instrukcje obsługi

MŁOTEK
PNEUMATYCZNY
ŚCINAK
MS-10B, MS-13B
Instrukcja obsługi
oryginalna
ARCHIMEDES S.A.
ul. Robotnicza 72
53-608 Wrocław, PL
Tel. +48 071 7827100
Fax +48 071 3550962
www.archimedes.com.pl
Wydanie: V, luty 2016
Nr wyrobu:………………..
1. WSTĘP
Niniejsza instrukcja powinna być starannie przechowywana i zawsze
dostępna dla operatora, zakładowej służby BHP i innych osób związanych
z obsługą narzędzi pneumatycznych. Informacje tu zawarte są istotne
z punktu widzenia bezpieczeństwa pracy, właściwej eksploatacji,
konserwacji i utylizacji wyrobu, a ponadto ułatwiają zamawianie części
zamiennych.
Operator – przed przystąpieniem do pracy – powinien dokładnie zapoznać
się z treścią niniejszego dokumentu i upewnić się, że informacje tu
zawarte są dla niego zrozumiałe.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących użytkowania
naszych wyrobów, prosimy o kontakt ze sprzedawcą lub bezpośrednio
z firmą Archimedes we Wrocławiu.
Identyfikacja czasu produkcji wyrobu
Narzędzia pneumatyczne posiadają trwały, indywidualny numer
fabryczny składający się z co najmniej pięciu cyfr. Dwie pierwsze
cyfry odnoszą się do roku budowy wyrobu, a następne oznaczają
kolejny egzemplarz wyrobu wyprodukowanego w danym roku.
2. CHARAKTERYSTYKA I PRZEZNACZENIE WYROBU
Młotek ścinak MS-10B, jak i MS-13B to ręczne narzędzia udarowe
z napędem pneumatycznym. Wyposażone są w narzędzia robocze
o różnorako uformowanych ostrzach, co umożliwia wykonywanie takich
prac, jak: przygotowanie elementów do spawania, obróbka spoin,
czyszczenie średniej wielkości odlewów i usuwanie nadlewków,
uszczelnianie połączeń nitowanych i złączy kołnierzowych, a także
wykonywanie prac instalatorskich. Konstrukcja młotków pozwala na
stosowanie narzędzi roboczych o poszerzonych ostrzach typu łopatka, co
wydatnie poprawia optymalny dobór narzędzi do zamierzonych prac.
Wykorzystywane są również do zakuwania nitów. Znajdują szerokie
zastosowanie w przemyśle odlewniczym, konstrukcji stalowych,
kamieniarskim, budowlanym itp.
Młotek MS-13B w stosunku do MS-10B posiada większą masę
i jednocześnie większą (o około 25%) energię udaru. Młotki te
charakteryzują się stosunkowo dużą wydajnością przy niskim zużyciu
powietrza i niewielkiej masie.
-1-
3. PARAMETRY TECHNICZNO - EKSPLOATACYJNE
Częstotliwość uderzeń bijaka
Skok bijaka
Średnica bijaka
Zużycie powietrza
Długość (bez narzędzia roboczego)
Masa
Gniazdo końcówki powietrznej
Wew. średnica przewodu powietrznego
Ciśnienie zasilania
Poziom ciśnienia akustycznego na
stanowisku pracy
- przy niepewności pomiarowej
Poziom mocy akustycznej
- przy niepewności pomiarowej
Całkowita wartość drgań
- przy niepewności pomiarowej
1)
2)
MS-10B
- 40Hz
- 90 mm
- 24 mm
- 33 m3/h
- 305 mm
- 4,5 kg
- G 1/4
- 12,5 mm
- 0,63 MPa
MS13B
- 30 Hz
- 80 mm
- 28 mm
- 41 m3/h
- 320 mm
- 5,9 kg
- G 1/4
- 12,5 mm
- 0,63 MPa
- 98,4 1) dB(A)
- ± 4,1 dB(A)
- 109,4 1) dB(A)
- ± 2,1 dB(A)
- 7,67 2) m/s2
- ± 1,21 m/s2
- 99,3 1) dB(A)
- ± 1,9 dB(A)
- 111,5 1) dB(A)
- ± 1,3 dB(A)
- 12,37 2) m/s2
- ± 3,13 m/s2
mierzone zgodnie z PN-EN ISO 15744
mierzone zgodnie z PN-EN 28927-1
4. WYPOSAŻENIE WYROBU
Wyposażenie standardowe młotków określa tabela 1.
