WOS - Przygotowanie do matury - kontrolna lista pytań
Transkrypt
WOS - Przygotowanie do matury - kontrolna lista pytań
Liceum Garczyńskiego w Zbąszyniu WOS - Przygotowanie do matury - kontrolna lista pytań Autor: Admin Zmieniony 31.01.2010. Czy wiem: 1) czym jest socjalizacja, jaki jest jej cel i etapy; 2) czym charakteryzują się poszczególne etapy socjalizacji; 3) jakie mogą być zakłócenia w prawidłowym procesie socjalizacyjnym; 4) jakie instytucje społeczne socjalizują człowieka; 5) jakie role społeczne odgrywam; 6) jakie cechy fizyczne i niefizyczne odróżniają ludzi od zwierząt; 7) jakie są rodzaje potrzeb człowieka; 8) kto jest twórca tzw. piramidy potrzeb człowieka; 9) kto był twórcą stwierdzenia „ człowiek jest istotą społeczną”; 10) jakie wyróżniamy typy więzi społecznych ? Czy rozumiem: 1) dlaczego człowiek jest istotą społeczną; 2) dlaczego socjalizacja pierwotna ma olbrzymi wpływ na dalsze kształtowanie osobowości człowieka; 3) co jest motorem działań człowieka; 4) na czym polega konflikt ról społecznych; 5) na czym polegają postawy konformistyczna i nonkonformistyczna; 6) jakiego typu postawy można określić jako prospołeczne, dlaczego ? Czy rozumiem i potrafię objaśnić pojęcia: Grupa społeczna, socjalizacja, afiliacja, fenotyp, genotyp, więzi społeczne, resocjalizacja, internalizacja Czy wiem: 1) jak definiuje się grupę społeczną; 2) jakie są funkcje grupy społecznej; 3) jakie są kryteria klasyfikacji grup społecznych; 4) jakie są rodzaje grup społecznych ? Czy potrafię: 1) sklasyfikować podaną grupę społeczną biorąc pod uwagę różne kryteria ? Czy wiem: 1) jak definiuje się rodzinę; 2) jakie są funkcje rodziny; 3) jakie są typy rodzin ze względu na władzę w niej sprawowaną; 4) czym różni się rodzina nuklearna od wielkiej; 5) jak definiuje się małżeństwo; 6) jakie skutki prawne niesie ze sobą zawarcie małżeństwa; 7) jaki dokument reguluje relacje między rodzicami, rodzicami a dziećmi; 8) jakie warunki prawne należy spełnić, by zawrzeć małżeństwo; 9) jakie są przeszkody prawne, by zawrzeć małżeństwo; 10) kim są powinowaci, a kim krewni; 11) kim są wstępni, a kim zstępni; 12) jaki wpływ miało podpisanie przez Polskę konkordatu na sposób zawierania małżeństw; 13) jakie są typy małżeństw we współczesnym świecie: - ze względu na liczbę partnerów, - ze względu na płeć ? Czy potrafię: 1) objaśniać poszczególne funkcje rodziny i podawać konkretne ich przykłady; 2) scharakteryzować problemy ( przyczyny, skutki) współczesnych rodzin polskich; 3) zająć stanowisko w sprawie „kryzysu polskiej rodziny” i poprzeć swoją ocenę konkretnymi przykładami; 4) wyjaśnić pojęcie patologii społecznej i podać przykłady; 5) wyjaśnić pojęcie „ bykowe”? Pojęcia: Rodzina, małżeństwo, intercyza, władza rodzicielska, kuratela, adopcja, przysposobienie, pokrewieństwo, powinowactwo, wspólnośc majątkowa, separacja Czy wiem: 1) jak definiuje się naród; 2) jakie czynniki wpływają na ukształtowanie narodu; 3) jak definiuje się mniejszość narodową; 4) w jaki sposób powstają mniejszości narodowe; 5) czym różni się mniejszość etniczna od narodowej; 6) jakie są prawa mniejszości narodowych w Polsce; 7) czym jest tożsamość narodowa; 8) jakie są przejawy tożsamości narodowej; 9) czym są stereotypy i jakie są skutki ich upowszechniania; 10) od kiedy funkcjonują polskie symbole narodowe we współczesnym kształcie ? Czy potrafię: 1) porównać strukturę narodowościową Polski przed II wojną światową i obecnie; 2) podać przyczyny zmian w strukturze narodowościowej Polski; 3) wskazać na mapie Polski obszary, gdzie znajdują się największe skupiska mniejszości narodowych; 4) wskazać na mapie Europy obszary, gdzie mają miejsce konflikty narodowościowe; 5) objaśnić zjawisko separatyzmu narodowościowego i wskazać obszary ich występowania na mapie Europy ; 6) podać i wskazać na mapie duże skupiska Polonii w Europie i poza nią ; 7) określić podstawowe założenia polityki państwa polskiego wobec mniejszości narodowych(etnicznych), podając konkretne przykłady 8) określić