Streszczenie - Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska

Archives of Waste Management
Archiwum Gospodarki Odpadami
and Environmental Protection
http://ago.helion.pl
ISSN 1733-4381, Vol. 4 (2006), p-69-78
System OPO - odpady pracują na odpady
Pilawski M., Pabjan. Z., Bartczak M.
ul. Zamkowa 1, 41-803 Zabrze
tel.(32) 271-00-41, fax (32) 271-08-09
e-mail: [email protected]
Streszczenie
Problematyka paliw z odpadów doczekała się wielu opracowań. Opracowano zarówno
paliwa z wyodrębnionych rodzajowo grup odpadów jak i paliwa z odpadów zmieszanych.
Opracowano także technologię wytwarzania wodoru z odpadów komunalnych i niektórych
przemysłowych.
Poziom opracowań teoretycznych w tym zakresie stoi jakby w sprzeczności z poziomem
praktycznego wykorzystania paliw z odpadów w praktyce. Dlatego też postanowiono
opracować taki system kolejnego przetwarzania wyodrębnionych grup odpadów, w którym
uzyskane paliwa wykorzystane są do przetwarzania następnych grup odpadów tak, że w
ciągu technologicznym w konsekwencji prowadzi to do układu „samolikwidacji” odpadów
komunalnych.
Na zewnątrz w tym układzie sprzedawane są tylko nadwyżki uzyskanej energii lub
nadwyżki paliw.
W realizacjach praktycznych można zbudować różne Systemy OPO wychodząc z danej
technologii początkowej.
W referacie przedstawiono taki System OPO, w którym przetwarzaniu na paliwa
poddawane są najpierw odpadowe tworzywa sztuczne poliolefinowe, a uzyskane z nich
paliwo służy do przetwarzania innych grup odpadów - również w kierunku wytwarzania
kolejnego rodzaju paliwa, itd.
Biorąc pod uwagę trudności w zbyciu paliw pochodzenia komunalnego lub energii z nich
uzyskanej zaproponowany System OPO wydaje się być optymalny w obecnych warunkach
legislacyjnych.
70
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, vol. 4(2006)
Abstract
WWW system - Waste works on waste system
Waste transformation system works as a system of alternative fuels production. One can
use that alternative fuels to transformation of other kinds of wastes. In technological line is
created idea : „ WWW System - Waste Works on Waste System „.In consistency WWW
System works as a „ all waste liquidation system”. In the paper is described one of possible
of WWW System with tires transformation process into gas fuel using to transformation of
waste plastic materials into liquid fuel components, etc. Excess of fuel or energy production
is sold on the market.
1.Wstęp
Problematyka paliw z odpadów doczekała się wielu opracowań. Opracowano zarówno
paliwa z wyodrębnionych rodzajowo grup odpadów [1] jak i paliwa z odpadów
zmieszanych [2]. Opracowano także technologię wytwarzania wodoru z odpadów
komunalnych i niektórych przemysłowych [3].
Poziom opracowań teoretycznych w tym zakresie stoi jakby w sprzeczności z poziomem
praktycznego wykorzystania paliw z odpadów w praktyce. Dlatego też postanowiono
opracować taki system kolejnego przetwarzania wyodrębnionych grup odpadów, w którym
uzyskane paliwa wykorzystane są do przetwarzania następnych grup odpadów tak, że w
ciągu technologicznym prowadzi to do powstania Systemu Technologicznego, w którym
„Odpady Pracują na Odpady”, co w konsekwencji prowadzi do układów
„samolikwidacji” odpadów komunalnych. Na zewnątrz w tym układzie sprzedawane są
tylko nadwyżki uzyskanej energii lub nadwyżki wytworzonych paliw. W realizacjach
praktycznych można zbudować różne Systemy OPO wychodząc z danej technologii
początkowej.
W referacie przedstawiono taki System OPO, w którym przetwarzaniu na paliwa
poddawane są najpierw odpadowe tworzywa sztuczne poliolefinowe, a uzyskane z nich
paliwo służy do przetwarzania innych grup odpadów - również w kierunku wytwarzania
kolejnego rodzaju paliwa, itd.
