Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego
Transkrypt
Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego
Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Instrukcja obsługi Panelu Kontrolnego Spis Tre ci Wst p....................................................................................................................................................... 4 Podstawy Panelu Kontrolnego ................................................................................................................ 4 Do czego słu y Panel?......................................................................................................................... 4 Wymagania.......................................................................................................................................... 4 Adresy Internetowe ............................................................................................................................. 5 Strona Główna..................................................................................................................................... 7 Ramka Statystyk.............................................................................................................................. 8 Ramka Narz dzi ró nych ................................................................................................................ 8 Narz dzia ogólne..................................................................................................................................... 9 Zmie hasło ......................................................................................................................................... 9 Dane Adresowe ................................................................................................................................... 9 Zmie konto ...................................................................................................................................... 10 Dodaj Konto ...................................................................................................................................... 10 Narz dzia poczty elektronicznej............................................................................................................ 11 Poczta przez WWW .......................................................................................................................... 11 Mened er poczty ............................................................................................................................... 11 Domeny pocztowe......................................................................................................................... 12 Mened er usługi pocztowej........................................................................................................... 12 Przetwarzanie spamu ..................................................................................................................... 15 Narz dzia FTP....................................................................................................................................... 25 Mened er Plików............................................................................................................................... 25 Ustawienia ..................................................................................................................................... 26 Operacje na plikach ....................................................................................................................... 29 Usuwanie plików i katalogów ....................................................................................................... 33 Kopiowanie plików ....................................................................................................................... 33 WGET ........................................................................................................................................... 37 Prosty Klient FTP.......................................................................................................................... 37 A-Counter...................................................................................................................................... 37 Mened er FTP ................................................................................................................................... 38 Usługa FTP........................................................................................................................................ 39 Opcje i narz dzia WWW....................................................................................................................... 40 Stan usługi WWW............................................................................................................................. 40 Ustawienia serwera WWW ............................................................................................................... 41 Wy lij URL ....................................................................................................................................... 49 Narz dzia baz danych mySQL .............................................................................................................. 51 Serwer MYSQL................................................................................................................................. 51 U ytkownik bazy danych .............................................................................................................. 52 Zmiana hasła.................................................................................................................................. 53 Nowy u ytkownik ......................................................................................................................... 53 phpMyAdmin .................................................................................................................................... 54 Baza wiedzy .......................................................................................................................................... 54 Narz dzia konfiguracji domen .............................................................................................................. 55 Domeny ............................................................................................................................................. 55 Sub-Domeny.................................................................................................................................. 55 Adres IP ......................................................................................................................................... 55 Serwery Nazw ............................................................................................................................... 56 Konfiguracja DNS ......................................................................................................................... 56 Usługi Poczta i WWW .................................................................................................................. 57 Transfer HTTP .............................................................................................................................. 57 cie ka do katalogu HTML........................................................................................................... 57 Aliasy Domeny.............................................................................................................................. 58 Nowa Domena............................................................................................................................... 58 2 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego 3 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Wst p Niniejszy dokument został napisany w formie przewodnika po Panelu Kontrolnym. Opisuje narz dzia udost pniane Klientom Pilickiej Telefonii, jak równie praktyczne wskazówki pomocne przy codziennym u ytkowaniu Panelu. W dokumencie u yto nast puj cych czcionek: zwykła kursywa pogrubiona UWAGA : wyst puj ca w opisach do opisów rysunków, porad, uwag nazwy narz dzi, wa ne fragmenty opisów Aby zwróci Pa stwa uwag na narz dzia, których u ycie mo e spowodowa nieodwracalne straty (np. zawarto ci strony, czy skrzynek pocztowych), zastosowano ostrze enia. Podstawy Panelu Kontrolnego Do czego słu y Panel? Panel Kontrolny słu y do zarz dzania usługami webhostingowymi (np. serwer wirtualny) oferowanymi Pa stwu przez Pilick Telefoni Sp. z o.o. Za pomoc Panelu mo ecie Pa stwo, m.in.: − dodawa /usuwa skrzynki pocztowe; − dodawa /usuwa bazy danych mySQL; − dodawa /usuwa /edytowa u ytkowników FTP; − dodawa /usuwa /edytowa domeny; − konfigurowa usługi. Wymagania W celu skorzystania z Panelu Kontrolnego wystarczy posiada : − komputer z dost pem do Internetu; − zainstalowan graficzn przegl dark stron WWW obsługuj c skrypty Java, JavaScript oraz ramki (np. MS Internet Explorer, Netscape Navigator, Opera, Mozilla). Nie wymaga si instalowania adnych dodatkowych programów, cho u ycie niektórych z nich mo e usprawni prac . Nale do nich: − program klienta FTP (np.: FileZilla, SmartFTP, Total Commander, itp.). Panel ma wbudowanego prostego klienta FTP (WebShell), który nie posiada pełni mo liwo ci specjalizowanych programów; − program klienta poczty elektronicznej (np. MS Outlook, TheBat!, Evolution, itp.). Mo na oczywi cie korzysta z klienta poczty przez WWW; − edytor stron WWW (np. MS FrontPage, Macromedia Dreamweaver, Adobe GoLive, Paj czek, itp.). 4 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Adresy Internetowe Adres Narz dzia http://panel.pilicka.pl:8080 Panel Kontrolny Narz dzia Pomocnicze http://hucho.pilicka.pl http://fario.pilicka.pl Wygl d WebShell, phpMyAdmin, phpPGAdmin, zmiana hasła skrzynki pocztowej Klient poczty przez WWW, zmiana hasła skrzynki pocztowej Ikony narz dziowe wyst puj ce w Panelu: „Edytor” – klikni cie ikony powoduje uruchomienie edytora zasobu lub zmiennej, obok której wyst puje. „Lupa” - słu y do wy wietlania zawarto ci zasobu lub zmiennej, obok której wyst puje. Przykład: wy wietlenie strony WWW. „Konfigurator” - wy wietla formularz umo liwiaj cy zmian zasobu lub zmiennej, obok której wyst puje. parametrów „Wł czony” - informuje o stanie aktywno ci zasobu, obok którego wyst puje. Przykład: usługa WWW jest aktywna. Klikni cie na niej powoduje wył czenie zasobu. 