analiza finansowa telekomunikacja polska spółka

Transkrypt

Akademia Ekonomiczna im. Oskara Langego we Wrocławiu
Wydział Inżynieryjno – Ekonomiczny
ANALIZA FINANSOWA
TELEKOMUNIKACJA POLSKA SPÓŁKA AKCYJNA
Opracowanie pod kierunkiem:
Karolina Ciesielska
Mgr Katarzyna Prędkiewicz
gr4. , rok IV IE
Wrocław 2007
SPIS TREŚCI
1.
Charakterystyka przedsiębiorstwa................................................................................. 3
2.
Wstępna analiza sprawozdań finansowa: ...................................................................... 4
2.1
Analiza bilansu ......................................................................................................... 4
2.1.1
Wskaźniki struktury ........................................................................................ 4
2.1.2
Wskaźniki dynamiki ........................................................................................ 6
2.1.3
Poziom kapitału obrotowego ........................................................................... 7
2.2
Analiza rachunku zysków i strat............................................................................. 8
2.2.1
Wskaźniki struktury ........................................................................................ 8
2.2.2
Wskaźniki dynamiki ........................................................................................ 9
2.3
3.
Analiza rachunku przepływów pieniężnych .......................................................... 9
Analiza wskaźnikowa..................................................................................................... 10
3.1
Analiza płynności finansowej ................................................................................ 10
3.1.1
Wskaźniki płynności natychmiastowej, bieżącej, szybkiej......................... 10
3.1.2
Wskaźniki rotacji, cyklu, cyklu środków pieniężny.................................... 12
3.1.3
Wskaźniki wydajności i wystarczalności gotówkowej ................................ 14
3.2
Analiza zadłużenia.................................................................................................. 16
3.2.1
Wskaźniki oceniające poziom zadłużenia .................................................... 16
3.2.2
Wskaźniki oceniające zdolność do obsługi długu. ....................................... 17
3.3
Analiza sprawności działania ................................................................................ 19
3.3.1
Oparte na kosztach......................................................................................... 19
3.3.2
Wskaźniki rotacji ........................................................................................... 20
3.3.3
Wskaźniki gospodarowania zasobami.......................................................... 21
3.4
Analiza rentowności ............................................................................................... 22
3.4.1
Sprzedaży ........................................................................................................ 22
3.4.2
Majątku ........................................................................................................... 24
3.4.3
Kapitału........................................................................................................... 25
3.4.4
Model du Ponta............................................................................................... 25
3.5
Ocena rynkowej wartości akcji i kapitału............................................................ 27
4.
Ocena wykorzystania dźwigni operacyjnej, finansowej, połączonej. ........................ 29
5.
Wnioski z analizy............................................................................................................ 30
6.
Bibliografia ..................................................................................................................... 31
2
1. Charakterystyka przedsiębiorstwa.
Telekomunikacja Polska S.A („Spółka”, „TP S.A.”) została utworzona Aktem Notarialnym z dnia 4 grudnia 1991 roku. Siedziba Spółki mieści się w Warszawie, ul. Twarda 18.
W dniu 2 maja 2001 roku Spółka została wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego
Rejestru Sądowego.
Telekomunikacja Polska jest jednym z największych, dynamicznie rozwijających się
polskich przedsiębiorstw. Jako jedyna firma w Polsce może zaproponować kompleksową
ofertę telekomunikacyjną, dostępną w całym kraju. TP działa na rynku telefonii stacjonarnej,
telefonii komórkowej, Internetu i transmisji danych. Firma oferuje także specjalistyczne usługi w zakresie radiokomunikacji, telefonii przywoławczej, radiotelefonii i łączności dyspozytorskiej. TP stanowi trzon Grupy TP, będącej największą grupą telekomunikacyjną w Europie
Środkowej.
Misją TP jest stały rozwój i ustawiczne podążanie za potrzebami klientów. Dlatego,
wyprzedzając ich oczekiwania, wprowadza nowe usługi i produkty - dla domu i dla biznesu.
Każdego dnia, zdobywają klientów od nowa. Chcą być blisko ich potrzeb, otwierać przed
nimi świat nowych możliwości komunikacji, dzięki któremu będą mogli być blisko osób i
spraw dla nich ważnych.
TP jest kontynuatorką ponad 60 lat tradycji przedsiębiorstwa Polska Poczta, Telegraf i
Telefon. Telekomunikacja Polska S.A. powstała w grudniu 1991 roku. Wówczas z przedsiębiorstwa państwowego Polska Poczta, Telegraf i Telefon wydzielono część telekomunikacyjną w postaci spółki akcyjnej Skarbu Państwa. 1 stycznia 1992 roku firma rozpoczęła działalność pod nazwą Telekomunikacja Polska S.A.
W 1998 roku spółka została sprywatyzowana. Akcje TP zaczęły być notowane na
Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie oraz w formie GDR-ów (Globalnych Kwitów Depozytowych) na giełdzie w Londynie. W połowie 2000 roku naszym partnerem strategicznym zostało konsorcjum France Telecom i Kulczyk Holding SA, obejmując 35 proc. akcji. We wrześniu 2001 roku konsorcjum zwiększyło swój udział do 47,5 proc. akcji.
W dniu 31 grudnia 2005 roku kapitał podstawowy Spółki wynosił 4 200 000 tysiące
złotych. Kapitał własny Spółki na dzień dzisiejszy wynosi 16 281 907 tysięcy złotych.
W poniższej tabeli zostali zaprezentowani akcjonariusze, którzy posiadają największe
udziały w przedsiębiorstwie, oraz liczba akcji która została wyemitowana na giełdzie.
3
Ilość akcji
Ilość głosów
Wartość nominalna akcji (zł)
Udział w kapitale zakładowym
(%)
France Telecom S.A.
664999999
664999999
1994999997
47,5
Skarb Państwa
54187729
54187729
162563187
3,87
Posiadacze GDR reprezentowani przez
Ban of New York
139697759
139697759
419093277
9,98
541114513
541114513
1623343539
38,65
1400000000
1400000000
4200000000
100
Pozostali akcjonariusze
Razem
2. Wstępna analiza sprawozdań finansowa:
2.1 Analiza bilansu
2.1.1
Wskaźniki struktury
Udział procentowy
Wskaźniki struktury dla aktywów
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
A. Aktywa trwałe
B. Aktywa obrotowe
2003
2004
2005
Rok
Analizując strukturę majątku badanej Spółki na przestrzeni trzech lat widzimy, iż
udział aktywów trwałych w majątku ogółem prezentuje się w następujący sposób w:
2003 r. – 90%
2004 r. – 83%
2005 r. – 88%
Udział aktywów trwałych w majątku plasuje się mniej więcej na tym samym poziomie, w 2004 r. możemy zauważyć obniżenie, po którym występuje tendencja do wzrostu.
Aktywa obrotowe nie stanowią wielkiego procentu w majątku.
2003 r. – 10%
4
2004 r. – 17%
2005 r. – 12%
Majątek obrotowy ulega ciągłym przemianom w działalności firmy. Jego ilość zależy
od dwóch czynników; sprawności zarządzania tym majątkiem oraz od skali produkcji.