polskie symbole narodowe i ich historię; 9) objaśnić słowa polskiego hymnu, odniesienia historyczne w tekście Mazurka Dąbrowskiego 10) podać kilka stereotypów związanych ze stosunkiem Polaków do innych narodowości; 11) podać przykłady polskiego patriotyzmu dawniej i dziś; 12) podać przykłady polskich postaw nacjonalistycznych dawniej i dziś ? Pojęcia: Tożsamość narodowa, patriotyzm, szowinizm, nacjonalizm, kosmopolityzm, ksenofobia, stereotyp, apartheid, rasizm Czy wiem: 1) jak zdefiniować społeczeństwo; 2) czym jest struktura społeczna; 3) jakie są różne ujęcia struktury społecznej ; 4) jakie wyróżnia się elementy struktury społecznej i czym one się charakteryzują; 5) czym jest stratyfikacja; 6) czym jest ruchliwość społeczna i jakie są jej typy; 7) na czym polega proces globalizacji ? Czy potrafię: 1) scharakteryzować historyczne i współczesne formy organizacji społeczeństw; 2) na podstawie opisu podać formę organizacji społeczeństwa; 3) scharakteryzować zjawisko konsumpcjonizmu podając jego skutki; 4) opisać proces McDonaldyzacji ; 5) podawać przykłady różnych typów ruchliwości społecznej; 6) charakteryzować plusy i minusy procesów globalizacyjnych; 7) wskazywać na przejawy procesów globalizacji w Polsce ; 8) objaśnić przyczyny i kierunki procesów migracyjnych Polaków po II wojnie światowej? Pojęcia: Stratyfikacja, status społeczny, klasa społeczna, warstwa społeczna, awans społeczny, degradacja społeczna, migracje, imigrant, emigrant, egalitaryzm, elitaryzm, dychotomia, antyglobalizm, alterglobalizm Czy wiem: 1) co to jest http://www.lozbaszyn.oswiata.org.pl/joomla Kreator PDF Utworzono 3 March, 2017, 12:35 Liceum Garczyńskiego w Zbąszyniu ład społeczny i jakie są jego elementy; 2) czym są wartości społeczne ; 3) czym jest sprawiedliwość i jakie są różne jej objaśnienia; 4) czym są normy społeczne i jakie są ich rodzaje; 5) czym różnią się normy prawne od pozostałych norm społecznych ; 6) jakie funkcje pełnią instytucje społeczne; 7) czym są konflikty społeczne i jakie są ich rodzaje ; 8) jakie są przyczyny konfliktów społecznych; 9) jak nazywa się nauka o wartościach ; 10) jakie SA rodzaje instytucji społecznych i ich funkcje? Czy potrafię: 1) określić postawy prospołeczne; 2) określić czym różni się sprawiedliwość rozdzielcza od wyrównawczej; 3) podawać przykłady różnych norm społecznych; 4) podać różne rodzaje instytucji społecznych i ich przykłady; 5) wyjaśnić, dlaczego zaufanie społeczeństwa do pewnych instytucji władzy (parlament, rząd, Prezydent RP) nie jest duże, a do innych (np. policja, wojsko) wysokie ; 6) objaśnić różne sposoby rozwiązywania konfliktów i różnice między nimi ; 7) scharakteryzować problemy moralne występujące we współczesnych społeczeństwach, wskazując na różne metody ich rozwiązywania, także na sposób ich rozwiązania w Polsce ? Pojęcia: Norma prawna, arbitraż, konsensus, kompromis, mediacja, koncyliacja, negocjacje, eutanazja, aborcja, KARAN, La Strada Czy wiem: 1) jakie nastąpiły zmiany w strukturze społecznej Polski po 1989 r. i z czego wynikały ; 2) jakie nastąpiły zmiany w strukturze wykształcenia Polaków po 1989 r.; 3) jakie istnieją problemy społeczne w Polsce po 1989 r. i jakie są ich skutki; 4) dlaczego rok 1989 jest przełomowym dla zmian w strukturze społeczeństwa polskiego ? Czy potrafię: 1) scharakteryzować strukturę demograficzną polskiego społeczeństwa; 2) podać przyczyny istniejących tendencji w strukturze demograficznej Polski i ich skutki; 3) objaśnić proces starzenia się społeczeństwa, jego przyczyny i skutki; 4) scharakteryzować przyczyny i skutki bezrobocia w Polsce; 5) podać sposoby zwalczania bezrobocia; 6) określić różne przyczyny wzrostu przestępczości w Polsce po 1989 r. ; 7) scharakteryzować różne problemy społeczne w Polsce; 8) wskazać na różne kierunki emigracji Polaków, jej przyczyny i skutki ( społeczne, gospodarcze) ? Pojęcia: Komunizm, socjalizm, totalitaryzm, kapitalizm, demokracja, obrady „Okrągłego Stołu”, patologia społeczna, bezrobotny Czy potrafię: 