gminny program ochrony zdrowia psychicznego i zapobiegania
Transkrypt
gminny program ochrony zdrowia psychicznego i zapobiegania
Załącznik do Uchwały Nr LXXXII/1106/14 Rady Miejskiej w Bogatyni z dnia 13 lutego 2014 roku GMINNY PROGRAM OCHRONY ZDROWIA PSYCHICZNEGO I ZAPOBIEGANIA ZABURZENIOM PSYCHICZNYM NA TERENIE GMINY I MIASTA BOGATYNIA NA LATA 2014-2015 I. WPROWADZENIE Zdrowie psychiczne jest jednym z aspektów zdrowia w ogóle. Nie ma jednej, uniwersalnej definicji zdrowia psychicznego, gdyż w przypadku jego definiowania musimy uwzględnić wiele aspektów. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określa zdrowie psychiczne jako „stan dobrego samopoczucia, w którym człowiek wykorzystuje swoje zdolności, może radzić sobie ze stresem w codziennym życiu, może wydajnie i owocnie pracować oraz jest w stanie wnieść wkład w życie danej wspólnoty”. O zdrowiu psychicznym możemy mówić w znaczeniu: - medycznym – oznaczającym brak występowania objawów psychopatologicznych czy też brak defektów funkcji psychicznych, - psychologicznym – oznaczającym umiejętność osiągania satysfakcji życiowej, utrwalone poczucie własnej wartości, realistyczny odbiór rzeczywistości czy też zdolność do samorealizacji, - socjologicznym – oznaczającym zdolność przyswajania i dostosowywania się do norm kulturowych oraz umiejętność właściwego pełnienia ról społecznych Większość ekspertów zgadza się z tym, że brak rozpoznanej choroby psychicznej nie oznacza automatycznie stanu zdrowia psychicznego. Istotna jest również odporność na różnego rodzaju trudne sytuacje życiowe i umiejętność konstruktywnego postępowania w przypadku wystąpienia tych wydarzeń. Zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia psychicznego osoby z zaburzeniami psychicznymi to: 1. osoby chore psychicznie (wykazujące zaburzenia psychotyczne), 2. osoby upośledzone umysłowo, 3. osoby wykazujące inne zakłócenia czynności psychicznych, które zgodnie ze stanem wiedzy medycznej wymagają świadczeń zdrowotnych lub innych form pomocy i opieki niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym lub społecznym. Dawniej zaburzenia psychiczne wywoływały skojarzenia głównie z izolacją w zamkniętych zakładach psychiatrycznych. Obecnie spojrzenie na te zagadnienia zmienia się nie tylko ze względu na wyższy poziom świadomości społecznej, ale także na fakt, iż różnego rodzaju zaburzenia w funkcjonowaniu psychicznym są coraz powszechniejsze i przybierają nierzadko charakter zaburzeń i chorób cywilizacyjnych. Są one związane z negatywnymi skutkami życia w warunkach wysoko rozwiniętego społeczeństwa i związaną z tym gwałtownie rosnąca listą wyzwań cywilizacyjnych. Są to m.in. nasilanie się sytuacji stresowych, zbyt szybkie tempo życia, wygórowane wymagania społeczne. Od dnia 19 sierpnia 1994 r. funkcjonuje w naszym kraju ustawa o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111. Poz. 535 z późn. zm.). Określa ona w swojej Preambule zdrowie psychiczne jako „fundamentalne dobro osobiste człowieka, a ochrona praw osób z zaburzeniami psychicznymi należy do obowiązków państwa”. Zgodnie z w/w ustawą ochronę zdrowia psychicznego zapewniają organy administracji rządowej i samorządowej oraz instytucje do tego powołane. Działania w tym zakresie mogą być poszerzane o aktywność organizacji pozarządowych, kościołów i innych związków wyznaniowych, grup samopomocowych oraz innych osób fizycznych i prawnych. Działania te są tym bardziej skuteczne im więcej jednostek i grup społecznych w nich uczestniczy. Według w/w ustawy ochrona zdrowia obejmuje realizacje zadań w zakresie: 1. Promocji zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym, 2. Zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym 3. Kształtowania wobec osób z zaburzeniami psychicznymi właściwych postaw społecznych, a zwłaszcza zrozumienia, tolerancji, życzliwości a także przeciwdziałania ich dyskryminacji. Liczni eksperci podkreślają, iż liczba Polaków cierpiących na różnego rodzaju zaburzenia psychiczne w ostatnich latach znacząco wzrosła. Potwierdza to statystyka dotycząca osób szukających pomocy z powodu zaburzeń psychicznych. Strategię działań mających na celu ograniczenie występowania zagrożeń dla zdrowia psychicznego, poprawę jakości życia osób z zaburzeniami psychicznymi i ich bliskich oraz zapewnienie dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej określa Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2011 – 2015, który został wprowadzony Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 roku (Dz. U. z 2011 r. Nr24, poz. 128). Główne cele gminnego programu ochrony zdrowia psychicznego wyznaczone są w oparciu o Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2011-2015 i są to: 1) promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym; 2) zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym; 3) rozwój systemu informacji z zakresu zdrowia psychicznego. Do realizacji celów zawartych w Narodowym Programie Ochrony Zdrowia Psychicznego niezbędne są działania informacyjno-edukacyjne promujące zdrowie psychiczne, które opierać się będą na aktywności środowiska medycznego, administracji publicznej, organizacji pozarządowych oraz środków masowego przekazu. Najlepsze efekty takich działań osiąga się na poziomie lokalnym, gdyż najłatwiej jest tu dotrzeć do jak najszerszego grona odbiorców, przy jednoczesnym ukierunkowaniu działań na konkretne uwarunkowania i potrzeby danej społeczności. Służyć temu ma Gminny Program Ochrony Zdrowia Psychicznego. II. CHARAKTERYSTYKA AKTUALNEGO STANU PSYCHIATRYCZNEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ W POLSCE Podstawowym wskaźnikiem stanu zdrowia psychicznego Polaków jest rozpowszechnienie zaburzeń psychicznych, rejestrowanych w placówkach psychiatrycznej opieki zdrowotnej, w tym także związanych z nadużywaniem substancji psychoaktywnych: alkoholu, narkotyków i leków. W ciągu 18 lat, od roku 1990 do 2007, wskaźnik rejestrowanego rozpowszechnienia zaburzeń psychicznych wzrósł o 119% (z 1629 do 3571 na 100 tys. ludności) w opiece ambulatoryjnej i o 50% (z 362 do 542 na 100 tys. ludności) w opiece stacjonarnej. W opiece ambulatoryjnej, w ciągu 18 lat, wystąpił wzrost wszystkich kategorii zaburzeń psychicznych. Ponad trzykrotnie wzrosło rejestrowane rozpowszechnienie zaburzeń psychotycznych, a zaburzenia niepsychotyczne wzrosły o 73%. Najwyższy, prawie ośmiokrotny wzrost, wystąpił w przypadku zaburzeń spowodowanych używaniem substancji psychoaktywnych; upośledzenie umysłowe wzrosło o 153%, a zaburzenia spowodowane używaniem alkoholu o 82%. W psychiatrycznej opiece stacjonarnej we wszystkich analizowanych latach leczono znacznie więcej pacjentów psychotycznych niż niepsychotycznych i różnice te z latami pogłębiają się – zwiększa się z roku na rok liczba hospitalizowanych pacjentów z psychozami, przy prawie niezmiennej liczbie pacjentów z zaburzeniami niepsychotycznymi III. DIAGNOZA Ważnym wskaźnikiem stanu zdrowia psychicznego jest rozpowszechnienie zaburzeń psychicznych, w tym także tych związanych z nadużywaniem substancji psychoaktywnych: alkoholu i narkotyków, mierzone ilością osób zgłaszających się po instytucjonalną pomoc i wsparcie. Oto wybrane dane dotyczące miasta i gminy Bogatynia: 1. Mieszkańcy naszej gminy będący pacjentami