W roku 2004 udział aktywów obrotowych w majątku był o około 7% większy niż w
roku 2003. Natomiast w roku 2005 różnica ta zmalała do około 12%. Taka sytuacja powoduje, że koszty stałe maleją, Spółka jest mniej elastyczne na zmiany rynkowe, charakteryzuje się
niższą zdolnością do generowania zysku i powoduje polepszenie bieżącej płynności finansowej. Panuje stagnacja w TP S.A. Wahania w aktywach obrotowych były spowodowane sprzedażą środków trwałych, wywołując tym wzrost środków pieniężnych w Spółce.
Przyglądając się dokładniej analizie bilansu aktywów możemy zauważyć znaczny
skok inwestycji krótkoterminowych w roku 2004, aż do poziomu 11% procent, gdzie wcześniej plasował się na poziomie ok. 5%. Jeśli chodzi o inwestycje długoterminowe dostrzegamy jedynie minimalne wahania. Spółka utrzymuje swoje zapasy na niskim poziomie ok. 2%.
Wskaźniki struktury dla pasywów
70%
60%
50%
A. Kapitał własny
40%
30%
B. Zobowiązania i rezerwy
na zobowiązania
20%
10%
0%
2003
2004
2005
Rok
Analizując strukturę pasywów ważne są wskaźniki udziału kapitału własnego w kapitale całkowitym, który świadczy o stopniu samofinansowania działalności Spółka, natomiast
wskaźnik udziału kapitału obcego w kapitale całkowitym – o stopniu jego zadłużenia, zwany
też ryzykiem kredytowym. W przypadku TP S.A. wynoszą one odpowiednio:
- w roku 2003 – 43% i 57%
- w roku 2004 - 48% i 52%
- w roku 2005 - 49% i 51%
Analizując źródła finansowania przedsiębiorstwa TP S.A, zauważamy minimalny
wzrost udziału kapitałów własnych w strukturze pasywów, jedynie 6%. Natomiast analizując
5
strukturę kapitałów obcych widzimy, że Spółka korzysta z długoterminowego kapitału obcego
w takim samym stopniu, jak z kapitału własnego. Można to uzasadnić tym, że kapitał ten nie
jest drogi więc TP S.A. go wykorzystuje do inwestycji długoterminowych, jak i do krótkoterminowych.
2.1.2
Wskaźniki dynamiki
Wskaźniki dynamiki dla aktywów
160%
140%
120%
100%
Wartości 80%
60%
40%
20%
0%
A. Aktywa trwałe
B. Aktywa obrotowe
2004/2003
2005/2004
Lata
Przyglądając się dynamice tego majątku, zauważamy że w latach 2004/2003 nastąpił
spadek aktywów trwałych o 10%, oraz wzrost nominalny, w porównaniu z okresem wcześniejszym, w latach 2005/2004 o 12%. Jednak biorąc pod uwagę istniejącą inflację, nadal
występuje jego realny spadek. Taka dynamika świadczy o zróżnicowanych skłonnościach do
inwestycji w Spółce. Przyglądając się dalej temu majątkowi dostrzegamy, iż dominującą pozycję zajmują inwestycje długoterminowe, którym towarzyszył wzrost przez ostanie lata. Od
2003 roku nastąpił ich wzrost o ponad 81%.
W analizowanej Spółce udział majątku obrotowego w aktywach łącznie maleje z roku
na rok, co wynika z jego niskiej dynamiki, która w latach 2004/2003 wynosiła 1,45, a w latach 2005/2004 0,59.
6
Wskaźniki dynamiki dla pasywów
120%
100%
80%
Wartości
A. Kapitał własny
60%
40%
B. Zobowiązania i rezerwy
na zobowiązania
20%
0%
2004/2003
2005/2004
Lata
Analizując dynamikę pasywów możemy zauważyć, że spadła dynamika pasywów.
Przyrost Kapitał własny wynosił 10% w 2004 roku, a w 2005 tylko 5%. Dynamika zobowiązań i rezerw uległa zmianie, wzrosła z poziomu 0,86 do 1,01. Możemy tutaj wyodrębnić,
również dynamikę zobowiązań długoterminowe, która w okresie 2005/2004 była niższa niż w
okresie 2004/2003. Firma rozwijała się w sposób dynamiczny, jeśli chodzi o zobowiązania
krótkoterminowe, wzrost ich dynamik nastąpił o 50%.
2.1.3
Poziom kapitału obrotowego
Kapitał obrotowy- nazywany też kapitałem pracującym możemy określić jako część
kapitałów stałych TP S.A. (kapitał własny i zobowiązania długoterminowe), która przekracza
wartość majątku trwałego i finansuje majątek obrotowy.
Jego wielkość można obliczyć na dwa sposoby:
Kapitał obrotowy = kapitał stały – majątek trwały
lub
Kapitał obrotowy = majątek obrotowy - zobowiązania bieżące
Kapitał stały = kapitał własny + zobowiązania długoterminowe
Kapitał obrotowy dla 2003 = 14 138 394 + 10 895 975 – 29 348 128 = - 4 313 759
Poziom kapitału obrotowego jest ujemny, jest to dopuszczalne w wyjątkowych sytuacjach. Spółka ta ma spływ należności dość szybki, a przy tym może korzystać z odroczonych
terminów płatności. W takiej sytuacji zobowiązania wobec dostawców przekroczą wartość
7
majątku obrotowego i będą mogły być częściowo wykorzystane na finansowanie majątku
trwałego. Wiąże się to z wysokim ryzykiem, bowiem utrzymanie cały czas wysokiego salda
zobowiązań jest tylko przy stabilnej lub rosnącej sprzedaży – każdy jej spadek może spowodować natychmiastową utratę płynności.
2.2 Analiza rachunku zysków i strat
2.2.1
Wskaźniki struktury
Rachunek zysków i strat
Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, w tym:
2005
100%
2004
100%
2003
100%
Przychody netto ze sprzedaży produktów
100%
99%
100%
Zysk (strata) brutto ze sprzedaży
46%
47%
47%
Zysk (strata) z działalności operacyjnej
20%
20%
20%
Koszty sprzedaży
-14%
-14%
-12%
Pozostałe przychody operacyjne
3%
3%
4%
Pozostałe koszty operacyjne
-7%
-7%
-8%
Zysk (strata) z działalności gospodarczej
12%
16%
10%
Przychody finansowe
6%
15%
6%
-15%
-19%
-17%
Koszty finansowe
Rachunek zysków i strat jest sprawozdaniem przedstawiającym dokonania Spółki za
dany okres, zestaw przychodów i kosztów ich osiągnięcia.
W okresie badanym spółka TP S.A. swoje przychody z podstawowej działalności operacyjnej, w której same przychody ze sprzedaży produktów osiągnęły w 2003 i w 2005 roku
100%, a w 2004 99%. Na przestrzeni badanych trzech lat Spółka ograniczyła sprzedaż towarów i materiałów aż do 1%. Zysk brutto ze sprzedaży w 2003 i 2004 roku był na poziomie ok.
47% a w 2005 spadł do 46%. Większego znaczenia nie miała pozostała działalność operacyjna – pozostałe przychody operacyjne spadły (z ok. 4% do 3%), a pozostałe koszty operacyjne
wzrosły (z ok. -8% do ok. -7%).Zysk z działalności operacyjnej przez wszystkie te lata
utrzymywał się na stałym poziomie, osiągnął 20%. Stąd też udział zysku z działalności gospodarczej, a także zysku brutto, gdyż wynik zdarzeń nadzwyczajnych był równy zeru, nie
był wysoki, ale cały czas dodatni. Przychody finansowe nie odgrywały istotnej roli w kształ8
towaniu przychodów Spółki, natomiast przychody finansowe wzrosły z 6% do 15%, a następnie gwałtownie spadły do 6%, koszty finansowe wahały się między -17% a -15%. Jego
wskaźnik wahał się od 10% w roku 2003 do 16% w roku 2004 i 12% w roku 2005.