Tabela 1
WYPOSAŻENIE STANDARDOWE MŁOTKA MS-10B, MS-13B
Nazwa
Ścinak płaski
Końcówka 7
Opaska SS27/ø16-27
Symbol
Bk14
74-713
77-549
-2-
Il. szt.
1
1
1
Uwagi
Młotki MS-10B i MS-13B wyposażone są standardowo w narzędzie
robocze Bk14, klient – w zależności od potrzeby, może nabyć odpłatnie
również inne narzędzia robocze. Narzędzia te zawiera tabela 2.
Tabela 2
5. BEZPIECZEŃSTWA
− Operator przed przystąpieniem do pracy młotkiem powinien być
dokładnie zapoznany z przepisami obowiązującymi na swoim
stanowisku pracy oraz z treścią niniejszej instrukcji obsługi.
− Ściśle przestrzegać ogólnych przepisów dotyczących pracy
zmechanizowanymi narzędziami ręcznymi.
− Konstrukcja młotka nie zabezpiecza operatora przed porażeniem
prądem elektrycznym.
− Zawsze należy odłączyć młotek od sieci sprężonego powietrza przed
wykonaniem jakichkolwiek czynności związanych z wymianą
narzędzia roboczego lub przed przeprowadzeniem konserwacji czy
naprawy narzędzia.
− Stosować narzędzie robocze o zalecanej wielkości, właściwego kształtu,
bez uszkodzeń mechanicznych i właściwie naostrzone.
-3-
− Unikać sytuacji, gdy podczas pracy nie ma możliwości obserwowania
strefy pracy.
− Nie wolno zwiększać ciśnienia powietrza powyżej 0,63 MPa.
− Nie wolno włączać młotka, gdy narzędzie robocze nie jest
zabezpieczone przed wypadnięciem lub nie jest zainstalowane
w młotku.
− Podczas pracy nie wolno opierać młotka w okolicę podbrzusza
(nacisk musi być wywierany wyłącznie przez kończyny górne).
− Młotek podczas pracy powinien być trzymany w obu rękach.
− Bezzwłocznie przerwać pracę, gdy nastąpi uszkodzenie młotka lub
jego narzędzia roboczego.
− Nie blokować klawisza w pozycji „praca”. Klawisz ten po zwolnieniu
nacisku ręki powinien wracać w położenie spoczynkowe, a młotek
powinien się wyłączyć.
− Zadbać o to, by w miejscu pracy był łatwy dostęp do urządzeń
odcinających dopływ powietrza.
− Nie stosować uszkodzonych węży powietrznych. Wąż taki może być
przyczyną wypadku. Stosować węże obliczone na ciśnienie robocze
wynoszące co najmniej 0,63 MPa.
− Unikać nadmiernego smarowania młotka, ponieważ olej wydostający
się z narzędzia w postaci mgły jest szkodliwy dla środowiska
naturalnego i dla operatora. Pomieszczenie pracy powinno być dobrze
wentylowane.
− W przypadku przedostania się smaru lub oleju do oczu, należy
bezwzględnie skorzystać z pomocy medycznej.
− W czasie pracy młotkiem stosować okulary ochronne, ochronniki
słuchu i rękawice antywibracyjne.
− Po zakończeniu pracy zamknąć zawór sieciowy sprężonego powietrza.
− Stanowisko pracy operatora powinno być oddzielone od innych
stanowisk pracy; Powinno być dobrze oświetlone i uporządkowane.
− Młotek uszkodzony należy wycofać z użytkowania i ostrzegawczo
oznaczyć.
Uwaga:
Poziom hałasu i wibracji podczas pracy młotkiem MS10B, jak i MS-13B
(patrz pkt 3) jest wyższy od wartości dopuszczalnych – w odniesieniu
do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy – określonych
w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia
-4-
29.11.2002r. – Dziennik Ustaw Nr 161. W warunkach konkretnego
stanowiska pracy wartości tych parametrów mogą się zmieniać
w zależności od kształtu i rodzaju obrabianego materiału; Materiały
twarde lub mało sztywne najczęściej wywołują większy hałas, jak i
większą wibrację – niż miękkie i sztywne.