5 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego „Wył czony” - informuje o stanie nieaktywno ci zasobu, obok którego wyst puje. Klikni cie na ikon powoduje wł czenie zasobu. „Kosz”- usuwa zasób lub zmienn , obok której wyst puje. Przykład: usuni cie skrzynki pocztowej. „Dodaj” - dodaje zasób, zmienn , usług , obok której wyst puje. Przykład: dodanie nowej domeny. „Skrzynka Pocztowa” - uruchamia narz dzie do konfiguracji skrzynki pocztowej. Przykład: zmiana hasła do skrzynki. „Anty-Spam” - pozwala edytowa ustawienia filtra antyspamowego (spam to niechciana, niezamówiona poczta). „Anty-Wirus” - pozwala edytowa ustawienia systemu antywirusowego. „Przechwytywanie” - informuje o aktywno ci funkcji przechwytywania poczty kierowanej do nieistniej cych w Pa stwa domenie pocztowej kont (ang. Catch All). Klikniecie pozwala na dezaktywacj tej funkcji. „Alias Pocztowy” – informuje, e adres e-mail, obok którego wyst puje jest aliasem (adresem zast pczym) pocztowym. Klikniecie pozwala na edycj aliasu. „Uruchom” - uruchamia narz dzie, obok którego wyst puje. Przykład: uruchomienie phpMyAdmin do zarz dzania bazami danych mySQL. „Wybierz” - klikni cie powoduje wybranie usługi, zasobu, obok którego wyst puje. „Pomoc” - wy wietla okienko z pomoc dotycz c zasobu, zmiennej, usługi, obok której wyst puje. Przykład: opisuje co to jest domena 3-go poziomu. „Strona Główna” - klikni cie powoduje wy wietlenie strony głównej. „Wyloguj si ” - klikni cie powoduje wylogowanie z Panelu. „OK” – oznacza, e wprowadzone dane s prawidłowe. „Brak” – oznacza, e wprowadzone dane s niekompletne, np. brakuje ko cówki adresu e-mail. „ le” – oznacza, e wprowadzono nieprawidłowe dane, np. znak $ w numerze telefonu. „Mailing” - umo liwia zarz dzanie list pocztowa lista dyskusyjna). mailingow (bardziej znana jako 6 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Strona Główna UWAGA: W niniejszym dokumencie opisano wszystkie elementy (ikony, narz dzia, itp.) wyst puj ce w Panelu Kontrolnym. Ich dost pno zale y od pakietu usług hostingowych jaki wykupili cie Pa stwo w Pilickiej Telefonii. Z tego powodu cz z opisywanych elementów mo e nie wyst powa w Pa stwa Panelu. Rys.1. Panel Kontrolny – widok ogólny 7 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Panel Kontrolny jest narz dziem posiadaj cym przyjazny dla u ytkownika, cho interfejs graficzny (GUI). Dost p do narz dzi realizowany jest na 2 sposoby: − przez menu znajduj ce si w górnej cz ci Panelu; − przez klikni cie na ikonie przypisanej narz dziu (tzw. szybki dost p). rozbudowany, Ramka Statystyk Znajduje si w lewej cz ci Panelu. Rys.2. Ramka Statystyk Zawiera informacje na temat: nazwy u ytkownika pod jak zalogowano si do Panelu. Jest to jednocze nie nazwa z jak nale y logowa si do serwera FTP; nazwa pakietu usług hostingowych z jakiego Pa stwo korzystacie; UWAGA: U ytkownik InterNEO został stworzony specjalnie dla potrzeb opracowania niniejszej Instrukcji. nazwy domen nale cych do Pa stwa. Ilo tych domen zale na jest od wybranego pakietu usług hostingowych; transfer całkowity, czyli ilo danych przesłanych do i z naszych serwerów w ramach realizacji usług hostingowych. Wi ksza warto jest limitem miesi cznym, po przekroczeniu którego usługi zostan zablokowane; wykorzystanie Dysku, czyli jaka cz przysługuj cej przestrzeni dyskowej została ju wykorzystana. Np. dla plików strony WWW; szczegółowy wykaz zasobów jakie s dost pne w ramach wykupionego pakietu usług hostingowych. „Max” oznacza maksymaln ilo zasobów. Ramka Narz dzi ró nych Rys.3. Ramka narz dzi ró nych Klikni cie na jeden z odno ników (czcionka koloru niebieskiego) uruchomi jedno z narz dzi: zmiany wygl du Interfejsu (zmiana skórki); zmiany j zyka interfejsu (dost pne s : polski, angielski, hiszpa ski, niemiecki, portugalski, rosyjski, włoski, chi ski); wy wietlenie strony głównej; wylogowanie z Panelu. Narz dzia zmiany skórki i j zyka s opisane w dalszej cz ci dokumentu. 8 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Narz dzia ogólne Zmie hasło Narz dzie to powinno by u yte zaraz po pierwszym zalogowaniu do systemu. Wymagania dotycz ce hasła : − długo : 5 – 20 znaków (litery, cyfry, podkre lenie _); − pierwszym znakiem musi by litera; − hasło nie mo e by nazw u ytkownika FTP. Rys.4. Formularz zmiany hasła W celu zmiany hasła nale y: − wpisa nowe hasło w pole „Hasło”; − wpisa nowe hasło w pole „Potwierd hasło”; − klikn na przycisk „Zmie ”. Pole „Ustaw jednakowe hasła dla FTP i Panelu Kontrolnego” pozwala na ujednolicenie obydwu haseł. UWAGA: oprogramowanie Panelu sprawdza poprawno wpisywanych haseł, co jest sygnalizowane ikonami „+” „-„ lub „!” po prawej stronie pól haseł. By hasło zostało zaakceptowane przez system musz pojawi si 2 ikony „+”. Dane Adresowe Narz dzie umo liwiaj ce zmian /uzupełnienie takich danych jak: imi i nazwisko Klienta, firma, adres, itp. Prosimy o u ycie tego narz dzia bezpo rednio po zmianie hasła po pierwszym zalogowaniu do Panelu i uzupełnienie formularzy PRAWDZIWYMI danymi. Dzi ki nim Pilicka Telefonia b dzie w stanie szybko reagowa na ewentualne bł dy oraz informowa o planowanych zmianach/uzupełnieniach w Panelu Kontrolnym. 9 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Rys.5. Formularz Danych Adresowych Zmie konto Narz dzie to ma zastosowanie w przypadku korzystania z kilku pakietów usług hostingowych Pilickiej Telefonii. Pozwala ono na przeł czanie si mi dzy Panelami Kontrolnymi ka dego z pakietów, bez konieczno ci ponownego logowania si . Rys.6. Zmie Konto Aby przeł czy si do Panelu innego konta (pakietu) wystarczy klikn znajduj c si po prawej stronie konta, którym chcemy zarz dza . na ikon „Wybierz”, UWAGA: Przykład na Rys. 6 zawiera tylko jedno konto. W przypadku posiadania wi kszej ilo ci pakietów (kont), ka de b dzie wy wietlane w osobnym wierszu tabeli z osobn ikon „Wybierz” Dodaj Konto Narz dzie to pozwala doda konto do istniej cego. Nie mo na ustali nazwy dodatkowego konta, jest ona generowana według schematu: nazwa_u ytkownikakolejna cyfra, np. dla u ytkownika „kgwteam” nowe konta b d nosiły nazwy: kgwteam0, kgwteam1, kgwteam2, itd. 10 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Rys.7. Dodaj Konto Narz dzia poczty elektronicznej Poczta przez WWW Narz dzie to zast puje program klienta pocztowego (np. MS Outlook, Evolution, itp.). Poniewa do jego obsługi potrzebny jest tylko komputer z dost pem do Internetu oraz graficzn przegl dark stron WWW (np.: MS Internet Explorer, Mozilla, itp.), doskonale nadaje si ono do korzystania z poczty elektronicznej spoza domu (wystarczy uruchomi przegl dark , wpisa adres URL poczty przez WWW i mo na z korzysta z poczty). Inn cenn zalet poczty przez WWW jest fakt przechowywania poczty odebranej na serwerze pocztowym, nie za na dysku Pa stwa komputera. Dzi ki temu istnieje pewno , e osoba nieuprawniona nie przeczyta odebranej poczty. UWAGA: Klient poczty przez WWW jest równie dost pny spoza Panelu, pod adresem http://fario.pilicka.pl/horde/index.php . Program ten zostanie szerzej opisany w kolejnych rozdziałach niniejszego dokumentu. Rys.8. Formularz Poczta przez WWW Aby uruchomi program „Poczta przez WWW” nale y: − wpisa nazw skrzynki pocztowej w pole E-mail; − wybra domen pocztow z listy @; − wpisa hasło do skrzynki pocztowej; − klikn „Id ”. Je li wpisane dane b d prawidłowe, zostaniecie Pa stwo automatycznie przeniesieni do programu poczty przez WWW, który dost pny jest równie pod adresem http://fario.pilicka.pl/horde/index.php Mened er poczty Jest to zbiór narz dzi pozwalaj cych na: - dodawanie/usuwanie/edycj skrzynek pocztowych; - dodawanie/usuwanie/edycj aliasów pocztowych (alias pocztowy to inaczej zast pczy adres e-mail); - dodawanie/usuwanie/konfiguracj filtrów anty-spamowych; - dodawanie/usuwanie/konfiguracj systemu anty-wirusowego; 11 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego - dodawanie/usuwanie/edycj zawarto ci autoresponderów (program, który automatycznie odpowiada na wszelk poczt przychodz c pod adres, który aktywował autoresponder). W wiadomo ci autorespondera mo na umie ci np. informacj o nieobecno ci, cennik, itd.); - aktywacj /dezaktywacj funkcji przechwytywania poczty. Ze wzgl du na wielko z narz dzi osobno. formularza Mened era Poczty zdecydowali my si na opisanie ka dego Domeny pocztowe Rys.9. Narz dzie Domeny Pocztowe Domen pocztow jest cz adresu e-mail na prawo od znaku @. Przykład: dla adresu [email protected] domen pocztow jest interneo.pilicka.pl W zale no ci od u ywanego pakietu usług hostinowych Pilicka Telefonia umo liwia korzystanie ze skrzynek pocztowych w jednej lub wi cej domen pocztowych. W drugim przypadku przed rozpocz ciem zarz dzania skrzynkami nale y: - wybra z listy domen pocztow , której skrzynkami chcemy zarz dza ; - nacisn przycisk „Id ”. Mened er usługi pocztowej Mened er usługi pocztowej to kolejny zbiór narz dzi zawieraj cy: - informacje niezb dne do konfiguracji programów pocztowych (np. MS Outlook, TheBat! itd.); - informacje o transferze pocztowym (miesi czny limit danych wysyłanych do/z serwera pocztowego); - ustawienia anty-spamu i anty-wirusa. Rys.10. Mened er usługi pocztowej 12 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Serwer SMTP (wychodz ca), serwer POP(przychodz ca), U ytkownik – dane niezb dne do konfiguracji programu pocztowego, np. MS Outlook, MS Outlook Express, The Bat!, itp. UWAGA: Pilicka Telefonia prosi o nieu ywanie adresów serwerów pocztowych zamieszczonych w tabeli. Zamiast nich nale y u y adresu fario.pilicka.pl dla obu typów serwerów POP i SMTP AntySpam System AntySpamowy jest programem, którego zadaniem jest wykrywanie i przetwarzanie niechcianej i niezamówionej poczty (tzw. spamu). Rys.11. Konfigurator systemu antyspamowego Wykrywanie spamu realizowane jest za pomoc : - filtru, który analizuje zawarto niewidocznego dla wi kszo ci u ytkowników nagłówka pocztowego. Niesione w nim informacje s porównywane z wzorcami spamu przechowywanymi w bazie danych (ka da skrzynka pocztowa ma indywidualn baz danych). Poczta jest traktowana jako spam, je li filtr znajdzie w nagłówku odpowiedni ilo pasuj cych wzorców. Ilo ta w Panelu nosi nazw „Sposób Filtracji Spamu” (rys.12); - list. Rys.12. Sposób Filtracji Spamu 13 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego - „Domy lny” oznacza konieczno wyst pienia min. 5 wyst pie wzorca; „Bardzo Agresywny” - min. 2 wyst pienia; „Agresywny” - min. 4 wyst pienia; „Normalny” - wymaga min. 7 wyst pie ; „Łagodny” - min. 10 wyst pie ; „Bardzo Łagodny” - min. 14 wyst pie . Rys.13. Listy „Biała Lista“ powinna zawiera TYLKO zaufane adresy e-mail, zaufane domeny pocztowe, gdy KA DA wiadomo wysłana spod tych adresów lub domen b dzie traktowana jako wolna od spamu i wysyłana do skrzynki odbiorczej „Czarna Lista” powinna zawiera TYLKO te adresy e-mail, domeny pocztowe, co do których mamy pewno , e rozsyłaj spam. Wiadomo ci wysyłane spod tych adresów i domen b d traktowane jako spam. Znaki specjalne u ywane s w listach w celu wpisywania wzorców dopasowa adresów e-mail i domen : ? dowolny JEDEN znak. Do takiego wzorca b d pasowały wszystkie e-maile Przykład: [email protected] zaczynaj ce si od dowolnego znaku i ko cz ce na: [email protected], np.: [email protected], [email protected] , itp. * Natomiast nie b d do niego pasowały e-maile zaczynaj ce si od wi cej ni jednego znaku, np. [email protected] czy [email protected]. By stworzy takie dopasowanie nale y stworzy wzorzec [email protected] Jeden lub wi cej dowolnych znaków Przykłady: *domena.pl Do tego wzorca b dzie pasował KA DY adres e-mail ko cz cy si „domena.pl”, np.: [email protected] , [email protected] *domena* Do tego wzorca b dzie pasował KA DY adres e-mail zawieraj cy w sobie słowo domena, np.: [email protected] [email protected] itd. Znaki specjalne mog wyst powa razem w jednym wzorcu, np.: ???abc@domena* lub *@domena.?? 