Karta pracy – punkt 3: Tama na Toporni 1. Znajdujemy się przy

Karta pracy – punkt 3: Tama na Toporni
1. Znajdujemy się przy zbiorniku wodnym Topornia, służącym głównie do celów rekreacyjnych. Jaka jest
geneza zbiornika?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. Jakie funkcje, oprócz rekreacyjnych spełnia zbiornik na Toporni?
…………….…………….…
……………………………..
……………………………………
………………………..…………
Funkcje zbiorników
wodnych
………………………………………
……………………………………….
…………………….…………………
…………..
3. Wypełnij arkusz obserwacji Hydromorfologia w punktach dotyczących zbiornika wodnego, oraz
wpisz dane do zbiorczego formularza Hydromorfologia
4. Kolejnym zadaniem jest porównanie jakości wody w analizowanym zbiorniku oraz w radomie poniżej
tamy. W tym celu należy wybrać dwa punkty badawcze: jeden w obrębie zbiornika nieopodal tamy,
drugi na Radomie poniżej tamy. Do zbadania wody przydatne będą: zestawy odczynników, pehametr
bądź papierki lakmusowe, krążek do badania przejrzystości wody, zlewki lub inne naczynia do poboru
próbek. Nasze wyniki wpisujemy do arkusza obserwacji: Hydrologia oraz do formularza zbiorczego:
Hydrologia według instrukcji do badań hydrologicznych.
5. Na początku według instrukcji hydrologicznej zawartej w materiałach należy wypełnić arkusz
obserwacji Hydrologia, punkty 1-7.
6. Następnie określamy właściwości fizyczne wody:
· przejrzystość wody. Do badania przejrzystości wody wykorzystujemy krążek Secchiego , który
zanurzamy w wodzie aż do zaniknięcia różnicy między jej białą i czarną częścią. Odczytujemy
głębokość zanurzenia krążka oraz określamy klasę wody według załączonej instrukcji. Sposób
wykonania krążka znajduje się głębokość instrukcji dotyczącej badań hydrologicznych
· temperaturę,
· mętność wody,
· kolor,
· zapach wody,
· właściwe dane zapisujemy w arkuszu Hydrologia w puktach 10.1-10.4.
7. Następnie, w zależności od posiadanych odczynników chemicznych określamy właściwości
chemiczne wody (punkty 11,1-11,6 formularza hydrologicznego), w tym:
· pomiar pH, za pomocą papierków lakmusowych, papierków uniwersalnych, pehametru
· pomiar azotanów: w zależności od posiadanych odczynników. Do probówki zawierającej wodę
wlej 1 cm3 odczynnika Neslera (zasadowy roztwór tetrajodortęcianu (II) potasu). Jeżeli woda
·
·
·
zawiera wolny amoniak lub sole amonowe, pojawia się zabarwienie pomarańczowo-brunatne.
Wystąpienie białego zmętnienia wskazuje na obecność dużej ilości wapnia.
Pomiar jonów chlorkowych: do probówki zawierającej wodę dodaj kilka cm3 roztworu azotanu
srebra. Zmętnienie roztworu lub wytrącenie białego osadu chlorku srebra świadczy o obecności
jonów chlorkowych.
Pomiar jonów siarczanowych: do probówki zawierającej wodę dodaj kilka cm3 wodnego
roztworu chlorku baru. Powstanie białego zmętnienia lub wytrącenie się białego osadu
świadczy o obecności siarczanów.
Pomiar twardości wody za pomocą mydła. Na podstawie obserwacji pienienia się mydła w
badanej wodzie możemy określić twardość lub miękkość wody
Cechy wody
pH wody
Przejrzystość wody
Temperatura wody
Kolor wody
Zapach wody
Mętność wody
Obecność azotanów
Obecność jonów siarczanowych
Obecność jonów chlorkowych
Twardość wody
Punkt w obrębie zbiornika
Punkt poniżej tamy
8. Na podstawie zbadanych parametrów fizyczno-chemicznych wody określ ogólny stan czystości wody
w zbiorniku.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………..…………………….………………………………
9. Jakie są możliwe drogi zanieczyszczeń zbiornika oraz jak możemy im przeciwdziałać (arkusz
obserwacji Hydrologia punkty 12,1-12,2)
10. Na podstawie własnych obserwacji wymień, jakie zmiany w środowisku dokonały się wraz z
wybudowaniem przez człowieka zbiornika wodnego na Toporni. Swoje spostrzeżenia wypisz w
formularzu: Antropopresja według załączonego arkusza obserwacji Antropopresja.
11. Jakie zmiany w środowisku przynosi wybudowanie tamy i spiętrzenie zbiornika?
a) Pozytywne
· ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
· ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
· ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
b) Negatywne
· ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
· ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
· ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
12. Nawiguj do punktu 4 o współrzędnych 51º20’47.0’’N; 20º37’05.1’’E. Pamiętaj, że wchodzimy na
teren lasu. Po drodze przyjrzyj się ciekawym okazom drzew oraz działalności człowieka na trasie naszej
ścieżki. Zwróć uwagę na przejawy działalności człowieka (użytkowanie ziemi, wysypiska śmieci itd.).
Swoje spostrzeżenia zanotuj w formularzach Roślinność oraz Antropopresja