PZP w Zgorzelcu: 2010 r. – 124 osoby 2011 r. – 140 osób 2012 r. – 145 osób 2013 r. – 166 osób Najczęściej leczonymi w PZP zaburzeniami były: zaburzenia lękowe, związane ze stresem i somatomorficzne (dawniej nerwicowe), które stanowiły 25,5% leczonych zaburzeń; zaburzenia na podłożu organicznym i w przebiegu chorób somatycznych (w tym otępienia) – 25%; zaburzenia afektywne (depresyjne, maniakalne i inne) – 23,5%; zaburzenia psychotyczne z grupy schizofrenii – 22,5%. Grupy wiekowe pacjentów: 30-64 lat – 68% leczonych ponad 65lat – 20,2% leczonych 19-29 lat - 11,8%. 2. Z powodu problemów z narkotykami w Poradni Terapii Uzależnienia od Substancji Psychoaktywnych leczy się 99 pacjentów z naszej gminy – w tym 31 kobiet i 68 mężczyzn. 15 – 20 rż. – 12 osób 21 – 25 rż. – 11 osób 26 – 30 rż. – 24 osób 31 – 35 rż. – 9 osób 36 – 40 rż. – 16 osób 41 – 45 rż. – 10 osób 46 – 50 rż. – 10 osób 51 – 55 rż. – 10 osób 56 – 60 rż. – 3 osoby Z leczenia substytucyjnego (program metodonowy) korzysta 10 osób z naszej gminy, w tym 3 kobiety i 7 mężczyzn. Są to osoby w przedziale wiekowym 41-50 lat. 3. W Poradni Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia leczyło się z naszej gminy w 2013 roku 21 osób uzależnionych oraz 29 osób współuzależnionych. 4. Pomoc Ośrodka Rozwiązywania Problemów Uzależnień i Pomocy Rodzinie (dane dla 2013 r.): - zajęcia edukacyjno-wspierające dla osób uzależnionych od alkoholu – 129 osób - zajęcia edukacyjno-wspierające dla osób uzależnionych od alkoholu – 36 osób - zajęcia dla osób uzależnionych utrzymujących trwałą abstynencję i ich rodzin „Trening zastępowania Agresji” (17 osób) - organizacja obozów terapeutyczno-rozwojowych dla osób uzależnionych i współuzależnionych - klientów Ośrodka Rozwiązywania Problemów Uzależnień i Pomocy Rodzinie – 26 osób - Konsultacje indywidualne psychologa – certyfikowanego specjalisty psychoterapii uzależnień – 80 osób - Osobiste i telefoniczne porady z zakresu rozwiązywania problemów alkoholowych – ok. 300 porad rocznie. - Punkt Interwencji Kryzysowej dla Ofiar Przemocy w Rodzinie – 165 interwencji. IV. ZASOBY - INSTYTUCJE GMINNE 1. Ośrodek Rozwiązywania Problemów Uzależnień i Pomocy Rodzinie A) Punkt Informacyjno – Konsultacyjny Ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych prowadzenie wstępnych rozmów informacyjno-terapeutycznych z osobami z problemem alkoholowym i ich rodzinami. Telefon Zaufania dla osób z problemem alkoholowym prowadzenia działalności bieżącej Ośrodka Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów alkoholowych oraz gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. B) Zajęcia grupowe edukacyjno – wspierające Grupa edukacyjno-wspierająca dla osób uzależnionych Grupa edukacyjno-wspierająca dla osób współuzależnionych Zajęcia dla osób uzależnionych utrzymujących trwałą abstynencję i ich rodzin „Trening zastępowania Agresji” C) Punkt Interwencji Kryzysowej dla Ofiar Przemocy w Rodzinie Prowadzenie zajęć terapeutyczno - edukacyjnych dla ofiar i sprawców przemocy w Punkcie Interwencji Kryzysowej dla Ofiar Przemocy w Rodzinie. Działania wspierające dla dzieci - ofiar przemocy domowej. Działania interwencyjne w obszarze przeciwdziałania przemocy domowej. Prowadzenie profilaktyki szkolnej w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie D) Konsultacje Psychologiczne W Ośrodku Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień można skorzystać z konsultacji psychologicznych psychologa – certyfikowanego specjalisty psychoterapii uzależnień. Dotyczy to zarówno pacjentów uczestniczących w programie terapeutycznym Ośrodka, jak i osób „z zewnątrz”, które potrzebują porady