1) wyjaśnić pojęcie „kultura” i zdefiniować jej typy ; 2) zdefiniować pojęcia „ kontrkultura” i „kultura alternatywna” 3) wyjaśnić proces komercjalizacji kultury i jego skutki ; 4) wymienić i podać najistotniejsze cechy najbardziej charakterystycznych subkultur młodzieżowych; podać ich genezę; 5) wymienić podstawowe filary kultury europejskiej; 6) podawać przykłady wpływu poszczególnych filarów kultury europejskiej na kulturę czasów współczesnych; 7) wskazać przykłady wkładu Polaków w dorobek kultury europejskiej; 8) wyjaśnić pojęcie kultury politycznej i zdefiniować jej typy; 9) podać charakterystyczne cechy kultury politycznej Polaków ? Pojęcia: Kultura masowa, kultura wyższa, europocentryzm, regionalizm, „Mała Ojczyzna”, makiawelizm Czy wiem: 1) czym są ideologia, doktryna i program polityczny; 2) jakie są podstawowe ideologie we współczesnym świecie; 3) w jaki sposób klasyfikuje się ideologie, doktryny polityczne ; 4) czym różni się myśl lewicowa od prawicowej; 5) z jakim ideologiami, doktrynami, ruchami należy połączyć podane postacie: Leon XIII, Fryderyk Engels, John Locke, Michał josunin, Karol Marks, Roman Dmowski, Tony Blair, Karol Monteskiusz, Karl Popper, Edmund Burke, Margaret Thatcher, Mahatma Gandhi, Pierre-Joseph Proudhon, Mao Tse Tung, Eduard Bernstein, Helmut Kohl, Czy potrafię: 1) odróżnić od siebie konserwatystę, liberała, socjaldemokratę i chadeka; 2) wyjaśnić podstawowe cechy myśli anarchistycznej ; 3) wskazać na podstawowe założenia takich ruchów społecznych, jak: feminizm, pacyfizm, agraryzm, ekologizm ; 4) objaśnić współczesne dwie podstawowe koncepcje roli państwa w gospodarce; 5) odróżnić socjaldemokratę od socjalisty ; 6) wymienić podstawowych przedstawicieli poszczególnych ideologii 7) zdefiniować funkcje ideologii ? Pojęcia: Lewica, prawica, centrum, interwencjonizm państwowy, solidaryzm społeczny, polityka reakcyjna, pragmatyzm, państwo – „nocny stróż”, lesseferyzm, konserwatyzm, liberalizm, chadecja, socjaldemokracja, faszyzm Czy wiem: 1) czym jest partia polityczna; 2) jak klasyfikuje się partie polityczne; 3) jakie warunki należy spełnić, aby zarejestrować partię polityczną, gdzie; 4) czym jest system partyjny ; 5) jakie istnieją w Polsce partie polityczne (w sejmie i poza nim); 6) jakie są źródła finansowania partii politycznych ? Czy potrafię: 1) powiązać polskie partie polityczne z określoną doktryną, ideologią; 2) wymienić i scharakteryzować różne systemy partyjne; 3) wskazywać na przykłady funkcjonowania poszczególnych systemów partyjnych we współczesnym świecie; 4) scharakteryzować najważniejsze założenia głównych polskich partii politycznych (PO, PiS, SLD, PSL, LPR, Samoobrona, UP, SDPL., UPR; 5) podać ogólny wynik wyborów parlamentarnych w 2001, 2005, 2007r.; 6) rozpoznać najbardziej znaczących przedstawicieli poszczególnych polskich partii; 7) przedstawić rodowód największych współczesnych polskich partii politycznych ( PO, PiS, SLD, PSL); 8) wymienić w pełnym brzmieniu partie polityczne z okresu PRL i określić istniejący wówczas system partyjny; 9) zająć stanowisko w sprawie różnych koncepcji finansowania w Polsce partii politycznych ? Czy wiem: 1) czym jest demokracja ; 2) jakie są formy demokracji (podać przykłady), podstawowe zasady i wartości ; 3) w jaki sposób obywatele mogą wpływać na http://www.lozbaszyn.oswiata.org.pl/joomla Kreator PDF Utworzono 3 March, 2017, 12:35 Liceum Garczyńskiego w Zbąszyniu władze, uczestniczyć w życiu publicznym; 4) czym są stowarzyszenia i jakie pełnią funkcje; 5) czym różnią się stowarzyszenia rejestrowe od zwykłych ; 6) jakie należy spełnić warunki, aby założyć stowarzyszenie ; 7) jakie są podstawowe cechy ustroju autorytarnego i totalitarnego ; 8) jakie są podstawowe konstytucyjne obowiązki obywateli RP ; 9) co nazywa się „czwartą władzą” i dlaczego; 10) czym jest państwo, jakie są jego cechy i atrybuty; 11) jakie funkcje zewnętrzne i wewnętrzne pełnią współczesne państwa (podawać konkretne przykłady); 12) jak klasyfikować państwa