14 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Przetwarzanie spamu Rys.14. Przetwarzanie spamu „Oznacz jako spam” – tytuł poczty uznanej za spam otrzyma przedrostek *** SPAM ***, nast pnie poczta zostanie dostarczona do skrzynki odbiorcy. „Usu ” – poczta uznana za spam nie zostanie dostarczona do skrzynki odbiorcy. „Przenie do” – nale y wpisa adres e-mail, pod który ma by wysyłana poczta uznana za spam. Po dokonaniu niezb dnych wpisów nale y nacisn przycisk „Wy lij”. Anty-wirus Chc c jak najlepiej zabezpieczy Pa stwa poczt przed wirusami, w naszym systemie pocztowym zastosowali my 2 skanery antywirusowe : - ClamAV - DrWeb Panel pozwala ustawi akcje jakie b d wykonywane przez system antywirusowy po wykryciu wirusa w poczcie. 15 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Rys.15. Anty-wirus Podobnie jak w przypadku anty-spamu, poczt w której wykryto wirusa mo na: - oznaczy jej tytuł przedrostkiem *** VIRUS *** i dostarczy do skrzynki odbiorcy; - usun ; - przenie do innej skrzynki pocztowej. Aliasy domeny pocztowej Lista i narz dzie do tworzenia aliasów domen pocztowych. Aliasem domeny nazywamy zast pcz domen pocztow . Je li dla domeny pocztowej (np. interneo.pilicka.pl) utworzymy alias domeny (np. interneo.pilickanet.pl), to WSZYSTKIE skrzynki pocztowe z domeny b d dost pne równie pod aliasem (np. [email protected] b dzie dost pny równie pod adresem [email protected] ). Rys.16. Aliasy Domeny Pocztowej Rys.17. Nowy Alias Domeny Pocztowej UWAGA: Alias Domeny mo e by utworzony w Mened erze Domen, który jest opisany w dalszej cz ci niniejszego dokumentu. 16 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Mened er Skrzynek Pocztowych Narz dzie to umo liwia tworzenie/konfigurowanie/usuwanie mailingowych (inaczej nazywane pocztow list dyskusyjn ). skrzynek pocztowych i list Rys.18. Mened er Skrzynek Pocztowych Mened er Skrzynek Pocztowych zawiera : - list skrzynek w danej domenie pocztowej. Je li jest ona wystarczaj co długa, automatycznie dzielona jest na kilka stron. Mi dzy stronami mo na przechodzi u ywaj c nawigatora : - Klikni - zestaw narz dzi do tworzenia nowych skrzynek i list mailingowych: cie na dowolnym z adresów e-mail otwiera formularz pozwalaj cy na : zmian hasła do skrzynki pocztowej (pola „Hasło” i „Potwierd Hasło”); aktywacj funkcji odrzucania CAŁEJ poczty przychodz cej do edytowanej skrzynki; przypisanie, edycj aliasu pocztowego (w polu „Alias dla”); aktywacj /dezaktywacj funkcji „Przechwytuj” (odbieranie poczty do nieistniej cych w danej domenie pocztowej kont, np. dxaDJ%$%[email protected]); aktywacj (zalecane) / dezaktywacj filtra antyspamowego; aktywacj (zalecane) / dezaktywacj skanera anty-wirusowego. 17 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Rys.19. Zmiana Hasła Pocztowego Rys.20. Funkcjonalno ci Skrzynki UWAGA: Nie zaleczmy aktywowania tej funkcji poniewa współczesne wirusy pocztowe cz sto rozsyłaj poczt pod adresy tworzone przez „sklejenie” dowolnego ci gu znaków (generowane losowo) z nazw istniej cej domeny pocztowej. W podobny sposób działaj niektóre automaty rozsyłaj ce spam. Z tych powodów aktywacja tej funkcji mo e spowodowa lawinowe „zasypywanie” skrzynki pocztowej niechcianymi przesyłkami Rys.21. Przekazywanie poczty 18 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Przekazywanie poczty pozwala na przekazanie wiadomo ci przychodz cych pod inny adres e-mail, np. do osoby zast puj cej nas w czasie urlopu. Aby aktywowa t funkcj nale y: - zaznaczy pole „PRZEKAZYWANIE POCZTY”; - wpisa adres(y) pod który(e) nale y przekazywa poczt ; - nacisn przycisk „Wy lij”. 19 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Rys.22. Aliasy pocztowe Narz dzie umo liwia tworzenie grup dystrybucyjnych, np. [email protected] Aby stworzy alias/grup dystrybucyjn (powstaje gdy wybierzemy wi cej ni jeden e-mail z listy po lewej stronie), nale y wybra adres e-mail z lewej listy i klikn „Dodaj >>”. Aby usun alias z listy dystrybucyjnej, zaznaczamy e-mail w prawej li cie i naciskamy „Usu <<”. Rys.23. Autoodpowied Autoodpowied wysyłana jest je li zaznaczono pole „AUTOODPOWIED ”. „Temat” jest tytułem wysyłanej poczty, „Wiadomo ” jej tre ci . Mened er Nowych Skrzynek Wygl dem bardzo przypomina opisanego wy ej Mened era Skrzynki Pocztowej z ró nicami przedstawionymi na rys.24. Aby go uruchomi nale y klikn na link „Nowa skrzynka”. 20 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Rys.24. Mened er Nowej Skrzynki Pocztowej W Mened erze Nowych Skrzynek wyst puje pole do wpisania tworzonego adresu e-mail. UWAGA: prosimy nie wpisywa w tym polu domeny pocztowej, ani znaku @ W celu stworzenia nowej skrzynki nale y: - wpisa nazw nowej skrzynki (patrz uwaga wy ej); - zaznaczy pola AntySpam i Anty-Wirus; - zaznaczy pole „SKRZYNKA POCZTOWA”; - wpisa hasło; - w celu stworzenia aliasu wpisa alias dla nowej skrzynki; - wcisn przycisk ‘Wy lij”. Pole „Komentarz” nie jest widoczne po utworzeniu skrzynki. Mo na w nim wpisa i nazwisko wła ciciela skrzynki. np. imi Listy mailingowe Klikaj c na link „Nowa Lista Mailinowa” uruchamiamy kreator list. Rys.25. Kreator list 21 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Nale y wpisa NIEISTNIEJ CY adres e-mail, który b dzie adresem listy dyskusyjnej. Po naci ni ciu „Wy lij”, na adres listy znajdzie si na li cie skrzynek pocztowych. Rys.26. Lista mailingowa Nowo utworzona lista jest pusta, aby doda do niej Prenumeratorów i/lub Moderatorów nale y klikn na ikon „Dodaj” znajduj c si z prawej strony odpowiedniego typu u ytkownika. Rys.27. Zarz dzanie Moderatorami Wpisa e-mail moderatora i nacisn „Dodaj”. Po dodaniu nowy moderator pojawi si nad polem „Dodaj Moderatora”. Usuni cie go b dzie mo liwe po klikni ciu ikony „Usu ”. Rys.28. Zarz dzanie Prenumeratorami Wpisa e-mail nowego prenumeratora i nacisn „Wy lij”. 22 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Rys.29. Administrowanie List Tabela powy ej przedstawia w wierszach pary przeciwstawnych sobie ustawie . W ka dej parze mo na wybra tylko jedno ustawienie. Znaczenie ustawie , odpowiednio od góry : 1. Archiwum – ustawienie tej opcji spowoduje utrzymanie wszystkich (nawet najstarszych) wiadomo ci w archiwum listy. 2. Blokuj dost p do archiwum – tylko moderatorzy b d mieli dost p do archiwum. 23 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego 3. Zagł biona – funkcja wysyłania całych w tków dyskusji. Mo e by u yteczna dla u ytkowników okazjonalnie odwiedzaj cych list . 4. Przedrostek – dodawanie przedrostka przed tematem ka dej z wiadomo ci na li cie. 5. Ochrona Archiwum – dost p do listy b d mieli tylko Prenumeratorzy. 6. Prenumeraty nale y potwierdzi – domy lnie pod adres, z którego napisano wiadomo na adres dla zaprenumerowania wysyłane jest danie potwierdzenia. Wystarczy odpowiedzie na tak poczt , by zosta dopisanym do bazy prenumeratorów. Mechanizm ten zabezpiecza list przed dopisywaniem si spamerów, podstawianiem fałszywych adresów e-mail. To ustawienie jest ZALECANE. 7. Rezygnacj nale y potwierdzi – wł czenie tej opcji zabezpieczy adresy prenumeratorów przed przypadkowymi i fałszywymi rezygnacjami z listy. 8. Nie mo na wy wietli listy prenumeratorów – opcja ta chroni adresy prenumeratorów przed dost pem spamerów. Ta opcja jest ZALECANA. 9. Moderowanie Wiadomo ci – wł czenie tego ustawienia spowoduje wysyłanie WSZYSTKICH wiadomo ci wysyłanych na list pod adres moderatorów. Moderatorzy po kontroli ich zawarto ci zadecyduj czy wysła je na list , czy odrzuci . 10. Nowy plik tekstowy – wł czenie tej funkcji umo liwi zdalnym administratorom edycj zawarto ci plików tekstowych z odpowiedziami oprogramowania listy. Edycja ta b dzie odbywała si przez wysłanie e-maila o temacie –edit.plik, gdzie plik jest nazw pliku z odpowiedzi , zawieraj c tre nowej odpowiedzi. Poczta taka b dzie obsługiwana tylko je li adres nadawcy b dzie nale ał do grupy administratorów. 11. Posty z adresów innych ni moderatorów s odrzucane – za pomoc tej opcji mo na stworzy list TYLKO dla moderatorów. Poczta od innych nadawców b dzie odrzucana. 12. Odpowiedz na dania administracyjne[...] – je li który z prenumeratorów b dzie chciał ci gn całe archiwum, musi wysła danie tej czynno ci do administratorów. Je li wyra na to zgod , wysłana zostanie wiadomo , któr nale y potwierdzi . Po potwierdzeniu, zawarto całego archiwum zostanie wysłana pod adres daj cego prenumeratora. 13. Adres da jest obsługiwany – obsługa adresu list-request@host 14. Wł cz zdaln administracj – wł cza zdaln administracje list . 15. Moderowanie prenumeratami – ka de nowe zgłoszenie na list prenumeratorów b dzie wysyłane do moderatorów. Je li wyra zgod na nowego prenumeratora, wysłana zostanie poczta z daniem jej potwierdzenia. 16. Tylko posty u ytkowników – na list b d dopisywane TYLKO wiadomo ci od prenumeratorów. Inne b d odrzucane i wysyłana b dzie odpowied . 