Dziecko w sieci Internet stał się częścią naszego życia

Dziecko w sieci
Internet stał się częścią naszego życia i życia naszych dzieci. Poruszania się po sieci można porównać z
poruszaniem się po wielkim mieście. Dziecko, przyszły dorosły musi umieć poruszać się w
otaczającym go świecie, należy przecież do niego. Jeżeli zatrzymalibyśmy się nad tą metaforą
internet- miasto, to wyobraźmy sobie, jak może to wyglądać. Małemu dziecku, 5, 6-cio letniemu
pozwalamy wyjść na podwórko, do piaskownicy i śledzimy jego poczynania prawie cały czas, trochę
większe dziecko wysyłamy do pobliskiego sklepu po drobne zakupy, to zajmie mu parę minut, drogę
zna doskonale, wiele razy był tam z nami, jeszcze starsze dziecko idzie w odwiedziny do kolegi
mieszkającego w pobliżu, ustalamy wspólnie kiedy wróci, dzwonimy, gdy jest na miejscu upewniając
się, że dotarło bezpiecznie. Wraz z rozwojem dziecka powiększamy przestrzeń, którą przemierza
samo, dajemy mu coraz większą swobodę, ale mądry rodzic do każdego takiego etapu dziecko
przygotowuje, trenuje z nim razem, rozmawia, analizuje wspólnie z dzieckiem różne warianty
możliwego rozwoju sytuacji. Te zabiegi zwiększają szanse dziecka na bezpieczeństwo.
Podobne przygotowania należy poczynić w przypadku, gdy pozwalamy dziecku korzystać z sieci.
Zwykle, po raz pierwszy z komputerem zapoznają się dzieci 4, 5 letnie, czasami jeszcze młodsze.
Początkowo rodzic uczy dziecko jak grać w różne gierki, trochę później dziecko już samo uruchamia
komputer, wyszukuje samo gry, które lubi. Wskazana jest tu kontrola treści gier i monitorowanie
czasu spędzanego przez dziecko w wirtualnym świecie. Dobrze jest od początku użytkowania przez
dziecko komputera ustalić pewne reguły, to rodzic jest szefem, to on określa jak długo i w jaki sposób
dziecko korzysta z komputera, to jego prawo, ale również obowiązek. Aby mieć kontrolę nad tym co
robi dziecko, regułą powinno być, że korzysta ono z komputera tylko podczas obecności rodzica w
domu, wszelki inne warianty powodują, że rodzic traci kontrolę nad działaniami dziecka w sieci.
Drugim ważnym warunkiem, któremu powinno dziecko się podporządkować jest umieszczenie
komputera w miejscu ogólnodostępnym i takim, które jest w zasięgu wzroku rodzica- ułatwia to i
skraca czas „podróżowania” rodzica po mieszkaniu w celu kontrolowania co dziecko robi, czyli
zerkania od czasu do czasu w monitor, oszczędzamy czas i nogi. Bądźmy nauczycielami i
przewodnikami dziecka po sieci, uczmy jak się z niej korzysta , do czego służy, co tam można robić,
pokazujmy facebooka, naszą klasę, twittera, opowiedzmy jak to działa, czytajmy regulaminy(np.
regulamin facebooka mówi, że użytkownikiem może być ten, kto ma ukończone 13 lat), pokażmy jak
można oglądać filmy, słuchać muzyki, czytać książki, uczyć się, jak zakładać pocztę i jak ją bezpiecznie
obsługiwać. Pokazujmy dziecku wirtualny świat i róbmy to razem z dzieckiem, przyniesie to takie
same korzyści jak wspólne robienie czegoś w „realu”, bądźmy z dzieckiem i przy dziecku zanim
pozwolimy mu pójść samemu, nauczmy je jak bezpiecznie poruszać się w wirtualnej przestrzeni.
Mówmy o dobrodziejstwach i zagrożeniach, mówmy o tym, że nie jest anonimowe, że wszystko co
napisze może mieć dużą liczbę czytelników i niekoniecznie tylko przyjaznych, że nawet jeśli usunie
coś, co przedtem zamieściło, nie ma gwarancji, że zniknie z sieci, bo mogło zostać już skopiowane, że
nie wolno robić złych rzeczy i krzywdzić kogoś, tak samo jak w realnym świecie, mówmy o jego
bezpieczeństwie jako sprawie priorytetowej, zupełnie tak samo jak zawsze i wszędzie. Musimy
nauczyć dziecko jak ma się chronić, jak ważne jest nie udostępnianie swoich danych, jak ostrożnym
trzeba być z umieszczaniem swoich i znajomych zdjęć, filmików, jak może zostać to wykorzystane.
Zadawajmy konkretne pytania dotyczące aktywności dziecka w sieci, co robi, z kim się komunikuje,
bądźmy aktywnymi uczestnikami jego życia, również tego wirtualnego. Zadeklarujmy swoją pomoc,
gdy popełni błąd, bo nie zawsze ma takie umiejętności, aby samo mogło sobie poradzić. Dziecko ma
prawo do intymności, więc nie namawiam do sprawdzania jego poczty, ale do dyskretnej i
długotrwałej opieki, nad jego poczynaniami w sieci. Dziecko ma prawo do niedojrzałych zachowań,
ma prawo nie umieć przewidzieć konsekwencji swoich działań, nie zawsze potrafi skutecznie się
bronić, może być łatwym łupem dla wszystkich, którzy mają doświadczenie w wykorzystywaniu
niedojrzałych osób w różnych celach. Dziecko musi mieć wiedzę, więc musimy mu jej dostarczyć, ale
nawet gdy już ją ma, rodzic nie może mieć pewności, że z niej skorzysta w sytuacji niebezpiecznej dla
niego, gdyż ze względu na swoją niedojrzałość może tego zagrożenia po prostu nie spostrzec.
Żebyśmy jednak mogli być nauczycielami naszego dziecka, sami musimy być kompetentni,
doświadczenie uczy, że z tego przedmiotu, my rodzice powinniśmy się trochę „podciągnąć”.
Hanna Czarnecka-Giełdon
psycholog w ZS w Mielnie