2. Własności paliwowe odpadów komunalnych
Niektóre grupy rodzajowe odpadów komunalnych mają swoją wartość opałową i w
technologiach przetwarzania ich na paliwa alternatywne reprezentują sobą różny potencjał
energetyczny. Wartość opałowa i potencjał energetyczny odpadów komunalnych surowych
zmieszanych w tym przypadku reprezentowane są przez: frakcję biologiczną, odpady
tworzyw sztucznych poliolefinowych, odpady gumowe, papier nietechnologiczny (inny niż
makulatura i kartony), oraz inne odpady palne. W technologii OPO palne składniki
odpadów komunalnych nie są spalane w urządzeniu typu „spalarnia”. Są one natomiast
przetwarzane w ekologiczne paliwa gazowe, ciekłe i stałe, które mogą zostać wykorzystane
do produkcji energii wewnątrz i na potrzeby Systemu, co stanowi jego istotę, bądź
wytworzona z nich energia mogą być przedmiotem sprzedaży na zewnątrz.
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, vol. 2(2005)
71
3. Przetwarzanie wybranych grup odpadów komunalnych na paliwa
3.1 Przetwarzanie biomasy składowiskowej na biopaliwo stałe
W proponowanym Systemie OPO wydzielone z odpadów komunalnych odpady
bioorganiczne podlegają osuszeniu, a osuszone traktowane są jako biomasa, która należy do
odnawialnych źródeł energii – biopaliwa.
Narzędziem do produkcji biopaliwa w postaci suchej biomasy może być prosty układ
suszarki ciekłometalicznej.
Podstawowym elementem suszarki ciekłometalicznej jest kuweta z uformowanym lejem
zasypowym. Poprzez lej zasypowy do kuwety wprowadza się wilgotny osad ściekowy lub
wilgotną frakcję biologiczną wydzieloną z odpadów komunalnych. Kuweta jest wypełniona
stopem ciekłometalicznym o tak dobranej temperaturze topnienia, że jest ona wyższa od
temperatury parowania wody, a niższa od temperatury odgazowania biomasy. Na poziomie
lustra cieczy ciekłometalicznej umocowana jest oś ślimacznicy. Powierzchnie robocze
ślimacznicy dodatkowo połączone są ze sobą cienkimi blaszkami tworzącymi łopatki.
Obracająca się ślimacznica warstwę wilgotnej biomasy o grubości równej promieniowi
ślimacznicy przesuwa od strony leja zasypowego w kierunku otworu wylotowego. Połowa
objętości ślimacznicy jest cały czas zanurzona w ciekłym metalu przenosząc ciepło od
palnika gazowego (olejowego) do osuszonej biomasy. Dodatkowo wilgotna biomasa
łopatkami ślimacznicy jest mieszana z ciekłym metalem powodując odparowanie z niej
wilgoci. Odparowana z wilgotnych osadów ściekowych para wodna uchodzi do otoczenia
poprzez otwory w pokrywie kuwety. Wstępnie osuszona biomasa, np. w postaci wstępnie
osuszonej biomasy lub osuszonych osadów ściekowych, przesypuje się grawitacyjnie na
rynnę spustową, po której przemieszczając się do zbiornika magazynowego jest dosuszana
spalinami emitowanymi przez palnik.
Warstwa ciekłego metalu zapewnia równomierny rozkład pożądanej temperatury w
suszarce i powoduje, że suszony materiał nie przywiera do ścian suszarki. Wydajność
suszarki reguluje się w prosty sposób poprzez zmianę prędkości obrotowej ślimacznicy.
W szczególnym przypadku palnikiem gazowym w suszarce może być palnik stanowiący
integralną część gazyfikatora biomasy – wyprodukowanego w ten sposób biopaliwa.
Stopień uwodnienia wilgotnej biomasy surowej wynosi zwykle 60%, czyli 350 kg
surowych bioodpadów składowiskowych, która zawiera 210 kg wody i 140 kg s. m. (suchej
masy), natomiast po wysuszeniu biomasy wilgotnej do biomasy o wilgotności 10%
uzyskuje się biopaliwo w ilości ok. 150 kg. Przyjmując. że suszarka odpadów
bioorganicznych pracuje równomiernie przez jedną godzinę, określona zostaje jej
wydajność:
•
od strony wejścia: 350 kg/h odpadów bioorganicznych
•
od strony wyjścia: 150 kg/h biopaliwa o wilgotności 10%
•
odparowanie wody: 200 kg/h.