24 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Narz dzia FTP Mened er Plików Narz dzie to jest klientem FTP (protokół umo liwiaj cy przesyłanie plików przez sie internetow ) przez WWW. Posiada: edytor tekstowy; kreator plików ochrony dost pu do katalogów (tzw. htaccess) i plików z hasłami dost pu do nich (tzw. htpasswd); zarz zanie prawami dost pu do katalogów i plików; narz dzia do ł czenia si z innymi serwerami FTP (aby np. przenie stron z innego serwera do Pilickiej Telefonii). Wad narz dzia jest brak mo liwo ci wysyłania/ ci gania masowego (np. całych katalogów z zawarto ci ). Mened er plików jest równie dost pny spoza Panelu, pod adresem: http://hucho.pilicka.pl/webshell3/index.php Rys.30. Mened er Plików Menu: Nazwa angielska Nazwa polska Działanie HOME RELOAD UPLOAD ARCHIVE Strona Główna Od wie Wy lij Archiwizuj SEARCH DELETE COPY MOVE MKDIR FILE Szukaj Usu Kopiuj Przenie Nowy Katalog Plik Wy wietla stron główn (na rysunku) Od wie a zawarto interfejsu Umo liwia wysłanie pliku(ów) do wybranego katalogu Umo liwia spakowanie wybranego katalogu lub pliku za pomoc narz dzi TAR.GZ Wyszukuje pliku(ów) lub katalogu(ów) Usuwa wybrane pliki i katalogi Kopiuje zaznaczone pliki i katalogi w okre lone miejsce Przenosi zaznaczone pliki i katalogi w okre lone miejsce Tworzy nowy katalog Tworzy nowy plik tekstowy, uruchamiaj c edycj jego zawarto ci 25 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego TRASH Kosz QUOTA PROTECT Przestrze dyskowa Chro WGET Pobierz FTP Klient FTP A. COUNTER Licznik HELP SETTINGS Pomoc Ustawienia Przenosi do kosza zaznaczone pliki i katalogi. Mog by one przywrócone Wy wietla ilo ci wykorzystanej i dost pnej przestrzeni dyskowej Tworzy pliki niezb dne do ochrony zawarto ci wybranego katalogu przed dost pem niepowołanych oczu. By dosta si do chronionego katalogu nale y zna nazw i hasło u ytkownika uprawnionego do ogl dania jego zawarto ci Narz dzie słu ce do pobierania pliku (trzeba zna pełny adres internetowy z nazw pliku) ze zdalnego serwera i zapisania go w wybranym katalogu Prosty Klient FTP – jw. tyle e nie wymaga znajomo ci pełnego adresu pobieranego pliku Pozwala zaprojektowa licznik odwiedzin strony. Narz dzie w chwili pisania Instrukcji nie jest dost pne Wy wietla pomoc dotycz c Mened era (po angielsku) Pozwala skonfigurowa prac mened era Ustawienia Nacisn przycisk SETTINGS w prawym, dolnym rogu głównego okna Mened era Plików. Po prawej stronie okna głównego wy wietlone zostanie okno ustawie . Za jego pomoc mo emy sterowa sposobem pracy mened era: - wpływa na sposób wy wietlania plików (menu files); - ustali rozszerzenia plików tekstowych, które mog by edytowane za pomoc wbudowanego edytora (menu editor); - wybra j zyk interfejsu oraz format daty (menu language). Obecnie dost pnymi j zykami s : angielski, rosyjski i chi ski; - ustali kolorystyk interfejsu i typy przycisków (menu interface); - ustawi opcje Czarodzieja Zabezpiecze (Protect Wizard) w menu protect. Po dokonaniu niezb dnych zmian w ustawieniach prosimy nacisn przycisk Apply (Zastosuj). Wy wietlanie Plików (menu files) Rys.31. Ustawienia – Pliki 26 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Obja nienia: show hidden files – pokazuj pliki ukryte. UWAGA: W systemie Linux w plikach ukrytych znajduj si najcz ciej ustawienia systemu operacyjnego. W ich zawarto nie powinno si ingerowa , gdy mo e to spowodowa np. problemy z zalogowaniem si do swego katalogu domowego. Z tego powodu opcji tej nale y u ywa TYLKO przez zaawansowanych u ytkowników systemu Linux. show file size in bytes – pokazuj rozmiary plików w bajtach. delete to TrashBin (undelete feature) – usuwaj do Kosza (mo liwo odzyskania plików). Idea Kosza w Mened erze Plików jest identyczna z Koszem systemu MS Windows. Umo liwia on odzyskanie przypadkowo usuni tych plików. UWAGA: Kosz jest ukrytym katalogiem o nazwie TrashBin, którego zawarto obci a dost pn przestrze dyskow (tzw. quot ). Z tego powodu nale y pami ta o czyszczeniu Kosza co pewien czas. show line numbers in TEXT viewer – pokazuj numery linii w przegl darce TEKSTOWEJ. sort order – sposób sortowania wy wietlanych plików. Dost pne s metody sortowania według: - nazwy (Name) - rozszerzenia (Extension) - rozmiaru (Size) Edytor (Editor) Input charset – strona kodowa wprowadzanych tekstów. Strona kodowa jest zbiorem znaków u ywanych w danym pa stwie, czy na danym obszarze. Dzi ki stronom kodowym mo liwe jest wy wietlanie, drukowanie takich znaków jak np.: , , , , itp. Stron zawieraj c polskie znaki jest ISO-8859-2. Zalecamy u ywanie tej strony kodowej. File extensions associated with editor – rozszerzenia plików skojarzone z edytorem. Mened er plików u ywa rozszerzenia nazwy plików (na prawo od kropki, np.: exe, cc, txt, itd.) do okre lania czy dany typ pliku jest zapisywany na dysku jako tekst. Je li tak jest, jego zawarto mo e by edytowana. Rys.32. Ustawienia – Edytor U ytkownik Mened era Plików ma mo liwo dopisywania i usuwania rozszerze plików obsługiwanych przez edytor. Aby doda nowe rozszerzenie, nale y: - zaznaczy opcj Add (dodaj) w dolnej cz ci okna; - wpisa rozszerzenie (bez poprzedzaj cej je kropki) w pole edycyjne znajduj ce si w linii opcji Add; - opcjonalnie opisa krótko rozszerzenie w polu Short extension description (np. rozszerzenie bash opisa jako „Skrypt Bash”); - wcisn przycisk apply. Aby usun rozszerzenie nale y zaznaczy opcj Remove extension zamiast Add i dalej post powa jak w przypadku dodawania rozszerze . 27 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego J zyk (language) Rys.33. Ustawienia – J zyk Language – j zyk. Domy lnym j zykiem interfejsu jest angielski. W przypadku zmiany na inny j zyk nale y: - wybra j zyk z listy dost pnych (English – angielski, Russian – rosyjski, Chinese – chi ski); - wcisn apply. Date/Time format – format daty/czasu. DD:MM:YYYY H:M:S oznacza: DD – dzie (2 cyfry, 0 przed dniem jednocyfrowym) MM – miesi c (2 cyfry) YYYY – rok (4 cyfry, np. 2004) H – godziny M – minuty S – sekundy European – oznacza, e jest to format europejski, u ywany m.in. w Polsce. Oprócz europejskiego dost pne s równie formaty: ameryka ski (MM/DD/YYYY H:M:S) oraz Standardowy ISO (YYYY-MM-DD H:M:S). Interfejs (interface) button style – typ przycisków, czyli ich wygl d i zachowanie. W Mened erze Plików dost pne s 3 typy przycisków: - push – wciskane, czyli standardowy przycisk wypukły gdy nie jest u ywany i zapadni ty po wci ni ciu; - hover – normalnie płaski, wyskakuj cy gdy wska nik myszy znajdzie si nad przyciskiem i zapadni ty po wci ni ciu; - flat – płaski. Rys.34. Ustawienia – Interfejs Select color from colors table or enter your own color value in hex-decimal presentation, for example: #336699 – Wybierz kolor z palety lub wpisz własny kolor w formacie hexedecymalnym (szesnastkowym), np. #336699 Format hexadecymalny #RRGGBB : - RR - nat enie czerwieni (zakres 00-FF) - GG - nat enie zieleni (00-FF) - BB - nat enie koloru niebieskiego (00-FF) 28 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Czarodziej Zabezpieczania Rys.35. Ustawienia - Czarodziej Zabezpieczania Narz dzie to jest bardzo pomocne, gdy chcemy by serwer obsługuj cy stron WWW ograniczał dost p do pewnych katalogów hasłem. W Ustawieniach mo emy wpływa na sposób pracy Czarodzieja Zabezpieczania: Start Protect Wizard in advanced mode – uruchom Czarodzieja Zabezpieczania w trybie zaawansowanym; Default Authentication name – domy lna nazwa okna autoryzacji. W polu tym mo emy pisa tytuł okienka logowania do chronionych zasobów (np. „Moje Statystyki”); Default location of password file – domy lna lokalizacja pliku z hasłami. Plik ten zawiera list par: u ytkownik:zaszyfrowane_hasło, wykorzystywanych do autoryzacji dost pu do chronionych danych. Zaleca si by pliku tego nie umieszcza w miejscu dost pnym przez stron WWW. Najlepiej utworzy odr bny katalog poza takim dost pem. Operacje na plikach Atrybuty plików i katalogów Zbiór Operacji wykonywanych na plikach i katalogach w systemie operacyjnym Linux (który jest u ywany w serwerach Pilickiej Telefonii) zale y od ich atrybutów, znanych równie jako CHMOD. Ka dy atrybut składa si z 3 zezwole : - dla wła ciciela (U) pliku/katalogu; - dla grupy (G) u ytkowników, do której nale y wła ciciel; - dla innych (O) u ytkowników ( wiata). Atrybut tworzony jest wg schematu UGO, czyli: pierwsze zezwolenie dotyczy wła ciciela, drugie grupy, trzecie wiata. Przykład atrybutu: 755, czyli: wła ciciel ma zezwolenie 7, grupa 5, wiat 5. Ka de zezwolenie powstaje przez zsumowanie ze sob wag uprawnie do: - wykonywania pliku (np. uruchamiania zawartego w nim programu czy skryptu): waga 1; - zapisu pliku (w tym równie usuwania): waga 2; - czytania zawarto ci pliku: waga 4. Je eli chcemy nada jakie uprawnienie, mno ymy jego wag przez 1, je li nie nadajemy go – przez 0. Nast pnie sumujemy wyniki tego mno enia. Przykłady : - chcemy zezwoli tylko na odczyt pliku: 4 (waga odczytu) * 1 + 2*0 + 1*0 = 4 (zezwolenie tylko odczytu) - zezwalamy na odczyt i wykonywanie pliku: 4*1 + 2*0 +1*1 = 5 - zezwalamy na wszystko: 4*1+2*1+1*1=7 - zezwalamy tylko na zapis (i usuwanie) pliku: 4+0+2*1+1*1=2 Analiza przedstawionego powy ej atrybutu 755: - zezwolenie dla wła ciciela: 7, czyli: zapis, odczyt, wykonywanie (uprawnienia do wszystkiego); - zezwolenie dla grupy: 5, czyli: odczyt i wykonywanie; - zezwolenie dla wiata: 5, jak wy ej. Mened er plików pozwala na zmian atrybutów plików i katalogów nale cych do zalogowanego u ytkownika. 29 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Rys.36. Atrybuty Pliku/Katalogu Ownership – oznacza czyj własno ci jest zaznaczony plik/katalog, okre lanego par nazw: wła ciciela (User) i grupy, do której nale y (Group); Acces permissions – to zezwolenia opisane wy ej: do odczytu (read), zapisu/usuwania (write) i wykonywania (exec). Dla wła ciciela (User), jego grupy (Group) i wiata (Other). Zmiana atrybutów polega na zaznaczeniu pola na skrzy owaniu kolumny odpowiedniego zezwolenia z wierszem mówi cym kogo ma ono dotyczy . W przykładzie na rysunku atrybuty pliku wynosz 644: - dla wła ciciela 1*4 (read) +1*6(write) + 0*1(exec) = 6 - grupy : 4 wiata 4 UWAGA: podczas zmiany atrybutów pliku nale y zachowa szczególn ostro no . Szczególnie dotyczy to zezwolenia do zapisu (write), które pozwala na usuwanie pliku. Nadanie go zbyt du ej ilo ci u ytkowników (szczególnie other) mo e spowodowa usuni cie go przez niepowołan osob lub zmian konfiguracji np. strony WWW. Z kolei nadawanie zbyt restrykcyjnych atrybutów mo e spowodowa nieprawidłowo ci np. w pracy skryptów strony WWW (szczególnie dotyczy to exec dla other). Wybór plików i katalogów Rys.37. Lista plików i katalogów Nazwy katalogów prezentowane s czcionk pogrubion . Po lewej stronie nazwy katalogu znajduje si ikonka, której klikni cie spowoduje zaznaczenie katalogu i wy wietlenie jego metryczki po prawej stronie ekranu. B dzie ona opisana w dalszej cz ci tego rozdziału. Klikni cie na nazwie wy wietli zawarto katalogu. Po prawej stronie widzimy do kogo nale y katalog (wła ciciel: grupa) oraz pole słu ce do wyboru katalogu na którym zostanie przeprowadzona jaka operacja. Nazwy plików prezentowane s czcionk zwykł . Klikni cie ikony po lewo spowoduje ci gni cie pliku na dysk naszego komputera. Klikni cie na nazwie pliku jest równoznaczne z zaznaczeniem jego pola wyboru i wy wietlenie jego metryczki. Po prawej stronie od nazwy pliku wida : - jego rozszerzenie; - wła ciciela; - rozmiar (je li wł czymy t opcj w ustawieniach Mened era Plików – patrz SETTINGS). 