desygnat znaku - Instytut Filozofii UJ
Transkrypt
desygnat znaku - Instytut Filozofii UJ
Reguły gry • zaliczenie przedmiotu wymaga zdania dwóch testów, z logiki (za ok. 5 tygodni) i z filozofii (w sesji); • warunkiem koniecznym podejścia do testu z filozofii jest zaliczenie testu z logiki i zaliczenie ćwiczeń; • gdy ocena z testu z filozofii jest wyższa od oceny z testu z logiki, to wpisuję ocenę z egzaminu z filozofii; • w przeciwnym wypadku wpisuję średnią; • można uzyskać bonus z ćwiczen, w postaci pół oceny, gdy ocena z całości egzaminu jest pozytywna. 1 LOGIKA DZIAŁY LOGIKI • semiotyka – nauka o znaku DZIAŁY LOGIKI • semiotyka – nauka o znaku • metodologia ogólna – teoria czynności takich jak definiowanie, wnioskowanie, klasyfikacja DZIAŁY LOGIKI • semiotyka – nauka o znaku • metodologia ogólna – teoria czynności takich jak definiowanie, wnioskowanie, klasyfikacja • logika formalna – bada schematy rozumowań niezawodnych, czyli takich które od prawdziwych przesłanek prowadzą zawsze do prawdziwych wniosków SEMIOTYKA Semiotyka – nauka o znaku znak – coś, co wskazuje na coś co jest poza nim samym SEMIOTYKA Semiotyka – nauka o znaku znak – coś, co wskazuje na coś co jest poza nim samym znaki (konwencjonalne) znak drogowy biała flaga wyrażenia języka SEMIOTYKA Semiotyka – nauka o znaku znak – coś, co wskazuje na coś co jest poza nim samym znaki (konwencjonalne) znak drogowy biała flaga wyrażenia języka oznaki (związek przyczynowo-skutkowy; brak nadawcy) temperatura jako oznaka choroby ślady dzika jako oznaka tego, że dzik tędy przebiegł SEMIOTYKA • trójkąt semiotyczny: SEMIOTYKA • trójkąt semiotyczny: nośnik znaku – desygnat znaku – użytkownik znaku SEMIOTYKA • trójkąt semiotyczny: nośnik znaku – desygnat znaku – użytkownik znaku nośnik znaku – przedmiot, który występuje w roli znaku SEMIOTYKA • trójkąt semiotyczny: nośnik znaku – desygnat znaku – użytkownik znaku nośnik znaku – przedmiot, który występuje w roli znaku desygnat znaku – przedmiot, do którego znak się odnosi SEMIOTYKA • trójkąt semiotyczny: nośnik znaku – desygnat znaku – użytkownik znaku nośnik znaku – przedmiot, który występuje w roli znaku desygnat znaku – przedmiot, do którego znak się odnosi użytkownik znaku – podmiot, dla którego coś jest znakiem czegoś innego; nadawca bądź odbiorca znaku SEMIOTYKA • działy semiotyki: syntaktyka, semantyka, pragmatyka SEMIOTYKA • działy semiotyki: syntaktyka, semantyka, pragmatyka syntaktyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami SEMIOTYKA • działy semiotyki: syntaktyka, semantyka, pragmatyka syntaktyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami zagadnienia: SEMIOTYKA • działy semiotyki: syntaktyka, semantyka, pragmatyka syntaktyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami zagadnienia: zasady budowy wyrażeń złożonych z wyrażeń prostych SEMIOTYKA • działy semiotyki: syntaktyka, semantyka, pragmatyka syntaktyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami zagadnienia: zasady budowy wyrażeń złożonych z wyrażeń prostych kategorie syntaktyczne SEMIOTYKA • działy semiotyki: syntaktyka, semantyka, pragmatyka syntaktyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami zagadnienia: zasady budowy wyrażeń złożonych z wyrażeń prostych kategorie syntaktyczne poprawność składniowa SEMIOTYKA semantyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami, a tym do czego znaki się odnoszą SEMIOTYKA semantyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami, a tym do czego znaki się odnoszą zagadnienia: SEMIOTYKA semantyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami, a tym do czego znaki się odnoszą zagadnienia: znaczenie