 2 przypadkach budził
zastrzeżenia tj. w 1 z zakładów w fryzjerskich w Radomsku stwierdzono nieprawidłowości
w zakresie dezynfekcji narzędzi i przyborów stosowanych przy świadczeniu usług
a w zakładzie fryzjersko-kosmetycznym w Kamieńsku oprócz w/w uchybienia
stwierdzono także zły stan sanitarno-porządkowy obiektu. Z powyższych względów w
stosunku do winnych zaniedbań zastosowano karanie mandatowe a obiekty na koniec 2015
roku oceniono jako złe pod względem sanitarno-higienicznym.
W trakcie przeprowadzonych kontroli podobnie jak w latach ubiegłych stwierdzono
uchybienia, które mają wpływ na zapewnienie właściwych warunków świadczenia usług
dla ludności oraz utrzymanie odpowiedniego stanu sanitarnego obiektów i urządzeń
użyteczności publicznej. Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości dotyczyły:
− wykonywania niezgodnie z określoną w przepisach częstotliwością badań
ciepłej wody użytkowej w kierunku wykrywania bakterii Legionella sp.
w obiektach hotelarskich,
− brak prawidłowej wymiany powietrza oraz zły stan sanitarno-techniczny ścian
i sufitów w pomieszczeniach obiektów użyteczności publicznej,
− brak lub niewłaściwie wyposażone pomieszczenia porządkowe w obiektach
świadczących usługi fryzjersko-kosmetyczne oraz hotelarskie,
− nieprawidłowa gospodarka ściekami w nadzorowanych obiektach.
Na stwierdzone w wyniku kontroli uchybienia, wydano zalecenia pokontrolne z terminem
ich realizacji. W części zalecenia zrealizowano.
Czynności kontrolne przeprowadzone w trakcie funkcjonowania kąpieliska oraz
miejsca wykorzystywanego do kąpieli i basenu w zakresie posiadanej infrastruktury nie
wykazały nieprawidłowości dotyczących stanu technicznego pomieszczeń i ich
wyposażenia. Zalecenia wydane w wyniku kontroli przeprowadzonej w poprzednim
sezonie a dotyczące zaopatrzenia pomieszczeń sanitarnych w dozowniki i pojemniki na
mydło oraz ręczniki jednorazowego użytku zostały zrealizowane.
3. Wyniki kontroli prowadzonych w ramach interwencji
W 2015 r. wpłynęło ogółem 32 podania o interwencję. W 3 przypadkach
załatwienie sprawy nie leżało w kompetencji PPIS w Radomsku, dlatego wnioski te
zostały przesłane do innych organów według właściwości.
W wyżej wymienionym zakresie przeprowadzano kontrole, które dotyczyły:
− wypływu ścieków ze studzienki kanalizacyjnej,
− nieprawidłowego postępowania ze ściekami i odpadami komunalnymi powstałymi
na terenie prywatnych nieruchomości lub w wyniku prowadzonej działalności
gospodarczej,
− uciążliwości zapachowych związanych z prowadzeniem hodowli,
− uciążliwości związanych z transportem gnojowicy,
− uciążliwości wynikających ze złego stanu sanitarno-porządkowego nieruchomości
oraz lokali mieszkalnych,
− niezachowanie zasad higieny przy świadczeniu usług fryzjerskich i kosmetycznych,
− stosowanie w zakładzie fryzjerskim preparatów niedopuszczonych do obrotu,
− uciążliwości wynikających z bytowania gryzoni i insektów
w lokalach
mieszkalnych, ich otoczeniu oraz na terenie nieruchomości,
− zagrożeń związanych z zaleganiem padłych zwierząt na terenie nieruchomości,
− palenia tytoniu w obiekcie użyteczności publicznej.
21
Zarzuty zawarte w w/w wnioskach w części znalazły potwierdzenie. W związku
z powyższym zostały wydane stosowne zalecenia pokontrolne. W 2 przypadkach, gdzie
nie były zachowane zasady higieny przy świadczeniu usług fryzjerskich i kosmetycznych
zastosowano karanie mandatowe.
Uwagi i wnioski :
1. W dalszym ciągu niewystarczające w stosunku do potrzeb jest zabezpieczenie
nadzorowanego terenu w ustępy publiczne i ogólnodostępne ze stałą obsługą.
Niedostateczna ich ilość jest odczuwalna w miejscach dostępnych publicznie, w tym
między innymi na terenie cmentarzy oraz w miejscowościach, gdzie zlokalizowane
są obiekty turystyczne jak również na terenie miejsc postojowych przy trasach
z dużym nasileniem ruchu turystycznego. Sytuacja w zakresie powyższego nie
zmienia się od wielu lat.
Brak toalet publicznych powoduje pogarszanie stanu środowiska a tym samym może
być przyczyną szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
2. Nie uległ również poprawie sposób gospodarowania ściekami powstałymi na ternie
nieruchomości w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej bądź
zamieszkiwania osób na terenach, gdzie brak jest sieci kanalizacyjnej. Potwierdzają
to kontrole prowadzone w nadzorowanych obiektach jak również kontrole
nieruchomości przeprowadzane w ramach interwencji. W tej sprawie Państwowy
Powiatowy Inspektor Sanitarny w Radomsku zwracał się wielokrotnie do włodarzy
gmin o podjecie działań w ramach posiadanych kompetencji.
3. Władze samorządowe na terenie powiatu nie są zainteresowane podejmowaniem
działań w celu zorganizowania kąpielisk lub miejsc wykorzystywanych do kąpieli
wyposażonych w odpowiednią infrastrukturę i zapewniających bezpieczny
wypoczynek. Na nadzorowanym terenie znajduje się tylko 1 kąpielisko i 1 miejsce
wykorzystywane do kąpieli. Obecny stan w w/w zakresie należy ocenić w podobnie
jak w roku ubiegłym jako niezadowalający.
4. Brak przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne dla obiektów
użyteczności publicznej (zakładów fryzjerskich, kosmetycznych, odnowy
biologicznej, obiektów sportowych i innych) utrudnia podejmowanie skutecznych
działań mających na celu poprawę stanu sanitarnego na nadzorowanym terenie.
Nie wszyscy właściciele lub zarządzający tymi obiektami stosują się do zaleceń
pokontrolnych mających na celu usunięcie stwierdzonych podczas kontroli
uchybień. Dlatego wydawane w wyniku wcześniejszych kontroli zalecenia są
podtrzymywane.
22
V.
STAN SANITARNY OBIEKTÓW ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA ORAZ
MATERIAŁÓW I WYROBÓW PRZEZNACZONYCH DO KONTAKTU
Z ŻYWNOŚCIĄ
Głównym celem działania Sekcji Nadzoru Higieny Żywności Żywienia
i Przedmiotów Użytku było zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa
zdrowotnego żywności produkowanej i wprowadzanej do obrotu na terenie powiatu
radomszczańskiego. W 2015 roku pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno
Epidemiologicznej w Radomsku znajdowało się 1386 zakładów produkcji i obrotu
żywnością, materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością oraz
kosmetykami.
Najważniejsze grupy zakładów to:
1.
Sklepy i spożywcze
628
2.
Żywienie zbiorowe otwarte
174
3.
Obiekty ruchome i tymczasowe
122
4.
Żywienie zbiorowe zamknięte
82
5.
Środki transportu żywności
66
6.
Hurtownie spożywcze
32
7.
Piekarnie
24
8.
Ciastkarnie
12
9.
Młyny
5
10.
Wytwórnie lodów
6
11.
Automaty do lodów
9
12.
Inne zakłady produkcyjne
12
w tym: 1 wytwórnia makaronu, 1 rozlewnia wina, 1 produkcja preparatów
enzymatycznych, 8 zakładów produkcji materiałów i wyrobów przeznaczonych do
kontaktu z żywnością, 1 zakład produkcji kosmetyków.