specjalisty. E) Grupy samopomocowe dla osób uzależnionych i współuzależnionych Grupy samopomocowe dla osób uzależnionych (AA) i współuzależnionych (AlAnon) wspomagają oddziaływania terapeutyczne, stanowią także wzmocnienie dla osób, które ukończyły podstawowy program terapii w Ośrodku Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień lub na Oddziale Terapii Uzależnienia od alkoholu w Sieniawce. F) Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Zadaniem gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych jest kreowanie lokalnej polityki wobec alkoholu. W jej skład wchodzą specjaliści przygotowani do nowoczesnych działań w sferze różnorodnych problemów alkoholowych.. Na gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych spoczywa obowiązek podejmowania czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu. Do zadań gminnej komisji w tym zakresie należy: Przyjęcie zgłoszenia o przypadku wystąpienia nadużywania alkoholu z jednoczesnym wystąpieniem: rozpadu życia rodzinnego, demoralizacji małoletnich, zakłócania spokoju i porządku publicznego. Wezwanie na rozmowę osoby, co do której wpłynęło zgłoszenie i pouczenie jej o konieczności zaprzestania w/w działań, i/lub poddania się leczeniu odwykowemu Skierowania takiej osoby na badanie przez biegłych (psycholog i psychiatra w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego, Przygotowanie dokumentacji związanej z postępowaniem sądowym wraz z opinia przygotowaną przez biegłego, Złożenie wniosku o wszczęcie postępowania do sądu rejonowego właściwego miejscu zamieszkania lub pobytu tej osoby. 2. Punkt Informacyjno-Konsultacyjny ds. Przeciwdziałania Narkomanii Działania informacyjno-konsultacyjne dla osób uzależnionych od narkotyków i ich rodzin Wczesna interwencja w stosunku do osób eksperymentujących ze środkami odurzającymi. Współpraca z placówkami leczniczymi. 3. Pracownia Integracyjna „Bez Barier” Działania pracowni obejmują osoby z następującymi zaburzeniami: Globalne zaburzenia rozwoju Niepełnosprawność intelektualna Zaburzenia psychiczne Choroby neurologiczne Mózgowe porażenie dziecięce Niepełnosprawność intelektualna Zaburzenia emocjonalne Depresja Dysfunkcje wzroku Uczestnicy zajęć z naszej gminy, to: 48 stałych uczestników z orzeczeniem o niepełnosprawności 8 dzieci w wieku do 10 roku życia 2 osoby w wieku 11-18 lat 38 osób dorosłych Najstarszy uczestnik ma 72 lata Przewaga wiekowa od 20-40 roku życia. Zakres współpracy środowiskowej: Współpraca z Domem Pomocy Społecznej obejmuje realizację zajęć, którymi objęta jest grupa mężczyzn z niepełnosprawnością intelektualną (ok 30 osób) Współpraca z Wielospecjalistycznym Szpitalem w Sieniawce (spotkania integracyjne) ok 20 osób Współpraca ze szkołami i przedszkolakami- zajęcia terapeutyczne w Sali Doświadczenia Świata w skali pół roku uczestniczyło ok. 1648 osób (szkoły podstawowe) Realizację zajęć, spotkań integracyjnych z grupami osób niepełnosprawnych z Niemiec i Czech (ok. 12 osób) Koło TPD Pomocy Dzieciom i Młodzieży Niepełnosprawnej „Integracja bez barier” Współpraca z rodzicami i organizacjami społecznymi Współpraca z Powiatowym Ośrodkiem Wsparcia w Opolnie zdrój 90% uczestników naszych zajęć to również osoby korzystające z propozycji POW 4. Towarzystwo Przyjaciół i Dzieci - Koło Pomocy Dzieciom i Młodzieży Niepełnosprawnej w Bogatyni - przeciwdziałanie zagrożeniom zdrowotnym oraz upowszechnianie zdrowego stylu życia, kultury fizycznej i sportu, ochrony dzieci przed patologia społeczną, przemocą, złym traktowaniem, bezprawnym wykorzystywaniem dzieci, dyskryminacją i innymi formami wykorzystywania krzywdzenia. W 2013 r. z Koła Pomocy Dzieciom i Młodzieży Niepełnosprawnej w Bogatyni korzystało 40 osób z naszej gminy. 