SEMIOTYKA semantyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami, a tym do czego znaki się odnoszą zagadnienia: znaczenie oznaczanie (denotowanie, desygnowanie) SEMIOTYKA semantyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami, a tym do czego znaki się odnoszą zagadnienia: znaczenie oznaczanie (denotowanie, desygnowanie) prawdziwość SEMIOTYKA semantyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami, a tym do czego znaki się odnoszą zagadnienia: znaczenie oznaczanie (denotowanie, desygnowanie) prawdziwość spełnianie SEMIOTYKA semantyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami, a tym do czego znaki się odnoszą zagadnienia: znaczenie oznaczanie (denotowanie, desygnowanie) prawdziwość spełnianie zakres nazwy SEMIOTYKA pragmatyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami, a użytkownikami znaków SEMIOTYKA pragmatyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami, a użytkownikami znaków zagadnienia: SEMIOTYKA pragmatyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami, a użytkownikami znaków zagadnienia: kontekst użycia wyrażenia SEMIOTYKA pragmatyka – badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami, a użytkownikami znaków zagadnienia: kontekst użycia wyrażenia idealny użytkownik znaku METODOLOGIA OGÓLNA • podstawowe typy definicji METODOLOGIA OGÓLNA • podstawowe typy definicji zasady poprawnego definiowania METODOLOGIA OGÓLNA • podstawowe typy definicji zasady poprawnego definiowania najczęściej popełniane błędy w definiowaniu METODOLOGIA OGÓLNA • podstawowe typy definicji zasady poprawnego definiowania najczęściej popełniane błędy w definiowaniu • podstawowe typy rozumowań METODOLOGIA OGÓLNA • podstawowe typy definicji zasady poprawnego definiowania najczęściej popełniane błędy w definiowaniu • podstawowe typy rozumowań najczęściej popełniane błędy w rozumowaniach LOGIKA FORMALNA • Klasyczny rachunek zdań KRZ LOGIKA FORMALNA • Klasyczny rachunek zdań KRZ • Klasyczny rachunek predykatów KRP LOGIKA FORMALNA • Klasyczny rachunek zdań KRZ • Klasyczny rachunek predykatów KRP założenie logiki klasycznej: LOGIKA FORMALNA • Klasyczny rachunek zdań KRZ • Klasyczny rachunek predykatów KRP założenie logiki klasycznej: zasada biwalencji – każde zdanie jest prawdziwe bądź fałszywe LOGIKA FORMALNA • Klasyczny rachunek zdań KRZ • Klasyczny rachunek predykatów KRP założenie logiki klasycznej: zasada biwalencji – każde zdanie jest prawdziwe bądź fałszywe zdaniem w sensie logiki jest stwierdzenie, które może być oceniane w kategorii prawdy i fałszu LOGIKA FORMALNA • Klasyczny rachunek zdań KRZ • Klasyczny rachunek predykatów KRP założenie logiki klasycznej: zasada biwalencji – każde zdanie jest prawdziwe bądź fałszywe zdaniem w sensie logiki jest stwierdzenie, które może być oceniane w kategorii prawdy i fałszu wartość logiczna zdania – prawda lub fałsz LOGIKA FORMALNA • Klasyczny rachunek zdań KRZ • Klasyczny rachunek predykatów KRP założenie logiki klasycznej: zasada biwalencji – każde zdanie jest prawdziwe bądź fałszywe zdaniem w sensie logiki jest stwierdzenie, które może być oceniane w kategorii prawdy i fałszu wartość logiczna zdania – prawda lub fałsz 1 lub 0 KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • zdania proste i zdania złożone zdanie jest złożone w sensie logiki, gdy jego częścią właściwą jest inne zdanie oraz gdy występuje w nim funktor zdaniotwórczy od argumentów zdaniowych Nieprawda, że pada deszcz. KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • zdania proste i zdania złożone zdania jest złożone w sensie logiki, gdy jego częścią właściwą jest inne zdanie oraz gdy występuje w nim funktor zdaniotwórczy