13. Pozostałe zakłady - 79
w tym między innymi: 45 aptek,
2 sklepy zielarskie,
10 zakładów obrotu kosmetykami,
14 zakładów obrotu materiałami do kontaktu z żywnością,
Podobnie jak w latach ubiegłych najliczniejszą grupę zakładów stanowiły sklepy
spożywcze 628 (45,3%), zakłady żywienia zbiorowego otwarte 174 (12,6%), zakłady
żywienia zbiorowego zamknięte 82 (5,9%), obiekty ruchome i tymczasowe 122 (8,8%),
środki transportu żywności 66 (4,8%), magazyny hurtowe 32 (2,3%), piekarnie 24 (1,7%),
ciastkarnie 12 (0,9%).
Kontrole przeprowadzano zgodnie przyjętym na rok 2015 harmonogramem
kontroli. Wykonywano także kontrole poza harmonogramem, w każdym przypadku
podejrzenia lub uzyskania informacji o uchybieniach sanitarnych zagrażających zdrowiu
lub życiu ludzi, w związku z realizacją zadań w ramach systemu informowania
o produktach niebezpiecznych RASFF a także na wniosek przedsiębiorców. W 2015 roku
nie prowadzono działań w ramach systemu RAPEX (kosmetyki) gdyż nie było tego typu
powiadomień.
23
W 2015 r. skontrolowano 482 zakłady co stanowiło 34,7% wszystkich zakładów
będących pod nadzorem.
Przeprowadzono 802 kontrole i rekontrole.
Wydano: 260 decyzji merytorycznych, 84 decyzje opłatowe. Wśród nich było 15 decyzji
administracyjnych nakazujących poprawę stanu sanitarno-technicznego nadzorowanych
zakładów w wyznaczonym terminie, w tym 1 decyzja czasowego unieruchomienia zakładu
do czasu usunięcia usterek. Zakład, po usunięciu usterek(poprawa jakości wody) wznowił
działalność.
Skierowano 3 wnioski do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego
w Łodzi o nałożenie kary pieniężnej na podstawie art. 103 ustawy o bezpieczeństwie
żywności i żywienia. PWIS w Łodzi nałożył 2 kary pieniężne na kwotę 6000 zł.
Nałożono także 53 mandaty karne na sumę 12 000 zł.
Do badań laboratoryjnych pobrano 167 prób różnych artykułów spożywczych,
w tym 8 prób materiałów do kontaktu z żywnością oraz 5 prób kosmetyków.
Zakwestionowano 1 próbę żywności (sałata) z powodu nieprawidłowego znakowania (brak
terminu przydatności do spożycia i numeru partii).
Do PPIS w Radomsku wpłynęło 41 interwencji od konsumentów. Zasadnych było
19 (46,3%). Wszystkie interwencje zostały rozpatrzone. W 29 przypadkach gdzie podany
był adres zamieszkania i dane osoby zgłaszającej interwencję o wynikach
przeprowadzonych działań udzielono osobom skarżącym odpowiedzi na piśmie.
Działania PPIS w Radomsku w 2015 roku mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa
żywności produkowanej i wprowadzanej do obrotu, oprócz zaplanowanych
w harmonogramie były działaniami akcyjnymi i dotyczyły głównie następujących
zagadnień:
1. Nadzór nad obiektami ruchomymi, tymczasowymi i stacjonarnymi zlokalizowanymi
w miejscowościach wypoczynkowych i głównych szlakach komunikacyjnych.
W ramach tych działań przeprowadzono 23 kontrole sanitarne, skontrolowano 16
zakładów w miejscowościach Jankowice, Napoleonów, Piła Ruszczyńska
k/Kamieńska, Krzętów, Przedbórz, Stara Wieś oraz lokale gastronomiczne wzdłuż
drogi krajowej DK1. Za stwierdzone nieprawidłowości nałożono 2 mandaty karne na
sumę 350 zł. Stan sanitarny zakładów po nałożonych mandatach uległ poprawie.
2. Inne działania w ramach systemu RASFF.
Przeprowadzono 47 kontroli w związku z nadesłanymi powiadomieniami w systemie
RASFF (europejski system informowania o niebezpiecznej żywności i paszach).
43 kontrole przeprowadzono w zakładach obrotu żywnością, 4 w zakładach obrotu
materiałami do kontaktu z żywnością.
Działania PPIS w tym zakresie polegały na sprawdzeniu czy wymienione
w powiadomieniach produkty znajdują się w obrocie w obiektach na terenie powiatu oraz
nadzorowaniu procesu ich wycofywania z rynku.
Najważniejsze z nich dotyczyły następujących produktów:
• suplement diety ,,Brutal anadrol” pochodzący z USA, w którym stwierdzono
wysoki poziom kwasu nikotynowego,
• suplement diety ,,Black Bombs” pochodzący z USA, w którym stwierdzono
obecność niezadeklarowanych substancji, pochodnych fenyletyloaminy, zbliżonych
strukturalnie do amfetaminy,
• łosoś norweski w plastrach oraz galaretka z kurczaka, w których stwierdzono
obecność bakterii Listeria monocytogenes,
• ryż dziki deklarowany jako produkt bezglutenowy, w którym stwierdzono obecność
substancji alergennej glutenu,
24
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
mix przyprawowy ,,Bolinero”, w którym stwierdzono niedeklarowaną obecność
migdałów mogących stanowić zagrożenie dla osób uczulonych na nie,
substancja dodatkowa cytrynian trisodowy (E 331) pochodząca Chin z powodu
wykrycia w niej wysokiego poziomu arsenu,
stek z rekina, w którym stwierdzono przekroczenie najwyższego dopuszczalnego
poziomu rtęci,
owoce żurawiny, morele suszone, rydze marynowane, w których stwierdzono
niedeklarowaną obecność substancji alergennych (siarczynów) oraz kwasu
sorbowego w przypadku moreli,
kubek szklany produkcji chińskiej, w którym stwierdzono przekroczenie
dopuszczalnego poziomu migracji kadmu i ołowiu z obszaru obrzeża,
pieprz czarny mielony pochodzący z Brazylii zanieczyszczony bakteriami
Salmonella,
kasza gryczana prażona z powodu przekroczenia najwyższego dopuszczalnego
poziomu Ochratoksyny A i Zearalenonu,
łyżka kuchenna z Chin, w której stwierdzono migrację pierwszorzędowych amin
aromatycznych,
czajnik elektryczny z Chin, z powodu znaczącej zmiany smaku zagotowanej w nim
wody,
koktajl o smaku czarnej porzeczki z powodu przekroczenia dopuszczalnego
poziomu barwnika czerwieni koszenilowej (E 124),
gruszka odmiany Rocha z Portugalii, z powodu przekroczenia dopuszczalnego
poziomu pozostałości pestycydów (dimetoatu i ometoatu),
preparat ,,Nox Pump” z powodu obecności niedozwolonych do stosowania
w środkach spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego aminokwasów.
Wnioski:
1. Systematycznie poprawia się jakość środków spożywczych o czym świadczy mała
ilość próbek kwestionowanych. Jest to wynikiem poprawy stanu sanitarnotechnicznego placówek, przestrzegania ogólnych zasad higieny w produkcji,
obrocie, transporcie, wdrożenia i funkcjonowania w coraz większej ilości zakładów
systemów kontroli wewnętrznej (GHP, GMP, HACCP), ale także kontroli
zewnętrznej, sprawowanej przez PIS w ramach urzędowej kontroli żywności.