30 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Rys.38. Metryczka katalogu Location – lokalizacja w drzewie katalogów i plików „/” oznacza lokalizacj w katalogu głównym; Name – nazwa katalogu; Type – typ, folder oznacza katalog; - oznacza mo liwo zabezpieczenia katalogu hasłem. Naci ni cie przycisku edit lub create uruchomi Czarodzieja Zabezpieczania; Compress – kompresuj lub pakuj zawarto katalogu do archiwum typu „tgz” (inne rozszerzenie dla tar.gz) lub „zip”; Ownership i Access permissions – opisane w poprzednich rozdziałach; Size – rozmiar katalogu w bajtach. Date/Time – Data/czas: - access – ostatniego u ycia pliku (otworzenie, uruchomienie); - modify – ostatniej edycji zawarto ci; - change – ostatniej zmiany uprawnie . Rys.39. Metryczka pliku Location – lokalizacja w drzewie katalogów i plików „/” oznacza lokalizacj w katalogu głównym; Name – nazwa pliku; Type – typ pliku, rozpoznawany po rozszerzeniu; Compress – kompresuj lub pakuj zawarto katalogu do archiwum typu „gz” , „bz2” lub „zip”; Ownership i Access permissions – opisane w poprzednich rozdziałach; Size – rozmiar katalogu w bajtach. Date/Time – Data/czas: - access – ostatniego u ycia pliku (otworzenie, uruchomienie); - modify – ostatniej edycji zawarto ci; - change – ostatniej zmiany uprawnie view – uruchamia podgl d zawarto ci pliku; rename - zmiana nazwy pliku; delete – usuni cie pliku; download – ci gni cie pliku na dysk; .gz, .bz2 – jak w przypadku opcji compress. 31 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Podstawowe operacje na plikach i katalogach Aby wykona jak kolwiek operacj na pliku(ach) i katalogu(ach) nale y je najpierw zaznaczy w sposób opisany w poprzednim rozdziale. Nast pnie klikn na jeden z przycisków. Archiwizacja (kompresja, pakowanie) Rys.40. Archiwizuj Rys.41. Archiwizacja Prepare TAR Archive – Przygotuj archiwum TAR (jest to jeden z najpopularniejszych algorytmów bezstratnego zmniejszania rozmiarów plików). W polu tekstowym zawieraj cym dat nale y wpisa nazw archiwum. Pole „.gz” uruchomi drugi archiwizator GNU ZIP. Zaznaczenie go spowoduje wygenerowanie archiwum tar.gz. Create - uruchamia archiwizator. Wysyłanie Plików (Upload) Rys.42. Wy lij Plik Rys.43. Wysyłanie plików Upload files to – wy lij pliki do katalogu okre lonego w polu edycyjnym obok przycisku „browse”. „/” oznacza wysyłk do katalogu głównego. Mo na go zmieni : - wpisuj c w pole z klawiatury, np. /moje/poufne; - wciskaj c przycisk „browse” (przegl daj). Pliki z dysku naszego komputera wybieramy w polach ni ej (obok przycisków „Przegl daj”). Wysłanie plików nast pi po wci ni ciu przycisku „Upload” (wy lij). Rys.44. Przegl darka katalogów i plików Naci ni cie przycisku „browse” wy wietli okienko przegl darki, w której mo emy wybra katalog, do którego b dziemy wysyłali pliki. Przegl darka ta wykorzystywana jest równie przez inne narz dzia Mened era Plików. Wyboru katalogu dokonujemy klikaj c na jego nazwie lub wpisuj c go w polu edycyjnym u dołu okna. Po dokonaniu wyboru nale y klikn „ok.” +add – pozwala doda katalog do ulubionych (bookmarks); mkdir – tworzy nowy katalog wewn trz bie cego katalogu; x – zamyka okno przegl darki; edit – uruchamia edytor ulubionych opisany ni ej 32 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Rys.45. Edytor ulubionych Narz dzie pozwalaj ce tworzy kategorie ulubionych, co znacznie ułatwia utrzymanie w porz dku zachowanych katalogów. Kategorie mo na klonowa (kopiowa ), usuwa , przypisywa im ikon , pozwalaj c na szybk identyfikacje kategorii. W pole Description (opis) wpisujemy nazw kategorii, w pole Path ( cie ka) wpisujemy lokalizacj kategorii i naciskamy jeden z przycisków: Delete – usu kategori ; Save bookmarks – zachowaj ulubione; New – nowa kategoria; Clone – klonuj; Add bookmark – dodaj do ulubionych. Wyszukiwanie plików (SEARCH) Rys.46. Szukaj Rys.47. Szukanie Usuwanie plików i katalogów Start searching from – rozpocznij szukanie od: - root folder „/” (katalogu głównego „/”); - current folder (bie cego katalogu). Enter file name or mask – Wpisz nazw pliku lub mask , gdzie mask jest wyra enie wykorzystuj ce w swej nazwie * lub ? (opisywane w poprzednich rozdziałach). Rys.48. Usu Rys.49. Usuwanie pliku Kopiowanie plików x delete – usu . UWAGA: Je eli w ustawieniach Mened era Plików nie zaznaczono opcji usuwania do Kosza, plik/katalog zostanie trwale usuni ty z dysku serwera Rys. 50 Kopiuj Rys.51. Kopiowanie plików Copy selected file(s) to – Kopiuj zaznaczone plik(i) do katalogu za pomoc przegl darki plików lub wpisan w pole edycyjne. start – uruchamia kopiowanie. 33 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Przenoszenie plików (MOVE) Rys.52. Przenie Rys.53. Przenoszenie plików Move selected file(s) to – przenie wybrane plik(i) do katalogu wybranego jak w przypadku kopiowania; Start – rozpoczyna przenoszenie plików. Nowy Katalog (MKDIR) Rys.54. Nowy katalog Rys.55. Tworzenie nowego katalogu Location – miejsce, w którym ma zosta utworzony nowy katalog; Name – nazwa nowego katalogu. Nowy plik (FILE) Rys.56. Nowy plik Rys.57. Edytor pliku tekstowego x close – zamknij edytor; ? help – pomoc (j z. angielski); save – zachowaj/zapisz; end of line – znaki ko ca linii w formatach: - UNIX, czyli tylko znak LF; - DOS, czyli CR/LF. Zalecamy u ywanie formatu UNIX. Edytor mo e by wykorzystany do konwersji trybu DOS -> UNIX i na odwrót. Wystarczy otworzy plik zapisany w jednym z nich i zachowa w drugim. Nazw pliku (z rozszerzeniem) wpisujemy w pole tekstowe po prawej stronie (napis New_File.txt). Tre pliku wpisujemy w du e pole edycyjne wypełniaj ce rodek okna. Akcje edytorskie, jak kopiowanie, wklejanie u ywamy podobnie jak w Notatniku MS Windows – przy u yciu prawego klawisza myszy. 34 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Kosz (TRASH) Rys.58. Kosz Rys.59. Kosz empty trash – opró nij kosz. Bezpowrotnie usuni te zostan wszystkie pliki z kosza; path & filename – cie ka i nazwa pliku; deleted – data i czas usuni cia pliku; delete – usu zaznaczony plik; restore – przywró zaznaczony plik (do oryginalnej lokalizacji). Czarodziej Zabezpieczania (PROTECT) Rys.60. Zabezpiecz Proces zabezpieczania zawarto ci katalogów składa si z 5 kroków: Rys.61. Krok 1 Pierwszym krokiem jest stworzenie pliku, w którym b d przechowywane pary danych: u ytkownik:zakodowane_hasło, wykorzystywanych do logowania si do zabezpieczanych stron. Create – tworzy /.htmaster/.ok._user Rys.62. Krok 2 plik o nazwie Drugim i trzecim krokiem jest wpisane u ytkowników (w pole enter login name) i ich haseł (enter password oraz confirm password). Save – zachowuje wpisane dane w pliku /.htmaster/.ok._user; Back – umo liwia cofni cie si do poprzedniego kroku. 35 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Rys.63. Krok 3 Wy wietlana jest lista u ytkowników maj cych dost p do chronionych danych. Change – zmienia dane u ytkownika w którego wierszu wyst puje; Delete – usuwa u ytkownika; + add – dodaje kolejnego u ytkownika (formularz z kroku 2); close – zamyka pierwszy etap zabezpieczania danych. Naci ni cie tego klawisza spowoduje przej cie do nast pnego kroku. Rys.64. Krok 4 Krok 4 tworzy plik z opcjami serwera WWW, które modyfikuj jego prac w ten sposób, by zabezpieczał katalog i dane. Save – tworzy plik opcji .htaccess. Rys.65. Krok 5 Potwierdzenie utworzenia pliku .htaccess, a tym samym zako czenie zabezpieczania katalogu. Od tej chwili ka dy kto b dzie chciał przejrze jego zawarto b dzie musiał poda prawidłowo: - nazw u ytkownika; - hasło. 36 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego WGET Rys.66. WGET Rys.67. WGET WGET jest narz dziem pozwalaj cym na pobranie pliku z sieci Internet. Obsługuje ono protokoły HTTP oraz FTP. Destination – katalog, w którym nale y zapisa ci gany plik; URL – pełny adres pliku w Internecie. Prosty Klient FTP Rys.68. FTP Rys.69. Prosty Klient FTP przed zalogowaniem Rys.70. Prosty Klient FTP po zalogowaniu ftp:// - adres serwera FTP, z którego b d pobierane pliki; path – cie ka, do której zaloguje nas serwer FTP; login – nasz u ytkownik FTP; passwd – nasze hasło FTP; passive mode – tryb pasywny; connect – poł cz. Po zalogowaniu si do serwera FTP, klient FTP zmieni wygl d na list dost pnych do ci gni cia plików. Aby ci gn plik nale y wybra go w odpowiednim katalogu i klikn na jego nazwie. Zostanie on ci gni ty do bie cego katalogu (wy wietlany po lewej stronie). Rys.71. Potwierdzenie ci gania pliku Wci ni cie OK spowoduje pobranie pliku. A-Counter To narz dzie nie jest jeszcze zaimplementowane. 37 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Mened er FTP Narz dzie pozwala na zmian hasła FTP i, je li pozwala na to u ywany pakiet usług hostingowych, na zarz dzanie dodatkowymi kontami (sub-kontami) FTP, czy zmian przestrzeni dyskowej. Rys.72. Mened er FTP Zarz dzanie Plikami(WebShell) uruchamia w nowym oknie opisanego w poprzednim rozdziale Mened era Plików. Hasło – klikni cie ikony „Edytuj” pozwoli zmieni hasło do FTP. UWAGA: Hasła FTP i Panelu Kontrolnego mog by ró ne. Cecha ta jest szczególnie przydatna je li nie chcemy udost pnia naszego Panelu np. wykonawcy strony WWW. Domy lnie hasła te s jednakowe. Quota – to inaczej dost pna przestrze dyskowa. W niektórych pakietach usług Pilicka Telefonia udost pnia funkcjonalno „Sumarycznej Przestrzeni Dyskowej” podzielonej mi dzy usługi, jak: poczta, WWW, FTP. Funkcjonalno ta pozwala na elastyczny, zgodny z wymaganiami u ytkownika, podział przestrzeni pomi dzy usługi. Przykładowo: niepotrzebne jest 400 MB na stron WWW i katalogi FTP. Ow niepotrzebn cz dost pnej przestrzeni mo na wykorzysta do zwi kszenia pojemno ci kilku skrzynek pocztowych. Katalog Strony Głównej – to inaczej tzw. cie ka bezwzgl dna do katalogu u ytkownika. Katalog ten zawiera m.in. katalog strony WWW, katalogi sub-kont FTP, czy inne z danymi. Nazwa hosta – adres serwera FTP. 38 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Sub-konta FTP Rys.73. Sub-konta FTP Wzgl dny katalog domowy – w polu tym nale y wpisa nazw katalogu, w którym u ytkownik sub-konta b dzie mógł przechowywa swoje dane. Dost p do nich b d mieli tylko u ytkownicy Panelu i sub-konta. UWAGA: Je li nie zostanie wpisana nazwa tego katalogu, u ytkownik sub-konta b dzie przechowywał swoje dane w Katalogu Głównym. Usługa FTP Pozwala (w niektórych pakietach) na tworzenie wirtualnych serwerów FTP, których adres jest zgodny z nazw u ywanej domeny. Aby taka usługa mogła pracowa , niezb dny jest dedykowany, czyli niepowtarzalny adres IP. W chwili obecnej Pilicka Telefonia nie oferuje dedykowanych adresów IP w ramach usług hostingowych. 