od argumentów zdaniowych Nieprawda, że pada deszcz. KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • zdania proste i zdania złożone zdania jest złożone w sensie logiki, gdy jego częścią właściwą jest inne zdanie oraz gdy występuje w nim funktor zdaniotwórczy od argumentów zdaniowych Nieprawda, że pada deszcz. Możliwe, że Adam Małysz zdobędzie złoty medal na następnej olimpiadzie. KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • zdania proste i zdania złożone zdania jest złożone w sensie logiki, gdy jego częścią właściwą jest inne zdanie oraz gdy występuje w nim funktor zdaniotwórczy od argumentów zdaniowych Nieprawda, że pada deszcz. Możliwe, że Adam Małysz zdobędzie złoty medal na następnej olimpiadzie. KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • zdania proste i zdania złożone zdania jest złożone w sensie logiki, gdy jego częścią właściwą jest inne zdanie oraz gdy występuje w nim funktor zdaniotwórczy od argumentów zdaniowych Nieprawda, że pada deszcz. Możliwe, że Adam Małysz zdobędzie złoty medal na następnej olimpiadzie. Widzę i opisuję. KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • zdania proste i zdania złożone zdania jest złożone w sensie logiki, gdy jego częścią właściwą jest inne zdanie oraz gdy występuje w nim funktor zdaniotwórczy od argumentów zdaniowych Nieprawda, że pada deszcz. Możliwe, że Adam Małysz zdobędzie złoty medal na następnej olimpiadzie. Widzę i opisuję. KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • zdania proste i zdania złożone zdania jest złożone w sensie logiki, gdy jego częścią właściwą jest inne zdanie oraz gdy występuje w nim funktor zdaniotwórczy od argumentów zdaniowych Nieprawda, że pada deszcz. Możliwe, że Adam Małysz zdobędzie złoty medal na następnej olimpiadzie. Widzę i opisuję. KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • zdania proste i zdania złożone zdania jest złożone w sensie logiki, gdy jego częścią właściwą jest inne zdanie oraz gdy występuje w nim funktor zdaniotwórczy od argumentów zdaniowych Nieprawda, że pada deszcz. Możliwe, że Adam Małysz zdobędzie złoty medal na następnej olimpiadzie. Widzę i opisuję. KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • wybrane spójniki: KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • wybrane spójniki: nieprawda, że negacja KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • wybrane spójniki: nieprawda, że negacja Nieprawda, że pada deszcz. KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • wybrane spójniki: nieprawda, że negacja Nieprawda, że pada deszcz. i koniunkcja KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • wybrane spójniki: nieprawda, że negacja Nieprawda, że pada deszcz. i koniunkcja Widzę i opisuję. KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • wybrane spójniki: nieprawda, że negacja Nieprawda, że pada deszcz. i koniunkcja Widzę i opisuję. lub alternatywa KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • wybrane spójniki: nieprawda, że negacja Nieprawda, że pada deszcz. i koniunkcja Widzę i opisuję. lub alternatywa Napiszę lub zatelefonuję. KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • wybrane spójniki: nieprawda, że negacja Nieprawda, że pada deszcz. i koniunkcja Widzę i opisuję. lub alternatywa Napiszę lub zatelefonuję. jeżeli, to implikacja KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • wybrane spójniki: nieprawda, że negacja Nieprawda, że pada deszcz. i koniunkcja Widzę i opisuję. lub alternatywa Napiszę lub zatelefonuję. jeżeli, to implikacja Jeżeli dziś jest poniedziałek, to mogę pospać dłużej. KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • wybrane