2. Najwięcej problemów występuje w zakładach obrotu żywnością oraz obiektach
ruchomych i tymczasowych. Ruchome punkty gastronomiczne i handlowe z racji
charakteru prowadzonej działalności często mają problemy z przestrzeganiem
wymagań sanitarnych. W przypadku sklepów wynika to z ich różnorodności ( od
dużych marketów po punkty handlu obwoźnego) oraz dużego asortymentu
sprzedawanych produktów. Osoby zatrudnione w zakładach branży spożywczej
bardzo często nie posiadają odpowiednich kwalifikacji, wiedzy na temat
zapewnienia bezpieczeństwa żywności, podstawowych zasad higieny, przepisów
prawa żywnościowego, potencjalnych zagrożeń. Zmiana mentalności tych osób
przebiega powoli ale systematycznie.
3. W 2015 roku wystąpiło zatrucie pokarmowe w Szpitalu Powiatowym
w Radomsku. Z uwagi na to, że szpital znajduje się pod nadzorem PWIS w Łodzi,
a zakład cateringowy dostarczający posiłki do szpitala jest nadzorowany przez
PPIS w Łodzi, rolą PPIS w Radomsku (po otrzymaniu dokumentów od PPIS
w Łodzi) było wprowadzenie danych do Rejestru Ognisk Epidemicznych (ROE).
25
Poza tym na terenie powiatu radomszczańskiego nie było żadnego innego
incydentu żywnościowego, który stanowiłby istotne zagrożenie dla zdrowia i życia
ludzi, zarówno pod względem skali zjawiska jak i rodzaju zagrożenia. Wszystkie
stwierdzone nieprawidłowości można określić mianem typowych, które można
było szybko i skutecznie wyeliminować za pomocą rutynowych procedur
postępowania – co uczyniono.
4. W stosunku do lat ubiegłych struktura zakładów branży spożywczej na terenie
powiatu radomszczańskiego nie uległa istotnym zmianom. Występują niewielkie
wahania ilości obiektów w poszczególnych grupach wynikające z tego, że część
z nich ulega likwidacji ale w ich miejsce powstają nowe. Największa rotacja
występuje w sklepach spożywczych i punktach gastronomicznych.
26
VI. STAN SANITARNY SZKÓŁ I INNYCH PLACÓWEK OŚWIATOWO WYCHOWAWCZYCH
1. Informacje ogólne
W 2015 roku pod bieżącym nadzorem sanitarnym znajdowało się 91 obiektów, w tym:
- niepubliczny żłobek, 21 przedszkoli, 22 szkoły podstawowe, 8 gimnazjów, 24 zespoły
szkół, w tym 5 zespołów szkolno-przedszkolnych, 17 zespołów szkolno-gimnazjalnych,
2 zespoły szkół ponadgimnazjalnych, ponadgimnazjalna szkoła zawodowa, szkoła
muzyczna I°, bursa szkolna, 2 schroniska, 6 placówek wsparcia dziennego (5 świetlic
środowiskowych, klub młodziaka).
Wykreślono z rejestru 1 placówkę:
− Zespół Szkół i Placówek Niepublicznych Przedbórz ul. Częstochowska 54
Wpisano do rejestru 6 placówek:
− Zasadnicza Szkoła Zawodowa Przedbórz ul. Częstochowska 5,
− Zamiejscowy Oddział Niepublicznego Przedszkola „Gumiś” w Przedborzu, Góry
Mokre 94a,
− Ośrodek Kształcenia Zawodowego Radomsko ul. 11 Listopada 2,
− Ośrodek Kształcenia i Biznesu „Sokrates” Radomsko ul. Stara Droga 49,
− Centrum Nauki i Biznesu „Żak” Radomsko Al. Jana Pawła II 3,
− Centrum Nauki i Biznesu „Żak” Radomsko ul. Piłsudskiego 35.
W wyżej wymienionych placówkach przeprowadzono ogółem 127 kontroli, w tym:
− 85 kontroli zgodnie z harmonogramem nadzoru nad obiektami na 2015 r.;
− 10 kontroli sprawdzających wykonanie nałożonych na stronę obowiązków;
− 4 kontrole na wniosek strony w celu wydania opinii;
− 13 kontroli w zakresie wypoczynku zimowego i letniego dzieci i młodzieży;
− 11 kontroli tematycznych na polecenie PWIS w Łodzi;
− 4 kontrole interwencyjne.
Wydano:
6 decyzji administracyjnych, w tym:
− 2 merytoryczne w wyniku stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości;
− 4 płatnicze;
1 upomnienie;
2 postanowienia (opinie dot. wymagań lokalowych).
Nałożono 1 mandat karny.
1. Stan sanitarny przedszkoli, szkół, placówek oświatowo-wychowawczych
W wyniku kontroli w 2 obiektach stwierdzono nieprawidłowości w zakresie stanu
sanitarno-technicznego i w drodze decyzji nałożono obowiązek usunięcia uchybień.
W jednej placówce obowiązki wykonano w terminie, w drugiej termin realizacji nakazów
nie upłynął. Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły złego stanu sanitarno-technicznego
ścian i podłóg w ciągach komunikacyjnych.
W wyniku wykonania nałożonych obowiązków w latach ubiegłych, w 13 obiektach stan
sanitarno-techniczny uległ poprawie. W dwóch szkołach (Zespół Szkolno -Przedszkolny
Dobryszyce, Zespół Szkolno -Gimnazjalny Kodrąb) zakończono generalne remonty
sanitariatów dla uczniów.
Pomieszczenia sanitarno-higieniczne we wszystkich placówkach są skanalizowane, środki
do utrzymania higieny osobistej były dostępne z wyjątkiem 1 szkoły, w której podczas
kontroli stwierdzono braki tych środków oraz niewłaściwy stan czystości i porządku
27
w sanitariatach dla uczniów, w związku z czym zastosowano karanie mandatowe i wydano
stosowne zalecenie pokontrolne. W 5 skontrolowanych obiektach standardy dostępności do
urządzeń sanitarnych nie były zachowane. Bieżąca zimna i ciepła woda dla uczniów
w ciągu całego roku szkolnego była zapewniona.
Pomieszczenia nadzorowanych obiektów są wentylowane, kontrole okresowe przewodów
wentylacyjnych są systematycznie przeprowadzane.
Bezpieczeństwo sanitarne piaskownic
Istotnym elementem zapewnienia bezpieczeństwa dzieciom jest właściwy stan sanitarny
piaskownic znajdujących się na terenach przedszkoli i szkół. W kilku przypadkach
stwierdzono brak odpowiedniego zabezpieczenia przed możliwością zanieczyszczenia
odpadami zwierzęcymi oraz brak wymiany piasku w wyżej wymienionych urządzeniach
przed sezonem i przynajmniej dwa razy w jego trakcie. W związku z powyższym zostały
wydane zalecenia pokontrolne. W stosunku do lat ubiegłych stan sanitarny tych urządzeń
uległ poprawie.
2. Żywienie
Nadzorowane obiekty prowadziły następujące formy żywienia:
− obiady przygotowywane w stołówkach szkolnych i przedszkolnych zapewniało
29 skontrolowanych szkół oraz 13 przedszkoli;
− obiady dostarczane przez firmy cateringowe do 6 szkół, 4 przedszkoli
niepublicznych, 4 przedszkoli publicznych, 1 żłobka;
− tzw. drugie śniadania w postaci kanapek, pieczywa cukierniczego, napoju
zapewnia 12 szkół.
Z ciepłych posiłków przygotowywanych w stołówkach szkolnych lub dostarczanych przez
firmę cateringową korzystało około 36% natomiast 4% korzystało z II śniadań.
43% uczniów korzystało z dofinansowania do wyżywienia w formie obiadów lub tzw.
drugich śniadań, co stanowi około 17,0 % ogólnej liczby uczniów uczęszczających do
szkół. W roku ubiegłym z dofinansowania korzystało około 19,0% ogólnej liczby uczniów
uczęszczających do szkół i przedszkoli na terenie powiatu.
Żadnej formy dożywiania nie prowadziła Publiczna Szkoła Podstawowa w Gorzędowie
gm. Kamieńsk oraz Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Kamieńsku ul. Szkolna 4.