Podstawowym warunkiem ochrony zdrowia podczas pracy ww. młotkami
jest:
− ograniczenie czasu ekspozycji operatora na ww. zagrożenia,
co oznacza, że praca młotkami powinna odbywać się z przerwami,
a całkowity czas pracy na jedną zmianę roboczą powinien być
ograniczony do:
48 minut w przypadku młotka MS10B,
15,5 minut w przypadku młotka MS13B
oraz:
− stosowanie rękawic ochronnych z wkładkami antywibracyjnymi,
− stosowanie ochronników słuchu i okularów ochronnych.
Nieprzestrzeganie ww. wymagań dotyczących bezpieczeństwa pracy
może doprowadzić do wypadku, obrażeń ciała lub utraty zdrowia.
Producent nie odpowiada za skutki powstałe w wyniku wykorzystania
wyrobu w sposób niezgodny z jego przeznaczeniem.
6. PRZYGOTOWANIE DO PRACY
Młotek pneumatyczny powinien być zasilany z sieci sprężonego powietrza
o ciśnieniu nominalnym 0,63 MPa, wyposażonej w blok przygotowania
powietrza – złożony z odwadniacza, filtra, regulatora ciśnienia
oraz smarownicy.
Dla zapewnienia skutecznego smarowania mgłą olejową, długość
przewodu łączącego narzędzie ze smarownicą nie powinna być większa
niż 6÷10 m. Podczas pracy z użyciem dłuższych przewodów należy
stosować smarownicę przewodową. Należy jednak unikać zbyt długich
przewodów, gdyż spadek ciśnienia w przewodzie powoduje obniżenie
energii narzędzia. W przypadku, gdy istnieje konieczność użycia
dłuższych przewodów – najpierw stosować przewód o większej średnicy,
a następnie przewód o średnicy nominalnej, tj. 12,5 mm. Do pracy
młotkiem zaleca się stosować przewody gumowe olejoodporne.
-5-
Powietrze robocze powinno być zawsze czyste i pozbawione wilgoci;
Powinno odpowiadać 4 klasie czystości wg PN-ISO8573-1. Instalację
powietrzną należy regularnie odwadniać.
Schemat typowej instalacji sprężonego powietrza
Przed podłączeniem młotka do sieci sprężonego powietrza zaleca się
przedmuchać przewód powietrzny w celu usunięcia skroplonej pary
wodnej i innych ewentualnych zanieczyszczeń.
Aby przygotować młotek do pracy należy:
− usunąć zaślepkę ochronną z otworu złączki /poz. 10/ i w otwór ten
wkręcić końcówkę powietrzną 7 /wyposażenie /,
− na końcówkę powietrzną nałożyć przewód zasilający i zabezpieczyć
go opaską zaciskową (SS27/Ø16-27).
Następnie należy sprawdzić czy narzędzie robocze jest naostrzone i nie
posiada wad. Pęknięcia czy ubytki masy, eliminują narzędzie z dalszego
użycia.
Aby zamocować narzędzie robocze w korpusie młotka należy odkręcić
korpus przedni /poz. 20/, wsunąć narzędzie robocze do tulei /poz. 18/
i ponownie zakręcić do oporu korpus przedni. W celu zamocowania
-6-
narzędzia roboczego z poszerzonym ostrzem typu „łopatka” należy:
odkręcić korpus przedni /poz. 20/, część chwytową narzędzia wraz z
kołnierzem wsunąć w wybranie z boku korpusu i ustawić osiowo,
następnie wsunąć końcówkę chwytu narzędzia roboczego w tuleję /poz.
18/ i zakręcić do oporu korpus przedni.
Końcówka powietrzna i opaska zaciskowa stanowią wyposażenie każdego
z ww. młotków.
Uwaga:
Nie uruchamiać młotka bez narzędzia roboczego .
7. KONSERWACJA BIEŻĄCA
Smarowanie narzędzia
W czasie pracy części ruchome młotka powinny być smarowane mgłą
olejową wytworzoną przez smarownicę kroplową zainstalowaną w sieci
sprężonego powietrza. Smarownicę należy ustawić na poziom 2÷3 kropli
na 1 minutę pracy młotka – przy pełnym poborze powietrza zasilającego.
Spadające krople należy obserwować na przezroczystym wskaźniku
smarownicy.
Dla zapewnienia dużej trwałości i sprawności narzędzia, olej do
smarowania powinien posiadać bardzo dobre właściwości smarne,
zapobiegające przedwczesnemu zużyciu i nadmiernemu nagrzewaniu się
elementów ruchomych oraz powstawaniu szlamów i produktów utleniania.