5. Zespół Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Bogatyni W szkole działają klasy integracyjne, posiada ona również świetlicę integracyjną, a także realizowane są autorskie programy integracyjne. V. ZASOBY - INSTYTUCJE POWIATOWE I INNE, Z KTÓRYCH KORZYSTAJA MIESZKAŃCY GMINY BOGATYNIA 6. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Poradnia jest specjalistyczną placówką resortu oświaty prowadzącą działalność diagnostyczną, terapeutyczną, profilaktyczną i doradczą w środowiskach wychowujących dzieci i młodzież. W Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Bogatyni udziela się rocznie ok. 1300 porad, w 2013 roku z pomocy lekarza psychiatry skorzystały 192 osoby 7. WS SPZOZ Zgorzelec – Zakład dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Sieniawce a) Oddział Psychiatryczny Celem Oddziału Psychiatrycznego jest zapewnienie kompleksowej diagnostyki i terapii zaburzeń psychicznych. Zapewniona jest tu możliwość codziennego kontaktu z pacjentem, przeprowadzenia badań lekarskich, psychiatrycznych, psychologicznych, dostęp do badań dodatkowych oraz konsultacji specjalistycznych a także obserwacja funkcjonowania w grupie. W 2012 r. z placówki korzystało 5 osób z naszej gminy. b) Oddział Terapii Uzależnienia od Alkoholu Na oddziale pacjenci przebywają 6–8 tygodni, uczestnicząc w programie terapeutycznym.. Oddział jest najlepszym miejscem terapii dla osób, które nie potrafią utrzymać dłuższej abstynencji, mających dodatkowe powikłania zdrowotne, niepełnosprawnych, mających trudności z systematycznym dojazdem do poradni lub oddziałów dziennych. W 2012 r. z placówki korzystało 5 osób z naszej gminy. c) Zakład Opiekuńczo-Leczniczy Zakład Opiekuńczo - Leczniczy udziela całodobowe świadczenia zdrowotne, obejmujące w swoim zakresem leczenie, pielęgnację i rehabilitację osób psychicznie chorych oraz zapewnia im zakwaterowanie i wyżywienie odpowiednie do ich stanu zdrowia. Głównym celem Zakładu Opiekuńczo – Leczniczego jest objęcie całodobową opieką i leczeniem osób psychicznie chorych, które nie wymagają leczenia szpitalnego, mają ukończony proces diagnozowania i nie wymagają dalszej hospitalizacji, jednak ze względu na stan zdrowia i stopień niepełnosprawności oraz brak możliwości samodzielnego funkcjonowania w środowisku domowym i rodzinnym wymagają stałego nadzoru lekarskiego, profesjonalnej pielęgnacji i rehabilitacji W 2012 r. z placówki korzystało 5 osób z naszej gminy. 8. Dom Pomocy Społecznej „Jędrek” w Opolnie Zdroju DPS przeznaczony jest dla niepełnosprawnych intelektualnie mężczyzn i funkcjonuje od 1980 r. Jest to placówka pobytu stałego, zapewniająca całodobową opiekę i zaspokajająca niezbędne potrzeby swoich mieszkańców. W 2012 r. w DPS „Jędrek” przebywało 13 osób z naszej gminy. 9. Powiatowy Ośrodek Wsparcia dla Osób Przewlekle Psychicznie Chorych i Niepełnosprawnych Intelektualnie w Opolnie Zdroju Jest to ośrodek dziennego pobytu, przeznaczony dla osób dorosłych - zarówno dla osób chorych psychicznie jak i osób niepełnosprawnych intelektualnie. Placówka posiada 25 miejsc W 2012 r. z Ośrodka korzystało 5 osób z naszej gminy. 10. Poradnia Zdrowia Psychicznego w Zgorzelcu Poradnia Zdrowia Psychicznego udziela świadczeń indywidualnych w zakresie psychiatrii i psychologii oraz świadczeń środowiskowych pacjentom i ich rodzinom. Ilość osób z naszej gmin będących pacjentami PZP w Zgorzelcu: 2010 r. – 124 osoby 2011 r. – 140 osób 2012 r. – 145 osób 11. WS SPZOZ Zgorzelec – Poradnia Zdrowia Psychicznego w Sieniawce Jej powstanie znacznie ułatwia korzystanie pacjentom naszej gminy ze świadczeń psychiatrycznych i psychologicznych. W okresie od jej otwarcia udzielono łącznie 1.435 porad, w tym 1.056 psychiatrycznych i 379 psychologicznych. Poradnia zdrowia Psychicznego w Sieniawce została otwarta w 2013 r. 12. Poradnia Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia – WS SPZOZ Zgorzelec. 