W internacie Centrum Kształcenia Rolniczego Zespołu Szkół w Dobryszycach oraz
w bursie Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Przedborskiej w Przedborzu prowadzone jest
żywienie zbiorowe. Posiłki przygotowywane są na miejscu przez własne bloki
żywieniowe.
W schroniskach w Przedborzu, podobnie jak w roku ubiegłym, wydzielona jest kuchnia
samoobsługowa właściwie wyposażona, gdzie posiłki przygotowywane były we własnym
zakresie.
3. Dostosowanie mebli edukacyjnych do zasad ergonomii
Czynności kontrolne w w/w obszarze wykazały, że w 4 przedszkolach oraz w 7 szkołach
nie wszystkim dzieciom/uczniom zostały zapewnione właściwe stanowiska pracy,
dostosowane do ich wzrostu (Polska Norma PN-EN 1729-1). Mając na uwadze ochronę
zdrowia dzieci i młodzieży przed niekorzystnym wpływem uciążliwości nauczania
i wychowania wydano stosowne zalecenia, które w 3 przypadkach zostały wykonane.
28
4. Ocena planów zajęć dydaktyczno-wychowawczych
W 15 oddziałach (na 341 ocenianych) stwierdzono, że plany zajęć są niezgodne
z zasadami higieny pracy umysłowej. W tych przypadkach PPIS w Radomsku zalecił
podjęcie działań zmierzających do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości
i dostosowania planów zajęć do wymogów zawartych w przepisach. W 1 przypadku
dyrektor poinformował o realizacji zalecenia.
5. Warunki sanitarno-higieniczne dla dzieci 6 letnich w tzw. oddziałach zerowych
w szkołach i przedszkolach
W 8 przedszkolach, 18 szkołach podstawowych oraz w 13 zespołach szkół funkcjonują
oddziały „zerowe”. W większości przypadków brak odpowiedniej infrastruktury do
funkcjonowania tych oddziałów w poniższym zakresie:
− pomieszczenia sanitarne niedostosowane do wysokości dzieci;
− brak wydzielonego placu rekreacyjnego dla młodszych dzieci.
Natomiast coraz więcej wyposażenia tych obiektów (np. meble) posiada odpowiednie
atesty lub certyfikaty.
6. Warunki do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego
Dwie placówki nie posiadają warunków do prowadzenia zajęć w-f tj. żadnej sali do
ćwiczeń i boiska:
− Publiczna Szkoła Podstawowa Kobiele Wielkie.;
− Publiczna Szkoła Podstawowa Brudzice, gm. Lgota Wielka.
W/w placówki korzystają z bazy sportowej innej szkoły oraz gminy, mieszczących się
w innych budynkach.
W 4 szkołach pomimo posiadania możliwości korzystania z infrastruktury do zajęć
wychowania fizycznego warunki do prowadzenia zajęć sportowych nie są wystarczające:
− PSP Gidle – z jednej sali korzystają 2 szkoły;
− PSP Gorzędów, gm. Kamieńsk – posiada tylko boisko;
− PSP Kraszewice, gm. Masłowice – posiada tylko boisko;
− PSP Silniczka, gm. Żytno – posiada bardzo małą zastępczą salkę do ćwiczeń
i boisko.
Na 44 skontrolowane szkoły 26 korzysta z zespołów sportowych z pełnym zapleczem
(tj. magazynki sprzętu sportowego, przebieralnie, natryski, umywalnie, toalety).
W 2 szkołach posiadających natryski są one wykorzystywane tylko po zajęciach
dodatkowych, w 4 wykorzystywane sporadycznie po zajęciach w-f, w 20 obiektach nie są
wykorzystywane.
7. Profilaktyczna opieka zdrowotna
Skontrolowane obiekty zapewniały uczniom opiekę pielęgniarską. Nie wszystkie placówki
posiadają gabinety profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej. Na 44 skontrolowane
szkoły 30 posiada gabinety profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej, 4 szkoły
korzystają z gabinetów wspólnych z inną szkołą w tym samym budynku. Podobnie jak
w latach ubiegłych w dużych szkołach miejskich pielęgniarki są zatrudnione 3-4 razy
w tygodniu natomiast w mniejszych 1 raz w tygodniu lub 1-2 razy w miesiącu.
8. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa (atesty, certyfikaty, znaki bezpieczeństwa)
dla posiadanego wyposażenia
W dalszym ciągu stwierdza się w placówkach wyposażenie (sprzęt, meble edukacyjne itp.)
zakupione w latach 80 i 90-tych nie posiadające wymaganych certyfikatów lub atestów
oraz znaków bezpieczeństwa. Obecnie nabywane wyposażenie posiada wymagane atesty
29
lub certyfikaty. Nowe urządzenia, sprzęty i
sporadycznie.
meble edukacyjne zakupywane są
9. Zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków w placówkach oświatowowychowawczych
Źródłem zaopatrzenia nadzorowanych obiektów w wodę przeznaczoną do spożycia przez
ludzi są urządzenia wodociągowe zbiorowego zaopatrzenia w wodę. Nadzór nad jakością
wody pochodzącej z przedmiotowych wodociągów sprawują organy inspekcji sanitarnej.
Jakość wody w omawianych wodociągach odpowiadała wymaganiom.
Gospodarka odpadami komunalnymi oraz ściekami powstałymi na terenie tych obiektów
była prowadzona zgodnie z przepisami.
10. Ocena wypoczynku dzieci i młodzieży
Wypoczynek zimowy w formie wyjazdowej
W okresie tzw. „ferii zimowych” w roku szkolnym 2014/2015 zorganizowano:
− obóz sportowy
(1 turnus) w całorocznym ośrodku wypoczynkowym –
Agroturystyka Malutkie 31A (w bazie MEN zgłoszone były trzy turnusy, odbył się
tylko jeden).
Wypoczynek letni w formie wyjazdowej
W czasie przerwy wakacyjnej zorganizowano:
− obóz jeździecki (5 turnusów) w całorocznym ośrodku wypoczynkowym –
Agroturystyka Malutkie 31A, gm. Dobryszyce,
− 5 obozów sportowych w Centrum Japońskich Sztuk Walki Dojo Stara Wieś, gm.
Przedbórz.
− kolonię letnią w Szkolnym Schronisku Młodzieżowym w Przedborzu,
− obóz sportowy w obiekcie w Szkolnym Schronisku Młodzieżowym w Przedborzu.
Kontrole warunków wypoczynku dzieci i młodzieży przeprowadzane były wspólnie
z Sekcją Nadzoru Higieny Żywienia i Żywności. Obiekty zostały skontrolowane zarówno
w sezonie zimowym jak i w sezonie letnim. Organizatorzy zapewnili uczestnikom
wypoczynku bezpieczne i higieniczne warunki pobytu.
Uwagi i wnioski :
1. Czynności kontrolne przeprowadzone w zakresie przygotowania szkół do nowego
roku szkolnego wykazały, że prace remontowe i porządkowe były zakończone
przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego. W jednym przypadku w trakcie zajęć
lekcyjnych w roku szkolnym prowadzone były prace remontowe, które były bardzo
uciążliwe i utrudniały naukę – przeprowadzono kontrolę, wystosowano pisma do
organu prowadzącego oraz dyrektora. Dalsze prace remontowe odbywały się
w czasie nieobecności uczniów w obiekcie.
2. W 5% skontrolowanych szkół i 5% przedszkoli standardy dostępności do urządzeń
sanitarnych nie są zachowane. Problem ten dotyczy Gminy Gidle (2 przypadki)
i Masłowice (1przypadek). W 1 przedszkolu sytuacja w powyższym zakresie uległa
poprawie, na skutek mniejszej liczby dzieci uczęszczających do placówki.