ze względu na: - reżim polityczny, - strukturę terytorialną, - formę rządów, relacje między organami władzy ; 13) na czym polega idea trójpodziału władzy i kto, kiedy ją sformułował ; 14) czym jest legitymizacja władzy i jakie są jej rodzaje; 15) czym charakteryzuje się społeczeństwo obywatelskie; 16) jakie warunki muszą zaistnieć w państwie, aby mogło ukształtować się społeczeństwo obywatelskie ? Czy potrafię: 1) wskazać na elementy demokracji w ustrojach państw w - starożytności, - średniowieczu, - Polsce szlacheckiej, - w czasach oświecenia; 2) opisać wady i zalety demokracji ; 3) wskazywać na mapie państwa europejskie, które są monarchiami, republikami, złożonymi, unitarnymi, demokratyczne i niedemokratyczne ( także poza Europą) 4) zdefiniować, na czym polega system prezydencki, półprezydencki (mieszany), parlamentarny, parlamentarno-gabinetowy, parlamentarno-komitetowy, kanclerski i wskazać na mapie państwa z tymi systemami ; 5) scharakteryzować najczęstsze patologie władzy ( alienacja, centralizacja – różne jej przejawy, oligarchizacja, biurokratyzacja, nepotyzm, brutalizacja, klientelizm, partykularyzm, korupcja). 6) wskazać na przyczyny i skutki moralne, polityczne, gospodarcze korupcji w Polsce; 7) scharakteryzować zagrożenia dla demokracji; 8) wymienić współczesne ośrodki badające opinię publiczną i określić jaką pełnią rolę ; 9) wyjaśnić, w jaki sposób media wpływają na władzę; 10) objaśnić, na czym polega obywatelskie nieposłuszeństwo i kiedy jest stosowane; 11) wskazywać na konkretne przykłady obywatelskiego nieposłuszeństwa ; 12) wymienić i objaśnić najważniejsze teorie dotyczące genezy państw; 13) wymienić głównych teoretyków genezy państw; 14) wyjaśniać, na czym polega demokracja fasadowa; 15) charakteryzować funkcjonowanie ustroju politycznego w: a. USA, b. Niemczech, c. Wiekiej Brytanii, d. Francji, e. Szwajcarii, f. Włoszech ? Pojęcia: Inwigilacja, indoktrynacja, referendum, mass media, suwerenność państwa, suwerenność narodu, unitarność, federacja państw, unia państw, pluralizm polityczny, cenzus wieku ( płci, majątku, domicylu), veto ludowe, inicjatywa ludowa, reżim polityczny, terror, środki przymusu, ochlokracja, polityka, racja stanu, gabinet cieni, egzekutywa, legislatywa, judykatywa, Czerwoni Khmerze, NGO Czy znam: 1) historię polskich konstytucji a. ich daty, b. okoliczności uchwalenia, c. które były oktrojowane; 1) oficjalną nazwę naszego państwa przed i po 1989 r.; 2) datę wprowadzenia dzisiejszej nazwy państwa polskiego ; 3) polskie symbole narodowe; 4) zasady konstytucyjne ustroju RP; 5) pojęcie konstytucji; 6) pojęcie preambuły i jej rolę; 7) najważniejsze organy władzy w państwie, jaki rodzaj władzy sprawują; 8) nazwiska ( i imiona ) dotychczasowych polskich prezydentów w kolejności sprawowania urzędu ; 9) jaka była różnica w sposobie wyboru na urząd Prezydenta RP Wojciecha Jaruzelskiego i Lecha Wałęsy? Czy wiem: 1) na czym polega: a. władza ustawodawcza, b. władza wykonawcza, c. władza sądownicza, 2) jak wybierany jest: a. Sejm i Senat, b. Prezydent RP, c. Rada Ministrów, 3) na czym polega czynne i bierne prawo wyborcze ; 4) kto to jest elektor ; 5) ile osób liczy sejm, senat ; 6) jak nazywa się ustawa regulująca sposób wybierania np. do Sejmu ; 7) jak wygląd budynek Sejmu RP i sala obrad plenarnych; 8) gdzie znajdują się ława rządowa w sali posiedzeń plenarnych sejmu, gdzie miejsce dla Prezydenta RP ; 9) jakie są rola, zadania, kompetencje: a. sejmu, b. senatu, c. prezydenta państwa, d. rządu; 10) czym się różnią wybory sejmu od wyborów do senatu; 11) kto może zgłaszać kandydata na posła(senatora) ; 12) ile trwa kadencja: Prezydenta RP,Sejmu,Senatu,Rady Ministrów, 13) kiedy prezydent-elekt zostaje prezydentem; 14) jakie są formy pracy sejmu ; 15) jak zorganizowany jest sejm(senat); 16) jak uchwalane są ustawy a. kto posiada inicjatywę ustawodawczą, b. jak przebiega praca w sejmie i senacie nad ustawami, c. jaki jest tryb podejmowania decyzji , d. jaka jest rola Prezydenta RP w procesie