2.2.2
Wskaźniki dynamiki
Rachunek zysków i strat
Przychody netto ze sprzedaży produktów
2005/2004
2004/2003
93%
94%
94%
93%
Koszty sprzedaży
92%
107%
Koszty ogólnego zarządu
101%
90%
Zysk (strata) z działalności operacyjnej
88%
87%
Przychody finansowe
40%
234%
Zysk (strata) brutto
66%
155%
Zysk (strata) netto
76%
205%
Koszt wytworzenia sprzedanych produktów
Dynamika przychodów ze sprzedaży towarów i usług w latach 2003-2004 wynosiła
0,94. W latach 2004-2005 sytuacja nieznacznie się zmieniła, osiągnęła 0,93. Nie możemy
mówić o drastycznym załamaniu się sprzedaży w tych latach. Koszty sprzedawanych towarów i produktów odpowiadały uzyskiwanym przychodom. W tym okresie firma uzyskała zysk
brutto ze sprzedaży. Uwzględniając koszty zarządu i sprzedaży wystąpił zysk netto, który
stanowił 0,92. Zysk świadczy o tym, że TP S.A. ma skłonności do inwestowania. Analizując
dalszą część rachunku powstał zysk z działalności operacyjnej, który przez wszystkie lata
utrzymywał się na tym samym poziomie. Pozostałe przychody operacyjne, mające często charakter losowy, nie świadczą o efektywności Spółki. Mogą one wynikać z jednorazowej wyprzedaży zbędnego majątku TP S.A. W działalności finansowej wystąpił duży spadek dynamiki przychodów finansowych z 234% do 40% podobnie działo się z kosztami finansowymi,
jednak ten spadek nie był aż tak duży, wyniósł on 38%. Nadwyżka przychodów finansowych
nad kosztami finansowymi może wynikać z należności długoterminowych, które Dynamika
zysku netto zmieniła się w omawianych latach, nastąpił gwałtowny spadek z 205% do 76%.
2.3 Analiza rachunku przepływów pieniężnych
Rachunek przepływów pieniężnych
Zysk (strata) netto
22%
2005
26%
2004
13%
2003
Amortyzacja
53%
53%
52%
9
Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)
16%
32%
14%
Z przedstawionych powyżej wybranych wartości ze sprawozdania z przepływu środków pieniężnych wynika, iż w badanej spółce, w badanym okresie duży wpływ na środki z
działalności operacyjnej miała amortyzacja, poziom odsetek na przełomie tych trzech waha
się. Zysk netto nieznacznie wzrósł.
Przepływy z działalności operacyjnej
5 878 811
6 332 896
6 496 900
Przepływy z działalności inwestycyjnej
- 5 201 452
- 952 545
- 3 437 374
Przepływy z działalności finansowej
- 2 039 893
- 3 122 363
- 2 786 184
Przepływy netto
- 1 362 534
2 257 988
273 342
Środki pieniężne na początek okresu
2 903 898
645 910
372 568
Środki pieniężne na koniec okresu
1 541 364
2 903 898
645 910
Jest to przypadek 3, przedsiębiorstwo się rozwija, inwestuje oraz spłaca zaciągnięte kredyty.
3. Analiza wskaźnikowa
3.1 Analiza płynności finansowej
3.1.1
Wskaźniki płynności natychmiastowej, bieżącej, szybkiej
Płynność oznacza takie sterowanie wpływami i wydatkami, aby wpływy były w stanie równoważyć wydatki, ewentualne zachwianie rytmiczności wpływów i wydatków kompensując rezerwą środków pieniężnych utrzymywanych w tym celu.
Wskaźniki płynności oblicza się w następujący sposób:
płynność natychmiastowa:
wskaźnik płynności natychmiastowej =
inwestycje krótkoterminowe
zobowiazania krótkoterminowe
wskaźnik płynności natychmiastowej 2003 = 0,25 * 100% = 25%
Wskaźnik ten informuje o możliwości spłaty zobowiązań bieżących za pomocą najbardziej płynnych ze środków obrotowych tj. środkami pieniężnymi. Najczęściej spotyka się
pogląd, iż wskaźnik płynności gotówkowej powinien przyjmować wartości od 10% do 20%.
wynika to z faktu, iż generalna zasada zarządzania gotówką mówi, że jej zasoby w Spółce
10
powinny być ograniczone do niezbędnego minimum. W przypadku TP S.A. wskaźnik ten nie
był na prawidłowym poziomie, co oznacza trudności w płynności jednostki.
płynność szybka:
wskaźnik płynności szybkiej =
aktywa bieżież - zapasy
pasywa bieżież
wskaźnik płynności szybkiej 2003 = 0,62
Wskaźnik ten informuje o możliwości spłaty zobowiązań bieżących płynnymi aktywami. Wskaźnik szybki nie powinien być niższy od 1. Wskaźniki te w naszym przypadku w
latach 2003, 2005 kształtują się na poziomie poniżej dolnej granicy co oznacza, że dana spółka miała trudności w płynności. Natomiast w roku 2004 przekraczał 1, co wiązało się z tym
że firma nie miała trudności w płynności.
płynność bieżąca
wskaźnik płynności bieżącej =
aktywabie ż ące
pasywabie ż ące
wskaźnik płynności bieżącej 2003 = 0,63
Wskaźnik ten informuje o możliwości spłaty zobowiązań bieżących poprzez zamianę
na środki pieniężne całości aktywów obrotowych. Jednocześnie wskaźnik ten odpowiada na
pytanie ile razy majątek obrotowy pokrywa zobowiązania bieżące. Na ogół przyjmuje się, iż
wartość powinna być wyższa od 1,2 a za optymalną uważa się wartość równą 2. TP S.A. w
żadnym roku nie osiągnęło minimalnej zakładanej wartości, nie mówiąc już o pożądanym
rezultacie.
11
Płynność finansowa
1,20
1,00
Wskaźnik bieżącej
płynności
0,80
Wskaźnik szybki
płynności finansowej
0,60
0,40
Wskaźnik płynności
natychmiastowej
0,20
0,00
2003
2004
2005
Rok
3.1.2
Wskaźniki rotacji, cyklu, cyklu środków pieniężny
Wskaźniki rotacji:
zapasów
wskaźnik rotacji zapasów =
sprzedaż netto
średni s tan zapasów
wskaźnik rotacji zapasów 2004 = 178,85
wskaźnik rotacji zapasów 2005 = 197,59
Wysoka wartość wskaźnika informuje o wolnym obrocie zapasów i jest to niekorzystne, może bowiem zakłócić płynność produkcji, a ponadto świadczyć o znacznej wartości
środków pieniężnych zamrożonych w zapasach.
należności
wskaźnik rotacji należności =
sprzedaż netto
naleznosci
wskaźnik rotacji należności 2004 = 5,77
wskaźnik rotacji należności 2005 = 6,76
Wskaźnik ten określa, ile razy w ciągu roku firma odtwarza stan swoich należności.