Wydawane przez inspektora sanitarnego zalecenia dotyczące dostosowania ilości
misek ustępowych oraz umywalek do liczby dzieci uczęszczających do w/w
placówek nie są realizowane.
3. Pomimo że wszystkie skontrolowane szkoły zapewniają uczniom opiekę
pielęgniarską, nie w każdej placówce zorganizowany został gabinet profilaktyki
zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej. W kilku szkołach pielęgniarce udostępnia
się pomieszczenie zastępcze. Takie rozwiązanie ma miejsce w Gminie Lgota
30
Wielka – 1 przypadek, w Gminie Masłowice – 1 przypadek, w Gminie
Wielgomłyny – 3 przypadki, w Gminie Żytno – 2 przypadki. W wyniku kontroli
stwierdzono, że w dużych szkołach miejskich pielęgniarki są zatrudnione 3-4 razy
w tygodniu, w mniejszych 1-2 razy w miesiącu, natomiast w małych szkołach
wiejskich tylko kilka razy w roku.
4. W 2015 roku z dofinansowania do wyżywienia w formie obiadów lub tzw. drugich
śniadań korzystało około 17% uczniów uczęszczających do placówek oświatowowychowawczych, co stanowi 100% osób, którym taka forma przysługuje.
31
VII. WARUNKI SANITARNO-HIGIENICZNE ŚRODOWISKA PRACY
Do zakresu działania w dziedzinie bieżącego nadzoru sanitarnego należy kontrola
przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne dotyczące
warunków zdrowotnych środowiska pracy.
Nadzorem w 2015 roku objęto 430 zakładów pracy, w tym skontrolowano 50 obiektów.
Ogółem przeprowadzono 120 kontroli, w tym:
− 49 kontroli zgodnie z harmonogramem nadzoru nad obiektami na 2015 r.,
− 56 kontroli sprawdzających wykonanie nałożonych na stronę obowiązków;
− 5 kontroli tematycznych w związku z zamierzeniem dot. e-papierosów;
− 4 kontrole interwencyjnych w związku z powiadomieniem o nieprawidłowościach
w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
− 2 kontrole w związku z występowaniem przekroczeń NDS, NDN czynników
szkodliwych przed wydaniem stosownej decyzji;
− 4 kontrole w ramach nadzoru nad pracami związanymi z usuwaniem wyrobów
zawierających azbest;
Ponadto przeprowadzono:
− 8 postępowań dotyczących chorób zawodowych;
− 4 kontrole w ramach prowadzenia nadzoru nad przestrzeganiem zakazu
wprowadzania do obrotu środków zastępczych.
W 2015 roku wydano ogółem 99 decyzji administracyjnych, w tym:
− 44 merytoryczne (dotyczących nałożonych obowiązków w związku ze
stwierdzonymi nieprawidłowościami, zmieniających termin wykonania nałożonych
na stronę obowiązków, dotyczących obniżenia stężeń i natężeń pyłu, hałasu i drgań
na stanowiskach pracy);
− 30 płatniczych;
− 15 w zakresie nadzoru nad środkami zastępczymi;
− 10 dotyczących chorób zawodowych (5 stwierdzających chorobę zawodową,
5 o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej).
1. Struktura zatrudnienia
Nadzorem objęto 430 zakładów, które zatrudniały 11540 pracowników.
Podobnie jak w latach ubiegłych dominującym pod względem zatrudnienia jest przemysł
meblarski – 15,3 % ogółu zatrudnionych, przy produkcji artykułów spożywczych – 12,4 %
zatrudnionych, przy produkcji urządzeń elektronicznych – 10,6 %, w handlu hurtowym
i detalicznym łącznie 10,2 % oraz przy produkcji metali i metalowych wyrobów gotowych
– 5,4 %.
Największy odsetek stanowią zakłady, gdzie zatrudnionych jest do 9 pracowników tj. 225
zakładów, co stanowi 52 % zakładów objętych nadzorem. 163 zakłady zatrudnia od 10 do
49 pracowników, 37 zakładów zatrudnia powyżej 50 osób, 5 zakładów zatrudnia powyżej
250 osób.
W 50 skontrolowanych zakładach zatrudnionych było ogółem 2144 pracowników,
największy odsetek stanowili pracownicy przemysłu meblarskiego.
32
2. Stan sanitarno-techniczny obiektów
Podczas przeprowadzanych kontroli w 16 zakładach pracy stwierdzono nieprawidłowości
w zakresie stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń produkcyjnych i sanitarnohigienicznych.
W stosunku do tych podmiotów wydano decyzje administracyjne nakazujące usunięcie
stwierdzonych nieprawidłowości w celu poprawy warunków pracy zatrudnionych
pracowników.
Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości:
− niewłaściwy stan sanitarno techniczny pomieszczeń pracy i pomieszczeń higienicznosanitarnych: 11 przypadków (brak wentylacji w pomieszczeniach sanitarnohigienicznych oraz
w pomieszczeniach pracy, nieprawidłowa wysokość
w pomieszczeniu pracy, zły stan techniczny ścian, sufitów i podłóg w halach
produkcyjnych oraz w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych, brak wydzielonych
pomieszczeń higieniczno-sanitarnych dla pracowników, brak dostatecznej ilości szafek
odzieżowych dla pracowników, brak higienicznych warunków do spożywania posiłków
a także przechowywania odzieży pracowników);
− brak aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia
w środowisku pracy: 26 przypadków;
− brak rejestru czynników szkodliwych: 3 przypadki;
− pracodawca nie wskazał czynników szkodliwych dla zdrowia, dla których
przeprowadza się badania środowiskowe: 4 przypadki;
− brak lub nieprawidłowa ocena ryzyka zawodowego z uwzględnieniem narażenia na
czynniki biologiczne występujące w środowisku pracy oraz brak szkoleń dla
pracowników w w/w zakresie: 16 przypadków;
− brak lub nieprawidłowa ocena ryzyka zawodowego z uwzględnieniem narażenia na
czynniki chemiczne oraz brak pomiarów czynnika chemicznego występującego
w środowisku pracy: 3 przypadki;
− przekroczenie stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia do wartości NDS
i NDN: 4 przypadki;
− pracodawca nie opracował i nie wdrożył w życie programu działań organizacyjnotechnicznych zmierzających do ograniczenia narażenia na hałas i drgania mechaniczne:
2 przypadki;
− pracownikom nie udostępniono prawidłowo dobranych środków ochrony
indywidualnej: 2 przypadki;
− pracownicy nie posiadali zaświadczeń lekarskich stwierdzających brak przeciwwskazań
do wykonywania pracy uzyskanych po stwierdzonych przekroczeniach wartości
dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku
pracy: 4 przypadki.
3. Zagrożenia dla zdrowia ludzkiego wynikające ze specyfiki produkcji zakładów
zlokalizowanych na terenie powiatu radomszczańskiego
Podobnie jak w latach ubiegłych około 220 pracowników zatrudnionych w zakładach na
terenie naszego powiatu jest narażona na szkodliwe działanie hałasu występującego
w środowisku pracy.
33
Od wielu lat w trzech zakładach pracy występują przekroczenia najwyższego
dopuszczalnego natężenia poziomu hałasu na stanowiskach pracy. Są to:
− Ball Packaging Europe Radomsko Sp. z o.o. z/s w Warszawie, Radomsko,
ul. Krasickiego 150/152, gdzie w przekroczeniu pracuje 116 osób;
− „Fameg” Sp. z o.o. Radomsko, ul. 11 Listopada 2 - 59 osób,
− „Metalurgia” S.A. Radomsko, ul. Św. Rozalii 10/12 - 25 osób.
Do w/w grupy zakładów dołączyły:
− Zakłady Mięsne Brat-Pol w Wólce Włościańskiej, gdzie w przekroczeniu pracuje
10 osób;
− „recan Organizacja Odzysku” S.A., Radomsko, ul. Krasickiego 173 – 6 osób.
