PRZYK¸ADOWY ARKUSZ EGZAMINACYJNY Z CHEMII

Transkrypt

PRZYK¸ADOWY ARKUSZ EGZAMINACYJNY Z CHEMII
Autor: Hanna Bieszczad
TEST PRZED PRÓBNÑ MATURÑ 2007
PRZYK¸ADOWY ARKUSZ
EGZAMINACYJNY Z CHEMII
Arkusz II
POZIOM ROZSZERZONY
ARKUSZ II
Czas pracy: 120 minut
Instrukcja dla zdajàcego
1.
Prosz´ sprawdziç, czy arkusz egzaminacyjny zawiera
8 stron. Ewentualny brak nale˝y zg∏osiç przewodniczàcemu zespo∏u nadzorujàcego egzamin.
2. Prosz´ uwa˝nie czytaç wszystkie polecenia i informacje do
zadaƒ.
3. Rozwiàzania i odpowiedzi nale˝y zapisaç czytelnie
w miejscu na to przeznaczonym przy ka˝dym zadaniu.
4. W rozwiàzaniach zadaƒ rachunkowych trzeba przedstawiç
tok rozumowania prowadzàcy do ostatecznego wyniku
oraz pami´taç o jednostkach.
5. W trakcie obliczeƒ mo˝na korzystaç z kalkulatora.
6. Prosz´ pisaç tylko w kolorze czarnym; nie pisaç o∏ówkiem.
7. Nie wolno u˝ywaç korektora.
8. B∏´dne zapisy trzeba wyraênie przekreÊliç.
9. Brudnopis nie b´dzie oceniany.
10. Obok ka˝dego zadania podana jest maksymalna liczba punktów, którà mo˝na uzyskaç za jego poprawne rozwiàzanie.
˚yczymy powodzenia!
Arkusz przygotowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON na wzór oryginalnego arkusza maturalnego.
Za rozwiàzanie
wszystkich zadaƒ
mo˝na otrzymaç
∏àcznie 50 punktów.
2
Chemia. Arkusz II
Zadanie 21. (2 pkt)
Dokonaj przyporzàdkowania podanych ni˝ej par nuklidów, przedstawionych wzorami ogólnymi,
do odpowiedniej grupy.
a)
30
14 X
i
32
16 Y
b)
35
17 E
i
37
17 E
c)
32
18 Z
i
32
17 E
Izotopy: ...................................................................................................................................................
Izobary:....................................................................................................................................................
Izotony:....................................................................................................................................................
Zadanie 22. (2 pkt)
200
Podaj, ile czàstek α i β– wyemituje atom o∏owiu 208
82 Pb, przemieniajàc si´ w atom rt´ci 80 Hg. Przedstaw kolejne etapy przemiany schematycznym równaniem.
.................................................................................................................................................................
IloÊç wyemitowanych czàstek α: ...........................................................................................................
IloÊç wyemitowanych czàstek β–: ..........................................................................................................
Zadanie 23. (2 pkt)
Z podanych poni˝ej zwiàzków chemicznych wybierz taki, w którym wyst´pujà jednoczeÊnie wiàzania: kowalencyjne spolaryzowane, koordynacyjne i jonowe. Narysuj wzór strukturalny tego zwiàzku,
uwzgl´dniajàc wymienione powy˝ej wiàzania.
MgCl2, NH4Cl, NaOH, H2O
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
Zadanie 24. (2 pkt)
Oceƒ poprawnoÊç poni˝szych stwierdzeƒ opisujàcych wiàzanie w czàsteczce N2. Oznacz P, je˝eli
zdanie jest prawdziwe, i F, je˝eli jest fa∏szywe.
a) 6 wspólnych elektronów tworzy 1 wiàzanie σ i 2 wiàzania π.
..........
b) 6 wspólnych elektronów tworzy 2 wiàzania σ i 1 wiàzanie π.
..........
c) Jest to wiàzanie potrójne.
..........
w w w. o p e r o n . p l
3
Chemia. Arkusz II
Zadanie 25. (3 pkt)
ZdolnoÊç do oddawania i przy∏àczania protonów jest podstawà w∏aÊciwoÊci kwasowo-zasadowych
wed∏ug teorii Brönsteda. OkreÊl charakter poni˝szych zwiàzków. Odpowiedê uzasadnij równaniami
reakcji.
jon NH4+, czàsteczka NH3, jon H3O+
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
Zadanie 26. (4 pkt)
Przeprowadzono trzy doÊwiadczenia przedstawione na rysunku.
papierek uniwersalny
P4O10 + H2O
papierek uniwersalny
SiO2 + H2O
papierek uniwersalny
K2O + H2O
Jakà barw´ przyjmie wskaênik w ka˝dej z probówek?
Probówka I: ............................................................................................................................................
Probówka II: ...........................................................................................................................................
Probówka III: ..........................................................................................................................................
Uzasadnij barw´ wskaênika w probówkach odpowiednimi równaniami reakcji.
Probówka I: ............................................................................................................................................
Probówka II: ...........................................................................................................................................