Zalecane oleje spełniające powyższe wymagania to: PNE32 – firmy Lotos
SA i Torcula 32 – firmy Shell.
Jeżeli młotek jest zasilany z instalacji sprężonego powietrza nie
posiadającej smarownicy olejowej, wówczas należy co 2 godziny wlewać
do młotka – przez wlot powietrza – 1÷2 ml zalecanego wyżej oleju.
Uwaga:
Stwierdzenie podczas naprawy gwarancyjnej, że narzędzie pracowało bez
smarowania stanowi podstawę do odrzucenia roszczeń do bezpłatnej
naprawy
-7-
8. UŻYTKOWANIE WYROBU
Młotki MS10B oraz MS13B należy używać tylko do pracy, do której
zostały zaprojektowane. Nie należy dokonywać przeróbek dla innego
wykorzystania wyrobu.
Młotek MS-10B oraz MS-13B uruchamia się (po podłączeniu do sieci
sprężonego powietrza) poprzez naciśnięcie klawisza zaworu /poz. 2/. Po
zwolnieniu klawisza zaworu /poz. 2/ młotek automatycznie wyłączy się.
Przed uruchomieniem młotka należy upewnić się, czy narzędzie robocze
zostało właściwie zamocowane.
Podczas pracy, młotek należy pewnie i mocno trzymać w dłoniach.
Najlepszą efektywność pracy uzyskuje się przy wywieraniu nacisku na
młotek wynoszącym 65÷80N – w przypadku młotka MS-10B i 90÷120N
– w przypadku młotka MS-13B.
Po zakończeniu pracy zamknąć dopływ sprężonego powietrza.
9. PRZEGLĄDY I NAPRAWY
A. Wszystkie przeglądy i naprawy dokonywać po uprzednim
odłączeniu narzędzia od sieci sprężonego powietrza.
B. Przeglądy i naprawy powinny przeprowadzać osoby posiadające
odpowiednie doświadczenie i wyposażone we właściwy sprzęt.
C. Naprawa młotka w okresie gwarancyjnym powinna być
wykonywana wyłącznie przez producenta lub w autoryzowanych
punktach serwisowych producenta.
Młotek właściwie eksploatowany nie wymaga (poza smarowaniem
i utrzymywaniem w czystości wyrobu i sprężonego powietrza) szczególnej
konserwacji. Jednak podczas użytkowania w warunkach niedostatecznego
smarowania i przy wykorzystaniu wilgotnego powietrza może nastąpić
problem z jego uruchomieniem – szczególnie po kilkudniowej przerwie
w pracy. W takim przypadku należy wlać do wlotu powietrza około ∼3
cm3 czystej nafty, włączyć młotek na 30 sekund, poczym wlać 1 cm3 oleju
PNE32 lub Torcula 32 i ponownie włączyć młotek, aby olej został
doprowadzony do wszystkich zespołów.
Wilgotne i zanieczyszczone powietrze może być przyczyną niedrożności
filtra powietrza umieszczonego w złączce /poz. 10/. Filtr ten jest
elementem wielokrotnego użycia, a jego sprawność eksploatacyjną
przywraca się poprzez okresowe mycie.
-8-
10. USTERKI WYSTĘPUJĄCE W CZASIE EKSPLOATACJI,
ICH PRZYCZYNY I SPOSOBY USUWANIA
Typowe usterki narzędzia, ich przyczyny i sposoby usuwania zawiera
tabela 3.
Tabela 3
Usterka
Mała
wydajność
pracy.
Mała ilość
udarów.
Prawdopodobna przyczyna
Zbyt niskie ciśnienie
zasilania.
Zbyt mała wydajność
instalacji powietrznej. Zbyt
mały przekrój wewnętrzny
węża zasilającego.
Sprawdzić, czy ciśnienie
powietrza osiąga 0,63 MPa.
Zabezpieczyć wydatek
powietrza na poziomie
nominalnym; Wyłączyć
z pracy inne odbiorniki.
Zanieczyszczony filtr
w złączce /poz. 10/.
Filtr umyć i przeczyścić
strumieniem powietrza.
Zużyta lufa /poz. 14/ lub
bijak /poz. 15/.
Niestabilna
praca.
Sposób usunięcia
Uszkodzony lub
zanieczyszczony rozrząd
powietrza: /poz. 11/ lub
/poz. 13/.