72
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, vol. 4(2006)
Przyjmując wartość opałową biopaliwa równą 12,6 MJ/kg (3,5 KWh/kg) otrzymuje się jego
potencjał energetyczny brutto równy 490 kWh.
Do osuszenia 1 Mg wilgotnej biomasy (odpadów bioorganicznych) wymagana jest energia
0,5 MWh/Mg. A zatem dla osuszania 350 kg/h wilgotnej biomasy zapotrzebowanie na
energię wyniesie 175 kWh/h. Aby wyprodukować taką ilość energii należy zużyć 50 kg/h
biopaliwa.
Układ suszarki pracuje w ten sposób, że w skali godziny pobiera ona na własne potrzeby
energetyczne 50 kg biopaliwa z ogólnej ilości wyprodukowanego biopaliwa 150 kg.
Produkcja brutto biopaliwa w ilości 150 kg/h redukuje się zatem do ilości netto 100 kg/h.
Na skutek zużycia własnego biopaliwa w ilości 32% jego potencjał energetyczny brutto
szacowany na 490 kWh zmniejsza się do 68% tej wartości, tj. wartości potencjału
energetycznego netto 333 kWh.
W pracy suszarki ciekłometalicznej realizowana jest idea: Odpady Pracują na Odpady”.
Wyprodukowanym biopaliwem można zasilać kocioł cieplny o mocy 250 – 300 kW..
Biopaliwo można współspalać z węglem w kotłowniach węglowych [5], wykorzystać do
suszenia osadów ściekowych [6] lub wytworzone ciepło wykorzystać do własnych
procesów technologicznych.
3.2. Przetwarzanie odpadowych wyrobów gumowych na paliwo gazowe
Najczęściej występujące odpady gumowe to zużyte opony samochodowe. W Polsce
zgromadzonych jest na specjalnych składowiskach około 4,0 mln Mg zużytych opon
samochodowych. Pomimo istnienia wielu technologii utylizacji gumy odpadowej i
doświadczeń w tym zakresie, problem zagospodarowania odpadów gumowych nie został
dotychczas rozwiązany na skalę globalną.
Największe nadzieje związane z zagospodarowaniem odpadów gumowych wiąże się z
gazyfikacją gumy i odzyskaniem przy tym dużych ilości energii. Gazyfikacja gumy jest
termicznym procesem rozkładu gumy na gaz (pyroliza) mający cechy ekologicznego gazu
opałowego i pozostałości stałe, w ilości 5-10% wagowo. Z jednej Mg odpadów gumowych,
zwłaszcza w postaci opon samochodowych, można odzyskać 8 000 kWh/1 Mg, czyli o
około 20% energii więcej niż z węgla. Zatem walory energetyczne odpadów gumowych
upoważniają do komercyjnego ich wykorzystania.
W wyniku suchej destylacji opon samochodowych (pirolizy), przebiegającej w
temperaturze 250-300°C w warunkach ograniczonego dostępu tlenu atmosferycznego,
następuje wydzielenie gazu mającego cechy gazu opałowego. Proces transformacji
odpadów gumowych na gaz opałowy przebiega w specjalnej konstrukcji gazyfikatorach. Na
świecie rozpowszechnione są gazyfikatory produkcji japońskiej SASAHARA.
Od 1974r. zainstalowanych zostało ponad 500 tego typu urządzeń, głównie w Japonii,
USA, Kanadzie i Włoszech. W pełni zostały potwierdzone ich walory ekologiczne,
techniczne i ekonomiczne.
73
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, vol. 2(2005)
Paliwo „gumowe” często porównuje się z paliwem stałym w postaci węgla kamiennego,
zarówno w zakresie jego kaloryczności i jego oddziaływania na środowisko.
Porównania te wypadają na korzyść paliw „gumowych”.
Tabela. 1. Chemiczny skład paliwa „gumowego” i węgla wg Kirsch, Zement Calk Gips
9/12
Węgiel
opony
min.
max.
średnio
mg/kg
Kadm Cd
mg/kg
0,1
10
8
Ołów Pb
11
270
70
Cynk Zn
16
220
16 000*
Siarka S
0,5%
2,1%
1,3 – 2,2%
* w postaci nieszkodliwego tlenku ZnO.