Zadowalający poziom tego wskaźnika powinien oscylować w przedziale 7,0 -10,0. W latach
2003-2005 wartość wskaźnika kształtuje się na poziomie poniżej 7,0 co oznacza , że przedsiębiorstwo kredytuje swoich klientów, co wiąże się z długim zamrożeniem środków pieniężnych w należnościach.
zobowiązań
wskaźnik rotacji zobowiązań =
sprzedaz netto
zobowiazania
12
wskaźnik rotacji zobowiązań 2004 = 2,35
wskaźnik rotacji zobowiązań 2005 = 1,90
Normę dla wskaźnika rotacji zobowiązań można określić przez zbadanie relacji należności do zobowiązań, która powinna oscylować w okolicach jedności. Wskaźnik ten informuje ile razy w roku Spółka odtwarza stan swoich zobowiązań krótkoterminowych.
Wskaźniki cyklu
zapasów
wskaźnik cyklu zapasów =
365
wskaznik rotacji zapasow
wskaźnik cyklu zapasów 2004 = 2,04
wskaźnik cyklu zapasów 2005 = 1,85
Norma jest od 6 do 12. Informuje o długości okresu w którym środki pieniężne są zamrożone w zapasach. W firmie wynik jest poniżej normy.
należności
wskaźnik cyklu należności =
365
wskaznik rotacji naleznosci
wskaźnik cyklu należności 2004 = 63,21
wskaźnik cyklu należności 2005 = 53,69
Wskaźnik ten wyrażony w dniach informuje o okresie oczekiwania na uzyskanie należności za swoją sprzedaż kredytową. Wskaźnik rotacji należności w dniach należy odnieść
do rodzaju działalności Spółki. Zbyt długi cykl należności w dniach świadczy o nieskutecznej
polityce ściągania należności. Norma jest od 6 do 30, z czego wynika, że TP S.A znacznie
wydłuża okres ściągania należności.
zobowiązań
wskaźnik cyklu zobowiązań =
365
wskaznik rotacji zobowiazan
wskaźnik cyklu zobowiązań 2004 = 155,22
wskaźnik cyklu zobowiązań 2005 = 191,93
Wskaźnik cyklu zobowiązań mówi, jaki jest przeciętny czas regulowania zobowiązań,
czyli w ciągu ilu dni następuje ich spłata. Jest to długość czasu, przez jaki przedsiębiorstwo
jest kredytowane przez swoich dostawców. Korzystniej dla zakładu pracy jest wtedy, gdy
spłata zobowiązań jest rozciągnięta w czasie. Oznacza także dłuższe korzystanie z darmowego kredytu kupieckiego udzielonego przez dostawcę.
13
Wskaźnik cyklu środków pieniężnych
Cykl środków pieniężnych = cykl zapasów + cykl należności + cykl zobowiązań
Cykl środków pieniężnych 2004 = -89,97
Cykl środków pieniężnych 2005 = -136,13
Wskaźnik ten interpretujemy jako okres upływający od momentu zainwestowania
przez przedsiębiorstwo swych środków pieniężnych w aktywa bieżące do momentu ich powrotu do Spółki. Im krótszy cykl obrotu środków pieniężnych , tym więcej razy przedsiębiorstwo może nimi obracać w ciągu roku obrotowego. Minusowy wskaźnik jak w przypadku
analizowanej spółki oznacza, iż korzysta ona z pewnej nadwyżki środków pieniężnych, czyli
jest kredytowana przez swoich dostawców.
3.1.3
Wskaźniki wydajności i wystarczalności gotówkowej
wskaźnik wydajności gotówkowej
wskaźnik wydajności gotówkowej sprzedaży =
gotowka netto z dziala ln osci operacyjnej
sprzedaz netto
wskaźnik wydajności gotówkowej sprzedaży 2003 = 0,46
Wskaźnik wydajności gotówkowej sprzedaży należy do grupy wskaźników oceniającej sprawność gotówkową firmy. Pożądanym kierunkiem zmian jest wzrost wskaźnika w czasie. W przypadku spółki TP S.A wskaźnik utrzymuje się na tym samym poziomie, jedynie w
roku 2003 był nieco niższy.
wskaźnik wydajności gotówkowej zysku =
zysk z dziala ln osci gospodarczej
wskaźnik wydajności gotówkowej zysku 2003 = 4,75
Wskaźnik ten możesz uznać za taki, który zestawia gotówkowy wizerunek badanej
firmy z jej wizerunkiem księgowym. Badana spółka odznacza się wysokim spadkiem wskaźnika z wartości 4,75 w 2003 roku do poziomu 2,98 w roku 2004, a następnie wzrostem do
4,18.
wskaźnik wydajności gotówkowej majątku =
srednia wartosc aktywow ogolem
wskaźnik wydajności gotówkowej majątku 2004 = 0,19
wskaźnik wydajności gotówkowej majątku 2005 = 0,18
14
Wskaźnik ten zestawia pozycję rachunku przepływów (cash flow operacyjne) do pozycji bilansowej – średniej wartości majątku. Pokazuje, w jakiej skali każdy jeden złoty zaangażowany w majątek generuje nadwyżkę wpływów nad wydatkami gotówkowymi z działalności operacyjnej.
wskaźnik wydajności gotówkowej majątku obrotowego =
srednia wartosc aktywow biezacych
wskaźnik wydajności gotówkowej majątku obrotowego 2004 = 1,35
wskaźnik wydajności gotówkowej majątku obrotowego 2005 = 1,32
wskaźnik wystarczalności gotówkowej
na spłatę długów ogółem =
zobowiazania ogolem
na spłatę długów ogółem 2003 = 0,34
Wskaźniki wystarczalności gotówkowej są konstruowane na podstawie danych zawartych w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych. Stanowią podstawę oceny dynamicznej
płynności finansowej. Określają zdolność firmy do wygospodarowania środków z działalności operacyjnej dla pokrycia niezbędnych potrzeb: inwestycji w majątku trwałym, spłaty zobowiązań i wypłaty dywidend, czy zadłużeń. W przypadku TP S.A. widoczne jest, że firma
ma słabą zdolność spłaty zadłużeń.
na spłatę długów długoterminowych =
zobowiazania dlugoter min owe
na spłatę długów długoterminowych 2003 = 0,60
Nastąpił wzrost wskaźnika, co oznacza że dane Spółka posiada większą zdolność spłaty zobowiązań.
wskaźnik ogólnej wystarczalności gotówkowej =
splata zobowiazan dlugoter min owych +
wyplata dywidend + zakupy aktywow trwalych
wskaźnik ogólnej wystarczalności gotówkowej 2003 = 1,48
15
Określają zdolność firmy do wygospodarowania środków z działalności operacyjnej
dla pokrycia niezbędnych potrzeb: inwestycji w majątku trwałym, spłaty zobowiązań i wypłaty dywidend. Wiodące znaczenie w tej grupie wskaźników ma wskaźnik ogólnej wystarczalności gotówki. Pozostałe wskaźniki z tej grupy bardziej szczegółowo analizują sytuację Spółki. Przedstawiają relacje potrzeb finansowych firmy do wypracowanej gotówki netto. Informują o skali obciążenia tej gotówki: spłatą długoterminowych kredytów i pożyczek, wypłatą
dywidend, zakupem środków produkcji. Źródłem finansowania powyższych wydatków w
ostatecznym rozliczeniu (poza dywidendami) jest zysk netto i amortyzacja. Jeśli środki z tych
dwóch źródeł wykorzysta się na uzupełnienie kapitału obrotowego, głównie na finansowanie
zapasów i kredyty dla odbiorców, to firma musi ubiegać się o finansowanie zewnętrzne. W
ten sposób potencjalni inwestorzy są w stanie ocenić realność przyszłych wypłat dywidend i
zwrotu zaciągniętych pożyczek.