legislacyjnym, e. kiedy ustawa wchodzi w życie ; 17) jakie są funkcje sejmu; 18) kto to jest Marszałek Senior; 19) czym jest Zgromadzenie Narodowe, kiedy się zbiera; 20) jakie są przypadki, kiedy kadencja sejmu może zostać skrócona; 21) kiedy kadencja sejmu nie może zostać skrócona ; 22) na czym polega szczególny charakter ustawy budżetowej ; 23) jaką większością odrzuca się w sejmie poprawki senatu do ustawy ; 24) jaką większością odrzuca się w sejmie weto prezedenckie do ustawy ; 25) ile dni od uchwalenia ustawy przez sejm ma senat, by ustosunkować się do ustawy sejmowej ; 26) ile dni od uchwalenia ustawy przez sejm ma Prezydent RP, by ustosunkować się do ustawy sejmowej ; 27) co dzieje się, gdy senat nie zajmie się ustawą sejmową w wymaganym terminie ; 28) czym jest immunitet poselski, na czym polega, po co istnieje; 29) jakie są uprawnienia Prezydenta RP; 30) czym są prerogatywy Prezydenta RP; 31) co to jest Rada Gabinetowa, kto i kiedy ją zwołuje 32) jaka jest procedura pozbawienia Prezydenta urzędu; 33) kto i w jakich okolicznościach zastępuje Prezydenta RP ; 34) jaki jest skład Rady Ministrów; 35) jakie istnieją możliwości odwołania rządu; 36) w jaki sposób rząd jest kontrolowany przez sejm; 37) jakiego rodzaju http://www.lozbaszyn.oswiata.org.pl/joomla Kreator PDF Utworzono 3 March, 2017, 12:35 Liceum Garczyńskiego w Zbąszyniu odpowiedzialność ponoszą członkowie rządu, prezydent państwa, przed kim; 38) czy w Polsce obowiązuje procedura impeachmentu ; 39) czym jest administracja państwowa, jak jest rozdzielona; 40) kto jest przedstawicielem rządu w terenie i skąd się bierze ; 41) czym jest samorządność, dlaczego jest rozwijana; 42) jaka jest struktura samorządu terytorialnego w Polsce; 43) od kiedy istnieje obecna struktura administracyjna i samorządowa w Polsce, jak była wcześniej ; 44) co to jest Korpus służby cywilnej i kto sprawuje nad nim nadzór; 45) jakie są zadania: a. gminy , b. powiatu, c. województwa; 46) jakie są organy samorządu terytorialnego ( gminy, powiatu, województwa) i skąd się biorą; 47) które organy samorządu terytorialnego są stanowiącymi, a które wykonawczymi; 48) jakie są źródła dochodów gminy ; 49) czym jest subwencja, a czym dotacja ; 50) jakie organy sprawują wymiar sprawiedliwości w Polsce; 51) jaka jest struktura sądownictwa w Polsce; 52) jakie istnieją wydziały w sądach powszechnych i czym się zajmują; 53) gdzie są umiejscowione w strukturze sądownictwa i czym się zajmują sądy grodzkie; 54) kto powołuje sędziów ; 55) na czym polega niezawisłość sędziowska i w jaki sposób jest gwarantowana ; 56) jakie są organy ochrony prawnej i kontroli prawa 57) jaka jest kadencja TK, TS, RPO, KRRiT i skąd się biorą ; 58) jakie są podstawowe zasady polityki RP wobec religii 59) jakie wyznania religijne istnieją w Polsce. 60) czym jest konkordat; 61) kto był pierwszy polskim RPO ? Czy potrafię: 1) wyjaśnić do jakich wartości odnosi się preambuła konstytucji z 1997 r. ; 2) wyjaśnić, do jakich wydarzeń z historii Polski nawiązuje preambuła ; 3) podać, jakie zmiany zaszły w ustroju politycznym Polski po 1989r. ; a. czym były spowodowane , b. porównać do PRL , 4) podać przemiany gospodarcze, które nastąpiły w Polsce po 1989 r. 5) wyjaśnić, czym był tzw. plan Balcerowicza; 6) scharakteryzować przymiotniki określające demokratyczne wybory ; 7) objaśnić poszczególne funkcje sejmu ; 8) podać różnice między manatem wolnym i imperatywnym (jaki mamy w Polsce ;) 9) wyjaśnić różnice między większością zwykłą, bezwzględną i kwalifikowaną ; 10) wyjaśnić, na czym polega tzw. procedura trzech kroków w procesie tworzenia rządu ; 11) wskazać na różnicę między odpowiedzialnością polityczną a konstytucyjną ; 12) wymienić przykłady prerogatyw Prezydenta RP 13) wymienić przykłady aktu urzędowego Prezydenta RP, który nie wymaga kontrasygnaty ; 14) wyjaśnić, czym różni się ordynacja większościowa od proporcjonalnej ; 15) zająć stanowisko w sprawie zmiany ordynacji wyborczej do polskiego parlamentu; 16) zająć stanowisko