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) Poradnia udziela porad i prowadzi psychoterapię uzależnień od alkoholu dla: osób uzależnionych członków rodzin osób uzależnionych osób dorosłych, które doświadczyły w dzieciństwie szkód psychicznych i emocjonalnych w związku uzależnieniem rodzica/rodziców Ilość osób uzależnionych z naszej gminy będących pacjentami Poradni: 2010 r. – 20 osób 2011 r. – 30 osób 2012 r. – 28 osób Ilość osób współuzależnionych z naszej gminy będących pacjentami Poradni: 2010 r. – 24 osoby 2011 r. – 27 osób 2012 r. – 29 osób 13. Poradnia Uzależnienia od Środków Psychoaktywnych – WS SPZOZ Zgorzelec Celem Poradni Leczenia Uzależnienia od Środków Psychoaktywnych jest diagnozowanie i leczenie osób przyjmujących substancje psychoaktywne oraz osób współuzależnionych. W 2012 r. z placówki korzystało 99 osób z naszej gminy, w tym: 31 kobiet i 66 mężczyzn. W leczeniu substytucyjnym metadonem uczestniczyło 8 osób, w tym 2 kobiety i 6 mężczyzn. 14. Inne a) DPS „Jutrzenka” w Zgorzelcu – 1 osoba z gminy Bogatynia z diagnozą psychiatryczną b) DPS Klisino– 3 osoby z gminy Bogatynia z diagnozą psychiatryczną VI. REALIZACJA GMINNEGO PROGRAMU OCHRONY ZDROWIA PSYCHICZNEGO NA LATA 2014-2015 Cel ogólny1: Promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym; Cel szczegółowy 1. Upowszechnianie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu. Cel szczegółowy 2. Zapobieganie zaburzeniom psychicznym Cel szczegółowy 4. Upowszechnienie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu. Cel ogólny 2: Zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym; Cel szczegółowy 1. Proponowanie zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego Cel szczegółowy 1. Aktywizacja społeczna osób z zaburzeniami psychicznymi Cel szczegółowy 3. Zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi Cel ogólny 3: Rozwój systemu informacji z zakresu zdrowia psychicznego. Cel szczegółowy 1 Diagnozowanie sytuacji zdrowotnej mieszkańców gminy poprzez zbieranie dostępnych danych pozwalających na określenie pomiaru zjawiska. Cel szczegółowy 2 Realizacja działań informacyjnych skierowanych na wywołanie postaw zrozumienia i akceptacji dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Cel szczegółowy 3 Realizacja działań przeciwdziałających dyskryminowaniu osób z zaburzeniami psychicznymi. Sposób realizacji programu: 1) realizacja zadań zawartych w uchwalanym przez Radę Gminy i Miasta w Bogatyni Gminnym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 2) realizacja zadań zawartych w uchwalanym przez Radę Gminy i Miasta w Bogatyni Gminnym Programie Przeciwdziałania Narkomanii, 3) realizacja zadań zawartych w uchwalanym przez Radę Gminy i Miasta w Bogatyni Gminnym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, 4) wspieranie działalności Ośrodka Rozwiązywania Problemów Uzależnień i Pomocy Rodzinie (ORPUiPR) w zakresie działań korekcyjnych i prozdrowotnych realizowanych poprzez m.in.: a) osobiste i telefoniczne porady z zakresu rozwiązywania problemów alkoholowych b) grupy edukacyjno-wspierające dla osób uzależnionych od alkoholu c) grupy edukacyjno-wspierające dla osób współuzależnionych d) grupy edukacyjno-wspierające dla ofiar przemocy w rodzinie e) konsultacje psychologiczne dla klientów ORPUiPR f) trening zastępowania agresji g) Punkt Interwencji Kryzysowej dla Ofiar Przemocy w Rodzinie 5) Działania informacyjno-konsultacyjne w zakresie przeciwdziałania narkomanii i wczesna interwencja w stosunku do osób eksperymentujących ze środkami odurzającymi 6) Poszerzenie strony internetowej Urzędu Miasta i Gminy o zakładkę dotyczącą zdrowia psychicznego z uwzględnieniem wykazu placówek psychiatrycznej opieki stacjonarnej i ambulatoryjnej, domów pomocy społecznej, warsztatów terapii zajęciowej i innych. 