3.2 Analiza zadłużenia
3.2.1
Struktura zadłużenia
2003
2004*
2005
Kredyty
Obligacje
Pożyczki od podmiotu powiązanego
Krótkoterm. papiery wartościowe
Inne kredyty i pożyczki
Razem
dług krótkoterminowy
dług długoterminowy
Zadłużenie netto
5 704
10 330
2 271
7 317
0
0
15 404
-3 510
11 894
13 586
0
0
9 588
-765
8961
1 739
6 747
1 000
0
0
9 486
-3139
6 347
6 555
7 784
Wartość godziwa instr. fin.
-1 277
921
1167
Dług netto z uwzgl. wyceny instrumentów
finansowych
12 309
7 476
8 951
Naliczone odsetki
193
261
247
Wskaźniki oceniające poziom zadłużenia
wskaźnik ogólnego zadłużenia
wskaźnik ogólnego zadłużenia =
zobowiazania i rezwerwy na zobowiazania
aktywa ogolem
wskaźnik ogólnego zadłużenia 2003 = 0,57
16
Wskaźnik ten określa udział wszystkich zobowiązań w finansowaniu majątku firmy.
Normą jest stan zadłużenia w przedziale 0,55 – 0,65. Jak widzimy firma nie ma trudności ze
środkami w swoim majątku na pokrycie bieżących zadłużeń.
wskaźnik zadłużenia kapitału własnego
wskaźnik zadłużenia kapitału własnego =
zobowiazania i rezerwy na zobowiazania
kapital wlasny
wskaźnik zadłużenia kapitału własnego 2003 = 1,35
Wskaźnik ten informuje, w jakim stopniu kapitał własny przedsiębiorstwa zabezpiecza
udzielony kredyt lub pożyczkę długoterminową, czyli w jakim stopniu kredytodawca lub pożyczkodawca chroniony jest przed poniesieniem straty. Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego jest lekko poniżej poziomu w latach 2004-2005, natomiast w roku 2003 mieścił się w
wymaganym przedziale, czyli 1,22-1,8. Można powiedzieć ze przedsiębiorstwo w miarę dba o
swoich kredytodawców i pożyczkodawców. Dla średnich i dużych firm zaleca się relację 1:1.
wskaźnik zadłużenia długoterminowego
wskaźnik zadłużenia długoterminowego =
zobowiazania dlugoter min owe
kapital wlasny
wskaźnik zadłużenia długoterminowego 2003 = 0,77
Wskaźnik ten informuje, jaka część majątku przedsiębiorstwa jest finansowana zobowiązaniami długoterminowymi, a więc takimi, których termin wymagalności jest dłuższy od
roku. W przypadku TP S.A. wskaźniki te w badanym okresie spadają (z 0,77 do 0,42).
Wskaźnik długu, ryzyka – dotyczy długów spłacanych w okresie dłuższym niż rok od daty
sporządzenia bilansu, zadowalający poziom tego wskaźnika wynosi 0,5, wskaźnik wyższy niż
1,0 świadczy, że zobowiązania długoterminowe są wyższe niż kapitał własny, za racjonalny
wskaźnik długu przyjmuje się przedział 0,5 – 1,0.
3.2.2
Wskaźniki oceniające zdolność do obsługi długu.
wskaźnik pokrycia obsługi długu I
wskaźnik pokrycia obsługi długu I =
zysk brutto + odsetki
raty kapitalowe + odsetki
17
wskaźnik pokrycia obsługi długu I 2003 = 1,03
Określa stosunek wielkości zysku przed potrąceniem kosztów odsetek oraz podatku
dochodowego do poziomu obciążeń wynikających z obsługi. Optymalną wartością tego
wskaźnika jest 2,5. Przedsiębiorstwo zbliża się do tej wartości w 2005 roku, w 2003 osiąga
1,03 co świadczy że sytuacja jest normie, ale w 2004 jest poniżej poziomu do którego przedsiębiorstwo powinno dążyć.
wskaźnik pokrycia obsługi długu II
wskaźnik pokrycia obsługi długu II =
zysk brutto + odsetki (T − 1)
wskaźnik pokrycia obsługi długu II 2003 = 0,76
Pokazuje ile razy zysk wypracowany przez firmę pokrywa wydatki związane z obsługą długu. Norma: >1. Wynika z tego że firma w latach 2003-2004 nie wypracowywała wystarczającego zysku na pokrycie długi, dopiero 2005 rok przyniósł wystarczający zysk.
wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych
wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych =
odsetki
wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych 2003 = 1,50
Informuje o stosunku zysku przed potrąceniem kosztów finansowania do poziomu należnych odsetek
wskaźnik pokrycia obsługi kredytu z cash flow
wskaźnik pokrycia obsługi kredytu z cash flow =
zysk netto + amortyzacja
wskaźnik pokrycia obsługi kredytu z cash flow 2003 = 1,05
Zakładana norma jeżeli chodzi o wskaźnik pokrycia obsługi kredytu wynosi 1,5. W
przedsiębiorstwie, nie została spełniona ta norma. Wskaźnik ten był poniżej normy w latach
18
2003-2004 oraz znacznie powyżej w 2005. Niższy poziom wskaźnika informuje, iż projekt
inwestycyjny finansowany kredytem stanowi przedsięwzięcie o podwyższonym ryzyku.
3.3 Analiza sprawności działania
3.3.1
Oparte na kosztach
wskaźniki obciążenia przychodów ze sprzedaży kosztami ich wytworzenia
wskaźniki obciążenia przychodów ze sprzedaży kosztami ich wytworzenia
=
koszty wytworzenia
przychody netto ze sprzedazy produktow, towarow i materialow
wskaźniki obciążenia przychodów ze sprzedaży kosztami ich wytworzenia 2003 = 53,01%
wskaźniki operacyjności
wskaźniki operacyjności =
koszty wlasne sprzedazy
wskaźniki operacyjności 2003 = 75,17%
Najbardziej ogólny wskaźnik aktywności firmy (tzw. wskaźnik kosztów). Wskaźnik
obrazuje efektywność gospodarowania w firmie oraz zdolność zarządzających do kontroli i
obniżki kosztów, uzależniony od rodzaju działalności przedsiębiorstwa, przyjmowany poziom
wskaźnika mieści się w granicach 50 – 90%. Wskaźnik wyższy niż 90% może wskazywać na
trudności w uzyskaniu zwrotu poniesionych nakładów gospodarczych. Wskaźnik niższy niż
50% informuje o wysokiej zyskowności danego rodzaju działalności przedsiębiorstwa.
wskaźniki kontroli kosztów administracyjnych
wskaźniki kontroli kosztów administracyjnych =
koszty ogo ln ego zarzadu i koszty sprzedazy
wskaźniki kontroli kosztów administracyjnych 2003 = 21,74%
TP S.A. jest przedsiębiorstwem, którego wskaźnik kontroli kosztów administracyjnych na przełomie trzech lat, przekraczał znacznie normę (10%-15%). Informuje o udziale
19
kosztów administracyjnych w wartości sprzedaży, wg standardów zachodnich koszty administracyjne zawierają się w przedziale 10 – 15% ogółu kosztów i powinny uwzględniać wszystkie ogólne koszty prowadzenia działalności przedsiębiorstwa, również odsetki od zaangażowanych kapitałów obcych.