w sprawie utrzymania/ zlikwidowania immunitetu poselskiego ; 17) zająć stanowisko w sprawie zastąpienia mandatu wolnego mandatem imperatywnym ; 18) wymienić w kolejności polskich premierów od czasów T. Mazowieckiego ; 19) wymienić stany nadzwyczajne, które można, zgodnie z konstytucją, wprowadzić w Polsce ; 20) podać przykłady zadań własnych gminy, powiatu ; 21) podać przykłady zadań zleconych gminy, powiatu ; 22) wymienić rodzaje powiatów występujących w Polsce i podać różnicę między nimi; 23) podać urzędy związane z administracją zespoloną i niezespoloną ; 24) podać, jakimi sprawami zajmują się sądy powszechne, administracyjne i wojskowe; 25) wyjaśnić pojęcie administracja ; 26) podać krótki rys historyczny polskiego parlamentaryzmu ; 27) wymienić i objaśnić podstawowe zasady sprawowania wymiaru sprawiedliwości 28) określić zadania : a. NIK, b. KRRiT, c. Trybunału Stanu, d. Trybunału Konstytucyjnego, e. RPO, f. prokuratury; 28) udowodnić demokratyczność ustroju RP ; 29) wskazać wady w funkcjonowaniu ustroju RP; 30) podać aktualną strukturę polityczną polskiego parlamentu ; 31) wymieniać daty i tematykę polskich referendów ; 32) scharakteryzować ustrój polityczny PRL; 33) podawać nazwy zasad konstytucyjnych ustroju RP na podstawie odpowiednich artykułów z I rozdziału Konstytucji RP ; 34) wyjaśnić, jaką rolę w transformacji ustrojowej Polski odegrał a. Lech Wałęsa, b. NSZZ Solidarność, c. Okrągły Stół, 35) wymienić kryzysy społeczno-polityczne w Polsce Ludowej ( 1956,1968, 1970, 1976, 1980, 1981) oraz podać ich przyczyny i skutki ; 36) rozwinąć skrót WRON objaśnić tę nazwę; 37) podać nazwy polskich organizacji opozycyjnych z lat 70 i 80 XX wieki; 38) podać przykłady z najnowszej historii Polski przypadków skrócenia kadencji Sejmu RP; 39) wyjaśnić 40) wymienić i wskazać na mapie wszystkie województwa ? Pojęcia: Konstytucja, ustawa, rozporządzenie, preambuła, oktrojowanie, promulgowanie, elektorat, expose, kworum, ratyfikacja, vacatio legis, Konwent Seniorów, komisja sejmowa, komisja śledcza, kontrasygnata, ombudsman, impeachment, resort, wotum zaufania, wotum nieufności, konstruktywne wotum nieufności, weto kieszonkowe, interpelacja poselska, zapytanie poselskie, absolutorium, budżet państwa, deficyt budżetowy, immunitet poselski, minister bez teki, ordynacja wyborcza, skarga konstytucyjna, PZPR, NSZZ Solidarność, ZSL, SD, Invocatio Dei, CBA, CBŚ, ABW, proces lustracyjny, rzecznik interesu publicznego, ZOMO, MO ORMO, Czy znam: 1) podstawowe prawa człowieka ;. 2) różnicę między prawami a wolnościami człowieka; 3) granicę z korzystania z praw człowieka; 4) klasyfikację praw człowieka ( generacje, rodzaje, prawa pozytywne, negatywne); 5) wartości, na jakich opierają się prawa człowieka; 6) podstawowe dokumenty ( nazwy i daty) określające prawa człowieka po II wojnie światowej; 7) publikatory aktów prawnych 8) hierarchię aktów prawnych w Polsce ; 9) starożytny rzymski symbol sprawiedliwości i jego atrybuty ( co oznaczają) ? Czy wiem: 1) w jaki sposób można bronić swoich praw w kraju ; 2) czym jest prawo ( w ujęciu przedmiotowym i podmiotowym), norma prawna, przepis prawny; 3) czym różni się prawo naturalne od stanowionego ; 4) z czego składa się http://www.lozbaszyn.oswiata.org.pl/joomla Kreator PDF Utworzono 3 March, 2017, 12:35 Liceum Garczyńskiego w Zbąszyniu norma prawna; 5) czym jest przepis prawny a czym norma prawna; 6) jakie są gałęzie i rodzaje prawa ; 7) jakie sprawy są rozstrzygane przed poszczególnymi sądami ( np. karnym, pracy, itp.); 8) na czym polega apelacja, kasacja; 9) jakie są źródła prawa w Polsce; 10) które organy władzy wydają akty prawne ( jakie;) ; 11) jakie funkcje pełni prawo; 12) jakie są rodziny prawa ( podział ze względu na sposób jego ustanawiania) ; 13) gdzie są publikowane akty prawne; 14) od którego roku życia człowiek posiada: a. pełną zdolność do czynności prawnych, b. ograniczoną zdolność do czynności prawnych, c. zdolność prawną; 15) jak klasyfikujemy przestępstwa ze względu na: a. wysokość kary, b. rodzaj winy, c. sposób ścigania; 15) czym jest system penitencjarny ; 16) jakie są kary, a jakie środki karne przewidziane w Kodeksie Karnym ; 17) objaśnić cechy praw człowieka ; 18) wymienić polskie i inne dokumenty w historii, w których odnoszono się do ochrony praw człowieka ( w starożytności, średniowieczu, renesansie, oświeceniu) 19) od którego roku życia ponosi się odpowiedzialność karną na podstawie przepisów Kodeksu karnego? 