Według danych technicznych podanych przez producenta potwierdzonych przez analizy
wykonane przez firmę szwajcarską [7] i włoską [8], przy pracy ciągłej urządzeń Sasahara,
w warunkach emisji spalin w ilości 700 Nm3/h o temperaturze 423 K, zarejestrowano
podstawowe parametry emisji zanieczyszczeń.
Tabela. 2. Emisja zanieczyszczeń
Rodzaj zanieczyszczenia
mg/s
kg/h
Mg/rok
Pył całkowity (zawieszony)
19,4
0,070
0,418
Ditlenek azotu
29,7
0,107
0,639
Tlenek węgla
19,4
0,070
0,418
Ditlenek siarki
19,4
0,070
0,418
Węglowodory aromatyczne
0,02
0,00007
0,0004
Cyjanki
0,02
0,00007
0,0004
W dalszych rozważaniach dotyczących zagadnień ochrony środowiska pomija się
zanieczyszczenia metaliczne jako pomijalnie małe.
Po zgazyfikowaniu opon powstaje popiół, którego ilość wynosi około 5% msay wsadu,
czyli około 50 kg popiołu na każdą Mg opon. Popiół ten zalicza się do odpadów
specjalnych, ale nie toksycznych i nie szkodliwych. Ze względu na dużą zawartość cynku w
popiele, występującego w postaci tlenku cynku (do 80% zawartości popiołu), może on być
traktowany jako surowiec wtórny i poddawany procesowi odzyskiwania cynku
74
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, vol. 4(2006)
metalicznego. Może też być on składowany na składowisku odpadów, gdyż cynk nie ulega
wymywaniu z tlenków.
W palenisku, oprócz popiołu, pozostaje także złom stalowy (stal manganowa) w ilości
około 6% masy opon.
Praca gazyfikatora gumy Sasahara jest całkowicie bezpyłowa i bezwonna [9].
Również i w Polsce budowane są gazyfikatory zużytych opon samochodowych. Wykonane
pomiary potwierdzają wysoką jakość polskiego rozwiązania technologii odzysku energii z
odpadowych opon samochodowych poprzez przetwarzanie ich na gaz opałowy.
Proces destrukcji łańcuchów węglowodorowych składających się na gumę można również
prowadzić w kierunku otrzymywania z nich oleju opałowego. Tak więc w wyniku
katalitycznego termicznego rozkładu zużytych opon samochodowych otrzymuje się olej
opałowy (motorowy.) oraz stanowiący 25 % wagowo masy wsadu oraz gaz energetyczny
(opałowy) stanowiący wagowo 65% masy wsadu; 10 % to odrzut technologiczny.
W przypadku operowania w prezentowanym systemie odpadami komunalnymi surowymi
zmieszanymi w założonej ilości 1 Mg na godzinę operuje się odpadami gumowymi w ilości
ok. 14 kg/h (cztery-pięć opon „malucha” na godzinę”), reprezentującymi sobą potencjał
energetyczny równy 112 kWh.
W proponowanym Systemie OPO gaz energetyczny pozyskany z odpadowej gumy
wykorzystuje się w reaktorach ciekłometalicznych do przetwarzania 90 kg odpadowych
tworzyw sztucznych poliolefinowych na węglowodory ciekłe o strukturze oleju
parafinowego
W celu termokatalitycznego przetworzenia 1 kg odpadowych tworzyw sztucznych na
węglowodory ciekłe o strukturze oleju parafinowego należy zużyć 1 kWh energii. Biorąc
pod uwagę sprawność procesów cieplnych w konstrukcjach reaktorów widać, że potencjał
energetyczny 14 kg paliwa gazowego pozyskanego z odpadów gumowych równy 112 kWh
całkowicie pokrywa zapotrzebowanie na termokatalityczne przetworzenie 90 kg odpadów z
tworzyw sztucznych.
Jak widać, już we wstępnych procesach Systemu OPO „Odpady Pracują na Odpady”.
3.3. Przetwarzanie odpadowych tworzyw sztucznych poliolefinowych na komponenty
paliw stałych i ciekłych
Urządzenia do przekształcania odpadowych opakowaniowych tworzyw sztucznych na
węglowodory ciekłe o strukturze oleju parafinowego mogą mieć różną konstrukcję [1]. W
szczególności mogą to być reaktory ciekłometaliczne zapewniające równomierny rozkład
pożądanej temperatury w przestrzeni reakcyjnej.