wskaźnik obciążenia przychodów kosztami finansowymi
wskaźnik obciążenia przychodów kosztami finansowymi =
koszty finansowe
wskaźnik obciążenia przychodów kosztami finansowymi 2003 = 16,56%
3.3.2
Wskaźniki rotacji
wskaźnik globalnego obrotu aktywami
wskaźnik globalnego obrotu aktywami =
przychody netto ze sprzedazy
sredni s tan aktywow ogolem
wskaźnik globalnego obrotu aktywami 2004 = 0,38
wskaźnik globalnego obrotu aktywami 2005 = 0,40
Najbardziej ogólny wskaźnik globalnego obrotu aktywami, informuje ile razy sprzedaż netto jest większa od aktywów posiadanych przez Spółkę.
wskaźnik rotacji aktywów trwałych
wskaźnik rotacji aktywów trwałych =
sredni s tan aktywow trwalych
wskaźnik rotacji aktywów trwałych 2004 = 0,44
wskaźnik rotacji aktywów trwałych 2005 = 0,47
Ukazuje efektywność wykorzystania środków trwałych uczestniczących w tworzeniu
wartości sprzedaży. Określa ile razy sprzedaż netto jest większa od środków trwałych zaangażowanych w działalności Spółki, dużą wartość poznawczą odgrywa w firmach, w których
środki trwałe stanowią ważny element majątku. Poddając analizie wielkość wskaźnika należy
uwzględniać fakt, iż środki trwałe wykazuje się w wartości netto!
wskaźnik rotacji aktywów obrotowych
wskaźnik rotacji aktywów obrotowych =
sredni s tan aktywow obrotowych
20
wskaźniki rotacji aktywów obrotowych 2004 = 2,75
wskaźniki rotacji aktywów obrotowych 2005 = 2,80
Ukazuje ile razy w ciągu roku następuje „odtworzenie” majątku obrotowego poprzez
sprzedaż wyrobów i usług. Określa szybkość obrotu aktywów czynnych przedsiębiorstwa, im
wyższy poziom wskaźnika, tym lepsza jest sytuacja finansowa Spółki. Porównanie poziomu
wskaźnika w czasie pozwala ustalić tendencję zmian w zakresie gospodarowania majątkiem
obrotowym. Zbyt wysoki poziom wskaźnika informuje o zamrożeniu kapitału obrotowego,
zbyt niski może prowadzić do zachwiania rytmiczności produkcji i sprzedaży oraz pogorszenia stopnia wykorzystania środków trwałych.
wskaźnik rotacji kapitałów własnych
wskaźnik rotacji kapitałów własnych =
sredni s tan kapitalow wlasnych
wskaźnik rotacji kapitałów własnych 2004 = 0,77
wskaźnik rotacji kapitałów własnych 2005 = 0,89
3.3.3
Wskaźniki gospodarowania zasobami
wydajność pracy na 1 zatrudnionego (do przychodów)
wydajność pracy na 1 zatrudnionego (do przychodów) =
przecietna liczb zatrudnionych
wydajność pracy na 1 zatrudnionego (do przychodów) 2003 = 419,49
TP S.A. jest firmą która pokazuje, że wydajność pracy jednego pracownika malała z
roku na rok, aż doszła do poziomu 364,89. Oznacza to, że przychody netto firmy ze sprzedaży
produktów, towarów i materiałów uległy obniżeniu.
wydajność pracy na 1 zatrudnionego (do zysku ze sprzedaży)
wydajność pracy na 1 zatrudnionego (do zysku ze sprzedaży) =
zysk ze sprzedazy
wydajność pracy na 1 zatrudnionego (do zysku ze sprzedaży) 2003 = 104,18
Zysk ze sprzedaży Spółki pomniejszał się co rocznie, było to spowodowane obniżeniem się wydajność pracy.
wydajność pracy na 1 zatrudnionego (do zysku netto)
21
wydajność pracy na 1 zatrudnionego (do zysku netto) =
zysk netto
wydajność pracy na 1 zatrudnionego (do zysku netto) 2003 = 24,76
Zysk netto wahał się w ciągu tych lata, można zauważyć wzrost a następnie spadek
wydajności.
3.4 Analiza rentowności
Stanowi podstawowy miernik informujący o szybkości zwrotu zaangażowanego w
przedsiębiorstwie kapitału.
Służy ocenie nie tylko przedsiębiorstwa, ale i zdolności kierownictwa do generowania
zysków z zaangażowanych środków.
Wykorzystywana w analizie prospektywnej do prezentacji przyszłej sytuacji majątkowo – finansowej firmy.
3.4.1
Sprzedaży
Rentowność handlowa
50,00%
Rentowność
sprzedaży
40,00%
Wartość
Rentowność brutto
sprzedaży
30,00%
Rentowność
sprzedaży netto
20,00%
10,00%
0,00%
2003
2004
2005
Rentowność
sprzedaży netto
(tylko do przychodów
ze sprzedaży)
Rok
rentowność brutto sprzedaży
rentowność brutto sprzedaży =
zysk (stata ) ze sprzedazy brutto
przychody netto ze sprzedazy produkto, towarow i materialow
rentowność brutto sprzedaży 2003 = 46,57%
rentowność brutto sprzedaży 2004 = 46,72%
rentowność brutto sprzedaży 2005 = 46,34 %
22
Wielkość wskaźnika jest niezależna od stopy opodatkowania zysku, odzwierciedla politykę cen TP S.A. oraz zysk, jaki generuje ono poprzez określoną wielkość sprzedaży, zaleca
się ustalanie tego wskaźnika na podstawie zysku osiągniętego z działalności podstawowej.
Wskaźniki TP S.A. świadczą o dobrej organizacji pracy w Spółce oraz prawidłowej polityce
inwestycyjnej.
rentowność sprzedaży
rentowność sprzedaży =
zysk (stata ) ze sprzedazy
rentowność sprzedaży 2003 = 24,83%
rentowność sprzedaży netto
rentowność sprzedaży netto =
zysk (stata ) netto
przychody netto ze sprzedazy produkto, towarow i materialow = pozostale przychody operacyjne + przychody finansowe
rentowność sprzedaży netto 2003 = 5,4%
Wskaźnik ten informuje, jaki procent zysku przynosi jednostka przychodu ze sprzedaży, czyli odpowiada na pytanie jaki jest udział zysku netto w wartości sprzedaży. Większa
wartość wskaźnika oznacza korzystniejszą kondycję finansową podmiotu gospodarczego
rentowność sprzedaży netto (tylko do przychodów ze sprzedaży)
rentowność sprzedaży netto =
zysk (stata ) netto
Wskaźnik określany zwrotem ze sprzedaży, informuje o udziale zysku po opodatkowaniu w wartości sprzedaży, czyli jaką marżę zysku przynosi dana wartość sprzedaży, im
niższy poziom wskaźnika, tym większa wartość sprzedaży powinna być zrealizowana dla
określonej kwoty zysku, większa wartość wskaźnika oznacza korzystniejszą kondycję finan-
23
sową firmy, podniesienie rentowności netto oznacza wzrost efektywności sprzedaży, gdyż
każda złotówka sprzedaży generuje dodatkowy zysk.