20) jaki jest minimalny wiek, od którego, w pewnych przypadkach , obywatel polski ponosi odpowiedzialność na podstawie Kodeksu karnego ? Czy potrafię: 1) wskazać gdzie, w jaki sposób, w jakich sytuacjach łamane są prawa człowieka na świecie; 2) wymienić pozarządowe organizacje międzynarodowe, które bronią praw człowieka i podać sposoby, w jaki to robią ; 3) scharakteryzować system ochrony praw człowieka związany z a. ONZ, b. Radą Europy, c. Unią Europejską; 4) wskazać na przykładzie konkretnej normy prawnej jej części składowe (hipotezę, dyspozycję, sankcję) ; 5) scharakteryzować rodziny prawa (ze względu na sposób stanowienia) ; 6) podać różnice między procesem karnym a cywilnym; 7) wyjaśnić pojęcie praworządność, państwo prawa ; 8) scharakteryzować cechy dobrego prawa; 9) podać działy prawa cywilnego ; 10) podać rodzaje prawa rzeczowego; 11) podać formy prawa spadkowego; 12) wyjaśnić, w jaki sposób realizowany jest w Polsce udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości; 13) klasyfikować podane prawa i wolności człowieka do właściwej generacji ; 14) opisać ( i podać przykłady), jakie są rodzaje norm prawnych ze względu na określenie sposobu zachowania człowieka; 15) podać argumenty za lub przeciw zaostrzaniu kar w polskim wymiarze sprawiedliwości 16) wyrazić swoje zdanie nt. kary śmierci ? Pojęcia Prawo, Dziennik Ustaw, Monitor Polski, wojewódzki dziennik urzędowy, Dziennik urzędowy ministra, norma prawna, lex retro non agit, ignorantia iuris nocet, przepis prawny, sankcja karna, zbrodnia, występek, przestępstwo, kodeks prawa, ławnik, prawo precedensowe, oskarżony, domniemanie niewinności, instancyjność postępowania, powód, pozwany, lustracja, Czy potrafię: 1) opisać przemiany polityczne, które zaszły w Europie Środkowej i Wschodniej w latach 80. i 90. XX w.; 2) wyjaśnić pojęcia ład jałtański, żelazna kurtyna, RWPG, Układ Warszawski, aksamitna rewolucja, Jesień narodów, mur berliński; 3) wymienić kraje w Europie należące do bloku państw socjalistycznych (bloku komunistycznego); 4) wymienić socjalistyczne kraje poza Europą ; 5) podać rok rozpadu ZSRR; 6) podać rok, w którym zburzono mur berliński; 7) podać rok zjednoczenia Niemiec; 8) wskazać na mapie Europy nowopowstałe państwa pod koniec XX w.; 9) wskazać na mapie Europy państwa, które rozpadły się pod koniec XX w. ; 10) mottem jakiej organizacji jest hasło Jedność wśród różnorodności 11) wskazać na zmiany, jakie zaszły w polskiej polityce zagranicznej po 1989 r.; 12) określić polską rację stanu na arenie międzynarodowej; 13) wymienić i wskazać na mapie wszystkich sąsiadów Polski; 14) określić przyczyny integracji europejskiej; 15) określić, o czym mówiła tzw. Deklaracja Schumana; 16) podawać etapy poszerzania o kolejne państwa wspólnot europejskich ( później UE) wraz z datami, a także pokazywać na mapie; 17) podawać najważniejsze wydarzenia z historii integracji europejskiej ( z datami); 18) wymienić tzw. Ojców UE; 19) wymienić tzw. kryteria kopenhaskie ( czym były); 20) podać najważniejsze momenty na drodze Polski do UE ( z datami); 21) wyjaśnić, dlaczego o wejściu Polski do UE można było myśleć dopiero po 1989 r.; 22) wyjaśnić, na czym polegały negocjacje Polski z UE przed akcesją; 23) w jakich obszarach pojawiały się największe trudności w negocjacjach dotyczących przystąpienia Polski do UE ; 24) wymienić polskie partie – euroentuzjastyczne i eurosceptyczne; 25) wymienić i objaśnić swobody wolnego rynku w UE; 26) opisać trzy filary UE; 27) wymienić i wskazać na mapie państwa, które nie znajdują się w