W tych zakładach pracodawcy wprowadzili w życie program działań organizacyjnotechnicznych zmierzających do ograniczenia narażenia na hałas.
Przekroczenia normatywów higienicznych innych czynników szkodliwych dla zdrowia
w środowisku pracy stwierdza się nieregularnie i są one przez pracodawców w krótkim
czasie eliminowane na skutek bieżących działań organizacyjno-technicznych (szczególnie
w zakładach zatrudniających do 10 osób).
W 2015 r. w przekroczeniu normatywów higienicznych pracowało ogółem – 225 osób
w 7 zakładach pracy, co stanowi 2 % zatrudnionych w zakładach objętych ewidencją, w tym:
− w przekroczeniach NDN hałasu – 219 osób;
− w przekroczeniach NDN drgań miejscowych – 2 osoby;
− w przekroczeniach NDS pyłu – 4 osoby;
Odsetek pracujących w przekroczeniach dopuszczalnych wartości czynników szkodliwych
dla zdrowia w stosunku do lat ubiegłych obniżył się. Poprawa warunków pracy dotyczyła
w szczególności zakładu Fameg Sp. z o.o., w którym nastąpiła zmiana parku maszynowego
oraz zmodernizowano system wentylacji na niektórych wydziałach, co spowodowało
obniżenie stężenia pyłu poniżej wartości NDS. Ponadto z uwagi na unowocześnienie procesu
technologicznego i reorganizację stanowisk pracy część pracowników została przeniesiona
na inne stanowiska, gdzie takie przekroczenia nie występowały.
4. Usuwanie wyrobów zawierających azbest
W ramach prowadzenia nadzoru w zakresie przestrzegania przepisów i zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy podczas prac związanych z usuwaniem, zabezpieczaniem
i magazynowaniem wyrobów zawierających azbest przeprowadzono 6 kontroli.
Nieprawidłowości w powyższym zakresie nie stwierdzono. Pracodawcy wykonali
zalecenia wydawane podczas wcześniejszych kontroli.
5. Zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków w zakładach pracy
Około 95% nadzorowanych obiektów jest zaopatrywanych w wodę przeznaczoną do
spożycia z urządzeń wodociągowych zbiorowego zaopatrzenia. W kilku przypadkach
pracodawcy deklarowali, że woda pochodząca z indywidualnych ujęć przeznaczona była
wyłącznie do celów technologicznych (np. „FAMEG” Sp. z o.o. w Radomsku)
a pracownikom zapewnia się wodę do spożycia w opakowaniach jednostkowych. Dla kilku
zakładów źródłem zaopatrzenia w wodę są indywidualne ujęcia wody (np. Okręgowa
Spółdzielnia Mleczarska w Radomsku, Zakład Przetwórstwa Mięsnego Gaik w Niedośpielinie,
czy Zakłady Mięsne BRAT-POL Wólka Włościańska) nadzorowane przez PPIS
w Radomsku. Ponadto 2 zakłady (TADOS Zbigniew Firek Radomsko, Przedsiębiorstwo
Komunikacji Samochodowej w Radomsku) badają próbki wody z własnych ujęć a wyniki
badań przekazują PPIS w Radomsku. Jakość wody odpowiadała obowiązującym normom.
34
Nieczystości płynne pochodzące z nadzorowanych obiektów odprowadzane były do
kanalizacji centralnej (miejskiej, gminnej) lub do zbiorników przeznaczonych do
gromadzenia ścieków.
W części podmiotów funkcjonują tzw. ekologiczne oczyszczalnie przydomowe.
Odpady komunalne gromadzone były w przeznaczonych do tego celu pojemnikach.
W kilku przypadkach stwierdzono nieprawidłowości w prowadzeniu gospodarki odpadami
komunalnymi i ściekami. Wobec powyższego wydawano stosowne zalecenia pokontrolne.
6. Postępowanie w sprawie chorób zawodowych
Inspekcja Sanitarna sprawuje nadzór nad warunkami zdrowotnymi środowiska pracy
w celu wzmocnienia ochrony pracowników przed negatywnym oddziaływaniem
czynników szkodliwych i uciążliwych występujących w środowisku pracy, a zwłaszcza
zapobiegania powstawaniu chorób zawodowych oraz chorób związanych z warunkami
pracy.
Powyższe realizowane jest między innymi poprzez nakładanie na pracodawcę obowiązku
stosowania środków zapobiegających chorobom zawodowym, a w szczególności:
− utrzymywania w stanie stałej sprawności urządzeń ograniczających lub
eliminujących szkodliwe dla zdrowia czynniki środowiska pracy,
− przeprowadzania na własny koszt badań i pomiarów czynników szkodliwych
dla zdrowia,
− rejestrowania i przechowywania wyników tych badań i pomiarów a także
udostępniania wyników badań i pomiarów pracownikom.
W roku 2015 r. prowadzono 8 postępowań dot. otrzymanych zgłoszeń podejrzenia choroby
zawodowej. Wydano 5 decyzji stwierdzających chorobę zawodową (w tym: astma
oskrzelowa, przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane wysiłkiem głosowym
trwającym co najmniej 15 lat, zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków
płucnych, alergiczne kontaktowe zapalenie skóry, przewlekłe choroby obwodowego
układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy: zespół cieśni w obrębie
nadgarstka – po 1 przypadku) oraz 5 decyzji o braku podstaw do stwierdzenia choroby
zawodowej.
W porównaniu do lat ubiegłych odnotowano wzrost liczby stwierdzonych chorób
zawodowych.
7. Środki zastępcze
W ramach zadań ustawowych Państwowa Inspekcja Sanitarna sprawuje nadzór nad
przestrzeganiem zakazu wprowadzania do obrotu środków zastępczych lub nowych
substancji psychoaktywnych.
W 2015 r. skontrolowano trzy firmy wprowadzające do obrotu środki zastępcze lub nowe
substancje psychoaktywne w sklepie przy ulicy Fabianiego w Radomsku. Na podstawie
wyników kontroli PPIS w Radomsku prowadził postępowanie administracyjne w stosunku
do tych podmiotów i w drodze decyzji:
− nakazał wycofanie z obrotu podejrzanych produktów na czas niezbędny do
przeprowadzenia badań mających na celu ustalenie, czy są one środkami
zastępczymi lub nowymi substancjami psychoaktywnymi.
Przeprowadzone przez Narodowy Instytut Leków w Warszawie badania tych produktów,
potwierdziły, że wprowadzane do obrotu produkty zawierają substancje, które spełniały
kryteria ustalone w definicji nowej substancji psychoaktywnej. Takie substancje wykazują
działanie psychoaktywne i mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi.
35
W związku powyższym PPIS w Radomsku w drodze decyzji:
− zakazał wprowadzania do obrotu produktów zawierających nowe substancje
psychoaktywne oraz nakazał ich wycofanie z obrotu i zniszczenie;
− wymierzył 3 kary pieniężne za wprowadzanie do obrotu środków zastępczych lub
nowych substancji psychoaktywnych.
W wyniku prowadzonych działań przez PPIS w Radomsku sklep przy ul. Fabianiego 10
w Radomsku wprowadzający do obrotu środki zastępcze i/lub nowe substancje
psychoaktywne od listopada 2015 r. pozostaje zamknięty.
Podobnie jak w roku ubiegłym współpracowano z organami Policji a także Szpitalem
Powiatowym w Radomsku w zakresie wzajemnego informowania się o podejmowanych
działaniach jak i stwierdzonych przypadkach zatruć spowodowanych zażyciem tzw.
nowych narkotyków.