7) Umieszczenie na stronach internetowych Urzędu Miasta i Gminy, w Biuletynie Informacyjnym M i G Bogatynia oraz w innych mediach lokalnych (radio, TV) informacji dotyczących działań informacyjno – konsultacyjnych oraz wspierającoedukacyjnych w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych, przeciwdziałania przemocy domowej oraz przeciwdziałania narkomanii 8) Edukacja społeczna poprzez zamieszczanie w Biuletynie artykułów dotyczących różnych aspektów zdrowia psychicznego ze szczególnym uwzględnieniem konstruktywnych działań w zakresie rozwiązywania problemów uzależnień 9) zwiększanie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi poprzez działalność instytucji działających na terenie gminy 10) tworzenie i wspieranie lokalnej sieci wsparcia psychologicznego i prozdrowotnego 11) poradnictwo i pomoc w sytuacjach kryzysowych zagrażających zdrowiu psychicznemu realizowane m.in. poprzez ORPUiPR, Ośrodek Pomocy Społecznej (OPS), Interdyscyplinarny Zespół ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, Gminną Komisję ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (GKRPA), Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną w Bogatyni 12) Informowanie poprzez ZOZ, OPS, ORPUiPR, Interdyscyplinarny Zespół ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie GKRPA, Poradnię Psychologiczno- Pedagogiczną, szkoły z terenu gminy o możliwościach uzyskania dostępności do świadczeń zdrowotnych z zakresu porad psychiatrycznych i psychologicznych. 13) realizacja na terenie szkół gminy Bogatynia programów profilaktyki uzależnień a także programów propagujących zdrowy styl życia oraz rozwijających umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych psychologicznie. 14) wspieranie i psychoedukacja rodziców w zakresie prawidłowego rozwoju dziecka oraz rozwijania umiejętności wychowawczych. 15) wspieranie działalności organizacji pozarządowych takich jak Towarzystwo Przyjaciół i Dzieci - Koło Pomocy Dzieciom i Młodzieży Niepełnosprawnej 16) Współpraca ORPUiPR, GKRPA, OPS i innych instytucji gminnych ze służbami opieki psychiatrycznej i psychologicznej 17) Kierowanie na badania przez szkoły podstawowe i gimnazja uczniów, u których występują zaburzenia zachowania oraz istnieje zagrożenie wystąpienia zaburzeń psychicznych do poradni psychologiczno-pedagogicznej 18) Rozszerzenie w miarę możliwości zakresu pomocy udzielanej przez podmioty powołane do pomocy rodzinom i udzielania wsparcia w sytuacjach kryzysowych 19) Wspieranie grup samopomocowych i grup wsparcia jako formy wsparcia psychospołecznego, gdzie członkowie świadczą sobie różnego rodzaju pomoc. 20) Współpraca środowiskowa (także w obszarze przygranicznym) instytucji i osób uczestniczących w realizacji Gminnego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego. VII. REALIZATORZY PROGRAMU Realizatorami zadań określonych w programie są: Urząd Miasta i Gminy w Bogatyni – Ośrodek Rozwiązywania Problemów Uzależnień i Pomocy Rodzinie, Wydział Polityki Społecznej i Świadczeń Socjalnych, Ośrodek Pomocy Społecznej, jednostki oświaty, podmioty lecznicze, organizacje pozarządowe.