39 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Opcje i narz dzia WWW Narz dzie to pozwala konfigurowa sposób obsługi stron WWW na serwerach Pilickiej Telefonii. Ilo dost pnych w narz dziu opcji jest zale na od pakietu usług hostingowych z jakiego Pa stwo korzystacie. Z tego powodu cz opcji przedstawionych w tym rozdziale mo e by niedost pna. Konfigurator usługi WWW składa si z 2 zasadniczych cz ci (od góry): - stanu usługi WWW (usługa WWW); - ustawie serwera WWW. Stan usługi WWW Rys.74. Stan usługi WWW Nazwa Domeny – informuje nas o adresie strony WWW jak b dziemy konfigurowa . Panel Kontrolny domy lnie dodaje przedrostek www, dzi ki czemu pod adresami http://kgw.pilickanet.pl oraz http://www.kgw.pilickanet.pl mamy t sam stron . Konfiguracja serwera - informuje o stanie serwera stron WWW (serwer HTTP). Status OK jak na rysunku 74 oznacza prawidłow konfiguracj i prac serwera. Stan ten zmienia si na „Zatwierd ” je li dokonano zmian w konfiguracji serwera. Rys.75. Stan serwera „Zatwierd ” Aby serwer pracował prawidłowo, nale y nacisn zmieni si na OK. na niebieski link „Zatwierd ” i stan powinien Adres IP – adres IP przypisany konfigurowanej stronie WWW. Słowo shared oznacza, e strona współdzieli adres IP z innymi obsługiwanymi przez serwer. Innym typem adresu IP jest dedykowany (dedicated), których Pilicka Telefonia nie oferuje w ramach usług hostingowych. Dost pne skrypty – skrypty umo liwiaj dodanie do strony nowych funkcjonalno ci, np.: forum dyskusyjnego, licznika odwiedzin, obsługi poczty przez WWW, itd. Klikni cie: - ikony „Lupa” spowoduje wy wietlenie zainstalowanych i pracuj cych na stronie skryptów; - linku „przywró domy lne” spowoduje odinstalowanie wszystkich skryptów oprócz licznika odwiedzin; - ikony „konfiguracja” uruchomi instalatora skryptów. Rys.76. Instalator Skryptów 40 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Ka dy z dost pnych do instalacji skryptów ma własn ikon , podpisan nazw skryptu, na stronie głównej Panelu Kontrolnego. Kreator Strony – zostanie opisany w dalszej cz ci niniejszego dokumentu. Ustawienia serwera WWW Po dokonaniu jakichkolwiek zmian w formularzu ustawie serwera WWW, nale y: − nacisn przycisk Wy lij; − klikn na link „Zatwierd ” (opisany w poprzednim rozdziale). Po naci ni ciu przycisku, oprogramowanie Panelu sprawdza czy zmiany mog by dokonane jednocze nie oraz czy mog ze sob współistnie , nast pnie dopisywane s do konfiguracji serwera WWW. Klikni cie „Zatwierd ” powoduje aktywacj dokonanych zmian. 41 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Rys.77. Pole edycji konfiguracji serwera Prosimy dokonywa wszelkich zmian za pomoc kontrolek (rys.78). Zał czone w formularzu pole edycyjne (rys.77) pozwala zmieni r cznie ustawienia, jednak naci ni cie przycisku „Wy lij” nie spowoduje aktualizacji konfiguracji serwera WWW. Opcja ta b dzie dost pna w przyszło ci. Rys.78. Kontrolki zmiany ustawie serwera WWW 42 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Indeksy (Indexes) – je li opcja ta zostanie ustawiona jako „Wł czony” lub „Fantazyjne” (Fancy – warto domy lna), to przy braku w katalogu głównym strony WWW strony indeksowej (DirectoryIndex, któr serwer wy wietla jako pierwsz ) – serwer wy wietli uporz dkowan list plików i katalogów zawartych w katalogu głównym strony WWW. „Fancy” wy wietli ikony typów MIME odpowiadaj cych plikom. Linki Symboliczne (FollowSymLimlinks) – Ustawienie opcji na „Wł czony” lub „Tylko Wła ciciela” (SymLinksIfOwnerMatch) spowoduje, e serwer b dzie pod ał za linkami symbolicznymi w katalogu strony. Link symboliczny jest linuxowym odpowiednikiem skrótu do pliku znanego z systemu MS Windows. „Tylko Wła ciciela” pod a tylko za linkami, gdy wskazywany przez nie plik, czy katalog ma tego samego wła ciciela co sam link. Multi Widoki (Multiviews) – jest opcj rozkazuj c serwerowi poszukiwania plików, których nazwa jest taka sama, natomiast ma inne rozszerzenie. Przykład: chcemy wy wietli obrazek (zawarto pliku) strony: /galeria/ptaki/kos.jpg , którego nie ma w katalogu /galeria/ptaki. Przy wł czonej opcji Multi Widoki serwer b dzie szukał pliku o nazwie „kos” z dowolnym rozszerzeniem, np. kos.gif czy kos.tiff, itd. Obsługa SSL (Secure Socked Layer) – wł cza obsług https, czyli “bezpiecznych stron WWW” wykorzystuj cych własne klucze kodowe (prywatny i publiczny). Do obsługi SSL wymagany jest dedykowany adres IP, który obecnie nie jest oferowany przez Pilick Telefoni w ramach usług hostingowych. Współdzielone SSL (shared SSL) – wł cza obsług https z wykorzystaniem kluczy kodowych współdzielonych z innymi stronami WWW obsługiwanymi przez serwery Pilickiej Telefonii. Rozszerzenia FrontPage – umo liwiaj edytowanie strony WWW w trybie „on-line” (wszelkie zmiany s natychmiast widoczne na stronie) przy u yciu programu MS FrontPage. Naci ni cie ikony „OFF” spowoduje wy wietlenie formularza: Rys.79. Formularz FrontPage Nale y wpisa nazw u ytkownika i hasło z jakimi program FrontPage b dzie logował si do serwera WWW. Nazwa ta musi by identyczna z wpisan w konfiguracji programu FrontPage. UWAGA: Wszelkim plikom .htaccess (zabezpieczaj ce dost p do strony), których nie stworzył program FrontPage zostan zmienione nazwy na .htaccess.old. W razie konieczno ci ich stara nazwa mo e zosta przywrócona, np. za pomoc Mened era Plików. CGI – (Common Gateway Interface) jest protokołem pozwalaj cym wykonywa skryptom CGI operacje systemowe, np. wy wietlenie listy plików, otworzenie pliku, zapis do pliku, stworzenie pliku, itd. Naci ni cie ikony „Dodaj” wy wietli formularz, w którym nale y wpisa rozszerzenie pliku, który ma by przez serwer traktowany i wykonywany jako skrypt CGI. Katalog CGI – jest cie k wzgl dem katalogu głównego strony WWW do katalogu, w którym znajduj si skrypty CGI. Je li katalog ten nie zostanie podany, serwer b dzie szukał skryptów CGI w katalogu głównym strony WWW. 43 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Mapa Obrazków na Serwerze (ImageMaps) – „Imagemap” to działanie mi dzy przegl dark u ytkownika a serwerem WWW, który pozwala klikaj c na obraz poł czy si z wybranymi stronami przez odno niki, b d ce zaznaczon cz ci obrazu. Działanie to obsługuje specjalny program CGI o nazwie „ImageMap” analizuj c dane w pliku, którego rozszerzenie nale y wpisa w formularzu, który wy wietli si po klikni ciu na ikonie „Dodaj”. Typ MIME - MIME, czyli Multipurpose Internet Mail Extension - wielozadaniowe rozszerzenie poczty w Internecie, jest standardem pozwalaj cym przesyła w sieci Internet wszelkie dane (teksty, grafik , zdj cia, d wi ki, muzyk , programy) za pomoc standardowych narz dzi, takich jak poczta, newsy czy WWW. Wbrew swojej nazwie (Mail Extension, czyli rozszerzenie poczty), zastosowanie MIME nie ogranicza si wył cznie do plików przesyłanych poczt . Standard ten rozwin ł si na tyle, e wprowadzono go tak e do innych systemów przesyłania danych i obecnie jest to niekwestionowany standard we wszystkich usługach Internetu, których podstawowym zadaniem jest przesyłanie tekstu. Typy MIME opisane s w dokumentach RFC1521 (http://www.ogonki.agh.edu.pl/rfc1521.txt) i RFC1522 (http://www.ogonki.agh.edu.pl/rfc1522.txt), których opis znacznie wykracza poza tematyk niniejszego dokumentu. Klikni cie ikony „Dodaj” wy wietli formularz widoczny poni ej. Rys.80. Formularz nowego typu MIME Przykład wpisu : Typ MIME – „text/plain” Rozszerzenie Pliku ”.teksciak” PHP – jest obecnie najpopularniejszym j zykiem, w którym tworzone s interaktywne strony WWW. Aby skrypty PHP mogły by przetwarzane, serwer WWW musi je rozpozna i wysła do specjalnego programu – preprocesora, który zamieni rozkazy PHP na j zyk HTML zrozumiały dla przegl darek internetowych. Rozpoznawanie dokonywane jest dzi ki rozszerzeniom plików (np.: php, php4, php3, phps). Klikaj c ikon „Dodaj” otwieramy formularz: Rys.81. Formularz nowego pliku PHP W formularzu nowego pliku PHP wpisujemy nowe rozszerzenie pliku, który ma by traktowany jako skrypt PHP oraz wybieramy sposób jego obsługi: - Executable (wykonywalny) – oznacza, e skrypt jest w pełni funkcjonalny i powinien by przesłany do preprocesora PHP; - Application/x-httpd-php-source – wersja ródłowa. Zawarto takiego pliku ma by wy wietlana przez serwer. SSI - Server Side Include jest rozszerzeniem HTML pozwalaj cym na dodawanie na stronie WWW zlece jakie ma wykona serwer i wysła wynik w postaci HTML do przegl darki. Aby serwer mógł to uczyni nale y poda rozszerzenie plików zawieraj cych te zlecenia. Zaleca si by było to „.shtml”, gdy niektóre przegl darki bł dnie interpretuj pliki SSI z innymi rozszerzeniami. Klikni cie „Dodaj” wy wietla formularz, w którym wpisujemy nazw rozszerzenia pliku ze zleceniami SSI. 44 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego e-Sklep osCommerce – klikni cie ikony „OFF” uruchomi instalatora sklepu internetowego. Instalacja dokonywana jest w 2 lub 5 krokach, w zale no ci czy zdecydujemy si na wykorzystanie istniej cej bazy danych, czy na stworzenie nowej. Krok 1: Wybór bazy danych Rys.82. Wybór bazy danych dla sklepu Je eli wybierzemy z listy istniej c baz danych oraz istniej cego u ytkownika bazy danych, nast pnym b dzie krok 4. Je li za now baz danych, klikamy „Next”. Krok 2: Stworzenie nowej bazy danych Rys.83. Nowa baza danych Nale y wpisa jej nazw i opcjonalnie Opis – komentarz., klikn „Nast pny”. Krok 3: Stworzenie nowego u ytkownika bazy danych Rys.84. Nowy u ytkownik Czerwony napis informuje nas o utworzeniu bazy danych dla sklepu. Wpisujemy nazw u ytkownika i hasło do bazy danych, klikamy „Nast pny” Krok 4: Upgrade bazy danych Rys.85. Potwierdzenie 45 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Czerwony tekst informuje o wyniku instalacji sklepu. Prosimy jednocze nie, by za pomoc Mened era Plików (WebShell) ograniczy dost p do katalogu „admin” (stworzy plik .htaccess). W panelu kontrolek, wiersz dotycz cy e-Sklepu zmienia wygl d (rysunek poni ej). Rys.86. Kontrolki osCommerce Ikona „Upgrade” (strzałka w gór ) – uruchomi proces aktualizacji bazy danych i oprogramowania osCommerce do naj wie szej wersji 2.2. Kolejna (na prawo) ikona wy wietla stron e-Sklepu, ostatnia stron administracyjn sklepu (zainstalowan w katalogu „admin”). Krok 5: Aktualizacja do wersji 2.2 Klikn na ikon „Upgrade” i odpowiedzie twierdz co na pytanie w kolejnym formularzu. Instalator wy wietli nowe okno. B dzie ono przez kilka minut puste – prosimy nie zra a si tym, gdy proces aktualizacji musi wykona wiele czasochłonnych operacji. Je li aktualizacja powiedzie si , w nowym oknie ujrzymy informacj jak na rysunku poni ej. Rys.87. Aktualizacja powiodła si Bł d – obsługa bł dów stron WWW. Rys.88. Obsługa Bł dów Panel udost pnia 2 sposoby obsługi bł dów: - wy wietlenie wiadomo ci, której tre Wiadomo ); wpisujemy