8. Promocja zdrowia i bezpiecznych warunków pracy
W 2015 r. podejmowano następujące działania:
− w ramach realizacji Ogólnopolskiego Programu Ograniczania Zdrowotnych
Następstw Palenia Tytoniu prowadzono monitoring aktualnej sytuacji w zakresie
realizacji ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów
tytoniowych w zakładach pracy w powiecie radomszczańskim, podczas kontroli
prowadzono dystrybucję materiałów edukacyjno-informacyjnych z zakresu
profilaktyki antytytoniowej, pozostawiano ulotki, plakaty, broszury o tematyce
antynikotynowej a także znaki zakazu palenia w ramach promowania zdrowego
stylu życia w miejscu pracy w związku z kampanią „Miejsce pracy środowiskiem
bez papierosa”;
− w ramach bieżącego nadzoru podczas kontroli informowano przedsiębiorców
o kampanii społecznej „Stres w pracy? Nie, dziękuję!”, mającej na celu
zwiększenie świadomości pracodawców i pracowników na temat stresu i zagrożeń
psychospołecznych w miejscu zatrudnienia. Podczas kontroli udostępniano materiały
edukacyjne oraz broszury informacyjne;
− przeprowadzono akcję profilaktyczno-antytytoniową w zakładzie pracy Frigo
Logistics sp. z o.o. Oddział w Radomsku. Celem przedsięwzięcia było zwrócenie
uwagi na problem palenia tytoniu w miejscu pracy. Działania podejmowane
w ramach akcji obejmowały: pomiar zawartości tlenku węgla dla osób
uzależnionych od nikotyny oraz tzw. biernych palaczy, poradnictwo indywidualne
oraz dystrybucja materiałów informacyjnych dla wszystkich pracowników;
− na stronie internetowej PSSE Radomsko zamieszczono do publicznej wiadomości
informacje o kampanii „Bezpieczeństwo chemikaliów a Twoja Firma”.
Udostępniono materiały, ulotki oraz plakaty dotyczące kampanii. O kampanii
informowano także przedsiębiorców podczas przeprowadzanych kontroli
w zakładach pracy;
− w wybranych zakładach pracy z uwagi na ich specyfikę i warunki pracy
przekazywano podczas bieżących kontroli pracodawcom i specjalistom do spraw
bhp materiały przygotowane przez Instytut Medycyny Pracy w Łodzi dotyczące:
minimalizowania ryzyka uszkodzenia słuchu w miejscu pracy, zapobiegania alergii
zawodowej; profilaktyki chorób zawodowych skóry, profilaktyki boreliozy i innych
chorób przenoszonych przez kleszczce jako chorób zawodowych oraz zapobiegania
zakażeniom krwiopochodnym u personelu medycznego.
36
Uwagi i wnioski
1. Działania kontrolne ukierunkowane były na wyegzekwowanie od pracodawców
poprawy warunków pracy i przyczyniły się do zwiększenia poziomu
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników.
2. W dalszym ciągu nadmierny hałas występujący w środowisku pracy stanowi
zagrożenie dla zdrowia pracowników zatrudnionych na terenie powiatu. Od wielu
lat w trzech zakładach pracy utrzymują się przekroczenia najwyższego
dopuszczalnego natężenia hałasu na stanowiskach pracy. Specyfika produkcji
i zastosowane technologie powodują, iż podejmowane działania w celu obniżenia
poziomu hałasu co najmniej do granic dopuszczalnych, nie przyniosły oczekiwanych
rezultatów.
3. Wyniki prowadzonych kontroli pokazują, że nowo powstałe obiekty spełniają
wymagania prawa budowlanego i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
(szczególnie dotyczy to tzw. strefy inwestycyjnej w Radomsku). W tych zakładach
najczęściej wykorzystywane są lub wdrażane najnowsze technologie.
Na infrastrukturę składają się nowoczesne hale i urządzenia zabezpieczające przed
działaniem czynników szkodliwych oraz nowoczesne zaplecze sanitarno – higieniczne.
4. Warto również zwrócić uwagę na poprawę warunków pracy dla pracowników
zatrudnionych przez tzw. drobnych przedsiębiorców. Ta poprawa wynika
z prowadzonych modernizacji i rozbudowy zakładów powstałych w latach 70 i 80
a także wymiany parku maszynowego spełniającego wymogi bezpieczeństwa.
Prace modernizacyjne są przeprowadzane również w zakładzie FAMEG Spółka
z o.o. w Radomsku, który zatrudnia około 680 pracowników.
5. Co szczególnie istotne, podejmowane przez pracodawców działania techniczno –
organizacyjne, stosowanie środków ochrony indywidualnej oraz profilaktyka
medyczna zapobiegają negatywnym skutkom oddziaływania czynników
szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, a tym samym powstawaniu chorób
zawodowych.
37
VIII. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY
Działalność zapobiegawczego nadzoru sanitarnego ma na celu zapewnienie
właściwego stanu sanitarno – zdrowotnego w realizowanych obiektach, takich jak
placówki ochrony zdrowia, obiekty żywieniowo - żywnościowe, zakłady pracy, oraz
zapewnienie aby obiekty po ich zrealizowaniu nie powodowały zagrożenia i uciążliwości
dla ludzi zamieszkałych i przebywających w ich sąsiedztwie.
Do podstawowych zadań samodzielnego stanowiska pracy ds. zapobiegawczego
nadzoru sanitarnego należy zajmowanie stanowisk w zakresie sanitarno-higienicznym
w sprawach:
- Opiniowania i uzgadniania wniosków w ramach strategicznej oceny
oddziaływania na środowisko. Uzgadnianie zakresu i stopnia szczegółowości informacji
wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko oraz opiniowanie projektu
dokumentu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko.
- Opiniowania i uzgadniania wniosków w ramach oceny oddziaływania
przedsięwzięcia na środowisko. Rozpatrywanie wniosków co do potrzeby
przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku
stwierdzenia takiej potrzeby co do zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na
środowisko oraz uzgadnianie warunków realizacji przedsięwzięć przed wydaniem decyzji
o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia.
W trakcie uzgadniania dokumentacji zwracano uwagę czy planowana inwestycja
po zrealizowaniu zgodnie z przyjętymi w opracowaniu rozwiązaniami technicznymi,
technologicznymi i organizacyjnymi nie będzie oddziaływała negatywnie na środowisko,
a tym samym na zdrowie ludzi.
- Udział w procesie budowlanym realizowanych inwestycji. W trakcie opiniowania
dokumentacji projektowej zwracano uwagę na takie zagadnienia, jak zapewnienie
właściwych warunków sanitarno – zdrowotnych w miejscach pobytu ludzi, a także
odpowiednich warunków pracy osobom zatrudnionym w zakładach pracy.
Biorąc pod uwagę wymagania techniczno – sanitarne stan obiektów budowlanych
oddawanych do użytkowania w większości nie odbiegał od wymogów zawartych
w przepisach. W żadnym rozpatrywanym przypadku nie zgłoszono sprzeciwu wobec
odbioru i dopuszczenia do użytkowania.
Liczba wydanych decyzji, postanowień, opinii przez zapobiegawczy nadzór
sanitarny PSSE w Radomsku w 2015 r.:
- uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych
w prognozie oddziaływania na środowisko,
- 7 uzgodnień w formie pisma;
- projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
- 6 w formie opinii (prognoza oddziaływania na środowisko w ramach
strategicznej oceny oddziaływania na środowisko),
- opinie co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia
na środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby – co do zakresu
raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,
- ogółem 41 pism w tym 12 o konieczności przeprowadzenia oceny
oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko,
- opinie przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,
- ogółem 24, w tym 24 pozytywnych
- uzgodnienie projektów budowlanych,
- w drodze opinii sanitarnych 24, w tym pozytywnie 24,
38
- odbiory,
- w drodze stanowiska 26, w tym pozytywnie 26,
- sprawy różne,
- inne w drodze pisma – 15.