Produkcja mieszaniny węglowodorów ciekłych z odpadowych opakowaniowych tworzyw
sztucznych jest przedsięwzięciem opłacalnym ekonomicznie, gdyż przekształcanie tego
typu tworzyw jest związane z uzyskiwaniem przychodów ze sprzedaży produktu i
dodatkowo związane z przyjmowaniem opłat recyklingowych za przyjęcie tego typu
odpadów do przekształcenia.
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, vol. 2(2005)
75
Właściwości paliwowe mieszaniny węglowodorów otrzymanej z odpadowych tworzyw
sztucznych poliolefinowych były przedmiotem wielu badań laboratoryjnych.
Przyjmuje się, że w 1 Mg odpadów komunalnych 12% wagowo stanowią odpadowe
tworzywa sztuczne różnego rodzaju. Odpadowe tworzywa sztuczne poliolefonowe
stanowią średnio 9% masy odpadów, tzn. że w 1 Mg odpadów komunalnych jest ich ok. 90
kg.
Taka ilość odpadów w reaktorach przetwarza się na 90 dm3 gotowego produktu o wadze
76,5 kg i o wartości opałowej 12 kWh/kg.
Produkt przetwarzania odpadowych tworzyw sztucznych w prezentowanym układzie
reprezentuje zatem potencjał energetyczny netto równy 918 kWh.
Wysokoenergetyczny produkt przetwarzania odpadów można użyć wprost jako paliwo albo
też użyć go do komponowania multipaliw stałych i ciekłych.
4 Kierunki wykorzystania paliw pozyskanych z odpadów
4.1. Multipaliwa
Multipaliwa to paliwa wieloskładnikowe [10]. W szczególnym przypadku multipaliwa na
bazie biomasy powstają poprzez nasączanie biomasy w 15-20%
mieszaniną
węglowodorów ciekłych wytworzonych z odpadowych tworzyw sztucznych
poliolefinowych i utwardzenie jej w porowatych strukturach biomasy. Poprzez takie zabiegi
powstaje multipaliwo :
•
•
wartości opałowej zbliżonej do wartości opałowej węgla
zaimpregnowane przeciw wilgoci.
W przypadku prezentowanego Systemu OPO, 274 kg paliwa stałego – biopaliwa – wymaga
użycia 41 kg mieszaniny węglowodorów ciekłych, wytworzonych z odpadowych tworzyw
sztucznych poliolefinowych, celem wytworzenia w sumie 315 kg multipaliwa o wartości
opałowej węgla. Multipaliwo to może być przeznaczone na sprzedaż lub też użyte np. do
osuszania osadów ściekowych.
Do dalszego zagospodarowania pozostaje zatem 35,5 kg (41,76 dm3) mieszaniny
węglowodorów ciekłych wytworzonych z odpadowych tworzyw sztucznych
poliolefinowych.
Taka ilość mieszaniny węglowodorów może napędzać z powodzeniem silnik diesla
agregatu prądotwórczego o mocy elektrycznej 100 kW. Agregaty te wytwarzają
jednocześnie energię cieplną o mocy 200 kW.
Wytworzona w agregacie prądotwórczym energia elektryczna i cieplna może być
wykorzystana do celów socjalno – bytowych i utrzymania ruchu Zakładu Końcowego
Przetwarzania Odpadów Komunalnych realizującego ideę : „Odpady Pracują na Odpady”.
76
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, vol. 4(2006)
4.2. Reaktor Ciekłometaliczny RCM i chłodnia na biomasę
Reaktor Ciekłometaliczny RCM może być na wyposażeniu Zakładu Końcowego
Przetwarzania Odpadów Komunalnych realizującego ideę : „Odpady Pracują na Odpady”.
W reaktorze takim następuje termiczna bezodpadowa i bezkominowa technologia
przetwarzania wszelkich odpadów z odzyskiem [11]. Wytworzona w Systemie mieszanina
węglowodorów ciekłych pozyskanych z odpadowych tworzyw sztucznych poliolefinowych
może być użyta do napędu agregatu prądotwórczego o mocy elektrycznej 240 kW i
wytworzeniu ciepła o mocy ok. 500 kW.
Wytworzona energia elektryczna może z kolei zasilać Reaktor RCM ze złożem
ciekłometalicznym o masie 250 kg ciekłego żelaza, przeznaczony do niszczenia ok. 240 kg
balastu zawartego w 1 Mg odpadów komunalnych (rozdz. 2) i odpadów niebezpiecznych w
nim zawartych.