w pole „Wiadomo lub URL” (Typ 46 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego - przekierowanie do strony WWW zawieraj cej informacje o bł dzie. Strona ta mo e zawiera dowolne teksty, obrazki, skrypty, animacje, itp. Jej adres internetowy (URL) wpisujemy w pole „Wiadomo lub URL”. (Typ „Przekierowanie”). Kod Dokumentu Bł du jest list zawieraj c nast puj ce bł dy w przetwarzaniu strony WWW: − 400|Bad Request: Bł dne danie – pojawia si , gdy przegl darka wy le do serwera nieprawidłowe polecenie, np. pobrania elementu strony; − 401|Authorization Required: Wymagana jest Autoryzacja – wy wietlane po braku autoryzacji do chronionego katalogu; − 403|Forbidden: Zakaz Wst pu – wyst puje, gdy kto próbuje wy wietli zawarto katalogu, w którym wył czone s opcje „Indeksy” oraz „Multi Widoki” lub gdy kto próbuje wy wietli zawarto katalogu, gdzie CHMOD nie pozwala na to (nie ma wł czonego zezwolenia 4 dla u ytkownika httpd, z którego prawami pracuje serwer WWW); − 404|Not Found: Nie Znaleziono – pojawia si , gdy wpisany w przegl darce adres, strona lub element strony nie istnieje; − 405|Method Not Allowed: Niedozwolona Metoda – przegl darka wysłała komend zabronion (najcz ciej z powodów bezpiecze stwa); − 500|Internal Server Error: Bł d Wewn trzny Serwera – jest bardzo wiele przyczyn wy wietlenia tego bł du. Najcz stszymi s bł dy w skryptach lub zła konfiguracja serwera WWW; − 501|Method Not Implemented: Nieobsługiwana Metoda – przegl darka wysłała komend nieobsługiwan przez serwer. Logi s plikami (najcz ciej tekstowymi), w których system operacyjny lub działaj cy program (np. serwera WWW) zapisuje historie ( lady) np. poł cze z serwerem, bł dów, obsługi wywoła , itd. Logi znajduj si w katalogu logs znajduj cym si w katalogu głównym u ytkownika. Wła cicielem tych plików jest „root” (administrator systemowy) – u ytkownik nie ma mo liwo ci edytowania ich zawarto ci. Mo e j jedynie obejrze . Z tego powodu logi mog by równie doskonałym narz dziem w ustalaniu przebiegu incydentów, np. włama do strony, a tym samym materiałem dowodowym dla Prokuratury, czy Policji. Format zapisu danych w logu jest zazwyczaj mało czytelny dla niedo wiadczonego u ytkownika, dlatego analiz jego zawarto ci nale y powierzy fachowcom lub specjalistycznym programom. Wszystkie logi instalowane s poprzez klikni cie ikony „OFF”, za zapis do logów wył czany jest klikni ciem ikony „ON”. Log Bł dów jest plikiem zawieraj cym bł dy w obsłudze strony WWW. Mo e on by bardzo przydatny, szczególnie przy uruchamianiu nowych stron, skryptów, modułów, itd. Log Transferów zawiera histori poł cze statystycznych. ze stron , jest wi c m.in. cennym ródłem danych Log Odwoła – jest kolekcj zapisów odwoła do naszej strony przez linki na innych stronach (tzw. referrences – referencje). Log Agentów – informuje z jakich przegl darek, systemów operacyjnych korzystali odwiedzaj cy nasz stron . Webalizer – jest jednym z lepszych narz dzi do wizualizacji statystyk odwiedzin strony WWW. Jako ródło danych wykorzystuje zawarto Loga Transferów. Wyniki swej pracy prezentuje na stronie http://nasza_strona_WWW/webalizer w postaci tabel i wykresów. W ród nich znajdziemy m.in.: - ilo odwiedzin strony; - ilo klikni na strony; 47 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego - sumaryczn ilo przesłanych danych; rankingi - najcz ciej odwiedzane podstrony, najlepsze referencje, najcz ciej u ywane przegl darki, itd. Webalizera instaluje si klikaj c ikon „OFF”. Wyniki mo na podejrze albo pod adresem wskazanym wy ej, albo klikaj c na ikon „Lupa”. Alias Serwera – jest innym (zast pczym) adresem strony WWW. Panel domy lnie kreuje alias www.nazwa_strony_WWW, dlatego strona jest dost pna z Internetu pod dwoma adresami: http://nazwa_strony_WWW oraz http://www.nazwa_strony_WWW. Dodanie kolejnego aliasu nast puje przez wpisanie go do formularza wy wietlanego po klikni ciu ikony „Dodaj”. UWAGA: W Panelu aliasem Serwera jest przedrostek przed nazw strony WWW, np.: www, ftp, ggg, itp. Je li za kto chce by strona wy wietlana była pod kilkoma adresami, nale y klikn na stronie Głównej Panelu narz dzie „Domeny” i stworzy nowy Alias Domeny wpisuj c w formularz kolejne adresy dla strony WWW. Przekierowanie – pozwala na automatyczn zmian na adres innej strony, czy jej katalogu. Przykładowo Jednym z elementów jej menu jest Egipt, o którym mo stronie. Aby nie kopiowa zawarto ci i nie tworzy przekierowanie z adresu, jak na rysunku poni ej. adresu strony wybranego w przegl darce nasza strona porusza tematyk turystyczn . na wyczyta interesuj ce informacje na innej na stronie dodatkowych linków, tworzymy Rys.89. Przekierowanie UWAGA: Informacje i materiały zawarte na stronach WWW s własno ci intelektualn ich autorów lub wła cicieli. Korzystanie z tych zasobów bez zgody wła cicieli jest traktowane w polskim prawie jako przest pstwo i podlega karze. Dlatego je li strona, do której kierujemy wywołania nie jest nasz własno ci przed aktywacj przekierowania nale y uzyska na ni zgod wła ciciela. Rysunek powy ej jest tylko przykładem, przekierowanie takie w rzeczywisto ci nie istnieje !!! Przekierowania mog by tworzone nie tylko do stron WWW czy ich cz ci, ale równie do zasobów FTP, czy bezpiecznych stron HTTP. Wyboru dokonujemy w wierszu „do” z listy, w której widnieje napis ”http://” Przekierowanie Stałe wykorzystywane jest najcz ciej, gdy jeste my pewni, ze nie b dziemy kopiowa zawarto ci z adresu, na który przekierowujemy wywołania (np. odwołania do cudzych stron). Przekierowanie czasowe – gdy z przekierowania b dziemy korzysta czasowo. 48 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Przekierowanie minione – słu y do likwidacji przekierowania. Strony Startowe (DirectoryIndex) – pozwalaj na zmian nazwy strony, która jest wy wietlana jako pierwsza. Domy lnie strona startowa ma nazw index z rozszerzeniami html, htm, php, php3, php4 (je li uruchomiono obsług PHP) lub rozszerzenie dla skryptów CGI. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, by jako startow traktowa inn stron , np. wedkarz.php , czy motylek.pl . Po klikni ciu ikony „Dodaj” wpisujemy jej pełn nazw i zachowujemy, nast pnie klikamy na linku „Zatwierd ”. phpBB – jest jednym z lepszych, bardzo rozbudowanym silnikiem for dyskusyjnych. Instalator jest uruchamiany i działa identycznie z instalatorem osCommerce. Forum dost pne jest pod adresem http://strona_WWW/phpBB Alias błyskawicznego dost pu domeny - jest adresem strony dost pnym zanim nowa strona zostanie rozgłoszona mi dzy serwerami nazw (DNS) w całym Internecie. Proces ten zajmuje od kliku dni do tygodnia. Wy lij URL Za pomoc tego narz dzia mo emy wysła nasz stron do najpopularniejszych wyszukiwarek internetowych, jak np. GOOGLE. Po przyj ciu jej do bazy wyszukiwarki, Internauci b d mogli znale stron według słów kluczy lub opisu strony. Rys.90. Wy lij URL 49 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Aby łatwiej było wyszuka stron za po rednictwem wyszukiwarki nale y wpisa jak najwi cej Słów Kluczy, które pozwol najlepiej skojarzy stron z wyszukiwanym słowem. Powinny to by najlepiej słowa zwi zane z tematyk strony, jej zawarto ci , nazw , itp. Przykładowo Słowa Klucze dla strony o tematyce w dkarskiej powinny zawiera : wedkarstwo, spinning, sztuczna muszka, szczupak, itd. Opis strony jest wy wietlany w wyniku wyszukiwania. Je li zostanie odpowiednio zredagowany zach ci internautów do odwiedzenia strony. Timeout – jest czasem jaki Panel b dzie oczekiwał na odpowied z wyszukiwarek. Pola w kolumnie „Wy lij” słu do zaznaczania wyszukiwarek, do których chcemy wysła zgłoszenie strony WWW. Najlepiej zaznaczy wszystkie. Po wci ni ciu „Wy lij” nale y zaczeka na odpowiedzi wyszukiwarek. Trwa to nieco dłu ej ni Timeout. Je li strona została przyj ta, zmienia si informacja w kolumnie „Wynik” UWAGA: Narz dzie to słu y do wpisywania strony do bazy wyszukiwarek, ale nie gwarantuje wysokiej pozycji wysłanej strony na li cie wyników wyszukiwania. Tego typu usługi s płatne. ledzenie Połacze Jest to narz dzie, za pomoc którego mo na oszacowa jako dost pu do strony z dowolnego PUBLICZNEGO adresu IP. Działa ono na zasadzie wysłania tzw. PING’a , czyli specjalnej paczki danych z serwera obsługuj cego stron WWW do komputera pod adresem IP, wpisanym w formularz tego narz dzia. Ka dy z elementów sieci Internet, który odbierze PING’a, odpowiada podobnym PING’iem (echem), który wraca do IP strony wysyłaj cej. Gdy echo wróci oprogramowanie Panelu odczytuje czas jaki wracało do IP komputera, który go wysłał. Podobnie dzieje si z echem od innych komputerów znajduj cych si „po drodze” do wskazanego IP. Powstaje w ten sposób swoista mapa poł czenia, z której mo emy dowiedzie si np. dlaczego kto narzeka na długi czas „ładowania” strony oraz okre li który komputer jest temu winien. Rys.91. Formularz ledzenia Połacze Time-Out – czas po którym uznaje si , e komputer jest niedost pny dla PING’a. 50 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Narz dzia baz danych mySQL Serwer MYSQL Serwer baz danych mySQL jest najpopularniejszym, darmowym narz dziem do zarz dzania bazami danych. Jest on bardzo szybki, wydajny i stabilny. Posiada równie bogat bibliotek dost pnych funkcji oraz dodatków tworzonych przez i dla dostawców innego oprogramowania, jak PHP. Rys.92. Lista baz danych Nazwa Hosta – jest nazw (i adresem IP) serwera baz danych mySQL. UWAGA: Ze wzgl dów bezpiecze stwa Pilicka Telefonia podj ła decyzj o zamkni ciu mo liwo ci ł czenia si z serwerem baz mySQL z Internetu. Z tego powodu prosimy o u ywanie adresu IP: 192.168.200.3 Klikaj c na ikonie „Dodaj” uruchamiamy kreator bazy danych mySQL. Proces tworzenia nowej bazy danych jest dokładnie opisany w kreatorze baz danych i składa si z 2 kroków: - dodania nowej bazy danych; - dodania nowego u ytkownika lub przydzielenie praw dost pu ju istniej cemu. Po wykonaniu obu kroków nale y nacisn przycisk „Zako cz”. Podczas tworzenia baz danych prosimy o uwa ne czytanie wy wietlanych wskazówek Klikaj c na nazwie bazy danych lub ikonie „Konfiguruj” uruchamiamy narz dzie do konfiguracji baz danych. phpMyAdmin – jest graficznym narz dziem do administrowania baz danych. Zostanie ono opisane w dalszej cz ci dokumentu. Umo liwia ono m.in.: - tworzenie, usuwanie, zmian struktury tabel; - wykonywanie zapyta SQL: w przesyłanym pliku lub wpisane z klawiatury; - wykonywanie kopii bezpiecze stwa; - przegl danie, edycj danych w tabelach, usuwanie danych z tabel; - czyszczenie tabel; - wiele innych . 