spójniki: nieprawda, że negacja Nieprawda, że pada deszcz. i koniunkcja Widzę i opisuję. lub alternatywa Napiszę lub zatelefonuję. jeżeli, to implikacja Jeżeli dziś jest poniedziałek, to mogę pospać dłużej. wtedy i tylko wtedy, gdy równoważność KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ • wybrane spójniki: nieprawda, że negacja Nieprawda, że pada deszcz. i koniunkcja Widzę i opisuję. lub alternatywa Napiszę lub zatelefonuję. jeżeli, to implikacja Jeżeli dziś jest poniedziałek, to mogę pospać dłużej. wtedy i tylko wtedy, gdy równoważność Golił sam siebie wtedy i tylko wtedy, gdy nie golił innych. SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE • spójniki ekstensjonalne wartość logiczna zdania złożonego przy ich pomocy zależy wyłącznie od wartości logicznej zdań złożonych Nieprawda, że Kraków leży nad Wisłą. SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE • spójniki ekstensjonalne wartość logiczna zdania złożonego przy ich pomocy zależy wyłącznie od wartości logicznej zdań złożonych Nieprawda, że Kraków leży nad Wisłą. SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE • spójniki ekstensjonalne wartość logiczna zdania złożonego przy ich pomocy zależy wyłącznie od wartości logicznej zdań złożonych Nieprawda, że SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE • spójniki ekstensjonalne wartość logiczna zdania złożonego przy ich pomocy zależy wyłącznie od wartości logicznej zdań składowych Nieprawda, że 3 + 4 = 7. SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE • spójniki ekstensjonalne wartość logiczna zdania złożonego przy ich pomocy zależy wyłącznie od wartości logicznej zdań składowych Nieprawda, że SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE • spójniki ekstensjonalne wartość logiczna zdania złożonego przy ich pomocy zależy wyłącznie od wartości logicznej zdań złożonych Nieprawda, że Ziemia jest kulista. SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE • spójniki ekstensjonalne wartość logiczna zdania złożonego przy ich pomocy zależy wyłącznie od wartości logicznej zdań złożonych Nieprawda, że SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE • spójniki ekstensjonalne wartość logiczna zdania złożonego przy ich pomocy zależy wyłącznie od wartości logicznej zdań złożonych Nieprawda, że Ziemia jest płaska. p Nieprawda, że p 1 0 0 1 SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE Konieczne, że …. SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE Konieczne, że …. Konieczne, że 2 + 2 = 4. SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE Konieczne, że …. Konieczne, że 2 + 2 = 4. Konieczne, że jeśli dziś jest środa, to jutro jest czwartek. SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE Konieczne, że …. Konieczne, że 2 + 2 = 4. Konieczne, że jeśli dziś jest środa, to jutro jest czwartek. Konieczne, że Wisła jest zanieczyszczona. SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE Konieczne, że …. Konieczne, że 2 + 2 = 4. Konieczne, że jeśli dziś jest środa, to jutro jest czwartek. Konieczne, że Wisła jest zanieczyszczona. Konieczne, że urząd premiera III RP sprawuje przedstawiciel największego klubu poselskiego. SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE Konieczne, że …. Konieczne, że 2 + 2 = 4. Konieczne, że jeśli dziś jest środa, to jutro jest czwartek. Konieczne, że Wisła jest zanieczyszczona. Konieczne, że urząd premiera III RP sprawuje przedstawiciel największego klubu poselskiego. • spójniki intensjonalne SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE Konieczne, że …. Konieczne, że 2 + 2 = 4. Konieczne, że jeśli dziś jest środa, to jutro jest