strefie euro; 28) podawać korzyści i ewentualne zagrożenia wynikające z wejścia Polski do UE; 29) wymienić podstawowe instytucje UE i ich zadania ; 30) podać polskiego komisarza w UE; 31) wyjaśnić, na czym polega zasada subsydiarności; 32) wyjaśnić, co oznaczało stwierdzenie „Nicea albo śmierć” ( kto je wypowiedział); 33) wymienić symbole UE; 34) wyjaśnić znaczenie traktatu z Maastricht; 35) wyjaśnić, jakie skutki (pozytywne i negatywne) ma wejście Polski do układu z Schengen; 36) wymienić państwa obecnie kandydujące do UE ? Czy wiem: 1. kiedy powstała ONZ; 2. jakie cele wyznaczyła sobie ONZ, jakie są obszary jej działalności; 3. jak nazywała się organizacja – poprzedniczka ONZ; 4. jakie są organy ONZ; 5. jak skonstruowana jest Rada Bezpieczeństwa ONZ; 6. czym zajmują się organizacje wyspecjalizowane ONZ : a. MFW (IMF) b. WHO c. WTO d. FAO e. UNESCO f. UNICEF g. ILO (MOP) h. IBRD 7. gdzie znajdują się misje wojskowe ONZ; 8. w jakich misjach wojskowych ONZ uczestniczy(ła) Polska; 9. kto jest obecnie sekretarzem generalnym ONZ, kto był jego poprzednikiem; 10. kiedy powstała Rada Europy; 11. jakie są cele Rady Europy; 12. który z krajów http://www.lozbaszyn.oswiata.org.pl/joomla Kreator PDF Utworzono 3 March, 2017, 12:35 Liceum Garczyńskiego w Zbąszyniu europejskich nie należy do Rady Europy; 13. czym jest NATO, jakie ma cele i od kiedy istnieje; 14. jakie państwa należą do NATO ( także pozaeuropejskie) 15. od kiedy Polska należy do a. Rady Europy b. NATO c. UE 16. czym jest OBWE, jakie ma cele; 17. czym jest i jakie ma cele: a. EFTA b. UA ( wcześniej OJA) c. OPA d. NAFTA e. OPEC f. ASEAN g. WNP h. Rada Państw Morza Bałtyckiego i. Rada Nordycka j. Grupa Wyszehradzka k. Trójkąt Weimarski l. Unia Zachodnioeuropejska m. Inicjatywa Środkowoeuropejska ? Czy potrafię: 1. scharakteryzować największe zagrożenia polityczne, społeczne, biologiczne, ekologiczne współczesnego świata (przyczyny, skutki, próby rozwiązania); 2. określić, czym jest G20, G-7; 3. wyjaśnić pojęcia kraje Trzeciego Świata, bogata Północ biedne Południe; 4. określić miejsca, gdzie w Europie nasilone są konflikty etniczne, narodowościowe; 5. określić, na czym polegają dążenia separatystyczne i gdzie występują w Europie 6. podać miejsca największych zamachów terrorystycznych w XXI w.; 7. scharakteryzować zjawisko terroryzmu; 8. wskazać na różnicę między terroryzmem a terrorem; 9. podać nazwy najbardziej znanych organizacji terrorystycznych i miejsca, gdzie działają; 10. wyjaśnić pojęcia Intifada, Pomarańczowa Rewolucja, Pustynna Burza; 11. krótko wyjaśnić jakie są przyczyny konfliktów ( wskazując na mapie odpowiednie obszary) a. izraelsko-palestyńskiego b. pakistańsko-indyjskiego c. albańsko-serbskiego d. grecko-tureckiego e. amerykańsko-irackiego f. amerykańsko-afgański g. sudański (Darfur) h. w Rwandzie i. rosyjsko-gruziński j. Falklandy ? Czy wiem jaką rolę w historii odegrali: Ronald ReaganMichaił GorbaczowOsama Bin LadenHelmut KohlWłodzimierz LeninMao Tse TungBorys JelcynWładimir PutinVaclav HavelCharles de GaulleMartin Luter KingMahatma GandhiAjatollah ChomeiniMenachem BeginJaser ArafatMargaret ThatcherJózef StalinKim Ir SenLady Diana SpencerMuammar al-KaddafiMatka TeresaLeonid BreżniewWilli BrandtKonrad AdenauerAlcide de GasperiJean Monnet ? Z czym należy połączyć poniższe postacie: Herbert Spencer, Karol Marks, Marek Kotański Czy potrafię napisać list do określonych władz (np. burmistrza, starosty, rady gminy, Prezydenta RP, Sejmu RP, papieża) lub do redakcji gazety zachowując określoną tytulaturę? Czy znam wszystkie elementy, jakie powinien zawierać list i gdzie powinny się one znajdować? Czy znam zasady pisania rozprawki ? Czy potrafię wyrażać swoją opinię ? Czy wiem, jakie należy stosować zwroty perswazyjne w dyskusji, w przekonywaniu innych do swoich racji ? Czy potrafię odróżniać fakt od opinii ? Czy potrafię formułować argumenty dla poparcia własnego stanowiska? http://www.lozbaszyn.oswiata.org.pl/joomla Kreator PDF Utworzono 3 March, 2017, 12:35