Niewłaściwe smarowanie;
Zanieczyszczone części
Nieprawidło- ruchome młotka.
wa praca.
Uszkodzony lub zużyty
bijak /poz. 15/.
-9-
Sprawdzić czy luz między
bijakiem i lufą nie jest
większy niż 0,16mm.
W innym przypadku zużyte
części wymienić na nowe.
Oczyścić elementy
rozrządu lub w przypadku
uszkodzenia – wymienić na
nowe.
Smarownicę ustawić na
poziom 2÷3 kropli na
1 minutę pracy młotka –
przy pełnym poborze
powietrza zasilającego.
Wymienić bijak na nowy.
Usterka
Obniżenie
energii w
wyniku
oblodzenia
otworów
wylotowych.
Młotek nie
pracuje.
Młotek nie
przestaje
pracować
mimo
zwolnienia
dźwigni.
Prawdopodobna przyczyna
Nadmierne rozprężenie
powietrza z powodu zabrudzenia się kanałów
i otworów wylotowych, zbyt
duża zawartość wilgoci
w powietrzu.
Uszkodzony lub zużyty
bijak /poz. 15/ lub rozrząd
/poz. 11 i 13/
Zatarty rozrząd /poz. 11 i 13/
lub zatarty bijak /poz. 15/
w lufie /poz. 14/ - z powodu
brudnego lub wilgotnego
powietrza.
Sposób usunięcia
Przemyć i oczyścić kanały
lufy i suwaka rozrządu.
Odwodnić instalację
powietrzną.
Uszkodzone / zużyte części
wymienić na nowe.
Usunąć przyczyny zatarcia.
Oczyścić, przemyć w nafcie
i posmarować olejem
wadliwe części.
Uszkodzona kulka zaworu
Zdemontować zawór;
/poz. 6/ lub sprężyna zaworu
Oczyścić lub wymienić
/poz. 5/;
uszkodzone części.
Zatarty popychacz /poz. 7/.
11. UTYLIZACJA NARZĘDZI
Narzędzia pneumatyczne wykonane są ze stali, stopów aluminium, żeliwa,
brązu oraz tworzyw sztucznych i pakowane są w pudełka tekturowe.
Części narzędzi, ze względu na rodzaj materiału, dają się łatwo rozdzielić,
co ułatwia proces ich utylizacji. Utylizację należy przeprowadzać zgodnie
z prawem krajowym odnoszącym się do ochrony środowiska.
12. WYKAZ CZĘŚCI ZAMIENNYCH
Wykaz części zamiennych do młotka MS-10B oraz MS-13B, ich numery
zamówieniowe oraz ilość sztuk wchodzących w skład wyrobu lub zespołu
przedstawiono w tabeli 4. Wykaz ten dotyczy wyrobu, do którego został
dołączony. Młotki wyprodukowane w innym czasie mogą zawierać
specyfikację części różniącą się od poniższej. Stąd przy zamawianiu
części zamiennych należy podać ich nazwę, numer, ilość sztuk oraz numer
seryjny wyrobu.
- 10 -
1
Rękojeść kpl.
2
5
6
7
Zespół klawisza
Kołek walcowy H5x25-A
Kołek walcowy H5x18-A
Sprężyna zaworu
Kulka 17,462
Popychacz
9
10
Wkrętka
Złączka
11
Cylinder
3
12
13
14
Kołek cylindra
Suwak
Lufa
15
Bijak
16
Klin
17
Osłona
18
Tuleja do końcówki B
19
Ścinak płaski
20
Korpus przedni
22
Pierścień uszczel. 41,5x4
Pierścień uszczel. 36x4
Nr zamówieniowy
Zsp-1-1/MS-8A
Zsp-1-2/MS-13A
Zsp-1-2A/MK-8A
74-388
74-389
77-610
76-354
MS10B-10.01.0
MK8B-20.02.0
S-1309
62.08.05
S-1011
S-1311
S-812
S-1312
S-813
S-1313
MS10B-00.01.0
MS13B-00.01.0
S-1015
S-1315
S-816
S-1316
S-817
S-1317
S-819
S-1319
Bk14
MS10B-00.02.0
MS13B-00.02.0
75-845
75-844
- 11 -
MS-13B
Nazwa części lub zespołu
MS-10B
Nr poz. na
rysunku
Tabela 4
Ilość szt.
Uwagi
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
Wyposażenie
młotka
- 12 -
- 13 -