3.4.2
Majątku
Wartość
Rentowność aktywów (ROA)
18,00%
16,00%
14,00%
12,00%
10,00%
8,00%
6,00%
4,00%
2,00%
0,00%
Rentowność aktywów
(zysk netto)
(zysk z działalności
operacyjnej)
(zdolność do
samofinansowania)
2004
(EBIT)
2005
Rok
rentowność aktywów (zysk netto)
rentowność aktywów (zysk netto) =
zysk netto
rentowność aktywów (zysk netto) 2004 = 5,21%
rentowność aktywów (zysk netto) 2005 = 3,99%
Wskaźnik określany również zwrotem z majątku (return on assest - ROA), wyznacza
ogólną zdolność aktywów przedsiębiorstwa do generowania zysku. Im wartość wskaźnika
wyższa, tym korzystniejsza sytuacja finansowa firmy. Wskaźnik stanowi ogólny miernik
podnoszenia efektywności gospodarowania w Spółce. Wielkość wskaźnika determinuje szereg różnorodnych czynników, niekiedy o przeciwnym kierunku oddziaływania.
rentowność aktywów (zysk z działalności operacyjnej)
rentowność aktywów (zysk z działalności operacyjnej) =
zysk z dzaila ln osci operacyjnej
rentowność aktywów (zysk z działalności operacyjnej) 2004 = 6,52%
rentowność aktywów (zysk z działalności operacyjnej) 2005 = 4,33%
rentowność aktywów (zdolność do samofinansowania)
rentowność aktywów (zdolność do samofinansowania) =
zysk netto + amortyzacj a
rentowność aktywów (zdolność do samofinansowania) 2004 = 15,44%
24
rentowność aktywów (zdolność do samofinansowania) 2005 = 13,53%
rentowność aktywów (EBIT)
rentowność aktywów (EBIT) =
rentowność aktywów (EBIT) 2004 = 3,27%
rentowność aktywów (EBIT) 2005 = 2,03%
3.4.3
Kapitału
Rentowność kapitału własnego (ROE)
12,00%
Wartość
10,00%
8,00%
Rentowność kapitału
własnego (ROE)
6,00%
4,00%
2,00%
0,00%
2003
2004
2005
Rok
rentowność kapitału własnego =
zysk netto
kapital wlasny
rentowność kapitału własnego 2003 = 7,95%
Wyższa wartość wskaźnika zwrotu kapitału oznacza korzystniejszą sytuację finansową Spółki, wyższa efektywność kapitału własnego stwarza możliwość uzyskania wyższych
dywidend oraz dalszego rozwoju TP S.A.
3.4.4
Model du Ponta
Ten szczególny przypadek analizy wskaźnikowej jest przydatny w pokazaniu, jak stopa zysku i rotacja aktywów współdziałają w kształtowaniu wskaźnika rentowności majątku i
jak, z kolei, stopa rentowności majątku wraz z polityką długu wpływa na kształtowanie się
wskaźnika rentowności kapitału własnego. Model ten łączy ze sobą elementy analizy finansowej, wskazując na występujące zależności pomiędzy określoną aktywnością Spółki i obrazującymi ją wskaźnikami. Informuje o efektywności poszczególnych działań TP S.A.
25
ROK 2005
Zysk netto
Sprzedaż
Aktywa ogółem
ROK 2004
Zysk netto
Sprzedaż
Aktywa ogółem
ROK 2003
Zysk netto
Sprzedaż
Aktywa ogółem
1 295 131,00
:
12 187 650,00
:
32 923 752
1 699 056,00
:
13 167 432,00
:
31 972 642
827 006,00
:
14 011 472,00
:
33 195 062
ROS
Rotacja majątku
10,63%
*
0,37
ROA
0,04
: (1-u)
Zobowiązania ogółem
16 641
845,00
Kapitał ogółem
:
32 923
752,00
ROS
Rotacja majątku
12,90%
*
0,41
16 466
594,00
Kapitał ogółem
:
31 972
642,00
ROS
Rotacja majątku
5,90%
*
0,42
0,08
ROE
0,11
ROE
0,06
0,51
Struktura
kapitału (u)
ROA
0,05
: (1-u)
ROE
0,52
Struktura
kapitału (u)
ROA
0,02
: (1-u)
19 056
668,00
Kapitał ogółem
:
33 195
062,00
Struktura
kapitału (u)
0,57
Analizując model Du Ponta widzimy, iż wskaźniki rentowności kapitałów własnych
ROE na przestrzeni trzech lat wynosiły w 2003 roku 0,06, w 2004 roku wzrósł do 0,11, a w
26
2005 roku spadł do 0,08. Poziom tego wskaźnika jest mniejszy co świadczy, że kondycja
finansowa spółki jest gorsza oraz mniejsza jest szansa na uzyskanie wyższej dywidendy.
Analizując model od dołu widzimy, iż spadek zysku netto w 2005 roku spowodował
spadek wskaźnika rentowności sprzedaży netto. Natomiast wahania aktywów powodują, iż
wskaźnik rotacji aktywów waha się i w 2003 roku wynosi 0,02, w roku 2004 0,05 a w 2005
znowu się obniżył do 0,04, co jest negatywne, gdyż wskaźnik ten mówi jak produktywne są
aktywa w TP S.A.
Na wskaźnik rentowności aktywów, który w 2003 roku spada do 7,8% ma wpływ
również spadkowy wskaźnik ROS.
3.5 Ocena rynkowej wartości akcji i kapitału
zysk na 1 akcję
zysk na 1 akcję (EPS) = zysk netto / ilość wyemitowanych akcji
zysk na 1 akcję 2003 = 0,59
Najbardziej ogólny wskaźnik informujący o wielkości zysku przypadającym na jedną
akcję zwykłą, niezależnie od tego czy zysk ten zostanie wypłacony jako dywidenda, czy zagospodarowany w Spółce. Ilustruje skalę potencjalnych korzyści akcjonariusza, przy założeniu, że dywidenda zależy od wielkości wygospodarowanego zysku. Wskaźnik zysku na 1
akcję ma wartość historyczną, służy ocenie przyszłości firmy.
stopa zyskowności akcji
stopa zyskowności akcji = (zysk na 1 akcję / cena rynkowa akcji) * 100%
stopa zyskowności akcji 2003 = 3%
Obrazuje, jaki procent zysku przynosi dana akcja w relacji do jej ceny giełdowej. Wykorzystywany do porównywania korzyści lokowania kapitałów w różne firmy.
wskaźnik stopy dywidendy
wskaźnik stopy dywidendy = (dywidenda na 1 akcję / cena rynkowa 1 akcji) * 100%
wskaźnik stopy dywidendy 2003 = 1%
27
Ilustruje bezpośrednie korzyści dla posiadaczy akcji. Porównanie wskaźników różnych firm umożliwia ocenę rozpiętości korzyści osiąganych przez zakup różnych rodzajów
akcji.
wskaźnik stopy wypłat dywidendy
wskaźnik stopy wypłat dywidendy = (dywidenda na 1 akcję/ zysk netto na 1 akcję) * 100%
wskaźnik stopy wypłat dywidendy 2003 = 20%
Stanowi uzupełnienie wskaźnika stopy dywidendy. Obrazuje udział dywidendy w zysku po opodatkowaniu. Niski poziom wskaźnika sygnalizuje przeznaczenie znacznej kwoty
zysków na rozwój.