Pozostałe w Systemie 100 kg biomasy o potencjale energetycznym 333 kWh można z kolei
wykorzystać do wytwarzania chłodu i wykorzystać go w chłodniach do celów
technologicznych [12].
5. Podsumowanie
W Systemie OPO część wysegregowanych odpadów traktowane są jako surowce wtórne
nie wymagające przetworzenia i sprzedawane na rynku surowców wtórnych. Pozostałe
grupy odpadów są przetwarzane. Z powyższej grupy odpadów makulatura może być
sprzedawana do Zakładów Papierniczych, a w szczególności może być przetwarzana na
pełnowartościowy budowlany materiał termoizolacyjny [13].
Polskie odpady komunalne są źródłem surowców wtórnych, które mogą posłużyć do
produkcji wysokoprzetworzonych wyrobów rynkowych. Stopień przetworzenia tych
wyrobów decyduje o ich cenie rynkowej. Cena ta może być z kolei źródłem finansowania
gospodarki odpadami. Np. z 1 Mg makulatury można wytworzyć 1 Mg materiału
termoizolacyjnego. Z 1Mg tego rodzaju materiału termoizolacyjnego można wykonać
warstwę ocieplającą o powierzchni 270 m2. Przychód związany z ułożeniem warstwy o
takiej powierzchni, przy cenie jednostkowej 20 zł/1 m2, wynosi 5 400 zł. Można zatem
powiedzieć, iż wartość technologiczna 1 Mg makulatury to kwota ok. 5 000 zł ! Ale to nie
wszystko. Ocieplenie powierzchni budynku wiąże się z zaoszczędzeniem ok. 18% energii
zużywanej na ocieplenie pomieszczeń tego budynku. Wartość tej zaoszczędzonej energii w
skali roku to znowu kwota kilkunastu tysięcy złotych.
Przykładowy materiał termoizolacyjny wykonany z makulatury odpadowej może być nie
tylko źródłem przychodów związanych z jego sprzedażą jako produktu, lecz także źródłem
kosztów unikniętych. Koszty uniknięte mają w tym przypadku trzy składniki i związane są
z:
•
nie ponoszeniem kosztów za składowanie odpadu,
•
oszczędnością energii i nie ponoszeniem kosztów zakupu równoważnej ilości
węgla,
•
nie ponoszeniem opłat za emisję spalin ze spalania równoważnej ilości węgla.
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, vol. 2(2005)
77
Tak więc wartość technologiczna tego rodzaju odpadu może być jeszcze większa, jeśli
uwzględni się w niej w/w koszty uniknięte.
Logistykę i sposób rozumowania wynikający z systemowego podejścia do zagadnień
recyklingu technologicznego można rozciągnąć na inne grupy rodzajowe odpadów
komunalnych otrzymując w ten sposób wysoką potencjalną wartość technologiczną
odpadów komunalnych jako całość.
Wartość technologiczna odpadów może być źródłem finansowania ich przetwarzania !
W prezentowanym przykładowym Systemie OPO przedstawiono trzy urządzenia pracujące
w oparciu o technologie ciekłometaliczne :
* technologia ciekłometaliczna niskotemperaturowa – suszarka ciekłometaliczna
wilgotnych bioodpadów wydzielonych z odpadów komunalnych zmieszanych, pracująca w
zakresie temperatur 200-220 0C,
* technologia ciekłometaliczna średniotemperaturowa – destylarka do produkcji
mieszaniny węglowodorów ciekłych z odpadowych opakowaniowych tworzyw sztucznych
pracująca w zakresie temperatur 380-420 0C,
* technologia ciekłometaliczna wysokotemperaturowa – reaktor ciekłometaliczny RCM
przeznaczony do niszczenia wszelkich odpadów, pracujący w temperaturach 1450 – 1550
0
C.
Urządzenia i reaktory ciekłometaliczne należą do tanich i skutecznych urządzeń
technologicznych ochrony środowiska, które mogą znaleźć zastosowanie w Systemach
OPO.
Postuluje się powołać Interdyscyplinarny Zespół Wdrożeniowy do realizacji Programu
Celowego „OPO” finansowanego przez Komitet Badań Naukowych jako odpowiedzi
polskich inżynierów i ekologów na ekologiczne wyzwania społeczeństwa i naturalnego
środowiska człowieka.