51 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Rys.93. Zarz dzanie baz danych Quota – jest to najwi kszy rozmiar jaki mo e osi gn baza danych. Ikona „Edytuj” obok warto ci quoty pojawia si , gdy w pakiecie aktywowano „Sumaryczn przestrze dyskow ” i pozwala na zmian quoty dla bazy danych. Narz dzia w wierszu U ytkownicy bazy danych pozwalaj : - usuwa u ytkowników maj cych dost p do bazy danych (ikona „Usu ”); - zarz dza ich uprawnieniami (ikona „Konfiguruj”); - zmienia hasło u ytkowników (ikona „Edytuj”); - dodawa nowych u ytkowników bazy danych (ikona „Dodaj”). U ytkownik bazy danych Rys.94. Uprawnienia u ytkownika 52 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Je eli edytowanemu u ytkownikowi chcemy nada uprawnienie, zaznaczamy odpowiadaj ce mu pole w kolumnie Bie cy Status. Je eli odbieramy uprawnienie, usuwamy zaznaczenie. Znaczenie Nazw Uprawnie : grant – u ytkownik mo e zarz dza przywilejami innych u ytkowników bazy danych; lock tables – zamykanie tabel; drop – usuwanie tabel; create temporary tables – tworzenie tabel tymczasowych; update – aktualizacja danych; alter – zmiana struktury tabel; index – tworzenie indeksów; select – pobieranie danych z tabel; references – operacje referencyjne; insert – dodawanie nowych danych do tabel; delete – usuwanie zawarto ci (czyszczenie) z tabel. Zmiana hasła Rys.95. Zmiana hasła u ytkownika bazy danych Nowy u ytkownik Klikni cie ikony „Dodaj” wy wietli formularz w którym mamy mo liwo : - dodania nowego u ytkownika; 53 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego - zmiany typu dost pu do bazy danych istniej cego u ytkownika. Rys.96. Nowy U ytkownik Nazwa U ytkownika – zaczyna si od nazwy u ytkownika Panelu, ko czy nazw jak nadamy nowemu u ytkownikowi. Uprawnienia U ytkownika – nowemu i istniej cemu u ytkownikowi mo emy nada jeden z 3 typów dost pu do bazy danych: - odczyt - u ytkownik z tymi uprawnieniami mo e jedynie pobiera dane (instrukcja SELECT) z bazy danych; - odczyt/zapis - pobieranie, zapis, dodawanie danych, aktualizacja danych; - dba - administrator bazy danych. Mo e wykonywa wszystkie operacje. phpMyAdmin phpMyAdmin jest graficznym narz dziem do administrowania bazami danych mySQL. Narz dzie dost pne jest z Panelu po klikni ciu na ikon „phpMyAdmin” lub poprzez adres: http://hucho.pilicka.pl/phpMyAdmin/index.php. W drugim przypadku logujemy si u ywaj c całych nazw: bazy danych i u ytkownika np. „kgwteam_nowa” i „kgwteam_nowy” oraz hasła. Baza wiedzy Umo liwia wyszukanie informacji na interesuj ce Pa stwa tematy zwi zane z Panelem i usługami hostingowymi oferowanymi przez Pilick Telefoni . W chwili opracowywania niniejszego dokumentu w bazie znajduje si niewiele haseł, ale trwaj intensywne prace zwi zane z umieszczeniem w niej jak najwi kszej ilo ci tematów. 54 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Narz dzia konfiguracji domen Domeny Narz dzie to pozwala na konfiguracj ustawie serwera nazw (tzw. serwer DNS). Serwer ten słu y do tłumaczenia adresów IP czytelnych dla komputerów na nazwy stron WWW (domeny) zrozumiałe dla człowieka. Tłumaczenie odwrotne jest równie przeprowadzane przez serwer DNS. Rys.97. Konfiguracja Domen Ikona „Lupa” po prawej stronie nazwy domeny (tutaj interneo.pilicka.pl) pozwala zobaczy stron WWW skojarzon z t domen . Ikona „Kosz” słu y do usuwania domeny. Sub-Domeny Sub-Domeny s to domeny rozszerzaj ce istniej c domen . Przykładami sub-domen mog by : „radom.interneo.pilicka.pl” „forum.interneo.pilicka.pl” itp. Aby doda sub-domen nale y klikn ikon „Dodaj” w wierszu „Sub-Domeny”. Uruchomiony zostanie formularz sub-domeny. Rys.98. Nowa Sub-Domena Adres IP Wskazuje adres serwera WWW obsługuj cego stron skojarzon z domen . IP Współdzielony oznacza, e adres ten jest wspólny dla wszystkich stron WWW. Innym typem adresu IP jest adres dedykowany, czyli niepowtarzalny w całym Internecie. Pilicka Telefonia nie oferuje w chwili obecnej takich adresów IP w ramach usług hostingowych. 55 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Serwery Nazw Wiersz zawiera adresy systemowych serwerów DNS. Jest to serwer pomocniczy. Do zmiany delegacji domen nale y u ywa innych serwerów: berry.pilickanet.pl pear.pilickanet.pl 80.249.5.5 80.249.0.18 UWAGA: Poniewa do rejestracji nowych domen i zmiany delegacji istniej cych nale y u ywa innych serwerów ni wskazany w systemie, o wszelkich zmianach nazw domen i rejestracji nowych nale y informowa Pilick Telefoni . Jest to spowodowane konieczno ci dopisania takich domen do naszych głównych serwerów DNS. Bez tych dodatkowych wpisów, usługi dla takich domen nie b d prawidłowo pracowały, np. niemo liwe b dzie wysyłanie, odbiór poczty, ogl danie stron WWW. Informacje, o których mowa powy ej prosimy kierowa poczt elektroniczn na adres [email protected] Konfiguracja DNS Strefa ka dej domeny jest zbiorem kilku rekordów. Rekordy za s elementami zawieraj cymi takie dane jak: nazw rekordu; czas ycia rekordu; typ rekordu; dane rekordu. Dane z rekordów s wysyłane jako odpowiedzi na zapytania o adresy serwerów obsługuj cych dan domen (np. serwer strony WWW, poczty elektronicznej). Rekord typu A zawiera adresy serwerów obsługuj cych usługi WWW i FTP oraz sub-domeny. W tabeli obok wida 2 rekordy A: górny wskazuje adres serwera (80.249.5.34), obsługuj cego strony WWW i katalogi FTP; gwiazdka w dolnym ka e kierowa wszelkie wywołania do sub-domen (np. www.interneo.pilicka.pl) na serwer 80.249.5.34 Wciskaj c Dodaj rekord DNS A wy wietlimy formularz nowego rekordu A. Rys.99. Konfiguracja DNS Rys.100. Dodaj rekord A $ORIGIN interneo.pilicka.pl oznacza, e do Nazwy zostanie dopisane zako czenie „.interneo.pilicka.pl”. System nie pozwoli zatem na dopisanie w DNS dowolnej nazwy, 56 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego np. „jan.kowalski.pl” (w tym wypadku nazwa rekordu b dzie brzmiała „jan.kowalski.interneo.pilicka.pl”). TTL jest czasem ycia rekordu w sekundach, po którym traci on wa no i nale y ponownie zapyta o niego nasz serwer DNS. W pole Dane nale y wpisa adres IP serwera WWW, FTP obsługuj cego dany rekord. Adres mo e by dowolny, co daje mo liwo obsługi sub-domeny przez inny serwer ni Pilickiej Telefonii. Rekord typu MX Rys.101. Nowy rekord MX Zawiera nazw lub adres IP serwera obsługuj cego poczt . Rekordów MX mo e by kilka dla jednej domeny (w przeciwie stwie do rekordów A), co oznacza e poczt mo e obsługiwa wi cej ni jeden serwer pocztowy. O kolejno ci wyboru serwera decyduje priorytet, zgodnie z zasad : im ni sza cyfra go reprezentuje, tym wy szy priorytet. Serwer pocztowy z wy szym priorytetem b dzie u ywany przed serwerem z ni szym. Pole Dane zostało podzielone na 2 cz ci: lewa dla cyfry priorytetu, prawa dla adresu lub nazwy serwera pocztowego. Nale y pami ta by w jednej strefie nie było dwóch rekordów MX z tym samym priorytetem. Rekord CNAME Rys.102. Nowy rekord CNAME Zawiera on aliasy, czyli adresy zast pcze. W pole Nazwa wpisujemy nazw aliasu, w pole Dane zast powany serwer lub domen . Usługi Poczta i WWW Pozwala na wł czanie (klikaj c na ikon „ON”), wył czanie (klikaj c na ikon „OFF”) i konfiguracj (ikona „Konfiguruj”) usług WWW i Poczta domeny. Transfer HTTP Wiersz informuje nas ile Bajtów, z przydzielonego nam w ramach pakietu usług hostingowych, wykorzystano na wy wietlanie strony WWW. cie ka do katalogu HTML Jest to cie ka absolutna do katalogu strony WWW. Parametr ten jest cz sto wykorzystywany w dynamicznych systemach zarz dzania tre ci (tzw. CMS). Je li nasz stron obsługuje taki system, cie k t nale y wpisa w odpowiednie pliki konfiguracyjne. 57 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Aliasy Domeny Aliasy domeny pozwalaj na obsług skrzynek pocztowych i stron WWW pod ró nymi adresami. Przykładowo, je li domenie „interneo.pilicka.pl” przypiszemy alias „interneo.com.pl”, to skrzynka pocztowa [email protected] b dzie równie osi galna pod adresem [email protected]”. Strona http://interneo.pilicka.pl b dzie równie widoczna pod adresem http://interneo.com.pl. Klikaj c ikon „Dodaj” wy wietlamy formularz nowego aliasu domeny. Rys.103. Nowy Alias Domeny Zaleca si by zaznaczy opcj „Utwórz stref DNS”. W takim przypadku istnieje mo liwo przeniesienia delegacji domeny na nasz serwer DNS. Opcja „Nowy Alias Domeny Pocztowej” pozwala na udost pnianie skrzynek pocztowych w aliasie domeny (czytaj wy ej). UWAGA: System nie pozwoli na wykreowanie jako aliasów sub-domen nast puj cych domen usługowych Pilickiej Telefonii: pilicka.pl pilickanet.pl pilicka.net.pl sandomierz.pilicka.pl piotrkowtryb.pilicka.pl radom.pilicka.pl Wy ej wymienione domeny słu WYŁ CZNIE do rejestracji domen NOWYCH u ytkowników. Nowa Domena Narz dzie to pozwala doda now domen usług hostingowych. Nie jest to alias domeny, co oznacza niezale ny zestaw usług hostingowych: skrzynek pocztowych i stron WWW. Nowa domena nie zast puje innej, jak to czyni alias. Nie nale y zatem u ywa aliasu domeny i nowej domeny zamiennie. System hostingowy Pilickiej Telefonii obsługuje nast puj ce typy domen (ich dost pno posiadanego pakietu usług hostingowych): zale y od DOMENA WŁASNA, któr nale y zarejestrowa w NASK lub u innego Rejestratora Domen, lub zleci mu zmian Delegacji Domeny na nasze serwery DNS (o takim zamiarze nale y poinformowa Pilick Telefoni , gdy Rejestrator ma obowi zek sprawdzenia poprawno ci wpisów DNS w serwerach, na które ma by oddelegowana domena). Domena własna jest domen niepowtarzaln w całym Internecie. Przykłady domen własnych: pilicka.com.pl, pilicka.pl, firma.com, itp. Po przeniesieniu Delegacji domeny nale y j zarejestrowa w naszym systemie u ywaj c formularza pokazanego poni ej. 58 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego Rys.104. Nowa Domena Własna DOMENA 3-GO POZIOMU czyli sub-domena jednej z naszych domen usługowych: pilicka.pl pilickanet.pl pilicka.net.pl sandomierz.pilicka.pl piotrkowtryb.pilicka.pl radom.pilicka.pl Przykładem domeny 3-go poziomu jest „interneo.pilicka.pl“. Pilicka Telefonia udost pnia domeny 3-go poziomu za darmo (domeny własne s zazwyczaj płatne). Do rejestracji nowej domeny 3-go poziomu nale y u y formularza pokazanego poni ej. Rys.105. Nowa domena 3-go poziomu Domen usługow wybieramy z listy rozwijanej po klikni ciu na niej. W lewe pole tekstowe nale y wpisa nazw domeny 3-go poziomu, np. nazw firmy. DOMENA ZAST PCZA to rzadko u ywany typ domeny, której nazwa jest nadawana automatycznie przez nasz system. Jest ona zazwyczaj nieprzyjazna dla u ytkownika, dlatego najcz ciej u ywana jest do usług przechowywania plików i danych na serwerze FTP. W domenie tej nie działa usługa WWW ani Poczty. Rys. 106 Formularz domeny zast pczej 59 Instrukcja Obsługi Panelu Kontrolnego DOMENA ZAPARKOWANA u ywana jest je li domena jest hostowana na innym serwerze. W formularz poni ej wpisujemy nazw domeny i adres IP serwera hostuj cego j . Rys.107. Formularz domeny zaparkowanej 60