wskaźnik ceny akcji w stosunku do bieżących zysków (P/E)
PER = cena rynkowa 1 akcji / zysk netto na 1 akcję
PER 2003 = 39,61
PER 2004 = 19,28
PER 2005 = 25,29
Najbardziej popularny wskaźnik ułatwiający przybliżoną ocenę celowości inwestowania w akcje danej spółki (price earnings ratio). Wskaźnik umożliwia ocenę opłacalności lokat
kapitałowych w różnych firmach. Określa liczbę lat, w ciągu których nastąpi zwrot nakładu
na zakup akcji, przy założeniu, że firma będzie w przyszłości przynosić zyski takie jak dotychczas. Na wartość PER wpływa cena giełdowa akcji, zyskowność firmy i ogólna sytuacja
na rynku kapitałowym
Wskaźnik ceny rynkowej akcji do wartości księgowej na akcję (P/BV)
PEQ = cena rynkowa 1 akcji / kapitał własny przypadający na 1 akcję
PEQ 2003 = 2,32
PEQ 2004 = 2,11
PEQ 2005 = 2,01
Niska wartość wskaźnika oznacza z reguły, że spółka osiąga wyjątkowo małe zyski
bieżące, posiada nie w pełni wykorzystany majątek o znacznej wartości, stwarza nadzieję na
dobre wyniki w przyszłości. Niski wskaźnik może stanowić wskazówkę dla inwestorów, którzy planują zakup akcji jako lokaty kapitału w dłuższym horyzoncie czasowym
28
4. Ocena wykorzystania dźwigni operacyjnej, finansowej, połączonej.
Dźwignia
DOL = zysk brutto / (zysk netto + podatek +odsteki)
DFL = EBIT / (EBIT - odsetki)
DCL = DOL * DFL
2005
0,76
1,91
1,46
2004
0,84
1,47
1,24
2003
0,78
1,78
1,39
Dźwignia
2,00
DOL = zysk brutto /
(zysk netto + podatek
+odsteki)
1,50
Wartość 1,00
DFL = EBIT / (EBIT odsetki)
0,50
DCL = DOL * DFL
0,00
2003
2004
2005
Rok
Dźwignia operacyjna
Wyraża użycie stałych kosztów operacyjnych przez Spółkę. Dźwignia operacyjna
spada, panuje w Spółce zachwiana sytuacja spowodowana określonymi działaniami.
Stopień dźwigni operacyjnej (DOL)
DOL =
MC
EBIT
Dźwignia finansowa (DFL):
Występuje ponieważ Spółka wykorzystuje kapitał obcy, który wymaga płacenia odsetek. TP S.A wykazuje tendencje wzrostową jeżeli chodzi o dźwignię finansową, oznacza to że
Spółka w znacznej mierze wykorzystuje kapitał obcy.
DFL =
EBIT
EBT
Efekt dźwigni finansowej jest tym większy, wówczas większe jest ryzyko finansowe
związane z działalnością przedsiębiorstwa. Im stopień dźwigni jest bliższy jedności, tym
mniejsze jest ryzyko finansowania działalności TP S.A.
29
Dźwignia łączna (DCL):
Dźwignia łączna pokazuje, że Spółka ma sytuację zachwianą, nie jest przedsiębiorstwem stabilnym. W roku 2003 osiągnęła ona wartość 1,39, w roku 2004 zanotowała spadek
do 1,24,. Rok 2005 przyniósł wzrost.
DCL = DOL x DFL
Dźwignia operacyjna związana jest ze strukturą majątku i jego wykorzystaniem w istniejących warunkach działania Spółki.
5. Wnioski z analizy
W roku 2005 przychody Spółki spadły o 7,4 % w stosunku do ubiegłego roku i wyniosły 12 187 650 tys. zł. Marża EBITDA spadła z 45.6% w roku 2004 do 45,1% w roku 2005.
Marża EBITA spadła z poziomu 20,3% w roku 2004 do 19,8% w roku 2005. Zysk netto
spadł, co związane było ze spadkiem przychodów operacyjnych, tylko częściowo skompensowanego przez zmniejszenie kosztów operacyjnych oraz z istotnym zwiększeniem się kosztów finansowych netto.
Kapitał własny osiągnął wartość wyższą od stanu wcześniejszego (2003, 2004).
Wzrost kapitału własnego wynika przede wszystkim z osiągniętego zysku. Głównym czynnikiem wpływającym na obniżenie kapitału własnego w 2004, 2003 roku był podział zysku.
Wartość środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych zmniejszyła się, co
było spowodowane amortyzacją, zmniejszeniem netto wartości odpisów aktualizujących
środków trwałe oraz poniesieniem nakładów na niefinansowe aktywa trwałe. Miały również
wpływ transakcje sprzedaży i likwidacji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
Podstawowym źródłem przychodów Spółki jest sprzedaż usług telefonii stacjonarnej.
Spółka odnotowała spadek przychodów ze sprzedaży usług telefonii stacjonarnej, przy jednoczesnym wzroście wartości przychodów z tytułu rozliczeń z innymi operatorami oraz z tytułu
sprzedaży usług przesyłu danych. Koszty operacyjne były niższe od danych z ubiegłych lat.
W 2005 roku przepływy środków pieniężnych netto z działalności operacyjnej były
niższe w porównaniu do ubiegłych lat. Związane jest to ze zmianami zysku operacyjnego
Spółki oraz z pozytywnymi zmianami w wartości kapitału obrotowego. Wzrost przepływów
pieniężnych z działalności inwestycyjnej związany był przede wszystkim ze zwiększeniem
wydatków netto na aktywa finansowe oraz ze wzrostem wydatków netto z tytułu pożyczek
30
długoterminowych. Spółka zanotowała również zmniejszenie wydatków netto na nabycie
środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Spadek wydatków finansowych był spowodowany niższymi wydatki netto związanymi ze spłatą kredytów i pożyczek, niższymi wpływami z emisji dłużnych papierów wartościowych, niższymi wydatkami z tytułu zapłaconych odsetek.
Firma zarządzana jest w sposób konserwatywny. Spada sprzedaż oraz zysk. Należałoby wprowadzić nową strategię zarządzania. Brak płynności finansowej świadczy o tym ze
Spółka może ogłosić upadłość.
6. Bibliografia
1. www.money.pl;
2. Praca zbiorowa pod redakcją Stefana Wrzoska: „Analiza finansowa. Materiały do ćwiczeń.”, Wyd. Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław 2001;
3. Dudycz Tadeusz, Stefan Wrzosek: „Analiza finansowa. Problemy metodyczne w ujęciu
praktycznym.”, Wyd. Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław 2000
4. http://portal.wsiz.rzeszow.pl/plik.aspx?id=8047.
5. http://www.lsr.pl/firmy/analiza/an_finansowa.doc
6. http://www.ae.jgora.pl/zbiory/ZFF/WZKP.DOC.
7. http://www.tp-ir.pl/
31

analiza finansowa telekomunikacja polska spółka

Transkrypt

Podobne dokumenty

wyniki - finanse definicje

Jak ocenić pozycję finansową firmy?

Rachunek zysków i strat

Analiza sprawności działania przedsiębiorstwa

ZAKRES ZAMÓWIENIA AUDYT TELEINFORMATYCZNY Dokonanie

Bilans - ii-lo.tarnow.pl

Salon meblowy "Alfa"