Charakterystyczne największe obiekty oddane do użytku w 2015 r.:
•
•
•
•
•
•
•
Fabryka Union Industries Polska Sp. z o. o. zlokalizowana w miejscowości
Radomsko przy ul. Stolarzy na dz. nr ewid. 5/122, obr. 36,
Zakład Zagospodarowania Odpadów przy składowisku odpadów innych niż
niebezpieczne i obojętne w miejscowości Ruszczyn, dz. nr ewid. 160/1, 160/2,
160/3 161, 162, obr. Ruszczyn,
Zakład produkcji szyb zespolonych i przetwórstwa RA3 w miejscowości
Radomsko, ul. Geodetów 4, dz. nr ewid. 5/48, 5/116, 5/117, 5/38, obr. 36,
Laboratorium analityki medycznej w miejscowości Radomsko przy
ul. Fabianiego 16, na dz. nr ewid. 235/1, 235/2, 214, obr. 18,
Budynek handlowo-usługowy wraz z infrastrukturą techniczną w miejscowości
Pławno przy ul. Gidelskiej 106A na dz. nr ewid. 2020/5, obr. Pławno, gm.
Gidle,
Radomsko przy ul. Orzeszkowej 1A na dz. nr ewid. 135/12,
Żytno przy ul. Marii Konopnickiej 52 na dz. nr ewid. 976/2, 977/2, obr. Żytno.
39
IX. DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE OŚWIATY ZDROWOTNEJ I PROMOCJI
ZDROWIA
Kierunki działań Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia PSSE w Radomsku
w 2015 roku zostały wytyczone w oparciu o założenia Narodowego Programu Zdrowia,
wytyczne WHO, programy o zasięgu ogólnopolskim i wojewódzkim, a także sytuację
epidemiologiczną i potrzeby zdrowotne mieszkańców powiatu radomszczańskiego.
Działalność oświatowo-zdrowotna jest planowana, realizowana i monitorowana zgodnie
z systemem zarządzania, na podstawie standardów pracy i procedur kontroli.
Do zadań zrealizowanych w 2015 r. należało:
•
monitorowanie programów prozdrowotnych o zasięgu ogólnopolskim
i wojewódzkim,
•
prowadzenie kampanii społecznych, medialnych oraz
akcji i imprez
prozdrowotnych,
•
współpraca z instytucjami i organizacjami w zakresie zdrowia publicznego, w tym
z placówkami oświatowo – wychowawczymi, zakładami opieki zdrowotnej,
samorządem lokalnym, stowarzyszeniami i organizacjami pozarządowymi oraz
środkami masowego przekazu,
•
udzielanie porad metodycznych i merytorycznych szkolnym koordynatorom
programów zdrowotnych,
•
przedstawienie oferty programowej realizowanej przez PPIS w Radomsku szkołom
z terenu powiatu,
•
dystrybucja materiałów edukacyjno – informacyjnych do placówek oświatowowychowawczych realizujących działania prozdrowotne,
•
prowadzenie działań edukacyjnych w podległych placówkach oświatowowychowawczych.
W 2015 roku realizowano interwencje programowe i nieprogramowe o zasięgu krajowym
oraz wojewódzkim:
1. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu
•
Czyste powietrze wokół nas (adresaci 5-6-latki, ich rodzice/opiekunowie,
społeczność przedszkolna).
•
Nie pal przy mnie, proszę (adresaci- uczniowie kl. I-III szkół podstawowych, ich
rodzice/opiekunowie, koordynatorzy i realizatorzy działań).
•
Znajdź właściwe rozwiązanie (adresaci-uczniowie gimnazjum, ich rodzice/
opiekunowie, koordynatorzy i realizatorzy).
•
Zadbaj o swoje płuca (adresaci-uczniowie szkół podstawowych, ich rodzice/
opiekunowie, koordynatorzy i realizatorzy).
•
Światowy Dzień bez Tytoniu (adresaci- społeczność lokalna).
•
Światowy Dzień Rzucania Palenia (adresaci- społeczność lokalna)
2. Trzymaj Formę (adresaci – uczniowie klas IV-VI szkół podstawowych i uczniowie
gimnazjum, ich rodzice/opiekunowie, koordynatorzy i realizatorzy, nauczyciele,
dyrektorzy szkół) .
3. Wojewódzka Kampania Profilaktyczna „Dopalaczom mówimy STOP-wybieramy
zdrowie (adresaci - uczniowie gimnazjum, ich rodzice/opiekunowie, koordynatorzy
i realizatorzy, nauczyciele, dyrektorzy szkół).
40
4. Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania od alkoholu, tytoniu i innych
środków psychoaktywnych (adresaci – kobiety w wieku prokreacyjnym 15- 49 lat,
społeczność lokalna)
•
ARS, czyli jak dbać o miłość (adresaci- uczniowie szkół ponadgimnazjalnych,
koordynatorzy/realizatorzy działań ).
•
Kampania Nie pozwól odlecieć swojemu szczęściu
5. Krajowy Program Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS (adresaci:
.
społeczność lokalna)
6. Bezpieczeństwo zdrowotne dzieci, młodzieży i dorosłych w okresie letnim.
Celem było propagowanie prozdrowotnych zachowań wśród dzieci, młodzieży i dorosłych
w okresie letnim. Adresatami były dzieci oraz młodzież przebywająca w placówkach
organizujących wakacyjny wypoczynek a także opiekunowie i rodzice dzieci z placówek
nauczania i wychowania.
7. Obchody Światowego Dnia Zdrowia ( 7 kwietnia )
W 2015r. Światowy Dzień Zdrowia przebiegał pod hasłem „Bezpieczeństwo żywności”.
W 2015 roku profilaktycznymi programami edukacyjnymi objęto 9934 osoby (uczniowie,
rodzice, grono pedagogiczne szkół ).
W ramach realizacji w/w programów profilaktycznych pracownicy oświaty zdrowotnej
i promocji zdrowia przeprowadzili 58 wizytacji w placówkach oświatowo –
wychowawczych.
Podsumowanie
Działalność kontrolna nie jest główną czy jedyną domeną działalności Państwowej
Inspekcji Sanitarnej. Do naszych ustawowych zadań należy pobudzanie aktywności
społecznej do działań na rzecz własnego zdrowia, inicjowanie i wytyczanie kierunków
przedsięwzięć zmierzających do zaznajamiania społeczeństwa z czynnikami szkodliwymi
dla zdrowia, popularyzowanie zasad higieny i racjonalnego odżywiania oraz zapobieganie
chorobom.
Sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego ma na celu ciągłą
poprawę sytuacji sanitarnej w powiecie radomszczańskim.
Stan sanitarny powiatu w 2015 roku ocenia się jako dobry. Nie odnotowano
epidemicznego występowania chorób zakaźnych, nie zwalnia nas to jednak
z prowadzenia aktywnego nadzoru epidemiologicznego oraz działań prowadzonych
ustawicznie i z dużym zaangażowaniem na rzecz promocji zdrowia.
W porównaniu z latami ubiegłymi w wielu obszarach objętych nadzorem odnotowano
poprawę, lecz wiele jeszcze pozostaje do zrobienia.
Mam nadzieję, że w przedstawionym opracowaniu, które jest efektem naszej codziennej
często niedostrzeganej i niedocenianej pracy odnajdą Państwo interesujące zagadnienia
zarówno z punktu widzenia samorządowca jak i mieszkańca powiatu.
41

czytaj tutaj - POWIATOWA STACJA Sanitarno Epidemiologiczna w

Transkrypt

Podobne dokumenty

Oferta Stowarzyszenia „Przywrócić Pamięć”

Znakomicie zakończony karnawał

Młodszy inżynier rozwoju produktu

Mikołajki 2016 - MOPS w Radomsku

Otwarcie Sklepu-Serwisu Radomsko, ul. Reymonta 64