czwartek. Konieczne, że Wisła jest zanieczyszczona. Konieczne, że urząd premiera III RP sprawuje przedstawiciel największego klubu poselskiego. • spójniki intensjonalne wartość logiczna zdania złożonego przy ich pomocy zależy nie tylko od wartości logicznej zdań składowych, ale także od ich treści SPÓJNIKI EKSTENSJONALNE I INTENSJONALNE nieprawda, że; i; lub; jeżeli, to; wtedy i tylko wtedy, gdy -to spójniki ekstensjonalne treść jest balastem w badaniu poprawności wnioskowań wyrażonych w języku ze spójnikami ekstensjonalnymi jedynie. JĘZYK KRZ Alfabet KRZ: JĘZYK KRZ Alfabet KRZ: 1. nieskończony zbiór zmiennych zdaniowych: JĘZYK KRZ Alfabet KRZ: 1. nieskończony zbiór zmiennych zdaniowych: p, q, r,…, p1, p2,…, q1, q2,… JĘZYK KRZ Alfabet KRZ: 1. nieskończony zbiór zmiennych zdaniowych: p, q, r,…, p1, p2,…, q1, q2,… 2. zbiór stałych logicznych (funktorów zdaniotwórczych): JĘZYK KRZ Alfabet KRZ: 1. nieskończony zbiór zmiennych zdaniowych: p, q, r,…, p1, p2,…, q1, q2,… 2. zbiór stałych logicznych (funktorów zdaniotwórczych): ~ negacja nieprawda, że JĘZYK KRZ Alfabet KRZ: 1. nieskończony zbiór zmiennych zdaniowych: p, q, r,…, p1, p2,…, q1, q2,… 2. zbiór stałych logicznych (funktorów zdaniotwórczych): ~ negacja nieprawda, że ∧ koniunkcja i JĘZYK KRZ Alfabet KRZ: 1. nieskończony zbiór zmiennych zdaniowych: p, q, r,…, p1, p2,…, q1, q2,… 2. zbiór stałych logicznych (funktorów zdaniotwórczych): ~ negacja nieprawda, że ∧ koniunkcja i ∨ alternatywa lub JĘZYK KRZ Alfabet KRZ: 1. nieskończony zbiór zmiennych zdaniowych: p, q, r,…, p1, p2,…, q1, q2,… 2. zbiór stałych logicznych (funktorów zdaniotwórczych): ~ negacja nieprawda, że ∧ koniunkcja i ∨ alternatywa lub → implikacja jeżeli, to JĘZYK KRZ Alfabet KRZ: 1. nieskończony zbiór zmiennych zdaniowych: p, q, r,…, p1, p2,…, q1, q2,… 2. zbiór stałych logicznych (funktorów zdaniotwórczych): ~ negacja nieprawda, że ∧ koniunkcja i ∨ alternatywa lub → implikacja jeżeli, to ≡ równoważność wtedy i tylko wtedy, gdy JĘZYK KRZ Alfabet KRZ: 1. nieskończony zbiór zmiennych zdaniowych: p, q, r,…, p1, p2,…, q1, q2,… 2. zbiór stałych logicznych (funktorów zdaniotwórczych): ~ negacja nieprawda, że ∧ koniunkcja i ∨ alternatywa lub → implikacja jeżeli, to ≡ równoważność wtedy i tylko wtedy, gdy 3. nawiasy: (,). JĘZYK KRZ DEFINICJA: wyrażenie KRZ Wyrażeniem języka KRZ jest każdy skończony ciąg symboli alfabetu KRZ. JĘZYK KRZ DEFINICJA: wyrażenie KRZ Wyrażeniem języka KRZ jest każdy skończony ciąg symboli alfabetu KRZ. DEFINICJA: formuła KRZ JĘZYK KRZ DEFINICJA: wyrażenie KRZ Wyrażeniem języka KRZ jest każdy skończony ciąg symboli alfabetu KRZ. DEFINICJA: formuła KRZ Formułą języka KRZ (wyrażeniem sensownym KRZ) jest każde i tylko takie wyrażenie, które spełnia następujące warunki: JĘZYK KRZ DEFINICJA: wyrażenie KRZ Wyrażeniem języka KRZ jest każdy skończony ciąg symboli alfabetu KRZ. DEFINICJA: formuła KRZ Formułą języka KRZ (wyrażeniem sensownym KRZ) jest każde i tylko takie wyrażenie, które spełnia następujące warunki: • Każda zmienna zdaniowa jest formułą KRZ. JĘZYK KRZ DEFINICJA: wyrażenie KRZ Wyrażeniem języka KRZ jest każdy skończony ciąg symboli alfabetu KRZ. DEFINICJA: formuła KRZ Formułą języka KRZ (wyrażeniem sensownym KRZ) jest każde i tylko takie wyrażenie, które spełnia następujące warunki: • Każda zmienna zdaniowa jest formułą KRZ. • Jeżeli α i β są formułami KRZ, to (α ∧ β), (α ∨ β), (α → β), (α ≡ β) i ~(α) też są formułami KRZ. Co trzeba koniecznie wiedzieć lub znać z tego wykładu? • definicję wyrażenia i formuły KRZ • rozróżnienie: spójniki ekstensjonalne a • • intensjonalne co to jest zasada dwuwartościowości? co to jest zdanie w sensie logicznym? 29