Probówka III: ..........................................................................................................................................
w w w. o p e r o n . p l
4
Chemia. Arkusz II
Zadanie 27. (2 pkt)
Zapisz równania reakcji dysocjacji kwasu siarkowego(VI) oraz podaj wzory na sta∏e równowagi tych
reakcji.
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
Zadanie 28. (5 pkt)
Do 100 cm3 0,5 molowego roztworu kwasu siarkowego(VI) wrzucono 3 g glinu. Wyznacz obj´toÊç
wydzielonego gazu (w warunkach normalnych). Podaj, jaki to gaz. Wykonaj niezb´dne obliczenia.
.................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
Zadanie 29. (5 pkt)
Do 200 g 5-procentowego roztworu zasady sodowej dodano 50 g 15-procentowego roztworu kwasu
solnego. Dokonujàc niezb´dnych obliczeƒ, podaj, jakà barw´ b´dzie mia∏ papierek uniwersalny zanurzony w roztworze po reakcji.
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
w w w. o p e r o n . p l
5
Chemia. Arkusz II
Zadanie 30. (3 pkt)
Podaj, jakich reakcji dotyczà poni˝sze opisy.
Reakcja I
Reakcja II
A + B $ AB + Q
C + D $ CD – Q
Esubstratów > Eproduktów
Esubstratów < Eproduktów
∆H < 0
∆H > 0
Reakcja ..............................................................
Reakcja ..............................................................
Przedstaw interpretacj´ graficznà obu typów reakcji.
Reakcja I
Reakcja II
w w w. o p e r o n . p l
6
Chemia. Arkusz II
Zadanie 31. (4 pkt)
W podanej reakcji utleniania-redukcji dobierz wspó∏czynniki reakcji, napisz odpowiednie równania
po∏ówkowe, podaj nazwy procesów oraz wska˝ utleniacz i reduktor.
x Mn+2 + y PbO2 + z H+ $ x MnO4– + y Pb+2 + u H2O
I równanie po∏ówkowe: ...........................................................................................................................
Proces: .....................................................................................................................................................
II równanie po∏ówkowe:..........................................................................................................................
Proces: ....................................................................................................................................................
Równanie pe∏ne:
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
Utleniacz: ................................................................................................................................................
Reduktor: ................................................................................................................................................
Zadanie 32. (4 pkt)
Majàc do dyspozycji dowolne odczynniki nieorganiczne, zaproponuj metod´ otrzymywania alkoholu etylowego. Do zapisu równaƒ reakcji u˝yj wzorów pó∏strukturalnych zwiàzków organicznych.
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
Zadanie 33. (3 pkt)
Podaj nazwy i wzory zwiàzków A, B, C z nast´pujàcego schematu:
HNO3
$
H2SO4
[H]
HCl
A $ B $ C
Zwiàzek A: .............................................................................................................................................
Zwiàzek B: .............................................................................................................................................
Zwiàzek C: .............................................................................................................................................
w w w. o p e r o n . p l
7
Chemia. Arkusz II
Zadanie 34. (3 pkt)
Przeprowadzono reakcj´ nitrowania toluenu. Podaj równanie tej reakcji oraz nazwy systematyczne
otrzymanych produktów. Oszacuj, który z produktów znajdujàcych si´ w mieszaninie poreakcyjnej
wyst´puje w przewadze.
Równanie reakcji:
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
Nazwy systematyczne produktów:
.................................................................................................................................................................
Produktem, który znajduje si´ w przewadze w mieszaninie poreakcyjnej, jest:
.................................................................................................................................................................
Informacja do zadania 35
WÊród 21 aminokwasów bia∏kowych wyst´puje alanina (skrót mi´dzynarodowy Ala) – najprostszy
aminokwas optycznie czynny – oraz cysteina (skrót mi´dzynarodowy Cys) – odpowiedzialna za tworzenie mostków disiarczkowych stabilizujàcych wy˝ej rz´dowe struktury bia∏ek.
CH3CH(NH2)COOH
HSCH2CH(NH2)COOH
Alanina
Cysteina
Zadanie 35. (3 pkt)
Z alaniny i cysteiny mogà powstaç cztery dipeptydy. U˝ywajàc mi´dzynarodowych skrótów aminokwasów, podaj wszystkie dipeptydy mo˝liwe do uzyskania.
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
Napisz równanie reakcji tworzenia jednego z dipeptydów. Zaznacz w powsta∏ym zwiàzku wiàzanie
peptydowe.
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
w w w. o p e r o n . p l
8
Chemia. Arkusz II
Zadanie 36. (3 pkt)
Sacharoza to popularny cukier spo˝ywczy. U˝ywana jest jako cukier sto∏owy oraz w procesach przemys∏owych, np. do produkcji miodu sztucznego. Miód ten, zwany cukrem inwertowanym, powstaje
w procesie hydrolizy wiàzania glikozydowego wyst´pujàcego w czàsteczce w obecnoÊci enzymu inwertazy. Powstajàcy produkt jest s∏odszy od sacharozy.
Podaj równanie reakcji hydrolizy sacharozy (mo˝esz u˝yç wzorów sumarycznych) oraz nazwy otrzymanych produktów.
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
Oblicz, ile gramów cukru owocowego powstanie z 1 kg sacharozy.
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
w w w. o p e r o n . p l