Literatura
[1] Marek Pilawski, Zbigniew Pabjan, Michał Ziętek : „Proces i urządzenie do
przetwarzania odpadowych opakowań z tworzyw sztucznych”, II Międzynarodowe
Seminarium Naukowo-Techniczne : „WYBRANE PROBLEMY W BUDOWIE I
EKSPLOATACJI MASZYN” i
II Ogólnopolskie Forum : „MASZYNY I
URZĄDZENIA DO UTYLIZACJI ODPADÓW”, Politechnika Białostocka, AGH,
KBN - Sekcja Budowy Maszyn, Białystok-Białowieża, 28-31 sierpień 2002 r.,
materiały w : Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej 2002, Nauki Techniczne Nr
XXX, Budowa i Eksploatacja Maszyn Z.XX
[2] Marek Pilawski, Zbigniew Pabjan, Michał Ziętek, Marcin Bartczak : “Uniwersalne
urządzenie i sposób wytwarzania ekologicznego paliwa gazowego z odpadów
organicznych”, III Międzynarodowa Konferencja : ”PALIWA z ODPADÓW”, Wisła,
październik 2001, s. 297-305.
78
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, vol. 4(2006)
[3] Marek Pilawski, Zbigniew Pabjan, Michał Ziętek, Marcin Bartczak: „Lokalne zespoły
paliwowo-energetyczne – wytwarzanie wodoru z odpadów”, IV Międzynarodowa
Konferencja:”PALIWA Z ODPADÓW”, Ustroń, 22 – 24 październik 2003 r.
[4] Pilawski M.: „Koncepcja finansowania gospodarki odpadami - odpadami”, I Forum
„Polska Nauka i Technika dla Ekorozwoju”, Warszawa, czerwiec 2000 r.
[5] Janusz W. Wandrasz i inni „Możliwości współspalania osadów z oczyszczalni ścieków
z węglem w kotłach rusztowych”, Gospodarka Paliwami i Energią, Nr 8/2000, s.10–15.
[6] Marek Pilawski „Zamknięte obiegi materiałowo – energetyczne w systemach
gospodarki odpadami komunalnymi i osadami ściekowymi”, „Samolikwidacja
odpadów”, „Eko – profit”, (Finanse, Technologia, Prawo), Nr 3, marzec 2000 i Nr 4,
marzec 2000.
[7] Servizi Industriali SIGE - Genewa - Szwajcaria
[8] SITOS S.R.L - Carrara - Włochy
[9] Ze sprawozdania z delegacji do Włoch wizytującej firmę eksploatującą i badającą
gazyfikatory Sasahara.
[10] Marek Pilawski, Zbigniew Pabjan, Michał Ziętek, Marcin Bartczak: „Multipaliwo na
bazie biomasy”, IV Międzynarodowa Konferencja: ”PALIWA Z ODPADÓW”,
Ustroń, 22 - 24 październik 2003 r.
[11] Marek Pilawski, Zbigniew Pabjan, Michał Ziętek: „Termiczna bezodpadowa i
bezkominowa technologia przetwarzania wszelkich odpadów z odzyskiem”, II
Międzynarodowe Seminarium Naukowo-Techniczne: „WYBRANE PROBLEMY W
BUDOWIE I EKSPLOATACJI MASZYN” i II Ogólnopolskie Forum: „MASZYNY I
URZĄDZENIA DO UTYLIZACJI ODPADÓW”, Politechnika Białostocka, AGH,
KBN - Sekcja Budowy Maszyn, Białystok-Białowieża, 28-31 sierpień 2002 r.,
materiały w: Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej 2002, Nauki Techniczne Nr
XXX, Budowa i Eksploatacja Maszyn Z.XX, s. 375 – 388.
[12] Anna Grzybek, Marek Pilawski, Bogusław Tugi: „Koncepcja wykorzystania
odnawialnych źródeł energii w układach chłodniczych”, CZYSTA ENERGIA, nr 9
(13), wrzesień 2002 r., s. 14-15.
[13] Zbigniew Pabjan, Marek Pilawski: „Termorenowacja budynków w procesie
energetycznego recyklingu odpadów”, I Forum „Polska Nauka i Technika dla
Ekorozwoju”, Warszawa, czerwiec 2000 r